MODUL PENDIDIKAN KHAS PITO PKBK2053P PENGURUSAN DAN PENTADBIRAN PENDIDIKAN KHAS MASALAH PEMBELAJARAN

3.4 PERANAN PEMBANTU PENGURUSAN MURID

3.4.1 Bidang Tugas Pembantu Pengurusan Murid PPKI
Pembantu Pengurusan murid bertanggung jawab menjalankan tugas-tugas membantu guru
di kelas-kelas akademik pendidikan khas di bawah kelolaan Kementerian Pelajaran
Malaysia. PPKI bertanggung jawab dalam :

(a) Menjaga Hal Ehwal Murid Pendidikan Khas
(b) Pengurusan bilik darjah/ Bangunan Pendidikan Khas
(c) Pengurusan Dokumen dan Stok Pendidikan Khas
(d) Perjalanan Pengajaran dan Pembelajaran, pengurusan/ pergerakan

dan aktiviti murid Pendidikan Khas (Mobiliti)
(e) Tugas sewaktu cuti sekolah

3.4.2 Skop Fungsi Dan Bidang Tugas PPKI

Pembantu Pengurusan Murid ( PPM ) bertanggungjawab ke atas tugas-tugas seperti
berikut:-

3.4.2.1 Menjaga Hal Ehwal Murid Pendidikan Khas

● Mengawasi murid semasa perubahan P&P/ sewaktu guru
● Menjaga murid yang sakit sementara menunggu kedatangan ibu bapa/penjaga/

semasa urusan ke hospital.
● Membantu merawat kecederaan ringan yang dialami oleh murid.
● Bersama murid pada perhimpunan rasmi sekolah.
● Menjadi contoh dan teladan yang baik kepada murid dari segi tingkah laku, tutur

bahasa dan keemasan diri.
● Membantu menguruskan murid baru.
● Membantu mengambil dan menghantar buku rekod kedatangan murid ke pejabat.
● Membantu mengawasi murid sewaktu RMT dan semasa rehat.

3.4.2.2 Pengurusan Bilik Darjah/ Bangunan Pendidikan Khas

● Bertanggungjawab membuka dan menutup kelas serta memastikan kelas dalam
keadaan terurus sebelum dan selepas P&P.

51

● Memastikan kebersihan dalam dan luar bilik darjah/bangunan Pendidikan Khas.
● Memastikan kebersihan di dalam dan di luar tandas Pendidikan Khas.
● Membantu murid menjaga projek pendidikan khas seperti kebun, taman dan lain-lain.
● Membantu menjaga keselamatan alatan di dalam dan di luar bilik darjah/ bangunan

Pendidikan Khas.
● Membantu menyediakan ruang maklumat dan mengemaskini papan kenyataan dari

semasa ke semasa.
● Membantu mewujudkan suasana bilik darjah yang kondusif.
● Membantu menceriakan dalam dan luar bilik darjah/bangunan Pendidikan Khas.
● Membantu memastikan kandungan peralatan dalam peti ubat dan alat pemadam api

masih boleh digunakan.

3.4.2.3 Pengurusan Dokumen dan Stok Pendidikan Khas

● Membantu menyusun fail Pendidikan Khas dengan teratur dan mudah diperolehi.
● Membantu dalam pengurusan surat menyurat.
● Membantu mengemas kini data murid setiap bulan.
● Membantu mengemas kini rekod dan fail murid.
● Membantu membuat inventori peralatan dan perabot di dalam kelas.

3.4.2.4 Perjalanan Pengajaran dan Pembelajaran

● Membantu menyediakan bahan,peralatan dan buku yang diminta oleh guru sebelum

sesi P & P7.2 Membantu mengurus masalah tingkah-laku murid semasa P&P

sekiranya perlu. perlu.
● Membantu menguruskan murid semasa aktiviti P&P sekiranya perlu.
● Membantu murid inklusif di kelas aliran perdana sekiranya

3.4.2.5 Pengurusan / Pergerakan dan Aktiviti Murid Pendidikan Khas (Mobiliti )

● Menguruskan murid yang tidak mampu berjalan atau bergerak dengan sendiri untuk
ke sesuatu tempat .

● Setiap aktiviti terapi dan aktiviti luar contohnya terapi renang, terapi berkuda,
senamrobik, terapi refleksiologi, aktiviti sukan dan aktiviti lawatan.

● Mengawasi pergerakan murid ketika mereka menjalani aktiviti kokurikulum.
● Menghantar dan mengambil murid inklusif di kelas aliran perdana.

52

3.4.2.6 Tugas Sewaktu Cuti Sekolah

a. Cuti Penggal

● Bilik darjah dan tandas di blok pendidikan Khas sentiasa bersih, kemas dan
selamat.

● Semua peralatan kelas dalam keadaan selamat dan tidak rosak.
● Projek Pendidikan Khas seperti kebun, taman dan lain-lain sentiasa dijaga

dengan baik.
● Menghubungi Guru Penolong Kanan Pendidikan Khas/ Penyelaras sekiranya

diperlukan untuk tindakan segera.

b. Cuti Akhir Tahun
● Bilik darjah dan tandas di blok pendidikan Khas sentiasa bersih, kemas dan
selamat.
● Semua peralatan kelas dalam keadaan selamat dan tidak rosak
● Projek Pendidikan Khas seperti kebun, taman dan lain-lain sentiasa dijaga
dengan baik.
● Menyemak stok dan inventori.
● Melabel dan mengemaskini sistem fail.
● Menyediakan borang-borang dan fail untuk pendaftaran murid baru.
● Menghubungi Guru Penolong Kanan Pendidikan Khas/Penyelaras atau Guru
Pendidikan Khas yang lain sekiranya diperlukan untuk tindakan segera.

3.4.2.7 Pembantu Pengurusan Murid ( PPM )

Bertanggungjawab melaksanakan segala tugas rasmi yang diarahkan dari semasa
ke semasa oleh pihak pengurusan.

3.5 PENGURUSAN KONFLIK DAN KOMUNIKASI

Komunikasi adalah satu proses pertukaran maklumat dan idea di antara dua atau lebih
manusia untuk menghasilkan tindak balas yang diharapkan. Bentuk komunikasi terbahagi
kepada empat bahagian iaitu :

(a) Sehala berkomunikasi tanpa memerlukan maklum balas
(b) Dua hala penerima memberi maklum balas kepada penghantar mesej
(c) Komunikasi ke atas maklumat dari orang bawahan kepada pihak pengurusan

53

(d) Komunikasi ke bawah arahan, informasi penting

3.5.1 Komunikasi Berkesan di Sekolah

Menurut Wan Izuddin (1991) komunikasi berkesan bergantung kepada tiga komponen
iaitu:

(a) Pemberi mesej dapat menyampaikan mesej dengan jelas dan baik,
(b) Media yang digunakan untuk menyampaikan mesej tidak menjejaskan

mesej yang disampaikan dan
(c) Penerima mesej dapat menerima mesej sebagaimana disampaikan, dapat

memproses mesej dan memberi respon yang sewajarnya.

3.5.2 Pelaksanaan Elemen Komunikasi Berkesan bagi Membentuk pasukan Kerja
yang Dinamik

Merujuk kepada usaha melaksanakan elemen berkomunikasi berkesan bagi membentuk
pasukan kerja yang dinamik, sebanyak 10 cara boleh digunakan oleh guru besar atau
pengetua iaitu:
(a) Menangani gangguan komunikasi,
(b) Menggunakan teknologi terkini,
(c) Melibatkan pengurus atasan,
(d) Pertemuan secara tidak rasmi,
(e) Menggunakan perantara atau orang ketiga,
(f) Kebebasan mengemukakan pandangan,
(g) Menstruktur semula organisasi,
(h) Menambah baik hubungan interpersonal,
(i) Memperbaiki saluran komunikasi tidak rasmi dan
(j) Menetapkan polisi dan prosedur.

3.6 SOKONGAN PENGURUSAN SEKOLAH

54

3.7 PENGURUSAN BILIK DARJAH PENDIDIKAN KHAS

3.7.1 Teori & Model Pengurusan Kelas Khas

Pengurusan kelas ialah suatu aspek yang penting dalam melaksanakan sesuatu
pengajaran. Secara ringkasnya, matlamat dalam memberi arahan merupakan kaedah yang
terus membantu dalam pencapaian akademik pelajar. Pengurusan bertujuan untuk
memupuk dan memelihara tingkah laku pelajar yang menerapkan arahan yang efektif dan

efisien.

Guru perlu menstrukturkan ruang fizikal bilik darjah supaya dapat
meminimumkan masa murid tidak menumpukan perhatian terhadap
pembelajaran. Bilik darjah yang paling berkesan ialah dimana hanya 5 –
13% daripada masa keseluruhan di gunakan untuk persediaan bahan
bantu mengajar.

Levin dan Nolan (2004) :

TEORI Mereka berpendapat bahawa kedua-dua aspek
PENGURUSAN arahan dan pengurusan merupakan proses yang
mempunyai tujuan di mana tindakan serta sikap
KELAS guru itu bertindak untuk memudahkan objektif
yang ingin dicapai oleh guru itu sendiri
dalam pengajaran dan pembelajaran

Kounin (1970) :

Penyusunan fizikal bilik Seseorang guru itu perlu tahu cara menyusun tempat
darjah boleh duduk pelajar dan peralatan bilik darjah, mengurus
mempengaruhi tingkah pergerakan pelajar didalam kelas, dan mengawal
laku dan pembelajaran disiplin pelajar di dalam kelas supaya pengajaran
murid dapat berjalan dengan lancar. Pengurusan kelas

menunjukkan terdapatnya perubahan

tumpuan daripada menekankan strategi

disiplin kepada strategi pengurusan bilik

darjah secara proaktif atau preventif.

