เเนื่ นื่อองงใในนวัวันนคคล้ล้าายยวัวันนพพรระะบบรรมมรราาชชสสมมภภพพ พพรระะบบาาททสสมมเเด็ด็จจพพรระะบบรรมมชชนนกกาาธิธิเเบบศศรร มมหหาาภูภูมิมิพพลลออดุ ดุลลยยเเดดชชมมหหาารราาชช บบรรมมนนาาถถบบพิพิตตรร สำสำสำสำนันั นั กนั กงงาานนวัวั วั ฒวั ฒนนธธรรรรมมจัจั จั งจั งหหวัวั วั ดวั ดปปทุทุทุ ม ทุ มธธาานีนี นีนี ขขออเเผผยยแแพพร่ร่ ร่ พร่ พรระะรราาชชปปรระะวัวั วั ติวั ติ ติติแแลละะพพรระะรราาชชกกรรณีณี ณียณียกิกิ กิจกิจ
พระราชประวัติ พระบาทสมเด็จด็พระบรมชนกาธิเธิบศร มหาภูมิภูพมิลอดุลดุยเดชมหาราช บรมนาถบพิตพิร ทรงดำ รงพระอิสริยริยศ และพระนามเดิมซึ่งซึ่ ได้รับรัพระราชทานจากพระบาทสมเด็จ พระปรมินมิทรมหาประชาธิปธิก พระปกเกล้าเจ้าจ้อยู่หัยู่วหัว่าว่พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจ้ ภูมิภูมมิหาภูมิภูพมิลอดุลดุยเดช เสด็จด็พระราชสมภพ เมื่อมื่วันวัที่ ๕ ธันธัวาคม พุทธศักศัราช ๒๔๗๐ ณ โรงพยาบาลเมานท์อท์อเบอร์นร์ (Mount Auburn) เมือมืงเคมบริดริจ์ (Cambridge) มลรัฐรัแมสชาชูเชสท์ (Massashusetts) ประเทศสหรัฐรัอเมริกริา เป็นพระราชโอรส พระองค์เล็กในสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก กับ สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี มีสมเด็จพระเชษฐภคินี คือ สมเด็จ พระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินริทร์ และ สมเด็จพระบรมเชษฐา คือ พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐอัมรามาธิบธิดินดิทร พระบาทสมเด็จด็พระบรมชนกาธิเธิบศร มหาภูมิภูพมิลอดุลดุยเดชมหาราช บรมนาถบพิตพิร เสด็จด็สวรรคต เมื่อมื่วันวัพฤหัสหับดีที่ดี ที่ ๑๓ ตุลตุาคม พุทธศักศัราช ๒๕๕๙ ณ โรงพยาบาลศิริศิรริาช สิริสิพริระชนมพรรษาปีที่ปี ที่ ๘๙ทรงครองราชสมบัติบัไติด้๗๐ปียาวนานที่สุ ที่ ดสุในประวัติวัศติาสตร์ชร์าติไติทย
การศึกษา พุทธศักราช ๒๔๗๔ ทรงเข้าข้เรียรีนเป็นป็ครั้งรั้แรกที่โที่ รงเรียรีนอนุบนุาลของมิสมิชิสชิเดวิสวิ (Mrs. Davies) ซึ่งซึ่เป็นป็ โรงเรียรีนขนาดเล็กล็เปิดปิสอนที่บ้ ที่ าบ้น พุทธศักราช ๒๔๗๕ ทรงเข้าศึกษาที่โรงเรียรีนมาแตร์เร์ตอี กรุงเทพฯ เป็นเวลา ประมาณ ๕ เดือดืน พุทธศักราช ๒๔๙๕ ทรงเข้าศึกษาในชั้นชั้ประถมศึกษาที่โรงเรียรีนเมียร์มร์องต์ (Ecole Miremont) เมืองโลซาน ประเทศสวิตเซอร์แร์ลนด์ ทรงศึกษาวิชาภาษา ฝรั่งรั่เศส ภาษาเยอรมัน และภาษาอังกฤษ พุทธศักศัราช ๒๔๗๘ ทรงเข้าข้ศึกศึษาต่อต่ ในระตับตัมัธมัยมศึกศึษาที่โที่ รงเรียรีนนูแนูวล เดอ ลา ชื่อชื่อิสอิ โรมองค์ (Ecole Nouvelle dela SuisseRomande) ประเทศสวิตวิเซอร์แร์ลนด์ ทรงศึกษาภาษาละติน ภาษาอังกฤษ ภาษาฝรั่งรั่เศส และภาษาเยอรมัน
การศึกษา พุทธศักราช ๒๔๘๘ ทรงจบการศึกษาจากโรงเรียรีนยิมยินาส คลาสสิคสิก็อก็งโตนาล (Gymnase Classique Contonal) แห่งห่เมือมืงโลซาน ทรงสอบไล่และทรงได้รับรั ประกาศนียนีบัตบัรทางอักอัษรศาสตร์ (Diplome de Bachelier es Lettres) จากนั้นนั้ ทรงเข้าศึกษาต่อระดับอุดมศึกษาที่มหาวิทยาลัยโลซาน แผนกวิชาวิทยาศาสตร์ แขนงวิศวิวกรรมศาสตร์ พุทธศักราช ๒๔๘๙ หลังจากได้รัด้บรัคำ กราบบังบัคมทูลทูเชิญชิ ให้เห้สด็จด็ขึ้นขึ้ครองราชย์ พระองค์เสด็จฯ ไปทรงศึกษาต่อที่มหาวิทยาลัยโลซาน โดยทรงเปลี่ยนแผนการ ศึกษาจากวิชาวิทยาศาสตร์ เป็น สังคมศาสตร์ รัฐศาสตร์ และนิติศาสตร์ (Licencie et Doctorat es Sciences Sociales) เพื่อเตรียรีมพระองค์ ในการปฏิบัติบั ติพระราชภารกิจในฐานะพระมหากษัตริย์ริ ย์โดยได้ทด้รงศึกษาวิชวิาเกี่ยวกับ การปกครอง กฎหมาย ภูมิภูศมิาสตร์ ประวัติวั ติศาสตร์ และรัฐรัศาสตร์ขร์องประเทศต่างๆ ในยุโรปเปรียบเทียบกับประเทศไทย พร้อมกับทรงศึกษาวิชาอักษรศาสตร์ ซึ่งทำ ให้มีพระปรีชรีาสามารถในภาษาอังกฤษ ภาษาฝรั่งรั่เศส และภาษาเยอรมัน
พระราชพิธีราชาภิเษกสมรส พระบาทสมเด็จพระปรมินทร มหาภูมิภูพมิลอดุลดุยเดช ทรงหมั้นมั้กับกั หม่อมราชวงศ์สิริกิติ์ กิติยากร พระธิดา ในพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้านักขัตรมงคล กับ หม่อม่มหลวงบัวบักิติกิยติากร เมื่อมื่พุทธศักศัราช๒๔๙๓พระบาทสมเด็จด็พระปรมินมิทร มหาภูมิภูพมิลอดุลดุยเดช พร้อร้มด้วด้ยพระคู่หคู่มั้นมั้เสด็จด็นิวันิตวั ประเทศไทย จึงจึทรงพระกรุณรุาโปรดเกล้าล้ฯ ให้ตั้ห้งตั้การ พระราชพิธีพิรธีาชาภิเษกสมรส เมื่อมื่วันวัที่ ๒๘ เมษายน พุทธศักราช ๒๔๙๓ ณ วังสระปทุม โดยสมเด็จ พระศรีสรีวรินริทิรทิา บรมราชเทวีพระพันพัวัสวัสาอัยอัยิกยิาเจ้าจ้ พระราชทานหลั่งลั่น้ำ พระมหาสังสัข์ ทรงจดทะเบียบีนสมรส ตามกฎหมาย เช่นเดียวกับประชาชน และทรง พระกรุณรุาโปรดเกล้าล้ฯ สถาปนาหม่อม่มราชวงศ์สิศ์ริสิกิริติ์กิ ติ์ ขึ้นขึ้เป็นป็สมเด็จด็พระราชินีชิสินีริสิกิริ กิติ์ ณ กรุงรุปารีสรี ประเทศฝรั่งรั่เศส ในวันวัที่ ๑๒ สิงหาคม พุทธศักราช ๒๔๙๒
