หลักสูตร มาลัยข้าวตอก กศน.อำเภอมหาชนะชัย

หลก ั ส ู ตรวช ิ าอช 03059 มาลัยข้าวตอก ศ ู นย ์ การศ ึ กษานอกระบบและการศ ึ กษาตามอธ ั ยาศ ั ย อ าเภอมหาชนะชัย ส านักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตาอัธยาศัยจังหวัดยโสธร ส านักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย ส านักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงศึกษาธิการ

ค าน า หลักสูตรวิชาเลือก อช 03059 มาลยัขา้วตอกจดัทา ข้ึนเพื่อให้ผเู้รียนในเขตพ้ืนที่ให้บริการ ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอ าเภอมหาชนะชัย จังหวัดยโสธร ได้ศึกษา เรี ยนรู้ตามความต้องการของผู้เรี ยน ชุมชน และสังคม โดยเฉพาะสะท้อนถึงอัตลักษณ์ของ ประชาชนที่อาศยัอยู่ในอา เภอมหาชนะชยั จังหวัดยโสธร เอกสารหลักสูตรวิชาเลือก อช 03059 มาลัยข้าวตอก ประกอบด้วย ผังมโนทัศน์ ค าอธิบายรายวิชา รายละเอียดค าอธิบายรายวิชา โครงสร้างรายวิชา เรื่องที่ 1 ความหมายและความส าคัญของมาลัยข้าวตอก เรื่องที่ 2 ประวัติความ เป็ นมาของมาลัยข้าวตอก เรื่องที่ 3 ประเภทของมาลัยข้าวตอก เรื่องที่ 4 วัสดุอุปกรณ์ เรื่องที่ 5 กระบวนการท ามาลัยข้าวตอก เรื่องที่ 6 การตลาด และเรื่องที่ 7 การเขียนโครงการ บรรณานุกรม และภาคผนวก เอกสารหลักสูตรวิชาเลือก อช 03059 มาลัยข้าวตอก ส าเร็จลงด้วยดี เนื่องจากได้รับความ ร่วมมือจาก นางสุวรรณา ศิลาพล ภูมิปัญญา นายทศพรอินทรพันธุ์ ผู้อ านวยการส านกังานส่งเสริม การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยจังหวัดยโสธร ครูอาสาสมัครการศึกษานอก โรงเรียน และครูกศน.ตา บล ที่ไดใ้หข้อ้คิดเห็น ขอ้เสนอแนะอนัเป็นประโยชน์ต่อการจดัทา เอกสาร หลกัสูตรรายวิชาน้ีศูนยก์ารศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธัยาศยัอา เภอมหาชนะชยัสังกดั สา นกังานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธัยาศยัจงัหวดัยโสธร ส านกังานส่งเสริม การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย ส านักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิ การ กระทรวงศึกษาธิการขอขอบคุณไว้ณ โอกาสน้ี (นางกรรณิการ์ รอบคอบ) ผู้อ านวยการศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย อ าเภอมหาชนะชัย

สารบัญ หน้า ผังมโนทัศน์.................................................................................................................... 1 ค าอธิบายรายวิชา............................................................................................................ 2 รายละเอียดค าอธิบายรายวิชา.......................................................................................... 3 โครงสร้างรายวิชา........................................................................................................... 5 สาระส าคัญ........................................................................................................ 5 ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง...................................................................................... 6 ขอบข่ายเน้ือหา................................................................................................... 6 การจดักิจกรรมการเรียนรู้................................................................................... 7 การวัดและประเมินผล........................................................................................ 7 เรื่องที่ 1 ความหมายและความส าคัญของมาลัยข้าวตอก................................................... 8 สาระส าคัญ.......................................................................................................... 8 ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง........................................................................................ 8 ขอบข่ายเน้ือหา..................................................................................................... 8 การจดักิจกรรมการเรียนรู้..................................................................................... 12 การวัดและประเมินผล.......................................................................................... 12 เรื่องที่ 2 ประวัติความเป็ นมาของมาลัยข้าวตอก................................................................. 13 สาระส าคัญ........................................................................................................... 13 ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง......................................................................................... 13 ขอบข่ายเน้ือหา...................................................................................................... 13 การจดักิจกรรมการเรียนรู้...................................................................................... 14 การวัดและประเมินผล........................................................................................... 14 เรื่องที่ 3 ประเภทของมาลัยข้าวตอก.................................................................................... 15 สาระส าคัญ............................................................................................................ 15

สารบัญ (ต่อ) หน้า ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง..................................................................................... 15 ขอบข่ายเน้ือหา................................................................................................... 15 การจดักิจกรรมการเรียนรู้................................................................................... 17 การวัดและประเมินผล........................................................................................ 17 เรื่องที่ 4 วัสดุอุปกรณ์........................................................................................................ 18 สาระส าคัญ.......................................................................................................... 18 ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง........................................................................................ 18 ขอบข่ายเน้ือหา..................................................................................................... 18 การจดักิจกรรมการเรียนรู้..................................................................................... 22 การวัดและประเมินผล.......................................................................................... 22 เรื่องที่ 5 กระบวนการท ามาลัยข้าวตอก.............................................................................. 23 สาระส าคัญ........................................................................................................... 23 ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง......................................................................................... 23 ขอบข่ายเน้ือหา...................................................................................................... 23 การจดักิจกรรมการเรียนรู้...................................................................................... 29 การวัดและประเมินผล........................................................................................... 29 เรื่องที่ 6 การตลาดมาลัยข้าวตอก......................................................................................... 30 สาระส าคัญ............................................................................................................ 30 ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง.......................................................................................... 30 ขอบข่ายเน้ือหา....................................................................................................... 30 การจดักิจกรรมการเรียนรู้....................................................................................... 31 การวัดและประเมินผล............................................................................................ 31 เรื่องที่ 7 โครงการท ามาลัยข้าวตอก...................................................................................... 32 สาระส าคัญ............................................................................................................. 32

สารบัญ (ต่อ) หน้า ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง..................................................................................... 32 ขอบข่ายเน้ือหา.................................................................................................. 32 การจดักิจกรรมการเรียนรู้.................................................................................. 37 การวัดและประเมินผล....................................................................................... 37 บรรณานุกรม................................................................................................................... 38 ภาคผนวก........................................................................................................................ 39 ก หนังสือราชการ............................................................................................. 40 ข ใบงาน........................................................................................................... 44

สารบัญภาพประกอบ หน้า ภาพประกอบ 1. ผังมโนทัศน์มาลัยข้าวตอก........................................................................ 1 2. ภาพประกอบ 1......................................................................................... 14 3. ภาพประกอบ 2........................................................................................ 15 4. ภาพประกอบ 3......................................................................................... 16 5. ภาพประกอบ 4......................................................................................... 17 6. ภาพประกอบ 5......................................................................................... 18 7. ภาพประกอบ 6......................................................................................... 19 8. ภาพประกอบ 7......................................................................................... 19 9. ภาพประกอบ 8....................................................................................... 20 10. ภาพประกอบ 9....................................................................................... 20 11. ภาพประกอบ 10........................................................................................ 21 12. ภาพประกอบ 11....................................................................................... 21 13. ภาพประกอบ 12....................................................................................... 23 14. ภาพประกอบ 13....................................................................................... 24 15. ภาพประกอบ 14....................................................................................... 24 16. ภาพประกอบ 15....................................................................................... 25 17. ภาพประกอบ 16....................................................................................... 25 18. ภาพประกอบ 17....................................................................................... 26 19. ภาพประกอบ 18....................................................................................... 26 20. ภาพประกอบ 19....................................................................................... 27 21. ภาพประกอบ 20....................................................................................... 27 22. ภาพประกอบ 21....................................................................................... 28

ค าอธิบายรายวิชา อช 03059 มาลัยข้าวตอก จ านวน 3 หน่วยกิต ระดับประถมศึกษา ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย มาตรฐานการเรียนรู้ระดับ 1. มีความรู้ ความเข้าใจ และสามารถจดัทา แผนงานและโครงการธุรกิจเขา้สู่ตลาดการ แข่งขนัตามแนวคิดปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อการมีอยมู่ ีกิน 2. มีความรู้ ความเขา้ใจและสามารถจดัทา แผนงานและโครงการธุรกิจเพื่อพฒันาอาชีพ เขา้สู่ตลาดการแข่งขนัตามแนวคิดปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อสู่ความเขม้แขง็ 3. มีความรู้ ความเขา้ใจและสามารถจดัทา แผนงานและโครงการธุรกิจเพื่อขยายอาชีพเขา้ สู่ตลาดการแข่งขนัตามแนวคิดปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อสู่ความมนั่คง ศึกษาและฝึ กทักษะ ความหมาย ความส าคัญ ประวัติความเป็ นมามาลัยข้าวตอก ประเภทของมาลัย วัสดุ อุปกรณ์ กระบวนการท ามาลัยข้าวตอก การตลาด และโครงการท ามาลัยข้าวตอก เพื่อให้ผู้เรียนมีความรู้ ความเข้าใจ และสามารถท ามาลัยข้าวตอก เขียนโครงการ มาลัยข้าวตอกได้ตลอดจนตระหนกัเห็นคุณค่า เห็นความส าคัญของการน ามาลัยข้าวตอกไป ประกอบอาชีพตามแนวทางปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง การจัดประสบการณ ์ การเรียนรู้ ศึกษาคน้ควา้ดว้ยตนเอง สัมภาษณ์ภูมิปัญญา พบกลุ่ม อภิปราย แลกเปลี่ยนเรียนรู้ บรรยาย สาธิต และฝึกปฏิบตัิตาม ฝึกปฏิบตัิดว้ยตนเองจนเกิดความชา นาญ สัมภาษณ์ภูมิปัญญา ทอ้งถิ่น เขียนและนา เสนอโครงการ การวัดและประเมินผล ประเมินความกา้วหนา้ดว้ยวิธีการสัมภาษณ์สังเกตและประเมินผลรวม ดว้ยการตรวจ ชิ้นงานมาลยัขา้วตอก ตรวจโครงการ ทา แบบทดสอบ แบบสอบถามและสะทอ้นผล