55

56

3.7.2 Model HEWETT

Model ini memberi keutamaan kepada keperluan murid untuk bertindak
balas terhadap sesuatu yang tidak diketahui (menyiasat, menganalisis,
dan menjelaskan). Kaedah pengajaran menggunakan model ini dapat
membantu meningkatkan motivasi murid-murid untuk mengikuti
pengajaran dengan bantuan internet dan bahan interaktif yang menarik.

Menurut Hewett & Forness (1984) dalam Walker& Shea (1995) tingkah laku
seseorang itu, sama ada terhadap dirinya dan juga orang lain adalah dipengaruhi oleh
beberapa faktor, iaitu:

(a) Keperluan dan kehendak untuk bertahan dalam persekitaran yang kasar dan
kurang mesra

(b) Kepercayaan kepada khurafat/tahyul atau keperluan untuk bertindak balas
terhadap sesuatu yang tidak diketahui.

(c) Kepercayaan kepada sains, atau keperluan menyiasat, menganalisis, dan
menjelaskan sesuatu yang tidak diketahui.

(d) Perkhidmatan atau keperluan membantu, membimbing, mengawal dan
mensejahterakan kehidupan mereka yang kurang bernasib baik

3.7.2.1 Kebaikan model :

(a) Penggunaan internet atau bahan interaktif yang lebih menarik dan boleh
membina motivasi murid

(b) Menggalakkan murid membuat penerokaan dalam pencarian sumber
maklumat

(c) Menggalakkan murid mahir dalam penggunaan ICT
(d) Pengumpulan bahan maklumat dari pelbagai sumber

3.7.2.2 Kelemahan model

(a) Guru yang tidak mahir dalam penggunaan "online teaching" akan mengambil
masa yang lama

(b) Murid akan meneroka laman sesawang yang tidak sesuai jika tiada
pengawasan

57

3.7.3 Model Montessori

Montessori diasaskan oleh Maria Montessori (1870-1952). Pengalaman mengenai
pendidikan kanak-kanak yang terencat akal. Beliau menghabiskan masa selama 2 tahun
bagi melatih guru-guru dalam pendidikan kanak-kanak terencat akal

3.7.3.1 Matlamat Pendidikan Montessori :-

(a) penumpuan
(b) kemahiran membuat pemerhatian
(c) kesedaran dari segi susunan dan urutan
(d) kesedaran dari segi tanggapan, kemahiran amali
(e) koordinasi
(f) konsep matematik
(g) kemahiran bahasa
(h) kemahiran menulis dan membaca
(i) kebiasaan dari segi seni kreatif
(j) kefahaman tentang alam semula jadi
(k) pengalaman dari segi kemahiran berfikir secara kritikal melalui teknik penyelesaian

masalah
(l) pengalaman dalam memahami sains dan sosial

3.7.3.2 Aspek penting dalam Model Montessori

(a) Persekitaran
• Kawasan luas dan murid boleh bergerak dengan bebas
• Dilengkapi dengan taman permainan
• Menarik dan menyeronokan
• Alatan permainan yang menarik
• Bilik darjah dilengkapi dengan kemudahan belajar
• Bilik darjah dihiasi gambar yang boleh menarik perhatian murid

(b) Murid-murid
• Bebas memilih mana-mana aktiviti atau projek yang mereka sukai

58

• Aktiviti biasanya dilakukan di tikar atau meja, mengikut arahan kendiri bekerja
bersendirian atau berpasangan

• Kanak-kanak yang lebih muda mempelajari aktiviti tertentu dengan cara memerhati
dan meniru rakan-rakan yang lebih tua

(c) Guru
• Kawalan guru yang sangat minima, dengan memerhatikan murid dari jauh dan

melibatkan diri sewaktu membuat demonstrasi kepada murid-murid tentang
bagaimana menggunakan alat atau bahan baharu
• Guru tidak memuji murid-murid kerana matlamat aktiviti ialah untuk mendapatkan
“self-rewarding” ,motivasi intristik.

(d) Bahan Pengajaran Dan Pembelajaran
• Mempunyai ciri-ciri khusus iaitu keselamatan dan kegunaan untuk mengajar

pelajaran tertentu
• Berbentuk self correcting dan mendapat maklumat balik setelah berjaya atau tidak

dalam menyempurkanan tugas berdasarkan bahan tersebut.
• Bahan dibina daripada mudah ke sukar dan bahan-bahan dibina dengan cermat

daripada bahan semulajadi

Kurikulum model ini adalah berdasarkan:-
(a) aktiviti kehidupan harian seperti mengenakan butang baju, mengikat tali kasut,

menggilap kasut, menyikat rambut, menyiram pokok, mencuci tingkap, menyapu
sampah serta mengelap meja
(b) aktiviti berkaitan penggunaan deria untuk mengembangkan kemahiran kanak-kanak
seperti menggunakan kiub pelbagai bentuk, berwarna dan objek yang berbunyi.
(c) aktiviti bercorak akademik

3.7.4 Model Pengurusan Kelas Khas : Stesen

Pembelajaran kaedah Stesen merupakan satu pendekatan alternatif yang di
gunakan dalam proses pengajaran dan pembelajaran bagi murid –murid bermasalah
pembelajaran. Dari segi sejarah kaedah ini telah dimulakan pada tahun 2002 dengan projek
perintis di beberapa buah sekolah rendah di Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur dan Negeri
Selangor.

Menurut Jabatan Pendidikan Khas Kementerian Pelajaran Malaysia (2003) Stesen
Pembelajaran ialah bilik atau sudut dimana berlakunya proses pengajaran dan

59

pembelajaran yang sistematik dengan sokongan bahan bantu mengajar yang efektif. Murid-
murid di beri peluang belajar melalui kaedah hands on experience dan belajar sambil
bermain.

Pendekatan pembelajaran memberi penekanan kepada pembelajaran mengikut
tahap keupayaan, kecerdasan, kemahiran, kebolehan, minat dan pengetahuan dan
pengalaman sedia ada murid.

Empat belas buah stesen kemahiran pengajaran dan pembelajaran disediakan
berasaskan empat bidang dalam Kurikulum Pendidikan Khas Bermasalah Pembelajaran
iaitu :

(a) Bidang Pengurusan Hidup

(b) Bidang Akademik Berfungsi

(c) Bidang Kerohanian dan Nilai Murni

(d) Bidang Sosial,Riadah dan Kerohanian

Bagi memastikan keberkesanan kaedah stesen pembelajaran, kerjasama dari Guru
Besar sekolah , Penyelaras program, guru pendidikan khas dan ibu bapa diperlukan. Dalam
konteks ini ,guru besar merupakan orang yang diamanahkan dan dipertanggungjawabkan
untuk mewujudkan suatu suasana kerja yang kondusif.

Guru pendidikan khas dipertanggungjawabkan menguruskan dan menceriakan
stesen dengan menyediakan bahan sokongan yang sesuai untuk memastikan proses
pengajaran dan pembelajaran di laksanakan dengan berkesan.

Kajian oleh Rounds et al (1985) mendapati bahawa ramai murid mengambil
bahagian secara aktif dalam pelbagai aktiviti dalam stesen pembelajaran. Lebih banyak
aktiviti di kendalikan di peringkat sekolah rendah berbanding dengan peringkat sekolah
menengah.

Kajian yang telah di laksanakan oleh Berliner (1983) di beberapa buah sekolah
rendah telah mengenal pasti antara 11 dan 53 jenis aktiviti yang berlainan dijalankan dalam
stesen–stesen pembelajaran seperti pengajaran guru, bacaan, kerja kumpulan,
pembelajaran koperatif, membuat lembaran kerja, menonton video, permainan,
pertandingan, projek seni dan sains.

60

Reith dan Evertson (1988) berpendapat penyusunan stesen
pembelajaran boleh membantu dalam pelaksanaan aktiviti-aktiviti pembelajaran
dan mempromosikan mobiliti murid secara teratur. Ia boleh mengurangkan
gangguan dan kebisingan, memperbaiki kualiti interaksi sosial murid dan
menambah peratusan masa murid menumpukan perhatian terhadap tugasan akademik.
Penyusunan bilik secara stesen boleh juga mempengaruhi keupayaan guru memerhati
tingkah laku murid semasa mereka menjalankan tugas.

3.7.5 Model Pengurusan Kelas Khas : Horse-shoe

Bentuk Horse-shoe mempunyai kelebihan yang sama seperti menggunakan bentuk
bulatan, sama ada disusun satu atau lebih meja . Ia menyediakan ruang untuk guru
bergerak dengan mudah di kalangan pelajar dan memudahkan guru menumpukan perhatian
murid pada papan putih atau skrin tanpa perlu menukar tempat duduk.

3.7.5.1 Kelebihan

(a) susunan Horse Shoe membolehkan kedudukan meja setiap orang pelajar
disusun mengelilingi meja guru dan ini memudahkan kawalan kelas

(b) Susunan bentuk Horse Shoe ini menggalakkan interaksi dua hala dan
interaksi pelbagai hala.

(c) Susunan bentuk ini adalah sesuai untuk aktiviti perbincangan di antara guru
dan murid

(d) Guru dan murid dapat melihat secara langsung

3.7.5.2 Susun Atur Horse-shoe

Scan me….

3.7.6 Model Modular

Pendekatan modular merupakan satu model pembelajaran dan pembelajaran (PdP)

alternatif yang boleh digunakan dalam pelaksanaan kurikulum pendidikan khas.