พระราชพิธีบรมราชาภิเษก พระบาทสมเด็จด็พระบรมชนกาธิเธิบศร มหาภูมิภูพมิลอดุลดุยเดชมหาราช บรมนาถบพิตพิร ทรงประกอบพระราชพิธีบรมราชาภิเษกตามโบราณขัตติยราชประเพณี เมื่อวันที่ ๕พฤษภาคม ๒๔๙๓ ณ พระที่นั่ ที่ งนั่ไพศาลทักทัษิณษิ ในพระบรมมหาราชวังวัเฉลิมลิพระปรมาภิไภิธย ตามจารึกรึ ในพระสุพรรณบัฏว่า “พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มหิตลาธิเบศร รามาธิบดี จักรีนฤบดินทร สยามินทราธิราช บรมนาถบพิตร” ในการนี้ท นี้ รงพระกรุณรุาโปรดเกล้าล้ฯ สถาปนาเฉลิมลิพระเกียกีรติยติศสมเด็จด็พระราชินีชิสินีริสิกิริติ์กิ ติ์ พระอัครมเหสีเสีป็นป็สมเด็จด็พระนางเจ้าจ้สิริสิกิริ กิติ์ พระบรมราชินีชิ นี
พระบาทสมเด็จด็พระบรมชนกาธิเธิบศร มหาภูมิภูพมิลอดุลดุยเดชมหาราช บรมนาถบพิตพิร และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิริ กิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง มีพมีระราชโอรสและพระราชธิดธิา รวม ๔ พระองค์ คือคื ๑. ทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี พระนามเดิม สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าฟ้อุบลรัตรันราชกัญญา สิริวัริวัฒนาพรรณวดี ทรงลาออก จากฐานันนัดรศักดิ์ เมื่อมื่วันวัที่ ๒๕ กรกฎาคม พุทธศักราช ๒๕๑๕ ๒. พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดี ศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ มหิศรภูมิพลราชวรางกูรกิติสิริสริมบูรณอดุลยเดช สยามินทราธิเบศรราชวโรดม บรมนาถบพิตพิร พระวชิรชิเกล้าล้เจ้าจ้อยู่หัยู่วหั ๓. สมเด็จด็พระกนิษนิฐาธิรธิาชเจ้าจ้กรมสมเด็จด็พระเทพรัตรันราชสุดสุา เจ้าจ้ฟ้าฟ้มหาจักจัรีสิรีริสินริธร มหาวชิราลงกรณ วรราชภักดี สิริกิริ กิจการิณีริ ณีพีรยพัฒน รัฐรัสีมาคุณากรปิยชาติ สยามบรมราชกุมกุารี ๔. สมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี กรมพระศรีสรีวางควัฒวัน วรขัตขัติยติราชนารี