รายละเอียดค าอธิบายรายวิชา อช 03059 มาลัยข้าวตอก จ านวน 3 หน่วยกิต ระดับประถมศึกษา ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย มาตรฐานการเรียนรู้ระดับ 1. มีความรู้ ความเข้าใจ และสามารถจดัทา แผนงานและโครงการธุรกิจเขา้สู่ตลาดการ แข่งขนัตามแนวคิดปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อการมีอยมู่ ีกิน 2. มีความรู้ ความเขา้ใจและสามารถจดัทา แผนงานและโครงการธุรกิจเพื่อพฒันาอาชีพ เขา้สู่ตลาดการแข่งขนัตามแนวคิดปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อสู่ความเขม้แขง็ 3. มีความรู้ ความเขา้ใจและสามารถจดัทา แผนงานและโครงการธุรกิจเพื่อขยายอาชีพเขา้ สู่ตลาดการแข่งขนัตามแนวคิดปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อสู่ความมนั่คง ที่ หัวเรื่อง ตัวชี้วัด เนื้อหา จ านวน (ชั่วโมง) 1 ความหมายและ ความส าคัญของ มาลัยข้าวตอก 1. บอกความหมายของมาลัย และ มาลัยข้าวตอกได้ 2. อธิบายความส าคัญของมาลัย ข้าวตอกได้ 3. ตระหนักถึงความส าคัญของมาลัย ข้าวตอก 1. ความหมายของมาลัยข้าวตอก 1.1 ความหมายของมาลัย 1.2 ความหมายของข้าวตอก 1.3 ความหมายของมาลัยข้าวตอก 2. ความส าคัญของมาลัยข้าวตอก 2.1 ด้านวัฒนธรรม 2.2 ดา้นเศรษฐกิจ 10 2 ประวัติความ เป็ นมาของมาลัย ข้าวตอก 1. บอกประวัติความเป็ นมาของ มาลัยข้าวตอกในอดีตและปัจจุบัน ได้ 1. ประวัติความเป็ นมาของมาลัยข้าวตอก ในอดีต 2. มาลัยข้าวตอกในปัจจุบัน 10 3 ประเภทของมาลัย ข้าวตอก 1. บอกความแตกต่างของมาลยั ขา้วตอกแต่ละประเภทได้ 1.ประเภทของมาลัยข้าวตอก 1.1. มาลัยสายฝน 1.2. มาลัยข้อ 1.3 มาลยัจิ๋ว 5

ที่ หัวเรื่อง ตัวชี้วัด เนื้อหา จ านวน (ชั่วโมง) 4 วัสดุอุปกรณ์ในการ ท ามาลัยข้าวตอก 1. เลือกใช้ วัสดุอุปกรณ์ ในการท า มาลัยข้าวตอกได้ 1.วัสดุอุปกรณ์ 1.1วัตถุดิบ 1.2 อุปการณ์เครื่องมือเครื่องใช้ 5 5 กระบวนการท า มาลัยข้าวตอก 1. ปฏิบัติการท ามาลัยข้าวตอกได้ทุก ข้นัตอน 2. ทา มาลยัขา้วตอกไดอ้ยา่งมี คุณภาพ 1. ข้นัเตรียมการ 1.1 เตรียมอุปกรณ์ 1.2 คัดเลือกเมล็ดข้าว 1.3 ข้นัตอนการควั่ 1.4 การออกแบบลวดลาย 2. ข้นัทา มาลยัขา้วตอก 2.1 เทคนิคการร้อยดอกข้าวตอก 2.2 การประกอบมาลัยข้าวตอก 2.3 การตกแต่ง 3.ข้นัการเก็บรักษา 50 6 การตลาดมาลัย ข้าวตอก 1. จัดการประชาสัมพันธ์และ วางแผนการตลาดมาลัยข้าวตอกได้ 2. ออกแบบการบรรจุภัณฑ์มาลัย ข้าวตอกได้ 3. จัดการการตลาดเพื่อน าผลผลิต เขา้สู่ตลาดได้ 1. การโฆษณา ประชาสัมพันธ์มาลัย ข้าวตอก 2.การบรรจุภัณฑ์มาลัยข้าวตอก 3. แผนการตลาดมาลัยข้าวตอก 10 7 โครงการการท า มาลัยข้าวตอก 1. เขียนโครงการการท ามาลัย ข้าวตอกได้ 1.โครงการเขา้สู่อาชีพมาลยัขา้วตอก 2.โครงการพัฒนาอาชีพมาลัยข้าวตอก 3. โครงการขยายอาชีพมาลัยข้าวตอก 30

โครงสร้างรายวิชา อช 03059 มาลัยข้าวตอกจ านวน 3 หน่วยกิต (120 ชม.) ระดับประถมศึกษา ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย สาระส าคัญ 1. มาลัยข้าวตอกหมายถึง พวงมาลัยที่ท าด้วย ข้าวตอก หรือที่ชาวบ้านบางคนเรียก ข้าวตอกแตก ทา จากขา้วเปลือกที่ควั่ให้แตกออกเป็นดอกสีขาว ใช้ข้าวเปลือก ที่ผึ่งแห้งสนิทแล้ว มาควั่ ไฟอ่อนๆ ให้ร้อนเสมอกนัเมื่อร้อนถึงขีดหน่ึงเน้ือในจะขยายบานออก ดนัเปลือกให้ขาดจาก กนัเมื่อฝัดเอาเปลือกทิ้งไป จะไดข้า้วตอกแตกไวใ้ชใ้นการทา พิธีต่างๆ โดยเฉเพราะน ามาร้อยมาลัย หรือปรุงเป็ นอาหารได้ 2. ประวัติความเป็ นมา ในอดีต เน้ือความในพระไตรปิ ฎกกล่าววา่ดอกมณฑารพ เป็นดอกไมจ้ากสรวงสวรรค์จะล่วงหล่นก็ดว้ยเหตุการณ์สา คญั 3 ประการ คือ พระสัมมาสัมพุทธ เจา้ประสูติตรัสรู้ ปรินิพาน เมื่อคร้ังพระพุทธเจา้เสด็จปรินิพาน ดอกมณฑารพที่ล่วงหล่นลงมา เหี่ยวแห้งและหมดไป เพื่อเป็ นการร าลึกถึงพระกรุณาธิคุณของสัมมาสัมพุทธเจ้า พระภิกษุท้งัหลาย จึงได้น าเอาข้าวตอกมาสักการบูชา ในวนัส าคญัของพระพุทธศาสนา เพราะถือว่าขา้วเป็นสิ่งมี คุณค่า การท ามาลัยข้าวตอกน้นั เพื่อถวายเป็ นพุทธบูชาในวันมาฆบูชา เป็นประเพณีด้งัเดิมของชาว อีสานที่สืบทอดต่อเนื่องเฉพาะที่บ้านฟ้ าหยาด อ าเภอมหาชนะชัย จงัหวดัยโสธรเท่าน้ัน แต่ใน ปัจจุบัน มาลยัขา้วตอกเป็นประเพณีส าคญัของชาวอา เภอมหาชนะชยัที่จดัข้ึนทุกปีในวนัมาฆบูชา 3. ประเภทมาลัยข้าวตอก มี 3 ประเภท คือมาลัยข้อ มีลักษณะร้อยต่อดอกแบบ อุบะร้อยเรียงกนัเป็นสายแลว้มดัเป็นขอ้ใหส้วยงามตามที่ออกแบบ มาลัยสายฝน มีลักษณะร้อยเป็ น สายยาวปล่อยลงมาคล้ายกบัสายฝน ส่วนมาลยัจิ๋วมีลักษณะเหมือนมาลัยข้อและมาลัยสายฝนมี ขนาดเล็ก ใช้เป็ นของฝากของที่ระลึก 4. วตัถุดิบในการทา มาลยัขา้วตอก ไดแ้ก่ขา้วเปลือกเหนียว เขม็ดา้ยกระดาษยน่ ลวด และไมไ้ผ่ 5. ข้นัตอนการทา มาลยัขา้วตอก ไดแ้ก่ข้นัเตรียมอุปกรณ์ข้นัทา มาลยัขา้วตอก และข้นัเก็บรักษามาลยัขา้วตอก 6. การประชาสัมพันธ์ สามารถท าได้หลายวิธี อาทิ แผน่พลบั ใบปลิว และสื่อ อิเลคทรอนิกส์ 7. การออกแบบบรรจุภณัฑ์มีหลายรูปแบบไดแ้ก่บรรจุในกล่องแกว้บรรจุใน ถุงพลาสติกใส 8. โครงการเขา้สู่อาชีพมาลัยข้าวตอก โครงการพัฒนาอาชีพมาลัยข้าวตอก และ

โครงการขยายอาชีพมาลยัขา้วตอก ในแต่ละโครงการประกอบดว้ย ชื่อโครงการ หลกัการและ เหตุผล วัตถุประสงค์ สถานที่ด าเนินการ ระยะเวลาด าเนินการ วิธีด าเนินการงบประมาณ ผรู้ับผดิชอบและเขา้ร่วมโครงการการวดัและประเมินผล และประโยชน์ที่คาดวา่จะไดร้ับ ผลการเรียนรู้ทคี่าดหวงั 1. บอกความหมายของมาลัย และมาลัยข้าวตอกได้ 2. อธิบายความส าคัญของมาลัยข้าวตอกได้ 3. ตระหนักถึงความส าคัญของมาลัยข้าวตอก 4. บอกประวัติความเป็ นมาของมาลัยข้าวตอกในอดีตและปัจจุบันได้ 5. บอกความแตกต่างของมาลยัขา้วตอกแต่ละประเภทได้ 6. เลือกใช้ วัสดุอุปกรณ์ ในการท ามาลัยข้าวตอกได้ 7. ปฏิบตัิการทา มาลยัขา้วตอกไดทุ้กข้นัตอน 8. ทา มาลยัขา้วตอกไดอ้ยา่งมีคุณภาพ 9. จัดการประชาสัมพันธ์และวางแผนการตลาดมาลัยข้าวตอกได้ 10. ออกแบบการบรรจุภัณฑ์มาลัยข้าวตอกได้ 11. จดัการการตลาดเพื่อนา ผลผลิตเขา้สู่ตลาดได้ 12. เขียนโครงการการท ามาลัยข้าวตอกได้ ขอบข่ายเนื้อหา เรื่องที่ 1. ความหมายและความส าคัญของมาลัยข้าวตอก เรื่องที่ 2. ประวัติความเป็ นมาของมาลัยข้าวตอก เรื่องที่ 3. ประเภทของมาลัยข้าวตอก เรื่องที่ 4. วัสดุอุปกรณ์ในการท ามาลัยข้าวตอก เรื่องที่ 5. กระบวนการท ามาลัยข้าวตอก เรียงที่ 6. การตลาดมาลัยข้าวตอก เรื่องที่ 7. โครงการการท ามาลัยข้าวตอก

