2.เส้นทางตะวันตก

พระราชา
ไมไดม ีแตในนทิ าน
ในเดตินรแยีขดอมนงตพแัวรหเดะงรินกาทาชราาเงรไียปนรู
สนุกรู
สนุกคิด Heart

Head สนุกทำ
Hand

เตรยี มตวั ไปเรยี นรู ใหเ ต็มอิ่ม

เตรยี มใจไปสนกุ ใหเต็มที่

เตรียมถามไดทกุ คำถามทส่ี งสยั

เตรยี มบันทกึ ทกุ ความประทบั ใจไวกันลืม

ณ แหลงเรีนรู พพิ ธิ ภัณฑมีชีวติ
จากโครงการอันเน่อื งมาจากพระราชดำริ

พระราชา รัชกาลที่ ๙

˹ѧÊ×Íà´¹Ô ·Ò§¢Í§©Ñ¹

ªÍè×
ª×èÍàÅ‹¹
âçàÃÂÕ ¹
ªéѹ
¤µÔ»ÃШÒí ã¨
â·ÃÈ¾Ñ ·

àµÃÕÂÁµÇÑ ÍÍ¡à´¹Ô ·Ò§ä»àÃÂÕ ¹ÃÙŒ

ÊÁ´Ø ºÑ¹·Ö¡ ¡Ãк͡¹éÒí

´¹Ô ÊÍ ¡ÅÍŒ §¶Ò‹ ÂûÙ

Âҧź ËÁÇ¡
¡ÃÐà»Ò‰ ໇

คมู อื พอ แม
(Parent’s Guide)

การเดนิ ทาง ‘ตามรอยพระราชา’ ของเดก็ ๆ ครงั้ น้ี พอ แม
ครู หรือผู ใหญส ามารถมสี วนรวมในการเรียนรแู ละสนกุ
ไปกบั เด็กๆ ดวยการ…
• กระตนุ ใหเดก็ ๆ เกดิ การเรียนรูอยางสรางสรรค
สบื เสาะ จินตนาการ และลงมอื ทํา
• สงั เกต พฤตกิ รรมการเรียนรขู องเดก็ ๆ สง เสริมใหเ กดิ
การตอ ยอด และเช่ือมโยงกบั ประสบการณจ ริง
• ประเมิน การเรียนรูและทักษะสําคัญท่ีเกิดจากการ
เรียนรูของเดก็ ๆ

๔ ทกั ษะ คอื

แรงบันดาลใจ คิดสรา งสรรค

เอาใจใส จดจอ อยากเรียนรู สาํ รวจ เสาะแสวงหาคําตอบ
อยากทาํ ตอ สงั เกต อธบิ ายขอ มลู สรา งแนวคิดใหม

เกดิ แรงบันดาลใจ เชื่อมโยง บูรณาการ

คิดวิเคราะห ลงมอื ทาํ

เขาใจปญ หา เปรียบเทียบมมุ มอง ปฏบิ ตั ิจริง กลา ลอง
ตา งๆ ตรวจสอบความถูกตอ ง กลา เรียนรู ลองลงมอื ทํา
วิเคราะหขอมลู แสดงเหตุผล

๒

ËÇÁàÃÕ¹Ãٌ仡ºÑ à´¡ç æ

• ¡Ãе¹ØŒ ãˌഡç æ ʹ㨠ªÕéªÇ¹ãËŒÊ§Ñ à¡µÊÔ觵‹Ò§æ ÃͺµÑÇ
• ªÇ¹à´¡ç æ µ§Ñé ¤íÒ¶ÒÁ ¤´Ô áÅÐËÒ¤Òí µÍº
• Åͧãˌഡç æ ä´àŒ Å‹¹ Åͧ·Òí ÊÑÁ¼ÑÊ áÅÐàÃÕ¹ÃÊŒÙ Ô§è µÒ‹ §æ
• ªÇ¹à´ç¡æ ãˤŒ ´Ô àªè×ÍÁâ§ÊÔ§è µÒ‹ §æ ¡ÑºµÑÇàͧ ·ºÕè ŒÒ¹ ·âèÕ Ã§àÃÂÕ ¹
áÅÐÊѧ¤ÁÃͺµÑÇ
• µ§éÑ ¤Òí ¶ÒÁãËŒà´ç¡æ ·íÒ¤ÇÒÁࢌÒã¨àÃ×èͧÃÒÇ »˜ÞËÒ áÅÐÊÒà˵Ø
¢Í§¡ÒÃà¡´Ô »˜ÞËÒµÒ‹ §æ
• µ§éÑ ¢ÍŒ Ê§Ñ à¡µãËàŒ ´¡ç æ ¤Ô´¶§Ö ¢ŒÍ´Õ-¢ŒÍàÊÕ¢ͧÊÔ§è µÒ‹ §æ ·èÕä´àŒ Ëç¹
• µ§éÑ ¢ŒÍʧÊÂÑ áÅФŒ¹¤ÇŒÒ¢ÍŒ ÁÅÙ à¾ÁèÔ àµÁÔ µÍ‹ ¨Ò¡áËÅ‹§Í×¹è æ
• ·ÒŒ ·ÒÂà´ç¡æ ãËŒ¤Ô´ËÒá¹Ç·Ò§á¡»Œ Þ˜ ËÒµÒÁÇÔ¸¢Õ ͧµÑÇàͧ

3

๔

๕

µÒÁÃ;ÃÐÃÒªÒ »ÃҪޏá˧‹ ¹íéÒ
กาลคร้งั หน่ึงเกษตรกรยากจน ไรทŒ ด่ี ินทาํ กนิ

พระราชา รัชกาลที่ ๙
จงึ พระราชทานทีด่ ิน 1,00๙ ไร‹
จัดสรรท่ีดนิ ใหเŒ กษตรกรคนละ ๒0 ไร‹
เขาŒ ไปทํากนิ เมอื่ ป‚ พ.ศ. ๒๕๒0
พรอŒ มทั้งพระราชทานแนวทางการทําเกษตรผสมผสาน
นับจากนนั้ ชาวบŒานกม็ ีความเปนš อยทู‹ ่ีดขี นึ้

µÃÒ»ÃзѺ

๖

ŋͧàÃÍ× ÍÍ¡ä»àÃÕ¹Ì٠จดุ ที่ ๓
ªÕÇÔµà¡ÉµÃ¡ÃÃÔÁ¤ÅͧÁËÒÊÇÑÊ´Ôì
• á»Å§à¡ÉµÃ
• ÁËÈÑ ¨ÃϹҺÇÑ ปลูกพืชหลากห
ลงพายเรือเลน‹ ในนาบวั กันไหม
นาบวั ไมไ‹ ดมŒ แี คด‹ อกบวั เกษตรกรทาํ นาบวั มรี ายไดŒ ใหŒเก
• ¡ÅØÁ‹
จากการขายดอกบัว เล้ียงปลาในนาบวั รอบคันแปลงบัว
ปลูกพืชลŒมลกุ พชื ผกั สวนครวั

นํ้าใสในนาบวั จึงมบี ัว ในนาบัวจงึ มีปลา
รอบนาบัวจึงมีพืชผกั มากมาย

จดุ ที่ ๒

• ¿˜¡¢ÒŒ ÇÁÒ¡¤
ชมแปลงปลูกฟก˜
¤Ø³¤‹Ò¨Ò¡¿˜¡¢ÒŒ

๗ ÅͧªÔÁ¹éíÒ¿˜¡¢ÒŒ Ç

üÊÁ¼ÊÒ¹ µÒÁá¹Ç·ÄÉ®ÕãËÁ‹ ในแปลงเกษตรผสมผสานมี
หลาย สรŒางรายไดŒและใชพŒ นื้ ท่ี สิ่งต‹างๆ มากมาย แบ‹งพื้นท่ีทํานา
กิดประโยชนสงู สุด เล้ียงปลา ปลูกผักผลไมŒหลายชนิด
ตามคันดิน ผลัดเปล่ียนหมุนเวียน
ÁáÁº‹ ÒŒ ¹à¡ÉµÃ¡ÃÁËÒÊÇÊÑ ´ìÔ ทกุ ฤดกู าล
เรียนรกŒู ารทําไข‹เคม็ • ´«Ù ÔÁÕ¾ª× ¼Ñ¡ÍÐäúҌ §
กลวŒ ยตาก ขาŒ วตงั จุดที่ ๑ ã¹á»Å§à¡ÉµÃ¼ÊÁ¼ÊÒ¹
• ÃÙŒäËÁ·Òí äÁµŒÍ§ÁºÕ Í‹ ¹íÒé ã¹á»Å§à¡ÉµÃ
STทA่ีนMี่ P • à¡ÉµÃ·ÄÉ®ãÕ ËÁ¤‹ ×ÍÍÐäÃ
ª‹ÇÂà¡ÉµÃ¡Ã㪌¾¹é× ·èÕ
ãËŒà¡Ô´»ÃÐ⪹ʏ Ù§ÊØ´ä´ŒÍÂÒ‹ §äÃ

