ΕΝΟΤΗΤΑ 2 - Η ζωή στην πόλη

ΕΝΟΤΗΤΑ 2: Η ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ

ΜΑΘΗΜΑ: Η ΓΕΙΣΟΝΙΑ ΣΗ΢ ΠΟΛΗ΢

ΓΡΑΜΜΑΣΙΚΗ-Οι εγκλίσεις των ρημάτων

Όταν λέμε έγκλιση του ρήματος εννοούμε τη μορφή που παίρνει το ρήμα για να μας
δείξει κάθε φορά τί σημαίνει, η πράξη του υποκειμένου.

Οι εγκλίσεις των ρημάτων είναι 3:
1. Η ΟΡΙ΢ΣΙΚΗ ΕΓΚΛΙ΢Η-φανερώνει την πράξη του ρήματος σαν κάτι το βέβαιο ή το
πραγματικό.Π.χ κοιμάμαι, άκουσα...

2. Η ΤΠΟΣΑΚΣΙΚΗ ΕΓΚΛΙ΢Η- φανερώνει την πράξη του ρήματος σαν κάτι που
θέλουμε ή περιμένουμε να γίνει. Π.χ να τρέχουμε, για να παίξεις, να έχεις γράψει
....

3. Η ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ ΕΓΚΛΙ΢Η-φανερώνει την πράξη του ρήματος ως προσταγή, αλλά
και ως επιθυμία ή ευχή. Π.χ κοιμήσου, μίλησέ μου, ακουσέ με, γράψε....

Σο ρήμα δένω και δένομαι

(Η υποτακτική και η προστακτική στην ενεργητική και παθητική φωνή)

ΤΠΟΣΑΚΣΙΚΗ ΕΓΚΛΙ΢Η(όταν,να,για

να,ας)

ΕΝΕ΢ΣΨΣΑ΢

Ενεργητική φωνή Παθητική φωνή

να δένω να δένομαι

να δένεις να δένεσαι

να δένει να δένεται

να δένουμε να δενόμαστε

να δένετε να δένεστε

να δένουν να δένονται

ΤΠΟΣΑΚΣΙΚΗ ΕΓΚΛΙ΢Η(όταν,να,για

να,ας)

ΑΟΡΙ΢ΣΟ΢

Ενεργητική φωνή Παθητική φωνή

να δέσω να δεθώ

να δέσεις να δεθείς

να δέσει να δεθεί

να δέσουμε να δεθούμε

να δέσετε να δεθείτε

να δέσουν να δεθούν

ΤΠΟΣΑΚΣΙΚΗ ΕΓΚΛΙ΢Η(όταν,να,για

να,ας)

ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟ΢

Ενεργητική φωνή Παθητική φωνή

να έχω δέσει να έχω δεθεί

να έχεις δέσει να έχεις δεθεί

να έχει δέσει να έχει δεθεί

να έχουμε δέσει να έχουμε δεθεί

να έχετε δέσει να έχετε δεθεί

να έχουν δέσει να έχουν δεθεί

ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ ΕΓΚΛΙ΢Η

ΕΝΕ΢ΣΨΣΑ΢ ΑΟΡΙ΢ΣΟ΢

Ενεργητική Παθητική Ενεργητική Παθητική

Β’ ενικό δένε (δένου) δέσε δέσου
Β’ πληθ.
δένετε δένεστε δέσετε δεθείτε

ΕΝΟΣΗΣΑ 2: Η ΖΨΗ ΢ΣΗΝ ΠΟΛΗ
ΜΑΘΗΜΑ: Η ΓΕΙΣΟΝΙΑ ΣΗ΢ ΠΟΛΗ΢
ΓΡΑΜΜΑΣΙΚΗ-Οι εγκλίσεις των ρημάτων

ΟΝΟΜΑ:__________________________ Ημερομηνία:_____________

Α΢ΚΗ΢ΕΙ΢

1)Να κλίνεις το ρήμα σκουπίζω (Πρόσεχε!!! Ενεργητική φωνή) στους παρακάτω

χρόνους και εγκλίσεις:

Οριστική Ενεστώτας Προστακτική
Τποτακτική -

-
-

Οριστική Αόριστος -
Τποτακτική
Προστακτική
-

-
-

-

2)Να κλίνεις το ρήμα ντύνομαι(Πρόσεχε!!!! Παθητική φωνή) στους παρακάτω

χρόνους και εγκλίσεις:

Οριστική Ενεστώτας Προστακτική
Τποτακτική -

-
-

-

Οριστική Αόριστος Προστακτική
Τποτακτική -

-
-

-

Φύλλο εργασίας

Όνομα: _______________________
Ημερομηνία: ___________________

ΕΝΟΣΗΣΑ 2: Η ΖΨΗ ΢ΣΗΝ ΠΟΛΗ
ΜΑΘΗΜΑ: Η ΓΕΙΣΟΝΙΑ ΣΗ΢ ΠΟΛΗ΢

ΓΡΑΜΜΑΣΙΚΗ-Οι εγκλίσεις των ρημάτων
… και κάτι ακόμη για τις εγκλίσεις

Αμώμαλος στηματισμός της οριστικής, σποτακτικής και προστακτικής αορίστοσ

Οριστική Οριστική Αορίστοσ Υποτακτική Προστακτική Αορίστοσ
Εμεστώτα αμέβηκα Αορίστοσ
αμεβαίμω βγήκα αμέβα
βγαίμω είδα μα αμέβω αμεβείηε
βλέπω βρήκα μα βγω βγες ή έβγα
βρίζκω ήρθα μα δω βγείηε
έρχομαι καηέβηκα μα βρω δες
καηεβαίμω είπα μα έρθω ή μα’ρθω δείηε ή δέζηε
λέ(γ)ω μπήκα μα καηέβω βρες
μπαίμω πήρα μα πω βρείηε
παίρμω πήγα μα μπω έλα
πηγαίμω ήπια μα πάρω ελάηε
πίμω μα πάω καηέβα
μα πιω καηεβείηε
πες
πείηε ή πέζηε
μπες ή έμπα
μπείηε
πάρε
πάρ(ε)ηε
πήγαιμε
πηγαίμεηε ή πάηε
πιες

ηρώ(γ)ω έθαγα μα θάω πιείηε ή πιέζηε
θάε
θάηε

Πρόσθετη εξάσκηση

Διάβασε το κείμενο που ακολουθεί. Έπειτα τοποθέτησε τα υπογραμμισμένα ρήματα

στο β’ ενικό πρόσωπο της οριστικής, υποτακτικής και προστακτικής αορίστου.

Είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι τα τελευταία χρόνια ο αριθμός των κατοίκων
της Αθήνας έχει αυξηθεί δραματικά. Δυστυχώς η πρωτεύουσα της χώρας μας
αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα. Σα βασικότερα όλων είναι η έλλειψη πρασίνου και η
άναρχη δόμηση. Πολλοί υποστηρίζουν ότι τα κτήρια είναι αντιαισθητικά και ότι
ενοχλούνται από την ηχορύπανση. Εξαιτίας της πληθώρας των αυτοκινήτων
δημιουργείται κυκλοφοριακό χάος. Σα παιδιά παραπονιούνται ότι δεν έχουν χώρους
αναψυχής, για να διασκεδάσουν.

ΟΡΙ΢ΣΙΚΗ ΑΟΡΙ΢ΣΟΤ ΤΠΟΣΑΚΣΙΚΗ ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ ΑΟΡΙ΢ΣΟΤ
ΑΟΡΙ΢ΣΟΤ

Εγκλίσεις (συνεχίζουμε……)

Ρήματα Α’ ΢ΤΖΤΓΙΑ΢

Σα ρήματα της Α’ συζυγίας ανήκουν σε 4 τάξεις, δηλαδή έχουν 4
διαφορετικούς τρόπους κλίσης (στους παρακάτω πίνακες σας δίνω το α’ ενικό σε
όλους τους χρόνους και προσέχουμε πολύ τον σχηματισμό της προστακτικής
Ενεστώτα και Αορίστου):

 Ας δούμε τον τρόπο κλίσης των ρημάτων της πρώτης τάξης της Α’ συζυγίας

ΕΝΕΡΓΗΣΙΚΗ ΥΨΝΗ (Σάξη 1)

ΦΡΟΝΟΙ ΟΡΙ΢ΣΙΚΗ ΤΠΟΣΑΚΣΙΚΗ ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ
να λύνω
ΕΝΕ΢ΣΨΣΑ΢ λύνω λύνε (β’ ενικό)
λύνετε (β’ πληθυντικό)
ΠΑΡΑΣΑΣΙΚΟ΢ έλυνα να λύσω
ΑΟΡΙ΢ΣΟ΢ έλυσα λύσε
λύστε

ΕΞΑΚ.ΜΕΛΛΟΝΣΑ΢ θα λύνω να έχω λύσει
΢ΤΝΟΠΣΙΚΟ΢ θα λύσω
ΜΕΛΛΟΝΣΑ΢
ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟ΢ έχω λύσει
ΤΠΕΡ΢ΤΝΣΕΛΙΚΟ΢ είχα λύσει
΢ΤΝΣ.ΜΕΛΛΟΝΣΑ΢ θα έχω λύσει

ΠΑΘΗΣΙΚΗ ΥΨΝΗ (Σάξη 1)

ΦΡΟΝΟΙ ΟΡΙ΢ΣΙΚΗ ΤΠΟΣΑΚΣΙΚΗ ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ
να λύνομαι --- (β’ ενικό)
ΕΝΕ΢ΣΨΣΑ΢ λύνομαι