การจัดกจิกรรมการเรียนรู้ 1. การศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง 2. สัมภาษณ์ภูมิปัญญา 3. การพบกลุ่ม 4. การอภิปราย 5. การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ 6. การบรรยาย 7. การสาธิต 8. การฝึกปฏิบตัิดว้ยตนเองจนเกิดความชา นาญ 9. เขียนและน าเสนอโครงการ การวัดและประเมินผล 1. ประเมินความกา้วหนา้ 1.1 วิธีการสัมภาษณ์ 1.2 สังเกต 2. ประเมินผลรวม 2.1 การตรวจชิ้นงานมาลยัขา้วตอก 2.2 ตรวจโครงการ 2.3 ท าแบบทดสอบ 2.4 แบบสอบถาม 2.5 สะท้อนผล

เรื่องที่ 1 ความหมาย ความส าคัญของมาลัยข้าวตอก สาระส าคัญ 1. มาลัย หมายถึง ดอกไม้ประดิษฐ์ลักษณะหนึ่ง โดยการน าดอกไม้ กลีบ ดอกไม้ ใบไม้มาร้อยเป็ นพวง มีลกัษณะต่าง ๆ กนัมากมายหลายแบบ ต้งัแต่แบบด้งัเดิมจนถึง แบบสมยัใหม่ เพื่อเป็ นเครื่องสักการบูชา ในวนัสา คญัทางพุทธศาสนาหรือในพิธีต่างๆ 2. ข้าวตอก หมายถึงผลงานที่เกิดจากการควั่ขา้วเปลือกเหนียว โดยใชห้มอ้ดิน กบั ฟืน จะไดด้อกขา้วที่แตกออกจากเปลือก สีขาวมีกลิ่นหอมของขา้วเรียกวาข้าว ่ ตอก หรือตอกแตก 3. มาลัยข้าวตอก หมายถึง ผลงานที่ถูกสร้างสรรคแ์ละประดิษฐข์้ึนดว้ยความศรัทธาที่ มีต่อศาสนาพุทธ ในการทา บุญวนัมาฆะบูชา เป็นมรดกทางสังคมของบา้นฟ้าหยาด ท าจากข้าวตอก มีลักษณะเป็ นพวง ขนาดเล็ก หรือใหญ่ข้ึนอยกู่บัการออกแบบ ประดบัดว้ยดอกไมป้ระดิษฐ์ 4. ความส าคัญของมาลัยข้าวตอกด้านวัฒนธรรม มาลัยข้าวตอกเป็ นพวงมาลัยที่ เปรียบเสมือนดอกมณฑารพ ที่พุทธศาสนิกชนทา ข้ึนเพื่อนา มาสักการบูชาสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธ เจ้าในวันส าคัญทางพระพุทธศาสนา คือ วันมาฆบูชา เพื่อเป็ นการสืบทอดขนบธรรมเนียมประเพณี ทางพระพุทธศาสนา 5. ความส าคัญของมาลยัขา้วตอกดา้นเศรษฐกิจ เป็นการส่งเสริมดา้นการประกอบ อาชีพของคนในชุมชนให้มีอาชีพเสริม นอกเหนือจากอาชีพหลัก คือ การท าเกษตรกรรม ส่งผลให้มี รายไดเ้พิ่มข้ึน ผลการเรียนรู้ทคี่าดหวงั 1. บอกความหมายของมาลัย ข้าวตอก และมาลัยข้าวตอกได้ 2. อธิบายความส าคัญของมาลัยข้าวตอกได้ 3. มีความตระหนักถึงความส าคัญของมาลัยข้าวตอก ขอบข่ายเนื้อหา 1. ความหมายของมาลัยข้าวตอก 1.1 ความหมายของมาลัย มีผู้ให้ความหมายไว้ที่ส าคัญมีดงัน้ี

ราชบัณฑิตยสถาน (2542 : 859) ไดใ้ห้ความหมายของมาลยัวา่ดอกไมป้ระดิษฐ์แบบไทย ลักษณะหนึ่งโดยการน าดอกไม้ กลีบดอกไม้และใบไมม้าร้อยดว้ยเข็มแลว้รูดออกมาใส่ดา้ยผกูเป็น พวง มีลกัษณะต่าง ๆ กนั (สุวีริยาสาส์น. ม.ป.ท. : 268)ไดใ้หค้วามหมายของมาลยัวา่ดอกไมท้ี่ร้อยเป็นพวง (ซีเอ็ดยเูคชนั่จา กดัมหาชน 2543 : 416 ) ไดใ้ห้ความหมายของมาลยัวา่ ดอกไม้ใบไม้ที่ ร้อยเรียงเป็ นพวงสวยงาม (อักษรเจริญทัศน์. 2525 : 648 )ไดใ้หค้วามหมายของมาลยัวา่ ดอกไม้ใบไม้ที่ร้อยเป็ นพวง มาฆะศิริ ตรีพงษ์ (2546 : 340 ) ไดใ้หค้วามหมายของมาลยัวา่ ดอกไม้ที่ร้อยเป็ นพวง จากที่ผูรู้้ไดใ้ห้ความหมายของมาลยัสามารถสรุปไดว้่า มาลัยหมายถึง ดอกไม้ประดิษฐ์ แบบไทยโดยการน าดอกไม้ กลีบดอกไม้และใบไม้มาร้อยเรียง ด้วยเข็มแล้วรูดออกมาใส่ดา้ยผูก เป็ นพวง 1.2 ความหมายของข้าวตอก มีผใู้หค้วามหมายไวท้ี่สา คญัดงัน้ี วรรณีกนัยา (สัมภาษณ์: 14 ต.ค. 2554)ไดใ้หค้วามหมายของขา้วตอกวา่“ข้าวตอกหรือ ขา้วตอกแตกคือดอกขา้วที่เกิดจากการควั่ขา้วเปลือกเหนียวดว้ยความร้อนพอประมาณเม็ดขา้วจะดนั เปลือกออกมาเป็นดอกขา้วตอกสีขาวมีกลิ่นหอมนา มาร้อยเป็นพวงมาลยั” (ซีเอด็ยเูคชนั่จา กดัมหาชน 2543 : 86 ) ได้ให้ความหมายของขา้วตอกวา่ขา้วเปลือกที่ควั่ ให้แตกเป็ นดอกบาน เตือนจิตร บุญคงชน (สัมภาษณ์ : 19 ก.ค. 2554) กล่าววา่ “ ข้าวตอกหมายถึงข้าวเปลือก เหนียวพนัธ์ด้งัเดิมนา มาควั่ โดยใชห้มอ้ดินกบั ฟืน เม็ดขา้วแตกออกมาเรียกวา่ขา้วตอก หรือขา้วตอก แตกนา มาทา เป็นพวงมาลยัหรือปรุงอาหารก็ได”้ สุดาวดี หอมวงศ์ (สัมภาษณ์ : 8 ต.ค. 2554) ได้ให้ความหมายของ ไวว้า่ “ผลงานที่เกิดจาก การควั่ขา้วเปลือกเหนียวแลว้ไดด้อกขา้วที่แตกออกจากเปลือก สีขาว มีกลิ่นหอมของข้าว เมื่อน ามา ร้อยด้วยเข็มและด้าย เป็ นสายมาลัยข้าวตอกแล้ว ดอกขา้วจะมีความสวยงามดว้ยคุณค่าแห่งขา้ว เมื่อถูกรังสรรค์ในงานประเพณี เป็ นพวงมาลัยข้าวตอกของชาวบ้านฟ้ าหยาด จะแปลกกวา่ทอ้งถิ่น อื่นด้วยองค์ความรู้ของภูมิปัญญาชาวบ้าน เป็ นมรดกของชาวบ้านฟ้ าหยาด” สุวรรณา ศิลาพล (สัมภาษณ์ : 12 ต.ค. 2554) ได้ให้ความหมายของข้าวตอก ไวว้า่ “ขา้วตอกหรือขา้วตอกแตก ที่ไดจ้ากการควั่ขา้วเปลือกเหนียวเมด็ขา้วแตกออกเป็นดอกสีขาว มีกลิ่นหอมน ามาท าเป็ นมาลัยข้าวตอก”

