One Point Lesson

a useful tool to convey instructions in a t Lesson
simple and visually manner.

One ึนงประเ ็ดน One Poin
Point
Lesson
nd eas

บทเรียนห
An OPL is made by using pictures, symbols,
simple text and is a short document.

n and understa
y to lear

คาํ นาํ

OPL (ONE POINT LESSON) หรอื บทเรยี นหนงึ ประเดน็ เปนวธิ กี าร
ในการถ่ายทอดความรู้ ประสบการณ์ ภายในโรงงาน สถานประกอบการหรอื
หนว่ ยงานต่าง ๆ โดยใชก้ ารเขยี นหรอื ถ่ายทอดความรขู้ องตนเองลงบน
เอกสาร ซงึ เนน้ การใชร้ ปู ภาพมากกวา่ ขอ้ ความและสามารถสอื สารไดใ้ นเวลา
อันสนั ไมเ่ กิน 5 นาที ทังนเี พอื ใหผ้ เู้ รยี นสามารถเรยี นรไู้ ดง้ ่าย สะดวก
รวดเรว็ กวา่ การใชต้ ัวอักษร

ทางผจู้ ดั ทําไดจ้ ดั ทําหนงั สอื "ONE POINT LESSON" ขนึ มาเพอื ใช้
ประกอบการสอนและฝกอบรมใหแ้ ก่พนกั งานในองค์กร และยงั มุง่ หวงั เพอื
ใหพ้ นกั งานนาํ ไปประยุกต์ใชใ้ นการปฏิบตั ิงานในองค์กรต่อไป

เก็จมณี แก้วหลิม

1

TABLE OF

CONTENTS

1 คํานาํ
2 สารบัญ
3 เครอื งมอื ในการจดั การความรู้ OPL
6 กรณีศึ กษาการทํา OPL
7 O P L เ ริม ต้ น อ ย่า ง ไ ร
8 วิธีการเขียน OPL
1 2 แ บ บ ท ด ส อ บ ห ลั ง ก า ร เ รีย น รู้
1 3 บรรณานุกรม

2

บทเรยี นหนงึ ประเด็น

One Point Lesson (OPL)

คือการเขยี นหรอื ถ่ายทอดความรขู้ องตนเองลงบนเอกสาร
ซงึ เนน้ การใชร้ ปู ภาพมากกวา่ ขอ้ ความและสามารถสอื สารได้
ในเวลาอันสนั ไมเ่ กิน 5 นาที เพอื ใหผ้ เู้ รยี นสามารถเรยี นรไู้ ดง้ ่าย
สะดวก รวดเรว็ มากกวา่ การใชต้ ัวอักษร ดงั ตัวอยา่ งดา้ นล่าง

ตัวอยา่ งเอกสาร OPL

ประเภทของ OPL

OPL สามารถแบง่ ออกได้ 3 ประเภท ไดแ้ ก่
1. BASIC KNOWLEDGE หรอื ความรพู้ นื นฐานทัวไปในการทํางาน
2. PROBLEM CASE STUDY หรอื กรณศี ึกษา/การแก้ปญหาในงาน
3. KAIZEN/IMPROVEMENT หรอื ไคเซน็ /การปรบั ปรงุ

3

เครืองมอื ในการจัดการ
ความรู้ OPL

เทคนคิ การจดั การความรดู้ ว้ ย OPL

คือ การกําหนดความรทู้ ีจาํ เปนของแต่ละตําแหนง่ งานแล้ว
สรา้ งเปน OPL ดว้ ยการใหพ้ นกั งานทกุ คนทีอยูใ่ นแต่ละตําแหนง่
เขยี นความรขู้ องตนเองขนึ มา แล้วนาํ ไปความรนู้ นั ไปตรวจสอบ
กับผเู้ ชยี วชาญหรอื หวั หนา้ งาน จากนนั จงึ นาํ ไปเก็บไวเ้ ปนสงิ ที
ต้องรตู้ ามตําแหนง่ งาน เมอื มพี นกั งานใหมเ่ ขา้ มาหรอื พนกั งาน
เก่าต้องการทีจะทบทวนความรู้ ก็สามารถทีจะค้นหาความรทู้ ีต้อง
รตู้ ามตําแหนง่ ของตนเองจาก OPL นนั ๆ

การจดั การความรดู้ ว้ ยเทคนคิ OPL นจี งึ สอดคล้องกับ 5 ขนั ตอน
ของการจดั การความรู้ เพราะสามารถทีจะบง่ ชี สรา้ ง สะสม จดั เก็บความ
รแู้ ละนาํ มาความรอู้ อกมาใชไ้ ดอ้ ยา่ งรวดเรว็ และถกู ต้องมากกวา่ วธิ กี าร
จดั การความรแู้ บบอืนๆ และยงั สามารถค้นหาผเู้ ชยี วชาญในเรอื งต่างๆได้
อีกดว้ ย

