ขนมพื้นบ้าน ภาคหนือ

ขนมพื้นบ้าน
ภ า ค ห นื อ

สู ต ร ข น ม พื้ น บ้ า น ภ า ค เ ห นื อ

ขนมจ็อก

ขนมจ็อก หรือ ขนมเทียน บางแห่งเรียกว่า ขนมนมสาว เป็นขนมที่นิยมทำ ในช่วงเทศกาล
สงกรานต์มาแต่โบราณ และงานบุญต่างๆบางสูตรใส่ถั่วลิสงป่นหรืองาขี้ม้อน ลงในไส้มะพร้าว
หรือไส้ถั่วเขียว โดยเอาถั่วเขียวนึ่งแล้วบด นำมาผสมหรือผัดกับเครื่องปรุง มีรสเค็มนำ เรียกว่า
ไส้เค็ม ปัจจุบัน มีการทำไส้ขนมจ็อกหลากหลาย ตามแต่ที่ผู้ทำจะชอบ เช่น ไส้ถั่วเขียว ไส้ถั่วแดง
ไส้เค็ม




สูตร ( ไส้หวาน ) เตรียมไส้หวาน

ส่วนผสมไส้หวาน 1. นำน้ำตาลปี๊ บและน้ำเปล่าใส่ภาชนะตั้งไฟเคี่ยวจนแตกฟอง ใช้ไฟปานกลาง
น้ำตาลปี๊บ 100 กรัม 2. ใส่มะพร้าวทึนทึกลงไปเคี่ยวด้วย จนเหนียว และแห้งที่จะปั้ นได้
มะพร้าวทึนทึก 2 ถ้วย ประมาณ 10-15 นาที แล้วพักไว้
น้ำเปล่า 1 ถ้วย
เตรียมแป้ง
ส่วนผสมแป้ง
แป้งข้าวเหนียว 200 กรัม 1. นำกะทิใส่หม้อตั้งไฟอ่อน แล้วเติมน้ำตาลปี๊ บลงไป คนจนน้ำตาลละลาย ปิดไฟ
น้ำตาลปี๊บ 100 กรัม 2. น้ำแป้งข้าวเหนียวมานวด โดยค่อยๆ เทส่วนผสมกะทิลงไปนวด จนเข้ากันดี พักไว้
น้ำกะทิ 2 ถ้วย
น้ำมันพืช ห่อขนม

ใบตอง 1. นำใบตองผึ่งแดด เพื่อไม่ให้แตกขณะห่อขนม
2. ตัดใบตองเป็นสีเหลี่ยมผืนผ้า ตัดมุมให้มนเล็กน้อย เช็ดด้วยน้ำมันพืชเล็ก
น้อย ขนมจะได้ไม่ติดใบตอง
3. ปั้ นไส้ขนมขนาดพอดีคำ แล้วนำแป้งที่นวดไว้หุ้มไส้ขนมอีกที
4. นำใบตองมาจับจีบให้เป็นรูปกรวย แล้วใส่ขนมลงไป
5. พับเก็บสอดเหลี่ยมมุมของใบตองให้เรียบร้อย เป็นรูปสามเหลี่ยม
6. นำขนมไปนึ่ง โดยใช้ไฟแรงประมาณ 30 นาที พักให้เย็น พร้อมเสิร์ฟ

ข้าวแต๋น




ข้าวแต๋น เป็นขนมที่นิยมทำกันในเทศกาลปีใหม่เมือง หรือสงกรานต์ งานปอยลูกแก้ว
และงานปอยหลวง ปัจจุบัน นิยมผสมน้ำแตงโมลงในข้าวเหนียวที่นึ่งแล้ว ก่อนนำมากดลงพิมพ์
เ พื่ อ เ พิ่ ม ก ลิ่ น ห อ ม แ ล ะ ค ว า ม ห ว า น อ ร่อ ย