จากที่ผรูู้้ไดใ้หค้วามหมายของขา้วตอกสามารถสรุปไดว้า่ ข้าวตอกหมายถึง ขา้วตอกหรือขา้วตอกแตกที่เกิดจากการควั่ขา้วเปลือกเหนียวแลว้ไดด้อกขา้วที่แตกออกจากเปลือก เป็นดอกบาน สีขาว มีกลิ่นหอมของขา้ว เมื่อนา มาทา เป็นมาลยัขา้วตอกหรือปรุงอาหารก็ได้ 1.3 ความหมายของมาลัยข้าวตอก สามารน าสรุปความหมายของมาลัยและข้าวตอก สรุปเป็นความหมายของมาลยัขา้วตอกได้ว่า ผลงานที่ถูกสร้างสรรค์และประดิษฐ์ข้ึนดว้ยความ ศรัทธาต่อศาสนาพุทธ ในการทา บุญวนัมาฆะบูชา มาจากคา ว่าขา้วตอกดอกไมผ้ สมกบัความเชื่อ เรื่ องอานิสงส์โดยวิถีชาวบ้านตามทุนที่มีคือท าบุญด้วยข้าว เมื่อเอามาประดิษฐ์เป็ นรูปแบบ พวงมาลยัขา้วตอก จึงเป็นรูปแบบที่แปลกกว่าที่อื่นดว้ยความรู้จากภูมิปัญญาชาวบา้น เป็นมรดก ทางสังคมของชาวบ้านฟ้ าหยาด แสดงออกในงานประเพณีมาลยัขา้วตอก มีแห่งเดียวที่บา้นฟ้า หยาด ต าบลฟ้ าหยาด อ าเภอมหาชนะชัย จังหวัดยโสธร นอกจากน้ีไดส้ ัมภาษณ์ภูมิปัญญาทอ้งถิ่นจา นวน 5 คน ได้ข้อมูลความหมายของมาลัย ขา้วตอกไวด้งัน้ี สุดาวดี หอมวงศ์ (สัมภาษณ์ : 8 ต.ค. 2554) “ มาลัยข้าวตอกคือผลงานที่สร้างสรรค์ ประดิษฐข์้ึนดว้ยความศรัทธาของพุทธศาสนิกชนที่มีต่อศาสนาพุทธในงานบุญมาฆะบูชาแก่นเหงา้ มาจากคา ว่าขา้วตอกดอกไม้ผสมกบัความเชื่อเรื่องอานิสงส์ วิถีของชาวบ้านตามทุนเดิมที่มีคือ ท าบุญด้วยข้าว เมื่อน าข้าวมาประดิษฐ์เป็ นรูปแบบของพวงมาลัยข้าวตอก จึงเป็ นรูปแบบที่แปลก กว่าทอ้งถิ่นอื่น ด้วยองค์ความรู้ที่ผ่านการผสมผสานกับภูมิปัญญาชาวบ้าน เป็ นงานฝี มือที่เป็ น มรดกทางสังคมของทอ้งถิ่นบา้นฟ้าหยาด แสดงออกในงานประเพณีและความศรัทธาในพุทธ ศาสนาจึงเป็นความภูมิใจและมีคุณค่า ที่เรียกวา่มาลยัขา้วตอก ภูมิปัญญาทอ้งถิ่นบา้นฟ้าหยาด” สุวรรณา ศิลาพล (สัมภาษณ์ : 12 ต.ค. 2554 ) “มาลัยข้าวตอกคือพวงมาลัยข้าวตอกแตกที่ เป็ นสัญลักษณ์แทนดอกมณฑารพ ถวายเป็ นพุทธบูชาในวันมาฆะบูชา” เตือนจิตร บุญคงชน (สัมภาษณ์: 12 ต.ค. 2554 ) “ มาลัยข้าวตอกคือพวงมาลัยที่ท าจาก ขา้วตอก หรือขา้วตอกแตกเป็นสัญลกัษณ์แทนดอกมณฑารพที่เชื่อว่าเป็นดอกไมจ้ากสวรรค์ ใช้ บูชาพระพุทธเจ้าในวันส าคัญทางศาสนา เป็ นพวงมาลัยที่ชาวบ้านฟ้ าหยาดท าทุกปี” วรรณีกนัยา (สัมภาษณ์: 14 ตุลาคม 2554) “มาลัยข้าวตอกคือพวงมาลัยที่ได้จากการร้อย ดอกขา้วแลว้นา มาประดบัตกแต่งใหส้วยงาม ที่ชาวบา้นฟ้าหยาดทา เพื่อถวายวดัในวนัมาฆะบูชา” ประครอง เสาร์แกว้ (สัมภาษณ์ : 14 ตุลาคม 2554) “มาลัยข้าวตอกคือพวงมาลัยที่ท าจาก ดอกขา้ว ที่ไดจ้ากการควัขา้เปลือก นา มาประดบัตกแต่งให้สวยงามแทนดอกมณฑารพ แลว้นา ไป ถวายวัดในวันมาฆะบูชา” 2. ความส าคัญของมาลัยข้าวตอก

2.1 ด้านวัฒนธรรม ประเพณีมาลัยข้าวตอกมีความส าคัญในด้านวัฒนธรรม กล่าวคือ ประเพณีที่จดัข้ึน เฉพาะที่บา้นฟ้าหยาด อา เภอมหาชนะชัย จดัข้ึนในวนัข้ึน 14 ค่า เดือน 3 เป็น ประจา ทุกปีเพื่อเป็นการสักการบูชาพระพุทธเจา้แทนดอกมณฑารพ ซื่อเชื่อกนัว่าเป็นดอกไมแ้ห่ง สรวงสวรรค์ที่หล่นลงมายงัโลกมนุษยเ์มื่อพระพุทธเจา้ประสูติตรัสรู้และ จาตุรงคสันนิบาท โดย ชาวบ้านจะน าข้าวตอก (ข้าวเปลือกที่ดีที่สุดน ามาคั่วในหม้อดินใบใหญ่จนกระทั่งกลายเป็น ข้าวตอกสีขาว) มาร้อยเป็นมาลยัแลว้แห่ไปถวายพระ จนกลายเป็นประเพณีของชาวอา เภอมหาชนะ ชยั (สเปคตรัมมีเดีย โปรดคัชนั่เซนเตอร์. 2548 : 33 2.2 ด้านเศรษฐกิจ เป็นการส่งเสริมการประกอบอาชีพของคนในชุมชน ให้มีอาชีพ เสริมนอกเหนือจากอาชีพหลัก คือเกษตรกรรม การท ามาลัยข้าวตอกเป็ นของฝาก ของที่ระลึก เป็ น อาชีพเสริมอีกอาชีพหนึ่งของคนบ้านฟ้ าหยาด อ าเภอมหาชนะชัย จังหวัดยโสธรจากการสัมภาษณ์ผู้ ที่ประกอบอาชีพน้ีไดใ้หข้อมู้ลรายไดต้่อเดือน มีดงัน้ี สุวรรณา ศิลาพล (สัมภาษณ์ : 12 ต.ค.2554) กล่าววา่ การทา มาลยัขา้วตอกทา เป็นกลุ่ม สมาชิกมี30 คน ทา ขายไดต้ลอดปี ในส่วนของกลุ่มทา ไวเ้ป็นจา นวนมากดงัที่เห็น(มีพวงมาลยั โชว์จ านวนมาก) ขายได้เดือนละ 10,000 บางเดือน 15,000 บาท เพราะกลุ่มเพิ่มเริ่มตน้ทา มาไดไ้ม่ถึง 6 เดือน วรรณี กนัยา (สัมภาษณ์ : 14 ต.ค.2554)กล่าววา่การทา มาลยัขา้วตอกถา้เป็นช่วงเทศกาล แห่มาลยังานประเพณีต่างๆ จะขายไดม้ากถึงเดือนละ 10,000 บาท แต่ช่วงปกติไม่มีเทศกาลจะขาย ได้ประมาณเดือนละ 3,000 วนิดา จักษุกรรฐ์ (สัมภาษณ์ : 12 ก.ค. 2554) กล่าววา่มาลยัขา้วตอกขายไดต้ลอดปีจะท า เพาะมาลยัจิ๋ว จะได้ประมาณเดือนละ 2,000 – 3,000 บาท บุญโฮม ศรีนาวัฒน์ (สัมภาษณ์ : 12 ต.ค.2554)กล่าววา่มาลยัขา้วตอกทา เป็นอาชีพเสริม ขายได้ตลอดปี เฉลี่ยเดือนละ 3,000 บาท ถา้เป็นช่วงเทศกาลแห่มาลยัคือเดือนกุมภาพนัธ์จะได้ 7,000 – 10,000 บาท ประครอง เสาร์แกว้ (สัมภาษณ์ : 12 ต.ค.2554)กล่าววา่มาลยัขา้วตอกทา เป็นอาชีพเสริม หลงัฤดูทา นาถา้ในช่วงเทศกาลแห่มาลยัจะรับทา พวงใหญ่ก็ไดป้ระมาณเดือนละ 10,000 - 15,000 บาท ถา้ในเดือนธรรมดา ทา มาลยัจิ๋วขายได้ ประมาณเดือนละ 3,000 บาท

จากขอ้มูลขา้งตน้ สามารถสรุปไดด้งัน้ีมาลยัขา้วตอกสามารถช่วยให้ประชาชนมีรายไดต้่อ เดือนเฉลี่ย 3,000 - 10,000 บาท การจัดกจิกรรมการเรียนรู้ 1. บรรยาย 2. การศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง 3. สัมภาษณ์ภูมิปัญญา ตามใบงานที่ 1 การวัดและประเมินผล 1. ประเมินความกา้วหนา้ 1.1 วิธีการสัมภาษณ์ 1.2 สังเกต 2.ประเมินผลรวม 2.1 ท าแบบทดสอบ 2.2 สะท้อนผล

เรื่องที่ 2 ประวัติความเป็ นมาของมาลัยข้าวตอก สาระส าคัญ 1. ในอดีตมาลัยข้าวตอกเป็ นเครื่องบูชาพระพุทธเจ้าและเป็ นประเพณีในวันส าคัญทาง ศาสนาแทนดอกมนฑารพ 2. ในปัจจุบันมาลัยข้าวตอกเป็ นประเพณีส าคัญของชาวบ้านฟ้ าหยาด อ าเภอมหาชนะชัย ที่จดัข้ึนทุกปีในวนัมาฆบูชา ผลการเรียนรู้ทคี่าดหวงั 1. บอกประวัติความเป็นมาของมาลัยข้าวตอกในอดีตและปัจจุบันได้ ขอบข่ายเนื้อหา 1. ประวัติความเป็ นมาของมาลัยข้าวตอกในอดีต เน้ือความในพระไตรปิฎกกล่าววา่ดอก มณฑารพ เป็นดอกไมจ้ากสรวงสวรรค์จะล่วงหล่นก็ดว้ยเหตุการณ์ส าคญั 3 ประการ คือ พระ สัมมาสัมพุทธเจา้ประสูติตรัสรู้ ปรินิพาน เมื่อคร้ังพระพุทธเจา้เสด็จปรินิพาน ดอกมณฑารพที่ ล่วงหล่นลงมาเหี่ยวแห้งและหมดไป เพื่อเป็นการร าลึกถึงพระกรุณาธิคุณของสัมมาสัมพุทธเจ้า พระภิกษุท้งัหลายจึงไดน้า เอาขา้วตอกมาสักการบูชา ในวันส าคัญของพระพุทธศาสนา เพราะถือ วา่ขา้วเป็นสิ่งมีคุณค่าและนา ขา้วตอกถวายพระสงฆส์ืบต่อมา 2. มาลัยข้าวตอกในปัจจุบัน ชาวบ้านฟ้ าหยาด อ าเภอมหาชนะชัย ได้ยึดถือปฏิบัติประเพณี ที่ส าคญั ประเพณีหน่ึงคือประเพณีแห่มาลยัจากความรู้ในอดีต การนา เอาขา้วตอกใส่พานไปบูชา พระพุทธเจา้พุทธศาสนาในวนัส าคญัทางพระพุทธศาสนา ต่อมาก็มีช่างที่ฉลาดนา ขา้วตอกมาร้อย เรียงเป็นเส้นสายประดบัตกแต่งอย่างสวยงามนา ไปถวายวดัหลายร้อยปีมาแลว้ ในปัจจุบนัการ ถวายพวงมาลัย เป็ นประเพณีที่ส าคัญของชาวมหาชนะชัย และมีการวิวัฒนาการจากการท าเพื่อ ถวายเป็นพุทธบูชาเป็นการทา มาลยัเพื่อประกวดแข่งขนัและเป็นอาชีพที่หารายไดใ้ห้คนมหาชนะ ชยัและอา เภอมาหาชนะชยัเป็นอา เภอหน่ึงเดียวในประเทศไทยที่ยงัคงรักษาประเพณีแห่มาลยัไว้ เป็ นลักษณ์ที่งดงามของอ าเภอมหาชนะชัย ดังภาพประกอบ