การทรงพระผนวช พระบาทสมเด็จด็พระบรมชนกาธิเธิบศร มหาภูมิภูพมิลอดุลดุยเดชมหาราชบรมนาถบพิตพิร ทรงพระผนวช เมื่อวันที่ ๒๒ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๔๙๙ ณ พระอุโบสถ วัดวัพระศรีรัรีตรันศาสดาราม ในระหว่าว่งทรงพระผนวช ทรงมีพมีระบรมราชโองการ แต่งต่ตั้งตั้ให้สห้มเด็จด็พระนางเจ้าจ้สิริสิกิริติ์กิ ติ์พระบรมราชินีชิ นี เป็นป็ผู้สำผู้ สำเร็จร็ราชการเพื่อพื่ทรงปฏิบัฏิติบัรติาชการแผ่นผ่ดินดิ แทนพระองค์สมเด็จด็พระนางเจ้าจ้สิริสิกิริติ์กิ ติ์พระบรมราชินีชินี ทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจในตำ แหน่ง ผู้สำ เร็จร็ราชการแทนพระองค์ได้อย่าย่งสมบูรณ์ เป็นป็ที่พ ที่ อพระราชหฤทัยทัจึงจึมีพมีระบรมราชโองการ โดยมีสมีมเด็จด็พระวชิรชิญาณวงศ์สมเด็จด็พระสังสัฆราช สกลมหาสังสัฆปรินริายก วัดวับวรนิเนิวศวิหวิาร เป็นพระราชอุปัธยาจารย์ สมเด็จพระสังฆราช ได้ถวายพระสมณฉายาว่า “ภูมิพโล” พระองค์ประทับจำ พรรษา ณ พระตำ หนักปั้นหยา วัดบวรนิเวศวิหาร และทรงดำ รง อยู่ใยู่นเพศบรรพชิตชิเป็นป็เวลา๑๕วันวัจึงจึทรงลาสิกสิขา เมื่อมื่วันวัที่๕พฤศจิกจิายนพุทพุธศักศัราช๒๔๙๙ โปรดเกล้าฯ ประกาศเฉลิมพระนามาภิไธยเป็น สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีชิ นีาถ เมื่อวันที่ ๕ ธันธัวาคม พุทธศักราช ๒๔๙๙
การครองสิริราชสมบัติ นับนัตั้งตั้แต่พต่ระองค์เค์สด็จด็ขึ้นขึ้ครองราชสมบัติบั ติพระองค์ทค์รงปฏิบัฏิติบัพติระราชกรณียณีกิจกิ มากมายเพื่อพื่บำ บัดบัทุกทุข์บำข์บำรุงรุสุขสุแก่ปก่วงชนชาวไทย พระราชกรณียณีกิจกิต่าต่ง ๆ ของพระองค์ ล้วนครอบคลุมศาสตร์แร์ละลักษณะงานหลากหลายสาขาอันแสดงให้ประจักษ์ถึง พระปรีชรีาสามารถ "รอบด้าน" ทรงมีสายพระเนตร ยาวไกล ด้วยทรงวางรากฐาน การพัฒพันาประเทศซาติโดยการพัฒพันาทั้งทั้บุคบุลากรและทรัพรัยากรธรรมชาติแติบบครบวงจร เพื่อพื่ให้รห้าษฎรในแต่ลต่ะท้อท้งถิ่นถิ่สามารถพึ่งพึ่ตนเองได้ เมื่อมื่เกิดกิวิกวิฤตการณ์คัณ์บคัขันขัอันอัเป็นป็ ที่เ ที่ ดือดืดร้อร้นต่อต่พสกนิกนิร พระองค์จค์ะทรงเป็นป็หลักในการหาหนทางแก้ไก้ขวิกวิฤตินั้ตินนั้ๆ จนสามารถขจัดปัญหาให้ลุห้ลุล่วงไปด้วยดี ไม่ว่าต้นเหตุแห่งห่ภาวะคับขันนั้นนั้จะมาจาก