ΠΑΡΑΣΑΣΙΚΟ΢ λυνόμουν να λυθώ λύνεστε (β’ πληθυντικό)
ΑΟΡΙ΢ΣΟ΢
λύθηκα λύσου
λυθείτε

ΕΞΑΚ.ΜΕΛΛΟΝΣΑ΢ θα λύνομαι να έχω λυθεί
΢ΤΝΟΠΣΙΚΟ΢ θα λυθώ
ΜΕΛΛΟΝΣΑ΢
ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟ΢ έχω λυθεί
ΤΠΕΡ΢ΤΝΣΕΛΙΚΟ΢ είχα λυθεί
΢ΤΝΣ.ΜΕΛΛΟΝΣΑ΢ θα έχω λυθεί

Ρήματα Β’ ΢ΤΖΤΓΙΑ΢
΢τη Β’ συζυγία έχουμε 2 τάξεις. ΢την πρώτη ανήκουν τα ρήματα που κλίνονται σε (-
ώ, -άς, -ά), ενώ στη δεύτερη εκείνα που κλίνονται σε –ώ,-είς,-εί. Πάμε να τα δούμε
στην ενεργητική και την παθητική φωνή (Προσέχουμε πολύ τον σχηματισμό της
Προστακτικής στον Ενεστώτα και τον Αόριστο)

Β’ ΢ΤΖΤΓΙΑ - ΕΝΕΡΓΗΣΙΚΗ ΥΨΝΗ (Σάξη 1) (-ώ, -άς, -ά)

ΦΡΟΝΟΙ ΟΡΙ΢ΣΙΚΗ ΤΠΟΣΑΚΣΙΚΗ ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ

ΕΝΕ΢ΣΨΣΑ΢ αγαπάω/ να αγαπάω/ να αγάπα/ αγάπαγε (β’ ενικό)
αγαπώ
αγαπώ

ΠΑΡΑΣΑΣΙΚΟ΢ αγαπούσα/ να αγαπήσω αγαπάτε(β’ πληθυντικό)
ΑΟΡΙ΢ΣΟ΢ αγάπαγα αγάπησε

αγάπησα

αγαπήστε

ΕΞΑΚ.ΜΕΛΛΟΝΣΑ΢ θα αγαπάω/ να έχω
θα αγαπώ αγαπήσει
΢ΤΝΟΠΣΙΚΟ΢ θα αγαπήσω
ΜΕΛΛΟΝΣΑ΢
ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟ΢ έχω
αγαπήσει
ΤΠΕΡ΢ΤΝΣΕΛΙΚΟ΢ είχα
αγαπήσει
΢ΤΝΣ.ΜΕΛΛΟΝΣΑ΢ θα έχω
αγαπήσει

Β’ ΢ΤΖΤΓΙΑ - ΠΑΘΗΣΙΚΗ ΥΨΝΗ (Σάξη 1) (-ώ, -άς, -ά)

ΦΡΟΝΟΙ ΟΡΙ΢ΣΙΚΗ ΤΠΟΣΑΚΣΙΚΗ ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ

ΕΝΕ΢ΣΨΣΑ΢ αγαπιέμαι να αγαπιέμαι ------- (β’ ενικό)

ΠΑΡΑΣΑΣΙΚΟ΢ αγαπιόμουν αγαπιέστε(β’ πληθυντικό)
ΑΟΡΙ΢ΣΟ΢ αγαπήσου
αγαπήθηκα να αγαπηθώ

αγαπηθείτε

ΕΞΑΚ.ΜΕΛΛΟΝΣΑ΢ θα αγαπιέμαι να έχω
΢ΤΝΟΠΣΙΚΟ΢ θα αγαπηθώ αγαπηθεί
ΜΕΛΛΟΝΣΑ΢
ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟ΢ έχω αγαπηθεί

ΤΠΕΡ΢ΤΝΣΕΛΙΚΟ΢ είχα αγαπηθεί
΢ΤΝΣ.ΜΕΛΛΟΝΣΑ΢ θα έχω
αγαπηθεί

Β’ ΢ΤΖΤΓΙΑ (ΣΑΞΗ 2) – Ρήματα σε –ώ,-είς,-εί.

Β’ ΢ΤΖΤΓΙΑ - ΕΝΕΡΓΗΣΙΚΗ ΥΨΝΗ (Σάξη 2) (-ώ, -εις, -εί)

ΦΡΟΝΟΙ ΟΡΙ΢ΣΙΚΗ ΤΠΟΣΑΚΣΙΚΗ ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ
ΕΝΕ΢ΣΨΣΑ΢ θεωρώ να θεωρώ -------(β’ ενικό)

ΠΑΡΑΣΑΣΙΚΟ΢ θεωρούσα να θεωρήσω θεωρείτε (β’ πληθυντικό)
ΑΟΡΙ΢ΣΟ΢
θεώρησα θεώρησε