การจัดกจิกรรมการเรียนรู้ 1. ศึกษาค้นคว้าด้วยตนเองจากใบงานที่ 2 2. พบกลุ่มอภิปรายแลกเปลี่ยนเรียนรู้ การวัดและประเมินผล 1. ประเมินผลความกา้วหนา้ดว้ยสังเกต การสัมภาษณ์ 2. ประเมินผลรวมด้วยการท าแบบทดสอบ ภาพประกอบ 1

เรื่องที่ 3 ประเภทของมาลัยข้าวตอก สาระส าคัญ 1. มาลัยสายฝน ร้อยข้าวตอกดอกสายยาวสูงนับสิบเมตร ท าสายพวงมาลัย จ านวนสายมาก น้อย เล็กหรือใหญ่ตามแต่ศรัทธากา ลงัความสามารถของผทู้า 2. มาลยัขอ้จะร้อยต่อดอกแบบอุบะโดยเอาขา้วตอกมาร้อยเรียงกนัเป็นสายแล้วมัดเป็ นข้อ ให้สวยงามตามที่ออกแบบ 3. มาลยัจิ๋ว มีลกัษณะเหมือนกบัมาลยัสายฝน และมาลยัขอ้เพียงแต่มีขนาดเล็กเพื่อใชเ้ป็น ของฝากของที่ระลึก ผลการเรียนรู้ทคี่าดหวงั 1. บอกความแตกต่างของมาลยัขา้วตอกแต่ละประเภทได้ ขอบข่ายเนื้อหา 1. มาลัยสายฝน เป็ นมาลัยที่ท าโดยการเอาขา้วตอกมาร้อยเรียงกนัเป็นสายยาวสูงสามถึงสี่ เมตร ท าสายพวงมาลัย จ านวนสายมากน้อย เล็กหรือใหญ่ตามแต่ศรัทธากา ลงัความสามารถของ ผู้ท าแลว้ตกแต่งดว้ยดอกไมป้ระดิษฐ์ทา เป็นดอกไม้พู่พุม่หรือสีสันของการประดิษฐ์งานฝีมือ ดังภาพประกอบ ภาพประกอบ 2 มาลัยสายฝน

2. มาลยัขอ้จะร้อยต่อดอกแบบอุบะ โดยเอาข้าวตอกมาร้อยเรียงตกแต่งลวดลายแลว้ มัดเป็ นข้อให้สวยงามตามที่ออกแบบ ดังภาพประกอบ ภาพประกอบ 3 มาลัยข้อ

3. มาลยัจิ๋ว มีลกัษณะเหมือนกบัมาลยัสายฝน และมาลยัขอ้เพียงแต่มีขนาดเล็กเพื่อใช้ เป็ นของขวัญ ของที่ระลึก ดังภาพประกอบ การจัดกจิกรรมการเรียนรู้ 1. ศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง ตามใบงานที่ 3 2. บรรยาย 3. อภิปราย 4. แลกเปลี่ยนเรียนรู้ การวัดและประเมินผล 1. ประเมินความกา้วหนา้ ด้วยวิธีการสัมภาษณ์ สังเกต 2. ประเมินผลรวม ด้วยการท าแบบทดสอบ ภาพประกอบ 4 มาลัยจิ๋ว

เรื่องที่ 4 วสัดุอุปกรณ ์ สาระส าคัญ 1.วัตถุดิบในการทา มาลยัขา้วตอกไดแ้ก่เมล็ดขา้วเหนียว 2.อุปกรณ์เครื่องมือเครื่องใชใ้นการทา มาลยัขา้วตอกไดแ้ก่ดา้ย เขม็ หม้อดิน เตาถ่าน กา้น กล้วยและไมไ้ผ่ ผลการเรียนที่คาดหวัง 1. เลือกใช้ วัสดุอุปกรณ์ ในการท ามาลัยข้าวตอกได้ ขอบข่ายเนื้อหา 1.วัตถุดิบที่ใช้ท ามาลยัขา้วตอกไดแ้ก่เมล็ดขา้วเปลือกเหนียวพนัธุ์ด้งัเดิม ซึ่งมีลักษณะเมล็ด โต แกะดูเมล็ดเป็นสีขาวเท่าน้นัดงัภาพประกอบ ภาพประกอบ 5 เมลด็ข้าวเหนียวพนัธ์ุดั่งเดิม

2.อุปกรณ์เครื่องมือเครื่องใชใ้นการทา มาลยัขา้วตอกไดแ้ก่ 2.1 ด้ายสีขาวเบอร์20 ดังภาพประกอบ 2.2 เข็มร้อยมาลัยเบอร์ 9 ดังภาพประกอบ ภาพประกอบ 6 ด้ายสีขาวเบอร์20 ภาพประกอบ 7 เข็มร้อยมาลัยเบอร์ 9

2.3 หม้อดิน ขนาดเส้นผา่ศูนยก์ลาง 30 เซนติเมตร ดังภาพภาพประกอบ 2.4 เตาถ่านเบอร์2 ดงัภาพประกอบ ภาพประกอบ 8 หม้อดิน ภาพประกอบ 9 เตาถ่าน

2.5 กา้นกลว้ยเป็นกา้นกลว้ยที่ไม่อ่อนไม่แก่มากเป็นลา สีเขียวขนาด เส้นผา่ศูนยก์ลาง 3 เซนติเมตร ยาว 60 เซนติเมตร ดังภาพประกอบ 2.6 ไมไ้ผ่เป็นไมไ้ผล่วกใชไ้มท้ี่แก่จดัดงัภาพประกอบ ภาพประกอบ 10 ก้านกล้วย ภาพประกอบ 11 ไม้ไผ่

การจัดกระบวนการเรียนรู้ 1. บรรยาย 2.ศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง จากใบงานที่4 การวัดและประเมินผล 1. ประเมินความกา้วหนา้ 1.1 วิธีการสัมภาษณ์ 1.2วิธีการสังเกต 2.ประเมินผลรวม 2.1 ท าแบบทดสอบ 2.2 ท าแบบสอบถาม

เรื่องที่ 5 กระบวนการท ามาลัยข้าวตอก สาระส าคัญ 1.ข้นัเตรียมการจดัเตรียมอุปกรณ์ไดแ้ก่หมอ้ดิน เตาแก๊สหรือเตาถ่าน เมล็ดขา้วที่สวยงาม กานกล้วย ด้ายสีขาว เข็ม และไมไ้ผ่ 2.ข้นัทา มาลยัขา้วตอกเริ่มตน้จาก นา เมล็ดขา้วที่เลือกแลว้มาควั่ในหมอ้ดินในความร้อน ปานกลางให้เม็ดข้าวแตกออกเป็ นดอกสีขาวสวยงาม น าดอกข้าวมาร้อยเรียงด้วยด้ายสีขาว ท ากรง เป็ นรูปสี่เหลี่ยม รูปสามเหลี่ยม รูปดาว ตามที่จะออกแบบ ผกูสายขา้วตอกกบักรงและประดบั ตกแต่งดว้ยดอกไมใ้หส้วยงาม และถา้เป็นมาลยัจิ๋วก็บรรจุภณัฑอ์ยา่งสวยงาม เป็นของฝากและที่ ละลึก 3.ข้นัเก็บรักษา ตอ้งเก็บมาลยัขา้วตอกไม่ใหส้ ัมผสักบัอากาศเพราะจะทา ใหเ้สียหายไดง้่าย ผลการเรียนรู้ทคี่าดหวงั 1. ปฏิบัติการทา มาลยัขา้วตอกไดทุ้กข้นัตอน 2. ทา มาลยัขา้วตอกไดอ้ยา่งมีคุณภาพ ขอบข่ายเนื้อหา 1. ข้นัเตรียมการ 1.1 เตรียมอุปกรณ์ ไดแ้ก่ เตรียมเมล็ดข้าวเปลือก เตาถ่าน กา้นกลว้ย หม้อดิน เข็ม ด้ายสีขาว ตลอดจนไมไ้ผ่ 1.2 คัดเลือกเมล็ดข้าวคัดเลือกเมล็ดข้าวเปลือกที่ มีความสมบูรณ์ เมล็ดสีขาวเท่าน้นัแกะ ดูเมล็ดขา้วมีสีขาวเท่าน้นั 1.3 ข้นัตอนการควั่ควั่เมล็ดขา้วดว้ยไฟอ่อนๆ ควั่จนแตกออกจากเปลือกเรียกวา่ ข้าวตอกหรือข้าวตอกแตก ซึ่งมีลักษณะเป็ นดอกสีขาวคลา้ยขา้วโพดควั่ดังภาพประกอบ ภาพประกอบ 12 ข้าวตอกหรือข้าวตอกแตก