• Êǹ¡ÅÇŒ ÂäÁ¡Œ ѺÊÒ¹íéÒ
สวนกลŒวยไมŒนานาชนิด ออกดอก

สวยงาม เพราะไดนŒ ํา้ สะอาด จดุ ที่ ๕

¤³Ø »ÃÐ⪹ จดุ ท่ี ๔ Á¡Õ ÅÇŒ ÂäÁŒ¾Ñ¹¸ÍØ ÐäúŒÒ§
กขŒาว ÊÕÊÇÂæ ·é§Ñ ¹Ñ¹é àÅÂ

ÒÇÁÕÍÐäúҌ §

Ç¡¹Ñ ˹͋๘ ÍËÍÂäËÁ

๙

Á·Õ ´Õè ¹Ô ·Òí ¡¹Ô áÅÇŒ ·Òí äÁµÍŒ §¨´Ñ ¡ÒùÒíé

¾.È.òõóø คลองมหาสวสั ดเิ์ กดิ ปญ˜ หาผกั ตบชวาขวางทางนาํ้
หนาแนน‹ จนเรอื สัญจรไมไ‹ ดŒ ทาํ ใหŒน้าํ นง่ิ และไม‹ไหลเวียน ส‹งผล
กระทบตอ‹ สิ่งมีชวี ติ ในน้ํา เกิดภาวะน้าํ เสยี สง‹ กล่ินรบกวนตามมา

¾.È.òõôó ชาวบาŒ นไดแŒ รงบนั ดาลใจจากแนว
พระราชดําริ “ธรรมชาติบําบัดธรรมชาติ” ฟ„œนฟู

สภาพคลอง แกปŒ ญ˜ หานา้ํ เนา‹ เสยี และปญ˜ หา
ผกั ตบชวาในคลองมหาสวสั ดแ์ิ บบพง่ึ ตนเอง

โดยคดิ คนŒ วธิ กี ารแกปŒ ญ˜ หา เชน‹ ตดิ ตงั้
ถังดักไขมัน ใชŒกังหันน้ําพลังงาน
แสงอาทติ ย ใชŒจุลนิ ทรยี บ าํ บดั นา้ํ เสีย
และกาํ จัดผักตบชวานํามา
ผสมดินบรรจุถุงขาย

10

ªÒǺҌ ¹á¡Œ»Þ˜ ËÒ¹éÒí ¨¹à¡´Ô ໚¹
“¾Ô¾Ô¸Àѳ±¸ ÃÃÁªÒµÔ ¨Ñ´¡ÒùÒéí ªØÁª¹µÒÁá¹Ç¾ÃÐÃÒª´íÒÃÔ”
บนพน้ื ที่ 1,00๙ ไรถ‹ อื เปนš “พพิ ธิ ภณั ฑธ รรมชาติ จดั การนา้ํ ชมุ ชน
ตามแนวพระราชดําร”ิ ทีน่ ่ีมีอะไรใหเŒ ดก็ ๆ ไดŒเรยี นรŒมู ากมาย
• บําบัดนํา้ เสยี ดวŒ ยวธิ ธี รรมชาติ
• ทําการเกษตรผสมผสาน
• พ่งึ พาสายนา้ํ รกั ษาน้าํ รักษาดิน

• ¡ÒúÒí º´Ñ ¹íÒé àÊÂÕ ´ÇŒ ÂÇÔ¸Õ¸ÃÃÁªÒµÔÁÍÕ ÐäúҌ §
• ·Òí äÁ¸ÃÃÁªÒµÔ¶§Ö ºíÒº´Ñ ¸ÃÃÁªÒµÔä´Œ

11

¾ÃÐÃÒªÒÊ͹àÃèÍ× §...
ºÒí º´Ñ ¹éÒí àÊÕ´nj ÂÇÔ¸Õ¸ÃÃÁªÒµÔ

“ป˜ญหามา ป˜ญญาเกิด” แกŒป˜ญหาน้ําเน‹าเสีย ดŒวยวิธี
“ธรรมชาติบาํ บดั ธรรมชาติ”

¹éÒí àÊÂÕ ¤×Í ¹Òéí ·àèÕ ÃÒãªáŒ ÅÇŒ 㹪ÕÇµÔ »ÃШÒí Çѹ
»ÅÍ‹ ÂŧÊá‹Ù Á‹¹éíÒÅÒí ¤Åͧ

• อาบนาํ้ • ลŒางจาน • ซักผŒา
• เศษอาหาร • อ่นื ๆ

¹íéÒàÊÂÕ ÁÒ¨Ò¡ºŒÒ¹¢Í§àÃÒ¹èàÕ Í§
·Òí ÍÂÒ‹ §äÃãËŒºŒÒ¹àÃһŋ͹Òíé àÊÕÂ
ÊÙ‹áËÅ‹§¸ÃÃÁªÒµ¹Ô ÍŒ Âŧ

à´¡ç æ ÃÙŒäËÁ¹Òíé àÊÕÂÁÒ¨Ò¡ä˹ÍÕ¡ºÒŒ §
• ใชสŒ ารเคมีทางการเกษตร
• ท้งิ ขยะลงแมน‹ ํ้าลําคลอง
• นํ้าใชŒแลวŒ จากครัวเรอื นปลอ‹ ยลงสูล‹ ําคลอง

1๒ • ผกั ตบชวาหนาแนน‹

ÊÒ¹íéÒá˧‹ ¤ÇÒÁ´ÍÕ ¹Ñ Âè§Ô ãËÞ‹
การแกŒปญ˜ หาตามรอยพระราชา เร่มิ ตนŒ ดŒวยหวั ใจ

ทเี่ อ้อื อาทรตอ‹ สายนํ้าและผคูŒ นรอบขาŒ ง เรม่ิ ตŒนจากวนิ ยั
ในครวั เรอื น

ทุกบŒานร‹วมใจใชŒถังดักไขมัน ไม‹ท้ิงของเสีย
ลงแม‹นํ้าลําคลอง นี่คือจิตสาธารณะ ที่ต‹างคิดถึง
ส‹วนรวม เพื่อใหŒทุกคนไดŒใชŒประโยชนร‹วมกันไป
นานๆ เด็กๆ จึงไดŒเห็นสายน้ําท่ีใสสะอาดแบบนี้
และยังเปšนสายนํ้าแห‹งความดีท่ีย่ิงใหญ‹ สมกับชื่อ
คลองมหาสวสั ดิอ์ ยา‹ งแทจŒ รงิ

• µÔ´µ§Ñé ¶Ñ§´¡Ñ ä¢Á¹Ñ 㹤ÃÇÑ àÃÍ× ¹ 㹶ѧ´¡Ñ ä¢Áѹ¤ÃÇÑ àÃ×͹ÁÕÍÐäùÐ
การท้ิงเศษอาหารลงในคลอง ทําใหŒ ·íÒäÁ¶Ö§ª‹Ç¡Ãͧ¢Í§àÊÕÂä´ŒÅЋ

นาํ้ เนา‹ เสยี ตอŒ งตดิ ตง้ั ถงั ดกั ไขมนั เพอ่ื กรอง 13
ของเสยี ไม‹ใหลŒ งสคู‹ ลอง

• ¨ØÅ¹Ô ·ÃÂÕ ºíҺѴ¹éÒí àÊÂÕ
ใชŒจุลินทรียเพ่ือการบําบัดน้ําเสีย ซ่ึงจุลินทรีย

มีทั้งแบบนํ้า และแบบแหŒง หรือการป˜œนอีเอ็มบอล
โยนลงนา้ํ ชว‹ ยปรบั สภาพนา้ํ เสยี ใหŒดขี ึน้

