ฐานข้อมูลตำบล

50 ฐานขอŒ มูลตําบล ชุดองคความรŒู
สู‹ คาํ ตอบการเสร�มสรŒางความเขŒมแขง็ ชมุ ชน

ประเด็นหลกั สถานการณป ˜จจุบัน ปญ˜ หา ความตŒองการแกŒไขป˜ญหา/
การพัฒนา

- มีรานคา ชุมชนในหมูท ่ี 10 มีกลมุ ตัดเยบ็ ชุมชน
ศูนยการเรียนรกู ารเกษตรมีการเปด วิสาหกจิ ชุมชน
โดยนายธรี ชยั สายสรุ ยิ ะ

- มีกลมุ ผา ไหมในพ้ืนท่ีชมุ ชน
- มผี ลติ ภณั ฑจ ากสมุนไพร เชน สบู แชมพู

นํา้ ยาลางจาน

ดŒานสังคม ประชากรเปนชาวไทยพน้ื เมอื งหรอื ชาติพันธุ - ปญ หาดานสขุ ภาพ - การปรับเปลี่ยนพฤตกิ รรม
ไทยยวนมากทส่ี ุด โรคไมต ดิ ตอเรือ้ รัง ไดแก การบริโภค
กลมุ‹ ทางสงั คม นิว้ ล็อคจากการถกั โคเช - การตดิ สัญญาณไฟจราจร
ปวดหลงั จากการทํางาน (ม.4)
1. กลมุ ผสู ูงอายุ เบาหวาน ความดนั โลหติ สูง - การบาํ บัดผูต ิดยาเสพติด
2. กลุม อสม. ไขมันในเลอื ดสงู มะเร็ง - การจัดทําระบบฐานขอมลู
3. พัฒนาสตรี - ปญ หากลุมตา งๆ ดาํ เนนิ การ ชุมชนเพอ่ื นําไปใชประโยชน
4. อปพร. ไมต อ เน่อื ง ในการพัฒนาโครงการตางๆ
5. กองทุนเงนิ ลา น - ปญหายาเสพติด ทสี่ อดคลอ งกบั สถานการณ
6. กลุมฌาปนกจิ - ปญหาการเกดิ อบุ ตั เิ หตุในชมุ ชน ชุมชน
งานประเพณี วฒั นธรรม เพราะเปน เสนทางหลักจาก
มกราคม งานปใ หมไทย สวดมนตข า มป อาํ เภอตางๆ เขาสเู ขตเมือง
ทาํ ใหเ กดิ อบุ ัตเิ หตุอยปู ระจาํ
ตานขา วใหม สรงน้ําพระธาตุ แมชาวบานจะตองการใหตดิ ต้งั
กุมภาพนั ธ สรงน้ําพระธาตุ ม.7 สัญญาณไฟจราจร
มีนาคม สรงน้ําพระธาตุ - จํานวนผูสูงอายุเพ่ิมมากข้นึ
จาํ นวนเด็กเลก็ ลดนอยลง
***งานระดับอําเภอ*** สง ผลใหโรงเรียนขนาดเลก็
เมษายน งานปใ หมเมอื ง สงกรานต หลายแหง ยุบตวั ลง
- ปญ หาฝนุ ควนั จากการเผา
ดาํ หัว - ปญหาการขาดการสง เสริม
มถิ นุ ายน งานไหวผ ีเจา บา น แหลงทองเท่ยี ว
อยา งเปน ระบบ
(ผดี แู ลหมบู า น) ไหวผ ีปยู า
(ผบี รรพบรุ ุษ)
กรกฎาคม งานเขาพรรษา แหเทยี นพรรษา
สลากภตั
พฤศจกิ ายน งานกฐนิ งานลอยกระทง
(หนองหลวง-น้ําลาว)
ธันวาคม งานวนั พอ งานปใหมไ ทย
สวดมนตข ามป
ดาŒ นหนว‹ ยบริการสขุ ภาพ
ดา นสุขภาพ พบวา สวนใหญช าวบาน
มีโรคประจําตวั คือ ความดัน และเบาหวาน
โดยเขา รบั บริการจากโรงพยาบาลสงฆ, รพ.สต.,
หมอเปา, โรงพยาบาลเชยี งรายประชานเุ คราะห

โครงการพฒั นาระบบขอŒ มูลตําบลในจังหวดั ประจาํ ปง‚ บประมาณ พ.ศ. 2563 51
ยทุ ธศาสตรท ่ี 1 การพัฒนาทŒองถ�ิน มหาว�ทยาลัยราชภฏั เชยี งราย

ประเดน็ หลัก สถานการณปจ˜ จุบนั ป˜ญหา ความตŒองการแกŒไขปญ˜ หา/
การพฒั นา

การศกึ ษาสว‹ นตาํ บล
โรงเรยี นในพน้ื ทมี่ ีท้งั โรงเรยี นรฐั และเอกชน
โดยสวนมากเม่อื เรียนจบชั้น ม.ตน จะเขาเรยี นตอ
ช้ัน ม.ปลาย ท่โี รงเรียนในตัวเมอื งเชียงรายและ
มีโรงเรยี นผสู ูงอายุของเทศบาล มีการต้งั กฎและ
ขอ ตกลงในชุมชนอยา งชัดเจน มีการปรบั ไหม
เมอ่ื ผดิ ขอตกลง เขาวัดและกรรมการชมุ ชน

ดŒาน ดา นทรพั ยากรธรรมชาติของชมุ ชน พบวา แหลง น้าํ - ปญ หาดานการคดั แยกขยะ - การสงเสรมิ การคดั แยกขยะ
ทรพั ยากร ท่สี าํ คัญ คือ หนองหลวง หนองจอยาว หนองเจา นอย ของประชาชน ในอดตี เคยมี ทถ่ี กู ตอ ง สรางมาตรการจับ/
ธรรมชาติ เจา แดงและหนองคง แมน ํ้าสําคญั คือแมน ้ําลาว การทาํ ธนาคารขยะ ปจ จบุ ัน ปรับคนท้งิ ขยะ
และ ซงึ่ เปน แมนํ้าหลกั ท่ีชาวบานใชประโยชนด า นการเกษตร เลกิ ไปแลว โดยกลุม อสม. - สง เสริมระบบบาํ บัดนา้ํ
ส่งิ แวดลŒอม (แมน า้ํ ลาวไหลผานหมูท่ี 7, 20, 11, 18, 4) โดยมี เปนผูรณรงคค ดั แยกขยะ - การพฒั นาแหลงทองเท่ยี ว
แมน ํา้ สาขาของแมน ้าํ ลาว คอื รองชาง ลํานํ้ารองโพธิ - ปญ หาน้ําแลง ทาํ ใหน า้ํ ตืน้ เขนิ ของหนองหลวง
ลํานํ้าแมสะกึ๋นและคลองชลประทานผานทกุ หมูบาน และการสะสมของตะกอนดนิ อยา งเปนระบบ
แตละชุมชนในเขตเทศบาลตาํ บลเวยี งชัย และ - สารเคมที ี่ใชในการเกษตร - การนาํ วัชพชื มาแปรรูป
เทศบาลตําบลสิรเิ วียงชัยจงึ มีนํา้ ใชในการเกษตร เจือปนในนํ้า เปนปยุ ชวี ภาพเพือ่ ใช
ดา นการจดั การขยะ เทศบาลเปน ผูดแู ลและกําจัด - ปญหาฝนุ จากรถขนดิน ในการเกษตรและขยาย
ขยะโดยการเผา - มปี ญ หานา้ํ แลง การเปนพ้ืนที่ เปนเศรษฐกจิ หมุนเวยี น
ดานปา ไม มีปา ชมุ ชน ม.16 พน้ื ทเ่ี ชื่อมตอ กบั หมอู ื่น ทา ยนํ้า แหลงนํ้าธรรมชาติ ของชุมชน
ใชเพอ่ื หาของปา เปน หลกั ตนื้ เขินและมวี ชั พืชมาก - การสรา งความพรอ มของคน
- หนองหลวงตนื้ เขนิ และ ในการใหค วามรว มมอื
มีวัชพชื มากทําใหจบั ปลา ดําเนินโครงการและ
ไดน อ ยลง และทําการทองเท่ยี ว กจิ กรรมตางๆ ของชมุ ชน
ดว ยการลองแพไมได ทไ่ี ดจ ากรัฐ
- ขาดความรแู ละการสนบั สนุน - การรณรงคห ยุดเผา
การจัดการวชั พชื เพ่ือนาํ ไป การรณรงคไ มใ หเกดิ ฝุน
สูการเกิดมูลคาเพ่ิม - การทําปยุ จากวัชพชื
- มีปญ หาไฟปา จดั การโดย - การขดุ ลอกหนองน้ํา
ระดมคนจากทุกชุมชน - การใหความรูแ กคนดแู ล
ชวยเหลอื และทาํ แนวกนั ไฟ นา้ํ ประปาหมูบา น

52 ฐานขŒอมูลตาํ บล ชดุ องคค วามรูŒ
สู‹ คําตอบการเสร�มสราŒ งความเขมŒ แข็งชุมชน

ตําบลเชียงบาน อําเภอเชยี งคํา จังหวัดพะเยา

ประเดน็ หลกั สถานการณป จ˜ จุบัน ป˜ญหา ความตŒองการแกŒไขป˜ญหา/
การพัฒนา

ดาŒ น 1. ประกอบอาชีพทํานา (ปล ะ 1 ครงั้ ) สวนลาํ ไย 1. ขาดงบประมาณในการพัฒนา 1. ประกันราคาผลผลติ
เศรษฐกจิ สวนยาง ทอผา ไทลอื้ โดยมีพอ คาคนกลางมารับช้ือ กลมุ อาชพี ตางๆ ปญ หาหนส้ี นิ ทางการเกษตร
2. ไมมนี ้าํ เพียงพอตอการทํา 2. สงเสริมชอ งทางและ
ผลผลิต