4

One Point Lesson

เอกสารทีใชส้ าํ หรบั สอนงาน

ใชส้ อนเพียงเรอื งเดียว จุดเดียว (เพือปองกันความสบั สนของผู้เรยี น)
มขี นาดไมเ่ กินกระดาษ A4
ใชส้ อนแบบต่อๆกันไป เชน่ คนทีหนึงสอนคนทีสอง และคนสดุ ท้าย
กลับมาสอนคนแรกอีกครงั เพือสอบทวนความเขา้ ใจ

ตัวอยา่ งเอกสาร OPL

5

กรณศี ึกษาการทํา OPL

ตัวอยา่ งกรณีศึกษาการทํา OPL

การรวบรวม OPL

เพอื รวบรม OPL เปนคมู่ อื การปฏบิ ตั กิ าร จะตอ้ งมกี ารวางแผน
และสรปุ องคค์ วามรเู้ พอื ใหค้ รอบคลมุ กระบวนการปฏบิ ตั งิ าน
เชน่ คมู่ อื การลา จะประกอบดว้ ย

OPL การลาปวย
OPL การลากจิ
OPL การลาพกั ผอ่ น
OPL การลาอปุ สมบท และประกอบพธิ ฮี จั ช์
ฯลฯ

6

OPL เริมต้นอย่างไร?

มองเห็นประเด็น STEP

มองเหน็ ประเดน็ ทีไดเ้ รยี นรู้ วา่ เปน 01
ความรพู้ นื ฐาน การแก้ไขปรบั ปรงุ
หรอื ปญหา/ความยุง่ ยากทีเกิดขนึ

STEP ระบุวตั ถปุ ระสงค์

02 ระบุวตั ถปุ ระสงค์ ของการสรปุ องค์ความรู้

ถอดความรูท้ ีละประเด็น STEP

ถอดความรทู้ ีละประเดน็ อาจมกี าร 03
ศึกษาเพมิ เติมจากระเบยี บ ขอ้ บงั คับที
เกียวขอ้ ง หรอื สอบถามเพมิ เติมจากผรู้ ู้

STEP มกี ารสง่ ให้ผเู้ ชยี วชาญ

04 มกี ารสง่ ใหผ้ เู้ ชยี วชาญ หรอื ผบู้ งั คับบญั ชา
ตรวจสอบองค์ความรกู้ ่อนการเผยแพร่

ระบุประโยชนท์ ีได้รบั STEP

ระบุประโยชนท์ ีไดร้ บั จากการ 05
สรปุ ประเดน็ ดงั กล่าว

STEP ระบุคําสาํ คัญ

06 ระบุคําสาํ คัญเพอื ใชใ้ นการสบื ค้น
เมอื เผยแพรท่ าง Internet

7

วิธีการเขียน OPL

8

รายละเอียด โซนที 1

รายละเอยี ดโซนที 1 จะประกอบไปดว้ ย
ระบชุ อื เรอื งทจี ะสอนงาน
ระบปุ ระเภทความรทู้ จี ะสอน
ระบรุ หสั เอกสาร
ระบชุ อื แผนก,หมายเลขกลมุ่
ระบชุ อื ผจู้ ดั ทํา

9

รายละเอียด โซนที 2

รายละเอยี ดโซนที 2 จะประกอบไปดว้ ย
ระบวุ ตั ถปุ ระสงคเ์ รอื งทจี ะสอนงาน
ใสร่ ปู ภาพประกอบเพอื ใหเ้ ขา้ ใจงา่ ย
บอกสงิ ทคี วรทําหรอื ทตี อ้ งรู้
บอกขนั ตอนวธิ กี ารทไี ดเ้ รยี นรู้
บอกสงิ ทคี วรระวงั หรอื ไมค่ วรทํา หาก
ไมท่ ําจะมผี ลอยา่ งไร

10

รายละเอียด โซนที 3

รายละเอยี ดโซนที 3 จะประกอบไปดว้ ย
นาํ เรอื งทไี ดเ้ รยี นรไู้ ปสอนตอ่
ระบวุ นั ทสี อน
ระบผุ สู้ อน ผเู้ รยี น ผลการเรยี น

11

แบบทดสอบหลังการเรียนรู้

สแกน QR Code ดา้ นล่าง เพอื ทําแบบทดสอบหลังการเรยี นรู้

https://forms.gle/NjajHAVvLSkVdXv6A

12

บรรณานุกรม

- ชนาธปิ ลนี นิ . Knowledge Management. สบื คน้ 8 กรกฎาคม 2564,
จาก http://ks.rmutsv.ac.th/th/whatiskm

13