¨ÅØ Ô¹·ÃÂÕ ¤ ×ÍÍÐäà ÁÒ¨Ò¡ä˹
·íÒäÁ¨ÅØ ¹Ô ·ÃÂÕ ¶ Ö§ª‹ÇºÒí ºÑ´¹íéÒàÊÂÕ ä´¹Œ Ð
• ¡§Ñ Ëѹ¹Òéí ¾Å§Ñ §Ò¹áʧÍҷԵ

นําพลังงานแสงอาทิตยมาจ‹าย
พลังงานใหŒกังหันหมุนตีน้ํา เพื่อเพ่ิม
ออกซเิ จนใหกŒ บั นาํ้ เปนš การชว‹ ยบาํ บดั
นํา้ เสยี

เราทุกชีวิตลŒวนตอŒ งพ่ึงพาสายนาํ้ จึงตอŒ งดแู ลรกั ษาแหลง‹ น้าํ
ใหใŒ สสะอาดอยู‹เสมอ ตามแนวทางของพระราชา ผŒทู รงเปšนปราชญแ หง‹ น้ํา

เม่ือพลิกฟ„œนคลองใหŒน้ําใสสะอาด สัตวน้ําก็กลับมามีชีวิต
ทําการเกษตรไดŒอย‹างอุดมสมบูรณ ตามหลักเกษตรทฤษฎีใหม‹
ใชŒชีวิตตามวิถีพอเพียง ท่ีพระราชาไดŒทรงมอบไวŒใหŒเปšนแนวทาง
ในการดาํ เนนิ ชวี ิตอย‹างยัง่ ยืนและมคี วามสุข

1๔

• ·Òí ´¹Ô ¼ÊÁ¼¡Ñ µºªÇÒ
à¾ÔèÁÁÅÙ ¤‹ÒãËŒ¼Ñ¡µºªÇÒ

กาํ จัดผักตบชวา นาํ มาทํา “ดินผสม
ผักตบชวา” บรรจุถุงขาย สราŒ งรายไดŒ

• ´Ô¹¼ÊÁ¼Ñ¡µºªÇÒ ÁÕÊÇ‹ ¹¼ÊÁÍÐäúҌ §
• ´¹Ô ¼ÊÁ¼¡Ñ µºªÇÒàÍÒä»ãªŒ·Òí ÍÐäÃ
• à´¡ç æ ä´àŒ ÃÂÕ ¹Ã͌٠ÐäúҌ §¨Ò¡¡ÒÃÁÒà·ÂÕè Ç

·ÕèªØÁª¹ºŒÒ¹ÈÒÅÒ´Ô¹

พพิ ิธภัณฑธ รรมชาติ จัดการนา้ํ ชมุ ชนตามแนวพระราชดาํ ริ
บŒานศาลาดนิ ตาํ บลมหาสวัสดิ์
อําเภอพทุ ธมณฑล จงั หวดั นครปฐม
www.utokapat.org/museum0๒.html
โทร. 0๘ 1๔๙๘ ๖3๔0, 0 3๔๒๙ ๗0๙๙
ติดต‹อลอ‹ งเรอื ชมแหลง‹ เรียนรูŒ

ค‹าเหมาเรือ 3๕0 บาท นัง่ ไดŒ ๖ คน ค‹าใชŒจา‹ ยต‹อ 1 คน คนละ 1010 ๕บาท

áçº¹Ñ ´ÒÅ㨨ҡËÇÑ Á¹Ñ à·È
ÊÙ‹â¤Ã§¡Òê§èÑ ËÇÑ ÁѹµÒÁ¾ÃÐÃÒª´Òí ÃÔ
เมอื่ ป‚ พ.ศ. ๒๕๕1 พระราชาทรงเอาหวั มนั เทศวางบนตาชัง่

ตัง้ ไวŒบนโตะทรงงาน เพอ่ื เปšนคติเตอื นใจ “ชง่ั หวั มัน”
หัวมนั เทศเมอ่ื วางอยู‹นานเขาŒ กแ็ ตกใบมตี นŒ งอกออกมา

ทรงใหŒเอาตนŒ มันนนั้ ไปเพาะเลี้ยงไวŒในเรือนเพาะชาํ
แลวŒ นํามนั เทศหวั ใหม‹มาวางไวบŒ นตาช่ังแทน

ทําเชน‹ นเ้ี รอ่ื ยไป ในเรือนเพาะชํากม็ แี ต‹ตŒนมันเทศ
ทรงมดี ํารวิ ‹า หัวมันเทศวางไวŒบนตาชงั่ ไม‹มดี นิ และน้ํายงั งอกไดŒ

ทด่ี ินแปลงน้มี ดี ินและพอมีน้ําอยู‹บŒาง กน็ ‹าจะปลกู มนั เทศไดŒ
จงึ ทรงพระราชทานตŒนมนั เทศจากเรอื นเพาะชํามาปลกู ไวŒท่นี ี่
และพระราชทานช่อื โครงการน้วี ‹า “โครงการชง่ั หวั มนั ตามพระราชดําริ”

µÃÒ»ÃзºÑ ·íÒäÁ¾ÃÐÃÒªÒ¶Ö§¤´Ô á¡Œ»˜ÞËÒ
¡ÒûÅÙ¡¾×ªã¹¾é×¹·èÕáËŒ§áÅŒ§
1๖

1๗

µÐÅغŒÒ¹äˢͧ¾ÃÐÃÒªÒ ÃѪ¡ÒÅ·Õè ù ¾¾Ô ¸Ô Àѳ±´ Ô¹
Ê´Ø ËÃÃÉÒ ¹è§Ñ öÃҧࢌҪÁäË เรียนรŒเู กยี่ วกับดนิ
มากมายหลายชนดิ

·‹Ø§¡§Ñ Ë¹Ñ ÅÁ STทA่ีนMี่ P
กงั หันลมผลติ ไฟฟา‡ และแผงรบั
พลงั งานแสงอาทติ ย

¿ÒÏÁ»ÈØÊѵǏ
สาธติ ฟารม โคนม
ฟารม ไกไ‹ ข‹

á»Å§»Å¡Ù ¾ª× àÈÃÉ°¡¨Ô
เช‹น สบั ปะรด มะนาว มะพราŒ ว
มนั เทศ ยางพารา ไมŒผล พชื ไร‹ และพืชผักตา‹ งๆ
อาทิ ชมพู‹เพชร กลวŒ ย กะเพรา โหระพา พรกิ
มะเขือเทศราชินี ผกั หวานบŒาน ฯลฯ
• à´¡ç æ ªÍºÍÐäÃã¹â¤Ã§¡Òêè§Ñ ËÑÇÁѹÁÒ¡·ÕèÊ´Ø ·íÒäÁ¶Ö§ªÍº
• ä´ŒàÃÕ¹ÃÙŒÍÐäúҌ § áÅШÐàÍÒÍÐäÃä»»ÃѺ㪌·Õºè ÒŒ ¹ä´Œ

1๘

àÃÍ× ¹·Ã§§Ò¹ã¹ËÅǧ
บŒานพักเรยี บง‹าย ทพ่ี ระราชาใชŒทรงงาน

á»Å§»Å¡Ù ¢ÒŒ Ç โครงการช่งั หัวมันตามพระราชดําริ
ทงั้ ขŒาวเจาŒ และขŒาวเหนยี ว ตําบลเขากระปกุ
เนŒนไมใ‹ หŒมกี ารใชŒสารเคมี อาํ เภอทา‹ ยาง
หรือหากตŒองใชกŒ ็ในปรมิ าณ จงั หวดั เพชรบรุ ี
นŒอยที่สดุ www.chmrp.com
• ÃÙäŒ ËÁ´¹Ô Á¡Õ Õè»ÃÐàÀ· โทร. 0 3๒๔๗ ๒๗01-3
• áÅÇŒ ´¹Ô Ẻä˹¹Ð»ÅÙ¡¾ª× ä´Œ´Õ
• ·Òí ÍÂÒ‹ §äö֧¨Ð»Å¡Ù ¾×ª á»Å§¹ÒÊÒ¸µÔ
ã¹¼×¹´Ô¹·èÕá˧Œ áŧŒ ä´Œ ปลกู ขาŒ วพนั ธุตา‹ งๆ

เปดใหเŒ ขาŒ เยีย่ มชมโครงการทุกวัน
ตง้ั แต‹เวลา 0๘.00 - 1๗.00 น.