θεωρήστε

ΕΞΑΚ.ΜΕΛΛΟΝΣΑ΢ θα θεωρώ να έχω
΢ΤΝΟΠΣΙΚΟ΢ θα θεωρήσω θεωρήσει
ΜΕΛΛΟΝΣΑ΢
ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟ΢ έχω
θεωρήσει
ΤΠΕΡ΢ΤΝΣΕΛΙΚΟ΢ είχα
θεωρήσει
΢ΤΝΣ.ΜΕΛΛΟΝΣΑ΢ θα έχω
θεωρήσει

Β’ ΢ΤΖΤΓΙΑ - ΠΑΘΗΣΙΚΗ ΥΨΝΗ (Σάξη 2) (-ώ, -εις, -εί)

ΦΡΟΝΟΙ ΟΡΙ΢ΣΙΚΗ ΤΠΟΣΑΚΣΙΚΗ ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ
ΕΝΕ΢ΣΨΣΑ΢ θεωρούμαι
να θεωρούμαι -------(β’ ενικό)

ΠΑΡΑΣΑΣΙΚΟ΢ (θεωρούμουν) θεωρείστε (β’ πληθυντικό)
ΑΟΡΙ΢ΣΟ΢ θεωρήσου
θεωρήθηκα να θεωρηθώ

θεωρηθείτε

ΕΞΑΚ.ΜΕΛΛΟΝΣΑ΢ θα θεωρούμαι να έχω
΢ΤΝΟΠΣΙΚΟ΢ θα θεωρηθώ θεωρηθεί
ΜΕΛΛΟΝΣΑ΢
ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟ΢ έχω θεωρηθεί

ΤΠΕΡ΢ΤΝΣΕΛΙΚΟ΢ είχα θεωρηθεί
΢ΤΝΣ.ΜΕΛΛΟΝΣΑ΢ θα έχω

θεωρηθεί

Εξασκούμαι περισσότερο……

΢την επόμενη σελίδα σας δίνω κάποια ρήματα (στην οριστική) και από τις 2

συζυγίες. Εσείς πρέπει να συμπληρώσετε την Προστακτική Ενεστώτα και Αορίστου

(και τα δύο πρόσωπα- β’ ενικό, β’ πληθυντικό) στη φωνή που σας δίνεται το κάθε

ρήμα !!!!!

ΦΡΟΝΟΙ ΟΡΙ΢ΣΙΚΗ ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ

ΕΝΕ΢ΣΨΣΑ΢

ντύνομαι

ΑΟΡΙ΢ΣΟ΢ ντύθηκα

ΦΡΟΝΟΙ ΟΡΙ΢ΣΙΚΗ ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ
ΕΝΕ΢ΣΨΣΑ΢ πληρώνω
πλήρωσα
ΑΟΡΙ΢ΣΟ΢

ΦΡΟΝΟΙ ΟΡΙ΢ΣΙΚΗ ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ
ΕΝΕ΢ΣΨΣΑ΢
μιλώ
ΑΟΡΙ΢ΣΟ΢
μίλησα

ΦΡΟΝΟΙ ΟΡΙ΢ΣΙΚΗ ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ
ΕΝΕ΢ΣΨΣΑ΢
αναρωτιέμαι
ΑΟΡΙ΢ΣΟ΢
αναρωτήθηκα

ΦΡΟΝΟΙ ΟΡΙ΢ΣΙΚΗ ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ
ΕΝΕ΢ΣΨΣΑ΢ ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ
αδικούμαι
ΑΟΡΙ΢ΣΟ΢
αδικήθηκα
ΦΡΟΝΟΙ
ΕΝΕ΢ΣΨΣΑ΢ ΟΡΙ΢ΣΙΚΗ

ΑΟΡΙ΢ΣΟ΢ προσπαθώ

προσπάθησα

Εγκλίσεις…. Τι έχω μάθει ως τώρα;

Α’ ΢ΤΖΤΓΙΑ- ΕΝΕΡΓΗΣΙΚΗ ΥΨΝΗ (Σάξη 1)

ΦΡΟΝΟΙ ΟΡΙ΢ΣΙΚΗ ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ
ΕΝΕ΢ΣΨΣΑ΢ λύνω _______ (β’ ενικό)

(β’ πληθυντικό)

ΑΟΡΙ΢ΣΟ΢ έλυσα

Α’ ΢ΤΖΤΓΙΑ- ΠΑΘΗΣΙΚΗ ΥΨΝΗ (Σάξη 1)

ΦΡΟΝΟΙ ΟΡΙ΢ΣΙΚΗ ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ
ΕΝΕ΢ΣΨΣΑ΢ λύνομαι --- (β’ ενικό)

________ (β’
πληθυντικό)

ΑΟΡΙ΢ΣΟ΢ λύθηκα

Β’ ΢ΤΖΤΓΙΑ - ΕΝΕΡΓΗΣΙΚΗ ΥΨΝΗ (Σάξη 1) (-ώ, -άς, -ά)

ΦΡΟΝΟΙ ΟΡΙ΢ΣΙΚΗ ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ
ΕΝΕ΢ΣΨΣΑ΢ αγαπάω/ _______ (β’ εν.)