- ทํานา (ขา ว กข.105, กข.6) เกษตรกรรม (มแี มน้ําสายสาํ คญั ขยายตลาด (Online)
- ลาํ ไย 1 สาย คอื แมน ํา้ แวน) ภัยแลง หาตลาดรองรับ
- ขา วโพด ทาํ ใหขา วตายคอรวง 3. ขดุ เจาะบอบาดาลเพ่มิ เตมิ
- ขา ว กข.43 (นาํ้ ตาลตํ่า) 3. ไมม ตี ลาดทร่ี องรับสินคา สรา งอางเกบ็ น้าํ
- กลุมตดั เยบ็ เส้ือผา ผาไทลอื้ ที่ชุมชนผลติ ตน ทนุ สูง 4. สงเสรมิ การใชพ ลงั งาน
2. กลมุ อาชพี ประกอบดวย กาํ หนดราคาไมไ ด แสงอาทิตยเพื่อลดตน ทุน
- กลุม ขาวชมุ ชน 4. การใชสารเคมีในพนื้ ท่ี ในการผลิต (สูบนา้ํ แวน)
- กลุมเกษตรทํานาตําบลเชยี งบาน ขาดความรเู รอื่ งการใชส ารเคมี 5. การสนับสนนุ เคร่อื งทุนแรง
- กลมุ เยบ็ ผา โดยเฉพาะการใสสารเคมี ทางการเกษตร
- กลุมน้ําพรกิ ในลําไย 6. การทดลอง, การวิจยั ขาว
- กลุม ปยุ อนิ ทรีย 5. ศัตรูพืชทาํ ใหผลผลิตนอ ย กข.43
- กลุมทํานาครบวงจร เชน หนอนกระทุงขาว 7. อบรมใหค วามรกู ารแปรรปู
- กลุมทําขนมไทย ลําไยไมไดผ ล มนั แกว และปาลมนาํ้ มัน
- กลุมกลว ยตากพลังงานแสงอาทติ ย 6. ไมมกี ารแปรรูปอยางตอเนอ่ื ง 8. การสนับสนุนการพฒั นา
- กลมุ ทําดอกไมจ นั การรวมกลุม ทาํ ไดยาก บรรจภุ ัณฑ และพฒั นา
โดยมหี นว ยงานภายนอกเขามาสนบั สนนุ คือ ธกส. รูปแบบตอ ยอดผา ทอไทลื้อ
พัฒนาชมุ ชน กรมการขาว กรมสงเสรมิ การเกษตร 9. การสนบั สนนุ เครอื่ งอดั ผา
3. แหลง ทอ งเท่ียว หุนยนื โชวเสอ้ื ผา
- เชยี งบานไนท เตารีดไอนํ้า ผา ฝา ย
- อนสุ รณผ เู สยี สละ จกั รเย็บผา อุตสาหกรรม
- วถิ ีชมุ ชนไทลื้อบา นแพด แกก ลมุ ผา ทอ
- ศาลเจาพอ ชา งเผอื ก
- เฮือนไทล้อื
- หอจดหมายเหตุหมูบา น (หมู 6)
- อนุสาวรียเจาหลวงเมืองลา

ดาŒ นสังคม 1. คนไทลือ้ รอ ยละ 90 คนเมอื งรอยละ 10 1. ปญ หานาํ้ เสยี จากโรงงาน 1. ใหเ ขาอบรมดว ยความ
มีภาษาไทลอ้ื แหลง วฒั นธรรมไทลื้อ มะมว งสง กล่นิ เหมน็ สมคั รใจ (คา ยทหาร
(โดยจะมกี ารตง้ั ศนู ยว ฒั นธรรมท่ีขาง อบต. โดยเฉพาะ หมู 4, 5, 6 ร.17 พัน 4) เรื่องยาเสพตดิ
และองคความรูการทอผา ทอไทลอื้ ภูมิปญ ญา ไดร บั ผลกระทบ 2. การสง เสรมิ สนับสนุน
เรอื่ งหมอพ้นื บา น (หมอเปา ) อบสมนุ ไพร 2. ผสู งู อายุขาดการดูแล ผสู ูงอายุ งบประมาณ แหลงเงินทนุ
การนวดแผนโบราณ อยตู ามลําพัง ขาดแคลนขา วของ แกกลุม ตา งๆ
เครอื่ งใชส ําหรบั ผสู งู อายุ 3. ความตอ งการใหปด โรงงาน
2. ประเพณีวฒั นธรรมในรอบป 3. ขาดอาชีพ ขาดรายได 4. การพฒั นาแหลงวฒั นธรรม
ไหวพระพทุ ธสหิ งิ ค 4. คนในชุมชนตดิ สรุ า ไทลื้อ
สามปส่รี วงขา ว (ม.ค.)

โครงการพฒั นาระบบขอŒ มูลตาํ บลในจังหวัด ประจาํ ป‚งบประมาณ พ.ศ. 2563 53
ยทุ ธศาสตรท ่ี 1 การพัฒนาทอŒ งถนิ� มหาวท� ยาลยั ราชภฏั เชียงราย

ประเดน็ หลกั สถานการณป˜จจุบัน ป˜ญหา ความตอŒ งการแกŒไขป˜ญหา/
การพฒั นา

บวงสรวงเจา พอคาํ แดง 5. ปญ หาเร่อื งยาเสพติด 5. คูม อื อักษรไทยลือ้ /VDO
ตา นขาวใหม (ม.ค.) (บางสวน) การสอนอบรมวฒั นธรรม
ตา นธรรม (ม.ี ค.) 6. ไมมีผสู บื ทอดวฒั นธรรม ไทลอ้ื วิเคราะหก ารเขยี น
สืบชะตา (เม.ย.) 7. ขาดเครื่องออกกําลังกาย ภาษาไทล้ือ
เล้ียงทา ววิรา (ม.ิ ย.) 8. ปญ หาดานสุขภาพ เชน
สลากภตั (ต.ค.) ปวยดวยโรค NCDs ไดแก 6. เคร่ืองออกกาํ ลังกายในชมุ ชน
บวงสรวงเจา พอพญาชางเผือก (พ.ค.) ขอเสอ่ื ม เบาหวาน 7. การอบรมเรอื่ งสทิ ธิประโยชน
จุดกองหลัว (พ.ย.) ความดนั โลหิตสงู
****ประเพณที ่ที าํ รว มกนั คอื งานสืบสาน ทท่ี กุ คนควรไดรบั
วัฒนธรรมชนเผา ไทลื้อ จดั รวมกันท้งั อาํ เภอ 8. การจดั ตัง้ ศูนยเรียนรู

ในชุมชน

ประมาณ เดอื น ก.ค.***
3. กลุมพอ บาน-แมบ าน กลมุ ออมทรพั ย
กลมุ ผูสูงอายุ กลุม 4G (ดูแลผูสูงอายุ มาจาก
ตัวแทนหมูบ านละ 1 คน มี 11 คน) กลมุ เยาวชน
และมปี ราชญช าวบา นดา นเกษตรอนิ ทรยี 
จกั สาน สมนุ ไพร งานฝม ือ (งานปน การทํา
กระบวยตักน้าํ จากกะลามะพราว) พิธีกรรม
ทางศาสนา และยาพ้ืนเมือง
4. มีการอพยพยายถ่ินไปทํางานตางจังหวดั
(ไมเ กินรอ ยละ 5) สวนใหญย า ยถิน่
เพือ่ ไปทาํ งานทตี่ า งจังหวัด
5. สถานศึกษา ทุกหมูบานมีศนู ยเ ดก็ เลก็
ในระดับประถมศึกษา ไดแก โรงเรียนชุมชน
เชียงบาน โรงเรยี นอนบุ าล (เอกชน)
สว นระดบั มธั ยมเด็กสวนใหญจะไปเรยี น
ทโ่ี รงเรยี นเชยี งคําวทิ ยาคม ในตวั อาํ เภอเชยี งคาํ

ดŒาน - ในทกุ หมูบ านมปี า ชุมชน ดูแลโดยคณะกรรมการ 1. ปญ หาผักตบชวา ทําให 1. ตอ งการใหม กี ารขดุ ลอก
ทรัพยากร ปาชุมชน ซ่ึงมกี ารทําประโยชนจ ากปา ชุมชน รองนา้ํ ตื้นเขิน น้ําในคลอง แมน ํ้าและปรบั ภมู ิทัศน
ธรรมชาติ เชน การปลูกยางพารา มีการสรางเตาเผาขยะ มีสารเคมีปนเปอน บริเวณสองฝง แมนํา้ แวน
และ เตาอบลําไย การประมลู นํา้ ผ้งึ ปา ซงึ่ เปน แหลง สัตวนา้ํ ตาย น้ําเนา เสีย 2. การรณรงคอ บรม การสรา ง
สิ่งแวดลอŒ ม สรางรายไดแกช มุ ชนอกี ทางหน่งึ 2. ปญหาหมอกควัน จติ สาํ นกึ เรอื่ งการใชสารเคมี
- มีลํานํ้าแวน และลํานาํ้ ฮาว ไวใ ชใ นการอุปโภค มาจากฝง ลาว 3. การอบรมคัดแยกขยะ
บริโภค ใชเ ปนแหลงนา้ํ ทางการเกษตร 3. ปญ หาการใชส ารเคมี 4. ยาหมอ งสมนุ ไพร
ในการทําการเกษตร (สรางรายไดใหผ สู งู อาย)ุ
4. ปญ หาการคัดแยกขยะ พัฒนาสมนุ ไพรใหมี อย.
ในชมุ ชน
5. การบุกรกุ ปา ชุมชนปา แพะยาว

54 ฐานขŒอมลู ตาํ บล ชุดองคความรŒู
ส‹ู คาํ ตอบการเสร�มสรŒางความเขมŒ แขง็ ชุมชน

• หมอกควนั • สารเคมี ป˜ญหา
• ขยะ • การบกุ รกุ
• ฝุน†
• นํ้าประปาข‹นุ ป†าชุมชน
• ผักตบชวา • การท้ิงขยะ

ตามรายทาง

• หนองหลวง • ป†าชุมชน สิ่งท่มี ีอย‹ู ดาŒ นสงิ่ แวดลอŒ ม
• การทาํ ลาย
วิเคราะหศ กั ยภาพ
ขยะติดเช้ือ เทศบาลตาํ บลสริ ิเวียงชัย
เทศบาลตําบลเวยี งชยั
• ทาํ ตะกรŒา • • แปรรูปผักตบชวา • เศรษฐกจิ หมนุ เวยี น แนวทาง
• ทํากระเชาŒ • ป‰ุยหมักผักตบชวา การพัฒนา จงั หวดั เชยี งราย

• ขดุ ลอกหนองน้ํา ดาŒ นสงั คม

• เบาหวาน • ชมุ ชนเมืองขยาย • ยาเสพตดิ
• ความดนั • ดาŒ นสขุ ภาพ • การดื่มสรุ า
• อุบัตเิ หตุ
• การถา‹ ยทอด ป˜ญหา

ภูมิป˜ญญา
สเู‹ ยาวชน

• ภูมิป˜ญญา • กล‹ุมแมบ‹ าŒ น ส่งิ ท่ีมีอยู‹
• กลุม‹ เกษตร • อสม.
• กลุม‹ ผูสŒ งู อายุ • กองทุนในชุมชน
• ประเพณี

• เกษตรปลอดภยั • บาํ บัดผูŒติด แนวทาง
• ศนู ยก ารเรียนรูŒ ยาเสพตดิ การพัฒนา

การเกษตร • ปรับพฤตกิ รรม
• ต‹อยอดภาษาท่ี 2 การบรโิ ภค
• พฒั นาผลผลิต • การติดต้งั ไฟแดง

ทางการเกษตร ลดอุบัตเิ หตุ
• ท‹องเท่ียวชมุ ชน

โครงการพฒั นาระบบขŒอมลู ตําบลในจังหวัด ประจําปง‚ บประมาณ พ.ศ. 2563 55
ยุทธศาสตรที่ 1 การพฒั นาทอŒ งถ�ิน มหาวท� ยาลัยราชภฏั เชยี งราย