1๙

µÒÁÃ;ÃÐÃÒªÒ »ÃҪޏáË‹§´¹Ô
ชือ่ หŒวยทราย เพราะในอดีตเปนš ป†าอุดมสมบรู ณ
มสี ัตวป า† อาศัยอยูม‹ ากมาย โดยเฉพาะเนือ้ ทราย
กาลเวลาผ‹านไป ป†าไมถŒ กู ทาํ ลาย ฝนไมต‹ กตอŒ งตามฤดูกาล
ดนิ เสอื่ มโทรม พระราชาเสด็จในพ้ืนที่ ทรงมีรบั ส่ังว‹า
“หากปล‹อยท้ิงไวจŒ ะกลายเปนš ทะเลทรายในทส่ี ดุ ”

จงึ มพี ระราชดํารใิ หŒจัดตงั้
ศนู ยศึกษาการพฒั นาหวŒ ยทราย อนั เน่ืองมาจากพระราชดําริ

ฟ„œนฟพู ้ืนดนิ และป†าใหŒกลบั มาอุดมสมบูรณ

µÃÒ»ÃзѺ ਌ҵÇÑ ¹Õé ¤Í× à¹éÍ× ·ÃÒÂ
ÊµÑ Çµ ÃСÙÅà´ÕÂÇ¡ºÑ ¡ÇÒ§
๒0
ᵋµÇÑ àÅç¡¡Ç‹Ò
໚¹ÊÞÑ Å¡Ñ É³¢ ͧ·è¹Õ èÕ

๒1

¿„¹œ ¿ÙÊÀÒ¾»†Ò áËŧ‹ ¹íÒé

ชาวบŒานอยู‹ร‹วมกับป†าอย‹างรูŒคุณค‹า
มีจิตสํานึกสาธารณะ รักษาป†าตŒนนํ้า
ใหŒคงอยเู‹ พือ่ ประโยชนของทุกคน

»Ò† ÍÂÙä‹ ´Œ ¤¹¡Íç ÂÙË Í´ ¡ÒûÅÙ¡ËÞÒŒ ὡ
• พฒั นาภเู ขาใหŒเปšนป†าตนŒ นํ้า
• พัฒนาพ้ืนที่ราบเปนš แหลง‹ เกษตรกรรม
• ฟ„œนฟพู ฒั นาพืน้ ทีบ่ ริเวณชายฝ›˜งทะเล
ท้ังป†าบกกับป†าชายเลน
• การอนรุ กั ษด นิ และนาํ้ สราŒ งอา‹ งเก็บนาํ้ ข้นึ ๔ แห‹ง
• สาธติ วิธีการปรับปรุงบํารุงดินดŒวยวธิ กี ารต‹างๆ
เชน‹ การใชปŒ ‰ุยพืชสด ป‰ุยหมกั และป‰ยุ อินทรยี น้ํา
• ปลูกหญŒาแฝก เพื่อปรับและฟ„œนฟูดินใหŒมีสภาพ
ดีขน้ึ ทาํ การเพาะปลูกไดŒ

• ËÞÒŒ ὡªÇ‹ ¿„œ¹¿Ù´Ô¹ ËÞÒŒ ὡ ¾ª× ÁËÈÑ ¨ÃÏ
ãËŒ´¢Õ éֹ䴌ÍÂÒ‹ §äÃ

• ·Òí äÁÀàÙ ¢ÒáÅл†Ò
¶Ö§à»¹š áËŧ‹ µ¹Œ ¹éíÒ

๒๒

áÅÐÃкº¹ÔàÇÈ

¾ÃÐÃÒªÒÊ͹àÃ×èͧ»†ÒäÇŒÇÒ‹
»Å¡Ù »†Ò ๓ Í‹ҧ »ÃÐ⪹ ๔ Í‹ҧ

หลักการปลกู ป†า 3 อย‹าง ประโยชน ๔ อย‹าง
คอื การฟœน„ ฟูทรพั ยากรป†าไมŒควบคู‹กบั ดŒานเศรษฐกจิ
»†Ò ๓ ÍÂÒ‹ § ÁÍÕ ÐäúŒÒ§
1. ป†าไมŒใชสŒ อย ไมโŒ ตเร็ว ใชใŒ นครวั เรอื น เชน‹
สะเดา ไมไŒ ผ‹
๒. ป†าไมŒกินไดŒ ไมผŒ ล เชน‹ มะมว‹ ง มะปราง ขนนุ
3. ป†าไมเŒ ศรษฐกจิ ไมทŒ ปี่ ลกู ไวŒขายหรือไมŒเศรษฐกิจ
เช‹น ไมสŒ ัก เต็ง กฤษณา ประดู‹

¤¹¡Ñº»Ò† ÍÂÙË Ç‹ Á¡¹Ñ Í‹ҧ¾Íà¾ÂÕ § »ÃÐ⪹ ๔ Í‹ҧ¢Í§»Ò†
áÅоè§Ö ¾Ò¡¹Ñ ä´ÍŒ ÂÒ‹ §äà 1. ปา† ไมŒใชสŒ อย
๒. ป†าไมกŒ นิ ไดŒ
3. ป†าไมเŒ ศรษฐกจิ
๔. ประโยชนใ นการชว‹ ยอนรุ กั ษด นิ และนา้ํ

ศูนยศ ึกษาการพัฒนาหวŒ ยทรายอันเนื่องมาจากพระราชดําริ
ตาํ บลสามพระยา อาํ เภอชะอํา จงั หวดั เพชรบรุ ี
www.huaysaicenter.org

โทร. 0 3๒๕๙ 3๒๕๒-๕, 0๖ 1๔3๘ 3๗๒๒ และ 0๙ ๔๒๕๒ 3๕๕๔ ๒3

พระราชาทรงมองเหน็ วา‹
หากไมบ‹ ําบัดน้ําเสยี
เราจะมีนํ้าสะอาดจากท่ไี หนมาใชกŒ ัน
หากธรรมชาตปิ า† ชายเลนถกู ทําลาย

สตั วต า‹ งๆจะไปอาศยั อย‹ทู ไี่ หน
รŒไู หมวา‹ นาํ้ ปา† ชายเลน พชื และสตั วต ‹างๆ

มีความเก่ยี วขอŒ งพง่ึ พาอาศัยกนั
พระราชาจึงใหŒแนวทางไวŒว‹า…“ใชŒธรรมชาตบิ าํ บัดซง่ึ กนั และกัน”

µÃÒ»ÃзѺ ·Òí äÁªè×ÍÇÒ‹ “áËÅÁ¼Ñ¡àºÂéÕ ”
¼Ñ¡àºÂÕé ÍÂÙ‹·èÕä˹
๒๔ ˹ŒÒµÒ໹š ÍÂÒ‹ §äùÐ

๒๕

µÇÑ ª‹ÇÂãËŒáÁ¹‹ éíÒྪúÃØ ¡Õ ÅºÑ ÁÒãÊ

ºÍ‹ ·Õè ñ ÃÙäŒ ËÁ ¹Òíé àÊÕ¨ҡºÒŒ ¹àÃ×͹ à·ÈºÒÅàÁ×ͧྪúÃØ Õ
º‹Í·èÕ ò ¼Ò‹ ¹¡ÒúíҺѴ¨Ò¡·¹èÕ Õè
• Ãкºº‹ÍºíÒº´Ñ ¹íéÒàÊÂÕ มีท้งั หมด ๕ บ‹อ น้ําเสียจากเทศบาล
เมืองเพชรบรุ ี ถูกส‹งมาลงบอ‹ ที่ 1
บอ‹ ท่ี 1 นาํ้ เสียสดุ ๆ เสยี แค‹ไหน ลองดสู ี และดมกลน่ิ สิ
º‹Í·Õè ó ºÍ‹ ·Õè ô

จากน้นั นํา้ จากบ‹อที่ 1 จะถูกสง‹ º‹Í·Õè õ จากบ‹อท่ี ๕ นํา้ จะไห
ตอ‹ ไปบอ‹ ท่ี ๒, 3, ๔ และ ๕ ระหวา‹ งน้ี ไปสู“‹ ปา† ชายเลน”
น้ําจะถูกบําบัดดŒวยวิธีธรรมชาติ ใชŒ
แสงแดด ลม การถ‹ายเทนํ้าและ
จลุ นิ ทรยี ช ว‹ ยยอ‹ ยสลายสงิ่ สกปรก จน
นา้ํ ใสสะอาดขึ้นอกี ครั้ง