ΑΟΡΙ΢ΣΟ΢ αγαπώ _________ (β’ πληθ.)

αγάπησα

Όνομα:__________
Ημερομηνία: ___________

Β’ ΢ΤΖΤΓΙΑ - ΠΑΘΗΣΙΚΗ ΥΨΝΗ (Σάξη 1) (-ώ, -άς, -ά)

ΦΡΟΝΟΙ ΟΡΙ΢ΣΙΚΗ ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ
ΕΝΕ΢ΣΨΣΑ΢ αγαπιέμαι --- (β’ ενικό)

_________ (β’
πληθυντικό)

ΑΟΡΙ΢ΣΟ΢ αγαπήθηκα

Β’ ΢ΤΖΤΓΙΑ - ΕΝΕΡΓΗΣΙΚΗ ΥΨΝΗ (Σάξη 2) (-ώ, -εις, -εί)

ΦΡΟΝΟΙ ΟΡΙ΢ΣΙΚΗ ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ
ΕΝΕ΢ΣΨΣΑ΢ θεωρώ ---- (β’ ενικό)

(β’ πληθυντικό)

ΑΟΡΙ΢ΣΟ΢ θεώρησα

Β’ ΢ΤΖΤΓΙΑ - ΠΑΘΗΣΙΚΗ ΥΨΝΗ (Σάξη 2) (-ώ, -εις, -εί)

ΦΡΟΝΟΙ ΟΡΙ΢ΣΙΚΗ ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ
ΕΝΕ΢ΣΨΣΑ΢ θεωρούμαι --- (β’ ενικό)

___________(β’
πληθυντικό)

ΑΟΡΙ΢ΣΟ΢ θεωρήθηκα

Ώρα για αυτοδιόρθωση , παιδιά!!!!

ΕΝΟΣΗΣΑ 2: Η ΖΨΗ ΢ΣΗΝ ΠΟΛΗ !?!?
ΜΑΘΗΜΑ: ΠΟΛΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙ΢ΜΟ΢-ΠΟΛΗ ΚΑΙ ΔΙΑ΢ΚΕΔΑ΢Η ??!

Υύλλο
Εργασίας

ΓΡΑΜΜΑΣΙΚΗ-Επίθετα σε –ης,-ης-ές

Ενικός αριθμός Πληθυντικός

αριθμός

Ονομαστική (ο/η) διεθνής οι διεθνείς

Γενική (του/της)διεθνούς των διεθνών

Αιτιατική (το/τη) διεθνή τους/τις διεθνείς

Κλητική ------- --------

Ονομαστική το διεθνές τα διεθνή
των διεθνών
Γενική του διεθνούς τα διεθνή
------
Αιτιατική το διεθνές

Κλητική ------

Α΢ΚΗ΢ΕΙ΢

1)Να γράψεις τα τρία γένη στα παρακάτω επίθετα:

ΑΡ΢ΕΝΙΚΟ ΘΗΛΤΚΟ ΟΤΔΕΣΕΡΟ
ο ασθενής
ο ευγενής
ο διεθνής
ο επιμελής
ο ακριβής

ο επιεικής
ο δασώδης

2)Να συμπληρώσεις τα κενά με το σωστό τύπο των επιθέτων:

1. Σα ______________ (πετρώδης) εδάφη δεν μπορούν να
καλλιεργηθούν.

2. Η αποτυχία της ομάδας ήταν _____________ (παταγώδης).
3. Σο _________________(βροντώδης) της φωνής του με τρόμαξε.
4. Οι μαθητές του δημοτικού σχολείου φοιτούν στη

_________________ (στοιχειώδης) εκπαίδευση.
5. Είμαι το τελευταίο παιδί μιας _______________ (εξαμελής)

οικογένειας.

3)΢τις παρακάτω προτάσεις συμπλήρωσε τις καταλήξεις που λείπουν:

o Ο Μάνος είναι πολύ επιμελ___ μαθητής. τον
o Είναι αφελ___ αν πιστεύουν ότι μπορούν εύκολα να τον

ξεφορτωθούν.
o Αυτή η συμπεριφορά είναι αυθάδ___
o Οι δικαστές δεν ήταν καθόλου επιεικ____ με

κατηγορούμενο.

4)Να μεταφέρεις τις παρακάτω προτάσεις στον άλλο αριθμό.

o Η προσπάθειά του ήταν συνεχής.

o Οι εξηγήσεις του κρίθηκαν επαρκείς.