Penyampaian kandungan melalui pendekatan modularadalah bersifat fleksibel dengan

objektif pembelajaran yang jelas dan mudah difahami oleh murid. Model pembelajaran ini

membolehkan guru merancang dan melaksanakan pengajaran dan pembelajaran di dalam

bilik darjah mengikut kebolehan dan perkembangan murid. Guru boleh melaksanakan

pendekatan modular melalui konsep adaptability dan flexibility mengikut persekitan lokaliti

61

sekolah. Di samping itu, murid dapat mengaplikasi pengetahuan, kemahiran dan nilai untuk
membuat keputusan dan menyelesaikan masalah. Antara kelebihan menggunakan
pendekatan modular:

(a) Memendek dan menjimatkan masa PdP
(b) Guru mudah mengawal pembelajaran murid
(c) pendekatan ini membolehkan guru menilai penguasaan murid dalam pengajaran
(d) Murid belajar dalam persekitaran setempat dan situasi semasa
(e) Murid menggunakan modul secara individu, kumpulan kecil atau kumpulan besar

Pendekatan modular akan mengintegrasikan domain kognitif, efektif dan kemahiran
psikomotor murid dengan lebih baik berbanding dengan kaedah konvensional.

Imbas kod QR
dan luaskan bacaan anda...

3.7.7 Model Pengurusan Kelas Khas : Kiosk

Pembinaan kiosk ini adalah berdasarkan Teori Multiple Intelligence. Teori ini
menyatakan bahawa manusia mempunyai pelbagai kecerdasan. Kecerdasan ini
merangkumi pelbagai kebolehan, keupayaan, bakat atau kemahiran yang wujud dalam diri
seseorang individu.

Teori yang diasaskan oleh Howard Gardner ini menyatakan bahawa tahap
kecerdasan individu adalah berbeza dan pembelajaran adalah lebih mudah sekiranya
dijelaskan dalam bentuk yang seiring dengan tahap kecerdasan individu itu.

Kecerdasan individu boleh diperkembangkan menerusi pendidikan, pengalaman dan
persekitaran. Sehubungan dengan konsep kepelbagaian, kecerdasan telah diaplikasikan
dalam bentuk kiosk dalam membantu murid-murid pendidikan khas. Melalui pendekatan
kiosk, proses pengajaran dan pembelajaran adalah lebih mudah apabila minda murid
tersebut tercabar bukannya dalam keadaan bosan atau rehat. Dalam sebuah kelas boleh
dibina lapan kiosk iaitu:

(a) Kiosk Visual/Ruang di mana guru mengajar menggunakan persepsi tentang
alam sekitar, peta-peta, carta, gambar rajah dan gambar-gambar.

62

(b) Kiosk matematik adalah ruang belajar-mengajar yang menggunakan kebolehan
mena’akul, menyelesaikan masalah kompleks / matematik.

(c) Kiosk Interpersonal merupakan ruang belajar – mengajar yang menggunakan
interaksi dan bekerjasama dengan orang lain dan juga murid yang suka
bertutur.

(d) Kiosk Bahasa ialah ruang belajar – mengajar yang menggunakan pergerakan
badan dalam menjalankan aktiviti P & P.

(e) Kiosk kinestatik ialah ruang belajar -mengajar yang menggunakan pergerakan
badan dalam menjalankan aktiviti P & P.

(f) Kiosk Alam Sekitar ialah ruang belajar – mengajar yang menggunakan
persekitaran semula jadi sebagai bahan dalam menjalankan P & P.

(g) Kiosk Muzik ialah ruang belajar – mengajar yang menggunakan alat serta
bahan-bahan muzik,lagu sebagai pengantara P & P yang dijalankan.

(h) Kiosk Intrapersonal adalah ruang belajar-mengajar secara individu.

Dalam konteks Pendidikan Khas terutamanya Pendidikan Khas Bermasalah
Pembelajaran (PKBP), konsep Kiosk amatlah sesuai untuk dilaksanakan. Ini kerana murid
PKBP berpeluang merasa kepelbagaian suasana pembelajaran. Pendekatan Kiosk juga
memberi peluang guru untuk mengaplikasikan kepelbagaian kemahiran serta kreativiti
mereka.

Melalui kepelbagaian pengajaran dan pembelajaran akan menarik minat murid untuk
belajar. Murid –murid pendidikan khas yang agak lambat dalam memahami pembelajaran
akademik mungkin lebih cenderung kepada kesesuaian kecerdasan dan minat mereka.

3.7.7.1 Kelebihan Kiosk

(a) murid-murid pendidikan khas merasai peluang belajar dalam pelbagai
suasana

(b) menarik minat murid untuk belajar
(c) memberi peluang kepada guru untuk mengaplikasi kemahiran serta kreativiti

masing-masing

63

3.7.8 PENGURUSAN KELAS ABAD KE 21
Kedudukan tempat duduk murid adalah amat penting untuk suasana pembelajaran yang
kondusif. Keadaan tempat duduk dan ruang yang baik memberi keselesaan kepada
murid untuk belajar.
Hal ini membantu murid memberikan tumpuan serta melaksanakan aktiviti dengan
lancar. Selain daripada untuk kemudahan murid, kedudukan tempat duduk yang
bersesuaian juga dapat menggalakkan komunikasi antara murid dan kolaboratif sesama
mereka.
Dalam merencanakan pendidikan abad ke 21 dan pembelajaran abad ke 21, kedudukan
murid yang dapat merangsang elemen 4K adalah amat dititikberatkan. 4K tersebut
adalah: Komunikatif, Kolaboratif, Kritis dan Kreatif.

64

3.8 MODEL PENGAJARAN DAN PEMBELAJARAN MURID

3.8.1 Model 3 Kumpulan Yang Berbeza

(a) Model I : Kumpulan Mengikut Pelbagai Kebolehan
● Kumpulan mengikut pelbagai kebolehan boleh dilakukan setelah murid-murid
dapat menguasai kemahiran asas. Melalui kumpulan mengikut pelbagai
kebolehan, murid-murid yang cerdas diminta membantu murid-murid yang
lemah dan perkembangan emosi dan sosial yang sihat dapat dibina melalui
aktiviti-aktiviti seperti lawatan, kerja projek, permainan, simulasi, dan
sebagainya. Murid-murid juga berpeluang memainkan peranan
mengembangkan bakat kepimpinan. Perkembangan sahsiah yang sihat
dapat juga dibina. Begitu juga halnya dengan pemupukan semangat
kerjasama, mengukuhkan sikap bertimbang rasa, bertanggung jawab,
bertolak ansur, dan sebagainya. Selain itu, semangat pertandingan yang
sihat antara kumpulan juga boleh diadakan

● Kumpulan mengikut kebolehan harus dibentuk berdasarkan penilaian guru,
sama ada pemerhatian atau ujian. Kebolehan murid-murid berbeza-beza
mengikut mata pelajaran serta aspek-aspek tertentu dalam satu-satu mata
pelajaran. Kebolehan mereka berubah-ubah dari semasa ke semasa. Oleh
itu, ahli satu-satu kumpulan tidak semestinya sama sepanjang masa.
Perhatian diberi kepada individu-individu hendaklah juga dijalankan.

Pada amnya, guru boleh membentuk 3 kumpulan iaitu:

● kumpulan cerdas (2 kelompok)
● kumpulan sederhana (5 kelompok)
● kumpulan lemah (1 kelompok)
Guru harus menyediakan bahan-bahan yang sesuai dan sewajarnya mengikut kelompok
masing-masing.

65

(b) Model II : Kumpulan Mengikut Kebolehan

● Kumpulan jenis ini melibatkan murid-murid yang lebih kurang sama taraf kebolehan
mereka. Mereka ini diletakkan dalam satu kumpulan berdasarkan keputusan
penilaian.

● Pengumpulan murid-murid mengikut kebolehan biasanya digunakan dalam
pengajaran dan pembelajaran kemahiran seperti lisan, membaca, dan menulis.

● Ini membolehkan guru memberi perhatian kepada satu-satu kumpulan murid yang
hampir-hampir sama kebolehannya dalam usaha menanamkan satu-satu kemahiran.

● Guru dapat merancang jenis pemeringkatan bahan mengikut kebolehan murid-murid
dalam kumpulan berkenaan.

(c) Pengajaran Secara Kumpulan

● Pengajaran secara kumpulan meminta pengajaran guru dihadkan kepada murid-
murid dalam satu-satu kumpulan tertentu. Lazimnya bahan-bahan yang digunakan
adalah berbeza di antara satu kumpulan dengan satu kumpulan yang lain, dan
pengajaran dijalankan dalam keadaan kerusi meja yang disusun secara
berkelompok.

● Ada dua bentuk kumpulan yang boleh dilaksanakan dalam kelas. Pertama kumpulan
mengikut kebolehan atau pencapaian, iaitu murid-murid yang lebih kurang sama
taraf kebolehan mereka diletakkan dalam satu kumpulan berdasarkan keputusan
ujian atau lain-lain cara pengukuran kebolehan otak murid-murid. Kedua, ialah
kumpulan mengikut pelbagai kebolehan dan kecenderungan.

Apa Dia Pengajaran Secara Kumpulan?

● strategi pengajaran berpusatkan murid,
● murid boleh menjalankan aktiviti pembelajaran melalui kumpulan mengikut

kebolehan ,
● dapat menguasai kemahiran tertentu mengikut kadar pembelajaran yang sepadan

dengan kebolehan mereka,
● dua cara membentuk kumpulan ,

66

● berdasarkan kebolehan/pencapaian yang sama, dan
● kedua kumpulan pelbagai kebolehan/pencapaian

Pengajaran individu

● Kaedah mengajar seorang guru dan seorang pelajar,
● Untuk mengatasi kelemahan mengajar secara seluruh kelas
● Sebuah kelas mempunyai pelajar yang berbagai kebolehan dan keupayaan,
● kaedah kelas menguntungkan sebilangan kecil pelajar sahaja dan tidak semua

individu, maka kaedah individu perlu,
● belajar untuk mengembangkan kebolehan individu
● guru harus mengenal potensi murid-murid mereka, mengenalpasti masalah

pembelajaran, merancang dan menyampaikan bahan pengajaran berasaskan
kebolehan individu.