๒๖

ÊÊÐÍÒ´´§Ñ à´ÔÁ ¹éíÒãÊáÅŒÇ ´Ô¹µÍŒ §´´Õ ŒÇÂ
• ¡ÅÍ‹ §¤Í¹¡ÃÕµ¡íҨѴ¢ÂÐ

ระบบการกาํ จดั ขยะ ดวŒ ยการ
ใชปŒ ระโยชนจากขยะ

การทําปุ‰ยหมักจากขยะ
โดยการฝ˜งกลบใน
กลอ‹ งคอนกรีต

ÃкºÍ×è¹·èժNj ºíÒº´Ñ ¹éÒí àÊÂÕ ãËŒ¹Òéí ãÊ
• Ãкº¾ª× áÅÐËÞÒŒ ¡Ãͧ¹íéÒàÊÕÂ
ปลกู หญาŒ แฝก หญŒาสตาร
หญาŒ คาลลา‹ หญŒาดกิ๊ ซ่ี ธปู ฤาษี กกกลม
จลุ ินทรยี ในดนิ นํ้า และพืชจะเปลย่ี น • Ãкº¾é×¹·ªèÕ ØÁ‹ ¹éÒí à·ÂÕ Á
สารอินทรยี ทป่ี นเปอ„œ นในนา้ํ เสยี ใหกŒ ลายเปนš ปลกู ธปู ฤาษแี ละกกกลม เตมิ นา้ํ เสยี
ธาตอุ าหารของพืช น้ําจงึ ใสสะอาดข้ึน เขาŒ ระบบใหไŒ หลแบบต‹อเน่ือง ราก
ของพืชเหล‹านี้จะดูดซับ
สารพษิ และสารอินทรยี 
หล ใหŒลดนŒอยลง แลŒว

ยอ‹ ยสลายใหŒหมดไป
ในที่สดุ
• »Ò† ªÒÂàŹºíÒº´Ñ ¹íÒé àÊÂÕ
นํา้ จากบอ‹ ท่ี ๕ จะไหลผ‹านปา† ชายเลน ตนŒ ไมใŒ นป†าชายเลน
จะช‹วยบําบดั นํ้าเสยี อีกครงั้ กอ‹ นทน่ี ํ้าจะไหลลงส‹ูทะเล
น้าํ ทะเลจึงใสสะอาด เพราะมปี †าชายเลนช‹วย
บาํ บดั นาํ้ เปšนปราการด‹านสดุ ทาŒ ย
๒๗

ÃÔàÃèÔÁâ¤Ã§¡ÒÃ

¹Òíé àÊÕ·ռè Ò‹ ¹¡ÒúíҺѴ¨¹ãÊÊÐÍÒ´
¶¡Ù »Å‹Í¼‹Ò¹»Ò† ªÒÂàŹ¡‹Í¹äËÅÍÍ¡ÊÙ·‹ ÐàÅ

ËÍÀÁÙ Ô·ÑȹÒ
¢¹Öé ä»´Ù»Ò† ªÒÂàŹÁ
¡ÇÒŒ §ä¡ÅÊØ´ÊÒµ

àÊŒ¹·Ò§È¡Ö ÉÒ¸ÃÃÁªÒµÔ
»Ò† ªÒÂàŹ

¹Ñ¹è µÑÇÍÐäà àËÁÍ× ¹¨ÃÐࢌ จุดท่ี ๙ จดุ ท่ี
¤Åҹŧ¹íéÒä»äÇÁÒ¡
จุดท่ี ๘ ó๒
¹èÑ ¹ ¤× Í µÑ Ç à ËéÕ Â ( V a r a n u s
Salvator) ËÃ×Í·èÕ¤¹ä·ÂªÍºàÃÕÂ¡Ç‹Ò õ
µÑÇà§Ô¹µÑǷͧ ໚¹´ÒÃÒàÍ¡¢Í§·èÕ¹ÕèàÅÂ
ÁÕ਌ҵÑǹÕé·Õèä˹ áÊ´§Ç‹Ò¸ÃÃÁªÒµÔ จุดที่ ๑๐
·¹Õè èÑ¹Í´Ø ÁÊÁºÃÙ ³
ô๓
ÃÙŒäËÁ਌ҵÑÇàËéÕ¡ԹÍÐäÃ໹š ÍÒËÒÃ
áÅÇŒ ·Òí äÁÁ¹Ñ ¶§Ö ÁÒÍÒÈÂÑ Í·‹Ù áÕè ËÅÁ¼¡Ñ àºÂÕé ¡ÊÔ¨ÃÇÒŒ µÑ§¹ÃíéÒ»àÃÊÐÂÕ ¨ÍÒí ÂÇѹ‹Ò§¢äÍçºàÃŒÒÒ§¹Ð
µÍ¹¹áéÕ ËÅÁ¼¡Ñ àºéÂÕ ÁÕà¨ÒŒ µÑǹéÕÍÂÙ‹¡ÕèµÇÑ áÅÇŒ ¹Ð
ààþÒÍèרÅз´¢Òí ÂÍÂÐá‹ÒŧäÐùäéíÒ´àʺŒ ÕÂÒŒ §ã˹Œ ŒÍÂŧ
àäÃûÒͨ㺪е¹ãŒ ÑǹíÒࡤÃÒÇÒäÃÒ´´ÁÍŒÙáÃÂÙŒàÅËÒÊèÍ× §èÔ§§äáÃÃÇкº´ÒŒ ź§ÍŒ¹¹ÁÐàÔ ÇÈ

๒8 ๒๙

¾ÃÐÃÒªÒ¼ÙŒÁͧ¡Òóä¡Å
Ãà¾è×ÍãËŒ¹éíÒàÊÕ¡ÅѺÁÒãÊÊÐÍÒ´

¡‹Í¹»Å‹ÍÂŧáÁ‹¹íéÒËÃ×Í·ÐàÅ

»Ò† ªÒÂàŹ·ÕèÍ´Ø ÁÊÁºÙó
໹š ·ÕèÍÂÙ¢‹ ͧÊѵǏÁÒ¡ÁÒÂ
ÁØÁÊÙ§
µÒ

จดุ ที่ ๖ จุดท่ี ๕ ¡Å‹Í§¤Í¹¡ÃµÕ ¡Òí ¨´Ñ ¢ÂÐ
¨Ò¡¢ÂÐà»Â‚ ¡ હ‹ àÈɾª×
๗ àÈÉÍÒËÒà ¡ÅÒÂ໚¹´Ô¹
จดุ ท่ี ๔ áÅл‰ÂØ ·èÍÕ ´Ø ÁÊÁºÃÙ ³
¹íÒä»»ÅÙ¡¾ª× ä´Œ
ó๒
จดุ ที่ ๓ ÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁ¨Ð´Õ¢¹Öé ¶ÒŒ àÃÒ...

ò • ÁÕÇÔ¹ÑÂáÅШµÔ ÊÒí ¹Ö¡
㹡ÒÃ·Ô§é ¢ÂÐãËŒ¶¡Ù ·èÕ
ñ จดุ ท่ี ๒ áÅÐá¡¢ÂÐ㹤ÃÇÑ àÃÍ× ¹
• 㪌·Ã¾Ñ ÂҡùÒíé ÍÂÒ‹ §»ÃÐËÂÑ´
áÅÐäŒÙ ³Ø ¤Ò‹ à¾Íè× Å´¡ÒÃà¡´Ô ¹Òíé àÊÂÕ
áÅÐ处 ªÇ‹ ÂãËŒàÃÒÁ¹Õ íÒé äÇ¡Œ Ô¹äÇ㌠ªŒ
ä´ÂŒ Òǹҹ¢¹Öé