1.4 การออกแบบลวดลาย มาลัยข้าวตอกจะให้สวยงามข้ึนอยกู่บัการประดบัตกแต่งดว้ย ลวดลาย ต่างๆ เช่นมาลยัสายฝนที่ปล่อยชายยาว อาจจะประดบัดว้ยอุบะและดอกไมป้ระดิษฐ์ซ่ึง อุบะน้ันจะใช้ข้าวตอกร้อยเป็นสาย ประดับชายด้วยดอกไม้ประดิษฐ์การประดับมาลัยข้อก็ เช่นเดียวกนัช่างบางคนมดัขอ้แล้วประดบักระดาษสี บางคนใช้สายข้าวตอกประดับ บางคนใช้ ข้าวตอกร้อยเป็ นลวดลาย เช่นลายตาข่าย ลายสี่กา้นสี่ดอกลายใยแมงมุม แลว้แต่จะออกแบบให้ สวยงาม ภาพประกอบ 13 อุบะทใี่ช้ประดับมาลยั ภาพประกอบ 14 มาลัยข้าวตอกลายตาข่าย

ภาพประกอบ 15 มาลัยข้าวตอกลายสี่ก้านสี่ดอก ภาพประกอบ 16 มาลัยข้าวตอกลายใยแมงมุม

2. ข้นัทา มาลยัขา้วตอก 2.1 เทคนิคการร้อยดอกข้าวตอก คือการร้อยเรียงดอกข้าวให้ได้ขนาดไปในแนว เดียวกนั ใหส้วยงามเพื่อนา มาประกอบเป็นพวงมาลยัดงัภาพประกอบ 2.3 การประกอบมาลัยข้าวตอก ข้าวตอกที่ร้อยเรียงเป็นสายนา มาผกูติดกบักงไมไ้ผท่ ี่ ออกแบบไว้แล้วเรียกวา่การข้ึนสาย เมื่อข้ึนสายจนไดส้ายครบตามที่ออกแบบ จะมัดสายมาลัยให้ แน่น แลว้ตกแต่งลวดลายให้สวยงาม ดงัภาพประกอบ ภาพประกอบ 17 เทคนิคการร้อยมาลัยข้าวตอก ภาพประกอบ 18 กงมาลัยท าด้วยไม้ไผ่

ภาพประกอบ 19 การขึ้นสายมาลัย ภาพประกอบ 20 การประดับตกแต่ง

3. ข้นัการเก็บรักษา ต้องเก็บรักษามาลัยข้าวตอกไม่ให้สัมผสักับอากาศ เพื่อป้องกัน ความช้ืนและลม ในกรณีที่นา มาลยัขา้วตอกไปถวายวดัสถานที่เก็บตอ้งมิดชิดไม่ให้ลมเขา้ ส่วน กรณีที่แปรรูปใส่บรรจุภณัฑ์กล่องแก้ว ถุงพลาสติก ต้องไม่ให้สัมผสัอากาศเช่นเดียวกัน ดัง ภาพประกอบ ภาพประกอบ 21 การเก็บรักษา

การจัดกจิกรรมการเรียนรู้ 1. ศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง ตามใบงานที่ 5 2. สาธิต และปฏิบัติตาม 3. ฝึกปฏิบตัิดว้ยตนเองจนเกิดความชา นาญ การวัดและประเมินผล 1. ประเมินความกา้วหนา้ 1.1 สัมภาษณ์ 1.2 สังเกต 2. ประเมินผลรวม 2.1 ตรวจชิ้นงานมาลยัขา้วตอก 2.2 ท าแบบทดสอบ 2.3 ท าแบบสอบถาม

เรื่องที่ 6 การตลาดมาลัยข้าวตอก สาระส าคัญ 1. วธิีการโฆษณาและประชาสัมพนัธ์มาลยัขา้วตอกนิยมใช้การทา แผน่พบัผา่นทาง เวบ็ไซตแ์ละการท่องเที่ยว ผา่นสื่อต่าง ๆ 2. การออกแบบบรรจุภัณฑ์มาลัยข้าวตอก สามารถออกแบบบรรจุภัณฑ์ได้หลากหลายวิธี ไดแ้ก่ กล่องแกว้ และถุงพลาสติกใส 3. แผนการตลาดมาลัยข้าวตอก ควรประกอบด้วย ทิศทางการตลาด เป้ าหมายการตลาด กลยุทธ์การตลาด วิเคราะห์กลยุทธ์การตลาด และกิจกรรมการตลาด ผลการเรียนรู้ทคี่าดวงั 1. จัดการประชาสัมพันธ์และวางแผนการตลาดมาลัยข้าวตอกได้ 2. ออกแบบบรรจุภัณฑ์มาลัยข้าวตอกได้ 3. จดัการตลาดเพื่อนา ผลผลิตเขา้สู่ตลาดได้ ขอบข่ายเนื้อหา 1. การโฆษณาและประชาสัมพันธ์มาลัยข้าวตอก 1.1 การโฆษณา หมายถึง รูปแบบการให้ข่าวสารเกี่ยวกบัสินคา้บริการหรือความคิด โดยไม่ใชบุ้คคลและตอ้งเสียค่าใชจ้่ายเพื่อจูงใจโดยหวงัผลทางดา้นยอดขายและสามารถระบุผู้เป็ น เจา้ของชิ้นงาน ส าหรับการโฆษณามาลยัขา้วตอกน้นั ใชแ้ผ่นพบั ใบปลิว โฆษณาทางเวบ็ ไซต์เพื่อจูง ใจใหผ้ สู้นใจมาเที่ยวชมงานมาลยัขา้วตอกและสั่งซ้ือมาลยัจิ๋ว 1.2 การประชาสัมพันธ์ หมายถึง ความพยายามที่มีการวางแผน โดยกิจการหน่ึงเพื่อ สร้างทศันคติที่ดีต่อองคก์าร ให้เกิดกบักลุ่มใดกลุ่มหน่ึง วิธีการประชาสัมพันธ์ที่นิยมใช้ไดแ้ก่ (1) การใชส้ิ่งพิมพ์(2) การใช้เหตุการณ์พิเศษ (3)การใหข้ ่าว(4)การให้บริการชุมชนและสังคม (5)การ ใช้สื่อเฉพาะ ส าหรับการประชาสัมพันธ์มาลัยข้าวตอก นิยมใช้สิ่งพิมพ์ได้แก่แผ่นพบั ใบปลิว โปสเตอร์ใชเ้หตุการณ์พิเศษ คือวนัมาฆบูชาและใชช้่องทางผา่นสื่อวทิยุทีวี

2. บรรจุภัณฑ์มาลยัข้าวตอก มีดังนี้ 2.1 ความหมายของการบรรจุภณัฑ์หรือการบรรจุหีบห่อ หมายถึงศาสตร์และศิลป์ที่ ใช้ในการบรรจุสินค้าโดยใช้เทคโนโลยีที่ทนัสมยัและเป็นมิตรกบัสิ่งแวดลอ้ม เพื่อการคุม้ครอง ปกป้องสินคา้จากผผู้ลิตจนถึงมือลูกคา้อยา่งปลอดภยัดว้ยตน้ทุนการผลิตที่เหมาะสม ส าหรับบรรจุภณัฑ์มาลยัขา้วตอกที่นิยมใช้ไดแ้ก่บรรจุภณัฑ์ในกล่องแกว้และบรรจุ ภณัฑถ์ุงพลาสติกใส ดงักล่าวมาแลว้ การจัดกจิกรรมการเรียนรู้ 1. ศึกษาค้นคว้าด้วยตนเองตามใบงานที่ 6 2. บรรยาย 3. ฝึกปฏิบตัิดว้ยตนเองจนเกิดความชา นาญ การวัดและประเมินผล 1. ประเมินผลรวม 2. ประเมินโดยท าแบบสอบถาม

เรื่องที่ 7 โครงการท ามาลัยข้าวตอก สาระส าคัญ 1. โครงการเข้าสู่อาชีพมาลัยข้าวตอก โครงการพัฒนาพัฒนาอาชีพมาลัยข้าวตอก โครงการขยายอาชีพมาลัยข้าวตอก ประกอบด้วย ชื่อโครงการ หลักการและเหตุผล วัตถุประสงค์ สถานที่ด าเนินการ ระยะเวลาด าเนินการ วิธีด าเนินการงบประมาณ ผูร้ับผิดชอบและเขา้ร่วม โครงการ การวัดและประเมินผล และประโยชน์ที่คาดวา่จะไดร้ับ ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง 1. เขียนโครงการท ามาลัยข้าวตอกได้ ขอบข่ายเนื้อหา 1. โครงการเขา้สู่อาชีพมาลยัข้าวตอก 1.1 ความหมายของโครงการเขา้สู่อาชีพมาลยัขา้วตอก คือ การกา หนดหลกัสูตร ข้นัตอน วธิีการ ตลอดจนแนวปฏิบติั เพื่อให้บรรลุวตัถุประสงคข์องการฝึกอบรมน้นั 1.2 องค์ประกอบของโครงการเขา้สู่อาชีพมาลยัขา้วตอกมีดงัต่อไปน้ี 1.2.1 ชื่อโครงการ ตอ้งสื่อความใหเ้ขา้ใจควรระบุใหช้ดัเจนวา่เป็นกิจกรรมอะไร 1.2.2 หลักการและเหตุผลให้บอกเหตุผลหรือที่มาของโครงการที่สามารถโน้มน้าว จิตใจให้รู้สึกว่าควรจดั โครงการน้ีช้ีให้เห็นถึงประโยชน์คร่าวๆ ของการทา โครงการน้ีควรให้ ขอ้มูลที่ชดัเจนแต่ตอ้งไม่พรรณนายดืยาวเกินไป ไม่จา เป็นตอ้งระบุวตัถุประสงคข์องโครงการลงไป ในส่วนน้ี 1.2.3 วัตถุประสงค์ของโครงการ ให้ระบุวา่จดัโครงการไปเพื่ออะไร โดยระบุเป็น ขอ้ๆ ใหช้ดัเจน เขา้ใจไดง้่ายระบุเป็ นข้อๆเรียงตามล าดับความส าคัญ ตอ้งสามารถหาสิ่งช้ีวดัถึง ผลสา เร็จของวตัถุประสงคแ์ต่ละขอ้ไดอ้ยา่งเป็นรูปธรรม 1.2.4 ระยะเวลาที่ปฏิบัติงานให้ระบุวัน เดือน ปี ที่จัดท าโครงการ (เป็ นวันหรือเป็ น ช่วงก็ได)้โดยตอ้งมี 1) วันที่เตรียมงาน 2) วันที่ปฏิบัติงาน 3) วนัที่ประเมินผล(ตอ้งไม่เกิน 2 สัปดาห์หลงัจากวนัเสร็จสิ้นกิจกรรม)