________________

ΕΝΟΣΗΣΑ 2: Η ΖΨΗ ΢ΣΗΝ ΠΟΛΗ Γραμματική
ΜΑΘΗΜΑ: ΔΙΑΔΡΟΜΕ΢ ΢ΣΗΝ ΠΟΛΗ
Υύλλο
ΓΡΑΜΜΑΣΙΚΗ-ΘΗΛΤΚΑ ΙΔΙΟΚΛΙΣΑ ΢Ε –ός εργασίας

Ενικός αριθμός Πληθυντικός αριθμός

Ονομαστική η οδός οι οδοί

Γενική της οδού των οδών

Αιτιατική την οδό τις οδούς

Κλητική ------ ------

Παρατηρήσεις:

o Σα οξύτονα και τα παροξύτονα τονίζονται σε όλες τις πτώσεις όπως και στην
ονομαστική ενικού.

Π.χ η θαλαμηγός-της θαλαμηγού

o Σα προπαροξύτονα στη γενική ενικού και πληθυντικού, όπως και στην αιτιατική
πληθυντικού κατεβάζουν τον τόνο στην παραλήγουσα.

Π.χ η είσοδος-της εισόδου-των εισόδων-τις εισόδους

Α΢ΚΗ΢ΕΙ΢

1)΢χημάτισε φράσεις μεταφέροντας το δεύτερο ουσιαστικό στη γενική ενικού,
όπως στο παράδειγμα:

το συνέδριο-η το συνέδριο της

δήμαρχος δημάρχου

η πανίδα-η Ήπειρος

το θέατρο- η Επίδαυρος

το μήκος-η λεωφόρος

ο πολιτισμός-η Αίγυπτος

ο εορτασμός-η επέτειος

2) ΢χημάτισε φράσεις μεταφέροντας το δεύτερο ουσιαστικό στη γενική του
πληθυντικού, όπως στο παράδειγμα:

η αμοιβή- ηη αμοιβή των

οδοντίατρος οδοντιάτρων

ο χορός-η υπάλληλος

ο μισθός-η φιλόλογος

η έκταση- η έρημος

Η αγάπη-η σύντροφος

3)Προσπάθησε να συμπληρώσεις τον παρακάτω πίνακα:

Ενικός αριθμός Πληθυντικός αριθμός

Ονομαστική Γενική Ονομαστική Γενική

η πρόοδος

η

αεροσυνοδός

η άβυσσος

η έφοδος

η

χερσόνησος

Η ζωή στην πόλη
Άσκηση ορθογραφίας

1) ΢υμπληρώστε τα κενά:

Σο στούντιο είναι ένας χώρος με πολύ καλή ηχο________,

για να μην ακούγοντ___ ήχοι από το περιβά___ον την ώρα

της ηχο___________. Ο ηχο________ είναι υπεύθυνος για

την εγγραφ__ του ήχου μιας τηλεοπτικής εκπομπής ή μιας

κινηματογραφικής ταινίας αλλά και για να ηχο_______ έναν

ψηφιακό δίσκο (σιντί) μουσικ__ς προσέχοντας την ποιότητα

του ήχου. ΢τη διάθεσή του έχει πολλά όργανα, όπως το

ηχό__________, με το οποίο υπολογίζ___ το ύψος, την

ένταση και τη διάρκεια του ήχου.

2) ΢υμπληρώστε τα κενά βάζοντας τα ρήματα της
παρένθεσης στο σωστό τύπο:

Μεγάλη κίνηση επικρατούσε στο σπίτι του Μουστοβασίλη την
ημέρα της βάπτισης. Οι γυναίκες πηγαινοέρχονταν βιαστικές
να ετοιμάσουν τα φαγητά. Μαζί τους και η Πηγή […].
_____________ (κάθομαι, οριστική παρατατικού) δίπλα στη
φωτιά και τηγάνιζε μυζηθρόπιτες. Πέντ’ εξι ξυπόλητα παιδιά
και μια μαύρη γάτα παρακολουθούσαν με μεγάλο
ενδιαφέρον το θέαμα. Η Πηγή _________ (δίνω, οριστική
αορίστου) στα παιδιά από μια καυτή πίτα και
_________________ (γελώ, οριστική παρατατικού) με τη
βουλιμία τους. ΢ε μια στιγμή η γάτα
____________________ (πλησιάζω, οριστική αορίστου) την
πυραμίδα με τις μυζηθρόπιτες, με φανερό σκοπό να πάρει
μόνη της, το μερτικό της, όμως πέντ’εξι δυνατά «ψιτ» της
______________ (κόβω, οριστική αορίστου) την όρεξη.

Σα επιρρήματα

Επιρρήματα ονομάζονται οι άκλιτες λέξεις που προσδιορίζουν

τα ρήματα και δηλώνουν τόπο, χρόνο, τρόπο, ποσό, κ.ά

Επιρρήματα Ποια είναι;

Σοπικά εδώ , εκεί, κάτω, πάνω, μέσα έξω, πίσω, μπροστά,

χαμηλά, ψηλά, βόρεια, νότια κ.ά

Φρονικά τώρα, σήμερα, αύριο, χθες, αμέσως, συχνά, νωρίς,

αργά, πέρυσι, φέτος, κ.ά

Σροπικά καλά, κακά, ξαφνικά, άσχημα, ωραία, ευτυχώς,

δυστυχώς , κ.ά

Ποσοτικά λίγο, πολύ, αρκετά σχεδόν, τουλάχιστον, περίπου

κάμποσο, κ.ά

Άσκηση
Η Κατερίνα ζήτησε από τη γιαγιά της να της πει λίγα λόγια για

τη ζωή της. Εσείς βρείτε τα επιρρήματα που υπάρχουν στο
κείμενο και γράψτε τα στη σωστή στήλη ανάλογα με τη
σημασία τους.