¹Õèä§
¹íÒé àÊÂÕ ¨Ò¡ºŒÒ¹àÃÍ× ¹

¶¡Ù ʧ‹ ÁÒ·è¹Õ èÕ
¹éÒí àÊÕÂá¤ä‹ ˹ Åͧ´ÙÊÕ

áÅдÁ¡Åè¹Ô ´ÊÙ Ô

จดุ ท่ี ๑๑ ¨ºàÊŒ¹·Ò§¼¨ÞÀÑÂ
ÁÒ Stamp ·Õ¹è èÕ

จุดที่ ๑

¨Ø´àÃèÔÁµ¹Œ
ÁÒ´¹Ù ·Ô ÃÃÈ¡ÒÃâ¤Ã§¡ÒÃÈÖ¡ÉÒÇ¨Ô ÑÂ
áÅо²Ñ ¹ÒÊè§Ô áÇ´ÅÍŒ Á áËÅÁ¼Ñ¡àºéÂÕ

๓0 ๓๑

30

31

´ÇŒ ¤ÇÒÁ¤´Ô ÃàÔ ÃÔèÁÊÌҧÊÃ䏢ͧ¾ÃÐÃÒªÒ ¤Œ¹ËÒÇÔ¸Õ
ºÒí º´Ñ ¹éÒí àÊÕ´ŒÇ¡Å䡸ÃÃÁªÒµÔ ´Ô¹á´¹áʹÍØ´ÁÊÁºÙó
àµÁç ä»´ÇŒ »҆ ªÒÂàŹ ¾ª× ËÅÒ¡ËÅÒÂÊµÑ ÇÁÒ¡ÁÒÂ

¹íéÒã¹áÁ¹‹ éÒí ãÊÊÐÍÒ´¨Ö§¡ÅѺ¤¹× ÁҴѧà´ÁÔ

µÐÅÂØ »†ÒªÒÂàŹ
เสŒนทางศกึ ษาธรรมชาตปิ †าชายเลน
“àʹŒ ·Ò§Á¨Ñ ©ÒºÒ·Ò”
ระยะทาง ๘๖0 เมตร
à¨ÍÍÐäÃã¹àʹŒ ·Ò§È¡Ö ÉÒ
µ¹Œ äÁàŒ ¾è×͹áÑ
áÊÁ·ÐàÅ

⡧¡Ò§ãºàÅç¡

⡧¡Ò§ãºãËÞ‹

⡧¡Ò§ãºàÅ¡ç ⡧¡Ò§ãºãËÞ‹
ᵡµÒ‹ §¡¹Ñ Í‹ҧäùÐ

3๒

º¹Ñ ·¡Ö ¹Ñ¡´Ù¹¡ ¹¡¡Ò¹Òéí
¹¡¡¹Ô ໜ‚ Ç
áËÅÁ¼Ñ¡àºÕÂé ˹Öè§ã¹áËÅ‹§´¹Ù ¡
·´Õè ·Õ ÊèÕ ´Ø ¢Í§»ÃÐà·Èä·Â

¹¡¡Ãзا ¹¡µ¹Õ à·ÂÕ ¹

¹¡¡ÒººÇÑ ÊµÑ Çà¾×è͹ÃÑ¡
¹¡ÂҧⷹãËÞ‹

¸ÃÃÁªÒµ»Ô Ò† ªÒÂàŹ

»Ù¡ŒÒÁ´Òº »ÅÒµ¹Õ »ÙáÊÁ

โครงการศกึ ษาวจิ ยั และพัฒนาส่งิ แวดลŒอมแหลมผักเบ้ยี 33
อนั เน่อื งมาจากพระราชดาํ ริ
ตาํ บลแหลมผักเบย้ี อําเภอบŒานแหลม จงั หวัดเพชรบุรี
https://www.facebook.com/LERDPJ
โทร. 0 3๒๗0 ๖๒๖๔, 0 ๒๕๗๙ ๒11๖, 0๙ 3110 ๕๗๔0
ช‹วงเวลาตดิ ตอ‹ 0๘.30-1๖.30 น.

¹éíÒ¾ÃзÑÂἋä¾ÈÒÅ
เมอื่ ป‚ พ.ศ.๒๕0๗ พระราชาเสดจ็ เย่ียมเยยี นราษฎร
ทรงทราบความเดือดรอŒ นของเกษตรกรกลุ‹มชาวสวนผกั ชะอํา
จาํ นวน ๘3 ครอบครวั ขาดแคลนทนุ ทรพั ยป ระกอบอาชพี
ไมม‹ ีทดี่ นิ ทํากินเปนš ของตนเอง จงึ ทรงใหŒจัดหาท่ีดิน
ในเขตจงั หวดั เพชรบรุ แี ละประจวบครี ีขันธ นาํ มาจัดสรร
ใหŒแกเ‹ กษตรกรไดŒมที อี่ ยอู‹ าศัย และเขŒาทําประโยชน
เพ่ือประกอบอาชีพเกษตรกรรม โดยดําเนินงานในลักษณะ
หมูบ‹ าŒ นสหกรณต วั อยา‹ งแหง‹ แรก ตามที่พระราชาทรงสอนวา‹
เปšนการผนึกกําลังของผŒูทํางานเกยี่ วขอŒ งกัน ดวŒ ยความรูŒ
ความสามารถ ดŒวยความซอื่ สัตยสจุ รติ ดŒวยความเมตตาหวังดี

เอ้อื เฟ„œอเผือ่ แผซ‹ ง่ึ กันและกนั

µÃÒ»ÃзºÑ • Êˡó¤Í× ÍÐäà à´ç¡æ ÃÙŒäËÁ¹Ð
• ¡ÒÃÃÇÁµÑÇ໹š Êˡó ªÇ‹ Âà¡ÉµÃ¡ÃÍÂÒ‹ §äùÐ
3๔

µŒ¹áºº¼ÙŒ´Òí à¹¹Ô Ã͵ÒÁ»ÃªÑ ÞÒàÈÃÉ°¡Ô¨¾Íà¾Õ§
áÅÐà¡ÉµÃ·ÄÉ®ãÕ ËÁ¢‹ ͧ¾ÃÐÃÒªÒ

จําลองศนู ยศึกษาการพฒั นาอันเนือ่ งมาจากพระราชดาํ ริ ท้งั ๖ ศนู ย
ทว่ั ทุกภมู ภิ าคของประเทศไทยมาไวใŒ นท่เี ดียว

จดั แสดงวิวัฒนาการสหกรณไทย นวตั กรรมเพ่ือการเกษตร อาทิ

¡Ñ§Ë¹Ñ ªÂÑ ¾Ñ²¹Ò â¤Ã§¡Òý¹ËÅǧ
à¡ÉµÃ·ÄÉ®ãÕ ËÁ‹
หลักการจดั การที่ดนิ และนา้ํ
เพือ่ การเกษตรท่ียั่งยืน

»ÃѪÞÒàÈÃÉ°¡Ô¨¾Íà¾Õ§ â¤Ã§¡ÒÃËÅǧ
¤ÇÒÁÁËÈÑ ¨ÃÏ
แนวทางการดาํ เนินชวี ติ อยา‹ งมัน่ คงและยงั่ ยืน ¢Í§ËÞŒÒὡ
ภายใตŒความเปล่ยี นแปลงต‹าง ๆ

3๕

ºÒŒ ¹¨Òí Åͧ¢Í§à¡ÉµÃ¡Ã·ÍèÕ ¾Â¾
à¢ÒŒ ÁÒÍÂÙ·‹ èÕ輯 ¡Ð¾§àÁ×Íè õð »‚¡‹Í¹

จาํ ลองสภาพบาŒ นเรอื นของเกษตรกรรน‹ุ แรกทอ่ี พยพ
เขŒามาอาศัยในพื้นท่ี บŒานทําจากไมŒไผ‹มุงดŒวยหญŒาคา
มีแปลงสาธิตการปลูกผักสวนครัวและพืชไร‹ท่ีมีการปลูก
ในยุคแรกของหบุ กะพง

»†Ò¹ÈùÒÃÒ³ ȹ٠¡ ÒÃàÃÂÕ ¹ÃÙŒ
¨Ò¡á»Å§ÊÒ¸Ôµ¢Í§à¡ÉµÃ¡Ã
áÅмÅÔµÀѳ±¡ÅØ‹ÁÍÒªÕ¾ ö ȹ٠

ñ) ȹ٠àÃÕ¹Ãٌ˹͋ äÁŒ½Ã§èÑ ò) ȹ٠àÃÂÕ ¹ÃÙ¡Œ ÒÃàÅÕÂé §â¤¢¹Ø
ของนางขวญั เรือน บษุ ภัค ของนายออด พรมรกั ษา