3.9 PENGURUSAN PERSEKITARAN BILIK DARJAH

Persekitaran pembelajaran merujuk kepada suasana dan keadaan fizikal tempat di mana
MBK masalah pembelajaran belajar dan guru mengajar. Ia merupakan antara elemen
penting dalam pendidikan khas dan perlu dirancang supaya persekitaran pembelajaran yang
interaktif dan kondusif dapat diwujudkan. Persekitaran pembelajaran yang baik dapat
menyumbang kepada pembelajaran yang berkesan, kawalan kelas yang terjamin,
perhubungan guru-murid yang aktif dan menjamin keseronokan untuk MBK belajar.

3.9.1 Susunan Perabot

Aspek fizikal bilik darjah yang disusun dengan berkesan dapat:
(a) Membolehkan aktiviti dijalankan dengan terancang
(b) Mengurangkan kebisingan dan gangguan.
(c) Memupuk interaksi murid
(d) Membolehkan guru memantau aktiviti murid.

67

Cara penyusunan bilik darjah membolehkan :
● Guru dan murid bergerak tanpa halangan
● Memudahkan guru untuk mendapatkan bahan bantu mengajar
● Guru dapat menumpukan perhatian kepada semua murid.

3.9.2 Peralatan khas

(a) Papan buletin / maklumat
(b) Bahan-bahan cetak / carta
(c) OHP
(d) APD
(e) Rak buku
(f) Rak kasut
(g) Komputer dll.

3.9.3 Keceriaan

(a) Hias Bilik Darjah darjah dengan hiasan yang menarik supaya murid berada dalam
keadaan seronok utuk belajar

(b) Hias Bilik Darjah darjah dengan bahan-bahan yang berkaitan dengan pembelajaran.
Jangan hias Bilik Darjah darjah sehingga menjadi suram.

3.9.10 Keselesaan

Stesen-stesen pembelajaran disediakan bagi memudahkan :
(a) Penilaian dan RPI dapat dilaksanakan dengan lebih teratur, berkesan dan berfokus
(b) Disiplin murid lebih terkawal
(c) Jadual waktu lebih bermakna
(d) Isi P&P dapat diseragamkan di peringkat sekolah

3.9.11 Keselamatan

Sediakan peraturan bilik darjah seperti :
(a) Aktiviti keluar masuk kelas
(b) Menggunakan alatan / bahan yang dikongsi - Almari, rak dan lain-lain
(c) Ke kawasan-kawasan seperti tandas, kantin dan lain-lain
(d) Meninggalkan tempat duduk

68

(e) Menyerah kerja yang telah siap
(f) Menjaga kebersihan bilik darjah

3.10 PENGURUSAN MURID

3.10.1 Tingkah Laku

Pengurusan tingkah laku boleh ditakrifkan sebagai satu rancangan untuk memodifikasikan
tingkah laku bermasalah ke satu matlamat yang telah ditetapkan dengan teknik yang sesuai.
(Dr. Ragbir Kaur a/p Joginder Singh (2005). Setiap guru pasti ada satu bentuk sistem
pengurusan tingkah laku kawal kelas, pembelajaran yang sihat dan produktif. Membimbing
tingkah laku positif dan menghentikan tingkah laku negative dan bebas gangguan.

3.10.2 Kebajikan Murid Pendidikan Khas

Kebajikan murid pendidikan khas melihat kepada setiap peranan guru pendidikan khas
dalam melaksanakan aktiviti kebajikan mereka. Antaranya ialah
(a) Membantu murid pendidikan khas yang mempunyai masalah kewangan dengan

mengurus kewangan mereka khususnya Elaun Murid Khas (EMK)
(b) Membantu murid menyediakan kelengkapan peralatan sekolah.
(c) Sentiasa melakukan aktiviti ziarah ke rumah murid MBK
(d) Membantu murid MBK ketika menghadapi masalah berkaitan dengan keluarga dan

bertindak sebagai kaunseling.
(e) Sentiasa memaklumkan kepada sekolah dan PIBG sekiranya murid MBK

mempunyai masalah keluarga atau kewangan

3.10.3 Keperluan Khas Murid

Keperluan murid khas menumpukan kepada aspek-aspek di bawah :

(a) EMK kewangan
(b) Peralatan Pembelajaran
(c) SistemSokongan

69

3.11 PENGURUSAN SUMBER PENGAJARAN DAN PEMBELAJARAN

Sumber pengajaran merujuk kepada bahan-bahan pengajaran dan pembebelajaran (P&P)
yang perlu digunakan oleh guru bagi mengerakkan proses P&P yang ditetapkan Jamaludin
et.al (2000): Merujuk sumber pengajaran kepada teknologi pendidikan. Teknologi
pendidikan ialah aplikasi prinsip-prinsip saintifik untuk membina dan membentuk sesuatu
bahan bagi melaksanakan proses P&P. (Teknologi pengajaran – satu sistem yang meliputi
alat dan bahan media, pengetahuan dan kemahiran, teknik dan organisasi yang digunakan
secara terancang dan teratur (proses dan produk) bagi menghasilkan kecekapan di dalam
proses pengajaran dan keberkesanan di dalam pembelajaran.

3.11.1 Kepentingan Sumber Pengajaran
(a) Menjadikan pendidikan lebih produktif
(b) P&P berjalan lancar
(c) Beban guru berkurang Pendidikan yang lebih seimbang
(d) Pelajar belajar melalui rakaman peristiwa luar dari pengetahuan dan
pengalaman
(e) Dapat mendekatkan jurang antara dunia luar dengan alam persekitaran
sekolah
(f) Pengajaran bersifat individual
(g) Guru berpeluang guna pelbagai teknik Pengajaran berasaskan kajian saintifik
(h) Guru perlu membuat kajian dan penyelidikan agar sumber yang dibina sesuai
dan melancarkan proses p&p Pengajaran bersemangat dan berharga
(i) Sumber yang diguna dapat merangsang persekitaran p&p Contoh : peristiwa
jauh di bawa dalam bentuk filem

3.11.2 Contoh Sumber Pengajaran

● Bahan Cetak - Buku-buku, Mashaf-mashaf, kitab tafsir, buku teks, buku rujukan,buku
latihan, kamus, atlas, buku-buku fiksyen/ bukan fiksyen, ensiklopedia,autobiografi
dan lain-lain

● Terbitan berkala – Pelbagai akhbar harian, mingguan, bulanan – Majalah terbitan
bulanan, tahunan dwi tahunan, keluaran khas

● Gambar foto – Gambar yang menunjukkan keadaan asas atau semulajadi – Contoh
: gambar pemandangan, masjid, kaabah

70

● Atan long (1981) membahagikan alat bantu mengajar (ABM) kepada tiga kumpulan,

iaitu:-
○ Alat pendengaran,
○ Alat pandangan
○ Alat pandang dengar.

● Noraziah abdul hamid (1981) menggolongkan alat itu kepada dua kumpulan, iaitu:-
○ Media elektronik
○ Media bukan elektronik,

● Hanapiah sudin (1979) menggolongkan kepada dua, iaitu:
○ Bahan- bahan software
○ Bahan-bahan hardware

3.11.3 Kriteria pemilihan sumber pengajaran

● Pemilihan sumber pengajaran harus diperolehi dengan perbelanjaan yang rendah
dan dalam masa yang berpatutan. Tiada gunanya membuat Alat bantu mengajar
(ABM) dengan perbelanjaan yang terlalu tinggi dan menggunakan masa yang lama
untuk menyediakannya.

● disediakan dalam saiz dan berat yang sesuai supaya ia mudah dibawa, diguna dan
disimpan. Alat bantu mengajar (ABM) yang terlalu berat dan besar akan
mengganggu kelancaran penyampaian guru atau penggunaan murid.

● Sumber pengajaran-pembelajaran haruslah mengandungi nilai-nilai murni yang
tinggi. Guru tidak harus menggunakan bahan-bahan seperti gambar yang tidak
sopan, misalnya memakai baju yang menjolok mata atau menggunakan bahan-
bahan yang mengandungi unsur negatif seperti berjudi dan merokok.

3.11.4 Sumber peralatan pembelajaran murid MBK ( Masalah Penglihatan )

(a) Mesin braille
(b) Buku teks braille
(c) Cctv
(d) Duxbury
(e) Slate and stylus
(f) Audio book
(g) Kit suara
(h) Headphone

71

3.11.5 Kepentingan sumber pembelajaran
(a) Penggunaan sumber dapat mengawal serta mengatasi masalah kekurangan
tenaga pengajar kekurangan masa.
(b) Dapat mempertingkatkan minat murid dalam proses pembelajaran
(c) Dapat mempertingkatkan keghairahan untuk belajar.
(d) Dapat memahami secara lebih mendalam dan realistik tentang tajuk yang
diajar.
(e) Dapat mengekalkan ingatan yang lebih lama terhadap isi-isi pengajaran.
(f) Dapat berasakan keseronokan belajar dan mengelakkan rasa jemu terhadap
pembelajaran.

3.12 KHIDMAT GURU PENDAMPING DAN GURU SUMBER

Menerusi Surat Pekeliling Ikhtisas Bil. 6 yang dikeluarkan pada tahun 2007 oleh
Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia, guru resos ialah Guru Pendidikan Khas yang
ditempatkan di sekolah harian biasa yang mempunyai Program Pendidikan Khas
Integrasi. Manakala bilik resos merupakan bilik yang disediakan untuk menjayakan
Program Pendidikan Khas Integrasi.
Bilik resos digunakan sebagai tempat pengajaran dan pengukuhan pembelajaran
murid, menyimpan peralatan dan bahan pendidikan khas serta tempat di mana guru-
guru resos menjalankan tugasan mereka.