• ขาดความรูŒ • พ‹อคาŒ คนกลาง

ป˜ญหา การแปรรูป กาํ หนดราคา

• ตŒนทุนการผลิตสงู ผลผลิต

• การตลาด

ส่งิ ที่มีอย‹ู • หนองหลวง • การเลยี้ งปลา • • การเพาะเล้ียงพันธุปลา
• การทาํ ปลาสŒม • การจกั สาน
• การปลกู ขŒาว • ตมี ีด (OTOP)
• การปลกู ขาŒ วโพด • การทําปราสาทศพ
• การทําแคบหมู

ดาŒ นเศรษฐกิจ • การรวมกลม‹ุ • เตาเผาชวี มวล

แนวทาง • การทาํ ปย‰ุ ไสเŒ ดอื น • เตาเผาไบโอชา
การพฒั นา
• งานจักสาน • แปรรูปปลา

• พัฒนา • การผันนา้ํ กก

ผลิตภณั ฑข Œาว ลงสแู‹ มน‹ าํ้ ลาว

• อาชีพเสรมิ เพ่ือทําการเกษตร

56 ฐานขอŒ มลู ตาํ บล ชดุ องคค วามรูŒ
ส‹ู คาํ ตอบการเสร�มสราŒ งความเขŒมแข็งชมุ ชน

• ผลิตภณั ฑ • ตŒนทุนสูง • การบรหิ าร
ไม‹โดดเด‹น
• โรคในขาŒ ว จดั การกลม‹ุ
• การใชŒสารเคมี
ในพื้นท่ี • ภาระหน้ีสนิ • ผลผลติ มีป˜ญหา ปญ˜ หา
ของดี
• ภยั แลงŒ • ป˜ญหาการแปรรปู ดŒานการตลาด

สนิ คาŒ

• ขŒาว กข 43 • การทํา • • ดŒานการเกษตร เศรษฐกิจ
การเกษตร
ขาŒ ว ลําไย เวทวี เิ คราะหศ ักยภาพ
ตาํ บลเชียงบาน
• กลมุ‹ ผาŒ ทอ • กลุม‹ ตัดเย็บ • • ดาŒ นกล‹มุ อาชีพ อําเภอเชยี งคาํ
• กล‹มุ ทาํ ขนมจนี • กลุ‹มโคกระบอื จังหวัดพะเยา

• การขับล้ือ • เฮือนไทล้ือ • • ดาŒ นกลุม‹ วัฒนธรรม ส่งิ แวดลŒอม

• การเลี้ยงผง้ึ • เทคโนโลยี • แหล‹งจําหนา‹ ย
• ทอ‹ งเทย่ี ว
ดŒานเกษตร/ ผลติ ภณั ฑชมุ ชน
เชิงเกษตรไทลอ้ื
• การทอ‹ งเท่ยี ว เคร่ืองท‹นุ แรง • วจิ ัยขŒาว กข 43 แนวทาง
การพฒั นา
เชงิ เกษตร ทางการเกษตร • การแปรรูป ปญ˜ หา

• ลดตŒนทนุ การผลติ • พฒั นาบรรจภุ ัณฑ ของดี
แนวทาง
• สารพษิ • ผกั ตบชวา การพัฒนา
ในลํานา้ํ • ขาดความรŒู

• ปลาตาย ในการใชสŒ ารเคมี
• โรงงาน • • น้าํ แวน

ปลอ‹ ยนา้ํ เสีย • ขยะ/การคดั แยกขยะ

• การสรŒางเตาเผาขยะ • • การบุกรกุ ป†าชุมชน

ในพนื้ ท่ปี า† ชมุ ชน • หมอกควัน

• ผลิตนา้ํ ประปา • • ลาํ น้าํ แวน • • ทรัพยากร
• ปา† ชุมชน (ดง) ทางธรรมชาติ
• ตŒนงุนŒ ยกั ษ • สมุนไพรพนื้ บŒาน

• การสราŒ ง • การเฝา‡ ระวงั • การทํายาหมอ‹ ง
จิตสํานกึ
คุณภาพ สมนุ ไพร
• รณรงค
• อบรมลดการใชŒ สิ่งแวดลอŒ ม • การพฒั นาสมุนไพร

สารเคมี • อบรมคัดแยกขยะ ชุมชนใหŒไดŒมาตรฐาน

อย.

โครงการพฒั นาระบบขŒอมลู ตําบลในจงั หวัด ประจําป‚งบประมาณ พ.ศ. 2563 57
ยทุ ธศาสตรที่ 1 การพฒั นาทอŒ งถนิ� มหาวท� ยาลัยราชภฏั เชียงราย

• การวา‹ งงาน

ป˜ญหา • สารเสพติด • • โรคติดตอ‹ • เบาหวาน
• โรค

• การสบื ทอด • โรคไมต‹ ดิ ต‹อ NCDs • • ความดัน

ทางวฒั นธรรมไทล้อื

• การดแู ลผสูŒ งู อายุ • ประเพณีวฒั นธรรม • อัตลักษณไทลือ้ • พระเจŒาทันใจ
• ขาดเครอื่ งออกกําลงั กาย • ศาลเจาŒ พอ‹ • ประเพณี
• กฐนิ /กินสลากภัต ภาคการเกษตร
• สารเคมีตกคŒางในร‹างกาย ของดี
• ปราชญชมุ ชน • สมนุ ไพรพื้นบŒาน
• หมอพน้ื บŒาน

• ภาษา • ภาษาไทลอื้

• กลมุ‹ อาชพี • งานปœ˜น • กลุ‹มจักสานไมŒไผ‹

สังคม แนวทาง • แหลง‹ เรียนรŒู • การเขียน
การพฒั นา • อนุรักษภ าษาไทลือ้ • คูม‹ อื อกั ษรไทลือ้ • • การอ‹าน
ดŒานสขุ ภาพ ดŒาน • ประวัตศิ าสตรชมุ ชน
เศรษฐกิจ • เครือ่ งออกกําลังกาย • ในชุมชน
• ในโรงเรยี น
ในชมุ ชน
• อบรมวัฒนธรรมไทล้อื

• กลม‹ุ ออมทรพั ย
• เศรษฐกจิ พอเพียง

การดําเนินงาน ดŒาน • คุณภาพนํ้า
ในพื้นท่ี สิง่ แวดลŒอม • ปริมาณนํ้า

ดาŒ นสังคม • ความม่ันคง

ดŒาน • เกษตรอินทรีย หม‹ู 4
การเกษตร • ป‰ยุ หมักจุลินทรีย

ดาŒ นโรงเรยี น • กองทนุ นักเรยี น • การสรŒางเสวียน

• การกําจัดขยะในโรงเรียน • กิจกรรม Zero waste

58 ฐานขŒอมูลตําบล ชุดองคความรŒู
สู‹ คาํ ตอบการเสร�มสราŒ งความเขมŒ แขง็ ชุมชน

โครงการดาŒ นพัฒนาคณุ ภาพชีวติ

ในพน้ื ทตี่ าํ บลเชยี งบาน อาํ เภอเชยี งคํา จงั หวัดพะเยา และตําบลเวียงชยั อําเภอเวียงชัย จังหวัดเชยี งราย
ตาํ บลเชียงบาน อาํ เภอเชียงคาํ จงั หวดั พะเยา
ดานเศรษฐกิจ

1. กิจกรรมการพัฒนามาตรฐานการผลติ และการแปรรูปผลผลติ จากขา ว
2. กจิ กรรมการพฒั นาศักยภาพกลมุ วิสาหกิจชมุ ชนศูนยสงเสริมและผลิตเมล็ดพนั ธุขา ว
3. กจิ กรรมการพัฒนาผลติ ภณั ฑสุขภาพจากสมนุ ไพรตํารบั พอ บญุ รักษ
4. กิจกรรมการพฒั นาอาชพี เสริมรายไดเพื่อการอนุรักษและพัฒนาสิง่ แวดลอ ม
5. กจิ กรรมการสงเสรมิ การใชน วัตกรรมพลงั งานชีวมวลสําหรบั การจดั การวัสดุเหลอื ท้งิ ทางการเกษตร
6. กิจกรรมการพัฒนาผลิตภัณฑช มุ ชน ตําบลเชียงบาน อาํ เภอเชียงคํา จงั หวดั พะเยา
7. กิจกรรมการสงเสริมผลิตภณั ฑช มุ ชน
ดา นเศรษฐกิจและสังคม
8. กิจกรรมการพัฒนาการทองเท่ียวเชิงสรางสรรคโดยการมีสวนรวมของชุมชนและการพัฒนา
แหลงเรียนรูศ ิลปวฒั นธรรม
ดา นทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดลอม
9. กิจกรรมการเพิ่มประสิทธิภาพในการบริหารจัดการขยะท่ีตนทางแบบครบวงจรในเขตชุมชน
องคก ารบริหารสว นตําบลเชียงบาน
ตําบลเวยี งชยั อําเภอเวียงชยั จงั หวัดเชยี งราย
ดา นเศรษฐกจิ
1. กจิ กรรมการสงเสรมิ การผลติ เมลด็ พนั ธขุ าวในตาํ บลเวียงชัย อาํ เภอเวียงชยั จงั หวดั เชยี งราย
2. กิจกรรมการผลติ ปุยชีวภาพ
3. กิจกรรมการพฒั นาผลติ ภณั ฑจ ากกลว ยนา้ํ วา ตําบลเวียงชัย อําเภอเวยี งชยั จงั หวดั เชียงราย
4. กิจกรรมการยกระดับคุณภาพการจัดการการทองเที่ยวและการประชาสัมพันธชุมชนทองเที่ยว
บา นปงและบา นหนองหลวง
5. กจิ กรรมการพัฒนาผลิตภณั ฑแ ละกลยทุ ธท างการตลาดออนไลน
ดา นเศรษฐกจิ และสังคม
6. กจิ กรรมการสงเสริมแหลง เรียนรู และอัตลกั ษณท างวัฒนธรรม (ปราสาทศพ) บา นรองบวั ลอย
7. กจิ กรรมการสรางสุขภาวะทีด่ ใี หก บั เยาวชนในทอ งถนิ่
8. กจิ กรรมการสง เสรมิ ความเขมแขง็ ดานสขุ ภาพชุมชนดวยการแพทยแ ผนไทยตามพระราโชบาย
9. กจิ กรรมเครือขา ย “เยาวชนสรางสุข” พลงั ขบั เคล่ือนภมู คิ ุม กันชวี ติ
10. กจิ กรรมการพฒั นาระบบตรวจวดั ฝุนและการกําจัดฝุน pm 2.5 ในพืน้ ที่ชุมชน
ดา นทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดลอม
11. กจิ กรรมการบรหิ ารจัดการขยะของเทศบาลตําบลสิริเวียงชัย และเทศบาลตาํ บลเวยี งชัย อาํ เภอเวียงชยั
จงั หวัดเชยี งราย
12. กิจกรรมความหลากหลายทางชีวภาพในพ้ืนที่ปาปกปกของเทศบาลตําบลสิริเวียงชัย
และเทศบาลตําบลเวียงชัย อาํ เภอเวียงชยั จงั หวดั เชียงราย