Κάποτε έμενα στο χωριό. Όλοι μετακινούμασταν με τα

πόδια. Αν θέλαμε να πάμε κάπου μακριά, ανεβαίναμε πάνω

στον γάιδαρο. Πότε πότε περνούσε και το λεωφορείο, που

πήγαινε κάτω στην πόλη. Ζούσαμε μονοιασμένα και χωρίς

καβγάδες. Μόνο τα απαραίτητα είχαμε, αλλά οι μέρες

κυλούσαν ευτυχισμένα. Όταν ήρθα εδώ στην πόλη, διαρκώς

σκεφτόμουν το χωριό.

ΣΟΠΟ΢ ΣΡΟΠΟ΢ ΦΡΟΝΟ΢

Επανάληψη στα επίθετα σε –ής,-ής-ές και στα θηλυκά ουσιαστικά σε –
ος

Όνομα: _______________________ Ημερομηνία: _______________

1) ΢υμπληρώνω τα κενά των παρακάτω προτάσεων με το επίθετο που βρίσκεται
στην παρένθεση στον σωστό τύπο:

 Ο δάσκαλός μας είναι _____________ (επιεικής) και όχι τόσο αυστηρός.
 Σα σημάδια της κούρασης ήταν ___________ (εμφανής) στο πρόσωπό

του.
 Μετά τη νίκη της ομάδας οι παίκτες έγιναν πολύ ___________ (δημοφιλής).
 Ο ναός του Δία στην Ολυμπία ήταν ιδιαίτερα

____________(μεγαλοπρεπής).
 Για να έχουμε ένα καλό αποτέλεσμα, οι προσπάθειές μας πρέπει να είναι

_______________ (συνεχής).
 Ο Οδυσσέας Ελύτης ήταν ένας ποιητής _______________ (διεθνής)

φήμης.
 Σους έδωσε το πρωτότυπο και τους ζήτησε να φτιάξουν ένα

______________ (ακριβής) αντίγραφό του.
 Η παιδική χορωδία θα κάνει την εμφάνισή της στην ________________

(πολυτελής) αίθουσα συναυλιών του Μεγάρου Μουσικής.
 Σο ενδιαφέρον του για τον κινηματογράφο ήταν ______________

(ειλικρινής) και __________________ (διαρκής).
 Με τις προσπάθειές του πέτυχε ________________ (αλματώδης) πρόοδο.
 ΢τα αεροδρόμια γίνονται _______________ (ακριβής) έλεγχοι των

εισιτηρίων.
 Σο αυτοκίνητο που οδηγεί δεν είναι καθόλου _______________ (ασφαλής).
 Σο σφουγγάρι είναι ______________(πορώδης) υλικό.
 Η συμπεριφορά τους ήταν ________________ (αγενής) και αδικαιολόγητη.
 Οι εξετάσεις της ________________ (ασθενής) έδειξαν πως έχει ανάγκη

από ξεκούραση.
 Η κακή διατροφή και η έλλειψη άσκησης είναι παράγοντες πολύ

__________________ (επιβλαβής) για την υγεία μας..

Λόγια κλίση θηλυκών ουσιαστικών σε –ος

2) Μέσα στην παρένθεση υπάρχουν θηλυκά σε –ος. ΢υμπλήρωσε τις προτάσεις
με αυτά, γράφοντάς τα στον σωστό τύπο.

(λεωφόρος, είσοδος, έξοδος, περίμετρος, πάροδος, διαγώνιος, άσφαλτος, οδός, )
 Σο μήκος αυτής της _______________ είναι 15 χλμ.
 Οι _______________ κινδύνου ενός αεροπλάνου βρίσκονται στη μέση
περίπου του αεροσκάφους.
 Η δασκάλα είπε να υπολογίσουμε την __________ του τετραγώνου.
 Σα κλειδιά όλων των ______________ του κτηρίου τα έχει ο θυρωρός.
 Η άσκηση ζητούσε να βρούμε όλες τις ______________ όλων των τριγώνων.
 Χάχνω την ____________ Πανεπιστημίου. Μήπως ξέρετε πού είναι;
 Σο καλοκαίρι η θερμοκρασία της ________________ μεγαλώνει.
 ΢το αρχαίο θέατρο υπήρχαν δύο είσοδοι, που ονομάζονταν
_______________.
3) ΢υμπλήρωσε τους τύπους που λείπουν στον παρακάτω πίνακα:

Ονομαστική η είσοδος Ενικός αριθμός η ψήφος
Γενική
Αιτιατική την ήπειρο
Πληθυντικός αριθμός

Ονομαστική
Γενική
Αιτιατική

Περίληψη κειμένου

 Σί είναι η περίληψη; -> Η περίληψη είναι η παρουσίαση μιας ιστορίας (ενός

κειμένου) με σύντομο τρόπο. ΢την περίληψη αναφέρουμε μόνο τις βασικές

πληροφορίες του κειμένου. Παραλείπουμε τις πληροφορίες που δεν είναι τόσο
σημαντικές.