3.12.1 Peranan Guru Resos Sebagai Guru Pendamping

● Guru pendamping ialah guru yang bekerjasama dengan guru perdana atau guru
biasa untuk menjadikan proses pengajaran dan pembelajaran bermanfaat dan
sesuai untuk murid

● Guru pendamping khusus merupakan guru yang memiliki pengetahuan yang khusus
dalam masalah yang dihadapi oleh murid

● Guru kelas biasa yang memiliki pengetahuan dan pengalaman untuk membantu
kanak-kanak mempelajari sesuatu

● Membantu guru kelas dalam menyelesaikan tugasan melalui perbincangan
● Menyusun aktiviti yang dapat dilakukan di dalam dan luar kelas.
● Menjalankan program yang berpusatkan murid

72

● Mendampingi guru kelas dalam menyiapkan kegiatan yang berkaitan dgn bahan unit
mengajar

● Mendampingi murid dalam menyelesaikan tugasan dan beri arahan yang tepat, jelas
● Memilih dan melibatkan rakan sebaya untuk kegiatan sosialisasi

PEMBELAJARAN DALAM TALIAN

A. Tajuk Pembelajaran : Pengurusan dan Pentadbiran Pendidikan Khas di Sekolah
Serta Isu dan Cabaran

B. Pecahan tajuk/ Isi pengajaran
B1 - Sokongan pengurusan sekolah
B2 - Pengurusan bilik darjah pendidikan khas
B3 - Model pengajaran dan pembelajaran murid
B4 - Pengurusan persekitaran bilik darjah
B5 - Pengurusan murid
B6 - Pengurusan sumber pengajaran dan pembelajaran
B7 - Khidmat guru pendamping dan guru sumber

C. Masa : 5 jam
D. Langkah Pelaksanaan

i. Pensyarah menyemak kehadiran pelajar dalam sesi dalam talian yang
telah ditetapkan

ii. Pensyarah memberikan penerangan berkaitan tajuk yang akan
dibincangkan.

iii. Pelajar dan pensyarah melaksanakan perbincangan berkaitan tajuk
E. Pensyarah merakam dan menyimpan (save) dalam Fail (Folder) sepanjang sesi

pembelajaran dalam talian.

73

1. Kementerian Pelajaran Malaysia giat melaksanakan Transformasi Sekolah 2025
(TS25). Anda dikehendaki mencari maklumat di laman sesawang berkaitan pendidikan khas
di Malaysia dan jelaskan status pendidikan Khas di Malaysia dalam memastikan murid-
murid berkeperluan khas tidak ketinggalan dalam arus pendidikan semasa.

74

UNIT 4 ISU DAN CABARAN DALAM PENGURUSAN DAN
PENTADBIRAN PENDIDIKAN KHAS

SINOPSIS

Tajuk ini memberi maklumat kepada pelajar tentang pengurusan dan pentadbiran
pendidikan khas serta isu dan cabaran yang dihadapi dalam mengurus dan mentadbir yang
meliputi proses penempatan murid, pelaksanaan pentadbiran dan pengurusan program
pendidikan khas, pelaksanaan pengurusan dan pentadbiran bilik darjah dan khidmat
sokongan.

HASIL PEMBELAJARAN

Pelajar akan dapat :

- Mengetahui isu-isu dan cabaran yang dihadapi dalam mengurus hal yang berkaitan
pendidikan khas di sekolah

- Memberi cadangan menangani isu dan cabaran yang dihadapi dalam mengurus dan
mentadbir hal-hal berkaitan

KERANGKA TAJUK

4.1 Proses Penempatan Murid
4.2 - Pelaksanaan pentadbiran dan pengurusan sekolah
4.3 Pelaksanaan pentadbiran dan pengurusan program Pendidikan Khas
4.4 Pelaksanaan pentadbiran dan pengurusan bilik darjah
4.5 Khidmat sokongan

Hasrat Falsafah Pendidikan Kebangsaan (FPK) jelas senada dengan Falsafah Pendidikan
Negara(FPN) iaitu untuk melahirkan insan yang berkemahiran, berhaluan, berupaya,
beriman, berdikari, mampu merancang dan menguruskan kehidupan serta menyedari
potensi diri sebagai individu dan ahli masyarakat yang seimbang dan produktif.

75

Walaupun program pendidikan khas di negara ini berkembang dengan pesat,
namun masih ada dan sentiasa ada isu dan cabaran yang perlu dihadapi dan ditangani
terutamanya dari aspek pengurusan dan pentadbirannya. Cabaran yang ada sentiasa
berubah mengikut keadaan dan tuntutan semasa. Apakah isu-isu yang menjadi cabaran dan
mengapakah isu-isu tersebut wujud dan yang penting ialah bagaimana untuk mencari jalan
penyelesaiannya. Banyak cabaran dalam mengurus pelaksanaan program Pendidikan
Khas ini di pelbagai peringkat. Antaranya ialah :

4.1 PROSES PENEMPATAN MURID

Bagaimana proses penempatan murid dilakukan. Adakah proses pemilihan ini
dilakukan mengikut prosedur yang telah digariskan. Perkara ini boleh dilihat dari aspek
bagaimana penilaian itu dilakukan. Kekurangan kepakaran menjalankan dan membuat
keputusan penempatan itu menyebabkan berlakunya salah penempatan. Contohnya ada
sesetengah murid yang sepatutnya berada di program arus perdana tetapi berada dalam
program PPKI. Harus dilihat semula bagaimana prosedur, penilaian, dan kelayakan
kemasukan dilakukan. Asas untuk meneliti semula perkara ini perlu dikenalpasti. Data-data
yang menyokong penelitian perkara ini perlu dikenalpasti.

4.1 - Bincangkan isu dan cabaran dalam pengurusan dan pentadbiran pendidikan
khas berkaitan perkara-perkara berikut.
- prosedur pemilihan MBK
- pengesahan kelayakan murid sebagai MBK
- proses penilaian untuk penempatan murid ke program pendidikan
khas

4.2 - Cadangkan usaha yang boleh dilaksanakan bagi menangani isu dan
cabaran-cabaran tersebut.

76

4.2 PELAKSANAAN PENTADBIRAN DAN PENGURUSAN PROGRAM PENDIDIKAN
KHAS

Pelbagai perkara perlu dilihat dalam mengurus dan mentadbir program Pendidikan
Khas di sekolah terutamanya hal-hal kewangan. Pengurusan kewangan perlu dilakukan
dengan berintegriti untuk memastikan pentadbiran dan pengurusan sekolah dan proses
pengajaran dapat dilaksanakan dengan berkesan. Peruntukan wang kerajaan sebahagian
besarnya disalurkan melalui bantuan per kapita (PCG). Bantuan per kapita ini diberikan
mengikut bilangan pelajar. Secara umumnya ia digunakan bagi keperluan pengajaran dan
pembelajaran. Selain itu sekolah juga menerima wang daripada punca-punca kewangan lain
ataupun dikenali sebagai wang SUWA. Antara punca wang SUWA ialah seperti yuran
pelajar, derma, sumbangan orang ramai,sewa kantin, dewan, kedai buku dan juga pelbagai
hasil daripada projek-projek sekolah. Selain itu sumber kewangan lain ialah dari
Rancangan Makanan Tambahan (untuk murid-murid miskin), sumbangan daripada PIBG,
sumbangan sukarela daripada agensi dan individu serta sumbangan lain yang diperolehi
melalui kelulusan daripada pihak yang berkenaan. Sumber kewangan yang diperolehi itu
perlu diurus dengan baik dan perlu diakaunkan mengikut peraturan.

Sekolah Kebangsaan Pendidikan Khas (SKPK) dan PPKI menengah rendah juga
ada menerima bantuan PCG seperti murid lain. Anda boleh merujuk Surat Pekeliling
Kewangan Bil.5 Tahun 2002: Pemberian Bantuan Per Kapita Untuk Sekolah
KP.1573/17/Jld.14(4) bertarikh 16 Oktober 2002. Menjadi tanggungjawab pihak sekolah
untuk memastikan bahawa peruntukan tersebut benar-benar digunakan untuk membantu
meningkatkan perkembangan diri murid berkeperluan khas ini dari semua aspek. Selain itu
pemantauan penggunaan elaun murid perlu dilakukan. Kerajaan telah memperuntukkan
bajet yang tinggi ini bagi memastikan keperluan pendidikan murid dapat dipenuhi.
Persoalannya adakah peruntukan elaun murid benar-benar digunakan mengikut objektifnya.
Perancangan yang teliti yang bagi mengurus keperluan murid perlu dilakukan sebaiknya.
Beberapa perkara perlu diberi perhatian semasa menguruskan perbelanjaan kewangan
Pendidikan Khas seperti penyelaras dan guru pendidikan khas perlu membuat perancangan
yang teliti untuk kegunaan pengajaran dan pembeljaran serta kebajikan murid-murid khas,
jumlah sebenar peruntukan perlu diketahui oleh penyelaras dan guru-guru pendidikan khas
supaya dapat dimanfaatkan dengan optimum dan perlu diingat untuk audit pengurusan
kewangan.

