วรรณกรรม
วัยใส
ใส่ใจ
คุณธรรม
ผลงานจากการประกวดเรียงความคุณธรรม ๔ ประการ
พอเพียง วินัย สุจริต จิตอาสา
กระทรวงวัฒนธรรม
สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดปัตตานี
คำนำ
สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดปัตตานี กระทรวงวัฒนธรรมได้
จดั กจิ กรรม การประกวดเรยี งความ หัวข้อ “คณุ ธรรม 4 ประการ” พอเพียง
วินัย สุจริต จิตอาสา” ภายใต้โครงการการขับเคลื่อนแผนแม่บทส่งเสริม
คุณธรรมแห่งชาติ ฉบับที่ 1 (พ.ศ.2559-2565) ประจำปีงบประมาณ
พ.ศ.2565 เพื่อปลูกจิตสำนึก ค่านิยม และวัฒนธรรม ที่ดีงาม ส่งเสริม
คุณธรรม จริยธรรม และกระตุ้นจิตสำนึกที่ดีให้แก่เด็ก และเยาวชน
โดยมุ่งหวังให้เด็กและเยาวชนยึดหลักคุณธรรมเพื่อประโยชน์ต่อสังคมและ
ประเทศชาติ และเพ่ือสนับสนนุ การสร้างสรรคผ์ ลงานดา้ นวรรณศิลป์แก่เด็ก
เยาวชน ในพื้นที่จังหวัดปัตตานี โดยจำแนกการประกวดเป็น ๔ ระดับช้ัน
ไดแ้ ก่ การเขียนเรียงความระดับประถมศึกษา (ป.4-ป.6) ระดับมัธยมศึกษา
ตอนต้น (ม.1-ม.3) ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย (ม.4- ม.6) และ
ระดับอุดมศึกษา มผี ู้สง่ ผลงานเขา้ ประกวดรวมทั้งสนิ้ 42 ผลงาน
ภายหลังเสร็จสิ้นกระบวนการการประกวดเรียงความคุณธรรม
4 ประการ พอเพยี ง วนิ ยั สจุ ริต จิตอาสา สำนักงานวฒั นธรรมจงั หวัดปัตตานี
เล็งเห็นความสำคัญในการรณรงค์และประชาสัมพันธ์การขับเคลื่อนแผ่น
แม่บทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบับที่ 1 (พ.ศ.2559 – 2565) ให้เป็น
รูปธรรมจึงรวบรวมและตีพิมพ์เรียงความคณุ ธรรม 4 ประการ พอเพียง วินัย
สุจริต จิตอาสา ของผู้ส่งเข้าประกวดเพื่อเผยแพร่และสะท้อนแนวความคิด
ของเยาวชนในพ้ืนทีท่ มี่ ตี อ่ คณุ ธรรม 4 ประการ
สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดปัตตานี ขอขอบคุณสถานศึกษาทุก
สังกัดในพื้นที่จังหวัดปัตตานี ที่ประชาสัมพันธ์โครงการ และส่งเสริมให้
นักเรียน นักศึกษา ส่งผลงานการเขียนเรียงความเข้าร่วมการประกวด
ตลอดจนมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี ที่สนับสนุน
คณะกรรมการตัดสินการประกวด หวังเป็นอย่างยิ่งว่า ผลงานการเขียน
เรียงความในเอกสารฉบับนี้จะสามารถสะท้อนเรื่องราวการปลูกจิตสำนึก
ค่านิยม และวัฒนธรรมที่ดีงาม ส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม และกระตุ้น
จติ สำนกึ ที่ดใี ห้แกเ่ ดก็ และเยาวชน เพอื่ ประโยชน์ต่อสังคมและประเทศชาติ
ตอ่ ไป
สำนกั งานวฒั นธรรมจงั หวัดปตั ตานี
สารบญั
คำนำ
ผลงานผู้ชนะการประกวดเรียงความ
หวั ขอ้ “คณุ ธรรม 4 ประการ” พอเพียง วินยั สจุ รติ จติ อาสา
• ระดบั ประถมศึกษา (ป.4 - ป.6) หนา้
1. คุณธรรมเป็นศรี ความร้ดู ีเปน็ สงา่ 4
2. เดก็ ยคุ ใหม่กบั คุณธรรม 4 ประการ 7
3. คุณธรรมคอื ท่พี ง่ึ ของคนดี 12
4. ใบออ่ นคณุ ธรรมหนุนนำทำความดี 16
5. ผกั สร้างคุณธรรม 19
6. คณุ ธรรมนำชีวิต 21
7. คณุ ธรรมของหนูน้อย 23
8. ชีวติ เรียบง่ายของผม 27
9. คุณธรรมในดวงใจ 32
10. คุณธรรมนำเยาวชน 34
• ระดบั มัธยมศึกษาตอนตน้ (ม.1 - ม.3)
11. เดก็ และเยาวชนดี มคี ุณธรรม 36
12. คุณธรรม ๔ ประการ พอเพียง วินัย สจุ ริต จิตอาสา 41
13. คุณธรรม 4 ประการ “พอเพียง วนิ ยั สุจรติ จติ อาสา” 46
14. พอเพียง วินัย ซือ่ สตั ยส์ จุ ริตและจิตสาธารณะ 49
• ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย (ม.4 - ม.6) หน้า
15. พอเพียง วินัย ซอ่ื สัตยส์ จุ ริตและจติ สาธารณะ 52
57
16. มีความสขุ ดว้ ยหลกั คณุ ธรรม 62
66
17. สรา้ งคนดี สสู่ งั คมด้วยคุณธรรม
18. สรา้ งคนดี สสู่ ังคมด้วยคุณธรรม สจุ รติ จติ สำนกึ 71
77
• ระดบั อุดมศกึ ษา 84
19. ป่าแหง่ ชวี ติ สร้างดว้ ยจติ ลำนกึ
20. หอ้ งเรียนความสขุ
21. พอเพียง วนิ ัย สุจรติ จิตอาสานำพาชาตพิ ัฒนา
ภาคผนวก
ผลการตัดสินประกวดเรยี งความฯ
รายชื่อคณะกรรมการ
ประกาศรับสมัครประกวดเรียงความฯ
หน้า |๕
ชนะเลศิ ระดบั ประถมศึกษา
โรงเรียนสะบารงั อำเภอเมืองปัตตานี จงั หวดั ปัตตานี
1
คณุ ธรรมเปน็ ศรี ความรู้ดีเป็นสงา่
- เด็กหญงิ อัฟนาน กาซอร์ -
คณุ ธรรมเปน็ ศรี ความรู้ดเี ป็นสงา่ เกยี รตสิ ะบารงั ของข้า เรารักษา
คงมั่น พร้อมเพรียงเคียงคู่เธอฉันสายสัมพันธ์ยืนยาว เสียงเพลงมาร์ช
โรงเรียนบ้านสะบารังถูกเปิดทุกเชา้ ก่อนเข้าแถวเคารพธงชาตจิ นหนูจำเน้อื
เพลงได้ขึ้นใจ และแปลกใจว่าทั้ง ๆ ที่โรงเรียนคือสถานที่ให้ความรู้และ
เสริมสร้างประสบการณ์ชีวิตให้แก่นักเรียน เพราะเหตุในโรงเรียนจึงให้คำว่า
คุณธรรมมากอ่ นความรู้
หนูเป็นนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 / 3 โรงเรียนบ้านสะบารัง
หนูรกั และชื่นชอบการเรียนมาก หนหู วงั วา่ การเรยี นจะทำใหห้ นูมีอนาคตท่ดี ี
ประกอบอาชีพที่ดี มีรายได้มั่งคง สามารถเลี้ยงดูพ่อกับแม่ยามแก่ชราได้
วันนี้มาร์ชโรงเรยี นบ้านสะบารังยงั คงเปิดเหมอื นทกุ วัน แต่จติ ใจของหนูกลับ
เต็มไปด้วยความสงสัย ว่าเพราะเหตุใดโรงเรียนของหนูให้ความสำคัญกับ
คุณธรรมก่อนความรู้ หนูจึงได้คน้ คว้าหาความรู้เพม่ิ เติมเก่ยี วกับความหมาย
ของคุณธรรม ทำให้รู้ว่าคุณธรรมคือสภาพความดี หรือคุณสมบัติทางบวก
ของศีลธรรม คนเราควรมีความดีเพื่อสรา้ งคุณค่าให้ตวั เองและสร้างสังคมที่
สันติสุข โดยเฉพาะคุณธรรม 4 ประการ อันได้แก่ พอเพียง วินัย สุจริต
จติ อาสา ช่างเปน็ คณุ ธรรมท่ีมคี ุณค่าและให้ความรู้สึกสงบสขุ
หน้า |๖
หนูชื่นชอบความพอเพียง เพราะเป็นทางสายกลางเป็นแนวคิด
ที่สอดคล้องกบั ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของพระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทร
มหาภูมพลอดุลยเดช (รัชกาลที่ 9) ทุกวันนี้หนูใช้ชีวิตด้วยความพอเพียง
โดยหนจู ะปลกู ผกั สวนครัวรอบบ้าน เพื่อใชร้ บั ประทาน สิง่ ของเครื่องใช้ด้วย
ความพอเพียงคมุ้ ค่าและประหยดั หนเู กบ็ ออมเงนิ สว่ นหนึง่ ไวท้ ่ีครูประจำช้ัน
ไมใ่ ห้จ่ายเงนิ ที่ได้รับจนหมดจากส่ิงทหี่ นูได้ปฏบิ ัติทำให้หนูไม่มีความลำบาก
ในการใช้ชีวิตและมคี วามภูมิใจในตนเอง แต่หากวนั ไหนไม่ได้ปฏบิ ัติกลับทำ
ใหร้ สู้ กึ ไม่ค้นุ เคย
โรงเรียนของหนูให้ความสำคัญกับการสร้างวินัยให้กับนักเรียน
หนูต้องตื่นเช้า อาบน้ำ แต่งตัว รับประทานอาหารเช้าและไปโรงเรียนก่อน
เวลา 07.30น. เมือ่ ถึงโรงเรียนหนูได้ทำความสะอาดเขตบรกิ ารทต่ี นเองตอ้ ง
รับผิดชอบ หนูไม่เคยไปโรงเรียนสาย หนูชอบอากาศยามเช้า เพราะเป็น
อากาศทบี่ ริสุทธิ์และเงียบสงบ เมอื่ ไปถงึ โรงเรยี นคณุ ครูฝกึ ให้หนูเข้าแถวเป็น
ระเบยี บแตง่ กายให้เรยี บร้อย เข้าแถวรับประทานอาหารกลางวัน เข้าเรียน
ตามเวลาและร่วมกิจกรรมตามที่โรงเรียนได้กำหนดหนูขอบคุณโรงเรียนที่
สอนให้หนูเป็นคนดีมีวินัย หนูคิดว่าทกุ ส่ิงที่โรงเรยี นกำหนดเพ่ือต้องการให้
นกั เรยี นมีวนิ ยั
นอกจากนี้โรงเรียนยังให้ความสำคัญกับความสุจริต ความสุจริต
เป็นเครื่องหมายของคนดี ซื่อตรงและไม่พูดโกหก ไม่พูดในสิ่งที่ทำให้เกิด
ความแตกแยก ไม่คดโกง คุณครูมักจะเน้นย้ำเรื่องความสุจริตเสมอ
คณุ ครูบอกวา่ คนเราทำดีย่อมได้ดี หากเราซ่ือสัตย์สักวนั หนงึ่ สงิ่ ทเ่ี ราทำจะถกู
เปดิ เผย หากเราทำไมด่ ี ไมซ่ ือ่ สตั ย์จะทำให้สังคมรงั เกียจไม่มีใครอยากคบหา
หน้า |๗
สมาคมด้วย ตรงกันข้ามหากเราเป็นคนดีก็จะเป็นที่รักของทุกคน สุจริตคอื
ความประพฤติ การทำความดีทางกาย ทางวาจาและทางใจ
และคุณธรรมประการสุดท้ายที่หนูจะกล่าวคือ จิตอาสา
จิตอาสา คือ จิตสำนึกเพื่อส่วนรวมได้ด้วย นอกจากเราจะทำเพ่ือตัวเราเองแล้ว
เราต้องทำเพ่ือส่วนรวมไดด้ ้วย โดยหนูได้ร่วมกิจกรรมที่ทางโรงเรียนจัดขึ้นเสมอ
และได้ร่วมทำความสะอาดพื้นที่สาธารณะในชุมชน ไม่ว่าจะเป็นมัสยิด
บรเิ วณถนนทางเขา้ หมู่บ้านและอน่ื ๆ สำหรบั หนแู ล้วยง่ิ ให้ยง่ิ ไดร้ บั การไดท้ ำ
อะไรเพ่ือช่วยเหลือคนอืน่ จะส่งผลดีต่ออนาคตของเราในภายภาคหนา้ และ
ทำใหส้ งั คมน่าอยู่
หนูขอบคุณโรงเรียนที่สอนเรื่องคุณธรรม ในวันนี้หนูเข้าใจแล้วว่า
เพราะเหตุใดโรงเรียนจึงมีปรัชญาว่า คุณธรรม เป็นศรี ความรู้ดีเป็นสง่านั้น
เพราะว่าหากเรามีคุณธรรมแล้วผลดีและความสุขย่อมเกิดกับตัวเราเอง
ชีวิตของเราจะมคี วามกา้ วหน้าเจรญิ ร่งุ เรอื งเพราะมีผลบญุ ทจ่ี ะนำพาชีวิตใน
ที่ดี รวมทั้งเราจะรักการใฝ่รู้และพัฒนาตัวเราเองทำให้เรามีคุณค่าและเป็น
พลเมอื งทด่ี ีของประเทศ
หน้า |๘
รองชนะเลิศอันดับ 1 ระดบั ประถมศกึ ษา
โรงเรยี นสะบารงั อำเภอเมืองปตั ตานี จังหวัดปัตตานี
2
เดก็ ยคุ ใหมก่ บั คณุ ธรรม 4 ประการ
- เดก็ หญิงอานีส ลาวลั ย์วุธ –
ในยุคปัจจุบันนี้เป็นยุคเทคโนโลยี เด็กรุ่นใหม่เกิดมาพร้อมกับ
ความเจริญก้าวหน้าทางเทคโนโลยี ไม่ว่าจะอยแู่ ห่งหนตำบลใด เทคโนโลยีก็
สามารถแทรกซึมเข้าไปได้ทุกที่ สร้างความสะดวกสบายเป็นอันมาก
ในขณะเดียวกันเทคโนโลยีที่มีความรวดเร็วว่องไว ก็ทำให้เกิดการแก่งแย่ง
แข่งขัน เดก็ ยุคน้ีจึงกลายเปน็ เดก็ ท่ตี ้องแข่งขันตลอดเวลา คำวา่ “คณุ ธรรม”
จงึ ลดนอ้ ยลง
“คุณธรรม” คือความดีงามที่ปลกู ฝังในจิตใจคน การปลูกฝังคุณธรรม
ได้นน้ั จะต้องทำตง้ั แต่เดก็ เพราะเดก็ จะซึมซบั เอาสง่ิ ดีงามตา่ ง ๆ มาอยู่ในตัว
อยู่ในความคคดิ เด็กจะเหน็ และเลยี นแบบพฤติกรรมทุกพฤตกิ รรมของผใู้ หญ่
ดังนั้นหากผู้ใหญ่แสดงพฤติกรรมที่ดีเด็กก็จะเลียนแบบไปในสิ่งที่ดี
การปลูกฝังคุณธรรมตั้งแต่ยังเล็กนี้เป็นเสมือนการสร้างรากฐานและ
ภมู ิคุ้มกนั ชวี ิตทด่ี ใี ห้กบั เดก็
คุณธรรมมีอยู่มากมายหลายประการ ในที่นี้จะขอนำเสนอคุณธรรม
4 ประการ ไดแ้ ก่ พอเพียง วนิ ยั สุจรติ จติ อาสา ซ่ึงเปน็ คุณธรรมพื้นฐานใน
ชีวิตของเรา อีกทั้งยังเป็นคุณธรรมที่จะสามารถนำพาประเทศชาติสู่ความ
เจรญิ รุ่งเรอื งได้
หน้า |๙
ข้าพเจ้าเป็นนักเรียนโรงเรียนบ้านสะบารัง อำเภอเมือง
จังหวัดปัตตานี โรงเรียนของข้าพเจ้าเป็นโรงเรียนขนาดเล็กไม่ใหญ่
ทำให้นักเรียนทุกคนได้รับการดูแลอย่างทั่งถึง และท่ีสำคัญคือโรงเรียน
บ้านสะบารังของข้าพเจ้าเน้นการปลูกฝังคุณธรรมให้กับนักเรียนเป็นหลกั
ท่านผอ.เคยกล่าวไว้ว่า “ถึงเราเรียนไม่เก่งก็ไม่เป็นไร แต่ถ้าเรามีคุณธรรม
ประจำใจแล้ว เราจะสามารถยอมรับกติกาสังคมและใช้ชีวิตได้อย่างปกติสุขใน
สังคม” จึงไม่แปลกท่ีจะเห็นนักเรยี นโรงเรียนบ้านสะบารังมาโรงเรียนแต่เชา้ เพื่อ
แสดงออกถึงกิจกรรมจิตอาสาในการพัฒนาโรงเรียนของเราให้สะอาด จะมีการ
ออมทรัพย์ในทุก ๆ วัน เด็ก ๆ โรงเรียนบ้านสะบารังจะมีวินัยและความ
ซ่ือสัตย์สุจรติ เพราะสง่ิ เหลา่ น้พี วกเราได้รบั การปลูกฝงั มาจากช้ันอนบุ าล
ความพอเพียงที่โรงเรียนทุกคนคือการใช้สิ่งของต่าง ๆ อย่างรู้
คุณค่า คุณครูมักจะใช้กระดาษที่ใช้แล้วมาให้เราทำกิจกรรมต่าง ๆ
ในห้องเรียน เด็ก ๆ ทุกคนต้องสังเกตว่าใครเปิดไฟ พัดลม เปิดน้ำทิ้งไว้
จะต้องรีบปดิ ทุกคนต้องช่วยกันประหยดั และท่ีสําคัญคือเด็ก ๆ ทุกคนจะมี
การฝากเงินออมทรัพยท์ กุ วัน คุณครูบอกว่า ฝากวันละ 1 บาทก็ได้แต่ขอใหฝ้ าก
เราต้องฝกึ การอดออม เมื่อสิน้ ปีการศกึ ษาคณุ ณครูก็จะถอนเงินฝากออกมา
คืนให้ บางปีได้เยอะและได้นำเงินที่ออมไว้นี้ไปซื้ออุปกรณ์การเรียนโดยไม่
ต้องรบกวนเงนิ จากพ่อแม่อกี ดว้ ย ขา้ พเจ้าจงึ คดิ ว่าความพอเพียงไมใ่ ช่แค่การ
ปลูกพืชผัก แต่ความพอเพียงคือการใช้ในสิ่งที่จำเป็นและรู้จักอดออมด้วย
เช่นกนั
“วินัย” คือเรือ่ งที่คุณครูเน้นย้ำกับเดก็ ๆ ทุกคน สำหรับโรงเรียน
บา้ นสะบารังแลว้ “วินัย” คือการักษาระเบยี บและกตกิ าของโรงเรยี น เดก็ ๆ
ทุกคนจะต้องปฏิบัติตามระเบียบข้อตกลงขอโรงเรียนอย่างเคร่งครัด อย่าง
ห น ้ า | ๑๐
แรกเลยคือต้องมาโรงเรียนเวลา 07.30น. เพื่อชว่ ยกันรับผิดชอบทำความ
สะอาดเขตบริการของห้องเรียนตนเองโรงเรียนจะเข้าแถวเร็วกว่าโรงเรียน
อืน่ ๆ คือเข้าแถว 08.00น. เราจะเคารพธงชาตพิ รอ้ มกบั ร้องเพลงชาติของ
จังหวดั ทกุ วัน สง่ิ ทข่ี า้ พเจ้าประทบั ใจคอื การเชิญธงชาติของโรงเรยี นจะมีการ
รับพานขึ้นธงชาติจากผู้อำนวยการแล้วนำไปผูกที่เสาธงเพ่ือเชิญข้ึนสู่ยอดเสาทุก
วัน เป็นพิธีที่สง่างามมาก นักเรียนทุกคนจะยืนแถวตรงไม่เล่นกนั ร้องเพลง
ชาติอย่างตั้งใจเพราะเราภมู ใิ จในความเป็นคนไทย เชื่อว่าหากใคร ๆ เห็นก็
จะต้องประทบั ใจอยา่ งแน่นนอน เมื่อเลิกแถวเราก็จะเดินอย่างเป็นระเบยี บ
เพื่อเข้าร่วมกิจกรรม “วิถีพุทธวิถีอิสลาม” เป็นอีกหนึ่งกิจกรรมที่ปลูกฝัง
คุณธรรมจริยธรรมให้กับนักเรียนทุกคน ข้าพเจ้าเองในฐานะหนึ่งใน
คณะกรรมการนักเรียนเชื่อว่ามีนักเรียนที่อาจไม่ได้เห็นด้วยกับวินัยที่
เคร่งครัด เช่น มาโรงเรียนแต่เช้า ไม่ให้ไว้ผมยาว ตัดทรงผมนักเรียน
แต่งกายให้สะอาดเรียบร้อย แต่เด็ก ๆ เหล่านั้นก็ไม่กล้าที่จะไมป่ ฏิบัติตาม
เพราะทุกคนรักษาวินัย และนี่คือสิ่งที่เด็ก ๆ อย่างพวกเราจะได้รับการ
ปลูกฝังให้ลึกซึ้ง เพื่อจะเติบโตขึ้นเป็นผู้ใหญ่ที่รักษาวินัยและกติกาสังคม
เช่นกนั
“สุจริต” ความสุจริตเป็นเครื่องหมายคนดี ตอนแรกข้าพเจ้าไม่
เข้าใจว่าความซื่อสัตย์สุจริตคือการไม่ลักขโมยของผู้อื่นที่โรงเรียนจะมี
ต้คู ุณธรรมเอาไว้ใสเ่ งินหรอื สง่ิ ของที่เราพบเพือ่ ตามหาเจา้ ของ คุณครบู อกว่า
เราจะต้องซื่อสัตย์สุจริต ไม่อยากได้ในสิ่งที่ไม่ใช่ของเรา ข้าพเจ้าเข้าใจว่า
ความซอื่ สตั ย์สุจรติ มีความหมายเพยี งแค่นนั้ จนเม่ือวนั หน่ึงที่เพ่ือนได้ทำผิด
คือทำข้าวของในห้องเสียหาย คุณครูประจำชั้นถามหาคนที่ทำไม่มีใครรับสักคน
คุณครดู ุพวกเราและบอกว่า “พวกเธอไม่มคี วามซื่อสัตยส์ ุจรติ ทำผิดก็ไม่รับ”
ห น ้ า | ๑๑
วันนั้นข้าพเจา้ จึงเข้าใจเพิ่มขึ้นว่าความซื่อสตั ย์สุจริต นอกจากจะไม่คดโกง
ไมล่ ักขโมยแลว้ ยังหมายรวมถงึ การยอมรบั ผิดและพรอ้ มจะแก้ไขในส่ิงที่ผิด
ด้วยเช่นกนั
“จติ อาสา” เปน็ คณุ ธรรมประการหนง่ึ ทข่ี า้ พเจ้าได้รบั การปลูกฝงั
จากทั้งที่บ้านและองเรียน การมีจิตอาสาจะทำให้เราสร้างประโยชน์ได้
มากมาย จติ อาสาคอื การสมคั รใจทำงานตา่ ง ๆ เพ่อื สร้างประโยชนใ์ หเ้ กดิ ขนึ้
ส่วนรวม เช่น กิจกรรมทำความสะอาดเขตบริการของโรงเรียนในทุก ๆ เช้า
ขา้ พเจ้าและเพ่ือน ๆ ทำดว้ ยจติ อาสาเรามคี วามสุขท่ไี ดท้ ำและโรงเรยี นของเราก็
สะอาด คณุ ครูบอกว่าเราควรฝกึ ใหเ้ ป็นเสีย เช่นหากเหน็ คณุ ครูหรือพ่อแม่ถือ
ของพะรงุ พะรัง เราสามารถจะเขา้ ไปช่วยถือได้ ถ้าพบคนแก่ คนพิการ หรอื เดก็
เล็ก จะข้ามถนนหรือทำกิจกรรมอะไรที่เขาไม่สะดวก เราควรช่วยเหลือ
เชน่ กนั ส่งิ เหลา่ นห้ี ากเกดิ ข้ึนเยอะ ๆ ในสงั คมกจ็ ะส่งผลให้สงั คมมคี วามสขุ
การที่ประเทศชาติจะเจริญร่งุ เรอื งไดน้ ้ัน คนในสงั คมจำเปน็ จะตอ้ ง
มคี ุณธรรมจริยธรรม เพราะคณุ ธรรมเป็นรากฐานในความเปน็ มนษุ ย์ และมนุษย์
ก็จะนำพาประเทศไปในทางท่เี จรญิ กา้ วหน้าได้ การปลูกฝงั คุณธรรม จะต้อง
ทำตั้งแต่เดก็ เหมอื นกบั พระบรมราโชวาทของพระบาทสมเดจ็ พระปรเมนทร
มหาภูมิพลอดุลยเดช (รัชกาลที่ 9) ได้พระราชฐานไว้ว่า“เด็กไทยต้อง
ฝึกอบรมธรรมจริยาให้สมบูรณ์พร้อมในตนเองลูกได้เป็นคนดีมีคุณมี
ประโยชน์ และสามารถรักษาชาติบ้านเมอื ง ให้ดำรงอยูด่ ้วยความเจริญมั่นคง
ตอ่ ไปได”้
ข้าพเจ้าในฐานะเด็กยุคใหม่ที่ได้รับการปลูกฝังคุณธรรมท้ัง
4 ประการ “พอเพียง วนิ ัย สุจรติ จิตอาสา” มาจากบ้านและโรงเรียนน้ันจะ
ห น ้ า | ๑๒
นำมาปฏิบัติเป็นปกติในชีวิตประจำวัน เพื่อจะได้เติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่มี
คณุ ภาพคนหนึ่งของสังคมไทยได้
ห น ้ า | ๑๓
รองชนะเลิศอนั ดบั 2 ระดบั ประถมศกึ ษา
บ้านโตะบาลา อำเภอสายบุรี จงั หวดั ปตั ตานี
3
คณุ ธรรมคอื ทีพ่ ่ึงของคนดี
- ด.ญ.ฮดู า วาเซ็ง –
คณุ ธรรม คือที่พงึ่ ของคนดี ความหมายตามชอื่ เร่ืองที่หนูได้กำหนด
ไว้คือชีวิตของคนดีจะพึ่งคุณธรรมนำใจ เพราะเมือ่ ใดที่คนดีรู้สึกไม่สบายใจ
หรือมีความทุกข์เขาย่อมรู้วา่ การทำในสิ่งงที่ดจี ะช่วยให้คลายทุกข์ รู้สึกสบายใจ
เพราะเช่ือว่าในชีวิตของคนเราไม่มีอะไรที่ทำใหเ้ รามคี วามสุข นอกจากการ
ทำในสิ่งที่ และคุณธรรมเป็นสิง่ สำคัญที่สุดที่คนเราต้องมตี ิดตวั คุณธรรมท่ี
เราปฏิบตั กิ ันอยูท่ ุกวันนั้นคือความดี ความดีจะสง่ ผลท่ีดตี ่อตวั เรา ครอบครัว
และสังคม แม้จะเป็นความดีเล็ก ๆ น้อย ๆ ก็ตาม ถ้าเราฝึกฝนให้ตัวเองได้
ปฏิบัติในทุก ๆ วันจะทำให้เรามจี ิตใจท่ดี ตี ลอดไป
หนูชื่อเด็กหญิง ฮูดา วาเซ็ง เป็นนักเรียนโรงเรียนบ้านตะบาสา
โรงเรียนบ้านโตะบาลา เป็นโรงเรียนที่ขึ้นชื่อว่าเป็นโรงเรียนคุณธรรม เพราะ
โรงเรยี นได้เขา้ รว่ มโครงการกับมลู นธิ ิยุวพัฒน์ ตั้งแต่ปีพ.ศ.2559 จนถงึ ปัจจุบัน
โรงเรยี นมโี ครงการคุณธรรมอยู่หลายโครงการท่ีช่วยปลูกฝงั นักเรียนใหเ้ ป็น
เด็กที่มีคุณธรรมโดยมีเปา้ หมายโรงเรียนคือ “ช่วยกันสร้างคนดีใหบ้ ้านเมือง”
และมีคุณธรรมหลักคือ มีวินัย จิตอาสา พอเพียง และซื่อสัตย์สุจริตต่อตนเอง
และผู้อื่น กิจกรรมคุณธรรมทค่ี ุณครูไดป้ ลกู ฝังไว้ท่ีหนจู ำไดม้ ดี งั น้ี
ห น ้ า | ๑๔
คุณธรรมด้านจิตอาสา มีทั้งกิจกรรม “อสม.น้อย” กิจกรรม
“จราจรอาสา” กิจกรรมอสม.น้อยเป็นกิจกรรมที่มีในช่วงโควิดระบาด ใน
ปีการศึกษา 2563 อสม.น้อยมีหน้าที่วัดอุณหภูมืเด็กนักเรียน สังเกตการ
เว้นระยะห่าง การล้างมือ หนูเป็นคนหนึ่งในสมาชิกของ อสม.น้อย
หนูมีหน้าที่วัดอุณหภูมิเด็กนักเรียน ทุกคนทำงานได้อย่างดีโดยไมม่ ีคุณครู
คอยบังคับ และทุกคนมีหน้าที่อสม.น้อยไม่ได้หวังผลตอบแทนอะไรเลย
นอกจากอยากใหโ้ รงเรียนปลอดโควดิ หนูรสู้ กึ ภูมใิ จทีไ่ ด้เปน็ สว่ นหน่ึงในการ
แบ่งเบาภาระคุณครู และไดท้ ำความดี
คุณธรรมด้านความพอเพียง โรงเรียนบ้านตะบาลามีโครงการ
“ผักสวนครัว รั้วโตะบาลา” โครงการสร้างสรรค์สิ่งประดิษฐจ์ ากของเหลือใช้
ในโรงเรียนบา้ นโตะบาลา มีการสรา้ งสวนผักซง่ึ มชี อ่ื วา่ “ผักสวนครวั รว้ั โตะบาลา”
ในสวนผักมีอยู่มากมายหลายชนิด โดยผักในสวนนั้นมาจากคุณครูและนักเรียน
ช่วยกันปลูก หนูเคยปลูกต้นพริก และต้นกระเจี๊ยบ โดยปลูกร่วมกับเพื่อน
เราช่วยกนั รดนำ้ และคอยสงั เกตดตู น้ พริก และตน้ กระเจ๊ยี บอยา่ งสม่ำเสมอ
คณุ ครูบอกว่าทส่ี ร้างสวนผกั สวนครวั เพราะอยากให้นกั เรยี นได้เรยี นรู้ในการ
ปลูกผกั พรวนดนิ และปลกู ผักกินกันเอง สามารถนำไปขายสรา้ งรายได้ และ
สิ่งที่สำคัญ คอื เราไดร้ ู้จกั การมชี ีวิตทพี่ อเพยี ง
คุณธรรมด้านความสุจริต โรงเรียนของหนไู ดจ้ ัดกิจกรรม“ของหาย
ได้คืน” กิจกรรมนี้เป็นการปลูกฝังให้นักเรียนมีความซื่อสัตย์ สุจริต
โดยกำหนดใหเห้นักเรียนที่พบเจอสิ่งของต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นกล่องดินสอ
หรอื เงินที่ตกหลน่ ในบริเวณต่าง ๆ หา้ มเกบ็ ไวเ้ ป็นของตวั เอง โดยไปคืนของที่
พบเจอให้คุณครูที่ห้องสมุด และจะมีการบันทึกชื่อของนักเรียนที่พบเจอ
และหลังจากนั้นคุณตรูจะประกาศหาเจ้าของ วันหนึ่งเพื่อนของฉันได้พบเงิน
ห น ้ า | ๑๕
จำนวน 20 บาท ที่มีคนทำตกไว้ และเพื่อนได้นำไปให้คุณครู คุณครูได้
ประกาศหาเจ้าของ หลังจากนั้นเจา้ ของก็มารับเงินกับคุณครู เพื่อนของหนู
ดีใจที่หาเจ้าของเจอ และรู้สึกมีความสุขที่คนนั้นกล่าวขอบคุณ หนูดีใจที่
เพ่อื นของหนูเปน็ คนดีและเป็นคนสุจรติ
คุณธรรมด้านวินัย คุณครูของหนูคอยย้ำเตือน และควบคุม
นักเรียนให้อยู่ในระเบียบวินัยอยู่เสมอ เริ่มตั้งแต่การมาโรงเรียนการแต่งกาย
การจัดระเบียบแถว ตอนเข้าแถวตอนเช้า เข้าแถวรับอาหารกลางวัน หรอื
เขา้ แถวเพอ่ื ซอ้ื สง่ิ ของต่าง ๆ คุณครกู ล่าวว่า “การมรี ะเบียบวินยั จะทำให้ไม่
เกิดความวุ่นวาย และทำให้เกิดความสงบเรียบร้อย” ดังเช่น ในช่วงโควิดระบาด
ถา้ เรามีวินัยต่อตนเอง จะทำให้เราปลอดภัยจากโควดิ - 19 วินัยทน่ี ้ีหมายถงึ
การสวมหน้ากากอนามยั การเว้นระยะหา่ ง ไม่ใช้ของใชร้ ่วมกับผูอ้ ่ืน งดการไปเที่ยว
หรือออกจากบ้านโดยไม่จำเป็น ฉีดวัคซีนตามที่หมอกำหนด เมื่อเรามีวินยั
หนูเชื่อว่าโรคน้ีจะหายไปจากบ้านเมอื งของเรา
นอกเหนือจากปลกู ฝังคุณธรรมที่โรงเรียนแล้ว พ่อแม่ของหนูเปน็
อกี สว่ นสำคญั ที่ชว่ ยปลกู ฝงั คณุ ธรรมให้แก่หนู พีส่ าว และน้อง ๆ แมข่ องหนูได้
เสียชีวิตไปเมื่อโควิดกำลังระบาดหนัก หนู พี่สาว และน้อง ๆ เสียใจมากท่ีสุด
ถึงแม้แม่จะจากไปแล้วแตท่ ุกสิ่งทกุ อย่างที่ได้ใหแ้ ละสอนหนู จะยังอยู่ในหัวใจ
ของหนตู ลอดไป แมเ่ ป็นตวั อย่างและสอนใหห้ นูเปน็ เดก็ ดีมคี ุณธรรม แม่เคย
สอนหนูว่าถ้าเห็นคนขอทานหรือขอความช่วยเหลือก็ควรช่วยเท่าที่ช่วยได้
สอนการใช้ชีวิตให้มีความพอเพียง ปลูกผัก ปลูกผลไม้ ไว้รับประทานเอง
เพ่อื ลดคา่ ใช้จา่ ย สอนให้หนูเย็บผา้ เพอ่ื สามารถหารายได้ สอนให้หนูละหมาด
ใหค้ รบ 5 เวลา ตอนสอบแม่ห้ามไมใ่ หห้ นูลอกข้อสอบเพ่ือน แม่สอนทกุ อย่าง
เท่าทแ่ี ม่สอนได้ หนจู ะตอบแทนแม่ด้วยการทำในส่ิงที่ดีทแี่ ม่เคยสอนไว้
ห น ้ า | ๑๖
การเปน็ คนดีมคี ุณธรรมทำใหค้ นทอี่ ยู่รอบ ๆ ตัวสบายใจและรกั เรา
และพระเจ้าของเราก็จะรักเราเช่นเดียวกัน ดังที่อัลลอฮ ซ.บ. ได้ตรัสไว้ใน
อัลกุรอานความว่า “และจงทำดีเถิด แท้จริงอัลลอฮนั้นชอบผู้กระทำดี
ทั้งหลาย” ในศาสนาอิสลามสอนไว้ว่าถ้าเราทำความดีเพื่อให้อัลลอฮ
หรือพระเจ้าของเราพอใจ มนุษย์ก็จะพอใจเราด้วย นอกจากนี้ในหลวง
รชั กาลท่ี 9 ทรงสนับสนุนและส่งเสริมใหค้ นในสังคมเปน็ คนดี และใหค้ นดีได้
ปกครองบ้านเมือง ดังพระบรมราโชวาท ความว่า “ในบ้านเมืองมีทั้งคนดี
และคนไมด่ ี ไม่มใี ครท่ีจะทำให้ทกุ คนเป็นคนดไี ดท้ ้ังหมด การทำให้บ้านเมอื ง
มีความปกติเรียบร้อย จึงมิใช่การทำให้ทุกคนเป็นคนดี หากแต่อยู่ที่การ
สง่ เสริมคนดใี ห้คนดไี ด้ปกครองบ้านเมอื ง และควบคุมคนไมด่ ีไม่ให้มีอำนาจ
ไมใ่ ห้กอ่ ความเดอื ดรอ้ นวุ่นวายได้”
บา้ นเมอื งของเราจะไม่มคี วามสงบสุขถ้าคนในสังคมขาดคุณธรรม
ดังนนั้ เราทุกคนควรฝึกฝนการเปน็ เดก็ ดีมีคุณธรรมตั้งแต่ยังเดก็ นำคุณธรรม
เปน็ ท่ีพง่ึ อย่างสมำ่ เสมอเพื่อโตไปเปน็ คนดมี ีคณุ ธรรมช่วยปกครองประเทศให้
มีความสงบสุขและเจริญรุ่งเรอื ง
ห น ้ า | ๑๗
รางวัลชมเชย ระดับประถมศกึ ษา
โรงเรียนวัดมะกรูด อำเภอโคกโพธ์ิ จังหวัดปตั ตานี
4
ใบอ่อนคุณธรรมหนุนนำทำความดี
- เดก็ หญิงเบญจพร คลังมนตรี –
ต้นไม้ตน้ หน่ึงกว่าจะเติบโตมลี ำตันแขง็ แรงใหด้ อกให้ผลท่ีสมบูรณ์
ก็มาจากต้นอ่อนใบอ่อนที่ได้รับการดูแลเลี้ยงดูมาเป็นอย่างดี อย่างคนเราก็
เช่นเดียวกันกว่าเติบโดมาเปน็ เยาวชนที่มคี ุณภาพมคี ุณธรรม กจ็ ะหล่อหลอม
มาจากความดงี ามทถี่ ูกปลูกฝงั ขึ้นในจิตใจตัง้ แตเ่ ดก็ จนเป็นผู้ใหญ่ ด้วยความ
กตัญญู ขยัน ประหยัด มีวินัย สุจริต จิตอาสา และความพอเพียง คุณธรรม
เหล่านี้ล้วนเป็นส่วนประกอบท่ีสำคัญในการดำเนินชีวิตอย่างมีคุณภาพต่อ
ตัวเองตอ่ สงั คมและประเทศชาติ
ครอบครัวของข้าพเจ้า มีกันอยู่ ๖ คนคือปู่ ย่า แม่ อา พี่และ
ข้าพเจ้า ครอบครัวเรามความพอเพียงยึดหลักความประหยัด ใช้จ่ายใน
สิ่งจำเป็น ช่วยกันเก็บออมหยอดกระปุกวันละเล็กวันละน้อย ทุกคนใน
ครอบครวั สอนใหข้ า้ พเจ้าต่ืนแต่เช้าชว่ ยงานบา้ น เชน่ ลา้ งจาน หงุ ขา้ ว และ
อาบน้ำแต่งตัวมาเรียนให้ทันทำกิจกรรมที่โรงเรียน แม่สอนอยู่เสมอให้รูจ้ ัก
รักษาเวลา ตรงต่อเวลาอย่างเช่น สถานการณ์โควิด – ๑๙ ข้าพเจ้ามีวิชา
เรียนภาษาอังกฤษกบั คณุ ครตู า่ งชาติ ซ่ึงคณุ ครูเปน็ คนตรงเวลามาก เป็นเรอ่ื ง
ท่ีดีเราควรเอาเป็นแบบอย่าง ข้าพเจา้ เคยไดย้ ินใคร ๆ ก็พูดว่าฝรัง่ เขาจะเป็น
ห น ้ า | ๑๘
คนตรงเวลามากเม่ือนัดเจอกจ็ ะมาก่อนเวลาเสมอ ใครมาช้ามาสายถือว่าเสีย
มารยาทอยา่ งมาก ข้าพเจา้ จงึ ยึดถือปฏบิ ตั เิ รือ่ งรักษาเวลาตรงตอ่ เวลามาโดยดลอด
ทั้งยังได้รับคำชมเชยและเกียรติบัตรในเรื่อง ตรงต่อเวลาจากโรงเรียนในงาน
กจิ กรรมปดิ ภาคเรยี นของปีการศึกษา ๒๕๖๓ และข้าพเจ้าปฏิบัติเช่นนี้ตลอดไป
เพื่อเป็นแบบอย่างทดี่ แี กน่ ้อง ๆ
เราทุกคนอยู่ในสังคมความมีระเบยี บวินัยปฏิบัติตามกฎจะทำให้
สังคมน่าอยู่ มีหลายอย่างท่ีนกั เรยี นอย่างเราสามารถประพฤติปฏิบัติให้เป็น
คนดี มีคุณธรรมได้ อย่างเช่น มีความซื่อสัตย์สุจริตไม่อยากมีอยากได้ของ
ผอู้ ื่น เก็บของได้กห็ าวธิ ีสง่ คนื เจ้าของ ตัง้ ใจเรียน ทำการบ้านส่งคุณครูให้ทัน
ตามกำหนด มีจิตอาสาคอยดูแลแนะนำช่วยเหลือเพือ่ นที่ยังไม่เข้าใจบทเรยี น
และเพื่อนที่ทำการบ้านไม่ได้เป็นส่ิงที่ทำได้ไม่ยากเลย ข้าพเจ้ารู้สึกมีความ
ภาคภูมใิ จในการช่วยเหลือนอ้ ง ๆ ทยี่ ังอา่ นหนงั สือไมอ่ อก ทุกวันก่อนเข้าเรียน
ภาคบ่าย ทำให้อ่านออกเขียนได้โดยฝึกให้น้องอ่านหนังสือ ทุกวันก่อนเข้า
เรียนภาคบ่าย ทำให้พวกเขาชอบการอ่านหนังสือมากขึ้น มีผลทำให้
ผลสมั ฤทธิท์ ่ดี ีขึน้ ดว้ ย ขา้ พเจ้าจำคำท่คี ุณครสู อนเสมอว่า การเรียนการอ่าน
หนังสือ ต้องมีจิตใจจดจ่อกับสิ่งที่ทำข้าพเจา้ จงึ มีความสนใจในกิจกรรมฝกึ
สมาธกิ ่อนเรยี น และแนะนำนอ้ ง ๆ ใหต้ ั้งใจฝกึ ปฏิบัติอย่างสม่ำเสมอ
ตลอดระยะเวลาที่ข้าพเจ้าศึกษาอยู่ที่โรงเรียนวัดมะกรูดแห่งน้ี
สิ่งที่ครูแนะนำใหข้าพเจ้าเสมอคือ การรู้จักหน้าที่ ทำหน้าที่ของตนให้
สมบรู ณ์ ท้งั หน้าที่ในความเป็นนกั เรียน ต้องตง้ั ใจเรียนหนังสือรู้จักแบ่งเวลา
ในการทำกิจกรรมต่าง ๆ และมีวนิ ยั ในการทบทวนบทเรยี น คณุ ครูแนะนำว่า
ผู้ที่ประสบความสำเร็จในชีวิตต้องเริ่มตันด้วยการมีวินัย ชื่อสัตย์ต่อตนเอง
และผู้อื่น ไม่ลอกการบ้านเมื่อไม่เข้าใจในบทเรียนให้ชักถามคุณครู หน้าที่
ห น ้ า | ๑๙
ท่ีสำคญั ทล่ี ะทิง้ ไม่ได้คือ การเป็นลูกทดี่ ขี องพอ่ แม่ เป็นหลานที่ดีของตาและ
ยายในทุก ๆ วันตอนเย็นเมือ่ กลับถงึ บา้ น ขา้ พเจา้ ได้แบ่งเวลาในการช่วยเหลือ
งานบ้าน หุงข้าว ล้างจาน กวาดบ้าน รดน้ำต้นไม้ และช่วยเหลืองานเล็ก ๆ
น้อยเท่าที่ข้าพเจ้าจะทำได้ ทุกคนในบ้านภาคภูมิใจและช่ื นชมข้าพเจ้า
ทำให้ข้าพเจา้ ดีใจและมพี ลงั ในการทำความดี
ความสขุ เล็ก ๆ ในชวี ติ ของข้าพเจ้า ไมจ่ ำเป็นต้องมีชีวิตที่สมบูรณ์
มเี งนิ ทองมากมาย สมหวงั ในสิง่ ที่ปรารถนา การมคี วามสุขมหี ัวใจท่ีเบิกบาน
อบอุ่น ได้จากการทำความดมี ีความพอเพียง มีวินัย ซื่อสัตย์สุจริต จิตอาสา
ช่วยเหลือผู้อื่นตามกำลังที่จะทำได้ มีความสุขใจเมื่อเห็นผู้อื่นมีความสุข
ยินดีด้วยเมื่อผู้อื่นได้ดี ผลจากการทำดีให้ข้าพเจ้ามีกำลังใจ พร้อมที่จะ
ช่วยเหลอื แบง่ บนั ใหแ้ ก่คนรอบขา้ ง และอยู่ในสังคมน้ไี ดอ้ ยา่ งร่มเย็นอบอุ่น
ตลอดไป ข้าพเจ้าจะเป็นใบอ่อนยอดอ่อนของตันไม้ที่จะผลิใบที่แข็งแรง
เป็นส่วนหนึ่งของตันไม้ใหญ่ที่มีคุณค่าให้คุณประโยชน์ผลิดอกออกผล
เช่นเดียวกับเด็กและเยาวชนที่มีคุณธรรมจริยธรรม เป็นพลเมืองที่ดีของ
ประเทศชาตติ ลอดไป
ห น ้ า | ๒๐
รางวัลชมเชย ระดบั ประถมศึกษา
โรงเรียนบ้านสะบารัง อำเภอเมืองปัตตานี จังหวัดปตั ตานี
5
ผกั สร้างคุณธรรม
- เดก็ หญิงยัสมนี อาแย –
การสร้างคุณธรรมให้กบั เด็กในปจั จุบนั เปน็ เร่อื งท่สี ร้างได้ไมย่ ากแต่ต้อง
มีการเน้นย้ำคุณธรรมที่พูดถึงไม่ว่าจะเป็นคุณธรรมเรื่องความพอเพียง
ความมวี ินยั ความสจุ รติ มี จิตอาสาลว้ นแต่เปน็ เรอื่ งทตี่ อ้ งปลกู ฝังให้เยาวชน
รบั รถู้ ึงความสำคัญการปลูกผกั จะสร้างคณุ ธรรมไดอ้ ย่างไร
การปลกู ผักสรา้ งคุณธรรมซ่งึ สามารถใช้ชีวติ ประจำวันได้และการ
ปลูกผักทำให้เกิดเศรษฐกิจพอเพียง สามารถทำอาหารกับผักต่าง ๆ ที่เราได้
ปลูกไว้โดยไม่ใช้ยาฆ่าแมลง ปลอดสารพิษ ภายในครอบครัว และทำอาหารได้
หลายชนิดมีประโยชน์ต่อร่างกาย การปลูกผักนี้สามารถฝึกความมีวินัย
ในตัวเอง เช่น การรดน้ำผักต่าง ๆ และการดูแลสวนผักที่เราได้ปลูกไว้
การเก็บผักและปลูกผัก ทำให้มีอาชีพที่สุจริต สามารถดูแลเลี้ยงชีพของ
ตนเองและครอบครัวสามารถนำมาเป็นรายได้ และส่งออกต่างประเทศได้อีกด้วย
การปลูกผกั สรา้ งความมีจิตอาสาชักชวนเพอ่ื นบา้ นใกลเ้ คยี งปลูกผักรวมด้วย
ช่วยกนั และผกั ต่าง ๆ ท่ปี ลกู กนั กส็ ามารถเอามาแบ่งกนั กนิ และการทำอะไร
ก็ตามต้องมีความสุจริต มีความรับผิดชอบในสิ่งที่ตนเองทำและการมี
จิตอาสาเราต้องมี ไม่หวังผลประโยชน์ตอบแทนต้องยึดประโยชน์ส่วนรวม
มากกว่าบุคคล และการเปน็ คนดีต่อสังคมได้ต้องประกอบไปด้วยคุณธรรม
ห น ้ า | ๒๑
๔ ประการคอื พอเพยี ง มีวนิ ัย สุจริต จิตอาสา เพราะสังคมสมัยนไ้ี มส่ ามารถ
ที่จะมีคุณธรรม ๔ ประการได้ครบ เด็กที่เกิดในยุคเทคโนโลยีก้าวไกล
มีสิ่งอำนวยความสะดวกหลากหลายทำให้ยากที่เด็ก ๆ จะรักษาคุณธรรม
๔ ประการได้ คุณธรรม ๔ ประการ เป็นคุณสมบัติที่ดีที่สามารถขัดเกลา
จิตใจให้เด็ก ๆ เติบโต เป็นผู้ใหญ่ที่ดีได้ และยังสามารถพึ่งพาตนเองได้ใน
อนาคตข้างหน้า
ผักสร้างคุณธรรมได้และเป็นแนวทางดำเนินชีวิต ทำให้มีวินัยใน
การใชช้ ีวติ ประจำวนั และเป็นอาชพี สจุ รติ สามารถเลีย้ งชีพในครอบครัวได้ดี
และอีกอยา่ งสามารถแบง่ ปนั ความรู้ใหก้ บั ชาวบ้านในชุมชนได้ดี
ห น ้ า | ๒๒
รางวัลชมเชย ระดับประถมศึกษา
โรงเรียนบา้ นสะบารงั อำเภอเมืองปัตตานี จังหวัดปัตตานี
6
คณุ ธรรมนำชวี ิต
- เด็กหญงิ มันนาซลิ วา หะยีหะยอ –
ในสังคมปัจจุบันที่มีการพัฒนาในด้านต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นด้าน
เทคโนโลยดี า้ นสงั คมโลกปจั จุบัน ทำใหค้ นสนใจแตต่ นเองไม่สนใจผู้อื่นทำให้
เกิดช่องว่างในสังคม ข้าพเจ้าคิดว่าเราควรส่งเสริมเด็ก ๆ ในยุคปัจจุบัน
ให้มีคณุ ธรรมเร่อื งความพอเพยี ง ความมีวนิ ยั สจุ ริต และจติ อาสาเพื่อนำมา
เป็นหลักการในการพัฒนาคุณภาพชีวิต และการดำรงชีวิตตามวิถีของ
วฒั นธรรมไทยทดี่ งี านสังคมจะไดน้ า่ อยู่
ตอนเด็กๆ หนูมีความคิดความใฝ่ฝันว่าอยากเก็บเงินให้มากที่สุด
เพื่อต้องการท่ีจะนำเงินไปซื้อของที่อยากได้สักอย่างที่ต้องการ และแม่เคย
สอนให้หนูรู้จักเก็บเงินที่เหลือจากการใช้จ่ายหรอื ซื้อของต่าง ๆ เพื่อจะได้
ไมล่ ำบาก แมส่ อนใหห้ นูรูจ้ กั การใชจ้ า่ ยอย่างมีสติ ไมฟ่ มุ่ เฟือย ซ้ือของเท่าที่
จำเป็นเท่านั้น สิ่งไหนที่ไม่ควรซื้อ แม่ก็จะไม่ให้ซื้อ แม่บอกว่าถ้าอยากได้
อะไรใหเ้ ก็บเงินวันละนิด แล้วอยากได้อะไรก็จะได้ตามใจต้องการ การออม
ทำใหเ้ กดิ ความซ่ือสตั ย์เพราะต้องออมเงินทุก ๆ วนั สรา้ งวนิ ัยในการออมฝึก
ใหม้ คี วามมีระเบียบและการอดทน เม่อื มเี งนิ ออมหนนู ำเงนิ ออมมาใช้จ่ายใน
วันที่จำเป็น และนำเงินบางส่วนหนูไปช่วยบริจาคบ้าง ความพอเพียงฟังดู
เป็นคำท่ีง่าย และสามารถปฏบิ ัติได้ในการใช้ชวี ิตในแต่ละวัน หนูมีความอด
ห น ้ า | ๒๓
ออม ใช้จ่ายอย่างประหยดั เม่อื แมใ่ หเ้ งินมาหนูจะนำเงินมาแบ่งส่วนท่ีหน่ึง
คอื สว่ นทีใ่ ชจ้ ่ายส่วนตัว สว่ นทส่ี อง เป็นส่วนทเี่ กบ็ ออมเพราะแม่สอนว่าถ้าเรา
รู้จักอดออมประหยดั ไม่ฟุ่มเฟือยรู้จักค่าของเงินไม่กนิ ท้ิงกินขว้าง พอใจสิ่งที่มี
อยู่ ไมใ่ ช้ของแพงเกนิ ตัว แม่สอนฉนั เสมอว่าเราต้องประหยัดและอดออมจะ
ทำใหช้ ีวิตไม่ลำบาก
ในชวี ิตประจำวันถา้ เรานำคุณธรรม ทั้ง ๔ ประการ มาใชส้ ามารถ
ทำให้ชีวิตพัฒนา และมีคุณภาพอยู่ในสังคมอย่างมีความสุข และอาจทำให้
เกดิ ประโยชนแ์ ก่สังคมได้
ห น ้ า | ๒๔
รางวัลชมเชย ระดับประถมศกึ ษา
โรงเรยี นบา้ นบาเงง อำเภอโคกโพธิ์ จงั หวัดปตั ตานี
7
คุณธรรมของหนนู อ้ ย
- เดก็ หญงิ อามาล อาลี –
คุณธรรมตามความคิดของหนูนอ้ ย คือ ความดงี ามที่ถกู ปลกู ฝังขึ้น
ในจิตใจของบุคคลทั้งเด็กและเยาวชนรวมท้ังผู้ใหญ่ เช่น มีความพอเพียง มี
วินัย สุจริต จิตอาสา ได้ปฏิบัติจนเกิดจิตสำนึกที่ดีมีความรับผิดชอบ เกรง
กลัวต่อกรกระทำความชั่ว เมื่อจิตบุคคลดังกล่าวยึดหลักคุณธรรม ทำ
ประโยชนต์ อ่ สงั คมและประเทศชาตจิ ึงได้ชือ่ ว่า “เป็นผูม้ คี ณุ ธรรม”
เช้าวันเสาร์เป็นวันหยุดของหนูน้อย หนูน้อยตื่นนอนต้ังแต่เช้าตรู่
ไปล้างหน้า แปรงฟันและอาบน้ำ จากนั้นก็รีบแต่งตัวเพื่อไปช่วยคุณแม่
ทำอาหารท่ีหนูน้อยชอบ ซึ่งเมนูอาหารเข้าวันนี้ใช้วัตถดุ ิบจากผักสวนครวั ท่ี
ปลูกเอาไว้ เป็นการประหยัดค่าใช้จา่ ยไดม้ ากย่ิงข้ึน หนูน้อยช่วยคุณแม่หุงข้าว
ลา้ งผกั ตา่ ง ๆ เชน่ ผักกาด แตงกวา ถว่ั ฝกั ยาว เมื่อหนูน้อยล้างผักเสร็จแลว้ ก็
นำไปให้คุณแม่ทำอาหารให้ทุกคนได้รับประทานร่วมกันอย่างเอร็ดอร่อย
จากนนั้ หนูน้อยกไ็ ดช้ ่วยล้างจานของตนเองรวมไปถึง ช่วยลา้ งจานให้คุณแม่
และคุณพอ่ อกี ดว้ ย หลงั จากลา้ งจานหนูน้อยกไ็ ปชว่ ยคณุ พ่อรดน้ำต้นไม้และ
ดอกไม้บริเวณบ้านซึ่งเป็นกิจกรรมที่หนูน้อยและคุณพ่อร่วมกันทำเป็น
ประจำทุกวัน หลังจากนัน้ คณุ พอ่ คุณแม่และหนนู ้อยได้ร่วมกันปลูกผักแปลง
ใหม่ทดแทนผักในแปลงที่กำลังจะหมดไป ทุกคนสรุปร่วมกันว่าจะปลูก
ห น ้ า | ๒๕
ผักกวางตุ้ง ผักบุ้ง ผักกาด ผักคะน้าและพริก โดยจะนำผักที่ปลูกได้มา
ประกอบอาหารเพื่อไว้รับประทาน เป็นการช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายให้
ครอบครัว ส่วนผักที่เหลือก็จะได้นำไปขายที่ตลาดและขายให้ชาวบ้าน
ทุกคนจะได้รับประทานผักปลอดสารพิษ ราคาถูก และเป็นการสร้างรายได้
ให้อีกดว้ ย จากน้ันหนนู อ้ ยปัน่ จักรยานชว่ ยคุณพ่อ คณุ แม่ไปซือ้ เมล็ดผักต่าง ๆ
ทรี่ า้ นขายพนั ธผ์ุ กั เพื่อที่จะได้นำไปปลกู ในแปลงผักหลงั บา้ น ระหว่างทางหนู
น้อยได้เจอกบั เหตุการณห์ ลายอย่าง เช่น เจอคุณยายกำลงั เดินข้ามถนนคน
เดยี ว หนูนอ้ ยกช็ ่วยจงู มือคุณยายเดนิ ข้ามถนนอยา่ งปลอดภัย และหนูนอ้ ยก็
ได้เห็นขยะเตม็ พนื้ ถนนทางไปรน้ ขายพันธผุ์ ัก หนนู ้อยจงึ ชว่ ยเกบ็ ชยะทีต่ ก
อยู่บนพื้นถนนและช่วยเก็บขยะที่หล่นจากถังขยะให้ลงในถัง ซึ่งการที่หนู
นอ้ ยชว่ ยเกบ็ ขยะนเ้ี ป็นการช่วยโดยทไี่ ม่คิดหวงั ผลตอบแทนใด ๆ และไมไ่ ด้มี
ใครมาใช้ให้ทำ หนูน้อยอาสาทำด้วยความเต็มใจเพ่ือให้ชุมชนสะอาดน่าอยู่
เมื่อหนูน้อยมาถึงร้านขายพนั ธุ์ผัก ก็ได้ซื้อเมล็ดผักตา่ ง ๆ ตามที่คุณพ่อ คุณ
แม่บอกไว้ สิง่ ของอ่ืน ๆ ท่หี นนู อ้ ยอยากได้ และไมจ่ ำเปน็ น้ันหนูน้อยก็ไม่ซ้ือ
เพราะหนนู อ้ ยซื้อของที่จำเปน็ เท่านัน้ หนูน้อยสงสารคณุ พ่อ คุณแม่กว่าจะ
หาเงินได้นั้นแสนลำบากและเหนื่อยยาก เมื่อหนูน้อยเลือกเมล็ดพันธุ์ผักท่ี
ตอ้ งการแลว้ กไ็ ด้นำเงนิ ไปจ่ายให้เจ้าของร้าน หนนู ้อยนับเงินทอนปรากฎว่า
เจ้าของร้านทอนมาเกิน 10 บาท จึงบอกเจ้าของร้านและคืนเงินในส่วนที่
ทอนเกินให้กับเจ้าของรา้ น ระหว่างทางกลับบ้านนัน้ หนูน้อยเจอหญิงคนหนึ่ง
ทำกระเป๋าสตางค์หล่นบนถนน หนูน้อยจึงรีบนำกระเป๋าสตางค์ที่เก็บได้ไปคืน
เจา้ ของทนั ที หญิงสาวดใี จมากขอบใจหนนู อ้ ยพรอ้ มทงั้ ชมหนูนอ้ ยว่าเป็นเด็กดี
มีความซื่อสัตย์สุจรติ หนูน้อยมีความสุขมากท่ีได้ ทำความดีช่วยเหลือผู้อื่น
โดยไม่หวังผลตอบแทน จากนัน้ หนูน้อยก็ป่ันจักยานกลบั จนถึงบ้านและเล่า
ห น ้ า | ๒๖
ถงึ หตกุ ารณ์ต่าง ๆ ท่ีได้พบเจอใหค้ ณุ พ่อ คุณแมฟ่ ัง ทา่ นท้งั สองบอกว่าท่าน
ภูมิใจมากที่มีลูกเป็นเด็กดี มีคุณธรรม ช่วยเหลือผู้อืน่ จิตอาสา และชื่อสัตย์
ช่วงเย็นหนูน้อยได้ช่วยคุณพ่อ คณุ แมเ่ ตรยี มแปลงผกั สำหรับปลูก ช่วยพรวนดิน
ใส่ปยุ และเพาะเมล็ดพนั ธุ์ผักต่าง ๆ เพ่ือเตรยี มปลกู คณุ แม่บอกหนูน้อยว่า
วันพรุ่งนี้ค่อยนำเมล็ดที่เพาะไปปลูกในแปลงผัก จากนั้นหนูน้อยเข้าบ้าน
อาบนำ้ รับประทานอาหารเย็นและทำการบ้านก่อนเข้านอน เชา้ วันต่อมาหนู
น้อยก็ได้ทำกิจกรรมยามเข้าตามปกติ หลังจากนั้นจึงไปช่วยคุณพ่อ คุณแม่
เอาเมลด็ ท่ีเพาะมาก่อนแลว้ นำไปปลูกในแปลงผกั และรดน้ำผกั ในแปลงให้ทว่ั
เฝ้าดูแลเป็นประจำทุกวันจนผักโต หนูน้อยก็ได้ช่วยคุณแม่เกบ็ ผักที่ปลูกไป
ประกอบอาหารและนำไปขายในทอ้ งตลาดเช่นที่ผา่ นมา แล้วหนนู อ้ ยกไ็ ด้นำ
เงนิ ท่ไี ดจ้ ากการขายผกั ไปใหค้ ุณแมเ่ ก็บไว้ส่วนหน่ึง และเอาไวซ้ อ้ื ปุ๋ยอีกส่วนหนึ่ง
ส่วนเงนิ ทเี่ หลอื หนูนอ้ ยนำไปหยอดลงในกระปุกออมสนิ เพ่ือทีห่ นูน้อยจะได้
เกบ็ ไว้ซือ้ ของทต่ี อ้ งการโดยท่ีไมต่ อ้ งขอเงนิ คณุ แม่ หนนู ้อยกจ็ ะได้ของทอี่ ยาก
ได้ด้วยเงนิ ท่ีหามาไดด้ ว้ ยตนเอง ซ่ึงจะทำใหห้ นูน้อยรสู้ ึกภาคภูมใิ จ เมือ่ ถงึ วัน
เปิดเรยี น ในคาบเรียนวิชาภาษาไทย คุณครูให้นกั เรียนเขียนเรียงความโดย
ให้เนน้ คุณธรรม 4 ประการ คือ ความพอเพยี ง วินยั สุจรติ จติ อาสา หนูนอ้ ย
จึงเขยี นเลา่ ถงึ ประสบการณต์ ่าง ๆ ท่ีหนูน้อยไดพ้ บเจอดว้ ยตนเองด้วยความ
ภาคภูมิใจที่หนูน้อยประพฤติตนเป็นเด็กดี มีคุณธรรม จริยธรรม และได้
ออกไปนำเสนอหน้าชั้นเรียนพร้อมสรุปให้คุณครูและเพื่อน ๆ ฟัง
เรื่องคุณธรรมของหนูน้อย คุณธรรมที่หนูน้อยปฏิบัติมี 4 ประการ ดังนี้
ความพอเพียง คือ ความพอเพียงในการดำเนินชีวิต มีเหตุผล ใช้ความรู้ใน
การตัดสินใจอย่างรอบคอบ ไม่ประมาทและไม่สร้างความเดือดร้อนแก่
ตนเองและผอู้ ่นื การมีวนิ ัย คอื การยึดม่นั และรบั ผดิ ชอบในหน้าท่ีของตนเอง
ห น ้ า | ๒๗
มีวินัย ปฏบิ ตั ติ ามจริยธรรม จรรยาบรรณและเคารพต่อกฎหมาย สุจริต คือ
ความซื่อตรง ความซื่อสัตย์ สุจริตและต้องยึดมั่นยนื หลักในการรักษาความจริง
จติ อาสา คอื การใส่ใจต่อสงั คมสาธารณะและอาสา ลงมอื เองโดยมิใช่หน้าที่
ของตนเองแต่อย่างใด คิดที่จะช่วยเหลือด้วยความรัก ความสามัคคีเพื่อ
ประโยชน์ของผู้อื่นและไม่คิดที่จะหวังผลตอบแทน ซึ่งหนูน้อยจะประพฤติ
ปฏบิ ัติตนเป็นคนดี มีจิตใจดี จนเกดิ จิตสำนึกทด่ี แี ละคิดแตส่ ิ่งท่ีดี จนได้ชือ่ ว่า
“เป็นเด็กดมี ีคณุ ธรรม”
หากเด็กและเยาวชนประพฤติปฏิบัติตนในการดำเนินชีวิตโดยยึด
หลกั คุณธรรม 4 ประการ ก็จะช่วยลดปัญหาที่เกดิ ข้ึนในสงั คมได้ สังคมก็จะ
มคี วามสงบสขุ หากปฏบิ ัติไดเ้ ช่นนี้กจ็ ะถือไดว้ ่าเป็นเดก็ ดมี คี ุณธรรม
ห น ้ า | ๒๘
รางวัลชมเชย ระดับประถมศึกษา
โรงเรียนแหลมทองอุปถมั ภ์ อำเภอเมอื งปตั ตานี จงั หวัดปตั ตานี
8
ชีวิตเรียบง่ายของผม
- ด.ช.อะหน์ ัฟ สหสันติวรกลุ –
ในชีวิตของคนทุกคนในโลกใบนี้ ผมเชื่อว่ามีการดำเนินชีวิตที่
หลากหลาย ทุกคนมีต้นทุนท่ีต่างกันในการดำเนินชีวิต ไม่ว่าการอย่รู ่วมกนั
กับคนหม่มู ากในสังคมที่หลากหลาย สังคมพหุวัฒนธรรมรวมถึงความเป็นอยู่
ในการดำเนนิ ชีวติ การทำงาน ตลอดจนการเรียนรใู้ นช่วงวัย บางคนมคี วามสขุ
บางคนมรี อยย้ิม บางคนมีความทุกข์ ทั้งนี้ผมเชื่อว่าเราทุกคนจะมีความสุขก็
ขึ้นอยู่กับตัวเราในการเลือกใช้ชีวิตว่าจะเลือกปฏิบัติแบบไหนให้เกิด
ประโยชน์กบั ตวั เรา ในสว่ นการใชช้ ีวติ ของผมในช่วงวัยประถม ผมมีความโชคดี
ทีอ่ ยใู่ นครอบครวั ที่อบอุ่นและรวั้ โรงเรียนแหลมทองอุปถมั ภท์ ผ่ี มศกึ ษาอยเู่ ปน็
ส่วนหนึ่งท่ีทำให้ผมได้ใช้ชีวิตอย่างเรียบง่าย ได้เรียนรูแ้ ละรู้จักใช้ชีวติ อย่าง
พอเพียง โดยการออมเงิน มีวินัย รู้รับผิดชอบในหน้าที่ของตนเองมีความ
สุจริต ซ่อื ตรง ซ่ือสตั ย์ ไม่พูดปด ในการดำเนนิ ชีวติ พร้อมทง้ั ได้ปลูกฝงั ใหผ้ ม
รู้จกั ความเสียสละเพื่อสว่ นรวม มจี ติ อาสา ทำความดี โดยไมห่ วังผลตอบแทน
ทำใหผ้ มได้ดำเนนิ ชวี ิตอย่างมคี วามสขุ
ในช่วงวัยประถมของผมกับชีวิตที่เรียบง่าย ผมได้ใช้ชีวิตทีไ่ ด้รับการ
ปลูกฝังและเรยี นร้มู าโดยตลอด ผมยดึ มน่ั และปฏิบตั ติ ามหลกั ธรรมทางศาสนา
พร้อมทัง้ ได้พัฒนาตนเองให้มีคณุ ธรรม 4 ประการ พอเพยี ง วินัย สุจริต จิตอาสา
ห น ้ า | ๒๙
ในการดำเนนิ ชวี ติ คณุ ธรรมไดน้ ำพาให้ผมไดร้ จู้ ักการใช้ชวี ติ อย่างพอเพยี ง และ
ในทุกครั้งที่ผมจะทำอะไรสักอย่าง ผมจะต้องคิดไตร่ตรองทุกครั้ง ก่อนจะ
ตัดสนิ ใจทำอะไรลงไป จึงทำให้ผมไดร้ ู้วา่ คุณธรรมท้งั ที่ 4 ประการ ที่ผมไดร้ บั
และเรียนรูม้ าผมไดป้ ฏิบัติใชใ้ นชีวติ จริงความพอเพยี งในชีวิตประจำวันของ
ผมในชว่ งวยั ประถม ผมร้สู กึ มีความสุขและตน่ื เตน้ เกดิ ความทา้ ทายในแต่ละ
วนั ว่าจะเกิดอะไรขึ้นบ้าง ในแต่ละวันตอ้ งได้รับอะไร ต้องเรียนรอู้ ะไร พบเจอ
กับอะไรในแต่ละวันเมื่อพบเจอปัญหาต้องใช้ความคิด ในการแก้ปัญหา
สิ่งต่าง ๆ ในการดำเนินชีวิต ล้วนมาจากการสะสมประสบการณ์ที่ดี
ทผ่ี มได้รบั จากครอบครัวท่ีอบอนุ่ และโรงเรียนแหลมทองอุปถัมภ์ท่ีผมศึกษา
ผมมีความโชคดี จึงทำให้ผมรู้สึกรักครอบครัวและคุณครู ที่ได้อบรมสั่งสอนผม
ที่ทำให้ผมเกิดการเรียนรูต้ ่าง ๆ ในการดำเนนิ ชีวิต ทุกส่ิงคอื การเรียนรู้จาก
ประสบการณ์จริง ไม่ว่า ความเป็นอยู่ที่มีความพอเพียงผมจำได้เสมอว่า
ครอบครัวของผมสอนให้ ผมรู้จักประหยัด ฝึกให้ผม รู้จักการออม ในทกุ ๆ วัน
เลิกเรียนเงินที่เหลือจากการใช้จ่ายประจำวัน ผมต้องหยอดใส่กระปุกทุกวัน
จนทำให้ผมมีเงินเก็บ ในทุกวันนี้จากการออมจากเงินเล็กน้อย แต่ผมสะสม
ตดิ ตอ่ กนั อย่างตอ่ เน่อื ง ณ วนั นี้ทำใหผ้ มมีเงนิ เกบ็ หลักหมื่นแลว้ ทำให้ผมได้รู้
คุณค่าขอ ง เ ง ินในก าร ใ ช้จ ่ายท ำให ้ผ ม ร ู้จ ัก คิ ดก่ อ นใ ช้ ค วาม ม ีว ิน ั ย ใ น
ชวี ิตประจำวนั ของผมในชว่ งวัยประถม อีกสงิ่ หนึ่งที่ผมรสู้ กึ รกั ครอบครัวของ
ผมซ่ึงครอบครวั ของผมไดส้ อนใหผ้ มรู้รบั ผดิ ชอบ มวี นิ ัยในตนเองจึงทำให้ผม
ได้สร้างความรับผิดชอบให้กับตัวผมผมถูกปลูกฝังให้นอนเป็นเวลาในเวลา
สามทุ่มของทกุ วัน ผมต้องขึ้นนอน เพราะผมต้องตืน่ มาละหมาดในตอนเช้า
และในทุก ๆ วัน ผมก็ต้องละหมาดให้ครบ 5 เวลา ซึ่งเป็นกิจวัตรประจำ
วันทีผ่ มต้องทำอย่างหลีกหนีไม่ได้ จึงทำให้ผมไดเ้ รยี นรู้ถึงความรับผดิ ชอบใน
ห น ้ า | ๓๐
ตนเองไม่ว่าจะเป็นเรื่องเรียน หน้าที่ความรับผิดชอบที่ผมได้รับในโรงเรียน
ไม่วา่ จะเปน็ คณะกรรมการนกั เรยี น วงดุรยิ างค์ รวมถงึ การแสดงของโรงเรยี น
ล้วนเป็นสิ่งที่ผมต้องรับผิดชอบ และผมต้องมีวินัยในตนเองเพื่อทำผลงาน
ออกมาให้ดีท่ีสุด ผมต้องขอบคณุ ครอบครัวและคณุ ครูอีกครั้งที่คอยปลกู ฝงั
ผมในเรอ่ื งนี้ ส่งผลใหผ้ มได้มีความรบั ผิดชอบและมวี นิ ยั ในตนเองที่ติดตัวผม
มาจนถงึ ทกุ วนั น้ี
ความซ่อื สัตย์ สจุ ริต ในชีวติ ประจำวันของผมในชว่ งวัยประถม ผมได้รับ
การปลูกฝังสิ่งที่ดีในการดำเนินชีวิตในแต่ละวันให้มี ความซื่อสัตย์สุจริต
ชื่อตรงไม่พูดปด เพื่อเป็นแบบอย่างที่ดีให้กับคนในครอบครัวโดยเฉพาะ
น้องสาวของผม และเพื่อน ๆ ของผม ผมจะต้องเป็นแบบอย่างที่ดีให้กับ
น้องสาว เพราะแม่ของผมจะพูดใหผ้ มฟังเสมอว่า “แบบดีกวา่ บอก” แม่ของผมได้
พูดใหฟ้ งั อยบู่ อ่ ยครงั้ ฉะนน้ั ทุกครัง้ ท่ีผมปฏบิ ตั ิในชวี ติ ประจำวันผมจะไมม่ ีวัน
พูดปด ผมจะต้องมีความซื่อสัตย์ ซื่อตรงต่อตนเอง เพ่ือที่จะอยูใ่ นสังคมได้
อย่างมีความสุข และตอนท่ผี มอยูโ่ รงเรยี น เวลาทผี่ มเจอของ ผมกเ็ อาของไป
คืนให้คณุ ครู เพื่อให้คณุ ครปู ระกาศตามหาเจา้ ของ ซึ่งผมกม็ ีความภาคภูมิใจ
ในการทำความดีในครั้งนั้นด้วย ทำให้ผมได้รู้ว่าการที่คนเรามีความซื่อสัตย์
สจุ รติ นนั้ ทำให้ผมได้รู้ว่าเปน็ การฝกึ วินยั ในตนเองอยา่ งหนงึ่ ซึง่ จะอยตู่ ดิ ตวั เรา
ตลอดไป และในบางครั้งเพื่อนของผมไม่มีความซื่อสัตย์ มีการพูดโกหกกับ
เพื่อนร่วมห้อง ทำให้ผมไม่ชอบพฤติกรรมเหล่านั้น ผมจึงได้ตักเตือนเพื่อน
บ้างบอกในสิ่งที่ถูกต้อง ทำให้เพื่อนมีความเข้าใจในสิ่งที่ถูกต้องและส่ิง
เหล่านั้นทำใหผ้ มภูมิใจในตนเองเสมอจึงทำให้ผมได้รู้คุณค่าของการใช้ชวี ิต
รว่ มกันในกล่มุ เพ่ือนซ่ึงเปน็ กลมุ่ เลก็ ๆ ในสังคม
ห น ้ า | ๓๑
ความมีจิตอาสาในชีวิตประจำวันของผมในช่วงวัยประถม
นอกจากการเรยี นรสู้ ่ิงต่าง ๆ จากประสบการณต์ รงแล้ว ส่งิ ที่ผมได้เรียนรู้ใน
รั้วโรงเรียนแห่งนี้อีกอย่างหนึ่ง คือเวลาทางโรงเรียนมีกิจกรรมจิตอาสา
ผมเองกไ็ ดเ้ ข้ารว่ มกจิ กรรมของทางโรงเรียนไม่ว่าการปลกู ต้นไม้ในวันสำคัญ
การเสียสละตนเองเปน็ คณะกรรมการนักเรียน เป็นวงดุรยิ างค์ของโรงเรียน
เป็นตัวแทนการแสดงของห้องเรียน เป็นผู้ควบคุมเสียงของโรงเรียนในห้องโสต
และไดด้ แู ลสอนรนุ่ น้องต่อไปในการควบคมุ ห้องโสต ผมไมเ่ คยรู้สึกเหนอื่ ยใน
สิ่งที่ผมทำ เพราะเป็นสิ่งที่ผมรัก ผมจึงทำได้อย่างมีความสุข การทุ่มเทส่ิง
เหล่าน้ี ผมจะต้องมาโรงเรียนเชา้ กว่าเพื่อน ๆ แตผ่ มกไ็ มร่ ู้สกึ เหน่อื ยท่ีผมต้อง
มาโรงเรยี นเช้า เพราะแมไ่ ดป้ ลกู ฝังใหผ้ มนอนเป็นเวลา น่นั จงึ ไมใ่ ชอ่ ุปสรรคของ
ผมในการไปโรงเรยี นเช้าและอีกอยา่ งหนง่ึ ในเวลาผมเจอขยะผมกจ็ ะทิง้ ขยะ
ลงถงั ทุกครง้ั เพ่ือเปน็ การฝึกวนิ ยั ในตนเองเช่นกนั
ด้วยชวี ิตท่ีเรียบงา่ ยของผมในการดำเนินชีวิตที่ถกู ปลูกฝังในส่ิงที่ดีงาม
ทำให้ผมเป็นผมในวันนี้ผมรู้สึกภาคภูมิใจ ที่ผมได้อยู่ในครอบครัวที่อบอนุ่
ตลอดจนคุณครูในรั้วแหลมทองอุปถัมภ์ ที่ได้อบรมสั่งสอนให้ผมได้ใช้ชีวิต
ตามแนวทาง วถิ ีชวี ิตแหง่ ความพอเพยี ง มีวนิ ยั ซือ่ สตั ย์ สุจริต และจิตอาสา
ผมได้นำมาใช้ในการดำเนนิ ชวี ิตประจำวันของผม ทุกคนเกดิ มามีแนวทางใน
การดำเนินชีวิตท่ีแตกต่างกัน แต่ผมเชื่อเสมอว่า ชีวิตคนเราจะมีความสุขได้
ถา้ เราดำเนนิ ชีวิตอยา่ งเรียบง่ายและพอเพียง ซง่ึ จะส่งผลใหเ้ ราใช้ชีวิตอย่างมีสติ
คดิ กอ่ นลงมือทำเสมอ ผมจงึ ต้ังมนั่ สัญญากับตวั เองว่าผมจะปฏิบัติตนในการ
ดำเนินการใชช้ ีวติ โดยสง่ิ แรก ผมจะยดึ มนั่ ศรัทธาในหลักศาสนา และปฏิบัติ
ตนตามแนวทางคุณธรรม เพื่อชีวิตที่เรียบง่าย ของผมจะได้มีความสุข
ห น ้ า | ๓๒
ยิ่งผมมีความภูมิใจและมีความสุขในการใช้ชีวิตที่เรียบง่ายมากขึ้นเท่าไหร่
ผมก็จะพบเจอความสุขท่เี ขา้ มาชีวิตมากขึน้ เท่าน้นั
ห น ้ า | ๓๓
รางวัลชมเชย ระดบั ประถมศึกษา
โรงเรียนแหลมทองอปุ ถมั ภ์ อำเภอเมอื งปัตตานี จงั หวดั ปตั ตานี
9
คณุ ธรรมในดวงใจ
- เดก็ หญิงพิมพร์ ตา เกียรติไพบลู ย์ -
“คณุ ธรรม คำนี้แสนมคี า่ เป็นจรรยาพืน้ ฐานประการหนึง่ ใชต่ อ้ งซอื้
ต้องแก่งแย่งตะบึงเพียงเข้าถึงซึ่งความดีย่อมมีเอง” จากกลอนข้างต้นได้
บ่งบอกถึงคุณธรรมที่เป็นปัจจัยพื้นฐานของการใช้ชีวิตเพรา ะคุณธรรมไม่
จำเป็นต้องหาซื้อ ไม่ต้องแย่งหรือไปอ้อนวอนขอจากใครเพียงเราหมั่นทำหม่ัน
ฝกึ ฝนจนเกิดเป็นนสิ ัยคุณธรรมน้ันกเ็ กดิ ขึน้ ในใจเราเอง
ดฉิ ันเป็นเพียงเยาวชนตัวน้อย ๆ คนหนง่ึ ท่ไี ดร้ บั การอบรมสั่งสอน
ให้เป็นคนที่มีคุณธรรมที่ดีติดตัวมาตั้งแต่จำความได้ ตอนเด็ก ๆ ดิฉันเคย
สงสัยว่าทำไมคนเราต้องเป็นคนดี ทำไมต้องมีคุณธรรม ถ้าคนเราไม่มี
คุณธรรมได้หรือไม่ แต่เมื่อโตขึ้นดิฉันก็เริ่มเข้าใจว่าทำไมจึงต้องมีคุณธรรม
คนรอบข้างของดิฉันนนั้ ลว้ นมีความหลากหลาย หลายคนก็หลายนสิ ยั ใจคอ
ผู้คนที่ดิฉันได้พบเจอมีทั้งผู้คนที่มีคุณธรรม และไม่มีคุณธรรมแต่เรา
ไม่สามารถดัดสินไดว้ ่าใครเป็นอย่างไร สำหรบั ตัวดิฉนั แล้วคุณธรรมคือความดี
ความชอบพื้นฐานไม่ว่าจะเป็น ความดีทางการกระทำ ความดี ทางวาจา