สูตร

อัตราส่วนข้าวแต๋น 1.นำข้าวเหนียวแช่น้ำ จากนั้นนำไปนึ่ง โดยในน้ำต้มใส่ใบเตยลงไปเพื่อให้หอม
ข้าวเหนียวเขี้ยวงูใหม่ 500 กรัม (น้ำหนักก่อนนึ่ง) ใช้เวลานึ่งประมาณ 30 นาที
น้ำแตงโม 200 ml.
หัวกะทิ 50 ml. (ใช้น้ำแตงโมแทนที่ได้) 2.นำแตงโมปั่ นให้ละเอียด กรองด้วยผ้าขาวบาง จากนั้นใส่หัวกะทิ น้ำตาล
น้ำตาลทรายไม่ฟอกสี 3 ช้อนโต๊ะ ทรายไม่ฟอกสี และเกลือป่นลงไป คนให้เข้ากัน นำข้าวเหนียวที่นึ่งสุกแล้ว
เกลือป่น 1/2+1/4 ช้อนชา เทลงไป คลุกเคล้าให้เข้ากัน พักทิ้งไว้ประมาณ 15-20 นาที
งาดำ 2 ช้อนโต๊ะ (ไม่ต้องคั่วและจะใส่หรือไม่ใส่ก็ได้)
3.เมื่อครบเวลา ให้ใส่งาดำลงไป คลุกเคล้าให้เข้ากัน จากนั้นอัดใส่พิมพ์และ
อัตราส่วนน้ำตาลโรยหน้า ตากแดดไว้
น้ำตาลมะพร้าว/น้ำตาลปี๊บ 450 กรัม
น้ำตาลทรายแดง 100 กรัม 4.นำกระทะใส่น้ำมันตั้งไฟแรงเพื่อให้น้ำมันร้อน จากนั้นปรับเป็นไฟกลาง นำ
เกลือป่น 1/4 ช้อนชา ข้าวที่ตากแดดมาทอด โดยคีบข้าวไว้แล้วขยับให้โดนน้ำมันทั่วๆ ก่อนจะ
น้ำเปล่า 40 กรัม ปล่อย เพื่อให้ข้าวฟู ใช้เวลาทอดไม่นาน สังเกตให้มีลักษณะเหลืองกรอบ
สามารถนำขึ้นได้เลย พักสะเด็ดน้ำมันไว้

5.ทำน้ำตาลราดหน้าข้าวแต๋น โดยการนำน้ำตาลปี๊ปหรือน้ำตาลมะพร้าว น้ำ
เปล่า น้ำตาลทรายแดง เกลือป่น ลงหม้อ ใช้ไฟกลางค่อนไฟอ่อน คนผสม
ให้เข้ากันดี พักไว้ให้อุ่นๆ จะทำให้ข้นขึ้น แล้วใช้ช้อนตักน้ำและหยอดลงไป
บนข้าวตามชอบ

ขนมแตงไทย

ขนมแตงไทย หรือเข้าหนมบ่าแตง (อ่านว่า เข้าหนมบ่าแต๋ง) หรือขนมแตงลาย
(แตงลาย คือแตงไทย)มีวิธีการทำคล้ายขนมกล้วย และขนมตาล เพียงแต่เปลี่ยนจากกล้วยน้ำว้า
สุกงอม น้ำคั้นจากเนื้อผลตาลสุก เป็นแตงไทย

สูตร 1.ปอกเปลือกแตงไทยให้เรียบร้อย จากนั้นก็ควักไส้ออกมาให้หมด
2.เตรียมอ่างผสม ใส่แป้งมัน แป้งข้าวเจ้า จากนั้นก็ผสมให้เข้ากันพร้อมเท
ส่วนผสม
แตงไทย กะทิลงไป
น้ำตาลทราย 3.เมื่อเราผสมแป้งเสร็จแล้ว ก็สับแตงไทยเป็นชิ้นเล็ก ๆ ใส่ลงไปอ่างแป้งเลย
แป้งมัน 4. ปรุงรสด้วยน้ำตาลทรายและเกลือป่น
แป้งข้าวเจ้า 5.ห่อใบตองแล้วกลัดให้เป็นถ้วย ๆ เหมือนกรวยตั้งไว้ จากนั้นก็เทแป้งใส่
มะพร้าวขูดฝอย
เกลือป่น แต่ละกรวย
กะทิ 6.นำขนมไปนึ่ง โดยเราจะใช้เวลา 20 นาที ก่อนนึ่งนั้นโรยมะพร้าวขูดฝอย
ใบตอง 7. พอนึ่งเสร็จก็เตรียมอร่อยได้เลย