77

Keselesaan pembelajaran berkait rapat dengan infrastruktur. Kesesuaian tempat,
saiz kelas, peralatan dan kemudahan-kemudahan lain yang disediakan akan mempengaruhi
keberkesanan program pendidikan khas. Ruang pembelajaran perlu sesuai dengan bilangan
murid. Gangguan yang berkaitan audio dan visual perlu dielakkan. Jika anda
berpengalaman dengan program pendidikan khas, anda akan dapat menilai sendiri apa
sebenarnya yang berlaku. Kemudahan-kemudahan lain juga perlu dilihat seperti kemudahan
padang, gelanggang permainan, peralatan dari segi kesesuaiannya. Bagi murid bermasalah
penglihatan dan bermasalah pendengaran; adakah kemudahan-kemudahan yang
disediakan ini memenuhi keperluan mereka.

Sumber manusia merupakan keperluan yang amat penting dalam menentukan
kejayaan program pendidikan khas. Bilangan guru pendidikan khas yang benar-benar
terlatih dalam sesuatu bidang masih kurang. Contohnya kepakaran dalam bidang autisme,
sindrom down dan lain-lain. Kekurangan guru arus perdana dalam disiplin pendidikan khas
akan menjejaskan keberkesanan program pendidikan inklusif. Beberapa opsyen boleh
difikirkan dalam menangani permasalahan ini. Contohnya melatih lebih ramai guru arus
perdana supaya mempunyai kepakaran dalam pedagogi yang berkaitan murid pendidikan
khas. Oleh itu masalah kekurangan guru yang pakar dapat diatasi. Dalam situasi lain pula,
kekurangan pakar dalam bidang-bidang tertentu seperti audiologi, visual, pelbagai terapi
seperti pertuturan, aroma, cara kerja, psikologi pendidikan, dan lain-lain harus ditangani
dengan segera. Menjelang tahun 2025 Kementerian Pendidikan Malaysia mensasarkan
bahawa program Pendidikan Inklusif dilaksanakan disesemua sekolah (PPPM, 2013-2015).
Mengapakah perkara ini menjadi cabaran dalam Pendidikan Khas?

4.1 - Bincangkan isu dan cabaran dalam pengurusan dan pentadbiran pendidikan
khas berkaitan perkara-perkara berikut.
- pengurusan elaun MBK dan peruntukan PCG
- kesesuaian persekitaran dalam bilik darjah
- peningkatan profesionalisme dan bidang tugas sumber manusia

78

4.2 - Cadangkan usaha yang boleh dilaksanakan bagi menangani isu dan
cabaran-cabaran tersebut.

4.3 PELAKSANAAN PENTADBIRAN DAN PENGURUSAN BILIK DARJAH

Apakah yang dimaksudkan dengan persekitaran? Pengaruh persekitaran memberi kesan
yang besar dalam mencorak tingkah laku seseorang. Begitu juga dengan persekitaran
murid. Murid akan berinteraksi dengan apa yang ada dipersekitaran mereka sama ada di
dalam atau di luar bilik darjah. Dari aspek fizikal, kawasan dalam bilik darjah meliputi segala
ruang yang ada. Bagi program PPKI contohnya, ruang pembelajaran, ruang bermain, bilik
urus diri, dapur dan lain-lain ruang biasanya berada dalam bangunan yang sama. Masalah
yang ketara ialah dari segi saiz ruang yang sempit dan kurang selesa untuk aktiviti
pembelajaran. Bilangan murid yang ramai menyebabkan gangguan bising berlaku. Saiz
kelas yang kecil juga menyebabkan susun atur meja belajar murid kurang sesuai.
Pergerakan murid akan terhad. Pengudaraan, pencahayaan dan suhu juga akan
mempengaruhi pembelajaran murid. Persekitaran luar bilik darjah juga perlu diambilkira.
Banyak aspek perlu diberi perhatian seperti keselamatan, keceriaan, kawasan untuk
bermain, ruang aktiviti untuk amali kemahiran hidup dan lain-lain lagi. Sebagai contoh,
adakah kawasan tandas yang ada menjamin keselamatan murid. Adakah murid selamat
menggunakan peralatan dan bebas dari sebarang gangguan ketika berada di dalam
tandas.

Peralatan dan kemudahan asas juga perlu diurus dengan baik mengikut prosedur
dan kesesuaiannya. Pengurusan dari segi pemerolehan, penyimpanan, penggunaan dan
penyelenggaraan bahan harus dirancang dengan baik. Sebagai contoh, bahan-bahan
seperti bahan multimedia dan bahan bukan multimedia perlulah diurus dengan berkesan.
Pengurusan ini juga meliputi lokasi penyimpanan, maklumat dan rekod penggunaan, dan
juga keselamatan.

79

Tugasan 4
4.1 - Bincangkan isu dan cabaran dalam pengurusan dan pentadbiran pendidikan

khas berkaitan perkara-perkara berikut.
- aspek keselamatan persekitaran dalam dan luar bilik darjah
- kesesuaian peralatan bagi membantu perkembangan diri murid
berkeperluan khas
- kesesuaian kemudahan asas yang disediakan pihak sekolah

4.2 - Cadangkan usaha yang boleh dilaksanakan bagi menangani isu dan
cabaran-cabaran tersebut.

4.4 KHIDMAT SOKONGAN

Perkembangan khidmat sokongan bermula sekitar tahun 1970an apabila ahli-ahli psikologi
percaya bahawa konsultasi perlu dipermudahkan. Menjelang tahun 1980-an khidmat
sokongan mula mendapat perhatian dalam pendidikan khas (Cook & Friend,1991a). Beliau
juga telah mendefinisikan khidmat sokongan sebagai satu gaya perhubungan secara
langsung sekurang-kurangnya antara dua kumpulan yang bersetuju dalam membuat
keputusan untuk mencapai matlamat yang sama dalam memberikan perkhidmatan
sokongan, bantuan, pertolongan untuk kebaikan kedua-dua pihak. Menurut Sher dan Baur
(1991), khidmat sokongan sepenuhnya merangkumi interaksi setiap anggota di sekolah
yang melibatkan antara guru dengan ibu bapa murid-murid khas, guru, ibu bapa dan murid-
murid lain dalam kelas biasa. Khidmat sokongan dalam pendidikan khas telah diperluaskan
dalam kalangan guru-guru khas, guru-guru biasa, ibu bapa, murid dan agensi khidmat
masyarakat. Penglibatan keluarga menjadi agenda yang penting dalam tahun 1990an
hingga sekarang.

80

4.4.1 Kepentingan Khidmat sokongan

Pelbagai masalah yang dihadapi oleh murid khas dapat dikurangkan sekiranya wujud
kerjasama daripada pelbagai pihak. Perkhidmatan sokongan ini akan dapat membantu ibu
bapa dan pihak sekolah dalam mewujudkan suasana pengajaran dan pembelajaran yang
bermakna, sesuai dan menyeronokkan. Sebagai contoh, dalam khidmat sokongan, salah
satu peranan kumpulan pelbagai disiplin ialah berperanan mengenalpasti masalah murid,
memastikan murid mendapat penempatan yang adil dan sesuai mengikut tahap kecacatan,
keperluan, minat dan latar belakang mereka.

4.4.2 Penglibatan Ibu bapa dan Komuniti

Persatuan Ibu Bapa dan Guru (PIBG) merupakan sebuah persatuan yang wujud di setiap
sekolah. Keahlian persatuan ini terdiri daripada ibu bapa yang mempunyai anak di sesebuah
sekolah dan guru-guru di sekolah tersebut. Jika PIBG tidak dapat berfungsi dengan baik,
hasrat sekolah untuk menjadi sebuah institusi pendidikan yang cemerlang pasti akan
terganggu. Terdapat beberapa peranan yang perlu dimainkan oleh PIBG di sekolah.

Peranan utama PIBG adalah untuk merapatkan hubungan sesama ibu bapa demi
kebaikan anak-anak mereka. Contohnya, setiap ibu bapa akan menyumbang wang untuk
digunakan bagi menjalankan aktiviti persatuan. Selain itu, ibu bapa juga dapat berjumpa dan
bertanya khabar dalam perjumpaan yang diadakan pada setiap tahun. Dalam perjumpaan
atau mesyuarat agung yang dijalankan, ibu bapa boleh memberikan cadangan atau
membuat aduan tentang sesuatu perkara demi kebaikan anak-anak mereka. Ibu bapa yang
sudi menghadiri program PIBG akan memberikan gambaran kepada anak-anak tentang
sikap ibu bapa yang prihatin terhadap diri mereka.

PIBG juga berperanan menjalinkan hubungan yang baik antara pihak ibu bapa
dengan guru-guru. Hubungan yang baik antara ibu bapa dengan guru-guru dapat membantu
ke arah kecemerlangan pelajar. Contohnya, pihak PIBG perlu mengadakan program-
program yang dapat menemukan ibu bapa dengan guru-guru yang mengajar anak mereka.
Antara program-program yang boleh diadakan ialah Majlis Hari Terbuka dan Majlis Hari
Kecemerlangan Pelajar. Jika hubungan antara ibu bapa dengan guru-guru baik, maka para
pelajar akan berasa gembira kerana ibu bapa dan guru-guru mereka mengambil berat
tentang kemajuan pelajaran mereka.

81

Di samping itu, pihak PIBG juga dapat membantu dalam menjayakan sesuatu
program yang dirancang oleh pihak sekolah. Terdapat pelbagai program yang dirancang
oleh pihak sekolah untuk kecemerlangan pelajar dalam bidang kurikulum dan kokurikulum.
Semua program yang dirancang ini memerlukan kos yang banyak sedangkan kewangan
pihak sekolah adalah terhad.