โครงการพัฒนาระบบขŒอมูลตาํ บลในจังหวัด ประจําป‚งบประมาณ พ.ศ. 2563 59
ยุทธศาสตรที่ 1 การพฒั นาทอŒ งถิน� มหาวท� ยาลยั ราชภฏั เชียงราย

สถานการณ Covid-19 : ปญ˜ หาการดาํ เนินงาน จึงตองอาศัยการทดสอบทางหองปฏิบัติการเพื่อยืนยันเชื้อ
และแนวทางการแกไŒ ข (กรมควบคมุ โรค, แหลงทีม่ า https://ddc.moph.go.th/
viralpneumonia/ faq_more.php, สืบคนเม่ือ
การดําเนินงานโครงการในระยะการรวบรวม 7 พฤษภาคม 2563) โดยมีขอ จาํ กัดตอ การลงพืน้ ท่ี
ขอมูลชุมชนในพื้นท่ี ไดเกิดสถานการณการระบาด ภาคสนามในชุมชน และการเดินทางไปในที่ตางๆ
ของไวรสั สายพันธใุ หม หรือ Covid-19 ซ่ึงสง ผลกระทบ โดยเฉพาะอยางยิ่งมีความรุนแรงของการระบาด
ตอการดําเนินงานรวมถึงกระทบตอวิถีชีวิตของคน ในประเทศไทยชว งปลายเดือนมีนาคม-เมษายน 2563
ในสงั คมไทยและสังคมโลก ซึง่ ไวรัสโคโรนาสายพนั ธุใหม
2019 เปนตระกูลของไวรัสที่กอใหเกิดอาการปวยต้ังแต โดยกลุมเสี่ยงติดเชื้อไวรัส Covid-19 ไดแก
โรคไขหวัดธรรมดาไปจนถึงโรคท่ีมีความรุนแรงมาก เด็กเล็ก ผูสูงอายุ คนที่มีโรคประจําตัวอยูแลว เชน
เชน โรคระบบทางเดินหายใจตะวันออกกลาง โรคหวั ใจ เบาหวาน โรคปอดเรอื้ รัง คนทภ่ี ูมคิ ุม กันผดิ ปกติ
(MERS-CoV) และโรคระบบทางเดินหายใจ หรือกินยากดภูมิตานทานโรคอยู คนท่ีมีน้ําหนักเกิน
เฉียบพลันรุนแรง (SARS-CoV) เปนตน ซึ่งเปน มาตรฐานมาก ผทู เ่ี ดนิ ทางไปในประเทศเสยี่ งตดิ เชื้อ
สายพันธุใหมที่ไมเคยพบมากอนในมนุษยกอให ผูที่ตองทํางานหรือรักษาผูปวยติดเชื้อโควิด-19
เกิดอาการปวยระบบทางเดินหายใจในคน และ อยางใกลชิด ผูท่ีทําอาชีพที่ตองพบปะชาวตางชาติ
สามารถแพรเช้ือจากคนสูคนได โดยเชื้อไวรัสนี้ จํานวนมาก โดยกระบวนการรวบรวมขอมูลชุมชน
พบคร้ังแรกในการระบาดในเมืองอูฮั่น มณฑลหูเปย ในพ้นื ทีต่ ําบลเชียงบาน อาํ เภอเชยี งคํา จังหวัดพะเยา
สาธารณรัฐประชาชนจีน ในชวงปลายป 2019 และตําบลเวียงชัย อําเภอเวียงชัย จังหวัดเชียงราย
โดยมีขอมลู วา ไวรัสโคโรนา (Coronavirus) เปน ไวรัส มีขอจํากัดเรื่องการเดินทางลงพ้ืนท่ีในชวงเดือน
ที่ถูกพบคร้งั แรกในป 1960 แตยังไมทราบแหลงทม่ี า มีนาคม-เมษายน 2563 และไดมีมาตรการดําเนนิ การ
อยางชัดเจนวามาจากท่ีใด แตเปนไวรัสท่ีสามารถ ในรูปแบบออนไลน รวมกับผูนําชุมชนท้ัง 2 ตําบล
ติดเชื้อไดท้ังในมนุษยและสัตว ปจจุบันมีการคนพบ โดยเฉพาะการนํารองตรวจสอบขอมูล นําเสนอ
ไวรสั สายพนั ธุน้แี ลวทงั้ หมด 6 สายพันธุ สว นสายพนั ธุ และพัฒนาระบบขอมูลตําบลรวมกับกํานัน ผูใหญบาน
ท่ีกําลังแพรระบาดหนักทั่วโลกตอนนี้เปนสายพันธุ และแกนนําชมุ ชนในตาํ บลเชียงบาน ผานชองทางออนไลน
ทยี่ ังไมเ คยพบมากอน คือ สายพันธุที่ 7 จึงถูกเรียกวา ดวยแอพลเิ คช่นั ไลนแ ละนาํ เสนอดว ยการแชรส กรีนขอมลู
เปน “ไวรัสโคโรนาสายพันธุใหม” และในภายหลัง ในวันที่ 25 และ 29 เมษายน 2563 โดยมีการดาํ เนนิ งาน
ถูกตั้งชือ่ อยางเปน ทางการวา “โควิด-19” (COVID-19) ตามขนั้ ตอนดังนี้
โดยผูท่ีติดเช้ือ Covid-19 จะมีอาการคลายไขหวัด ขนั้ เตรียมการ
อาการทางเดินหายใจ เชน มีไข ไอ มีน้ํามูก
ในผูปวยบางรายอาจมีอาการรุนแรงทําใหเกิด 1. เตรียมประสานงานทางโทรศัพท
ภาวะแทรกซอน เชน ปอดบวม ปอดอักเสบ ไตวาย 2. การวางแผนแอพพลิเคชั่นสําหรับการติดตอ
หรืออาจเสยี ชวี ติ แมว า อาการหลายอยางจะคลา ยคลึง และโปรแกรมระบบขอมูลสาํ หรับการดําเนนิ งาน
แตเน่ืองจากเกิดจากเชื้อไวรัสท่ีแตกตางกัน จึงเปน
เรื่องยากที่จะสามารถระบุโรคตามอาการเพียงอยางเดียว

60 ฐานขอŒ มลู ตําบล ชดุ องคค วามรŒู
ส‹ู คาํ ตอบการเสร�มสราŒ งความเขŒมแขง็ ชมุ ชน

ขน้ั ดาํ เนนิ การ
1. ดําเนินการเชื่อมโยงผูใหข อมูลระดับผูนาํ ชมุ ชนดว ยแอพพลิเคชนั่ สาํ หรับการตดิ ตอประชมุ งาน

2. เตรยี มระบบขอ มูลชุมชนเพอ่ื นาํ เสนอและตรวจสอบขอมลู รว มกนั
3. นาํ เสนอผลการรวบรวมขอมูลท่ผี า นมาและรวมตรวจสอบปรบั ปรงุ ขอมูล

โครงการพฒั นาระบบขŒอมูลตาํ บลในจังหวัด ประจาํ ป‚งบประมาณ พ.ศ. 2563 61
ยุทธศาสตรที่ 1 การพฒั นาทอŒ งถิน� มหาว�ทยาลัยราชภัฏเชยี งราย

4. ดําเนินการเพมิ่ เตมิ ขอ มลู ใน 5 องคป ระกอบของระบบขอมูลตําบลในจงั หวัด

5. สรุปแนวทางการจัดทาํ รายงานขอ มูลรวมกนั

การทํางานของโครงการระบบขอมูลตําบล สถานการณการระบาดของโรคดีขึ้นเกือบเปนปกติ
ในจังหวัดทามกลางสถานการณการระบาดของโควิด-19 ในชวงเดือนมิถุนายน 2563 ท่ีไมมีผูเสียชีวิตหรือ
จึงเปนการปรับตัวและปฏิบัติตามมาตรการควบคุม ติดเช้ือ Covid-19 แลว ก็ไดเกิดวิถีชีวิตแบบปกติใหม
และปองกันโรค โดยใหค วามรวมมอื กับแนวทางปฏบิ ัติ (New Normal) จากการเล็งเห็นความสําคัญ
ของภาครัฐ เชน แนวทางปฏิบัติอยูบาน หยุดเช้ือ ในการดูแลสุขภาพ รักษาสุขอนามัยสวนบุคคล
เพื่อชาติหรือการเวนระยะหางทางสังคม (Social การเวนระยะหางทางสังคม (Social distancing)
distancing) ซึ่งสถานการณของประเทศไทย และวิถีชีวิตในชองทางออนไลน รวมถึงการทํางาน
ไดกอเกิดนักปฏิบัติท่ีสําคัญในภาคสวนสาธารณสุข ที่บา นมากยง่ิ ขนึ้
ไดแก หมอ พยาบาล และบุคลากรทางการแพทย
รวมถึงแกนนําดูแลสุขภาพของชุมชน อาทิเชน ศ.นพ.สุทธิพันธ จิตพิมลมาศ ผูอํานวยการ
อาสาสมัครสาธารณสุขมูลฐานประจําหมูบ าน (อสม.) สํานักงานคณะกรรมการสงเสริมวิทยาศาสตร วิจัย
หรือแกนนําแพทยพื้นบานไดเปนผูที่ดูแลสุขภาพ และนวัตกรรม (สกสว.) (ธนชัย แสงจันทร, ออนไลน
ประชาชนอยางเต็มกําลังความสามารถตามบทบาทหนาที่ กรุงเทพธุรกิจ, 29 พฤษภาคม 2563 แหลงท่ีมา
และประชาชนสวนใหญท่ียอมใชชีวิตอยูกับบาน https://www. bangkokbiznews. com/news/
หรือการทํางานที่บาน (Work from home) และ detail/Dataลาโรค) กลาวถึงผลงานของประเทศไทย
หนวยงานตางๆ ท้ังภาครัฐและเอกชน ท่ีไดรวมพล ในครัง้ น้ีวา สวนหนึง่ มาจากขอ มูล (Data) การแชรข อ มลู
ระดมความรูและขอมูล คิดคนเคร่ืองมือและเทคโนโลยี ความรู และชุดความรูตา งๆ ซึง่ ถกู สื่อสารแกสาธารณะ
เพ่ือชวยสกัดกั้นการแพรระบาดของไวรัส และทําให ใหรับรูและตระหนักถึงความสําคัญถึงมาตรการ Social
distancing ท่ีสําคัญเกิดการแลกเปล่ียนเรียนรูรวมกัน