ธรรมชาติหติรือรืมนุษนุย์ ทรงใช้คช้ติธติรรมและความเป็นป็เหตุเตุป็นป็ผลเป็นป็หลักลั ในการทรงงาน จึงจึก่อให้เห้กิดผลอันเป็นป็คุณคุอนันนัต์ต่อประเทศชาติ ทรงมุ่งมุ่มั่นมั่ที่จะพัฒพันาคุณคุภาพชีวิชีตวิของประชาชน ทั้งทั้ ในเรื่อรื่งการพัฒพันาอาชีพชี การสาธารณสุขสุสิ่งสิ่แวดล้อล้ม การชลประทาน แหล่งล่น้ำ และการสงเคราะห์ผู้ห์ด้ผู้ อด้ยโอกาส นอกจากนี้พ นี้ ระองค์ทค์รงทำ นุบำนุบำรุงรุการศึกศึษา ศาสนา และศิลศิปวัฒวันธรรม อันอัเป็นป็รากฐาน ความเจริญริทางด้าด้นจิตจิ ใจของมนุษนุยชาติอีติกอีด้วด้ย ดังดัปรากฏในโครงการอันอัเนื่อนื่งมาจาก พระราชดำ ริจำริจำนวนหลายพันพั โครงการ
" พระราชกรณียกิจ "
ด้านศาสนา พระบาทสมเด็จด็พระบรมชนกาธิเธิบศรมหาภูมิภูพมิลอดุลดุยเดช มหาราช บรมนาถบพิตพิร ทรงเป็นป็พุทธมามกะ ที่ท ที่ รงพระราช ศรัทรัธาเลื่อลื่มใสในพุทธศาสนาอย่าย่งมั่นมั่คง ในฐานะองค์พุค์พุทธ ศาสนูปนูถัมถัภก ทรงเคร่งร่ครัดรัและทำ นุบำนุบำรุงรุพระพุทธศาสนา ทรงเป็นป็แบบอย่าย่งที่ล้ำ ที่ ล้ำเลิศลิ ในการผดุงดุรักรัษาพระพุทธศาสนา ให้ปห้ระดิษดิฐานถาวรเจริญริรุ่งรุ่เรือรืงในแผ่นผ่ดินดิพระองค์ทค์รงเสด็จด็ฯ ไปทรงบำ เพ็ญพ็พระราชกุศกุลเนื่อนื่งในโอกาสวันวัสำ คัญคัทางศาสนา ตามราชประเพณี และการพระราชพิธีพิเธีปลี่ยนเครื่อรื่งทรง พระพุทธมหามณีรัตรันปฏิมากรประจำ ฤดูโดูดยสม่ำ เสมอ ทรงพระกรุณรุาโปรดเกล้าล้ฯให้จัห้ดจัสร้าร้งพระพุทพุธนวราชบพิตพิรขึ้นขึ้ สำ หรับรัพระราชทานเป็นป็พระพุทธรูปรูประจำ จังจัหวัดวัเพื่อพื่ประดิษดิฐานณศาลากลางจังจัหวัดวัต่าต่งๆ ทรงพระกรุณรุาโปรดเกล้าล้ฯ ให้สัห้ สังคายนาตรวจชำ ระ พระไตรปิฎกเพิ่มเติม และให้จัห้ดจัพิมพิพ์เพ์ผยแพร่ เป็นฉบับภาษาบาลี ฉบับบัแปลภาษาไทย
ทรงอุปถัมภ์ศาสนาอื่นทุกทุศาสนาในแผ่นดินไทยทั้งทั้ศาสนาอิสลาม ศาสนาคริสริต์ ศาสนาพราหมณ์-ฮินดู และศาสนาซิกข์ ดังนี้ - พระราชทานพระราชทรัพรัย์ส่ย์วส่นพระองค์สค์นับนัสนุนนุการแปลพระมหาคัมคัภีร์ภีอัร์ อัลกุรกุอาน เป็นป็ภาษาไทย เสด็จด็พระราชดำ เนินนิ ไปทรงเป็นป็ ประธานในงานเมาลิดลิกลางแห่งห่ ประเทศไทย อย่าย่งสม่ำ เสมอ และไปทรงเยี่ย ยี่ มมัสมัยิดยิกลางจังจัหวัดวั ปัตตานี มัสมัยิดยิ ประจำ ชุมชน และ พระราชทานพระราชทรัพรัย์เย์พื่อพื่การทำ นุบำนุบำรุงรุมัสมัยิดยิ ด้านศาสนา