 Ποια βήματα ακολουθούμε για να γράψουμε μια περίληψη;
α) Πρώτα διαβάζουμε προσεκτικά την ιστορία για να κατανοήσουμε την υπόθεση
της ιστορίας, το περιεχόμενό της.

β) ΢τη συνέχεια βρίσκουμε το κυρίως θέμα της ιστορίας. ΢ε αυτό μας βοηθάει και
ο τίτλος τους ιστορίας που πολλές φορές συνοψίζει το θέμα της ιστορίας.

γ) Αναγνωρίζω το κειμενικό είδος γιατί γνωρίζοντας τη δομή του μπορώ να βρω τις
πληροφορίες που αναφέρονται σε κάθε δομικό στοιχείο του και να τις σημειώσω ή
να τις αντιγράψω χωρίς πολλές λεπτομέρειες.

(π.χ αν έχω αφηγηματικό κείμενο πρέπει να εντοπίσω τα εξής στοιχεία: Πού
συμβαίνει η ιστορία μας; Πότε; Ποιος είναι ο κεντρικός ήρωας της ιστορίας; Ποια άλλα
πρόσωπα συμμετέχουν στην ιστορία; Πώς εξελίσσεται η ιστορία (πώς αρχίζει,
εξελίσσεται, τελειώνει;) Σι νιώθουν τα πρόσωπα της ιστορίας;

δ) Έπειτα χωρίζουμε το κείμενο σε παραγράφους. Προσπαθούμε να εντοπίσουμε

σε κάθε παράγραφο λέξεις-κλειδιά ή φράσεις-κλειδιά, που θα μας

βοηθήσουν να εντοπίσουμε το κύριο θέμα της κάθε παραγράφου. Αν θέλουμε
μπορούμε να σημειώσουμε στο περιθώριο της παραγράφου μια σύντομη πρόταση
(πλαγιότιτλος) που να αναφέρεται στο κυρίως θέμα της παραγράφου.

ε) Σέλος, ενώνουμε τις σύντομες προτάσεις που έχουμε γράψει στο περιθώριο.
Κάνουμε τις αλλαγές που είναι απαραίτητες και χρησιμοποιούμε τις κατάλληλες
λέξεις ώστε να ενωθούν οι προτάσεις μεταξύ τους (π.χ. έπειτα, στη συνέχεια, και,
ακόμη, στο τέλος κ.ά).

 Σι πρέπει να προσέχω όταν γράφω την περίληψη:

1) Ξεκινάω με τις φράσεις: «Ο συγγραφέας αναφέρεται στο….» ή ακόμη καλύτερα

με το «Σο κείμενο αναφέρεται στο…/ πραγματεύεται…..»
2) Αντικαθιστώ όπου μπορώ βασικές λέξεις του κειμένου με συνώνυμες.
π.χ. ο ηλικιωμένος – ο γέρος
3) Αντικαθιστώ, όπου γίνεται, δευτερεύουσες προτάσεις με μετοχές.
π.χ. καθώς τρέχουμε – τρέχοντας
4) Αντικαθιστώ φράσεις με λέξεις.
π.χ. πριν από μερικές ημέρες – πρόσφατα
5) Αντικαθιστώ μια σειρά ενεργειών από μία φράση.
π.χ. Σα παιδιά έπαιξαν κυνηγητό στην αυλή και έπειτα κρυφτό. ΢τη συνέχεια έκοψαν
την τούρτα, έβαλαν μουσική και χόρεψαν. – Σα παιδιά διασκέδασαν πολύ.
6) Μετατρέπω τον ευθύ σε πλάγιο λόγο.
π.χ. «Πώς πέρασες σήμερα στην εκδρομή του σχολείου;» - Σον ρώτησε πώς πέρασε
στην εκδρομή

ΘΕΜΑ: Περιγραφή διαδρομής

Παρατήρησε προσεκτικά τη διαδρομή στον παρακάτω χάρτη και γράψε τις οδηγίες
που πρέπει ν’ ακολουθήσει κάποιος που ξεκινά από τα Χηλαλώνια και θέλει να φτάσει

στην πλατεία Γεωργίου του Α’.

Ξεκινάμε από τα Χηλαλώνια και
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________