õ) ȹ٠Âà ÃÕ¹ÃÙ»Œ †Ò¹ÈùÒÃÒ³
ของกลมุ‹ สตรสี หกรณฯ ศลิ ปาชีพ (พิเศษ)
จักสานปา† นศรนารายณ
ó) ȹ٠àÃÕ¹ÃÙŒ
ô) ȹ٠Âà ÃÂÕ ¹ÃÙŒ¡ÒÃàÅÂÕé §á¾Ð »Å¡Ù ¼Ñ¡»ÅÍ´ÀÑÂ
ของนายมนูญ เตยี๋ วศรที อง ของนายสด นิจก

ö) ȹ٠àÃÂÕ ¹ÃÙ¼Œ ÅµÔ À³Ñ ±¢Í§ãªŒã¹¤ÃÑÇàÃÍ× ¹
ของกลุม‹ สตรีสหกรณฯ ผลติ ภัณฑของใชใŒ นครวั เรอื น

ศูนยส าธิตสหกรณโครงการหุบกะพง
ตาํ บลเขาใหญ‹ อําเภอชะอาํ จังหวัดเพชรบุรี
http://webhost.cpd.go.th/hubkapong
โทรศพั ท 0 3๒๔๗ 1๕๔3 เปดวนั จันทร - ศุกร เวลา 0๘.30 -

3๖

µÃÒ»ÃзºÑ

3๗

ÊÁà´¨ç ÂÒ‹ ¤×Íã¤Ã
สมเดจ็ พระศรนี ครนิ ทราบรมราชชนนี
พระมารดาของพระราชา รัชกาลท่ี ๙
ทที่ รงเลีย้ งดูเดก็ ชายตวั นอŒ ยใหเŒ จริญวัย
ขนึ้ มาเปšนพระราชาผูทŒ รงธรรม

• ¿ÒÃÁ Ẻ¼ÊÁ¼ÊÒ¹ ã¹Êǹ¹éÕ
ปลกู พืชรว‹ มกับการเลย้ี งสัตว
และเลย้ี งปลา • Êǹ¾Ä¡ÉÈÒʵÃà ©ÅÔÁ¾ÃÐà¡ÂÕ ÃµÔ
¾ÃкҷÊÁà´ç¨¾ÃÐà¨ÒŒ ÍÂÙ‹ËÇÑ Ï
ä»´Ù¡¹Ñ พันธไุ มŒหายาก พชื สมุนไพร ไมŒหอม ไมผŒ ล
ÁÕÊÁعä¾Ã»ÃÐàÀ·ä˹ • Êǹ¹Ò¹Ò¾Ä¡ÉÊÁ¹Ø ä¾Ã
รวบรวมพันธุพ ชื สมุนไพรกว‹า 300 ชนดิ
3๘ ÃÑ¡ÉÒâäÍÐäÃä´ºŒ ŒÒ§
ÁéÍ× ¹éÍÕ Ã‹ÍÂÁ¾Õ ת¼¡Ñ ÊÁ¹Ø ä¾ÃÍÐäà 䢋à¨ÂÕ ÇÊÁعä¾Ã
ÍÂã‹Ù ¹ÍÒËÒâͧàÃÒºŒÒ§¹Ð

¢ÒŒ ÇËÍ‹ 㺺ÇÑ

à´ç¡æ Ê§Ñ à¡µäËÁ ¾Ô¾Ô¸Àѳ±¸ÃÃÁªÒµ·Ô ÕèÁªÕ ÇÕ µÔ
·¹Õè èÁÕ ÕºÍ‹ ¹éíÒàÂÍÐÁÒ¡ พน้ื ทนี่ เ้ี ดมิ ทมี คี วามอดุ มสมบรู ณ แตถ‹ กู แผวŒ ถาง
ÃÙŒäËÁNjҺ͋ ¹íÒé ¹éÕ
ÁÕ»ÃÐ⪹Í‹ҧäà ทําการเกษตรเชิงเดี่ยวจนเสื่อมโทรม พระราชาจึง
, มีแนวพระราชดําริใหŒพัฒนาพื้นท่ีเปšนศูนยศึกษา

การพัฒนาดŒานการเกษตรที่เหมาะสมกับสภาพ
แวดลอŒ ม ฟนœ„ ฟใู หคŒ นื ความอดุ มสมบรู ณ ดวŒ ยการ
เพาะปลูกพืชและสรŒางแหล‹งน้ํา บ‹อน้ําไวŒเติมไดŒ
เสมือนเปนš พพิ ธิ ภณั ฑธรรมชาติทม่ี ชี ีวิต แหล‹งเรยี นรŒู
แนวทางสเู‹ กษตรย่งั ยืน

ÁÍÕ ÐäÃãËŒàÃÕ¹ÃÙºŒ ÒŒ §

¾×ª¼Ñ¡ÊÁعä¾Ã¨Ò¡Êǹ

สาํ หรบั ครอบครวั รักธรรมชาติ มบี ริการทีพ่ กั และอาหาร สถานที่กางเตน็ ท
บาŒ นพกั ทา‹ มกลางธรรมชาติ ชมิ เมนอู าหารจากพืชผกั สมนุ ไพร
เดินศกึ ษาธรรมชาตริ อบสวน
สอบถามขŒอมูลเพ่ิมเติม จองทีพ่ ักและอาหาร โทร. 0 3๒๕๙ 3100

สวนสมเดจ็ พระศรนี ครินทราบรมราชชนนี (สวนสมเด็จยา‹ ) 3๙
ตาํ บลสามพระยา อาํ เภอชะอาํ จงั หวดั เพชรบรุ ี
www.chaipat.or.th โทร. 0 3๒๕๙ 3100

¾ÃÐÃÒªÒ ¨ÍÁ»ÃÒªÞᏠ˧‹ ¡ÒþѲ¹Ò¾Åѧ§Ò¹
นํ้ามันจากฟอสซลิ กาํ ลังจะหมดไปจากโลก
การผลิตพลังงานทางเลอื กอ่นื ๆ
จงึ สําคัญตอ‹ อนาคตของมนุษย
ดวŒ ยสายพระเนตรอนั ยาวไกล
พระราชาทําการวจิ ัยและพัฒนา

โรงงานแปรรปู ปาลม น้าํ มันครบวงจรขนาดเล็ก
เพ่ือผลิตไบโอดีเซลเปšนพลงั งานทดแทน
ศกึ ษาทดลองการผลิตน้ํามันจากพืช

และผลติ ไบโอดีเซลแบบครบวงจรจากนํ้ามนั พืชทใ่ี ชŒแลŒว
และพชื พลังงานทดแทนชนดิ ตา‹ งๆ

µÃÒ»ÃзºÑ • ·Òí äÁ¾Åѧ§Ò¹ã¹âÅ¡¹é¶Õ §Ö ¡íÒÅ§Ñ ¢Ò´á¤Å¹
• à¾ÃÒÐÍÐä÷Õè¹èÕ¶§Ö ä´ŒªèÍ× Ç‹Ò໚¹â¤Ã§¡ÒÃ
๔0
âç§Ò¹Ê¡Ñ´¹éíÒÁѹ¾×ªáÅмÅÔµäºâÍ´àÕ «Å ‘¤ÃºÇ§¨Ã’

๔1

Ê·Ô ¸ºÔ ѵÃá˧‹ ¾ÃÐꬄ ©ÃÔÂÀÒ¾
เม่อื ป‚ พ.ศ. ๒๕๔๔ พระราชา รัชกาลท่ี ๙ ยืน่ จดสิทธิบตั ร
สิ่งประดิษฐ “การใชŒน้าํ มันปาลม กลั่นบรสิ ทุ ธิ์เปนš
นา้ํ มันเชือ้ เพลงิ เครอ่ื งยนตดีเซล”

• à´¡ç æ ÃÙŒäËÁÊ·Ô ¸ÔºµÑ ä×ÍÍÐäÃ
• ·Òí äÁ¹¡Ñ »ÃдÔÉ°µ ÍŒ §¨´ÊÔ·¸ºÔ µÑ ÃʧèÔ »ÃдÉÔ °· µèÕ ÇÑ àͧÊÃÒŒ §¢¹Öé

¹íéÒÁѹ¨Ò¡¾ª× ª¹Ô´ã´ºÒŒ §

âç§Ò¹Ê¡Ñ´¹éÒí Áѹ»ÒŏÁ ·Õè¹íÒä»ãªŒ¼ÅÔµäºâÍ´Õà«Å

นŒอมนาํ แนวทางการเกษตรแบบผสมผสาน
ของพระราชา ทําใหŒโรงงานแห‹งนม้ี ีรายไดเŒ ล้ียงตวั เองไดŒ

ÃÙŒäËÁ ö·ÕèàÃÒ¹Ñè§ÁÒ·Õ¹è Õè
㪌¾Åѧ§Ò¹¨Ò¡¹éÒí Á¹Ñ ª¹Ô´ã´

Êǹ»ÒÅÁ

๔๒

âçʡѴ¹Òéí Á¹Ñ ËÍÁÃÐà˨ҡ¾×ªÊÁ¹Ø ä¾Ã
นาํ สมนุ ไพรท่ปี ลูกไวŒมาสกดั นาํ้ มันหอมระเหย
แลวŒ นาํ นํ้ามันหอมระเหยไปทาํ สบไ‹ู ดŒ

¼Å»ÒŏÁ´Ôº ªØ´·´ÅͧÊÒ¸µÔ ¡ÒÃ
เอาไปสกัดทาํ นํ้ามนั ปาลม ไดŒ ¹Òí ¹Òíé Á¹Ñ »ÒÅÁ ÁÒá¡
ä´äŒ ºâÍ´àÕ «ÅáÅСÅàÕ «ÍÃÕ¹

äºâÍ´àÕ «Å ¡ºÑ ¡ÅÕà«ÍÃÕ¹
µÒ‹ §¡¹Ñ Í‹ҧäÃ
¡Ò¡»ÒÅÁ
กากปาลม ทเี่ หลอื จากการสกดั äºâÍ´Õà«Å¤Í× ÍÐäÃ
นา้ํ มันปาลม นาํ มาผสมกบั รํา àÍÒä»ãªŒ·Òí ÍÐäÃä´ŒºÒŒ §

เปšนอาหารเล้ยี งหมู ÊÒ¸µÔ ¡Ò÷íÒʺً

¨Ò¡¡ÅàÕ «ÍÃ¹Õ ºÃÔÊØ·¸Ôì

โครงการโรงงานสกัดนา้ํ มนั พืชและผลติ ไบโอดีเซลครบวงจร ๔3
ตาํ บลไรใ‹ หมพ‹ ัฒนา อําเภอชะอํา จังหวัดเพชรบรุ ี
ww.chaipat.or.th
โทร. 0 3๒๕1 00๒๘, 0๙ ๒๖1๔ ๙๘๘0, 0๘ 1๙๕๗ ๖๙11

à¨ÒŒ ËÞÔ§¹Ñ¡¾Ñ²¹Ò
ÊÁà´ç¨¾ÃÐà·¾ÃµÑ ¹ÃÒªÊ´Ø ÒÏ ÊÂÒÁºÃÁÃÒª¡ØÁÒÃÕ
¾Ãи´Ô Ò¼ÙŒà´Ô¹µÒÁÃ;ÃÐÃÒªÒ
มพี ระราชดําริใหŒจัดหาพนื้ ทป่ี ลกู และฟœน„ ฟูระบบนิเวศปา† ชายเลน
ดําเนินการปลูกป†าชายเลนในพื้นท่บี ริเวณคลองบางตราใหญ‹
และคลองบางตรานŒอย จนไดŒป†าชายเลนทีอ่ ุดมสมบูรณก ลบั คนื มา

ท้ังยงั นอŒ มนาํ พระราชดํารขิ องพระราชา
สราŒ งแหล‹งเรยี นรŒแู ละสาธติ เทคโนโลยีพลงั งานทดแทน

µÃÒ»ÃзѺ • à´ç¡æ ÃÙŒäËÁ ¾Åѧ§Ò¹·Ò§àÅÍ× ¡
ËÃ×;Åѧ§Ò¹·´á·¹¤×ÍÍÐäà áÅÐÊÒí ¤ÑÞÍÂÒ‹ §äÃ
๔๔

๔๕

Êǹ»†ÒªÒÂàŹ·ÙÅ¡ÃÐËÁ‹ÍÁ
ËÍŒ §àÃÕ¹¸ÃÃÁªÒµÔ Ãкº¹ÔàÇȻ҆ ªÒÂàŹ

รูจŒ กั ดนิ นาํ้ พืช และสัตว
ในระบบนิเวศปา† ชายเลน
รูจŒ ักพันธไุ มŒป†าชายเลนชนิดต‹างๆ
ทีข่ นึ้ อยูอ‹ ย‹างหนาแน‹น รวมทงั้ เปนš
แหล‹งอาศยั ของสัตวนานาชนดิ

ã¹Êǹ¢Í§à¨ŒÒËÞ§Ô พนั ธไุ มปŒ า† ชายเลน: โกงกางใบเลก็ โกงกางใบใหญ‹
ตะบูน ตะบัน ตาตุ‹มทะเล โพทะเล จิกทะเล
ปรงทะเล ขล‹ู ฯลฯ

áËÅ‹§Í¹ØºÒÅÊµÑ Ç¹ Òéí ÇÑÂÍÍ‹ ¹
·ÍèÕ ÂÍ‹Ù ÒÈÂÑ ¢Í§ÊµÑ ǵ Ò‹ §æ

สัตวทอ่ี าศัยในปา† ชายเลน
เช‹น ปูแสม ปลาตีน ฯลฯ

เรียนรคูŒ วามแตกตา‹ ง ÃÙäŒ ËÁ »Ò† ó ª¹Ô´¹µéÕ Ò‹ §¡¹Ñ ÍÂÒ‹ §äÃ
ปา† 3 ชนิด ᵋÅЪ¹Ô´ÁÕ»ÃÐ⪹Í‹ҧäÃ

ป†าชายเลน ปา† บก

๔๖และปา† ชายหาด

àÃÂÕ ¹ÃµŒÙ ÒÁÃ;ÃÐÃÒªÒ ¼ÃŒÙ ͺÃàŒÙ ÃÍ×è §¾Å§Ñ §Ò¹·´á·¹

¾ÃÐÃÒªÒãËŒá¹Ç·Ò§ÊÌҧáËÅ‹§àÃÕ¹ÃÙŒáÅÐÊҸԵ෤â¹âÅÂÕ
¾Åѧ§Ò¹·´á·¹ áÅСÒÃ͹ØÃѡɏ¾Åѧ§Ò¹ ÁÕ¡ÒõԴµÑé§Ãкº
ÊÒ¸Ôµ¾Åѧ§Ò¹ªÁØ ª¹ ãËàŒ Ë¹ç µÑÇÍ‹ҧ¡ÒûÃÐÂ¡Ø µã ªŒ§Ò¹¨ÃÔ§

áʧÍÒ·µÔ ¡ÅÒÂ໚¹ ¾Åѧ§Ò¹áʧÍҷԵ
¾Å§Ñ §Ò¹ä´ÍŒ ‹ҧäà แสงอาทิตยมีประโยชนม ากมาย
กลายเปนš ระบบไฟฟ‡า
จากพลงั งานแสงอาทิตย

á¤Å‹ Á¾´Ñ àÃҨлÃÐË嫄 ¾Åѧ§Ò¹
¾Åѧ§Ò¹ÅÁ 㪼Œ ÅԵ俿҇ ä´ÍŒ ÂÒ‹ §äùР㹺Ҍ ¹áÅÐ㹪ÕÇÔµ»ÃШÒí Çѹ
กงั หนั ลมผลิตไฟฟา‡ บริเวณคลองบางตรานอŒ ย
กังหนั ลมเพ่ือการสบู นาํ้ ä´ÍŒ ‹ҧäúҌ §

อทุ ยานสง่ิ แวดลอŒ มนานาชาตสิ ิรินธร
คา‹ ยพระรามหก ตาํ บลชะอาํ อาํ เภอชะอํา จังหวัดเพชรบุรี
www.sirindhornpark.or.th
โทร. 0 3๒๕0 ๘๔0๕-10, 0 3๒๕0 ๘3๗๙, 0 3๒๕0 ๘3๕๒,

๔๗

โครงการอัมพวา ชยั พัฒนานุรกั ษ
ชุมชนร‹วมใจสบื สานภูมปิ ญ˜ ญาทŒองถิน่
ไมใ‹ หŒสูญหาย ตอ‹ ยอดสแ‹ู หล‹งเรียนรูŒท่มี ีชวี ิต

กระตŒนุ เศรษฐกจิ ชุมชนใหŒเตบิ โต
ตามแนวทางเศรษฐกิจและชวี ติ พอเพยี ง

ของพระราชา

µÃÒ»ÃзºÑ

๔๘