- เสด็จด็พระราชดำ เนินนิ ไปทรงกระชับชัสัมสัพันพัธไมตรีกัรี กับ ศาสนจักจัร ณ นครรัฐรัวาติกัน เมื่อมื่พุทธศักราช ๒๕๐๓ เสด็จพระราชดำ เนินไปทรงเยี่ยมชมกิจการ ด้านการแพทย์ การศึกษาขององค์กรคริสริต์ศาสนา ต่าง ๆ ในประเทศไทย - พระราชทานพระราชวโรกาสให้คห้ณะพราหมณ์ คณะผู้แผู้ ทนชาวไทยซิกซิข์ เฝ้าฝ้ทูลทูละอองธุลีธุลี พระบาทถวายพระพรชัยชัมงคลในโอกาสต่าต่ง ๆรวมทั้งทั้พระราชทานพระบรมราชานุญนุาตให้ คณะพราหมณ์เณ์ป็นป็ผู้นำผู้ นำในการประกอบพระราชพิธีพิสำธีสำคัญตามโบราณราชประเพณี ด้านศาสนา
ด้านการอนุรักษ์และฟื้นฟูศิลปวัฒนธรรมไทย พระบาทสมเด็จด็พระบรมชนกาธิเธิบศร มหาภูมิภูพมิลอดุลดุยเดชมหาราช บรมนาถบพิตพิร ทรงมีพระอัจฉริยริภาพ และพระปรีชรีาสามารถในการสร้าร้งสรรค์ศิลปะทุกสาขา ทรงสนพระราชหฤทัยทั ในศิลปวัฒวันธรรมของชาติ ทุกทุแขนง ทรงส่งส่เสริมริ ให้คห้นในชาติ ตระหนักนัถึงถึคุณคุค่าค่ของศิลศิปวัฒวันธรรมประจำ ชาติ มีพมีระราชดำ ริฟื้ริฟื้นฟื้ฟูการถวายผ้าผ้พระกฐินฐิ โดยขบวนพยุหยาตราทางชลมารค เมื่อพุทธศักราช ๒๕๐๒ และพุทธศักราช ๒๕๐๓ ทรงฟื้นฟื้ ฟูพระราชพิธีพิพืธีชพืมงคลจรดพระนังนัคัลคัแรกนาขวัญวันอกจากนี้ยั นี้ งยัมีพมีระราชดำ ริ บูรณปฏิสังขรณ์ วัดพระศรีรัรีตรันศาสดาราม สร้าร้งพระที่นั่งนั่บรมราชสถิตยมโหฬาร ในพระบรมมหาราชวังวัแทนองค์เค์ดิมดิที่ชำ ที่ ชำรุดรุโปรดให้เห้ขียขีนจิตจิรกรรมฝาผนังนัพระพุทพุธรัตรันสถาน ในพระราชฐานชั้นชั้ ใน
ด้านการอนุรักษ์และฟื้นฟูศิลปวัฒนธรรมไทย ทรงอุปถัมถัภ์กภ์ารแสดงโขนละครและศิลศิปะ การแสดงอันอัเป็นป็จารีตรีแบบแผนของชาติ ทรงพระปรีชรีาปราดเปรื่อรื่งในการดนตรี ทรงพระราชนิพนธ์ เพลงที่ กล่าวได้ว่า เป็นอมตะเพื่อปวงชนจำ นวนมาก เช่น เพลงพรปีใปีหม่สายฝนใกล้รุ่ล้งรุ่แสงเทียทีนฯลฯ พระราชนิพนินธ์วธ์รรณกรรมเรื่อรื่งพระมหาชนก พระราชนิพนินธ์แธ์ ปลเรื่อรื่งติโติตและนายอินอิทร์ ผู้ปิผู้ ดปิทองหลังลัพระ