ตอ้งระบุวนัเดือน ปีให้ชดัเจนเนื่องจากเกี่ยวขอ้งกบัการเบิกจ่ายงบประมาณ ควรตรวจสอบวันปิ ด กิจกรรมประจา ภาคการศึกษาดว้ย 1.2.5 สถานที่ปฏิบตัิงานใหร้ะบุสถานที่ท้งัหมดที่ใชใ้นการดา เนินกิจกรรมและ เตรียมกิจกรรม (ในบางกรณี) 1.2.6 วิธีการด าเนินงาน ช้ีแจงลกัษณะการทา งานอยา่งละเอียด เป็นข้นัตอน หากมีรายละเอียดย่อยๆ ให้ระบุดว้ย และควรแนบเอกสารที่แสดงรายละเอียด เช่น Flow Chart, Action Plan มากบั โครงการดว้ย เพื่อให้เกิดความเขา้ใจมากข้ึน ควรมีกา หนดการของวนัที่ ปฏิบัติงานระบุมาด้วย ใหแ้บ่งเป็น 3 หวัขอ้คือ 1)ข้นัเตรียมงาน 2)ข้นั ปฏิบตัิงาน 3)ข้นัสรุปผล 1.2.7 งบประมาณ ควรค านึงถึงความจ าเป็ นตามรูปแบบลักษณะของโครงการ เรียงลา ดบัความสา คญัของค่าใชจ้่าย\ระบุรายละเอียดของค่าใชจ้่ายท้งัหมดที่คาดวา่จะใช้โดยให้ ช้ีแจงออกมาเป็นทีละ หมวดแลว้แยกเป็นทีละรายการอยา่งละเอียด เช่น อาหาร 3 ม้ือ ม้ือละ 25 บาท 30 คน 4 วัน รวม 9,000 บาท 1.2.8 ผเู้ขา้ร่วมโครงการ ให้ระบุจา นวนผเู้ขา้ร่วมงานหรือโครงการท้งัหมดซ่ึง เป็นกลุ่มเป้าหมายของโครงการ จา เป็นตอ้งแยกจา นวนเป็นส่วนๆ คือ นักศึกษา ครูผู้สอน ฯลฯ มีความสัมพนัธ์กบัลกัษณะการดา เนินงาน 1.2.9 วิธีการประเมินผลโครงการอธิบายวิธีการหรือรูปแบบที่จะใช้ประเมินผล โครงการ ควรมีความสอดคลอ้งกบัจุดประสงคข์องโครงการ ควรจะมีวิธีการประเมินให้เป็ น รูปธรรมหรือเป็นสิ่งที่วดัได ้ควรทา การประเมินท้งัเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณดว้ย 1.2.10 ประโยชน์ที่คาดวา่จะไดร้ับ ใหร้ะบุวา่หลงัจากเสร็จสิ้นโครงการแลว้ ผูท้ ี่เข้าร่วม ผูป้ฏิบตัิงาน หน่วยงาน สถาบนัชุมชน หรือสังคมจะได้รับอะไรจากโครงการ จา นวนขอ้ควรสอดคลอ้งกบัวตัถุประสงคเ์ป็นขอ้ต่อขอ้เรียงตามลา ดบัความส าคญั ควรจะมีความ เป็นไปไดจ้ริงและควรเป็นรูปธรรมมากกวา่นามธรรม ตอ้งสามารถหาสิ่งช้ีวดัถึงผลที่เกิดข้ึนได้ 1.3 แนวทางการเขียนโครงการ

2. โครงการพัฒนาพัฒนาอาชีพมาลัยข้าวตอก 2.1 ความหมายของโครงการพัฒนาอาชีพมาลัยข้าวตอกข้าวตอก คือ การกา หนด หลกัสูตรข้นัตอน วธิีการ ตลอดจนแนวปฏิบตัิเพื่อให้บรรลุวตัถุประสงคข์องการฝึกอบรมน้นั 2.2 องค์ประกอบของโครงการพัฒนาอาชีพมาลัยข้าวตอกองค์ประกอบของโครงการ เขา้สู่อาชีพมาลยัขา้วตอกมีดงัต่อไปน้ี 2.2.1 ชื่อโครงการตอ้งสื่อความใหเ้ขา้ใจควรระบุใหช้ดัเจนวา่เป็นกิจกรรมอะไร 2.2.2 หลักการและเหตุผล ให้บอกเหตุผลหรือที่มาของโครงการที่สามารถโน้ม นา้วจิตใจใหรู้้สึกวา่ควรจดั โครงการน้ีช้ีใหเ้ห็นถึงประโยชน์คร่าวๆ ของการทา โครงการน้ีควรให้ ขอ้มูลที่ชดัเจนแต่ตอ้งไม่พรรณนายดืยาวเกินไป 2.2.3 วตัถุประสงคข์องโครงการใหร้ะบุวา่จดัโครงการไปเพื่ออะไรโดยระบุเป็น ข้อ ๆ ใหช้ดัเจน เขา้ใจไดง้่าย ระบุเป็ นข้อๆเรียงตามล าดับความส าคัญ ตอ้งสามารถหาสิ่งช้ีวดัถึง ผลสา เร็จของวตัถุประสงคแ์ต่ละขอ้ไดอ้ยางเป็ นรูปธรรม ่ 2.2.4 ระยะเวลาที่ปฏิบัติงาน ให้ระบุวัน เดือน ปี ที่จัดท าโครงการ (เป็ นวันหรือ เป็นช่วงก็ได)้โดยตอ้งมี 1) วันที่เตรียมงาน 2) วันที่ปฏิบัติงาน 3) วนัที่ประเมินผล(ตอ้งไม่เกิน 2 สัปดาห์หลงัจากวนัเสร็จสิ้นกิจกรรม) 4) ตอ้งระบุวนัเดือน ปีใหช้ดัเจนเนื่องจากเกี่ยวขอ้งกบัการเบิกจ่าย งบประมาณ 5) ควรตรวจสอบวนั ปิดกิจกรรมประจา ภาคการศึกษาดว้ย 2.2.5 สถานที่ปฏิบัติงาน ใหร้ะบุสถานที่ท้งัหมดที่ใชใ้นการดา เนินกิจกรรมและ เตรียมกิจกรรม 2.2.6 วิธีการด าเนินงาน ช้ีแจงลกัษณะการทา งานอยา่งละเอียด เป็นข้นัตอนหากมี รายละเอียดยอ่ยๆ ใหร้ะบุดว้ยและควรแนบเอกสารที่แสดงรายละเอียด เช่น Flow Chart, Action Plan มากบัโครงการดว้ย เพื่อใหเ้กิดความเขา้ใจมากข้ึนควรมีกา หนดการของวนัที่ปฏิบตัิงานระบุมา ด้วยใหแ้บ่งเป็น 3 หวัขอ้คือ

1) ข้นัเตรียมงาน 2) ข้นั ปฏิบตัิงาน 3) ข้นัสรุปผล 2.2.7 งบประมาณควรค านึงถึงความจ าเป็ นตามรูปแบบลักษณะของโครงการ เรียงลา ดบัความสา คญัของค่าใชจ้่าย\ระบุรายละเอียดของค่าใชจ้่ายท้งัหมดที่คาดวา่จะใช้โดยให้ ช้ีแจงออกมาเป็นทีละ หมวดแลว้แยกเป็นทีละรายการอยา่งละเอียด เช่น อาหาร3 ม้ือ ม้ือละ 25 บาท 30 คน 4 วัน รวม 9,000 บาท 2.2.8 ผเู้ขา้ร่วมโครงการ ใหร้ะบุจา นวนผเู้ขา้ร่วมงานหรือโครงการท้งัหมดซึ่ง เป็นกลุ่มเป้าหมายของโครงการ จา เป็นตอ้งแยกจา นวนเป็นส่วนๆ คือ นักศึกา ครูผู้สอน ฯลฯ 2.2.9 วิธีการประเ มินผลโครงการอธิบายวิธีการหรือรูปแบบที่จะใช้ประเมินผล โครงการ ควรมีความสอดคลอ้งกบัจุดประสงคข์องโครงการ ควรจะมีวิธีการประเมินให้เป็ น รูปธรรมหรือเป็นสิ่งที่วดัไดช้ดัเจน ควรทา การประเมินท้งัเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณดว้ย 2.2.10 ประโยชน์ที่คาดวา่จะไดร้ับ ใหร้ะบุวา่หลงัจากเสร็จสิ้นโครงการแลว้ผทีู้ เขา้ร่วม ผปู้ฏิบตัิงาน หน่วยงาน สถาบนัชุมชน หรือสังคมจะไดร้ับอะไรจากโครงการ จ านวน ข้อควรสอดคลอ้งกบัวตัถุประสงคเ์ป็นขอ้ต่อขอ้เรียงตามลา ดบัความสา คญั ควรจะมีความเป็ นไปได้ จริงและควรเป็นรูปธรรมมากกวา่นามธรรม ตอ้งสามารถหาสิ่งช้ีวดัถึงผลที่เกิดข้ึนได้ 2.3 แนวทางการเขียนโครงการ 3. โครงการขยายอาชีพมาลัยข้าวตอก 3.1 ความหมายของโครงการขยายอาชีพมาลัยข้าวตอก คือ การกา หนดหลกัสูตร ข้นัตอน วธิีการ ตลอดจนแนวปฏิบตัิเพื่อให้บรรลุวตัถุประสงคข์องการฝึกอบรมน้นั 3.2 องค์ประกอบของโครงการพัฒนาอาชีพมาลัยข้าวตอกองค์ประกอบของโครงการ เขา้สู่อาชีพมาลยัขา้วตอกมีดงัต่อไปน้ี 3.2.1 ชื่อโครงการตอ้งสื่อความใหเ้ขา้ใจควรระบุใหช้ดัเจนวา่เป็นกิจกรรมอะไร 3.2.2 หลักการและเหตุผล ให้บอกเหตุผลหรือที่มาของโครงการที่สามารถโน้ม นา้วจิตใจใหรู้้สึกวา่ควรจดั โครงการน้ีช้ีใหเ้ห็นถึงประโยชน์คร่าวๆ ของการทา โครงการน้ีควรให้ ขอ้มูลที่ชดัเจนแต่ตอ้งไม่พรรณนายดืยาวเกินไป