และความคดิ ความดีทางการกระทำคือการที่เรายึดมัน่ ทำดีด้วยกายของเรา
เช่นการทำจิตอาสา การประหดการพอเพียง ดิฉันได้รับการอบรมรู้จัก
ประหยัดและพอเพียง เมื่อก่อนตอนดิฉันไปเรียนที่ โรงเรียนเมื่อกลับมาถึงบ้าน
ห น ้ า | ๓๔
ดิฉันมักจะนำเงินที่เหลือมาหยอดกระปกุ ออมสินไว้ ดิฉันมักจะออกปากให้
ความช่วยเหลือแก่เพือ่ น ๆ คุณครู และพ่อแมอ่ ยูเ่ สมอความดที างวาจา คือ
การพูดจาอยา่ งจริงใจออกมาจากใจไม่มสุ าหรอื พูดเทจ็ ตัง้ แตด่ ฉิ นั จำความได้
ฉันจะพดู และบอกความจริงเสมอ อาจจะมีบ้างบางคร้ังที่ดิฉันจะพดู เท็จตอ่
พ่อแม่ แต่สุดท้ายแลว้ ดิฉันก็ไปขอโทษและบอกความจริงกับทา่ น ส่วนการ
กระทำทางความคดิ คอื การท่เี ราคิดแต่ในส่งิ ดี ๆ คิดแตเ่ ร่ืองที่เปน็ บวกจะทำ
ใหเ้ พื่อน ๆ รกั และเพื่อนๆ กจ็ ะบอกกับดฉิ นั เสมอวา่ เวลาได้อยกู่ ับดฉิ นั แล้วมี
ความสขุ เพราะดิฉันมกั จะชอบทำใหเ้ พื่อน ๆ คิดบวกเหมือนดิฉัน และดิฉัน
เช่อื วา่ สงิ่ เหล่านี้เป็นเพียงพน้ื ฐานง่าย ๆ ทีท่ กุ คนมี เพียงแตจ่ ะเอาออกมาใช้
หรือ ไม่ส่วนตัวของดิฉันแล้วแรก ๆ อาจจะทำด้วยการฝืนบ้างเป็นปกติ
แตเ่ หมือนเราฝืนทำบอ่ ยข้ึน สุดท้ายก็จะเกิดเป็นความเคยชนิ เปน็ นิสัย และ
ความดีทเ่ี ราทำน้ันจะเปน็ ตัวกอ่ เกดิ ทำให้เรากลายเป็นคนดีท่ีมีคุณธรรมโดย
ปรยิ าย
คุณธรรมคือความดที ี่เราฝึกฝนจนเกิดเป็นนิสัย ดิฉันในฐานะเยา
ชนไทยคนหนึง่ ขอเป็นกระบอกเสียงเลก็ ๆ ในการรว่ มส่งเสริมให้คนไทยฝกึ
คุณธรรมจนเป็นอัตลักษณ์ของไทยเรา และดิฉันเชื่อว่าคุณธรรมนี้จะ
กลายเปน็ สง่ิ ทที่ ุกคนดระหนกั และปฏิบตั อิ ยเู่ สมอ เมือ่ มผี ูค้ นตระหนักมากขน้ึ
ประเทศไทยจะมีแตค่ นดที ี่มคี ุณธรรมอยา่ งแนน่ อน
จงรกั ษาคุณธรรมนำชีวติ
สจุ รติ สมถะอหงิ สา
ใช้นำ้ ใจไมตรมี ีเมตตา
แทนศสั ตราอาวธุ หยุดอธรรม
ห น ้ า | ๓๕
รางวัลชมเชย ระดบั ประถมศกึ ษา
โรงเรยี นแหลมทองอปุ ถัมภ์ อำเภอเมืองปตั ตานี จังหวดั ปตั ตานี
10
คุณธรรมนำเยาวชน
- เด็กหญิงฮยั ฟาล์ มะเกะ -
สังคมทุกสงั คมมีทัง้ สิง่ ที่ดแี ละสิ่งที่ ไม่ดี สังคมไทยก็เช่นเดียวกนั
มวี ฒั นธรรมประเพณีท่ีควรแกค่ วามภาคภูมิใจ และเปน็ ทชี่ ืน่ ชมของขาวไทย
เละต่างชาติ แต่ในปจั จุบันมีหลายส่งิ หลายอย่างที่อยู่ในสภาพด้อยลงจึงได้มี
การพัฒนายาวชนและสังคมในชาติเพื่อให้มีคุณธรรมที่ดีขึ้นนำไปสู่ความ
มั่นคง มั่งคั่ง และยังยืน ให้มีความพอดีกับการเติบโตทางเศรษฐกิจ ให้มี
ความทันสมัยของเทคโนโลยีกับการพัฒนาสังคมที่เข้มแข็งตลอดจน
ประชาชนได้อยู่ร่วมกันอย่างเป็นสุข สังคมไทยจึงมุ่งสร้างคนให้มีคุณธรรม
4 ประการ ไดแ้ ก่ พอเพียง มวี นิ ยั สุจริต จติ อาสา
พอเพียง เป็นแนวทางพระราชดำริในพระบาทสมเด็จ
พระเจ้าอยู่หัว รัชการที่ 9 ที่พระราชทานมานานกวา่ 30 ปี เป็นแนวคิดท่ี
ตงั้ อยูบ่ นรากฐานของวฒั นธรรมไทย เป็นแนวทางการพัฒนาในทางสายกลาง
ด้วยความไม่ประมาทคำนงึ ถงึ ความพอประมาณมีเหตผุ ล การสร้างภมู คิ ้มุ กัน
ในตนเอง ตลอดจนใช้ความรู้และคุณธรรมเป็นพื้นฐานในการดำรงชีวิต
ตลอดจนการพฒั นาประเทศชาตไิ ปส่คู วามทนั สมยั เพือ่ ใหส้ มดุลและมีความ
พร้อมต่อการรองรับการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ทั้งทางด้านวัตถุ สังคม
และส่งิ แวดลอ้ มวัฒนธรรมจากโลกภายนอก ในความพอเพยี งน้ันตอ้ งมีความ
ห น ้ า | ๓๖
พอเพียงในทุกด้าน ไม่มีการเบียดเบยี นซึ่งกันและกันตลอดจนการเป็นอย่กู ็
จะดีและมีความสขุ มากยิ่งขึ้น การมีระเบียบวินัยในสังคม คือการที่เยาวชน
และบุคคลในสังคมประพฤติปฏิบัติอย่างมีระเบียบแบบแผน ยึดมั่นใน
ขนบธรรมเนียมประเพณี ท่ีดีงามตามกฎหมายขอ้ บังคับของสังคม ตลอดจน
การยึดมั่นและรับผิดชอบในหน้าที่ของตนทั้งวินัยต่อตนเองในการผลักดนั
ชวี ติ ใหก้ ้าวหนา้ วนิ ัยต่อองค์กร สงั คม ปฏิบตั ิตามจรยิ ธรรมให้สังคมที่ตนอยู่
ได้ปฏิบัติไปในแนวทางเดยี วกันไว้ซึง่ ความสงบเรียบร้อยเป็นจุดเริ่มตน้ ทีจ่ ะ
โยงไปถึงการมีคุณธรรมจริยธรรมในการพัฒนาบคุ คลในชาติและสังคมท่ีตน
อยูใ่ หเ้ จรญิ ก้าวหน้า
ความซื่อสัตย์สุจริตถ้าคนเราอยู่ร่วมกันต้องมีความจริงใจและ
ซื่อสัตย์ต่อกันทั้งต่อหน้าที่การงาน ยึดหลักในการรักษาความจริง
ความถูกต้อง ความเป็นธรรมทั้งปวง นอกจากตนเองจะเป็นคนซื่อสัตย์
ซื่อตรงแล้วตอ้ งรู้จกั การปฏเิ สธการกระทำที่ ไม่ซือ่ ตรง เพราะอาจทำให้เกิด
ความเสียหายได้ ความซื่อสัตย์สุจรติ จงึ ถือได้ว่าเป็นอุดมการณ์สร้างตนเอง
และสร้างชาติ เพราะฉะนั้นเยาวชนต้องหนั มาสร้างนิสยั ให้เป็นคนซื่อสัตย์
สุจริตตั้งแต่วนั นเ้ี พือ่ เปน็ คนดีและมคี ุณค่า อปุ สรรคสำคัญท่ีประเทศของเรา
ไม่สามารถพัฒนาให้เจริญได้เพราะที่สำคัญคือ คนไทยขาคความซื่อสัตย์
สจุ รติ ขาคความจรงิ ใจต่อบา้ นเมือง ดังนน้ั เพือ่ ให้ยาวขนคนรนุ่ ใหม่เป็นคนที่
มีคุณภาพโดยการเริ่มต้นจากการเรียนหนังสือประกอบอาชีพที่สุจริต เพิ่ม
รายได้ให้แก่ครอบครัวประหยัดอดออมโดยละเว้นอบายมุขทั้งหลายทั้งปวง
การพฒั นาตนเองเพอ่ื ใหม้ คี ุณภาพ โดยเนน้ ปฏิบตั เิ ปน็ คนมีนสิ ัยซือ่ สัตย์สจุ รติ
จะเป็นการสรา้ งคุณค่าใหต้ นองเละเปน็ แบบอย่างที่ดีของสงั คมและประเทศ
ก็จะพัฒนาเต็มทแ่ี ละประชาชนมแี ต่ความสงบสุข
ห น ้ า | ๓๗
ชนะเลศิ ระดบั มัธยมศึกษาตอนตน้
โรงเรยี นบ้านกระเสาะ อำเภอมายอ จงั หวัดปตั ตานี
11
เดก็ และเยาวชนดี มคี ุณธรรม
- นมิ หาธีร์ ยามูสะนอ –
กระผมเด็กชายนิมฟหาธีร์ ยามูสะนอ อายุ 14 ปี อาศัยอยู่
บ้านเลขที่ 96/2 หมู่ที่ 3 ตำบลกระเสาะอำเภอมายอ จังหวัดปัตตานี
ปัจจุบันข้าพเจ้ากำลังศึกษาอยู่ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนบ้านกระเสาะ
อำเภอมายอ จังหวัดปตั ตานี เป็นบุตรของนายมูฮำมัดซุกรี ยามูสะนอ อายุ 49 ปี
อาชีพรับจ้างและมารดาชื่อนางสาวแวนะ ลาแจ อายุ 39 ปี อาชีพแม่บ้าน
ข้าพเจ้ามพี ี่นอ้ งรว่ มสายเลือดจำนวน 4 คน ดงั น้ี
1. นางสาวนูรอ์ าชียะห์ ยามสู ะนอ อายุ 22 ปี กำลังศึกษาอยู่ช้ัน
ปที ี่ มหาวทิ ยาลัยสงขลานครนิ ทรว์ ทิ ยาเขตปัตตานี
2. นายลุกมาน ยามูสะนอ อายุ 21 ปี กำลังศึกษาโรงเรียนเอกชน
สอนศาสนากระเสาะ
3. เด็กชายนิมหาธีร์ ยามูสะนอ อายุ 14 ปี กำลังศึกษาช้ัน
มัธยมศึกษาปที ี่ 3 โรงเรียนบ้านกระสาะ
4. เด็กชายนิซารอน ยามูสะนอ อายุ 9 ปี กำลังศึกษาอยู่ชั้น
ประถมศกึ ษาปีท่ี 3 โรงเรียนอิสลามพัฒนา
ห น ้ า | ๓๘
บทบาทหน้าที่ในสถานศึกษา ข้าพเจ้าเป็นประธานสภานักเรียน
ประธานชมรม TO BE NUMBER ONE และรับผิดชอบกิจกรรม 4 ภาษา
วนั ละคำประกอบดว้ ย ภาษาไทย ภาษาองั กฤษ ภาษามลายูกลาง และภาษา
อาหรับ โดยการอ่านคำทั้ง 4 ภาษาให้นักเรียนอ่านตามในทุก ๆ เช้าหลัง
กจิ กรรมเคารพธงชาตใิ นแตล่ ะวันบทบาทหนา้ ที่ในชนั้ เรยี น ข้าพเจา้ เป็นคนท่ี
ตรงตอ่ เวลา ซอื่ สตั ย์ และมีวินยั ในตนเอง สามารถดูแลเพอ่ื นๆ ในชน้ั เรียนได้
ทำให้ได้รับการแต่งตั้งจากเพื่อนร่วมห้องให้เป็นหัวหน้าชั้นเรียนตั้งแต่ชั้น
ประถมศึกษาปีที่ 1 ถึงปจั จบุ นั ชัน้ มธั ยมศึกษาปที ี่ 3 ไดร้ ับความไว้วางใจจาก
คุณครูประจำช้ันให้เป็นเจ้าหน้าทีอ่ อมทรพั ย์ เพื่อน ๆ ในชั้นเรียนนำเงินมาฝาก
ข้าพเจ้าก็จะลงบันทึกในสมดุ ฝากเงิน และนำเงินไปฝากให้คณุ ครปู ระจำชั้น
อีกทั้งช่วยเหลืองานต่างๆ ของโรงเรียนด้วยความสมัครใจ ทุกครั้งที่คุณครู
ไหวว้ านหรือขา้ พเจ้าสามารถที่จะช่วยเหลอื งานคุณครไู ด้ ขา้ พเจา้ ไม่รีรอที่จะ
ช่วยคณุ ครู แม้วา่ จะเปน็ วนั หยุดเสาร์ - อาทิตย์ หรอื แม้แต่ช่วงปิดภาคเรียน
เมื่อใดที่คุณครูมาทำงานที่โรงเรียน ข้าพเจ้าจะรีบมาโรงเรียนด้วย
การช่วยเหลืองานคุณครูทำใหข้ ้าพเจ้าได้เรียนรู้การทำงาน ไมว่ า่ จะเป็นงานเข้า
เล่มเอกสาร งานพิมพ์ งานอาคารสถานที่ ทาสีตามผนังของโรงเรียน งานเกษตร
งานจัดดอกไม้ จับจีบผ้า ข้าพเจ้าก็ร่วมทำทั้งสิ้น ทำจนข้าพเจ้าชำนาญ
นับเป็นประสบการณ์ท่ีไม่มีในตำราเรียน ข้าพเจ้าได้จากการช่วยเหลืองาน
คณุ ครูทั้งส้นิ หากแมค้ ณุ ครูทำงานเกินเวลาข้าพเจ้ากจ็ ะกลับพร้อมคุณครูคน
สุดทา้ ย หลาย ๆ คร้งั ทคี่ ุณครูทำงานจนถึง 2 ทุ่ม ข้าพเจ้ากจ็ ะคอยช่วยเหลอื
งานคุณครู ทำให้ข้าพเจ้าได้ประสบการณ์หลาย ๆ อย่างจากการช่วยคุณครู
บ้านของข้าพเจ้าอยู่ห่างจากโรงเรียนไม่ถึง 200 เมตร ซึ่งพ่อกับแม่ไม่เคย
กังวลใจหากข้าพเจ้าอยู่ช่วยงานที่โรงเรียนแต่กลับยินดีที่ใหข้าพเจ้าได้
ห น ้ า | ๓๙
ช่วยเหลอื งานโรงเรยี น มากกวา่ ติดเพ่ือน ตดิ เกม หรือเท่ยี วเตร่อย่างคนอ่นื ๆ
การช่วยเหลืองาน คุณครูทำให้ข้าพเจ้าได้เรียนรู้การทำงาน สั่งสม
ประสบการณ์เพื่อพัฒนาตนเองสู่การเป็นประชากรที่มีคุณภาพของ
ประเทศชาติและด้วยข้าพเจ้าเป็นผู้ที่มีจิตอาสาช่วยเหลือสังคมและอุทิตน
เพื่อประโยชน์แก่ผู้อื่นทำให้ ข้าพเจ้าได้รับเข็มลูกเสือบำเพญ็ ประโยชน์ชั้นที่ 3
จากสำนกั งานลกู เสอื แห่งชาติ
ข้าพเจ้าได้รับทุนการศึกษาเป็นการประกันการมีอาชีพเมื่อจบ
การศึกษาระดับปริญญาตรี ข้าพเจ้าจะได้บรรจุเข้ารับราชการใน
กระทรวงศึกษาธิการ ซึ่งทุนนี้เป็นทุนที่เป็นพระมหากรุณาธิคุณของสมเด็จ
พระเทพรัตนราชสดุ า เจา้ ฟา้ มหาจักรีสิรินธร รัฐสีมา คุณากรปยิ ชาติ สยามบรม
ราชกุมารี ในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภมู ิพลอดลุ เดช มหติ ลาธเิ บศรร
มาธบิ ดี จกั รีนฤษดนิ ทร สยามนิ ธราธริ าช บรมนาถบพิตร ข้าพเจา้ อยากตอบแทน
ด้วยการเป็นพลเมืองดี มีจิตอาสา ด้วยการช่วยเหลืองานโรงเรียนเพื่อพัฒนา
โรงเรียนที่กำลังศึกษา การสั่งสมประสบการณ์เพื่อที่จะต่อยอดให้ข้าพเจ้า
ทำงานได้อยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ เม่ือครง้ั ทขี่ ้าพเจ้าไดร้ ับราชการในภายภาคหน้า
บทบาทหน้าที่ของการเป็นลูกเม่ืออยู่บ้าน ข้าพเจ้าจะช่วยเหลือ
งานบา้ นพน้ื ฐาน อย่างปัดกวาดเชด็ ถู ทำความสะอาดทง้ั ในบ้านและบริเวณ
รอบบ้าน แปลงพืชผักสวนครัวของพ่อแม่ รดน้ำและกำจัดวัชพืชที่อาจ
รบกวนการเจริญเติบโตของผักทั้งหลาย ข้าพเจ้าจะช่วยดูแลอะไรหลาย ๆ
อยา่ ง ช่วยครอบครัวเลยี้ ง เปด็ เล้ียงไก่ เม่อื เป็ด ไก่ ออกไข่ หรือพืชผักสวน
ครัวออกผลผลิต ข้าพเจ้าจะนำผลผลิตที่เหลือจากการบริโภคในครัวเรือน
ออกไปจำหนา่ ยใหค้ ุณครูและคนในชมุ ชนสร้างรายได้กบั ตนเองและครอบครัว
นอกจากนี้ยังเข้าร่วมกิจกรรมส่งเสริมอาชีพ โรตี - ชาชัก สบู่ข้าวมะจานูของดี
ห น ้ า | ๔๐
ของท้องถ่ินอำเภอมายอ ข้าพเจ้าสามารถทำและนำผลิตภัณฑ์ไปจำหน่ายใน
กิจกรรมตลาดนัดอาชีพ ตลาดนัดประชารัฐร่วมกับเพื่อน ๆ สมาชิกของ
โรงเรียน ทำให้ข้าพเจา้ มีเจตคติที่ดีต่อการทำงาน เห็นความสำคัญและคุณคา่
ของการประกอบอาชีพสุจริตสู่การเปน็ พลเมืองดแี ละประชากรท่ีมีคุณภาพ
สืบไป อีกทั้งยังเห็นคุณค่าของทรัพยากรที่มีอยู่ในท้องถิ่นและใช้ทรพั ยากร
ท้องถิ่นได้คุ้มค่า โดยการนำกระบอกไม้ไผ่มาประดิษฐ์ทำเป็นกระปุกออมสิน
ขนาด 1 เมตร วาดลวดลายดว้ ยทกั ษะท่ขี ้าพเจ้าถนัดในด้านการวาดและใช้สี
ทสี่ วยงามทำให้หลังเลกิ เรยี นในแต่ละวันข้าพเจ้าจะนำเงนิ ไปหยอดกระปุกไม้
ไผ่เป็นการสร้างวินัยในตนเองและสร้างนสิ ัยรกั การออมอีกด้วย ซึ่งเปน็ การ
นำความรู้จากการเรียนทีโ่ รงเรยี นมาประยุกตใ์ ชใ้ นครวั เรอื น ด้วยการนำหลกั
ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ทำให้ข้าพเจ้าได้รับรางวัลทุนพระราชทาน
“ครวั โรงเรียน สู่ครวั บ้าน” ดังที่กลา่ วมาข้างตน้
นอกเหนือจากการช่วยเหลืองานโรงเรียน ครอบครัว เวลาว่าง
ข้าพเจ้าชอบค้นคว้าหาความรู้จากอินเตอร์เน็ต การเรียนไมจ่ ำเปน็ ต้องเรียน
ทีโ่ รงเรียน ข้าพเจา้ ก็สามารถเรยี นรู้ได้ด้วยตนเอง ขา้ พเจ้ามีความมุ่งม่ันและ
ต้ังใจในการทำทกุ ๆกจิ กรรมทงั้ ทเ่ี ปน็ ความรู้และการลงมือปฏิบัติ อาทิ การวาดภาพ
เพ้นทส์ ี การออกแบบงานต่าง ๆ ประดษิ ฐ์ ตัดต่อวดิ ีโอและการเขียนบันทกึ
อนุทินและลงเผยแพรในเพจของตวั เอง โดยมีชื่อเพจ “มหาธีร์ มีเรื่องเล่า”
เพื่อถ่ายทอดเรื่องราวชีวิต วิธีคิด ทัศนคติ การมองโลกในแง่บวก เพื่อให้
เพ่อื น ๆ และผูค้ นไดอ้ ่านและสร้างพลังใจใหซ้ งึ่ กันและกนั
ผลการเรียนในระดับชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี1 ภาคเรียนที่ 1 ข้าพเจ้า
ได้เกรดเฉลี่ย 3.94 และข้าพเจ้าก็มีการพัฒนาตนเองขึ้นในภาคเรียนที่ 2
จึงได้เกรดเฉลี่ย 4.00 ในระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ข้าพเจ้ายังคงรักษา
ห น ้ า | ๔๑
มาตรฐานของตนเองได้เกรดเฉลีย่ 4.00 ทั้ง 2 ภาคเรียน และได้รับรางวลั
นักเรียนดีศรีกระเสาะประจำปี 2562 และ 2563 จึงทำให้คุณครูเล็งเหน็
ถึงความมุ่งมั่นตั้งใจของข้าพเจ้าจึงส่งชื่อข้าพเจ้าประกวดการคัดเลือกเดก็
และเยาวชนดเี ด่น ประจำปี 2564 และคุณงามความดที ีข่ า้ พเจา้ ได้สัง่ สมมา
ทำใหข้ า้ พเจา้ ได้รบั คดั เลอื กเปน็ เด็กและเยาวชนดีเดน่ ของเขตพ้นื ทกี่ ารศกึ ษา
ประถมศึกษาปัตตานีเขต 2 และได้รับคัดเลือกเป็นเด็กและเยาวชนดีเด่น
ระดบั ประเทศอกี ด้วย เกรดเฉล่ยี และรางวลั ไม่ไดท้ ำให้ขา้ พเจา้ ภมู ใิ จที่สุดแต่
สิ่งท่ีข้าพเจ้าภูมิใจนัน้ ซึง่ เปน็ คติประจำใจของขา้ พเจ้า คือ “ข้าพเจ้ามีความ
มงุ่ ม่นั ตั้งใจในการทำทุกกจิ กรรมในชีวิตด้วยความบริสุทธิ์ใจ”
ด้วยคุณลักษณะอันพ่ึงประสงค์ที่ข้าพเจ้ามีทำให้ข้าพเจ้าคว้า
รางวัลมากมายการันตีความดีและ สามารถสร้างชื่อเสียงให้กับโรงเรียน
ผู้บริหาร คณะครู จึงส่งข้าพเจ้าเข้าประกวดรางวัลนักเรียนเพื่อรับรางวัล
พระราชทาน ทำให้ข้าพเจ้าขนะการประกวดระดับเขตพื้นพื้นที่การศึกษา
และระดับจังหวัด อีกทั้งเข้ารอบในระดับภูมิภาค ซึ่งจะมีการแข่งขันใน
กลางเดอื นมกราคม ปพี ุทธศกั ราช 2565 ข้าพเจ้ามุง่ มน่ั ตง้ั ใจและคาดหวัง
เป็นอย่างยิ่งว่าข้าพเจ้าจะสามารถคว้ารางวัลนักเรียนทุนพระราชทานใน
ระดับภูมิภาค ซึ่งจะเป็นเกียรติประวัติให้ข้าพเจ้า ครอบครัว ชุมชน
สถานศึกษา และสรา้ งความภาคภูมใิ จอย่างหาท่ีสุดมไิ ด้
ห น ้ า | ๔๒
รองชนะเลิศอนั ดับ 1 ระดบั มัธยมศึกษาตอนต้น
โรงเรยี นศาสน์สามัคคี อำเภอเมอื งปัตตานี จงั หวดั ปตั ตานี
12
คณุ ธรรม ๔ ประการ พอเพียง วนิ ยั สุจริต จติ อาสา
- เด็กหญงิ อัฟฟาน ตแู วสุหลง -
มนุษย์ทุกคนมีความดีงานอยูแ่ ล้วภายในตนเอง แต่ปัจจุบันไดร้ บั
เอาวัฒนธรรมและความเจริญก้าวหนา้ ทางด้านตา่ ง ๆ มาจากชาติตะวนั ตก
มากขึ้น ซึ่งวัฒนธรรมหรือความเจริญก้าวหน้าบางสิ่งบางอย่างส่งผลให้
สังคมไทยมีการพัฒนาและการสอื่ สารท่ดี ีขึ้น แตว่ ัฒนธรรมบางอย่างก็ส่งผล
เสียให้กับสังคมไทยได้เช่นกันการปลูกฝังให้เด็ก เยาวชน ให้มีคุณธรรมใช้
ชีวิตในรูปแบบ “พอเพียง วินัย สุจริต จิตอาสา” ต้องเริ่มตั้งแต่คนใน
ครอบครวั ขัดเกลาจติ ใจ สร้างจิตสำนึกทด่ี ี คดิ บวก
ชีวิตความเป็นอยู่ในชนบท มคี วามเรยี บง่าย ไม่เรง่ รีบรอ้ นเหมือน
คนในเมือง หลังเสร็จการกิจหลักของศาสนาแล้ว ต่างคนต่างก็มีหน้าที่ของ
ตนเอง ผมต้นื ขน้ึ มาเห็นชายชราแก่ ๆ นุ่งโสรง่ สวมเส้อื โต๊ป เป็นเสื้อผูช้ ายมุสลิม
สไตล์อาหรับ เป็นชุดยาว แขนยาว กำลังกินข้าวเหนียวกับชา (แตออ) อยู่
เป็นภาพเห็นจนชืน่ ตา เพราะทา่ น คอื คณุ ปู่ของผมเอง ท่านเป็นอกี คนหน่ึงท่ี
เลย้ี งผมมาตัง้ แตเ่ ลก็ เรียกผมมากินพร้อมกันทุกเช้า
ผมมีพีน่ อ้ ง ๒ คน ผมเป็นคนโตท่อี าศัยอยู่น้าและปกู่ บั ย่าเพราะพอ่
กบั แมห่ ยา่ กนั สว่ นพอ่ ทำงานอยทู่ บ่ี ริษัทแห่งหน่ึงในจงั หวดั สงขลา น้นั ก็ไม่ใช่
ปัญหาสำหรับผม ปู่อายุ ๖๑ ปี ย่าอายุ ๕๙ ปี ครอบครัวของผมอยู่ใน
ห น ้ า | ๔๓
หมบู่ ้านแหง่ หนึง่ ในอำเภอหนองจกิ จงั หวัดปัตตานี เป็นครอบครัวท่ีใช้ชีวิต
ในพื้นทีช่ นบทและนำความพอเพียงมาใชใ้ นการดำรงชีวติ ความพอเพียงซ่งึ
เป็นทฤษฎีใหม่ของในหลวง มาใช้อยู่เช่นกัน โดยการนำมาประยุกต์ใช้กับ
อาชีพของครอบครวั ซึ่งปู่กับย่าประกอบอาชีพเกษตรกร คือ กรีดยางพารา
เป็นอาชีพหลัก ทุก ๆ วัน ช่วงเวลาประมาณ ตี ๔ หัวรุ่ง ปู่กับย่าจะนั่ง
มอเตอร์ไซต์ไปกรีดยางซึ่งสวนยางพาราอยู่ห่างจากบ้านประมาณ ๘๐0
เมตร ถงึ เวลา ๐๕.๓๐ น. พอดีกับเวลาละหมาดซุบรี หลงั ละหมาดเสรจ็ ยา่ ก็
จะเขา้ ครวั หุงขา้ ว ทำกบั ข้าว ใหผ้ มกบั น้อง กับขา้ วของย่าสว่ นใหญ่ก็ไข่ทอด
ปลาทอด ไก่ทอด ปลาทีย่ า่ ทอดกเ็ ป็นปลาท่ีปู่ไปหามาจากทงุ่ นา หรือ คลอง
น้ำหน้าบ้าน (บ้านของผมตดิ ชลประทานทำให้หน้าบ้านมีลำคลอง) ปู่ไปมุด
น้ำแล้วเอาเหล็กแหลมยิงเอา บางครั้งปู่ได้มาเยอะมาก ย่าก็เอาหมักเกลือ
กับข้าวสุกทำเปน็ ปลาสม้ แตบ่ างครง้ั ผมเห็นยา่ ก็เอาไปแบง่ ให้เพ่อื นบ้านดว้ ย
หลังจากที่ทกุ คนรับประทานอาหารเชา้ เสร็จ ก็แยกย้ายทำหนา้ ที่ของตนเอง
ปกตทิ กุ วนั ผมกบั นอ้ ง จะต้องไปโรงเรยี น แต่ด้วยสถานการณก์ ารแพรร่ ะบาด
ของโรคตดิ เชอ้ื ไวรสั โคโรนา ๒0๑๙ ระบาดหนักในประเทศไทยและในพ้ืนที่
จังหวัดปัตตานี จึงทำให้โรงเรียนในพื้นทีจ่ ังหวัดปัตตานีปดิ แต่ก็ไม่รู้จะเปิดเมื่อไร
ทำให้ผมกับน้องต้องเรียนหนังสือแบบออนไลน์ (Online Learning)
นักเรียนในยุคนี้ไม่มีใครท่ีไม่เคยเรยี นออนไลน์ ผมต้องปรับตัวคอ่ นข้างมาก
แต่เมื่อเริ่มคุ้นเคยแล้ว เชื่อว่าการเรียนออนไลน์ก็มีข้อดีอยู่หลายอย่าง
เช่นเดียวกัน ผมต้องปรับตัวเอง ต้องมีความผิดชอบในหน้าที่ของตวั เองมากข้นึ
มวี ินยั ชว่ ยให้ตนเองเป็นผูท้ ีม่ รี ะเบียบเรยี บร้อย ขยัน ต้งั ใจเพียงพยายามทำ
หน้าที่การงานอย่างต่อเนื่อง สม่ำเสมอ อดทนไม่ท้อถอยเมื่อพบอุปสรรค
ความขยนั ต้องควบคู่กบั การใช้ปญั ญา คือก่อนเรียนออนไลน์ ต้องตรวจสอบ
ห น ้ า | ๔๔
เวลาการเรียน รหัสวชิ า ชื่อวิชา ชอ่ งทางการเรียน การตดิ ตอ่ อาจารย์ผู้สอน
หลังจากการเรียนออนไลน์ ทบทวนเนื้อหา โจทย์งานต่าง ๆ ที่ได้รับ
มอบหมายศีกษาคน้ คว้าหาข้อมลู เพ่มิ เติมอย่เู สมอ และคอยตดิ ตามการเรียน
ในสัปดาห์ถัดไป สถานการณท์ ุกอย่างไดเ้ ปลยี่ นความเป็นอย่ตู อ้ งเปล่ียน การ
เรียนรู้ก็ต้องเปลี่ยน เราก็ต้องยอมรับและเปิดใจเชื่อวา่ ทกุ อย่างตอ้ งดีเสมอ
บางครัง้ ก็แก้ปัญหาจนเกิดผลสำเร็จตามความมุ่งหมาย นอกจากความมีวินัย
ต้องมคี วามซ่อื สตั ยส์ ุจรติ ตอ่ หน้าท่ขี องตนเองดว้ ย
ครอบครวั ของผมใช้ชีวติ แบบพอเพียง ตามหลักปรัชญาเศรษฐกจิ
พอเพียง ของพระบาทสมเด็จพระปรมนิ ทรมหาภูมพิ ลอดุลยเดช ทรงขีแ้ นะแนว
ทางการดำรงชีวิตและปฏิบัติแก่ประชาชนโดยยึดหลัก “ทางสายกลาง”
ปรัชญา 3 ห่วง คือ หลกั พอประมาณ หลกั ความมีเหตุผล การสร้างภมู ิคุ้มกนั
และ ๒ เงื่อนไข คือ เงื่อนไขความรู้ และ เงื่อนไขคุณธรรม เป็นพื้นฐานต่อ
การใช้ชีวิตที่สำคัญต้องมี สติ ปัญญา ความเพียร จะนำความสุขต่อการ
ดำรงชีวติ อย่างแท้จริง รอบ ๆ บ้านย่าจะปลกู ผกั ด้วย ย่าปลูกหัวข่า ตะไคร้
ปลกู พริก ปลูกมะละกอ ต้นมะนาว ถวั่ ฝกั ยาว แตงกวา มะเขอื ตามรั้วมีต้น
ตำลึงขึ้นตามร้ัว และยังมีผักอีกหลายอย่างท่ีย่าปลูก นอกจากผักยงั มีผลไม้
ต้นเสาวรส ต้นมะม่วง ต้นขนุน ต้นกล้วย ทุก ๆ วัน ย่าจะเก็บผัก ผลไม้
ที่ปลูกมาทำกับข้าวให้พวกผมกิน วันไหนมีผักเยอะย่าจะปั่นจักรยาน ๓ ล้อ
แบ่งผักให้เพื่อนบา้ นบา้ ง ขายบา้ ง ได้วันหนึง่ ไม่ก่ีบาท นอกจากน้ีย่ายังเลี้ยง
แพะ ประมาณ ๑0 ตัว เล้ียงเปด็ ๕ ตัวทกุ ๆ วัน เป็ดจะไข่ ๔ - ๕ ลูก ส่วนปู
หลงั จากรบั ประทานอาหารเช้าขี่โชเล่ย์ไปเก็บท่ีตักปลา ดักกงุ้ ตามทุ่งนาบางวัน
ไดม้ ากกจ็ ะขายตามหมู่บา้ น ได้วนั หน่ึงประมาณ ๑๒๐ บาท
ห น ้ า | ๔๕
เมื่อย่างเข้าสฤู่ ดูทำนา ปกู่ บั ยา่ จะหวา่ นข้าวเม่ือเมล็ดข้าวงอกและ
ต้นข้าวโตพอที่จะดำได้ปู่กับย่าจะไปทำนาแต่เช้าตรู่ แต่งกายให้มิดชิด
จะตอ้ งสวมเสอื้ แขนยาว สวมหมวกหรอื งอบเพอ่ื กันแดดในฤดูทำนาจะมีแดด
จัดและฝนตกเมื่อฝนตกจะต้องมีที่กันฝนเพราะจะต้องอยู่ที่กกลางแจ้ง
ตลอดเวลา สว่ นมากจะทำเสือ้ กนั ฝนจากถงุ พลาสติกทีไ่ ด้มาจากกระสอบปุ๋ย
ซึ่งเปน็ การประหยดั ไม่ต้องซือ้ เส้ือกนั ฝน หลงั จากดำนาไปแล้วรอให้ต้นข้าว
เจริญเติบโตดว้ ยนำ้ ฝนและเวลาต้นขา้ วสีเขียวเร่มิ แตกกอ ต้งั ต้นไดท้ ้องนาใน
ยามนี้จะเป็นสีเขยี วขจี เวลาผ่านไปต้นข้าวในนาเตบิ โตข้ึนสะบัดใบพล้ิวลูเ่ ลน่
ลม น้ำในนาเรมิ่ ขอดลงขา้ วต้งั ทอ้ ง เตรียมออกรวง ช่วงเดอื น ๓ ขา้ วที่ตง้ั ท้อง
เริ่มสุขเหลืออร่ามไปทั่วทอ้ งทุ่งนา ถึงเวลาเก็บเกี่ยวปัจจุบันใช้รถเกีย่ วข้าว
เพอ่ื ความสะดวกและรวบเรว็ มากขน้ึ
ช่วงสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙
(COVID - ๑๙) ยามเกิดปัญหาโรคระบาดโควิด - ๑๙ ผู้คนให้ความร่วมมือ
ปฏิบัติตามผู้นำ ตามบุคลากรทางการแพทย์บอกภาพที่ผมเห็นคือความ
สามคั คีของคนในประเทศและหมบู่ า้ นเล็ก ๆ ของผมจากทีร่ ัฐบาลได้ประกาศ
สถานการณ์ฉุกเฉินห้ามไม่ให้คนออกจากหมู่บ้านเกินสี่ทุ่ม ผมเห็นคนใน
หมู่บ้านต่างแสดงพลังความรักความสามัคคี ความมีน้ำใจซึ่งกันและกัน
ช่วงแรก ๆ มีคนในหมู่บ้านที่ทำงานอยู่ในโรงงานแห่งหนึ่งติดโควิด
ผนู้ ำหม่บู ้านจะใช้พืน้ ท่ีของโรงเรียนตาดีกา เปน็ สถานท่ีกกั ตัว (LO) สำหรับ
ผู้ที่มีความเสี่ยงสูงผมกับเพื่อน และคนในหมู่บ้านร่วมกันทำจิตอาสา ช่วยกัน
จัดเตรยี มสถานที่ ทำความสะอาดในห้อง กวาดขยะบริเวณรอบ ๆ โรงเรียน
ตาดีกาต่างคนตา่ งทำหนา้ ทข่ี องตนเอง ชว่ ยกนั คนละไม้คนละมือ ร่วมมือกัน
วันนั้นเป็นวันที่ผมมีความสุขอีกวนั หนึ่ง ผมได้มีส่วนร่วมในการทำจิตอาสา
ห น ้ า | ๔๖
มันเป็นความสุขเล็ก ๆ นอกจากนี้ยังมีเจ้าหน้าที่อาสาสมัครสาธารณสุข
หมูบ่ า้ น หรือที่หลายคนรูจ้ กั กนั ในนาม อสม. เขาทำงานอยา่ งไมเ่ หน็ดเหนอ่ื ย
มาตรวจวัดอณุ หภูมิ ใหค้ วามร้คู ำแนะนำและข้อปฏบิ ตั ใิ นการดแู ลตัวเองเรอ่ื ง
โควิด – ๑๙ นี้คือการแสดงให้เหน็ ถงึ ความสามคั คี ภายใต้หลกั ธรรมศาสนา
อิสลามเพื่อขจัดโรคภัย พลังใดไม่สำคัญที่สุด ณ ตอนนี้ ผมเพิ่งเข้าใจ
ความหมายของคำว่า “จิตอาสา”เพื่อให้คนไทยใส่ใจสังคมและอยู่ร่วมกัน
อยา่ งปรองดอง การเปน็ ผู้ท่ีใสใ่ จ ต่อสังคมสาธารณะและอาสาลงมือทำอยา่ ง
ใดอย่างหนงึ่ อันมใิ ช่หน้าท่ีของตนด้วยความรัก ความสามคั คี เพื่อประโยชน์
ของผู้อื่น ของสังคม และของประเทศชาติ โดยมิได้หวังผลตอบแทน ผมเช่อื
เหลือเกินว่าพลังความสามัคคีเล็ก ๆ ของคนไม่กี่คน จะกลายเป็นพลังความ
ยิง่ ใหญต่ ่อไป
การปลูกฝังคุณธรรม ๔ ประการ พอเพียง วินัย สุจริต จิตอาสา
จำเป็นตอ้ งอาศัยความรว่ มมือต้ังแต่คนในครอบครัว เพื่อนฝูง ครูอาจารย์ สังคม
รวมถึงประเทศชาติ คนเราถ้าไม่มีความรู้สึกผูกพันต่อพ่อแม่ ต่องานต่อ
แผ่นดิน และส่ิงแวดล้อมทีม่ ีต่อเขา จะสอนเทา่ ใดก็คงไม่มีประโยชน์ เพราะ
เขาจะเกิดความสำนึกในหน้าที่ ในคุณค่าของชีวิต คุณค่าของความเป็นมนุษย์
ย่อมเป็นไปไม่ได้ ผู้ปกครองต้องเป็นแบบอย่าง ครูอาจารย์คอยชี้นำในสิ่งท่ี
ถูกต้อง โรงเรียนช่วยอบรมปลูกฝัง และขัดเกลาจิตใจ ให้เยาวชนสามารถ
พัฒนาด้านจรยิ ธรรมได้ดว้ ยตนเอง สามารถควบคุมความประพฤติปฏิบัตขิ อง
ตนใหอ้ ยู่ในกรอบของพฤติกรรมทพ่ี งึ ปรารถนาของสังคม
ห น ้ า | ๔๗
รองชนะเลิศอนั ดับ 2 ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น
โรงเรียนชุมชนวดั อัมพวนาราม อำเภอยะรงั จงั หวัดปัตตานี
13
คณุ ธรรม 4 ประการ “พอเพยี ง วินัย สุจรติ จติ อาสา”
- เดก็ หญงิ ชนญั ดา เชยี่ วสกลุ -
คุณธรรม 4 ประการ “พอเพียง วินัย สุจริต จิตอาสา” เป็น
ค่านิยมที่คนครอบครวั และสังคมกันปลูกฝังให้เกิดข้ึนในจิตใจของเดก็ และ
เยาวชน ตั้งแต่การใช้ชีวิตในครอบครอบให้รจู้ ักพอเพียงสิง่ ท่ีตนมีไม่อยากได้
สิ่งของทีเ่ กนิ กำลังจะหาได้ สร้างวนิ ยั ในการดำเนินชีวิตประจำวันให้ถกู ต้อง มี
ความซื่อสัตย์สุจริตต่อตนเองคนครอบครัวสังคม และไม่คดโกงหรอื สรา้ งความ
เดือดร้อนให้ผอู้ นื่ รู้จักการมีจิตอาสาเสียสละทำงานเพอื่ สว่ นรวมมากกวา่ การ
เห็นแตป่ ระโยชนส์ ่วนตน ครอบครวั ของฉัน พ่อแม่มอี าชพี รับจ้างทำงานอยู่
ตา่ งจงั หวัด ฉันจงึ อาศยั อย่กู บั ตาและยายมาตัง้ แต่เลก็ ๆ ยายสอนให้ฉันรู้จัก
การทำงานในบา้ น โดยช่วยยายหงุ ขา้ ว ซกั ผา้ ล้างจาน เลย้ี งน้อง และชว่ ยตา
ปลูกผักสวนครัว เลี้ยงปลา เลี้ยงเป็ด บ้านของฉันจึงมี มะเขือ พริก ผักบุ้ง
มะละกอ มีปลาดุก และมีไข่เป็ด ฉันจึงทำอาหารโดยไม่ต้องซื้อของเหล่าน้ี
ทำให้ลดค่าใชจ้ ่ายในครอบครัวได้อย่างมาก บางครัง้ ก็แบง่ ปันให้เพื่อนบ้าน
และเหลือก็ขายอีกด้วย ฉันสังเกตเห็นว่า ตากับยายมักเป็นที่รักของเพื่อน
บ้านเสมอเพราะเพอื่ นบา้ นมีอะไรกม็ ักแบง่ ปันให้ตากับยายเสมอ และเมอ่ื ฉัน
อยากได้อะไรตากับยายก็จะสอนให้ฉันรู้จักเก็บออมเงินด้วยตนเองด้วย
ห น ้ า | ๔๘
ฉันจึงภูมิใจในสิ่งที่ฉันมีและรู้จักความเป็นอยู่ที่พอเพียงตามฐานะความ
เป็นอยขู่ องฉนั
ในแตล่ ะวัน ฉนั จะตอ้ งต่นื นอนแต่เขา้ มาช่วยยายหงุ ข้าว และดูแลน้อง
แล้วจึงไปโรงเรียน ฉนั ไมเ่ คยขาดเรียนเลย เพราะตาและยายสอนฉันให้เป็น
เด็กขยนั ทำงาน มีความอดทน และต้ังใจเรียนหนงั สือ ฉันมคี วามใฝฝ่ ันอยาก
เป็นครูจงึ เชอื่ ฟงั และปฏิบตั ติ ามที่ยายสง่ั สอน เวลามีการบา้ นจากโรงเรียนฉนั
จึงต้ังใจทำการบา้ นเสมอจนงานเสรจ็ เรียบร้อย คณุ ครชู ่ืนชมฉันว่าเปน็ เดก็ ดีมี
วินยั ในตนเองมีความรับผิดชอบดี คุณครกู เสมอว่าถา้ เดก็ ๆมีวินยั ในตนเองจะ
ทำการงานใดก็จะประสบความสำเร็จได้โดยง่าย ความมีวินัยของฉันถูกฝกึ
จากทบี่ ้านและที่โรงเรยี นจนตระหนักและทำส่งิ ตา่ ง ๆ ไดอ้ ย่างเหมาะสม เชน่
การตื่นนอนแต่เช้า การแต่งกายเรียบร้อยถูกระเบียบ การมาเรียนตรงเวลา
การพูดจาสุภาพ การเข้าแถวรอรับอาหาร การเดินแถวกลับบ้าน สิ่งเหล่าน้ี
เปน็ การฝึกให้ฉันมีวินยั ในตนเองตากบั ยายไดส้ อนให้ฉันเป็นคนซอื่ สตั ยส์ จุ ริต
ไม่คิดอยากได้ของคนอื่นมาเป็นของตนเอง ไม่ว่าจะเป็นเงินทองของมีค่า
หรือสิ่งของอื่น ๆ ครอบครัวของฉันตากับยายพึ่งพาตนเองโดยไปทำงาน
รับจ้างกรีดยาง หารายได้มาดูแลครอบครัว ถ้าฉันอยากได้เงินก็ต้องฝึก
ทำงานช่วยตากบั ยาย ตากับยายกจ็ ะให้เงินเป็นค่าขนม ฉันจึงมีเงินเกบ็ เป็น
ของตนเอง เวลาต้องการสิ่งใดก็จะบอกยาย ยายก็จะอนุญาตให้ซื้อได้ตาม
ความเหมาะสม เรียนฉันก็จะตั้งใจทำงานดว้ ยตนเองจะไมก่ ารลอกการบ้าน
หรือข้อสอบของเพื่อน ถา้ เพื่อนไมเ่ ข้าใจแล้วถาม ฉันจะอธบิ ายใหเ้ ข้าใจแล้วให้
เขาทำดว้ ยตนเอง ฉันจงึ ภูมิใจในตนเอง ต้ังใจเรียน และถ้ามกี ารบา้ นหากไม่
เขา้ ใจฉนั กจ็ ะถามคณุ ครู คณุ ครกู ็จะแนะนำให้จนเข้าใจดีเสมอ
ห น ้ า | ๔๙
วันสำคัญตา่ งๆ ในหมู่บ้านของฉนั ก็จะเชิญชวนใหแ้ ตล่ ะครอบครัว
ออกไปช่วยกันทำงานด้านจิตอาสา ฉันจึงมีโอกาสรับอาสาตากับยายไป
ทำงานกับคนอื่นๆ ในหมู่บ้าน เช่น การพัฒนาถนนทางเข้าหมู่บ้านให้โล่ง
เตยี นมองเห็นสองขา้ งทางไดช้ ดั เจน ป้องกันอนั ตรายจากอบุ ตั เิ หตุ บางครัง้ ก็
รวมกันไปทำงานพัฒนาในวัด เช่น ทำความสะอาดวัด กวาดศาลาวัด เกบ็
กวาดใบไม้รอบวัด และในโรงเรียนของฉนั กม็ ักมีกจิ กรรมจติ อาสาอยู่เสมอ ๆ
ในวันสำคัญ เช่น วันแม่แห่งชาติ วันพ่อแห่งชาติ วันเฉลิมพระชนมพรรษา
รชั กาลที่ ๑๐
ฉันและเพอื่ นๆ ช่วยกันทำความสะอาดรอบบรเิ วณโรงเรยี น ไปทำ
ความสะอาดในวดั ในมสั ยดิ ทำกิจกรรมคลีนนิ่งเดยโ์ ดยเกบ็ กวาดขยะและถู
ถนนพื้นซีเมนต์ในโรงเรียน เป็นต้น คุณครูบอกว่าการมีจิตอาสาเป็นการ
เสียสละแรงกาย แรงใจ หรือใช้สติปัญญาในการช่วยเหลือผู้อื่นหรือเพื่อ
ประโยชน์ส่วนรวม สังคม และประเทศชาติต้องการให้ฉันและเพือ่ นทกุ คนมี
จิตอาสาเพอ่ื ผู้อืน่ ซ่งึ จะสร้างสงั คมให้มคี วามสขุ ได้ และทกุ คนก็จะลดความเห็น
แก่ตัวเองและตระหนักถึงประโยนข์ องส่วนรวมสังคมและคนในประเทศจะ
เจรญิ ก้าวหน้าได้กจ็ ะตอ้ งชว่ ยกันปลกู ฝงั คณุ ธรรมให้คนในสงั คมมีค่านิยมท่ีดี
งามและเหมาะสม มารว่ มสร้างสงั คมของคนในชาติใหน้ า่ อยู่ด้วยการปลูกฝัง
และปฏิบัติคุณธรรม ๔ ประการ “พอเพียง วินัย สุจริต จิตอาสา” ให้กับ
เด็ก ๆ และเยาวชนโดยการเปน็ แบบอยา่ งทด่ี กี นั นะคะ