62 ฐานขอŒ มูลตําบล ชุดองคค วามรูŒ
สู‹ คาํ ตอบการเสรม� สราŒ งความเขŒมแขง็ ชุมชน

ถอื เปนปรากฏการณท างบวกทีไ่ ดจ ากการแพรร ะบาด กุญแจสําคัญท่ีจะไขปริศนาในเรื่องตางๆ ทามกลาง
ของโควิด-19 ซึ่งหากนํามาถอดบทเรียน ส่ิงท่ีไดคือ ภาวะวิกฤต เชน กราฟแสดงจํานวนผูปวยรายใหม
ประเทศไทยจะไดแนวปฏิบัติที่ดี (best practice) แผนภูมิที่กรมควบคุมโรคนํามาอธิบายในแตละวันวา
และกรอบการทาํ งานทดี่ ี (frame work) ในการขับเคล่อื น มจี าํ นวนเทาใด หลายคนอาจไมทราบวา กราฟเหลานี้
ประเทศ ซึ่งเชอื่ มโยงกับเปา หมายของโครงการพัฒนา ไมใชแคการเปรียบเทียบจํานวนผูปวยรายใหมรายเกา
ระบบขอมูลตําบลในจังหวัด ท่ีเห็นความสําคัญของ แตอีกนัยหนึ่งเปนขอมูลชวยอธิบายการเปล่ียนแปลง
การรวบรวม จดั ระบบขอมูล และจัดเก็บเปน คลังขอ มลู ชว งของการระบาด รวมถงึ การเปรยี บเทียบการรักษา
ของชุมชน เพื่อสามารถนาํ ไปใชประโยชนใ นการพัฒนา และการประเมินสถานการณ เพื่อนําไปพิจารณา
อยางมีประสิทธิภาพ เชนเดียวกับการจัดการกับ หาแนวทางในการควบคมุ การระบาดอยา งมปี ระสทิ ธิภาพ
สถานการณการระบาดของ Covid-19 ในการนําขอ มูล เชนเดียวกัน
เปนฐานในการตัดสนิ ใจดําเนินการ โดยขอมลู จะเปน

ภาพประกอบ ประมวลภาพกจิ กรรมทเ่ี วŒนระยะห‹างทางสังคม
และการวัดอุณหภมู ริ า‹ งกาย (แนวทางการป‡องกนั Covid 19)

โครงการพฒั นาระบบขอŒ มูลตาํ บลในจังหวัด ประจําป‚งบประมาณ พ.ศ. 2563 63
ยุทธศาสตรที่ 1 การพฒั นาทอŒ งถิ�น มหาว�ทยาลยั ราชภฏั เชียงราย

สรุปผลการดําเนินงานโครงการระบบขŒอมูลตําบล ในดา นการบรู ณาการศาสตร และหนว ยงานสนับสนุน
ในจังหวดั เพอ่ื เปน กิจกรรมทก่ี อใหเ กดิ การพฒั นาอยา งมีสว นรว ม
ในการเตรียมความพรอ ม
รายงานผลการดําเนินงาน โครงการระบบขอมูล
ตําบลในจังหวัด ประจําป พ.ศ. 2563 เปน โครงการ จากนั้นเปนผลลัพธดานกระบวนการสราง
ระยะเร่ิมตนภายใตยุทธศาสตรการพัฒนาทองถ่ิน เครือขายความรวมมือทางดานบริการวิชาการของ
มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย ซ่ึงประกอบไปดวย มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงรายและหนวยงานในพื้นท่ีศึกษา
โครงการตา งๆ บูรณาการระหวา งการจดั การเรยี นการสอน ต้ังแตระดับหนวยงานปกครองภาครัฐระดับจังหวัด
การวิจัย การบริการวิชาการ และการทํานุบํารุง ในจังหวัดเชียงรายและจังหวัดพะเยา หนวยงานภาครัฐ
ศิลปวัฒนธรรม ตอบสนองตอพระบรมราโชบาย ระดบั อําเภอ ในพน้ื ท่ีอาํ เภอเวยี งชัย จงั หวัดเชยี งราย
การพัฒนาคุณลักษณะของคนไทยท่ีพึงประสงค และอาํ เภอเชียงคาํ จังหวัดพะเยา รวมถงึ ภาคีเครอื ขา ย
4 ประการ ดานการศึกษาโดยเฉพาะอยางย่ิงในมิติ ความรวมมือในกระบวนการเก็บรวบรวมขอมูล
ของมหาวทิ ยาลยั ราชภัฏเชียงราย ที่มบี รบิ ททางสังคม และพัฒนาระบบฐานขอมูลตําบลในจังหวัดรวมกัน
วัฒนธรรม เศรษฐกิจ และสภาพภูมิศาสตรสังคม ขององคก รปกครองสว นทอ งถิ่นในพน้ื ที่ศกึ ษา 31 หมูบา น
บนความหลากหลายในสังคมพหุวัฒนธรรม และ 2 ตําบล 2 จังหวัดไดแก 1) องคการบริหารสวน
การพัฒนาจากอดีตถึงปจจุบันท่ีมีฐานคิดมาจาก ตําบลเชียงบาน ตําบลเชียงบาน อําเภอเชียงคํา
ศาสตรพระราชาที่ทรงปฏิบัติเปนแบบอยางในพ้ืนที่ จังหวัดพะเยา 2) เทศบาลตําบลสิรเิ วียงชยั ตาํ บลเวยี งชัย
และประชาชนในพื้นท่ีไดนอมนํามาสูการพ่ึงตนเอง อาํ เภอเวยี งชยั จังหวดั เชียงราย และ 3) เทศบาลตาํ บล
ไดอ ยา งยงั่ ยืนของชมุ ชนในปจจุบนั เวียงชัย อําเภอเวียงชัย จังหวัดเชียงราย รวมถึง
ภาคีเครือขายความรวมมือสําคัญ ผูนําชุมชน
สําหรับการดําเนินงานโครงการอยูในพันธกิจ ผูนําตามธรรมชาติ ตัวแทนหนวยงานองคกรชุมชนตางๆ
ระยะเร่ิมตนของยุทธศาสตรการพัฒนาทองถ่ิน เชน กลุมวิสาหกจิ ชมุ ชน โรงพยาบาลสง เสริมสขุ ภาพ
เน่ืองจากความสําคัญของระบบสารสนเทศขอมูล ตาํ บล กลุม อสม. กลมุ สตรี ในพื้นท่ที ้งั 31 หมบู า น
ในยุคปจจุบัน จะสามารถนํามาสกู ารวเิ คราะหศ กั ยภาพ 2 ตําบล
ชุมชนได สามารถนํามาสูการพัฒนาเปนโครงการ
เพ่ือพฒั นาดานคุณภาพชีวติ ของประชาชนได ตลอดจน ในกระบวนการรวบรวมขอมูล มีกิจกรรม
สามารถเปน Social Lab หรือหองเรียนทองถ่ิน สําคัญท่ีดําเนินการระหวางนักศึกษา อาจารย
ในการบูรณาการการจัดการเรียนการสอน และ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย และผูใหขอมูลหลัก
การแลกเปลี่ยนเรียนรูระหวางอาจารย นักศึกษา ภาคเี ครอื ขา ยทเ่ี ปน ตัวแทนจากชมุ ชน และหนว ยงาน
และชุมชนทองถ่ินไดอยางแทจริง ซ่ึงขอมูลตางๆ ดงั ท่ีกลา วมาแลว ไดร ว มกันรวบรวมขอ มูลพน้ื ฐานหมบู าน
ในชุมชนน้ี ในกระบวนการทํางานของโครงการฯ เพื่อจดั ทําฐานขอ มูลระดบั ตําบลของ 31 หมูบ าน 2 ตาํ บล
ไดเริม่ ตง้ั แตก ารวางแผนเพอื่ การพฒั นาการเก็บรวบรวม 2 จังหวัด ใน 5 มิติ ประกอบไปดวย ขอมูล
ขอมูลอยางเปนระบบ ถูกตอง มีความนาเช่ือถือ เชิงกายภาพของพ้ืนที่ศึกษาทางดานสภาพภูมิศาสตร
และสามารถเกิดการแลกเปล่ยี นเรียนรูไปพรอมๆ กนั ทีต่ ัง้ สถานที่สําคัญ การใหค วามหมาย และการใชป ระโยชน
บนความคิดที่เช่ือวา “คําตอบอยูท่ีหมูบาน” หรือ เชงิ สาธารณะของสถานทสี่ าํ คญั ตา งๆ ในระดับหมูบ า น
ต า ม ฐ า น คิ ด ข อ ง ก ร ม ก า ร พั ฒ น า ชุ ม ช น น่ั น เ อ ง ดานภูมิศาสตรสังคมหรือดานสังคมวัฒนธรรม
ในระยะเริ่มตนของโครงการ ระบบขอมูลตําบล ที่แสดงใหเห็นถึงสภาพการณปจจุบันของชุมชน
ในจังหวัดจะเปนการพัฒนาอาจารยและนักศึกษา เกี่ยวกับสังคมวัฒนธรรม กลุมองคกรในชุมชน
รวมกับการวางแผนในดานการพัฒนาระบบขอมูล กลุมชาติพันธุของประชาชนในพ้ืนท่ี กิจกรรม
โดยใชทรัพยากรหรือทุนของมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย ทางบุญประเพณี ในระยะเวลาตางๆ ของรอบป
ในแตล ะหมบู านท่ศี ึกษา ดานเศรษฐกิจชุมชน ไดแก

64 ฐานขอŒ มลู ตําบล ชดุ องคความรูŒ
ส‹ู คาํ ตอบการเสรม� สรŒางความเขมŒ แข็งชุมชน

อาชีพหลกั ของคนในชุมชน อาชพี เสริม และแหลงทมี่ า ผลการดาํ เนนิ งานในมิติการรวบรวมขอมลู ชุมชน
ของรายได เพ่ือสามารถนํามาวิเคราะหทุนหรือ ซึ่งเปนการดําเนินการในพ้ืนท่ีระดับหมูบาน โดยคณะกรรมการ
ปจจัยทางเศรษฐกิจของชุมชน ท่ีเชื่อมโยงกับ โครงการระบบขอมูลตําบลในจังหวัดเปนผูประสานงานกับ
การรวบรวมขอมูลดานทรัพยากรธรรมชาติและ หนวยงานภาครัฐระดับอําเภอในอําเภอเวียงชัย
สิง่ แวดลอมในชมุ ชน ดานสุขภาพและสาธารณสุขชมุ ชน จังหวัดเชียงราย และอําเภอเชียงคํา จังหวัดพะเยา
ในโครงการระบบขอมูลตําบลในจังหวัดมีการรวบรวม ตอเนื่องจากการดําเนินงานของมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย
ขอมูลพื้นฐานดานสุขภาพชุมชน และไดผลลัพธ ที่ไดประสานงานกับหนวยงานภาครัฐระดับจังหวัดเชียงราย
เก่ียวกับรูปแบบการดูแลตนเองของประชาชน และจังหวัดพะเยาในชวงตนปงบประมาณ พ.ศ.2563
ลักษณะและระบบสุขภาพชุมชน ในพื้นท่ีศึกษา จากนั้นในกระบวนการลงพื้นที่ภาคสนามไดเขาไป
ระดับหมูบาน เชน เปนการดูแลสุขภาพในลักษณะ ดําเนินการในสถานที่ขององคกรปกครองสวนทองถ่ิน
ระบบสุขภาพแบบดั้งเดิม หรือแพทยพ้ืนบาน หรือ ไดแก ในพืน้ ทตี่ ําบลเชยี งบาน อําเภอเชยี งคํา จงั หวดั พะเยา
ชุมชนเนนการดูแลสุขภาพในลักษณะเปนระบบ คณะกรรมการดาํ เนนิ โครงการรว มกบั อาจารยป ระจาํ
ท า ง ก า ร แ พ ท ย  ส มั ย ใ ห ม  ซ่ึ ง จ ะ มี ก า ร ล ง ลึ ก รายวชิ าท่เี กย่ี วของ และบรู ณาการรวมกบั การจดั การเรียน
ในรายละเอียดการรวบรวมขอมูลท่ีเชื่อมโยงกับ การสอน ในภาคเรียนท่ี 2 ปการศึกษา 2562
โครงการสงเสริมการสรางความสุขมวลรวมของชุมชน
ซึ่งดําเนินการเกี่ยวกับสุขภาพชุมชนในมิติของสุขภาวะ
ไดแก กาย ใจ สังคม และสภาวะทางปญญาหรือ
จิตวิญญาณของชุมชน โดยมีการประเมินระดับ
ของความสุขมวลรวมในระดับหมูบานทั้ง 2 ตําบล
ในพื้นท่ีศึกษา ภายใตโครงการของยุทธศาสตรท่ี 1
การพัฒนาทองถ่ินมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย
ป พ.ศ. 2563 เชนเดียวกัน และการศึกษาชุมชน
ในมิติสุดทาย ไดแก การรวบรวมขอมูลชุมชน
ดานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม โดยมี
การออกแบบเคร่ืองมือรวบรวมขอมูลชุมชนเก่ียวกับ
ทรัพยากรธรรมชาตใิ นพนื้ ท่ีระดับหมูบ า น การจัดการ
ทรัพยากร เชน ปาชุมชน แหลงนํ้าในพื้นท่ีหมูบาน
เพื่อรวบรวมเปนฐานขอมูลระดับตําบล และในมิติ
ของการจัดการส่ิงแวดลอม มีทั้งเร่ืองของการจัดการ
สิ่งแวดลอมชุมชน โดยชุมชนเอง และกิจกรรม
สําคัญดานการพฒั นาหรอื จดั การเก่ียวกับส่งิ แวดลอ ม
ทีส่ นับสนุนโดยหนว ยงานภาครฐั หรอื องคก รพฒั นาเอกชน
ในพืน้ ท่ี