3.2.3 วตัถุประสงคข์องโครงการใหร้ะบุวา่จดัโครงการไปเพื่ออะไรโดยระบุเป็น ข้อ ๆ ใหช้ดัเจน เขา้ใจไดง้่าย ระบุเป็ นข้อๆเรียงตามล าดับความส าคัญ ตอ้งสามารถหาสิ่งช้ีวดัถึง ผลสา เร็จของวตัถุประสงคแ์ต่ละขอ้ไดอ้ยา่งเป็นรูปธรรม 3.2.4 ระยะเวลาที่ปฏิบัติงาน ใหร้ะบุวนัเดือน ปีที่จดัทา โครงการ(เป็นวนัหรือเป็นช่วงก็ ได้) โดยต้องมี 1) วันที่เตรียมงาน 2) วันที่ปฏิบัติงาน 3) วนัที่ประเมินผล(ตอ้งไม่เกิน 2 สัปดาห์หลงัจากวนัเสร็จสิ้นกิจกรรม) 4) ตอ้งระบุวนัเดือน ปีใหช้ดัเจนเนื่องจากเกี่ยวขอ้งกบัการเบิกจ่าย งบประมาณ 5) ควรตรวจสอบวนั ปิดกิจกรรมประจา ภาคการศึกษาดว้ย 3.2.5 สถานที่ปฏิบัติงาน ใหร้ะบุสถานที่ท้งัหมดที่ใชใ้นการดา เนินกิจกรรมและ เตรียมกิจกรรม 3.2.6 วิธีการด าเนินงาน ช้ีแจงลกัษณะการทา งานอยา่งละเอียด เป็นข้นัตอนหากมี รายละเอียดยอ่ยๆ ใหร้ะบุดว้ยและควรแนบเอกสารที่แสดงรายละเอียด เช่น Flow Chart, Action Plan มากบัโครงการดว้ย เพื่อใหเ้กิดความเขา้ใจมากข้ึนควรมีกา หนดการของวนัที่ปฏิบตัิงานระบุมา ด้วยใหแ้บ่งเป็น 3 หวัขอ้คือ 1) ข้นัเตรียมงาน 2) ข้นั ปฏิบตัิงาน 3) ข้นัสรุปผล 3.2.7 งบประมาณควรค านึงถึงความจ าเป็ นตามรูปแบบลักษณะของโครงการ เรียงลา ดบัความสา คญัของค่าใชจ้่าย\ระบุรายละเอียดของค่าใชจ้่ายท้งัหมดที่คาดวา่จะใช้โดยให้ ช้ีแจงออกมาเป็นทีละ หมวดแลว้แยกเป็นทีละรายการอยา่งละเอียด เช่น อาหาร3 ม้ือ ม้ือละ 25 บาท 30 คน 4 วัน รวม 9,000 บาท 3.2.8 ผเู้ขา้ร่วมโครงการ ใหร้ะบุจา นวนผเู้ขา้ร่วมงานหรือโครงการท้งัหมดซ่ึง เป็นกลุ่มเป้าหมายของโครงการ จา เป็นตอ้งแยกจา นวนเป็นส่วนๆ คือ นักศึกษา ครูผู้สอน ฯลฯ 3.2.9 วิธีการประเมินผลโครงการอธิบายวิธีการหรือรูปแบบที่จะใช้ประเมินผล

โครงการ ควรมีความสอดคลอ้งกบัจุดประสงคข์องโครงการ ควรจะมีวิธีการประเมินให้เป็ น รูปธรรมหรือเป็นสิ่งที่วดัไดช้ดัเจน ควรทา การประเมินท้งัเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณดว้ย 3.2.10 ประโยชน์ที่คาดวา่จะไดร้ับ ใหร้ะบุวา่หลงัจากเสร็จสิ้นโครงการแลว้ผทู้ี่ เข้าร่วม ผปู้ฏิบตัิงาน หน่วยงาน สถาบนัชุมชน หรือสังคมจะไดร้ับอะไรจากโครงการ จ านวน ขอ้ควรสอดคลอ้งกบัวตัถุประสงคเ์ป็นขอ้ต่อขอ้เรียงตามลา ดบัความสา คญั ควรจะมีความเป็ นไปได้ จริงและควรเป็นรูปธรรมมากกวา่นามธรรม ตอ้งสามารถหาสิ่งช้ีวดัถึงผลที่เกิดข้ึนได้ 3.3 แนวทางการเขียนโครงการ การจัดการเรียนรู้ 1. ศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง 2. พบกลุ่มอภิปรายแลกเปลี่ยนเรียนรู้ 3. บรรยาย 4. ฝึ กปฏิบัติเขียนโครงการตามใบงานที่ 7 การวัดและประเมินผล 1. ประเมินความกา้วหนา้ 1.1 การสัมภาษณ์ 1.2 สังเกต 2. ประเมินผลรวม 2.1 ตรวจโครงการ 2.2 ท าแบบทดสอบ

บรรณานุกรม

บรรณานุกรม _______. (2542 : 859). พจนานุกรมไทยราชบัณฑิตยสถาน กรุงเทพฯ บริษทันานมีบุค๊ส์จา กดั. _______. (ม.ป.ท. : 268). พจนานุกรมนักเรียน กรุงเทพฯ สุริยาสาส์น. _______. (2543 : 416). พจนานุกรมไทย ฉบบัทนัสมยักรุงเทพฯ บริษทัซีเอด็ยเูคชนั่จา กดัมหาชน. _______. (2525 : 648). พจนานุกรมไทยกรุงเทพฯ อักษรเจริญทัศน์. _______. (2546 : 340). พจนานุกรมไทยฉบบัสมบูรณ์ปรับปรุงใหม่ล่าสุด กรุงเทพฯ มาฆะศิริ ตรีพงษ์. _______.วรรณีกนัยา (14 ต.ค. 2554) สา ภาษณ์มาลยัขา้วตอก ณ บา้นเลขที่38 หมู่ที่4 บ้านฟ้ าหยาด ต าบลฟ้ าหยาด อ าเภอมหาชนะชัย จังหวัดยโสธร. _______.เตือนจิตร บุญคงชน (19 ก.ค. 2554) สา ภาษณ์มาลยัขา้วตอก ณ ที่ทา การกา นนัตา บล ฟ้ าหยาด อ าเภอมหาชนะชัย จังหวัดยโสธร. _______.สุดาวดี หอมวงศ์ (8 ต.ค. 2554) ส าภาษณ์มาลัยข้าวตอก ณ โรงเรียนมหาชนะชัยวิทยาคม ต าบลฟ้ าหยาด อ าเภอมหาชนะชัย จังหวัดยโสธร. _______.สุวรรณา ศิลาพล (12 ต.ค. 2554) สา ภาษณ์มาลยัขา้วตอก ณ บา้นเลขที่63 หมู่ที่1 บ้านฟ้ าหยาด ต าบลฟ้ าหยาด อ าเภอมหาชนะชัย จังหวัดยโสธร. _______.ประครอง เสาร์แกว้ (ตุลาคม 2554) สา ภาษณ์มาลยัขา้วตอก ณ บา้นเลขที่63 หมู่ที่1 บ้านฟ้ าหยาด ต าบลฟ้ าหยาด อ าเภอมหาชนะชัย จังหวัดยโสธร. _______.วนิดา จักษุกรรฐ์ (12 ก.ค. 2554) สา ภาษณ์มาลยัขา้วตอก ณ ศาลากลางบา้น หมู่ที่3 บ้านฟ้ าหยาด ต าบลฟ้ าหยาด อ าเภอมหาชนะชัย จังหวัดยโสธร. _______.บุญโฮม ศรีนาวัฒน์ (12 ต.ค.2554) สา ภาษณ์มาลยัขา้วตอก ณ ศาลากลางบา้น หมู่ที่3 บ้านฟ้ าหยาด ต าบลฟ้ าหยาด อ าเภอมหาชนะชัย จังหวัดยโสธร.

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก หนังสือราชการ

ภาคผนวก ข ใบงาน

ใบงาน ที่ 1 คา ช้ีแจง ใหน้กัศึกษาไปสัมภาษณ์ภูมิปัญญาทอ้งถิ่น อยา่งนอ้ย 5 คน โดยใหแ้ต่ละท่านตอบ ค าถามแล้วน าข้อมูลมาเขียน คนที่ 1 ชื่อ ความหมายของมาลัย ความหมายของข้าวตอก ความหมายของมาลัยข้าวตอก คนที่ 2 ชื่อ ความหมายของมาลัย ความหมายของข้าวตอก ความหมายของมาลัยข้าวตอก คนที่ 3 ชื่อ ความหมายของมาลัย ความหมายของข้าวตอก ความหมายของมาลัยข้าวตอก คนที่ 4 ชื่อ ความหมายของมาลัย ความหมายของข้าวตอก ความหมายของมาลัยข้าวตอก คนที่ 5 ชื่อ ความหมายของมาลัย ความหมายของข้าวตอก ความหมายของมาลัยข้าวตอก

ใบงานที่ 2 ประวัติความเป็ นมามาลัยข้าวตอก ค าชี้แจง ใหน้กัศึกษาศึกษาคน้ควา้ดว้ยตนเองในหวัขอ้ต่อไปน้ีแลว้เขียนเป็ นความเรียงให้ ได้ใจความสมบูรณ์ที่สุด 1. มาลัยข้าวตอกในอดีตมีความเป็นมาอยา่งไรก่อนที่จะมาเป็ นประเพณีที่ส าคัญของ ชาว อ าเภอมหาชนะชัย ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................... 2. มาลยัขา้วตอกในปัจจุบนัมีความสา คญัต่อชาวอา เภอมหาชนะชยัอยา่งไรบา้ง อธิบายให้ เข้าใจ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................

ใบงานที่ 3 ประเภทของมาลัยข้าวตอก ค าชี้แจง ใหน้กัศึกษาศึกษาคน้ควา้ดว้ยตนเองในหวัขอ้ต่อไปน้ีแลว้เขียนเป็นความเรียงให้ ได้ใจความสมบูรณ์ที่สุด 1. มาลยัขา้วตอกมีกี่ประเภทอะไรบา้งอธิบายใหเ้ขา้ใจ .......................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 2. มาลัยขอ้กบัมาลยัสายฝนมีความแตกต่างกนัอยา่งไร .......................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .