The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by editorial, 2018-08-04 02:48:02

Impendle Mirror Demo Community Newspaper

IMPENDLE MIRROR DEMO NEWSPAPER NOT FOR SALE


















R 5 . 0 0



I N Y A T H I E M N Y A M A G R O U P ( P T Y ) L T D 0 4 - 1 7 D E C E M B E R 2 0 1 7 R 5 , 0 0




Inhlokomo kusungulwa iphephandaba
I Z I H L O K O
N G A P H A K A T H I :
• Umkhandlu kamasipala
waseMpendle okokuqala ngqa!

• Izindaba

• Ezemfundo

• Ezempilo

• Amasiko-mpilo nenhlalo

• Indawo yangakithi
• Izaziso zomphakathi


• Umphakathi uyakhu-
luma

• Ezemisebenzi

• Ezemidlalo


ekukuhle kudelile ehholo Inkosi yaseMpendle umhlonishwa uSipho Zuma nemeya kamasipala waseMpendle umhlonishwa uZandile Mkhize, uKhanyi Dlungwane ongum-
lomphakathi waseMpen- hleli wamaphephabhuku bekanye nabaphathi nabasebenzi bephephandaba iMpendle Mirror kanye nomphakathi kubungazwa ukwethulwa
dle
B , izakhamuzi, abaholi, kwephephandaba lomphakathi. ISITHOMBE SIHLE MYAKA
bethokoza ndawonye ngosuku
olube yingqophamlando endaweni wakhona eMpendle umhlonishwa ngiyabonga kakhulu leliphepha ror ngobuhlakani, wase ekhuthaza ngenkomo yonke kanti umasipala
yasempendle. Phela kwazise Im- uZandile Sokhela nesigungu abam- selizoba wumlomo wethu ukudluli- umphakathi ukuthi ulesekele unikelele ngehholo. Kunandise
pendle njengezinye izifunda sey- bisene naso ehhovisi lakhe. Imeya sa izimemezelo nezentuthuko, em- leliphephandaba ngoba liwumlomo indlamu, umculo, imigido,
izokwazi ukuzithola zishisa izindaba ibonakale yehlengezela izinyem- phakathini.wakithi. Kuzosebenzeka walo umphakathi. Umhleli wale- kuyintokozo yodwa. Umphakathi
ezenzeka khona eMpendle. Lomci- bezi yinjabulo. “mina ngazalelwa kangcono ngokuthe thuthu. liphephandaba uNkk Samkeliwe nawo uziphawulele wathi leli phe-
bi ubuhanjelwe yinkosi yesizwe lapha eMpendle, ngafunda khona Usomabhizinisi u Mr Jooma Adam Mabaso—Nsindane uthi ba- phandaba lizokwenza izimpilo zabo
sakhona EMpendle uNdabezitha lapha kusukela emabangeni aphan- onewholesale uthi sekuzoba lula yazikhandla ukuthuthukisa zithuthuke ngezindlela ezahlukene.
Sipho Zuma, nezinduna. Undabe- si ngaze ngaqeda umatikuletsheni. ukwazisa umphakathi ngezindali izakhamuzi ezakhele iMpendle. Umcimbi uphele ngezikhathi zase-
zitha ubongele isizwe sakhe Ngihambile ngayofunda ekolishi nezaphulelo esitolo sakhe. Esinye ‘Sizokunethulela lonke ulwazi olu- mini yantambama, abantu
ngenhlanhla eyehlele isizwe sayo endumiso ngenza ubuthishela, nga- sezicukuthwane ebesihambele zosiza ukunithuthukisa, nanike sebebuyela emakhaya. Kubikwe
wathi imizamo enjengalena izo- fundisa khona la eMpendle. Ngenxa lomcimbi uKhanyisile Dlamini qinisekisani ukuthi niyabambisana ukuthi namatekisi abehlelwe kahle
ciphisa ububha emakhaya kwazise yamagalelo ami emphakathini ongumbhali nomhleli wamaphe- nathi.” Emcimbini bekusindwe ngo- ukuhambisa umphakathi.
kukhona abazoqashwa basebenze. ngacelwa ukuba ngibe yimeya ose- phabhuku. Ubongele abasunguli bethole bekudliwa kwazise inkosi
bekukhona imeya yomkhandlu kuhlandla lesibili leli. Ngiyabonga, baleli phephandaba IMpendle Mir- uNxamalala uNdabezitha unikelele


Imeya yomkhandlu yethule uhlelo lwezezentuthuko eNzinga



lwezindaba zikamasipala, nezikhathi zokufinyelela kuzozonke
amahhovisi akwaSASSA, ihhovisi izigodi ezakhele Impendle.
elixhasa neleluleka osomabhizinisi “siyaqonda ukuthi bosomatekisi
abasafufusa, nehhovisi lapho nisebenzela inzuzo, ngokunjalo
umphakathi uzofaka khona izicelo futhi kufanele sibe nokuqonda
zezentuthuko eduze namakhaya. ukuthi wonke umuntu walapha
Ubaba umeya uthi kuzoba ngcono eMpendle ngamunye ngamunye
ukuthumela ezentuthuko manje. uthembele kinina ukufinyelela
.uqhube wathi uhlelo lomgwaqo emakhaya. Umeya uphinde wed-
osuka la edolobheni lalapha eM- lulisa umyalezo ngohlelo olusen-
pendle uya eLotheni uzophela dleleni lokwahkiwa kabusha
Imeya ikhuluma esithangamini sabezindaba ehholo lomphakathi khona maduze. Kulindeleke ube kwerenke yamatekisi oluzoqala
ISITHOMBE: MANDISA BUTHELEZI sewuphothuliwe ngenyanga ka ngoMasingana wonyaka ozayo
Ntulikazi ngonyaka ozayo [2017]. [2018]. Ubaba umeya ube esen-
NDUMIISO MTSHALI ngokusemthethweni isikhungo Kuzokwenza ezokuthutha zifinyele xusa wonke umphakathi ukuthi
somphakathi sezentuthuko. Lesi ezindaweni ezisemakhaya kalula uwubekezelele umkhandlu
Ubaba umhlonishwa umeya
yisakhiwo sohlobo oluseqophel- kunakuqala. Ube esecela oso- kamasipala ngoba izisebenzi zawo
Thembela Ndlovu wethule
weni eliphezulu esizoba nohlelo matekisi ukuthi bandies imizila ziyazama ukuletha intuthuko.

DEMO NEWSPAPER 02 Impendle Mirror - Iphephandaba lomphakathi 04—17 December 2017 : Izindaba DEMO
IMPENDLE MIRROR DEMO NEWSPAPER NOT FOR SALE
IMPENDLE MIRROR
Umhleli wephephandaba Isiphepho esinamandla sishiye umonakalo omkhulu

IMPENDLE WEEKLY
Kuyintokozo enkulu ukuthi umphakathi ube nomoya onamandla pho. Okhulumela ezokuphepha
ophephule imizi yabantu kumasipala uThobani Mnqithi
Umhleli wephephandaba K
waseMpendle usunephephandaba lawo.
Umhleli wezindaba: Mhlengi Mbhense
kwasala kungekho ngisho uthi kumisiwe ukuhamba
Umphakathi sewuzokwazi izindaba ezenze-
Kuyintokozo enkulu ukuthi umphakathi waseMpendle usunephephandaba lawo.
Umphakathi sewuzokwazi izindaba ezenzeka kuwona wakhile. Sekuzoba lula ukwazi uthayeya lo kuwo wonke ama- kewzimoto ebhulohweni Kwakhe-
ka kuwona wakhile. Sekuzoba lula ukwazi
ngezaziso eziphuma kamasipala wabo, eziphuma ezinduneni kanye nakuwo
umphakathi wonkana.leliphephandaba liphethe kuningi, bheka kangangoba khaya. uMnuz. Sipho Nzimande tha ngenxa yomonakalo kulo
linamakhasi ezemfundo, izikhangiso zamathuba emisebenzi. Okunye esingakubala
ngezaziso eziphuma kamasipala wabo,
okushicilelwa kuleliphephandaba yingxoxo ngamasikompilo esizwe. Okuhle kakhulu
ngaleliphephandaba wukuthi, bantu baseMpendle, senizokwazi ukuzwakalisa imibono uthi ulahlekelwe yikho konke ibhuloho. “Sinxusa abashayeli
eziphuma ezinduneni kanye nakuwo
yenu ephephandabeni ngezimo enibhekene nazo. Leliphephandaba lizokususa ikati
eziko ngoba liqasha abangasebenzi ukulisabalalisa ,bazenzele inzuzo. Hlala anakho usale kuphela nalei zem- bezimoto nomphakathi usibe-
unethezeke, ufunde ngezaseMpendle.
umphakathi wonkana.leliphephandaba
XHUMANA NEPHEPHANDABA batho azigqokile. Uqhube wathi kezelele kusalungiswa ibhuloho
liphethe kuningi, bheka kangangoba linama-
[email protected]
12 Mafahleni Street, IMPENDLE 3227 kwamakhelwane obekuhlala isa- eliwile. Akuphephile ukuwela
Tel/cell 063 321 3325
khasi ezemfundo, izikhangiso zamathuba
lukazi kube nzima kakhulu nakho- ngezimoto kulo. Kepha
emisebenzi. Okunye esingakubala okushi-
na kangangokuba amanzi ezikhu- esingakuqinisekisa wukuthi on-
cilelwa kuleliphephandaba yingxoxo ngama- khula abegeleza amukise yonke jiniyela bayasebenza kumanje
sikompilo esizwe. Okuhle kakhulu impahla yasendlini. uNomusa sikhuluma belilungisa. enduduzo kumphakathi olahle- sebeqalile ukuhlola umonakalo
ngaleliphephandaba wukuthi, bantu Mkhize wakwaKhetha yena ubali- Bathembisa ukuthi ezinsukwini kelwe. Uthe ubonga uNkulunkulu nokuthumela izinsiza. Inhlangano
baseMpendle, senizokwazi ukuzwakalisa sa ngomazisi wakhe Kanye ezimbili ezizayo[ ngoLwesithathu] ngokuthi akuphumanga mphefu- yosizo oluphuthumayo
imibono yenu ephephandabeni ngezimo nesitifiketi sikamatikuletsheni kuyobe sekuhambeka. Ubaba mulo nakuba bekuyisiphepho ngokuzinikela iGift of the givers
enibhekene nazo. Leliphephandaba lizoku- esonakaliswe yyizikhukhula. Min- unduna uMnuz. Sigayegaye esibi impela. Imeya kamasipala seyiqalile ukukhoselisa labo abay-
susa ikati eziko ngoba liqasha abangasebenzi ingi imizi ehlaselekile kulesisiphe- Dumakude sedlulise amazwi ibambisene nobukhosi besizwe izisulu zesiphepho.
ukulisabalalisa ,bazenzele inzuzo. Hlala
unethezeke, ufunde ngezaseMpendle.
Ibandla lakwaShembe likhuphukela entabeni
XHUMANA NEPHEPHANDABA
[email protected]
wuyingxenye yomkhuleko noma ibhasi eligakulungele ukuba
Mafahleni Street, IMPENDLE 3227 owumgogodla waleli bandla semgwaqweni lizoboshwa bese
Tel/cell +27 63 496 2383 lamanazaretha. Um- kuhlukumezeka abagibeli. Inyosi
nuz.Sphamandla Ndlovu uthi yenkosi uMkhapheli Madlala ud-
ABASHICILELI BEPHEPHANDABA sekuyiminyaka ethi mayibe yishu- lulise amazwi enkosi Undabezitha
INYATHI EMNYAMA GROUP (PTY) LTD mi nesikhombisa yena nomndeni Sipho Zuma efisela amazaretha
wakhe behambela lomgubho. uhambo oluhle.
Impendle Mirror ihlolwa ngabenhlangano i: Kuthe uma ebuzwa ngezinselelo
eziba khona kuloluhmbo. Uchaze
kanje, “amanazaretha mawaqaph-
elane abhekane , nukuze anga-
dukelani ngoba sibaningi kakhulu
impela. Bheka mina sesike saduke-
iyazibophezela
lana nomakhelwane wami
Impendle Mirror isebenza ngaphansi komthetho sesinyukela entabeni, lutho
Unyazi uMnuz. Ndabazezwe Mkhulisi lwethula izinhlelo zokunyukela asiphinde sabonana kwaze kwaba
oqinisekisa ekubikeni izindaba ngaphansi kwemigo-
entabeni Inhlangakazi. ISITHOMBE: NONDUMISO SABELA sesibonana sesilapha emakhaya.”
mo ye South African Press Code ephoqa ukuba
okhulumela ezokuthutha kuhu-
izindaba zibe yiqiniso, zingachemi futhi zinganong-
lumeni waKwaZulu-Natal uMnuz.
wa ngokungenasidingo. Uma kukhona ukungaham- Sifiso Ngcobo kusukela ngoLwesithathu ekuseni
bisi ngendlela ekubikeni kwethu bika ku-Press eyisemome, iyavuthwa ngehora lesishiyagalolunye. Unyazi Mthandeni Zondi usehlangane
Ombudsman kule nombolo tel: 011 484 3612/8 fax: S Mnuz. Mkhulisi luthi amabhasi nabaholi baleli bandla ukudingida
manje indlela ebheke le
011 484 3619 noma ku e-mail ethi: pressombuds- eThekwini kwaDabeka. Phe- alinganiselwa kwamahlanu az- ngamabhasi namatekisi ahloliwe,
[email protected] noma ubabheke osukela phesheya kweNzinga ezen- futhi aphephile ukuthutha ama-
la kulapho kumi khona intaba in- kholwa. Uqhube wathi kuzokuba
kuwbsite: www.presscouncil.org.za neno ehamba ecosha amakholwa.
hlangakazi yona enkulukazi. Ama- nezivimba mgwaqo ngakho itekisi
Uqhube wachaza ukuthi lomgubho
nazaretha azoqala uhambo lwawo


























Isimo sezulu * Updated Friday, 21 July 2017 21:21:22 Impendle time - Weather by CustomWeather, © 2017


Isonto Umsombuluko Ulwesibili Ulwesithathu Ulwesine Ulwesihlanu Umgqibelo Isonto Umsombuluko Ulwesibili Ulwesithathu Ulwesine Ulwesihlanu Umgqibelo





aphezulu 19 18 17 22 23 26 26 29 31 32 21 19 21 26

aphansi 10 11 12 15 19 18 16 19 19 14 12 13 17

DEMO NEWSPAPER 03 Impendle Mirror - Iphephandaba lomphakathi 04—17 December 2017 : Izindaba
IMPENDLE MIRROR DEMO NEWSPAPER NOT FOR SALE


Kushone abantu ababili, kwathi owesithathu walimala kanzima



Ukuhamba kwezimoto baqhube izimoto zabo
kube nokuphazamiseka ngokuqikelela ngasosonke
kungadluleki kahle lapho isikhathi. Izimoto zizothathwa
kwenzeke khona ingozi. ziyokulahlwa esilahlweni

Umshayeli weloli ubevalele- sezimoto ezingasafanele uku-
kile kukubi impela kwazise ba semgwaqweni. Ngenxa
kuthathe abezimo eziphuthu- yokuthi zilimele ziphelile

mayo cishe amahora azisenakulungiseka. Amaga-
amathathu ukumophula Pha- ma abashonile abengaka-
kathi elolini ebe- dalulwa kuze kwaziswe
lifahlakile.bazamile ukumdo- abemindeni nezihlobo.
kotela okosizo lokuqala emva

kwalokho wase ephuthun-
yiswa esibhedlela
sasethawini iEdendale.
Inhlekelele yengozi ehlanganisa iveni neloli eyenzeke emgwaqweni waseMpendle
ubebonakala ukuthi
ngaseBoston Isithome: Mdumiseni Nyanisa
ushayelile futhi ulimale kabi
Thobani Maduna weveni bashonile. Lengozi magxathi amaningana impela, emzimbeni namalunga
K kwehora lesibili nelesithathu nayo. Imbangela yengozi bey- omzimba wakhe amaye
okuthe yafumaniseka ilimele
yenzeke cishe bekuphakathi
ulandela ukushayisa-
ephukile. Okhuulumela
na mahlandla kweve-
ntambama. Bekukubi imela
ingakaziwa ngesikhathi
ni neloli emgwaqweni
kwazise bekunenkomo ebey- sokushicilela iphepha,kepha ezokuphepha umnuz.
Siyabonga Duma kwithimba
u R617 waseMpendle, izolo,
ilayishwe yiloli, yona-ke evele abezomthetho bafikile uku- lezimo eziphuthumayo
umgibeli we loli nomshayeli
yatshingeka ibangana elinga- zohlola umonakalo wengozi. unxuse abashayeli ukuthi


Sekuqolwe, kwabulawa ngesihluku izaguga ezingabelungu ELotheni




thu imishado,” kubika akwazi ukumthola un-
izingane zabo. “Futhi kosikazi Solick. Ama-
kuyamangaza ukuthi phoyisa aphinde ahogela
endaweni eyipulazi, eno- umkhondo kamakhale-
kuthula ngaleyandlela khukhwini ka Mnuz.
kungenzeka ubudlova Solick okuholele
obunje,” kuqhuba ingane ekutholakaleni kwemoto
yabo. Ngokwemibiko, yakhe umnuz. Solick
umakhelwane obezilulela ishiywe dengwane ngase
izinyawo ubone imoto ndaweni yase Taylor’s
yabafi ingekho egcekeni Halt ngase Elandskop.
wase ethi akadlule ab- Ukufumana umzimba
hek. Umakhelwane ufice kamnuz. Solick kuthathe
kumapeketwane endlini izinsuku ezine. “Icala
futhi engaboni muntu, lokuqola nokushushum-

UMnuz Roger Solik nomkakhe, u Christine. Isithombe Media 24 kulapho-ke ethe akash- bisa selivuliwe ema-
ayele amaphoyisa ucingo phoyiseni asendaweni
U Lotheni ngezikhathi za- awazise ngakubonayo. yaseNottingham Road.
mnuz. Roger
Solik oneminyaka sekuseni kunguLwesih-
engama 66
obenesifo samathambo lanu. Umzimba Amaphoyis abe eseqala Media 24
kankosikazi Solick ubu-
umsebenzi wawo, ku-
cishe iminyaka engama khombisa ukushaywa, lapho-ke kuvele
20,utholakale ebulewe, futhi ubukhulekiwe kwahlaluka ukuthi beku-
izandla zakhe ziboshiwe ulahlwe ngasemfuleni banjwa inkunzi. Ama-
ngoMsombuluko, kubika khona eLotheni. Abom- phoyisa athole ucingo
umkhulumeli wamaphoy- ndeni abangahlali ekhaya luvela kumuntu obeham-
isa uLieutenant-Colonel eLotheni, baziswe ba egudla ngasemfuleni
Thulani Zwane. ngamaphoyisa ukuthi eLotheni, othe ubone
Bekungekude nalapho umnuz. Nonkk. Solick umzimba womuntu we-
kutholakale umzimba bahlaselwe. “Abazali be- sifazane umbozwe
womkakhe unkk. Chris- thu bebengehlukani lapho ngendwangu yomcamelo,
tine Solick. Kuthiwa laba bekhona, ukuzwana waboshwa ngocingo.
bashadikazi bahlaselwe kwabo bekukuhle kakhu- Amaphoyis abe
ekhaya labo ngase- lu sikufisa nathi kweye- eselandela umkhondo

DEMO NEWSPAPER 04 Impendle Mirror - Iphephandaba lomphakathi 04—17 December 2017 : Izindaba
IMPENDLE MIRROR DEMO NEWSPAPER NOT FOR SALE

Uhlelo lokuqala (Phase I) lokulethwa kwamanzi emakhaya eMpendle seluzoqala


ukusebenza


Mbuyiseni Mkhize selusayiniwe wuhlaka hlelo kunamathangi
U nge Municipal Infra- thu, ngalinye limatha
lukamasipala olubizwa
amakhulukazi amathan-

kwakhiwa
amalitha amanzi aligan-
kwengqala siz-
structure Grant (MIG),
inda ezokule-
ezingama 500 000l, ku-
tha amanzi ahlanzekile uhlelo lonke lokuletha iselwa kwzinkulungwane
amanzi ludle isamba
sekubheke emaphethel- esilinganiselwa kwizigidi be yizakhiwo ezihlanza
weni. Lolu wuhlelo zamaRandi ezithi azibe amanzi ezitathu, ngasin-
lokuqala lokuletha ku R42 million. Umnuz. ye sihlanza amanzi alin-
amanzi eMpendle Thokozani Malinga ganiselwa ezinku-
ngaphansi kwesabelo okhulumela inkampani lungwaneni ezingu 50

mali sikamasipala. Cishe yonjiniyela abengamele 000 ngosuku, yimishini
amakhaya alinganiselwa Esinye sezakhiwo esihlanza amanzi eNtshayabantu. ISITHOMBE: lomsebenzi iSukuma emikhulu ephakela
ezinkulungwaneni LANGELIHLE MADUNA Consulting Engineers, amathangi ngamanzi,

eziyi15 000 okubalwa uncome ukusebenzisana noxhahaxha lwamapayi-
umphakathi waseNguga, zikhahlamezeke kakhulu ukuletha intuthuko kakhe nabenkampani pi ahambisa amazi
Entshayabantu nase ngokusweleka kwaman- kuyo yonke iMpendle, iPilcon Projects kanye ne emakhaya. Lolu hlelo
Macksam, kothi ngen- zi, kwazise sekusetshen- kuwo wonke umphaka- ZEK Construction, wathi seluvule amathuba om-
yanga ka Nhlolanja ziswa amanzi asemfulehi thi waseMendle, umsebenzi uqhubeka sebenzi alinganiselwa

(February) 2018, ayobe uZithunjwana neNguga. ngokungenzeleli,” kahle kwazise abaseben- emashumini amane.
esebenzisa amanzi ah- Okhulumela umasipala lwesithathu, lusendlele- zi basebenza http://sukuma.co.za/impendle/
lanzekile. Lezi yizindawo uNondumiso Madlala ni, Uhlelo lwesibili ngomdlandla
okubonakele ukuthi uthi, “umasipala uhlela nohlelo lwesithathu nangokuzimisela. kulolu

DEMO NEWSPAPER 05 Impendle Mirror - Iphephandaba lomphakathi 04—17 December 2017 : Izindaba DEMO
IMPENDLE MIRROR DEMO NEWSPAPER NOT FOR SALE





Odokotela sebesungule isikhungo sezempilo esizimele eMpendle
































Odokotela ababili abase- “emva kokuba sisebenze bethweswe iziqu zobudokotela ngokolimi olukhulunyuywayo ya ekhaya.said Sihle.
bancane, baseMgungundlovu, emakhaya, sisesesigabeni emanyuvesi, okuyinyuvesi yaku- Phakathi kwesiguli nodokotela.
sebebambisene ukuguqula sokuqeqeshwa kodokotela, lesi sifundazwe iKwaZulu-Natal Kwenza kube lula ukuthi isguli Ngaphezulu kwalokhu kuletha
nokwenza kangcono isimo kwasikhanyela ukuthi impela nenyuvesi yaseFree state, sinikezwe imiyalelo. Futhi nesig- usizo lwezempilo emakhaya,
sezempilo ezindaweni ukulethwa kwezinsiza zezempilo ngokulandelana (respectively). uli akudingi ukuthi sitshele um- afana neMpendle, ukubonisa
zasemaphandleni Kanye nase- kubantu kunesidingo esikhulu Kuthe ngonyaka ka 2014 base hlengikazi okuthi yena bese ehu- nokukhuthaza abantu abasha
malokishini, ngokuvula izikhungo bevula isikhungo sezempilo mushela udokotela. Isiguli sikhu- ukuthi baphokophele phambili
“ukukhuluma nabantu bakithi, nempilo ephumelele, bnaki izid-
zezempilo ezindaweni okubalwa sokuqala, eElandskop. luma ngqo nodokotela. Lokhu
kuzo iDendale (ngaphandle nje ngolimi lwesiZulu, kwennza umsebenzi ube akamizwa.
kancane kwasethawini), iEland- nokuqinisekisa ukuthi bah- “imitholampilo kahulumeni iva- ngcono ,” she said. “izidakamizwa ziyinkinga enkulu
linzekwa ngemithi eyanele, me ukugcwala ngokwedlulele
skop naseMpendle.
nokubafundisa ngezimo zempilo futhi isezindaweni ezithe Udokotela uSihle uqhube wathi lapha sikhona. Unengane ene-
Udokotela uSihle Ngobese one- yabo (ngesiguli ngasinye) kubal- ukuqhela. Bekulokhu kuwumbo- kuyabathokozisa ukubona isiguli minyaka eyi 12 ubudala izokuh-
minyaka engama 31 ubudala uleke ngalendlela.” no wethu ukusungula izikhungo sabo siphilile futhi sijabule. lengelwa izidakamizwa okubal-
Kanye nomkakhe udokotela uY- zezempilo lapho zidingeka khona wa kuzo iwhoonga, sifuna ukuba
olanda Ngobese oneminyaka Mhla udokotela uSihle kakhulu. Kuvamile ukuthi odoko- “abantu bayawuncoma um- lapha, ukuze babukele kithi,
nomkakhe udokotela uYolanda sebenzi wethu, baphinde ba-
engama 30 weminyaka ubudala, tela asebethweswe iziqu bafise ukuphumelela ngelinye
bangabanikazi balezi zikhungo beqala ukusungula nokwenza bangakuthakaseli ukuyoseben- buye bezobonga, lokhu kuyese- ilanga.
ezintathu zezempilo. Ngokunjalo lomsebenzi, babhekana zela ezindaweni ezisemakhaya nelisa.
basebenza belekelelwa nga- nezinselelo eziningi okubalwa nasemaphandleni ngenxa “umphakathi uzivulile izandla, Ababaningi abantu okubukelwa
banye odokotela kwazise um- ukungatholakali kahle kwemithi, yalokho alutholakali kahle usizo usamukele ngezandla ezim- kubo ezindaweni ezisemalok-
khakha wezempilo ubanzi ukungabibikho kodokotela nab- lwezempilo emakhaya.isaid hlophe, kwazise baze ishini nasemakhaya.”
kakhulu. ahlengikazi, nabasebenzi em- Sihle.
khakheni wezempilo abalekelela basiphathele izithelo abazikhe Isikhungo sezempilo sitholakala
Usizo olutholakala kulezi zikhun- ukwenza lomsebenzi ongaka, Udokotela uYolanda uthe iziguli engagini edolobheni lasempendle
go singabala ukuhlolwa nendawo yokusebenzela zikhuluma ngokukhuleka kisakhiwo sesonto esidala iPre-
Kuke kwenzeka omunye umkhu-
kukashukela, iBP, ukuhlelwa ingekho kwazise baqala mazikhuluma ngolimi lwazo bese byterian church., kanti unga-
lu wase Elandskop ethi unginika
komndeni, ukuhlolelwa igciwane ukusebenzela ehholo lomphaka- zithola isizo kangcono. bashayela ucingo kuleli zinom-
imbuzi uyipha indodana yami
lengculazi (HIV testing), thi. Udokotela uSihle nomkakhe bolo Cell: 072 1908 770
“ayikho inkinga yokungezwani esencane, ngayibonga nga-
nokunye. udokotela uYolanda bathole
yinqaba ngoba ngingenaso isiba-





Kushone abantu ababili (2), kwalimala abantu abay-

isishiyagalombili (8) engozini yetekisi




Sekushone abantu ababili, emtholampilo oseduze, iGo-
kwaphinde kwalimala abay- mane Clinic. Abanye
isishiyagalombili engozini yeteki- kuphoqeleke ukuthi badluliselwe
si ngaseGomane . ethawini esibhedlela I Edendale,
Kanye nase Northdale. Kuman-
Kuthe nje emva kwehora lesibili jed kunababili abalimele kanzi-
emva kwasemini, kusanda ma.
ukwenzeka ingozi, kube sekufika
abezimo eziphuthumayo bakaw Imbangela yengozi ibingakazeki,
ER24 Kanye nabakwa EMRS, kepha abomthetho bafikile
endaweni yesigameko. Bafice endaweniyesigameko. Umnu..
itekisi lishayise laphuma emgwa-
qweni, nabantu bengaphandle Thabani Maduna wezokuphepha
kwetekisi benamanxeba oku- eMpendle usephinde wacela
limala. Abantu ababili abakade ukuthi umphakathi nabashayeli
belimele kakhulu bashonele kho- bezithuthi ukuthi babeke pham-
na endaweni yesigameko. bili ukuphepha.
Abanye abantu badluliselwe

DEMO NEWSPAPER Impendle Mirror - Iphephandaba lomphakathi 04—17 December 2017 : Izindaba
IMPENDLE MIRROR DEMO NEWSPAPER NOT FOR SALE

Umphakathi waseMpendle sewuncome umphathiswa wezokwabiwa kwemali kulesisifundazwe
saKwaZulu-Natal ngokuletha izinguquko nokulwa nobubha










































Ungqongqoshe wezokwabiwa kwezimali nentuthuko kulesi sifundazwe sakithi iKwaZulu-natal ekhanyisa isibani. Lapha ungqongqoshe ubonakala emi neNkosi uNdabezitha Zuma, nemeya
yaseMpendle umhlonishwa uGamaliyeli Ndlela, nobaba umhlonishwa uSibongakonke Shezi ongumphathi kamasipala omkhulu uMgungundlovu District, uMnuz. Dumisa Ngcobo induna
yendawo yaseNzinga Kanye nomhlonishwa noNkk. Balungile Mkhasibe ophuma ehhovisi lika ndunankulu kulesi sifundazwe. ISITHOMBE: MONGEZI MLABA





Bongekile Mkhize Kubizwe imbizo yomphakathi Le mbizo ibise sigodini saseSimin-
ukuzoxoxa ngalezi zihlava za eStoffelton, yesekelwe wuhu-
U ezikhungethe umphakathi, lapho lumeni wesifundazwe ikwaZulu-
mphathiswa wezokwa-
biwa kwemali uScott uthi umphakathi wazise umphathiswa Natal, ngaphansi kohlelo
mayihlome d ihlasele
kwizidakamizwa, ezingawuhloni-
impi elwa nobubha , nodlame ngezigilamkhuba ezingene shi lukaSukuma sakhe, oluphaka impi
yokulwa nezidakamizwa, uku-
emphakathini owakhe kumasipala phi umthetho khulelwa kwetsha, ingculazi (HIV/
waseMpendle, egqugquzela AIDS), ukuthengiswa kwemizim-
umphakathi ukuthi kufanele “kuyihlane langaphandle, intsha ba, ukusoka okungekho
usukume ubhekane nalezi zihlava. yethu idla izidakamizwa futhi emthethweni ubugebengu
ayilaleli. Uma seyibhemile sizwa nokuhlukumezeka emakhaya.
“kubalulekile ukuthi umphakathi ukuthi seyidlwengule abesifazane
usebenze ngokubambisana khona abancane nezaguga. Asazi ukuthi Usuku luqale ekuseni impela,
uzokwazi ukubhekana nalezi bangagasela ngasiphi isikhathi- kwahlukaniswa imihlangano
zihlava ngendlela eyimpumelelo. siphila ngokwesaba. Bagqekeza emibili yokufundisa nokweluleka
amakhaya bantshontshe yonke (teachings, advice and counselling
Zikhona izimo ezingezinhle ku- into. Uma bekufica ungaphakathi on social and human behaviour)–
lendawo yasempendle, kodwa endlini kuphelile ngawe. Lezi umhlangano wabesilisa obuxoxa
ngakolunye uhlangothi bukhona zigilamkhuba azibacabangeli ngezimo nezindaba ezibhekene
ubuholi obukwaziyo ukubhekana abantu,” kuchaza iNkosi uMolefe. ngqo nabantu besilisa,
nalezi zihlava zobubha nodlame Owenanele kulendaba kube ngakolunye uhlangothi um-
emphakathini. yimeya kamasipala waseMpendle hlangano wabantu besifazane
uNdlela echaza ngenhloso yalem- obuxoxa ngqo ngezindaba ezithin-
Kuyangithokozisa ukufika ku- bizo, uthe, “kuyasikhathaza ta abesimame. Kuthe ngezikhathi
lendawo ngizokuzwa ngezimo ukuthi lezi zihlava zibulala ikusasa zasemini, kube sekuba nembizo
zenhlalo yomphakathi ezingezi- intsha yaseMpendle, aman- ehlanganisa bonke abantu abesili-
nhle ngiphinde ngizwe ngezinhle- tombazane asemancane sa nabesimame ukuxoxa ngezihla-
lo zeminyango kahulumeni waku- ayakhulelwaaphinde ashiye va lezi eziphazamisa inhlalakahle
lesi sifundazwe ezibhekene ngqo isikole, othisha bayaphazamiseka yomphakathi eMpendle.
nalezi zinkinga. Angeke sihlale uma befundisa ezikoleni ngenxa
phansi sithule singuhulumeni yabafundi abathengisa, badle izid- http://www.polity.org.za/article/
wakulesi sifundazwe kuze kube akamizwa ezikoleni, uthisha sa-statement-by-the-kwazulu-
siyayinqoba lempi.” kusho makafundise kanjani uma natal-provincial-treasury-mec-
umphathiswashe. kunezingane eziphazamisa scott-declares-war-on-social-ills-in
ukufunda?” -impendle-29072014-2014-07-29
Inkosi yendawo inkosi yAbat- Embizweni kuhlalukile ukuthi zon-
lokwa , iNkosi Nosipho Molefe, ke izinhlaka zizimisele ukusebenza
Kanye nemeya kamasipala ngokubambisana— umphathiswa
waseMpendle uCllr Senzo Ndle- wezokwabiwa kwemali, ubuholi
la banxenxa umphathiswa wezo- bbaseMpendle, abaholi bezenko-
kwabiwa kwemali ukuthi angene- lo, osomabhizinisi, iminyango
lele kulesi simo esingesihle kwa- eyahlukene kahulumeni we-
zise umphakathi uphila sifundazwe iKwaZulu-Natal Kanye
ngokwesabela ukudlwengulwa, namaphoyisa bazimisele ukubam-
ukubulala, ukuhlukumeza nokus- bisana ukulwa nalezi zihlava em-
abisa, Kanye nokugqekezwa phakathini waseMpendle,
kwamakhaya. ngokushesha.

DEMO NEWSPAPER Impendle Mirror - Iphephandaba lomphakathi 04—17 December 2017 : Izindaba
IMPENDLE MIRROR DEMO NEWSPAPER NOT FOR SALE

Umphakathi waseNzinga sewuhlomule ngogandaganda bokulima izingadi zompha-


kathi, ngokohlelo lukahulumeni wesifundazwe .




Mandlenkosi Sibiya


hulumeni ugqugquzela
imiphakathi ukuthi
U izibandakanye ezinhlel-
weni zokulima ukuze kwakheke
intuthuko
Ukuxhasa kukahulumeni we-
sifundazwe lolu hlelo lwezolimo
kuzoqinisa amaxhama
okuqinisekisa ukuthi ukudla
akusweleki, Kanye nokukhuthaza
umphakathi ukuthi uzibanda-
kanye kumnotho wezolimo

Endaweni yaseMpedle uhu-
lumeni ufake imali elinganiselwa
ezigidinieziyi R15 263 660. uhlelo
olubambisene lomphakathi (co-
opratives) ngalunye luhlomule
ngogandaganda abathathu, inani
lemali elinganiselwaemakhulwini
ama R400 000 azolekelela eku-
khokheleni izindleko zokuseben-
za umsebenzi usaqala.
Undunankulu wakulesi sifunda-
zwe umhlonishwa umnuz. uSen-
zo Mchunu Kanye nompha-
thiswa wezolimo nokuthuthukis-
wa kwasemaphandleni umhlon-
Undunankulu wesifundazwe sakithi iKwaZulu-Natal umhlonishwa uSenzo Mchunu, ungqongqoshe wezolimo kulesi sifundazwe umnuz. Cyril Xaba,
ishwa umnuz. Cyril Xaba bava-
kashele izinhlelo ezibambisene Kanye nomhlonishwa Nkk. Slindile Gumede bethula uhlelo lokunikezelwa koGandaganda emphakathini waseNzinga. ISITHOMBE: DUMISANI MAJOZI
zomphakathi ezine
ezihlomulisiwe okubalwa kuzo
Impendle Cropping, Sthujwana kwasemaphandleni, eqinisa intu- thuthukiswa kwasemaphandleni bisene zomphakathi luphinde Unksz. Phindile Mncube, weNda-
Project, Indabuko Project and thuko emiphakathini umhlonishwa umnuz. Xaba uthe lweluleke kuyo yonke imisebenzi buko Cooperative Project, uthe
Ntshiyabantu Project. ukuqaliswa kwalolu hlelo kuyis- yosuku nosuku ukuze umsebenzi ukunikelelwa ngogandaganda
“Kuningi okufanele kwenziwe iqalo esizohlabela phambili ube yimpumelelo. Sisem- kuzokubasiza ukuqinisa noku-
Baphinde bavakashela amanye kulesi sifundazwe emkhgakheni nokuguqula kwenziwe ngcono bhidlangweni wokubona lesi si- khulisa kangcon umkhiqizo
amapulazi akhele kulendawo wezolimo. Ngiyanxusa umphaka- umkhakha wezolimo kulesi si- fundazwe siluhlaza, kutshalwa wabo.
yaseMpendle thi uzisukumele ezolimo ngoba
kuzo kunamathuba amaningi fundazwe sakithi iKwaZulu- kuso, kuthuthuke umnotho “Phambilini besiqasha og-
Aundunankulu, obebonakala akuzo ezolimo.” kuchaza Natal. wakulesi sifundazwe Kanye nez- handaganda ababizayo
ethokozile, uthe lolu hlelo uMacingwane. “Umnyango unohlelo lokuqapha we lonke.,” kubika obusiphoqa ukuthi silime inda-
luyinsika yomnyango wezolimo ukusebenza kwezinhlelo ezibam- uumphathiswa umnuz. Xaba. wo encane kunale esifisa ukuyili-
nokuthuthukiswa Umphathiswa wezolimo noku-

DEMO NEWSPAPER Impendle Mirror - Iphephandaba lomphakathi 04—17 December 2017 : Izindaba
IMPENDLE MIRROR DEMO NEWSPAPER NOT FOR SALE













Ekhishini: Sipheka idombolo lesitshulu senkukhu



Ungakwazi ukubaphekela ekhaya leli idombolo nenyama emnandi kanje?




Nakhu esikudingayo

1. Ufulawa (6 wezinkomishi lezi ezincane zetiye)

2. Impuphu (4 wezinkomishi lezi ezincane zetiye)

3. iYeast (iphakethe elilodwa)
4. Usawoti (uhhafu we teaspoon)

5. Ushukela (4 Spoons)

6. Amanzi afudumele (2 wezinkomishi zetiye)

7. Ucwazi (plastiki) (8 wocwazi)
Indlela yokupheka

Hlanganisa imuphu, ufulawa, iYeast, usawoti, ushakela ndawonye
endishini evulekile, ukugovuze kuze kuhlangane kahle.


Thela amanzi, uxove ndawonye, ize ihlangane inhlama. Ungawenge-
za amanzi kancane kuze kube inhlama yakho ihlangene.

Beka inhlama yakho endaweni efudumele, uyilinde cishe amahora
amabili, ukuze ikhukhumale kahle.

Yehlukanisa inhlama yakho ibe amabhola ayi 8, ngalinye lifake kucwazi.


Faka lamabhola akoplastiki abahlukene, ebhodweni elinenyama yenhloko






Siyazicwala: Ukuthwala iduku ekhanda okuhle



Oh wathwala Ntombi yakithi, kazi wenza kanjani?

IMPENDLE MIRROR DEMO NEWSPAPER NOT FOR SALE












Sibheka ilobolo kumbe amalobolo






Ilobolo yizinkomo (kungakhathaleki Umgudu wokulobola
KUNGANI ILOBOLO LIYIN-
ukuthi zingaki) ezikhokhwa wumkhwen-
KINGA NAMUHLA? yana ukuze abe nomakoti. Yizinkomo
Kulesi sikhathi esiphila kuso ezehlukene ezibizwa ngamagama
ahlukeke futhi zinemisebenzi ehlukene
sibhekene nenselelo ezikhokhelwa uyise nonina wendodakazi.
yokungaqondi ukuthi ilobolo Inzinkomo zikhombisa ukuzethemba
komkhwenyana ebonisa abazali ben-
Lobolo is a problem in our era
tombazane ukuthi angeke ilambe lapho
because we do not have peo- iyoganela khona. Ukuhambisa ilobolo
ple who have a clear know kukhomba ukuthi uyise ozala umkhwen-
yana ungumnumzane., futhi ngokunjalo
how of what it is, and why was it or akuhlushekwa kuleli khaya.
is it still being practiced. Lobolo, has • Okwesibili: ukutshengisa ukuthi
more value that just a mere practice. We
amaThonga ukuthi isibaya Siyanda,
must always put it into a context whenev-
njengalokhu sikhula siqinisa wona lo
er we talk about lobolo, and not just dis-
muzi wamaThonga. Yingakho lezi zinko-
cuss it in isolation.
mom zinamagama eziqanjwe ngawo.
Today we are confusing ilobolo, which 2. Izibizo zikamama or her economic conditions have Nokuchazwa kwazo (izinkomo). Nawa
are cattle and izibizo which is just goods mother’s customary dues are brought both distortions and amagama ezinkomo:
– , and something else. It is these izibizo
where people start doing their gambling, paid as part of the lobolo pro- innovation to the lobolo cus- • Ubikibiki – le nkomo inikezwa unina
which is conducted very badly. cess. tom, in general, the practice wentombazane nguumkhwenyana.
Customarily Zulus consider marriage as still constitutes the most pre- • Ubhaqa – le nkomo inikezwa uyise
an opportunity through which new bonds 3. Before she is allowed to wentombazane ukuze akhanyise indlela
are formed between two families in the join her new family, a special ferred, revered and recog-
main, that of the bride and the bride- cow called udondolo is of- nized gesture of cementing • Umqholiso/Ingquthu – le nkomo
groom. The process of ukulobola, to pay inikezwa unina kamakoti.
the bride price in brief, is a critical stage fered. the marital bond and calling • Umumba – le nkomo inikwa unina
in which the symbolic and material ges- 4. She is then anointed with upon the ancestors and God kamakoti, kepha iyingxenye
tures of the coming together of these two to bless it.
families is realised. Often, a great deal of sacrificial bile to mark her new • Imvulamlomo/Ingqaqhamazinyo –
pomp, ceremony and robust negotiations family status, more so that inkomo enikwa uyisekamakoti ukuze
accompany this custom. Although histori- she is now no more a mem- Ngabe yini equkethwe yiLobolo? axoxe nabakhongi.
cally the lobolo ritual predates colonial- Umbuzo wokuqala ngabe yini iLobolo? • Imvula – yinkomo emenyezelwayo
ism, ‘the Europeans who codified Zulu ber of her original family. Ukulobola akusikho lokhu esikwenzayo kuqala, ngaphambi kokuba kulotsholwe
law and the missionaries, regarded lobo- 5. Should she divorce or her namuhla futhi kwakungamele kube •
lo as being in the nature of a business ngalendlela osekwenziwa ngayo na- Unozungeza – yingxenye yelobolo
transactio in which a fixed price had to be husband die, for her second muhla. Okokuqala: Ngesikhathi um- • Inhlabisamthimba – yinkomo eh-
arrived at,’ so argues social anthropolo- marriage lobolo is not re- numzane nomama bezala abant- latshwayo ngosuku lomgcagco.
gist Absalom Vilakazi in his celebrated quired. wana,bafisa ukutzibula ngoumntwana •
book on aspects of Zulu culture and trad- womfana ukuze isibongo sekhaya lelo Isibhoma – nale yinkomo ehlatshwa-
tions, Zulu Transformations. It is in the 6. Instead, a token is given siqhubeke, singapheli, ngakolunye uh- yo ngosuku lomgcagco
context of this particular historical mo- to her outgoing in-laws. langothi ukuzala umntwana wentomba- • Ibheka – yinkomo eyengeziwe
ment in Natal that saw then governor Sir zane akuqinisekisi ukuqhubeka (khumbula ukuthi lezi zinkomo, kwezinye
Theophilus Shepstone uSomtsewu as 7. Since traditionally Zulu kwesibongo sekhaya., kepha kuyinkom- izindawo, zibizwa ngokuthi Amabheka) .
Zulus called him, impose a figure of 11 and other African societies ba yomnotho-ingcebo (ukungena Lezi inzinkomo ezimingabiziwe
cattle as a standard for ilobolo. frowned the idea of a divorce, kwezinkomo) ekhaya Kanye nokwandisa ngamagama, ngeziphelezela lezi
By doing so, Shepstone was deliberately ubudlelwano ngaphandle kwekhaya ezingenhla ezibaliwe. Kuvamile-ke ukuthi
distorting an otherwise noble practice as the widow or a divorced wom- Okwesithathu: ukuze umnumzane abone zingapheleliswa zonke lezi zinkomo,

part of a bigger and nefarious agenda of an can be paid whatever that ukuthi umsamo uyaphila, namaThongo kunenkolelo yokuthi umkhwenyana uy-
depleting the cattle herds of Zulu men can be negotiated by the two ambhekile, ubona ngobuningi bezinkomo oba lusizo ngelinye ilanga kuleli khaya
who otherwise saw no need to pay vari- ezikhona ekhaya nangokuthi bonke azalwa kulo umakoti wakhe. Phela um-
ous demeaning taxes nor submit to the parties without the involve- abantwana bakhe bayenda/ bayendel- khwenyana yisigodo sokuqhuzula
needs for cheap labour at the time. To ment of her direct parents as wa.akekho obefuna umntwana wakhe
refer to Vilakazi again: ‘By Zulu custom- endele emzini ohlwempu futhi ongenzi
ary law, the very essence of lobolo was she no longer belongs there. kahle. Yingakho abamnumzane be-
its indeterminate character, for it was part 8. Thereafter either a goat or befuna amadodakazi awo endele emizini Umehluko Phakathi kwelobolo nezibizo
of the gifts that pass to and fro between a cow is slaughtered to mark emi kahle ukuze abe nesiqiniseko sokuthi kwesinye isikhathi abantu mabekhuluma
the contracting families as long as the awazululamba ngakho-ke, ngaleyo min- ngelobolo, banakho ukuphambanisa
marriage persists. The izibizo are part of her new family status. yaka edlulile, abantu bebebiza amanani nezibizo. Izibizo yizimpahla ezifunwa
this general pattern.’ 9. As is the case in many ahlukahlukene ezinkomo. Belingekho ngunina kamakoti, kumkhwenyana.
To return to the matter at hand, the fol- inani elikaliwe elingujuqu. Izibizo azinakubalulwa ukuthi zinhloboni,
lowing points are worth considering : cultures, in the final analysis, Le ndlela yokwenza yokulobola yabukwa, kepha kuya ngokuthi unina wentomba-
1. Assuming that a woman is getting the failure or success of any yahlaziywa umlungu uSomtsewu ka- zane ufunani. Lezi zimpahla zithatha
married for the first time, her lobolo rites marriage mainly depends on Sonzica (Sir Theophilus Shepstone), indawo noma zingena esikhundleni sale
often comprise sending a delegation from the two people who have en- owayibona ingahlelekile. USomtsewu nkomo okuthiwa ubikibiki osubalwe kulezi
the future bridegroom’s party who start a kaSonzica wabe esenquma ukuthi inani zinkomo ezingenhla. Ilobolo aliyiso isipho
process towards paying all 11 tered matrimony. lezinkomo zelobolo zizoba yi 11, okanye ukubonga abazali bakamakoti
yingakho namuhla silobola ngezinkomo ngokuzala nokukhulisa intombazane
cattle to the future bride’s In conclusion, although vari- eziyishmi nomuvo.
family. ous pressures and influences
of modernity and socio- Liyini ilobolo?

DEMO NEWSPAPER Impendle Mirror - Iphephandaba lomphakathi 04—17 December 2017 : Izindaba
IMPENDLE MIRROR DEMO NEWSPAPER NOT FOR SALE










Impendle



































Umlando enkulu yasendle. Okuvela kwaGade, eStofelton, eN- Ngokubika kukaMasipala ilebhisi (table grapes)
kulo leligama lendawo em- zinga, eNguga, omkhulu UMgungundlovu
Igama elithi Impendle
aphakathi neKwaZulu- …………………… ……….. district, umnotho
lavela ngesikhathi esithi Ingqalasizinda
Natal, elithi “Impiyendle” Kuze kuyovala ngezintaba (economic potential)
masibe ngeminyaka yezi
noma ngokuthi Impendle zoKhahlamba eNkangala waseMpendle uncike kwe- Impendle yaziwa
1800.
namuhla. ngaseStepmore. zokuvakasha Kanye nezo- njengesifunda senkantolo
Ngeminyaka yezi 1800, limo (agriculture). yemantshi (magistrate

Abathwa babephila Ibalazwe court), okuyisakhiwo
ngokuzingela izilwane Ubuningi babantu Kunezindawo ezinhle
Impendle yindawo ema- abantu kumbe izivakashi esingesinye sezokuqala
zasendle, behlala
phakathi nesifundazwe Ngokwezibalo ze ezingahambela kuzo oku- ezakhiwa zaqhakakambisa
ezintabeni. Bezifihlile ngo-
iKwaZulu-Natal . Impendle STATSSA CENCUSS zilin- balwa kuzo izintaba Zo- ibalazwe leMpendle. Na-
ba besolwa ngokweba im-
ingaphandle kwedol- ganisela kubantu abayizi Khahlamba (Drakensburg- muhla impendle seyidlond-
fuyo yabalimi, abelungu,
obhakazi uMgungundlovu 33105 abahlala eMpendle. UKhahlamba mountain lobele okungangokuthi
ngaleso sikhathi. Abelungu
(eThawini- park), isiqiwi (IMpendle sekunezakhiwo okubalwa
babebaxosha bebalwisa Isimo somnotho
Pietermaritzburg). Im- nature reserve). Izivakashi kuzo isiteshi samaphoyisa,
Abathwa, ukuze bavikele
pendle ibanzi ngoba iqala Ngokwezibalo ze zinethuba elihle lokubuka isikhungo sokuthumela
imfuyo yabo. Ngaleso si-
emapulazini eBoston STATSSA, eMpendle, umsebenzi wezandla (local izincwadi (post office),
mo-ke kwabangela ukuthi
ngaseMaswazini (e Eland- abantu abangaqashiwe craft work market) onga- izikhungo zomtapo wolwa-
Abathwa bacashe emi-
skop), ikhuphuke ize emsebenzini consi phansi oweziwe ngo- zi (libraries), amahhovisi
gedeni yasezintabeni lezi
eGomane, edolobheni eM- (unemployment rate) balin- bunono kamasipala, izikhungo zik-
ezimi kulendawo namuhla
pendle, kwaNovuka, ganiselwa ku 45 %, kuthi ahulumeni okubalwa kuzo
esakhele kuyo ebizwa Isimo sezulu esibandayo
eLotheni, kwaKhetha, intsha engaqashiwe em- ezezimpesheni nezenhla-
ngokuthi Impendle. sivumela ukuthi IMpendle
Macsam, Smilo-bar, sebenzini ilinganiselwa ku lakahle (SASSA).
Abathwa babelwa be- ingakhiqiza izitshalo ezi-
Fikesuthi, Kamensi, 56%, bese kuthi abantu Ngokuzayo sizokuhlaziya
ziphindiselela kubalimi, nothile, ezimnandi
eBrington, eSithunjwana, abaqashiwe emsebenzini amakhosi nezinduna ezi-
beciba imikhonto, zezithelo okubalwa kuzo
eShiyabantu, eNhlabam- ngokugcwele (labour par- busa kwelaseMpendle
besemahlathini amapetshisi (peaches),
khosi, eNtokozweni, ticipation) balinganiselwa
nasezintabeni. Lempi yabe ama-apula (apples), ama-
eChibelihle, eMkhomazi, ku 23%.
seyithathwa njengempi pilikosi (apricots), amag-

03 DEMO NEWSPAPER Impendle Mirror - Iphephandaba lomphakathi 04—17 December 2017 : Izindaba DEMO
IMPENDLE MIRROR DEMO NEWSPAPER NOT FOR SALE












Sibuka impilo yezaguga emakhaya kwelakithi


Ibhayibheli lithi ohlonipha uyihlo nonyoko ukuze izinsuku zakho zibe zinde ezweni. Isintu sithi indlela ibuzwa

kwabaphambili, kanti isizwe esingenampunga sifile. Izingcitha buchopho zithi umuntu osemdala, osempunga
wazikabanzi ngempilo, yomuntu. Akukhathaleki ukuthi wena uhlakaniphe kangakanani, noma ufunde kuphi

wathola ziphi iziqu. Kodwa umuntu osempunga wazi kangcono kunawe wena omncane. Kubalulekile ukuthi
sibazise abantu abadala abakhulile, sibahloniphe. Ukuze sikhule siphumelele empilweni. Ake sizwe

umphakathi ukuthi uthini ngalesi sihloko esikhuluma ngaso.



Ugogo uhlala yedwa, ugogo eholile yibo aba- nanokuthi akukho yini mina ngiyamthanda pho, ongithandayo. Mina

akanakiwe yothenga igrosa baphin- akudingayo ngimenzele uma wami. Ngeshwa ub- umkhwe wami

Ayingiphathi kahle le de benze amakhanda khona. Kwesinye isikha- aba usadlula emhlabeni. ngiyamgeza, ngimgcobe
ndaba yokuthi ugogo ngale mali. Kumanje thi ngiye ngimlekelele D Nkosi—Emadiphini kahle, ngimgqokise
uzele, unamadodana ugogo usenezikweletu la ngimgeze emhlanema ntambama uma sengi-
asebenza kahle futhi komakhelwane. ma sim- ezizwa engaphilile kahle. buya emsebenzini. Sen-
azekile, kodwa awam- buza ugogo uthi imali Ngalolo suku.futhi Umzukulu wami akez- gazitshela nje ukuthi
nakile ugogo. Ngikhu- ithathwa oXXXXX ngiyazinika ithuba wa kungumthwalo wami.
luma nje ugogo walapha bathenge imphuphu lokuthi ngihlale naye ma Ay, ay, hay… Angisenaye owami uba-
ngasekhaya uhlala yed- namazambane noshuke- ngingebhizi sixoxe naye ngikhathele kabi yilezi ba ongizalayo, sekungu-
wa akanakekelekile. la. Bese kuthi le enye kube kuhle. ngane ezingafuni uku- ye lo ozala umkami.
Kanti useye asizwe ngu- bazithengele izinto zabo S T W Zondi—Enguga lalela. Kungcono G B Zulu—eNzinga
makhelwane, nami nge- zokugcoba nokuluka zihambe ziyohlala

linye ilanga ukuyomlan- amakhanda abo. nonina. Umzukulu wami
dela amaphilisi ecliniki. Okungidina kabi ukuthi Ngiyamthanda umama akangazi noma
Kubuhlungu kabi uku- u ssssssss uyadelela wami ngingubani kuye. Akez-
bona umuntu omdala akamhloniphi ugogo Eyi mfethu kunzima wa, uhlaza futhi un-
enganakekeliwe kanje. wakhe. nokho, nami angihlali enkani akakhuzeki.
C N Dlamini—eCome & noma ngenxa yomseben- Kungcono kona ngihlale
P N Ngcobo– Esimilo See zi. Sengiye ngibuye ma- ngedwa ngihlupheke
Bar kuphele inyanga. Na- kanje.
Umkhulu ngiyam- masenti awekho kahle B Ndlela—Kwafikesuthi

La mantombazane eba nakekela njengoba ngenza um-
imali yempesheni ka- Mina ngihlala nom- sebenzi wobusecurity. Umkhwe wami usefana
gogo khuluwami ozala ubaba. Nokho ngiyazama ukuh- nengane yami
La ngakithi kunaman- Nokho akasakwazi langanisa amasenti kuze Ngiyamnakekela um-
tombazane amabili ahla- ukuzenzela izinto ezi- ngiqedele ukulobola khwe wami. Uyazi
la nogogo wawo. Lena ningi. Ngakho-ke mina khona uma ezokwazi mfwethu ngibonga yena
endala ilinganiselwa mangibuya esikoleni ukuba nomalokazana ngalomfazi enginaye

ku22 weminyaka. Lo ngiye ngimbheke um- azolekelelana naye. Uya- laph’ ekhaya.umkhwe
omncane, ngithi cishe khulu wami ukuthi zi mfethu abazali bayis- wami wangakhela umfa-
una 16 kumanje. Uma ugcineke kahle yini ibusiso esikhulu kabi zi onentobeko nenhloni-

DEMO NEWSPAPER Impendle Mirror - Iphephandaba lomphakathi 04—17 December 2017 : Izindaba DEMO
IMPENDLE MIRROR DEMO NEWSPAPER NOT FOR SALE












Umhlangano wenduna ku22 weminyaka. Lo ukuzenzela izinto ezi- ngiqedele ukulobola buya emsebenzini. Sen-
esigodini saseNtshaya- omncane, ngithi cishe ningi. Ngakho-ke mina khona uma ezokwazi gazitshela nje ukuthi
bantu una 16 kumanje. Uma mangibuya esikoleni ukuba nomalokazana kungumthwalo wami.

Ayingiphathi kahle le ugogo eholile yibo aba- ngiye ngimbheke um- azolekelelana naye. Uya- Angisenaye owami uba-
ndaba yokuthi ugogo yothenga igrosa baphin- khulu wami ukuthi zi mfethu abazali bayis- ba ongizalayo, sekungu-
uzele, unamadodana de benze amakhanda ugcineke kahle yini ibusiso esikhulu kabi ye lo ozala umkami.
asebenza kahle futhi ngale mali. Kumanje nanokuthi akukho yini mina ngiyamthanda G B Zulu—eNzinga
azekile, kodwa awam- ugogo usenezikweletu la akudingayo ngimenzele uma wami. Ngeshwa ub-
nakile ugogo. Ngikhu- komakhelwane. ma sim- khona. Kwesinye isikha- aba usadlula emhlabeni.
luma nje ugogo walapha buza ugogo uthi imali thi ngiye ngimlekelele D Nkosi—Emadiphini

ngasekhaya uhlala yed- ithathwa oXXXXX ngimgeze emhlanema
wa akanakekelekile. bathenge imphuphu ezizwa engaphilile kahle. kanje.
Kanti useye asizwe ngu- namazambane noshuke- Ngalolo suku.futhi B Ndlela—Kwafikesuthi
makhelwane, nami nge- la. Bese kuthi le enye ngiyazinika ithuba
linye ilanga ukuyomlan- bazithengele izinto zabo lokuthi ngihlale naye ma Isimemo somhlangano
dela amaphilisi ecliniki. zokugcoba nokuluka ngingebhizi sixoxe naye wabazali bezingane ze-
Kubuhlungu kabi uku- amakhanda abo. kube kuhle. sikole iSiyazama High
bona umuntu omdala Okungidina kabi ukuthi S T W Zondi—Enguga school
enganakekeliwe kanje. u ssssssss uyadelela Ngiyamnakekela um-
akamhloniphi ugogo khwe wami. Uyazi
P N Ngcobo– Esimilo wakhe. Eyi mfethu kunzima mfwethu ngibonga yena
Bar C N Dlamini—eCome & nokho, nami angihlali ngalomfazi enginaye

See noma ngenxa yomseben- laph’ ekhaya.umkhwe
Umhlangano wesito- zi. Sengiye ngibuye ma- wami wangakhela umfa-
kufela omama Umhlangano webandla kuphele inyanga. Na- zi onentobeko nenhloni-
beMpumelelo eSwampu lasePresbyterian masenti awekho kahle pho, ongithandayo. Mina
La ngakithi kunaman- Church eMpendle njengoba ngenza um- umkhwe wami
tombazane amabili ahla- Mina ngihlala nom- sebenzi wobusecurity. ngiyamgeza, ngimgcobe

la nogogo wawo. Lena khuluwami ozala ubaba. Nokho ngiyazama ukuh- kahle, ngimgqokise
endala ilinganiselwa Nokho akasakwazi langanisa amasenti kuze ntambama uma sengi-





USigodo noMaqhudeqhude

03 DEMO NEWSPAPER Impendle Mirror - Iphephandaba lomphakathi 04—17 December 2017 : Izindaba DEMO
IMPENDLE MIRROR DEMO NEWSPAPER NOT FOR SALE














Abafundi bazuze lukhulu kwizifundo ezengeziwe








































Abafundi behlangene ukuzofundiswa ngokwengeziwe enyuvesi, ethawini, eMgungundlovu. ISITHOMBE
MLUNGISI MTHEMBU




Lungani Makhaye bi ithathe isikhathi esingangeviki sifundazwe, uMnuz. Kwazi
lonke. Mshengu ucele abafundi ukuthi
Inhlangano ebizwa nge South abafundi bafunde bathole
African Institute of Chartered Umxhumanisi emnyangweni uqeqesho oludingekqayo kulesi
Accountants (SAICA) izimazise wezemfundo kulesi sifundazwe sikhathi sanamuhla ukuze
umcimbi obubanjelwe iKwaZulu-Natal, uNkk. Cornelia kusimame umnotho wezwe
esikhungweni sezemfundo Mchunu uthe, ukubambisana lakithi, iNingizimu Afrika.
esiphakeme, inyuvesi yakwaZulu okuhle Phakathi koMnyango
-Natal, ophikweni oluseM- wezemfundo ubambisene nezi- uMshengu uqhube wathi uku-
gungundlovu, kunguLwesihlanu. nhlaka ezizimele kuzoletha imi- khula kwakhe kube nezinselelo,
Inhloso yomcimbi wukuklomeli- phumela emihle kwezemfundo kepha lokho kwamkhuthaza
sa abfafundi ababe yingxenye esifundazweni saKwaZulu-Natal. ukuthi afunde azimisele, anake
ynkambi yokuthuthukisa ezem- izifundo zakhe, okuphethe
fundo,okuhlanganisa nemi- uNkk. Mchunu uqhubeke ngokuthi aphumelele.
phumela emihle kwezemfundo. wakhuluma ngokukhetha um-
khakha ofundelwayo uMshengu uphinde wathi imfun-
Abahleli benkambi bathi inhloso wezemisebenzi (career), wathi do iwumgogodla owakha
yokusungulwa kwalenkambi, umfundi nomfundi makube ngu- umphakathi onempumelelo.
wukuhlomisa nokucija abafundi ye ozikhethela ukuthi uzokwen- Yingakho abafundi benent-
bamabanga ka grade 11 no za muphi umkhakha, akufanele shisekelo kangaka ngemfundo.
grade 12, ikakhulukazi labo aphoqelelwe ukwenza omunye Kufanele siwubuyise kithina um-
abahlala emakhaya umkhakha. Nabazali akukuhle notho wethu, ngaphandle
asemaphandleni. Abafundi ku- ukuthi bacindezele izingane zabo kwemfundo angeke sakwazi
lenkambi eba khona njalo ukukhetha umkhakha wom- ukuwubuyisela kithina umnotho
ngamaholide asebusika, iletha sebenzi ofundelwe. wezwe lethu.M
isifundo esengeziwe emkhakheni
Usekela mphathi, emnyangweni Isikhulu esiphezulu
wezocwaningo (Physical Science)
nasemkhakheni wezibalo wamabhuku (Department of kwinhlangano iSAICA, kulesi si-
Accounting) kumasipala funda uNaeem Asvat uthe kubal-
(Mathematics), ukuze imi-
phumela yokuhlolwa makuphela weTheku, uXoliswa Zwane, ulekile ukuthi abafundi
unyaka, ibe mihle. . ukhulume kafuphi ngokukhula bakholelwe kulokhu abakwazi
kwakhe, phansi kwesandla
ukukwenza, bangazingabazi.
Injingalwazi (professor) somzali oyedwa, ekhula efunda
yenyuvesi yaKwaZulu-Natal ezikoleni ezisemakhaya ema- SAPA
uMabutho Sibanda unxenxe phandleni. Uthi namuhla use- http://www.news24.com/SouthAfrica/
abafundi ababe yingxenye yalen- phumelele, ukwazile ukufeza Local/Maritzburg-Fever/education-is-
kambi ukuthi bacobelele abanye amaphupho akhe, futhi uya- key-to-prosperity-20170711
abafundi, labo abangaphumele- ziqhenya ngalokho.
langa ukuba yingxenye yalen-
kambi, ngakho konke aba- Umphathi eMnyangweni wezo-
kufundile besenkambini. Inkam- kuThuthukiswa komnotho
nokuNgcebeleka nezeMvelo kule

03 DEMO NEWSPAPER Impendle Mirror - Iphephandaba lomphakathi 04—17 December 2017 : Izindaba DEMO
IMPENDLE MIRROR DEMO NEWSPAPER NOT FOR SALE













Bayasweleka othisha abaqeqeshekile kulesi sifundazwe sakithi


(sciences).

uMnyango wezemfundo ema-
bangeni aphansi uveze ukuthi
bebengaphezudlwana kwezinku-
lungwane eziyisikhombisa (7000)
othisha abangaqeqeshiwe.

Izinhlangano ezimele othisha
(izinyunyana), zikubekile ukuthi
ezinye izikole ziphoqelekile
ukuqasha othisha abangenayo
amaphepha okuqeqeshwa ngen-
xa yokushoda kothisha
(abanamakhono okufundisa lezi
zifundo zezibalo nezemvelo)


Iephendula imibuzo eSiha-
yamthetho (ePhalamende)
kuzwelonke, ungqongqoshe

uMotshekga uthe kothisha
abangenawo kwanhlobo ama-
khono okufundisa babalelwe
kwizinkulungwane ezinhlanu

Ungqongqoshe wezemfundo kuzwelonke, emabangeni aphansi. ISITHOMBE SITHUNYELWE nekhulu namashumi amathathu
nesishiyagalolunye (5139) ngo-
nyaka ophelile (2016), kulelo
Nombuso Penelope Shezi Ungqongqoshe uMotshekga kwinkulungwane ezingamakhulu nani abayizi 2875 othisha baku-
ukuvezile ukuthi cishe balin- amane namashumi amabili. SA lesi sifundazwe sakithi iKwaZulu
U ganiselwa kumashumi ayisithu- has about 420,000 teachers. Natal.
kushoda kothisha
pha amaphesenti (60%) othisha
abaqeqeshiwe
ngokufanele kuyinkinga abangaqeqeshiwe , kumbe
we kanye nokufundisa
enkulu kwizwe lakithi, kwazise abangaqeqeshiwe ngokwenele Ukushoda kothisha abaqeqeshi- SAPA
isifundazwe lesi sakithi iKwaZulu abaqashwe kulesi sifudazwe okungekho emgangathweni .https://www.businesslive.co.za/bd/
-Natal, yiso esishayeke kakhulu. saKwaZulu-Natal, kwizifunda sekuthathwe njengembangela national/education/2017-05-23-lack-of-
Ngokubika kuka ngqongqoshe ezisemaphandleni okubalwa ku- eyenza imiphumela ukuthi inga- skills-hits-kzn-schools-hardest-warns-
kazwelonke wezeMfundo ema- zo iZululand, uThukela Kanye bi mihle, ikakhulukazi ezi- angie-motshekga/
bangeni aphansi. Ebika kunguM- noThungulu. INingizimu Afrika fundweni ezifana nezibalo
sombuluko. inothisha abalinganiselwa nakwizifundo zemvelo

03 DEMO NEWSPAPER Impendle Mirror - Iphephandaba lomphakathi 04—17 December 2017 : Izindaba DEMO
IMPENDLE MIRROR DEMO NEWSPAPER NOT FOR SALE









Izibalo ze STATS SA zikhombisa ukwehla kwenani labantu abaqashiwe phakathi


kukaZibandlela 2016 no Ndasa 2017


Source: STATS SA March 2017 Quartely Employment Survey

Kwazise izwe lakithi Iningizimu Africa ngokusemthethweni, yehlelwe ngamandla omnotho [recession], yize kunethemba lokuthi umnotho uphinde usimame,
izibalozokuqashwa kwabantu ngokwemisebenzi ezikhishwe yinhlangano kahulumeni kazwelonke I STATS SA zithi ngokwe March 2017 Quarterly Employ-
ment Survey (QES), kulinganiselwa kubantu abangu 9 644 000 abaqashwe ngokuhlelekile [formal non-agricultural sector] ngokomnotho wezwe lakithi. Llesi
sibalo, ma siqhathaniswa nezaphambilini, sikhomba ukulahleka kwemisebenzi elinganiselwa ku 48 000 wabantu abangasasebenzi.

Izinhlaka ezilahlekise ngemisebenzi ezohwebo nokuthengisa [ the trade industry] ngabantu ababalelwa ku 32 000 abaphelelwe yimisebenzi, uhlaka
oluphatha lusebenze izinlhlelo zezinkampani [the business service industry] ngabantu ababalelwwa ku 23 000, uhlaka oluletha izinsiza emiphakathini [the
community service industry] ngabantu ababalelwa ku 8 000, uhlaka lokwakha okusansimbi [ the manufacturing industry] ngabantu ababalelwa ku 4 000
abaphelelwe yimisebenzi bese kuthi kwezokuthutha [the transport industry] ngabantu ababalelwa ku 1 000 abaphelelwe yimisebenzi.
Ukuphela kwalemisebenzi kubikwa ukuthi vele bekuyimisebenzi yesikhashana [contracts workers], beqashwe ngezikhathi exinekikile zamaholide [ the fes-
tive season].

Jkepha –ke akukubi kangako. Umkhakha wezokwakha ingqalasiziinda [construction industry] ukhombise amandla kulesi sikhathi ngoba uvule amathuba
emisebenzi waqasha abantu abaliganiselwa ku 12 000 kwase kuthi umkhakha wezimbiwa [the mining industry] wavula amathuba emisebenzi waqasha
abantu abalinganiselwa ku 8 000.

03 DEMO NEWSPAPER Impendle Mirror - Iphephandaba lomphakathi 04—17 December 2017 : Izindaba DEMO
IMPENDLE MIRROR DEMO NEWSPAPER NOT FOR SALE















Umabo ekhaya kwabo Dumisani Dlamini bembeswa nguNkk. Hlengiwe (maButhelezi) Dlamini

03 DEMO NEWSPAPER Impendle Mirror - Iphephandaba lomphakathi 04—17 December 2017 : Izindaba DEMO
IMPENDLE MIRROR DEMO NEWSPAPER NOT FOR SALE

IMPENDLE MIRROR DEMO NEWSPAPER NOT FOR SALE

03 DEMO NEWSPAPER Impendle Mirror - Iphephandaba lomphakathi 04—17 December 2017 : Izindaba DEMO
IMPENDLE MIRROR DEMO NEWSPAPER NOT FOR SALE













I. IZIMPAHLA III. AMASEKENI IV. IZIMPAHLA VI. IZIMPAHLA
CLASSIFIEDS
EZITHOLAKELE EBE- ATHENGISAYO EZINOKUTHENGWA EZIQASHISAYO

ZILAHLEKILE EZIDAYISAYO
I. IZIMPAHLA EZITHOLAKELE
Isikhwama semali okukhona Ngidayisa izimpahla zoku- Siqashisa izituli eziwu 100 ne-
II. ABALAHLEKELWE IZIM-
Phakathi idrivers licence ne gqoka zomntwana womfana Ubani onethangi lamanzi leli tende elikhulu, namatafula
PAHLA
ID. ongaphansi konyaka. Zisa- elifana no Jojo Tanks, elikhu- amathathu amakhulu.
III. AMASEKENI ATHENGISAYO bukeka zizintsha. lu. Ngiyalidinga.
Shayela 083 521 5564 P.Y Zuma 073 213 9589
IV. IZIMPAHLA
N W Mazibuko 073 011 2310 C. Mdletshe 083 665 9217
EZINOKUTHENGWA
EZIDINGEKAYO
Iambrela etholakale ekhumbi- Siqashisa ngesitofu segesi
V. ABANTU ABANGATHOLA-
ni ebiphuma ethawini ngoL- Ngidayisa ngefriji yeKelvinator Ngidinga igeja lokulima esikhulu
KALI
wesine isebenza ngegesi. Inkulu lezinkomo leli lensimbi, Kanye
VI. IZIMPAHLA EZIQASHISAYO kahle. Ngiyithengisa namajoka okubophela. Ubani Negesi nayo siyayiqashisa
Shayela ku 076 552 3698
ngoR1500. ongangidayisela konke lokhu? G. J Mbelu 076 554 6986


B Mkhize 073 982 4532 A. G. Ngcobo 081 001 3687
Umakhalekhukhwini osale kwi Ngiqashisa ngeveni yokuthu-

counter esitolo
tha impahla isuka esitolo iya
Ngithengisa ngenkabi Ngidinga utshani bokufulela
Shayela ku 064 221 3582 ekhaya. Ngiyihamba yonke
ekhuluphele, esen- uRawondi.
iMpendle.
caneineminyaka emine.
N. Ngidi 071 656 9142
Z. Gcabashe 083 874 257
Upulastiki wegrosa osale Ilungele ukuhlatshwa.

erenke wakwa Save wholesal- Ngiyithengisa ngo R9000.
er ngoMsombuluko ntam- Ngidinga ifulaha lezinkuni zik- Siqashisa ngezindlu zokuhlala
bama awatela. Ngingajabula uma
edolobheni laseMpendle.
Ngithunga izimbadada zaban- ngingathola kakhulukazi
Shayela ku 081 101 2315 tu besilisa nabesifazane. Zi- Genyanga ukhokha u R1600.
izinkuni ezomile.
nhle ehlobo, kanti futhi zi- M. T. Makhubo
V.K. Madondo 082 996 3215
II. ABALAHLEKELWE IZIM- washeka kalula.

PAHLA H. T. G Mthembu 061 417
V. ABANTU ABANGA-
9221

THOLAKALI
Ngicela ningitholisele ngezi-

cathulo ezasala emholweni Ngidayisa I cell phone ye Sam-
ezisebhokisini elibomvu Indoda eliganiselwa eminyak-
sung A5 ka 2015. I right
eni engamashumi amane,
N.O. Zikode 082 364 1254 ayinalutho, isebenza kahle.
ephathwa ukugula igcine uku-
Ngiyithengisa ngo R2500
bonakala igqoke ihembe
Ngicela obone inkabi empofu Z. Mkhize eliphuzi nebhulukwe eliluhla-
yanebala elimhlophe la za satshani, endaweni yaseN-

ngaphansi angazise. Cishe zinga.
yaduka ngoMgqibelo odlule Ngidayisa izincwadi ze Eco-
Ombonile makashayele uCon-
nomics (R250), Accounting
J Mdunge 073 158 5564 (R280), ne Computers Today stable E. B. Dlungwane

(R170) zeSyllubus ka Grade 11
& 12.
Ngilahlekelwe yisithole esi- Kunyamalale usana lwen-
bomvu, siphawulwe ngakwes- X. M Duma 081 573 1800 tombazanyana ekhaya kade
okunxele. Saduka mhla zibuya unina esaphumile ukuyokha

ediphini enguga. amanzi esiphethwini esing-


S. V Mathonsi 063 333 7984 ekho kude.

Makukhona okusolisayo

shayela uConstable P. T Ma-
Ingane yami ilahle isikhwama jola 083 256 4132

sezincwadi zesikole ifunda
eWozobona Primary School.
UKUFAKA IZIKHANGISO KWI CLASSIFIEDS
Saduka emva kokuba beneS-
SHAYELA KU 063 321 3325
ports day.
[email protected]
M. Y Zondi 072 145 5826

IMPENDLE MIRROR DEMO NEWSPAPER NOT FOR SALE










I















Aseqalile amalungiselelo kasosesheni webhola eGomane




khosi kunenkundla yebhola, kKa- waseMpendle wawuphakathi
Novuka kunenkundla yakhona, kweMajitha FC yaKwaKhetha
eMacsam, eSmilo bar, eMadiphini, neLotheni Supers FC ngo2009,
eCome & See, eNzinga, eNguga, lapho kwnqoba iLotheni Supers ngo
eLotheni– zonke lezi zigodi esen- 5-2 sekuhkahlelwa amapenathi.
gizibalile zikhona izinkundla zebho-
la.” kubika uBongani. uNjabulo
Chiliza ophuma esigodini sakaPa-
ninkukhu uthi koqhuma nhlamvana
ezinye ziyofekela, ezabo zizobe
zidlala ibhola elinenkosi Phakathi.
Uthi iqembu labo iBafana Tigers
ibophele izinsephe zodwa.
“sizobaxexebula “ kusho uNjabu-
lo ehleka. Induna yasesigodini
KaMgodi uMnuz. Siyanda Mbhele
obenyingxenye yalamalungiselelo
icele kokaputeni bonke ukuthi
bakhuthaze abadlali bamaqembu
Musawenkosi Duma enkundleni yebhola eMatomela, ziyalungiswa kumanje, futhi ba- abo ukuthi bawuhloniphe umdla-
A lo yebhola. Uqhube wathi amaqem- njengesigungu ukuthi izinkundla lo webhola, nososesheni wabo.
ubuhlahla indlela yokuhlela imidla- zozamangokusemandleni abo
seqalile amalungiselelo
kasosesheni webhola lika-
Nomphakathi nawo futhi ulihloni-
bu kufanele athumele yonke
zokudlalela ibhola zibe khona kuzo
nobhutshuzwayo
imininingwane yawo zingakadluli zonke izigodi ezakhele Impendle. phe ibhola lethu nososesheni
Umhlonipheni Ntshangase obambe izinsuku zokuvalwa. uBongani “bheka nje mfwethu Egomane wethu sonke la eMpendle.”
njengosihlalo kasosesheni webhola Mkhize ongunobhala kusosesheni kunezinkundla ezimbili, KwaKhetha kuqhuba uMnuz.
eGomane, usekuqinisekisile ukuthi uthi izinkundla okuzodlalelwa kuzo kunenkundla yebhola, eNhlabam- Mbhele.sizokhumbula ukuthi
umhlangano obubanjelwe umdlalo wokugcina kasosesheni


Kwakhiwa kabusha inkundla yebhola



eMpendle




Sipho Mkhize

Inkundla yebhola yasempendle
seyizokulungiswa kabusha
kufakwe ucingo olusha kubiywe.
Lena iyona nkundla okuzo-
dlalelwa kuyo imidlalo yokuban-
ga izicoco. Utshani uzotshalwa
kabusha, nemapali azolungiswa
bese kufakwa amanetha amasha
ohlobo oluqinile. Indawo yokupa-
pa izimoto izohlelwa kabusha
ngasentshonalanga kude buduze
nenkundla yebhola. Ukuze
lenkundla ihlale isesimweni
seyihlanganisiwe izokhokhela waseMpendle webhola, iqembu
esifanele esihle yonke imidlalo
izindleko zabaqaphi, ukunisela elidle umhlanganiso lanqoba iligi
izoba ngesezingeni lokubanga
utshani enkundleni, ukugunda kasosesheni neliphume isibili
isicoco kuphela. Futhi inkundla
utshani, nokugcina amagumbi azomenzelwa amaqembu
izogadwa njalo ebusuku nasemi-
okushintshela ehlanzekile. okungenani amabili aqhamuka
ni ngunogada. Ukuze kuholeleke
labo abazobe beqaphe lenkundla, Enkundleni kuzofakelwa izibani eMgungundlovu adlala kahle,
zikagesi ezinkulu Kanye nase- ukuyodlala kule nkundla.
abababukeli bebhola bazokhokha
imadlana yethikithi ngalinye magumbini okushintshela.
Ngokuhlela kukasosesheni
elilinganiselwa ku R5. lemali ma


Click to View FlipBook Version