Pihak PIBG boleh membantu pihak sekolah untuk menyediakan kemudahan asas
dan pembelajaran di sekolah. Pihak sekolah sememangnya boleh meminta peruntukan
daripada kerajaan untuk menyediakan kemudahan asas dan pembelajaran di sekolah.
Namun demikian kadangkala peruntukan ini kurang mencukupi dan bantuan daripada PIBG
amat diharapkan. Oleh itu, antara kemudahan yang boleh disumbangkan oleh PIBG ialah
pondok bacaan pelajar dan pondok menunggu bas. Sesungguhnya, bantuan daripada PIBG
kepada pihak sekolah dapat mengeratkan lagi hubungan antara pihak PIBG dengan pihak
sekolah.

Di samping itu, pihak PIBG juga boleh menjadi orang tengah dalam sesuatu masalah
yang berlaku antara ibu bapa dengan guru. Kerjaya guru memang penuh dengan cabaran
dan kadang-kadang guru boleh hilang kesabaran dalam berhadapan dengan pelajar yang
bermasalah. Dalam sesetengah kes, ada pihak ibu bapa yang marah dengan guru yang
mengambil tindakan disiplin terhadap anak mereka. Terdapat juga kes disiplin pelajar yang
dilaporkan kepada pihak polis yang sedang menunggu tindakan mahkamah diambil. Dalam
menghadapi masalah ini, pihak PIBG boleh memainkan peranan bagi menyelesaikan
masalah yang dihadapi dengan baik.

Umum mengetahui pentingnya PIBG diwujudkan kerana banyak faedah yang
diperolehi terutama dalam membantu pihak sekolah mencapai objektif yang dirancang..
Namun apa yang menjadi cabaran ialah adakah penglibatan setiap ibu bapa dan guru-guru
berada dalam tahap yang terbaik.

Ibu bapa boleh memberi banyak sumbangan untuk memperbaiki sistem pendidikan
kerana mereka adalah orang yang paling hampir dengan anak. Oleh yang demikian mereka
sepatutnya diberi peluang untuk memainkan peranan yang lebih penting dalam pendidikan
anak mereka. Gabungan dan kerjasama pelbagai pihak dapat menyediakan pendidikan
yang lebih bermakna dan berkesan.

Khidmat bimbingan dan sokongan untuk murid-murid berkeperluan khas perlu
diperluaskan supaya ibu bapa yang mempunyai anak-anak berkeperluan khas dan

82

masyarakat umumnya tahu cara memberi bimbingan dan sokongan ini boleh mengatasi
masalah emosi ibu bapa yang mempunyai anak-anak khas iaitu dengan memberi nasihat
dan panduan pendidikan keibubapaan untuk diri sendiri dan anak mereka. Tujuan
pendidikan ini adalah untuk menghindarkan emosi negatif dan menggalakkan emosi positif
ibu bapa.

Kerjasama dan kolaborasi antara ibu bapa, keluarga, masyarakat, pihak kerajaan
dan badan-badan NGO telah menjayakan program yang dianjurkan bagi kanak-kanak
berkeperluan khas. Kerjasama pihak kerajaan dan badan-badan NGO ini diharapkan akan
terus membantu meringankan bebanan ibu bapa dan keluarga yang mempunyai anak-anak
berkeperluan khas.

4.4.3 Kumpulan Pelbagai Sokongan

Kumpulan pelbagai sokongan atau lebih dikenali sebagai pasukan pelbagai disiplin adalah
terdiri dari personal yang mempunyai kepakaran dalam bidang-bidang tertentu seperti pakar
perubatan, pakar terapi dan pekerja sosial. Mereka memainkan peranan penting dalam
membantu membangunkan perkembangan diri mereka yang berkeperluan khas.

Antara perkhidmatan yang diberikan oleh pakar perubatan adalah seperti
perkhidmatan audiologi, perkhidmatan terapi pertuturan, perkhidmatan pediatrik,
perkhidmatan neorologi, perkhidmatan oftamologi dan lain-lain lagi. Bagi pakar terapi pula,
antara perkhidmatan yang diberikan ialah terapi pertuturan, psikologi klinikal, fisioterapi, juru
pulih cara kerja dan lain-lain perkhidmatan terapi. Perkhidmatan yang diberikan oleh pekerja
sosial pula ialah seperti memberi perkhidmatan kaunseling, khidmat nasihat, sokongan
kerjaya, dan juga membantu memudahkan urusan-urusan yang lain.

Dari perspektif perubatan, kanak-kanak berkeperluan khas dilihat sebagai
mengalami kecacatan atau terdiri daripada kanak-kanak kurang upaya. Oleh itu pendekatan
perubatan terhadap kanak-kanak ini ialah untuk memulih atau mengubati kecacatan yang
dialami. Umpamanya, usaha ke atas kanak-kanak pekak dilakukan untuk memulih
pendengaran dan melatih mereka untuk bertutur. Begitu juga usaha perubatan yang
dilakukan ke atas kanak-kanak buta adalah untuk memulihkan penglihatan mereka dengan
menggunakan pendekatan teknologi dan perubatan terkini yang pesat membangun dari
semasa ke semasa. Pakar perubatan merupakan kumpulan profesional yang memainkan
peranan penting dalam pelaksanaan pendidikan khas di Malaysia. Klasifikasi kanak-kanak
berkeperluan khas (exceptional children) yang dilakukan oleh ahli perubatan berasaskan

83

kepada ciri-ciri perubatan. Pengesahan sama ada seseorang kanak-kanak perlu belajar di
sekolah biasa atau sekolah khas dilakukan oleh ahli perubatan.

Biasanya ahli perubatan akan menilai kanak-kanak berasaskan kecacatan atau
kekurangan yang dimiliki berdasarkan ciri-ciri perubatan. Pakar perubatan menekankan
kepada pemulihan daripada kecacatan atau kekurangan. Sebab atau punca kecacatan atau
kekurangan diberi fokus utama dan cadangan untuk mengatasi kecacatan berkenaan
diberikan. Pemuliharaan (rehabilitation) dilakukan dengan menggunakan pelbagai kaedah
perubatan dengan tujuan untuk memastikan kecacatan atau kekurangan yang ada pada
seseorang itu tidak bertambah teruk. Sebaliknya, pakar pendidikan khas bermatlamat
memberi pendidikan sebaik mungkin, yang bersesuaian dengan potensi yang ada pada
murid berkeperluan khas dengan mengambil kira bahawa kecacatan yang ada pada
seseorang bukan penghalang kepada mereka untuk mendapat dan berjaya dalam
pendidikan. Kanak-kanak berkeperluan khas dilihat sebagai satu golongan manusia yang
memerlukan pendidikan yang sesuai dengan kebolehan mereka. Oleh itu, kanak-kanak
berkeperluan khas yang mempunyai ciri-ciri boleh mengurus diri sendiri dan mempunyai
keupayaan untuk menerima pendidikan (educable) seharusnya diterima untuk bersekolah.
Terdapat enam pakar perubatan yang terlibat dalam pendidikan khas iaitu pediatrik,
neurologi, terapi pertuturan, terapi fizikal, audiologi dan oftomologi. Pediatrik
bertanggungjawab untuk mendiagnostik dan merawat penyakit kanak-kanak dengan
mengesan punca masalah yang dihadapi oleh kanak-kanak tersebut seperti genetik,
kewarisan, prenatal dan postnatal. Pakar neurologi pula mendiagnostik dan mengubati
penyakit yang berkaitan dengan neuorologikal seperti kecederaan otak. Ia juga mengawal
hiperaktif dan masalah menumpu perhatian dengan memberikan ubat “ Ritalin” untuk
mengawal kanak-kanak hiperaktif. Pakar oftomologi akan menaksir penglihatan pelajar.
Sekiranya mereka mempunyai masalah penglihatan yang berbeza daripada kanak-kanak
normal mereka memerlukan cara pengajaran yang berbeza dengan kanak-kanak normal.
Kanak-kanak yang disyaki mempunyai masalah dari segi pendengaran pula akan dirujuk
kepada pakar audiologi untuk mengesan fungsi pendengaran kanak-kanak tersebut. Terapi
pertuturan pula diadakan untuk mengesan masalah komunikasi dari segi pertuturan dan
bahasa kanak-kanak.Terapi pertuturan ini akan menggunakan pelbagai pendekatan, teknik
dan cara untuk membantu kanak-kanak seperti gagap, sumbing dan kanak-kanak yang
mempunyai masalah alat artikulasi untuk bertutur. Terapi fizikal pula adalah untuk menaksir
fungsi-fungsi motor halus dan motor kasar kanak-kanak, melatih kemahiran hidup serta
kemahiran untuk membantu diri.

84

4.4.4 Agensi Kerajaan dan Bukan Kerajaan

Antara agensi kerajaan dan bukan kerajaan yang menawarkan khidmat sokongan di negara
ini ialah :

(a) Kementerian Pendidikan Malaysia

Kementerian Pendidikan Malaysia berperanan penting dalam membantu murid berkeperluan
khas dalam hal-hal yang berkaitan pendidikan melalui bahagian-bahagian tertentu seperti
yang ada dalam struktur organisasi kementerian. KPM menyediakan perkhidmatan
sokongan terus seperti menyediakan prasarana, peralatan, kewangan, tenaga pengajar,
kemudahan fizikal dan lain-lain keperluan murid berkeperluan khas dengan mengamalkan
konsep pendidikan untuk semua.

(b) Kementerian Kesihatan Malaysia

Kementerian Kesihatan Malaysia pula menyediakan perkhidmatan yang berkaitan kesihatan
murid berkeperluan khas seperti program-program imunisasi, program kesihatan sosial dan
lain-lain perkhidmatan kesihatan untuk memastikan kesihatan murid berada pada tahap
yang baik.

(c) Kementerian Pembangunan Keluarga dan Masyarakat

Kementerian ini melalui Jabatan Kebajikan Masyarakat secara amnya memberi
perkhidmatan seperti perkhidmatan pendaftaran murid berkeperluan khas, mewujudkan
program pemulihan dalam komuniti, pemberian geran kepada pertubuhan sukarela, hal
berkaitan sukan untuk golongan OKU dan lain-lain aktiviti di bawah kementerian ini.

(d) Jabatan Kebajikan Masyarakat

Jabatan Kebajikan Masyarakat (JKM) memberi bantuan dari segi perkhidmatan kepada
orang kurang upaya yang bersesuaian dengan syarat yang ditetapkan. Mereka
menyediakan perkhidmatan kepada sesiapa yang mendaftar dengan mereka sahaja. JKM
juga mengecualikan bayaran pendaftaran kemasukan pelajar kurang upaya. Jabatan
Kebajikan Masyarakat telah memainkan peranan dalam menggalakkan pelbagai
kemudahan bagi membolehkan OKU bergerak bebas. “ Kod Amalan Akses Bagi Orang
Kurang Upaya Ke bangunan Awam” dirangka bagi mewajibkan bangunan baru mempunyai

85

kemudahan akses kepada OKU. Antaranya termasuklah laluan yang bersesuaian dengan
kerusi roda, lif khas dengan reka bentuk yang sesuai, tempat letak kereta, tandas khas dan
sebagainya.

Jabatan Kebajikan Masyarakat juga telah menyediakan pelbagai program untuk
menjaga, membantu dan menyediakan kemudahan untuk membolehkan orang kurang
upaya menjalani yang normal kehidupan. Mengadakan bantuan alat tiruan seperti anggota
tiruan, tongkat, kaki palsu, tangan palsu, kalipers, kerusi roda , alat pendengaran, cermin
mata khas dan alat-alat lain diberi supaya orang kurang upaya yang miskin dan
berkeperluan dapat bergerak serta memudahkan mereka mendapatkan pekerjaan. Usaha
telah diambil untuk menyediakan lebih banyak kemudahan mesra orang kurang upaya
seperti kemudahan teknologi maklumat dan komunikasi (ICT) dan kemudahan bebas dari
halangan.

Di samping itu, Jabatan Kebajikan Masyarakat juga mengadakan Elaun Pekerja
Cacat (EPC). Elaun insentif kepada OKU yang bekerja dan berpendapatan kurang daripada
RM750 sebulan bagi individu untuk menggalakkan mereka berminat bekerja. Skim ini
bertujuan menggalakkan OKU berdikari dan penyenggaraan pendapatan dapat memenuhi
keperluan asas kehidupan OKU dan tanpa bergantung kepada ahli keluarga atau orang
lain. OKU yang bekerja, hidup berdikari dan menjadi ahli masyarakat yang produktif dan
untuk meningkatkan taraf hidup OKU di dalam
masyarakat.

Jabatan Kebajikan Masyarakat juga menyediakan faedah seperti pemeriksaan
kesihatan, pemberian ubat dan kemudahan wad di hospital kerajaan secara percuma,
potongan tambang perjalanan, pengecualian cukai jalan, dokumen perjalanan percuma,
tambahan pelepasan cukai pendapatan, potongan duti eksais bagi pembelian kenderaan
nasional dan potongan harga bagi pembelian rumah kos rendah. Latihan pemulihan seperti
latihan pra vokasional, kelas akademik tidak formal, pendidikan agama, rekreasi dan aktiviti
luar diberikan kepada individu orang kurang upaya kategori terencat akal sehingga ke tahap
sempurna mengikut kemampuan dan kebolehan masing-masing. Perlindungan dan jagaan
diberi kepada orang kurang upaya yang mengalami kecacatan yang teruk.

(e) Agensi Bukan Kerajaan

Terdapat beberapa pusat yang ditubuhkan oleh agensi bukan kerajaan seperti Malaysian
Care, Persatuan Kanak-Kanak Cacat Akal Selangor dan Wilayah Persekutuan, Persatuan

86

Orang Buta Malaysia, Yayasan Sindrom Down Kiwanis, Cleft Lip and Palate Association of
Malaysia, NURY, TASPUTRA PERKIM dan Persatuan Kebangsaan Autisme Malaysia
(NASOM)

Peranan badan-badan bukan kerajaan ialah untuk mengesan dan menjalankan
rawatan, pembelajaran dan penerimaan kanak-kanak berkerperluan khas. Mereka juga
memberi bantuan dan nasihat kepada keluarga kanak-kanak berkerperluan khas serta
mereka juga memberi penerangan kepada ibu bapa, para profesional dan orang ramai.
Mereka juga berperanan untuk memberi asuhan-asuhan kepada kanak-kanak berkerperluan
khas dan kanak-kanak cacat anggota dan mental. Kanak-kanak ini diberi latihan mental dan
fizikal. Badan-badan bukan kerajaan juga menganjurkan program-program terapi pertuturan
bagi murid-murid sumbing bibir dan lelangit. Di samping itu, ia juga memberi khidmat
sokongan kepada ibu bapa yang memerlukan perkhidmatan ini. Mereka juga membantu
murid berkeperluan khas seperti murid-murid sindrom down mendapat pelajaran serta
latihan kemahiran hidup sebelum mereka dihantar ke sekolah khas kerajaan. Badan
kerajaan ini juga menjalankan aktiviti seperti mengesan murid-murid buta untuk didaftar dan
dirujuk. Mereka juga menjalankan program tindakan awal ‘early intervention’, program pra
sekolah, program penglihatan terhad dan memberi nasihat kepada ibu bapa.

PEMBELAJARAN DALAM TALIAN

UNIT 4: Isu dan Cabaran dalam Pengurusan dan Pentadbiran Pendidikan Khas

A. Tajuk Pembelajaran : Isu dan Cabaran dalam Pengurusan dan Pentadbiran
Pendidikan Khas
B. Pecahan tajuk/ Isi pengajaran

B1 - Pelaksanaan pentadbiran dan pengurusan bilik darjah.
B2 - Pelaksanaan pentadbiran dan pengurusan bilik darjah
B3 - Khidmat sokongan

C. Masa : 3 jam
D. Langkah Pelaksanaan

i. Pensyarah menyemak kehadiran pelajar dalam sesi Dalam Talian yang

87

telah ditetapkan
ii. Pensyarah memberikan penerangan berkaitan tajuk yang akan

dibincangkan.
iii. Pelajar dan pensyarah melaksanakan perbincangan berkaitan tajuk
E. Pensyarah merakam dan menyimpan (save) dalam Fail (Folder) sepanjang sesi
pembelajaran dalam talian.

Tahniah !!! Anda telah berjaya berjaya melengkapkan bacaan dengan tekun dan sabar.
Pemahaman anda mengenai tajuk ini akan lebih mantap sekiranya anda melaksanakan
tugasan yang telah disediakan di bawah ini.

4.1 - Bincangkan isu dan cabaran dalam pengurusan dan pentadbiran pendidikan
khas berkaitan perkara-perkara berikut.
- penglibatan ibu bapa dan komuniti dalam aktiviti pendidikan khas
- pelaksanaan perkhidmatan kumpulan pelbagai disiplin
- penglibatan warga sekolah dalam program pendidikan inklusif

4.2 - Cadangkan usaha yang boleh dilaksanakan bagi menangani isu dan
cabaran-cabaran tersebut.

TAHNIAH! KERANA ANDA TELAH BERJAYA MEMBACA SEPENUHNYA MODUL INI
DAN MENYEMPURNAKAN TUGASAN YANG DIBERI. SEMOGA BERJAYA.
BOLEH MINUM KOPI DAN SELAMAT BERISTIREHAT

88

BIBLIOGRAFI

Fay, J. dan Funk, D. (1995). Teaching With Love and Logic. The Love and logic Press: USA.

Haniz Ibrahim (1998). Inclusive Education in Malaysia: Teachers’ Attitude to Change. PhD
thesis. University of Exerter. Unprinted.

Supiah Saad (2003). Malaysian Preschool Children with ADHD in Inclusive Settings. PhD
thesis. University of Warwick. Unprinted.

K.A.Razhiyah (2005). Menjadi Guru Pendidikan Khas. PTS Professional Publishing Sdn.
Bhd. Kuala Lumpur.

Shahabuddin Hashim, Rozihani Yaakub & Mohd Zohir Ahmad. (2007). Strategi dan teknik
mengajar berkesan. Kuala Lumpur: PTS Professional Publishing Sdn. Bhd.

Abdul Rahim Abdul rashid. (1999). Profesionalisme motivasi pengurusan bilik darjah. Kuala
Lumpur: Utusan Publications & Distributors Sdn. Bhd.

Sang M. S. (1991). Pedagogi 2 : Strategi pengajaran dan pengajaran mikro. Kuala Lumpur:
Kumpulan Budiman Sdn. Bhd.

Ahmad Mohd Salleh. (2003). Pendidikan Islam : Falsafah, sejarah dan kaedah pengajaran
pembelajaran. Selangor: Fajar Bakti Sdn. Bhd.

Sang M. S. (2008). Pengurusan hal ehwal murid. Selangor: Penerbitan Multimedia Sdn.
Bhd.

PENYELARAS MODUL PITO (PENDIDIKAN KHAS)

Bil. Nama Pegawai Akademik

1 Siti Nabilah binti Kasdi Bidang Pendidikan Khas

PANEL PENGGUBAL PDPP

PKBK2053P
PENGURUSAN DAN PENTADBIRAN
PENDIDIKAN KHAS MASALAH PEMBELAJARAN

Bil. Nama Kelayakan Akademik
1 Mohd Israfi bin Sayati
Sarjana Sains (Pentadbiran Pendidikan) UPM
Sarjana Muda Pendidikan (Pendidikan Khas) UKM
Sijil Perguruan Khas (Pendidikan Khas Masalah
Pembelajaran) BPG-IPIK

89

90

91