โครงการพัฒนาระบบขอŒ มลู ตําบลในจังหวัด ประจําปง‚ บประมาณ พ.ศ. 2563 65
ยุทธศาสตรที่ 1 การพฒั นาทอŒ งถน�ิ มหาวท� ยาลยั ราชภัฏเชียงราย

ไดลงพนื้ ท่ปี ระชมุ ครงั้ ท่ี 1 เพอื่ ช้ีแจงกบั กลุมผูนาํ ชุมชน กลุมเกษตรอินทรีย และผูนําชุมชนท่ีเปนทางการ
ไดแก ตัวแทนองคการบริหารสวนตําบลเชียงบาน ไดแก ผูใหญบานทั้ง 11 หมูบานในตําบลเชียงบาน
ตัวแทนหนวยงานภาครัฐ คือ พฒั นาการอําเภอเชียงคํา อําเภอเชียงคํา จังหวัดพะเยา โดยการนําของกํานัน
และพัฒนากรผูดูแลรับผิดชอบในพ้ืนท่ีตําบลเชียงบาน ตาํ บลเชียงบาน และนายกองคก ารบรหิ ารสว นตาํ บลเชียงบาน
ตัวแทนองคกรหรือหนวยงานตางๆ ที่เก่ียวของในพ้ืนท่ี อําเภอเชียงคํา จังหวัดพะเยา ท่ีไดอนเุ คราะหสถานท่ี
ไดแก สวนงานวัฒนธรรม สวนงานพัฒนาชุมชน ในเวทีชมุ ชนเพื่อช้ีแจงวตั ถุประสงคข องโครงการครง้ั น้ี
สวนงานการจัดการศึกษา และสวนงานสาธารณสุข และทําความเขาใจเกี่ยวกับรูปแบบกระบวนการการรวบรวม
ขององคการบริหารสวนตําบลเชียงบาน รวมถึง ขอมูลชุมชนในโครงการระบบขอมูลตําบลในจังหวัด
ตัวแทนกลุมองคกรชาวบานในระดับตําบล ไดแก ตลอดจนพิจารณาความรวมมือการแลกเปล่ียนเรียนรู
ประธานกลุมผูสูงอายุ ประธานกลุมสตรี แมบาน เชิงวิชาการ และมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย
ตาํ บลเชยี งบาน ตัวแทนจากการจดั การศกึ ษาตามอธั ยาศยั ในฐานะพี่เลี้ยงของชุมชนเพื่อสรางการพัฒนาสูการ
(กศน.) ประธานและตวั แทนอาสาสมคั รสาธารณสขุ มีคุณภาพชีวิตที่ดีของชุมชนตอ ไป
มูลฐานระดับหมูบาน (อสม.) ผูนําชุมชน ตัวแทน
กลุมวิสาหกิจชุมชน กลุมทอผาไทลื้อบานทุงมอก

66 ฐานขŒอมลู ตําบล ชุดองคค วามรูŒ
สู‹ คาํ ตอบการเสรม� สรŒางความเขŒมแข็งชุมชน

และในพื้นท่ีตําบลเวียงชัย อําเภอเวียงชัย
จงั หวดั เชียงราย ไดดาํ เนินการในลักษณะเดยี วกันกับพืน้ ที่
ของตําบลเชียงบาน แตในพื้นที่ตําบลเวียงชัยน้ัน
มีลักษณะพเิ ศษ คอื มีองคก รปกครองสว นทอ งถนิ่ 2 องคก ร
ดวยกัน ไดแก เทศบาลตําบลสิริเวียงชัยรับผิดชอบ
ในพื้นท่ีจํานวน 14 หมูบานของตําบลเวียงชัย และ
เทศบาลตําบลเวียงชัย รับผิดชอบในพ้ืนที่จํานวน
6 หมูบาน ในการเปดพ้ืนท่ี และประชุมครั้งแรก
ในเวทีชุมชนเพ่ือช้ีแจงวัตถุประสงคของโครงการ
ตลอดจนสรางขอตกลงภาคีเครือขายการดําเนินงาน
รวมกัน เพื่อพัฒนาชุมชนทองถิ่นและสงเสริมใน
ดานการแลกเปล่ียนเรียนรูเชิงวิชาการและการเรียนรู
เชิงประสบการณของอาจารยและนักศึกษามหาวิทยาลัย
ราชภัฏเชียงรายกับชุมชนพ้ืนที่ตําบลเวียงชัยนี้
ไดดําเนินการที่หองประชุมของเทศบาลตําบลสิริเวียงชัย
โดยไดเชิญนายกเทศมนตรี ตําบลเวียงชัย
นําคณะการทํางานผูที่มีสวนเก่ียวของกับกิจกรรมตางๆ
ในการพัฒนาชุมชนทองถิ่นมารวมประชุมในครั้งนี้
โดยประกอบไปดวย ภาคสวนการพัฒนาชุมชน
การวเิ คราะหนโยบายและแผน การสาธารณสขุ การศกึ ษา
และดานวัฒนธรรม รวมกับกลุมองคกรชุมชน
กลุมวิสาหกิจชุมชนในพื้นที่และผูนําที่เปนทางการ
ไดแก ผูใหญบานท้ัง 20 หมูบานของตําบลเวียงชัย
อําเภอเวยี งชัย จงั หวัดเชยี งราย ในสวนของกระบวนการ
ลงชุมชนไดเกิดข้ึนหลังจากการลงพื้นท่ีประสานงาน
และประชมุ กบั ตัวแทนของชุมชนทองถน่ิ ในทัง้ 2 พืน้ ท่ี
ระดบั ตาํ บลขางตน และในการรวบรวมขอมูลพื้นฐาน
ดําเนินการรวบรวมในระดับหมูบาน ซ่ึงใหนักศึกษา
เปนกลไกสําคัญในการทําหนาที่ และมีบทบาท
เปนผูรวบรวมขอมูลชุมชน ดวยวิธีการสัมภาษณ
สนทนากลุมผานเครื่องมือรวบรวมชุมชนที่พัฒนารวมกัน
ในระยะของการวางแผนโครงการท้ัง 5 ดาน
ที่ไดกลาวมาแลว โดยดําเนินการลงพ้ืนท่ีรวบรวม
ขอมูลชุมชน ต้ังแตวันท่ี 30 พฤศจิกายน 2562
จนถึงวันที่ 29 กุมภาพันธ 2563 โดยดําเนินการ
ท้ังสองพื้นท่ีในครั้งแรกเริ่มตนที่ตําบลเชียงบาน
อําเภอเชียงคํา จังหวัดพะเยา โดยจัดกิจกรรม
ในลักษณะเวทีชุมชนเพ่ือการวิเคราะหศักยภาพ
ของชุมชน ที่ศูนยการเรียนรูตลาดชุมชนองคการบริหาร

โครงการพัฒนาระบบขอŒ มลู ตาํ บลในจังหวดั ประจาํ ป‚งบประมาณ พ.ศ. 2563 67
ยทุ ธศาสตรที่ 1 การพัฒนาทอŒ งถ�นิ มหาวท� ยาลัยราชภฏั เชียงราย

68 ฐานขŒอมลู ตาํ บล ชุดองคความรŒู
ส‹ู คาํ ตอบการเสรม� สราŒ งความเขมŒ แขง็ ชุมชน

โครงการพัฒนาระบบขŒอมลู ตาํ บลในจังหวดั ประจําป‚งบประมาณ พ.ศ. 2563 69
ยทุ ธศาสตรท ี่ 1 การพฒั นาทŒองถนิ� มหาวท� ยาลยั ราชภฏั เชียงราย

สวนตําบลเชียงบาน เปนการเปดพ้ืนที่คร้ังแรก
กอนท่ีจะใหนักศึกษาลงพ้ืนที่ภาคสนามในระดับหมูบาน
รวมกับตัวแทนประชาชนและผูนําชุมชนตอไป
สวนท่ีตําบลเวียงชยั อําเภอเวียงชัย จงั หวดั เชียงรายน้ัน
ไดจัดเวทีชุมชนเพ่ือพัฒนาวิเคราะหศักยภาพของชุมชน
เปนครั้งแรกที่โรงเรียนอนุบาลเวียงชัย อยูในพื้นที่
ของหมทู ่ี 11 ตําบลเวยี งชยั อาํ เภอเวียงชยั จังหวดั เชียงราย
เปนการเปดเวทีชุมชนครั้งแรกรวมกับผูนําชุมชน
ไดแ ก ผูใหญบ า น ผชู วยผูใ หญบาน สมาชิกเทศบาล
หรอื แกนนํากลมุ ตา งๆ ไดเปนผพู านกั ศึกษาในการลงพื้นที่
รวบรวมขอมูลชุมชนภาคสนาม ซึ่งพบวาทั้งสองตําบล
มีทนุ ชมุ ชนที่สามารถตอ ยอดสูก ารพัฒนาคณุ ภาพชวี ติ
ของประชาชนในลักษณะบูรณาการท้ังดานเศรษฐกิจ
สังคม ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม
โดยผลการวิเคราะหศักยภาพชุมชนและโครงการ
พัฒนาคุณภาพชีวิตในระดับพื้นท่ี ไดแนบขอมูล
ในภาคผนวกทา ยรายงานฉบบั นี้