ด้านเกษตรกรรม ทรงคิดคิค้นค้ทางเลือลืกใหม่ใม่ห้แห้ก่เก่กษตรกรเพื่อพื่พึ่งพึ่พาตนเองอย่าย่งเข้มข้แข็งข็เรียรีกว่าว่ “เกษตรทฤษฎีใฎีหม่”ม่ด้วด้ยแนวพระราชดำ ริใริช้ที่ช้ดิ ที่ นดิ ให้ไห้ด้ปด้ระโยชน์สูน์งสูสุดสุพุทธศักศัราช ๒๕๔๐ ประเทศไทยประสบปัญหาภาวะเศรษฐกิจตกต่ำ ได้พระราชทานหลักปรัชรัญาของ เศรษฐกิจพอเพียง (Sufficiency Economy) ทรงวางแนวทางการดำ เนิน ชีวิชีตวิ ให้รห้าษฎร เป็นป็ผลให้เห้กิดกิการพัฒพันาสังสัคมและทรัพรัยากรบุคคลอย่าย่งมั่นมั่คง ยั่งยั่ยืนยื
ด้านการศึกษา ทรงมุ่งมุ่มั่นมั่พัฒพันาคุณคุภาพชีวิชีตวิราษฎร ซึ่งซึ่เป็นป็ทรัพรัยากร ของประเทศทุกๆ ระดับ มีพระราชดำ ริส่ริ ส่งเสริมริสนับสนุน การศึกษาทุกสาขาแก่เยาวชนและประชาชนอย่างทั่วถึง การศึกษาในระบบโรงเรียรีนทั่วทั่ประเทศ ตั้งตั้แต่ในเมือมืงไปถึง ถิ่นทุรกันดาร เช่น โรงเรียนจิตรลดา ในภูมิภาค เช่น โรงเรียรีนเจ้าพ่อหลวงอุปถัมภ์ โรงเรียรีนร่มร่เกล้า โรงเรียรีน ราชประชานุเคราะห์ ฯลฯ จัดโครงการศึกษาทางไกล ผ่าผ่นดาวเทียทีมเพื่อพื่แก้ปัก้ญปัหาขาดแคลนครู และเพิ่มพิ่แหล่งล่ศึกศึษา ให้เห้ยาวชนในถิ่นถิ่ทุรทุกันกัดาร มีโมีอกาสเล่าล่เรียรีนได้อด้ย่าย่งต่อต่เนื่อนื่ง การศึกศึษานอกระบบ ได้แด้ก่ โรงเรียรีนพระดาบส และการศึกศึษาตามอัธอัยาศัยศัจัดจัทำ สารานุกนุรมไทยสำ หรับรัเยาวชน และ พระราชทานทุนทุการศึกศึษาอย่าย่งกว้าว้งขวาง เช่นช่ทุนทุอานันนัทมหิดหิล ทุนทุมูลมูนิธินิภูธิมิภูพมิล เป็นป็ต้นต้
ด้านสาธารณสุข ทรงตระหนักนัถึงถึสุขสุภาพอนามัยมั ประชาชน และโรคระบาดที่คุ ที่ กคุคามบั่นบั่ทอนชีวิชีตวิราษฎร ได้แด้ก่ โรคเรื้อรื้น วัณวั โรค โปลิโลิอ และโรคติดติต่อต่ร้าร้ยแรง ทรงสงเคราะห์ผู้ห์ ปผู้ ระสบสาธารณภัยภั ทุกทุวาระอย่าย่งทันเหตุกตุารณ์ ฟื้นฟื้ ฟูทั้งทั้ร่าร่งกายและจิตจิ ใจ จัดจัตั้งตั้หน่วน่ยงานแพทย์หย์ลวง หน่วน่ยแพทย์พย์ระราชทานทั้งทั้ทางบกและทางน้ำ หน่วน่ยทันทัตกรรมเคลื่อลื่นที่พ ที่ ระราชทาน ก่อตั้งตั้มูลนิธิรธิาชประชาสมาสัย และมูลนิธิรธิาชประชานุเคราะห์ ดำ เนินงานช่วช่ยเหลือ ในโอกาสต่าต่งๆ โดยเฉพาะก่อก่ตั้งตั้มูลมูนิธินิชัธิยชัพัฒพันา ดำ เนินนิการช่วช่ยเหลือลืประชาชนได้รด้วดเร็วร็ ในด้าด้นการแพทย์ ส่งส่เสริมริ ให้ทุห้นทุนายแพทย์สย์าขาต่าต่งๆ ไปศึกศึษาเพิ่มพิ่เติมติ ในต่าต่งประเทศ เพื่อพื่นำ วิทวิยาการที่เ ที่ จริญริมาพัฒพันาประเทศ
สำ นักงานวัฒนธรรมจังหวัดปทุมธานี