Ενότητα 7- κλιτές μετοχές - Ολική καταστροφή στις καλλιέργειες

www.classroompalette.weebly.com

Ενότητα 7 - Η ζωή έξω από την πόλη

Ολική καταστροφή στις καλλιέργειες

Τί είναι η μετοχή;

Η μετοχή είναι ένας τύπος του ρήματος. Άρα έχει τόσο τα χαρακτηριστικά του ρ'ηματος
όσο και του ονόματος (επιθέτου). Άρα μια μετοχή , όπως ένα ρήμα, έχει :

 χρόνο
 φωνή και
 διάθεση

και όπως ένα επίθετο έχει ακόμη:

 γένος
 αριθμό και
 πτώση

Π. χ . Τα μαλλιά της ήταν λουσμένα.

(Το λουσμένα είναι μετοχή σε χρόνο παρακείμενο, με φωνή και διάθεση παθητική. Ακόμη
είναι σε ουδέτερο γένος, σε πληθυντικό αριθμό και σε πτώση ονομαστική)

Μετοχή παθητικού Μερικά ρήματα σχηματίζουν μετοχή παθητικού
ενεστώτα ενεστώτα που σχηματίζεται με τις καταλήξεις -
άμενος, - ούμενος, -όμενος και -ώμενος και
κλίνεται η μετοχή όπως τα επίθετα σε -ος.

-άμενος: κρεμιέμαι -> κρεμάμενος

- ούμενος: δικαιολογούμαι -> δικαιολογούμενος

- όμενος: πείθω -> πειθόμενος

- ώμενος: προσδοκώ -> προσδοκώμενος

Μετοχή παθητικού Η μετοχή του παθητικού παρακειμένου
παρακειμένου σχηματίζεται συνήθως από τον αόριστο της
Παθητικής φωνής, αν αφαιρέσουμε την
κατάληξή του και την αντικαταστήσουμε με
τις καταλήξεις -μένος, -η,-ο

Δείτε παραδείγματα σχηματισμού μετοχών παθητικού παρακειμένου στον παρακάτω
πίνακα!!!

-στ- /-σθ- / -νθ- -> σμένος
ακούω - ακούστηκα - ακουσμένος
ζαλισμένος (ζαλίζω), σπασμένος (σπά(ζ)ω), καλεσμένος (καλώ),
κρεμασμένος (κρεμώ), περασμένος (περνώ), θερμασμένος (θερμαίνω)

-θ- (μετά από φωνήεν, λ ή ρ) -> μένος
ντύνω - ντύθηκα -ντυμένος,
παραλυμένος (παραλύω), χαμένος (χάνω), πληρωμένος (πληρώνω),
αγαπημένος (αγαπώ), χτυπημένος (χτυπώ), ζεσταμένος (ζεσταίνω)

-φτ- / -φθ- -> -μμένος
αναμμένος (ανάβω), καλυμμένος (καλύπτω), βλαμμένος (βλάπτω),
εγκαταλειμμένος (εγκαταλείπω)

-χτ- / -χθ - ->γμένος
ανοιγμένος (ανοίγω), προσεγμένος (προσέχω), βουλιαγμένος (βουλιάζω),
εξελιγμένος (εξελίσσω), τραβηγμένος (τραβώ)
(Τα παραπάνω παραδείγματα είναι από το βιβλίο: Γραμματική της Ελληνικής
Γλώσσας των : Holton, D., Mackridge, P., Φιλιππάκη - Warburton Ειρ., Εκδόσεις
Πατάκης, Αθήνα, 1998

www.classroompalette.weebly.com

www.classroompalette.weebly.com

Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στις παρακάτω κατηγορίες μετοχών !!!

α) Τα ρήματα σε -ώνω σχηματίζουν παθητική μετοχή σε -ωμένος:
Π.χ. οργώνω -> οργωμένος

Πρόσεξε επίσης:

λέγω -> ειπωμένος , τρώω -> φαγωμένος,
βλέπω -> ιδωμένος, κάνω -> καμωμένος

β) Τα ρήματα σε - εύω, που ο αόριστός τους σχηματίζεται σε -ψα
σχηματίζουν παθητικές μετοχές σε -εμένος: Π.χ. μαζεύω - μαζεμένος
Όσα ρήματα σε -εύω σχηματίζουν τον αόριστο με κατάληξη -σα,
σχηματίζουν παθητική μετοχή παρακειμένου σε -ευμένος. Π.χ. εκπαιδεύω ->
εκπαιδευμένος

γ) Τα ρήματα σε -ίζω σχηματίζουν παθητική μετοχή σε -ισμένος:
Π.χ. χαρίζω -> χαρισμένος . Όμως: δανείζω -> δανεισμένος !

δ) Τα ρήματα σε -ύνω σχηματίζουν παθητική μετοχή σε -υμένος ή -υσμένος:
Π.χ. διευκολύνω -> διευκολυμένος
μολύνω -> μολυσμένος
απομακρύνω -> απομακρυσμένος

Πρόσεξε επίσης: αμβλυμένος, αποθαρρημένος,

αποθρασυμένος, ενθαρρυμένος, επιβαρημένος, οξυμένος

ε) Τα ρήματα με χαρακτήρα π, β, φ, ή πτ της α' συζυγίας σχηματίζουν
παθητική μετοχή σε -μμένος:

Π.χ. ανάβω - αναμμένος, καλύπτω - καλυμμένος

στ) Ορισμένα ρήματα σε -αίνω σχηματίζουν παθητική μετοχή σε -
αμένος, ενώ κάποια άλλα σε - ημένος:

Π.χ. τρελαίνω -> τρελαμένος, μαθαίνω -> μαθημένος.

Επίσης: αποτυχημένος, μαθημένος, πετυχημένος,

αποσταμένος, χορτασμένος, αυξημένος

www.classroompalette.weebly.com