ในการดําเนินงานขั้นตอนสุดทายของโครงการ
พฒั นาระบบขอ มูลตําบลในจงั หวดั ไดมีการสรปุ บทเรียน
และนําเสนอระบบขอมูลเพื่อใหชุมชน หรือหนวยงาน
จัดเปนคลังขอมูลชุมชน และสามารถนําขอมูล
การวิเคราะหศักยภาพชุมชนไปดําเนินงานโครงการ
เพ่ือการพัฒนาคุณภาพชีวิตของชุมชน และโครงการอ่ืนๆ
ในยุทธศาสตรการพัฒนาทองถ่ินของมหาวิทยาลัย
ราชภัฏเชยี งราย ป พ.ศ. 2563 โดยมกี ารดาํ เนินงาน
ในวนั ที่ 31 กรกฎาคม 2563 ในพ้ืนทีอ่ าํ เภอเวยี งชยั
จังหวดั เชยี งราย และดาํ เนนิ การในวนั ท่ี 5 สิงหาคม
2563 ในพ้ืนที่ตําบลเชียงบาน อําเภอเชียงคํา
จังหวัดพะเยา

70 ฐานขŒอมลู ตาํ บล ชุดองคความรŒู
ส‹ู คาํ ตอบการเสรม� สราŒ งความเขมŒ แขง็ ชุมชน

โครงการพัฒนาระบบขŒอมลู ตาํ บลในจงั หวดั ประจาํ ป‚งบประมาณ พ.ศ. 2563 71
ยุทธศาสตรท ี่ 1 การพฒั นาทอŒ งถนิ� มหาว�ทยาลัยราชภฏั เชียงราย

ภาพท่ี 5 ระบบขŒอมูลตําบลในจงั หวัด มหาวิทยาลยั ราชภัฏเชยี งราย

มหาวิทยาลัยราชภัฏเปรียบเสมือนรากแกว ท่ีจะสามารถ 1) สรางระบบขอมูลชมุ ชน 2) ตอยอดสู
ของแผนดิน ตรงนี้คือจุดแข็งของมหาวิทยาลัย โครงการพัฒนาดานตางๆ 3) สงเสริมการพัฒนา
ที่มคี วามใกลช ดิ ชมุ ชนทอ งถิน่ ดงั นนั้ การจัดกิจกรรม/ ศักยภาพคน และ 4) เสริมสรางชมุ ชนเขมแขง็
โครงการตางๆ จึงควรดําเนินการอยา ง “มีสว นรวม”
ทุกระดับ ต้ังแตชุมชนทอ งถิน่ อปท. ปกครองทอ งถนิ่ ในการดาํ เนินงานประจาํ ปงบประมาณ 2563
ไปจนถึงระดับนโยบาย และริเริ่มจากการพัฒนา ข อ ง ม ห า วิ ท ย า ลั ย ร า ช ภั ฏ เ ชี ย ง ร า ย เ กี่ ย ว กั บ
ที่เนนความตองการของชุมชนเปนสําคัญ ดังนั้น “การพัฒนาทองถิ่น” เปนการนิยามและตีความรวม
ในกลไกดานพัฒนาการศึกษาของชุมชนทองถิ่น ระหวางสหวิทยาการศาสตรที่อยูในมหาวิทยาลัย
มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงรายจึงดําเนินการเปน โดยการพัฒนาทองถ่ินนั้นจะตองดําเนินการอยาง
หนวยเชอื่ มโยงในการเขาถึงขอ มูลทุนชุมชน ธรรมชาติ เปนขน้ั เปน ตอนตามแนวคิดศาสตรพ ระราชา กลาวคอื
ของภูมิสังคมในชุมชนพื้นที่และประสานกับหนวยงาน
ที่จะสามารถยกระดับทุนชุมชนในการพัฒนาทองถิ่น เขาใจ : ดาํ เนินการโครงการพัฒนาศักยภาพ
เพื่อเสริมสรางคุณภาพชีวิตอยางยั่งยืน หรือแมแต นักศึกษาและอาจารยในการสํารวจ รวบรวม และ
การใชศกั ยภาพของมหาวิทยาลัยเองรวมแกไขปญหา จัดระบบขอมูลชุมชนทองถ่ิน เพ่ือความเปนปจจุบัน
ของชุมชนใหสามารถสงเสริมชุมชนเขมแข็ง ม่ันคง และทําใหทราบถึงศักยภาพของชุมชนทองถิ่นในพ้ืนที่
พ่ึงตนเองไดและตอยอดสูการเปนพี่เลี้ยงกับชุมชนอ่ืนๆ เปาหมายการดําเนินงานพัฒนาทองถ่ินของมหาวิทยาลัย
ไดอยางย่ังยืน ดังน้ัน ในการทํางานเพ่ือการพัฒนา โดยเมื่อพัฒนาศักยภาพของมหาวิทยาลัยแลวจะตองริเริ่ม
ทองถ่ินของมหาวิทยาลัยจึงเปนการบูรณาการศาสตร ดําเนินการชี้แจง แลกเปลี่ยนเรียนรู และพัฒนา
ความรวมมอื ตลอดจนแนวทางพฒั นาศกั ยภาพ “คน”
ในชมุ ชนทอ งถิ่นดวย ในทุกชวงวัย

72 ฐานขอŒ มลู ตาํ บล ชุดองคค วามรูŒ
สู‹ คําตอบการเสร�มสราŒ งความเขŒมแขง็ ชมุ ชน

เขาถึง : เกิดการจัดกิจกรรมโครงการ
ท่ีเก่ียวกับการพัฒนาความสุขมวลรวมชุมชน การสงเสริม
ความสามัคคี สิทธิหนาท่ีตนเองและผูอื่น ที่มาจาก
ฐานขอมูลและความตองการของชุมชนอยางแทจริง
ตลอดจนวางรากฐานดานการพัฒนาการศึกษาของ
นักเรียนในมิติการอานออกเขียนไดเพื่อเตรียมความพรอม
ในการเรยี นรูต ลอดชวี ติ ควบคไู ปกบั การเปนพลเมืองดี

พัฒนา : ดําเนินการโครงการเพ่ือพัฒนา
คุณภาพชีวิตของชุมชนทองถ่ินในมิติตางๆ ทั้งชุมชน
พหุวฒั นธรรม ภูมปิ ญ ญาของชมุ ชน การดแู ลสุขภาพ
และสุขภาวะมวลรวม อีกทั้งสนับสนุนการพัฒนา
ผลิตภัณฑชุมชนทองถ่ินใหมีคุณภาพตามมาตรฐาน
และพัฒนาดานการตลาด ใหเกิดการพึ่งตนเอง
ของชุมชนทองถิ่นอยางแทจริงและยกระดับเปน
ชุมชนเขมแข็ง

โดยมีการดําเนินงานในพ้ืนท่ีจังหวัดพะเยา
และจังหวัดเชียงรายเปนการนํารองแบบบูรณาการศาสตร
และบูรณาการกระบวนการต้ังแตระดับนโยบายของ
มหาวทิ ยาลัยราชภัฏเชียงราย การจัดการเรียนการสอน
กระบวนการวจิ ัยเปน ฐาน การทาํ นุบาํ รุงศิลปภมู ปิ ญ ญา
ทองถิน่ และการบริการวิชาการอยางเปนรปู ธรรม

โครงการพัฒนาระบบขอŒ มลู ตาํ บลในจังหวดั ประจาํ ป‚งบประมาณ พ.ศ. 2563 73
ยทุ ธศาสตรที่ 1 การพัฒนาทอŒ งถ�นิ มหาวท� ยาลัยราชภฏั เชียงราย

74 ฐานขŒอมูลตาํ บล ชดุ องคความรŒู
ส‹ู คําตอบการเสร�มสรŒางความเขŒมแข็งชุมชน

ภาคผนวก

เครื่องมอื รวบรวมขอŒ มูล

โครงการพัฒนาระบบขอŒ มลู ตาํ บลในจังหวดั ประจาํ ป‚งบประมาณ พ.ศ. 2563 75
ยทุ ธศาสตรที่ 1 การพัฒนาทอŒ งถ�นิ มหาวท� ยาลัยราชภฏั เชียงราย

76 ฐานขŒอมลู ตําบล ชุดองคความรŒู
ส‹ู คาํ ตอบการเสร�มสรŒางความเขŒมแขง็ ชุมชน

ขอŒ มลู สว‹ นบคุ คลของผŒูใหขŒ Œอมูล

ลกั ษณะการรวบรวมขอมลู
1. วนั /เดือน/ป ทเ่ี ก็บรวบรวมขอมูล

2. วธิ ีการรวบรวมขอ มูล สัมภาษณ สาํ รวจ สงั เกต สนทนากลุม
3. ประเดน็ /ขอ มูลทเี่ ก็บ

ขŒอมลู ส‹วนบคุ คลผูŒใหŒขอŒ มลู นามสกุล ตําแหนง‹ / ทีอ่ ย‹ู เบอรโทรศัพท
สถานภาพ
ลําดับที่ ชือ่

โครงการพัฒนาระบบขอŒ มูลตาํ บลในจงั หวัด ประจําปง‚ บประมาณ พ.ศ. 2563 77
ยทุ ธศาสตรที่ 1 การพฒั นาทอŒ งถ�นิ มหาวท� ยาลัยราชภฏั เชยี งราย

ลาํ ดบั ที่ ช่อื นามสกลุ ตําแหน‹ง/ ทอี่ ย‹ู เบอรโทรศัพท
สถานภาพ

ลงชอ่ื ...................................................................................
(..........................................................................)
ผูเกบ็ รวบรวมขอมลู

78 ฐานขŒอมลู ตําบล ชุดองคความรŒู
ส‹ู คําตอบการเสร�มสรŒางความเขŒมแขง็ ชมุ ชน

บริบทและสภาพทางกายภาพของชุมชน

1. ขนาดของพืน้ ทช่ี ุมชน

2. พิกัดทต่ี ้ังชมุ ชน

3. โครงสรางประชากร
มีประชากรทงั้ หมด คน เปนเพศชาย คน
หญงิ คน
4. ระบบการศกึ ษาและแหลงเรยี นรใู นชุมชน
โรงเรยี นในพ้นื ท่ี ศนู ยพัฒนาเดก็ เลก็ แหง
โรงเรียนประถมศึกษา แหง
โรงเรยี นมัธยมศึกษา แหง
แหลง เรยี นรูใ นพ้นื ที่ โรงเรยี นผสู ูงอายุ พพิ ธิ ภณั ฑทองถิ่น
แหลงเรียนรู
5. ประชากรนบั ถือศาสนา พทุ ธ คริสต อสิ ลาม อืน่ ๆ ระบุ
6. กลมุ ชาติพันธใุ นชมุ ชน ไดแ ก ไทยวน ไทลือ้ ไทใหญ ปกาเกอะญอ
เม่ียน ลีซู อาขา มง
ลาหู ขมุ อืน่ ๆ ระบุ
7. ประวัติศาสตรชุมชน