นอกจากนี้ภาคเหนือยังมีขนมอีกมากมาย

ขนมเกลือ
ขนมเกลือ หรือเข้าหนมเกลือ (อ่านว่า เข้าหนมเกื๋อ) บ้างเรียกว่า ขนมขาว เป็นขนมชนิดหนึ่งที่ทำจากแป้ง
ข้าวเจ้า ส่วนผสมหลักมีแป้งและเกลือ ถ้าชอบหวาน ให้ใส่น้ำตาล ถ้าชอบกะทิ ก็ใส่ไปด้วยก็ได้ หรืออาจโรยงา
ดำลงไปด้วย มีคำพูดว่า เข้าหนมเกลือ เบื่อบ่าว เป็นคำพูดเชิงสัพยอกว่า หากไม่ชอบหนุ่มคนใด ถ้าเขามาพูด
เกี้ยว ก็ให้สาวนั้นเอาเข้าหนมเกลือให้บ่าวหรือชายหนุ่มผู้นั้นกิน เพราะขนมเกลือมีแต่แป้ง กินมากจะแน่นท้อง
จนอาจจะพูดอะไรไม่ออก และอาจกลับบ้านไปเลย

ขนมตาล
ขนมตาล หรือเข้าหนมบ่าตาล (อ่านว่า เข้าหนมบ่าต๋าน) มีวิธีการทำคล้ายขนมกล้วย เพียงแต่เปลี่ยนจาก
กล้วยน้ำว้าสุกงอมมาเป็นน้ำคั้นจากเนื้อผลตาลสุก และมีการหมักส่วนผสม หลังจากที่นวดส่วนผสมให้เข้ากัน
แล้ว เพื่อให้แป้งฟู น่ารับประทาน

ขนมฟักทอง
ขนมฟักทอง หรือเข้าหนมบ่าฟักแก้ว เป็นขนมชนิดหนึ่งที่ทำจากแป้งข้าวเจ้า ส่วนผสมหลักมีฟักทองนึ่ง
แป้งข้าวเจ้า และน้ำตาลทราย วิธีการคล้ายกับขนมกล้วย เพียงแต่เปลี่ยนจากกล้วยน้ำว้า เป็นฟักทองนึ่งแทน

ขนมมันสำปะหลัง
ขนมมันสำปะหลัง หรือ เข้าหนมมันต้าง เป็นขนมที่มักพบขายทั่วไปตามท้องตลาดในภาคเหนือ ใช้มัน
สำปะหลังโม่ให้ละเอียด ผสมกับน้ำตาลและเกลือ จากนั้นนำใส่ถาดนึ่ง พอสุกจะมีสีเหลืองและเป็นแป้งใสๆ ทิ้ง
ไว้ให้เย็น ตัดเป็นชิ้นๆ คลุกกับมะพร้าวขูด

ขนมลิ้นหมา
มลิ้นหมา บ้างเรียกว่า เข้าหนมเปี่ยง หรือเข้าเปี่ยง เป็นขนมที่ทำมาจากแป้งข้าวเหนียวดำนวดกับน้ำจนหนืด
แต่ไม่เละ เติมเกลือให้มีรสเค็มเล็กน้อย บ้างใช้แป้งข้าวเห ขน นียวสีขาวนวดกับน้ำอ้อยและเกลือให้มีรส
หวานๆ เค็มๆ นำมะพร้าวขูดคลุกกับน้ำตาลทราย ช่วยให้ขนมอร่อย และน่ารับประทาน

ขนมวง
ขนมวง คือขนมที่ทำด้วยแป้งเป็นรูปวงกลมแบบเดียวกับขนมโดนัท มีน้ำอ้อยหยอดไปโดยรอบตามกึ่งกลาง
ด้านบน ปัจจุบัน ไม่คอยมีขายในท้องตลาดในเมือง แต่มักจะพบในตลาดแถวชานเมือง

ขนม ศิลาอ่อน
เข้าหนมซะละอ่อน หรือบ้างเรียก เข้าหนมสาลาอ่อน เข้าหนมศิลาอ่อน หรือขนมถาด เป็นขนมที่ทำด้วยแป้ง
ข้าวเจ้า บ้างนิยมนำถั่วเขียวคั่วสุกบดโรยหน้าก่อนรับประทาน

ข้อมูลเพิ่มเติม : https://sites.google.com/site/khrutey/