ป‚ พ.ศ. เหตุการณ รายละเอยี ดเหตุการณ

โครงการพัฒนาระบบขŒอมลู ตําบลในจังหวัด ประจาํ ปง‚ บประมาณ พ.ศ. 2563 79
ยุทธศาสตรที่ 1 การพัฒนาทŒองถิ�น มหาวท� ยาลยั ราชภฏั เชียงราย

ป‚ พ.ศ. เหตกุ ารณ รายละเอยี ดเหตกุ ารณ

80 ฐานขŒอมลู ตําบล ชดุ องคค วามรูŒ
สู‹ คาํ ตอบการเสรม� สราŒ งความเขมŒ แขง็ ชุมชน

ป‚ พ.ศ. เหตุการณ รายละเอยี ดเหตุการณ

โครงการพฒั นาระบบขอŒ มลู ตําบลในจงั หวดั ประจาํ ปง‚ บประมาณ พ.ศ. 2563 81
ยุทธศาสตรท ี่ 1 การพฒั นาทŒองถ�นิ มหาวท� ยาลัยราชภัฏเชียงราย

8. สถานท่สี ําคัญและแหลง เรยี นรูในชมุ ชน

ชอ่ื สถานท/่ี แหลง‹ เรียนรŒู ความสาํ คญั การใชŒประโยชน

82 ฐานขŒอมูลตาํ บล ชุดองคค วามรูŒ
สู‹ คําตอบการเสรม� สราŒ งความเขมŒ แขง็ ชมุ ชน

ชื่อสถานท/ี่ แหล‹งเรียนรŒู ความสาํ คัญ การใชปŒ ระโยชน

โครงการพฒั นาระบบขŒอมลู ตําบลในจังหวัด ประจําป‚งบประมาณ พ.ศ. 2563 83
ยทุ ธศาสตรท ี่ 1 การพฒั นาทอŒ งถน�ิ มหาว�ทยาลัยราชภฏั เชียงราย

ลักษณะทางเศรษฐกจิ และสงั คมของชุมชน

1. อาชีพหลกั ของคนในชุมชน
เกษตรกรรม รับราชการ รับจาง
คา ขาย อื่นๆ ระบุ
2. อาชพี เสริมของคนในชมุ ชน

รายไดโ ดยเฉลย่ี ตอครวั เรอื น (บาท/ป/ครวั เรอื น)

3. กลมุ /องคกรในชมุ ชน

ประเภทของ ช่อื กลุ‹ม รูปแบบ หนว‹ ยงาน/องคก ร กจิ กรรมของกลุ‹ม ผลการดาํ เนินกจิ กรรม
การรวมกลุ‹ม การรวมกล‹มุ ที่รบั ผดิ ชอบ
ดาํ เนนิ กจิ กรรม
กลุมทาง จดั ต้งั /ดําเนนิ การ
เศรษฐกิจ โดยชมุ ชน
กลมุ ทาง จดั ตง้ั /ดําเนนิ การ
สงั คม โดยรฐั
จัดตัง้ /ดาํ เนินการ
รว มกัน

84 ฐานขอŒ มลู ตาํ บล ชดุ องคค วามรŒู
สู‹ คําตอบการเสรม� สรŒางความเขŒมแขง็ ชมุ ชน

ประเภทของ ชือ่ กล‹มุ รูปแบบ หนว‹ ยงาน/องคกร กิจกรรมของกลมุ‹ ผลการดาํ เนนิ กิจกรรม
การรวมกลุ‹ม การรวมกล‹ุม ทร่ี ับผดิ ชอบ
ดําเนินกิจกรรม
กลุม ทาง จัดตง้ั /ดําเนนิ การ
เศรษฐกิจ โดยชุมชน
กลุมทาง จัดตั้ง/ดาํ เนนิ การ
สังคม โดยรัฐ
จัดตง้ั /ดําเนินการ
รวมกัน

โครงการพฒั นาระบบขŒอมลู ตําบลในจังหวัด ประจําป‚งบประมาณ พ.ศ. 2563 85
ยุทธศาสตรท ี่ 1 การพัฒนาทอŒ งถ�นิ มหาวท� ยาลยั ราชภัฏเชยี งราย

ประเภทของ ช่อื กล‹ุม รูปแบบ หนว‹ ยงาน/องคกร กิจกรรมของกลมุ‹ ผลการดาํ เนินกจิ กรรม
การรวมกล‹มุ การรวมกลมุ‹ ท่รี บั ผดิ ชอบ
ดาํ เนินกิจกรรม
กลุมทาง จดั ตงั้ /ดําเนนิ การ
เศรษฐกจิ โดยชมุ ชน
กลมุ ทาง จัดตง้ั /ดําเนินการ
สังคม โดยรฐั
จัดตัง้ /ดําเนินการ
รวมกัน

86 ฐานขอŒ มลู ตาํ บล ชดุ องคค วามรŒู
สู‹ คําตอบการเสรม� สรŒางความเขŒมแขง็ ชมุ ชน

ประเภทของ ชือ่ กล‹มุ รูปแบบ หนว‹ ยงาน/องคกร กิจกรรมของกลมุ‹ ผลการดาํ เนนิ กิจกรรม
การรวมกลุ‹ม การรวมกล‹ุม ทร่ี ับผดิ ชอบ
ดําเนินกิจกรรม
กลุม ทาง จัดตง้ั /ดําเนนิ การ
เศรษฐกิจ โดยชุมชน
กลุมทาง จัดตั้ง/ดาํ เนนิ การ
สังคม โดยรัฐ
จัดตง้ั /ดําเนินการ
รวมกัน

โครงการพัฒนาระบบขอŒ มลู ตําบลในจงั หวัด ประจาํ ปง‚ บประมาณ พ.ศ. 2563 87
ยุทธศาสตรท่ี 1 การพฒั นาทŒองถ�นิ มหาว�ทยาลยั ราชภัฏเชียงราย

4. ผลิตภณั ฑของชุมชนที่สาํ คญั ไดแก

5. กิจกรรมบญุ ประเพณี ในชุมชน

กจิ กรรม ชว‹ งระยะเวลาท่จี ดั กิจกรรม (เดือน)
ม.ค. ก.พ. มี.ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

6. ปราชญช ุมชน องคค วามร/ูŒ รายละเอียดภมู ิป˜ญญา รูปแบบ วธิ กี ารถ‹ายทอด/
ชอ่ื -สกุลปราชญ ภูมิป˜ญญา สืบทอด

88 ฐานขŒอมลู ตาํ บล ชดุ องคความรูŒ
สู‹ คําตอบการเสร�มสรŒางความเขมŒ แข็งชุมชน

ช่อื -สกุลปราชญ องคค วามรูŒ/ รายละเอยี ดภมู ิป˜ญญา รูปแบบ วิธกี ารถา‹ ยทอด/
ภูมิปญ˜ ญา สืบทอด

โครงการพฒั นาระบบขŒอมูลตําบลในจงั หวัด ประจําปง‚ บประมาณ พ.ศ. 2563 89
ยทุ ธศาสตรท่ี 1 การพฒั นาทอŒ งถ�ิน มหาว�ทยาลัยราชภัฏเชยี งราย

ช่อื -สกลุ ปราชญ องคค วามร/Œู รายละเอยี ดภูมปิ ญ˜ ญา รูปแบบ วิธีการถา‹ ยทอด/
ภูมิป˜ญญา สืบทอด

90 ฐานขอŒ มูลตําบล ชุดองคค วามรูŒ
สู‹ คาํ ตอบการเสรม� สรŒางความเขŒมแข็งชมุ ชน

ระบบสุขภาพชมุ ชน

1. โรคและการเจ็บปว ยสว นใหญของชุมชน หัวใจ ความดันโลหติ เบาหวาน
มะเรง็ อ่ืนๆ ระบุ
2. ลักษณะการดแู ลสุขภาพ
เม่ือเจบ็ ไขไดปว ย รักษาโดย
แพทยแ ผนปจ จบุ นั :
O ไปหาหมอทคี่ ลินิก O ไปโรงพยาบาลสงเสรมิ สุขภาพตาํ บล
O ไปโรงพยาบาลในตวั อาํ เภอ/จงั หวดั O ซ้ือยากนิ เอง
แพทยพ ืน้ บา น/การรักษาทางเลือก
3. จํานวน อสม.ของหมูบานในพนื้ ท่ี

โครงการพฒั นาระบบขŒอมูลตําบลในจังหวดั ประจําปง‚ บประมาณ พ.ศ. 2563 91
ยุทธศาสตรท่ี 1 การพฒั นาทอŒ งถ�ิน มหาวท� ยาลัยราชภัฏเชียงราย

ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลŒอม

1. แหลงทรพั ยากรธรรมชาติในชุมชนและสงิ่ แวดลอมในชุมชน
ปา ชุมชน ระบชุ ื่อ
แหลงน้าํ ของชมุ ชน จาํ นวน แหลง ระบชุ ื่อ
2. การจัดการทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิง่ แวดลอ มในชมุ ชน
2.1 ทรัพยากรธรรมชาติ

ชนดิ พกิ ดั /ทตี่ ง้ั คุณลกั ษณะ การอนุรักษ/พฒั นาพ้นื ท่ี
ปา ชุมชน การใชปŒ ระโยชน

แหลง นํา้

อ่นื ๆ

92 ฐานขอŒ มูลตําบล ชดุ องคความรŒู
สู‹ คาํ ตอบการเสรม� สราŒ งความเขมŒ แขง็ ชมุ ชน

ชนดิ พกิ ัด/ทีต่ ั้ง คณุ ลักษณะ การอนุรักษ/พฒั นาพนื้ ท่ี
การใชŒประโยชน

โครงการพฒั นาระบบขŒอมูลตําบลในจังหวดั ประจําป‚งบประมาณ พ.ศ. 2563 93
ยุทธศาสตรท ี่ 1 การพัฒนาทŒองถิ�น มหาวท� ยาลัยราชภัฏเชยี งราย

2.2 ส่งิ แวดลอ ม พิกัด/ที่ตั้ง การจดั การ แหล‹งท่ีมา/การจัดเกบ็ /กําจดั
หมอกควัน

สารพษิ

อ่นื ๆ

94 ฐานขอŒ มูลตําบล ชดุ องคค วามรูŒ
ส‹ู คําตอบการเสร�มสราŒ งความเขมŒ แข็งชุมชน

ขอŒ เสนอแนะ

1. จุดเดนของชุมชน
ดานเศรษฐกจิ

ดา นสังคม

ดานทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดลอม

อื่นๆ ไดแก

2. ปญหาและความตอ งการของชมุ ชน
ดานเศรษฐกิจ
ดา นสังคม
ดา นทรพั ยากรธรรมชาติและสงิ่ แวดลอม
อนื่ ๆ ไดแก

โครงการพัฒนาระบบขอŒ มลู ตาํ บลในจังหวดั ประจาํ ป‚งบประมาณ พ.ศ. 2563 95
ยทุ ธศาสตรที่ 1 การพัฒนาทอŒ งถ�นิ มหาวท� ยาลัยราชภฏั เชียงราย