ΑΝ ΚΑΙ ΕΙΜΑΙ ΠΑΙΔΙ ΜΙΚΡΟ ΕΧΩ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

“ΑΝ ΚΑΙ ΕΙΜΑΙ ΠΑΙΔΙ ΜΙΚΡΟ ΕΧΩ
ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΙ ΕΓΩ!”

Σχέδιο εργασίας (project) με θέμα
τα δικαιώματα του παιδιού

Προτείνεται για την Α’ Δημοτικού

Διάρκεια: Από Οκτώβριο μέχρι Μάιο
19ο Δημ. Σχολείο Θεσ/νίκης

Υπεύθυνη δασκάλα:
Σιούρλα Πολύμνια

Η εκπαίδευση στα Δικαιώματα του Παιδιού

 Η εκπαίδευση στα Δικαιώματα του Παιδιού αποτελεί μια ενδιαφέρουσα
εμπειρία και για τους μαθητές και για το δάσκαλο.

 Η ανάγκη για την ευαισθητοποίηση των νέων ατόμων στο σεβασμό για τα
ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα του παιδιού και στο σχολικό
χώρο και στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον, κρίνεται σήμερα
περισσότερο αναγκαία, από κάθε άλλη εποχή.

 Η ενημέρωση για τα δικαιώματα, εννοεί την αλλαγή στάσεων, τη μείωση
στερεότυπων αντιλήψεων και προκαταλήψεων και την ευαισθητοποίηση σε
επίκαιρα κοινωνικά συμβάντα.

 Η επεξεργασία ενός τέτοιου θέματος αποφασίστηκε με την ελπίδα να
ενισχυθεί η κοινωνική και πολιτική συνείδηση των μαθητών.

 Ας μη ξεχνάμε πως «κανένα παιδί δεν μπορεί να μάθει για τα ανθρώπινα
δικαιώματα σε ένα περιβάλλον που το ίδιο δε σέβεται και δεν προωθεί μια
κουλτούρα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η πιο σημαντική συνεισφορά ενός
εκπαιδευτή προς την κατανόηση του παιδιού για τα ανθρώπινα δικαιώματα
είναι να δημιουργήσει ο ίδιος αυτό το περιβάλλον». (compasito σελ. 43)

 Εξάλλου, διδάσκοντας το σεβασμό στον άλλον, διδάσκουμε
πολιτισμό!

Το παρόν Διαθεματικό σχέδιο εργασίας παρουσιάστηκε στο
17ο Διεθνές Συνέδριο με θέμα «Εκπαίδευση και Ετερότητα»,

στην Πάτρα, το οποίο διοργανώθηκε από το
Πανεπιστήμιο Πατρών

Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών
Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης
Κέντρο Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης

Ο κόσμος δεν μας προσφέρθηκε απ'
τους γονείς μας, μας τον δάνεισαν τα
παιδιά μας

(Αφρικανική παροιμία)

ΥΠΟΘΕΜΑΤΑ

 Παγκόσμια Σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού
 Τα «θέλω» μου
 Τα «πρέπει» μου
 Διαφορετικότητα
 Ξενοφοβία
 Ρατσισμός
 Στερεότυπα
 Δικαιώματα και έργα τέχνης

ΣΚΟΠΟΙ

Οι μαθητές:

 να γνωρίσουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα του
παιδιού

 να αντιληφθούν τη σημασία της αναγνώρισης των υποχρεώσεων
και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των
δικαιωμάτων του παιδιού, ως προϋποθέσεων για αρμονική
συμβίωση

 να αποκτήσουν και να ενσωματώσουν αξίες, δεξιότητες και στάσεις
σε πρακτικές της καθημερινής ζωής και στον τρόπο σκέψης τους,
έτσι ώστε να καταστούν μελλοντικοί ενεργοί πολίτες, οι οποίοι
γνωρίζουν τα δικαιώματά τους, σέβονται τις υποχρεώσεις τους,
αλλά υπερασπίζονται και τα δικαιώματα ευάλωτων κοινωνικών
ομάδων και κοινωνικά ευπαθών συμπολιτών τους

 να ενισχύσουν την κοινωνική και πολιτική συνείδηση τους

 να προσεγγίσουν διαθεματικά το θέμα

 να αναπτύξουν κλίσεις και δεξιότητες, ώστε να οικοδομήσουν
κατάλληλες γνώσεις, που θα συμβάλλουν στην καλλιέργεια της
κριτικής και δημιουργικής τους σκέψης

 να αναπτύξουν την κριτική σκέψη μέσα από βιωματικές
προσεγγίσεις και να ενισχύσουν τη συναισθηματική τους
νοημοσύνη

 να καλλιεργήσουν τη δημιουργικότητα και τη φαντασία τους, μέσα
από ποικίλους τρόπους έκφρασης (γλωσσική, αισθητική, μουσική
κτλ)

 να ενταχθούν σε ομάδες και να συνεργαστούν, να μάθουν να
εκφράζουν τις απόψεις τους και να μάθουν να σέβονται τη γνώμη
του άλλου

 να αναπτύξουν την αυτοεκτίμηση, την αυτονομία και την
αυτοπεποίθησής τους, καθώς και τη θετική εικόνα του εαυτού τους

 να εξασκήσουν την ικανότητα παραγωγής γραπτού λόγου και να
εμπλουτίσουν τον προφορικό τους λόγο

 να έρθουν σε επαφή με τις τέχνες, τις νέες τεχνολογίες και τη
χρήση των Η/Υ.

ΣΤΟΧΟΙ

Οι μαθητές:

 να γνωρίσουν και να μάθουν να περιφρουρούν τα δικαιώματά τους,
καθώς και να αναλαμβάνουν τις υποχρεώσεις τους

 να αποκτήσουν γνώσεις, δεξιότητες και στάσεις, συνδράμοντας σε έναν
κόσμο ελεύθερο από παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
συνεπή στις υποχρεώσεις του, με σεβασμό στη διαφορετικότητα και
απαλλαγμένο από στερεότυπα, προκαταλήψεις και φαινόμενα
ρατσισμού και ξενοφοβίας

 να ευαισθητοποιηθούν σε θέματα κοινωνικής αδικίας, ανισότητας, μη
ανοχής στο διαφορετικό

 να συνειδητοποιήσουν την ισότιμη και δημιουργική συνύπαρξη των
ατόμων σε μια πολυπολιτισμική κοινωνία

 να αντιληφθούν τη διαφορετικότητα και να συνειδητοποιήσουν τη
μοναδικότητα του κάθε ανθρώπου

 να καλλιεργήσουν κουλτούρα σεβασμού στα ανθρώπινα δικαιώματα

 να κατανοήσουν τη σημασία της ατομικής συμμετοχής στην
προσπάθεια για τη διαμόρφωση ενός καλύτερου κόσμου

 να αναγνωρίσουν τις βασικές αιτίες των προβλημάτων των ανθρώπων
στις διάφορες χώρες

 να αντιληφθούν ότι υπάρχει «μια διαφορετική πραγματικότητα» για
χιλιάδες παιδιά σαν κι αυτά

 να συνειδητοποιήσουν ότι τα μεγάλα κοινωνικά προβλήματα
(μετανάστευση, φτώχεια, ανεργία, πείνα) δεν αφορούν μόνο
ανθρώπους σε μακρινά μέρη, αλλά είναι η πραγματικότητα και της
δικής μας κοινωνίας και αφορούν άμεσα όλους μας

 να ενθαρρυνθούν στην εξάσκηση των ικανοτήτων που χρειάζονται
για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων τους και των δικαιωμάτων
των άλλων

 να εξασκηθούν σε τρόπους αντίδρασης ενάντια στην αδιαλλαξία και
τις διακρίσεις στην καθημερινότητα

 να γνωρίσουν παγκόσμιες οργανώσεις και τις δράσεις τους, που
αγωνίζονται για τα ανθρώπινα δικαιώματα και βοηθούν τα παιδιά
του κόσμου που έχουν ανάγκη

 να εξοικειωθούν με έννοιες όπως ανοχή, διαφορετικότητα,
κοινωνικός αποκλεισμός, κοινωνική ανεκτικότητα, ξενοφοβία,
ρατσισμός

 να ενημερωθούν για τη Σύμβαση και να γνωρίσουν τις βασικές
ενότητες, στις οποίες είναι χωρισμένα τα 54 άρθρα της

 να ξεκαθαρίσουν τους όρους «δικαιώματα και υποχρεώσεις»

 να βοηθηθούν να διαχωρίσουν τις επιθυμίες από τις ανάγκες

 να εμπεδώσουν την ιδέα ότι οι βασικές ανάγκες μπορούν να
θεωρηθούν δικαιώματα

 να διαπιστώσουν την ύπαρξη παιδιών που στερούνται βασικών
δικαιωμάτων

 να δημιουργήσουν θετικό ψυχολογικό κλίμα στην τάξη έτσι ώστε
να μειωθούν οι εκδηλώσεις επιθετικής συμπεριφοράς (λεκτικής ή
σωματικής) μεταξύ των μαθητών

 να ενθαρρυνθούν στην ελευθερία έκφρασης σκέψεων και
συναισθημάτων, και να αποδεχτούν τη διαφορά στην έκφραση,
αποφεύγοντας την απόδοση ετικέτας

 να αναπτύξουν δεξιότητες καλής επικοινωνίας και συνεργασίας, να
εξασκηθούν στη δημοκρατική διαδικασία λήψης αποφάσεων και
διαχείρισης συγκρούσεων και να καλλιεργήσουν κλίμα αμοιβαίου
σεβασμού και αλληλοκατανόησης

 να ευαισθητοποιηθούν απέναντι στον ανθρώπινο πόνο,
αποσκοπώντας στην αλλαγή στάσεων, στην υιοθέτηση θετικών
συμπεριφορών και μακρόχρονα, στην ενεργητική δράση τους ως
ενεργοί πολίτες

 να εμπλουτίσουν και να καλλιεργήσουν το γραπτό και τον
προφορικό τους λόγο, μέσα από κείμενα, φύλλα εργασίας,
παραμύθια, κρυπτόλεξα κ.ά. σχετικά με τα δικαιώματα

 να διασκεδάσουν, να παίξουν, να χαρούν μέσα από ποικίλες
δραστηριότητες, όπως παιχνίδι, ζωγραφική, κολλάζ,
δραματοποίηση κ.ά.

 να έρθουν σε επαφή με έργα τέχνης σχετικά με το θέμα μας και να
εργαστούν με όχημα τις τέχνες και τον πολιτισμό για την επίτευξη
των παραπάνω στόχων

Μέθοδοι και Παιδαγωγικές αρχές:

 Για τη διεξαγωγή του σχεδίου εργασίας επιλέχθηκε η
μέθοδος project. Οι μαθητές κατείχαν ενεργό ρόλο,
ενώ η δασκάλα της τάξης ανέλαβε ρόλο συντονίστριας,
και εμψυχώτριας.

 Εφαρμόστηκε η συνεργατική μάθηση, κυρίως η
εταιρική, η έρευνα, ο καταιγισμός ιδεών, η βιωματική
μάθηση, ο αυτοσχεδιασμός, η καλλιτεχνική
δραστηριότητα, και τα παιγνίδια ρόλων.

 Το σχέδιο εργασίας προώθησε την πολυαισθητηριακή
προσέγγιση της γνώσης (Gardner).

 Μέσα από την ανακαλυπτική μάθηση οι μαθητές
συνεργάστηκαν, ερεύνησαν, κατανόησαν, έπαιξαν,
έμαθαν και στο τέλος παρήγαγαν οι ίδιοι γνώση.

Διαθεματικότητα: Το Σχέδιο Εργασίας υλοποιήθηκε στην Ευέλικτη Ζώνη

και με διάχυση σε όλα τα μαθήματα του Αναλυτικού προγράμματος

Γλώσσα: Φιλαναγνωσία:

παραγωγή γραπτού λόγου, αξιοποίηση και επεξεργασία βιβλίων σχετικών με
επεξεργασία διάφορων μέσων λόγου (παραμύθι, το επιλεγμένο θέμα
περιοδικά, διαδίκτυο), εμπλουτισμός του λεξιλογίου

των μαθητών

Μαθηματικά: Πληροφορική:
αναζήτηση
επίλυση προβλημάτων πληροφοριών,
με έννοιες σχετικές με παιχνίδια
το θέμα
Εικαστικά:
Μελέτη ζωγραφική,
Περιβάλλοντος: κατασκευές, κολάζ,
επαφή με έργα
ανάγκες, κοινωνική ζωή, τέχνης
διαφορετικότητα
Θέατρο:
Φυσική αγωγή: δραματοποίηση, θεατρικό παιχνίδι κλπ.

μη ανταγωνιστικά
παιχνίδια

Μουσική:

τραγούδια σχετικά με το θέμα, βίντεο

Γνωστικά αντικείμενα του ΑΠΣ για την Α΄
τάξη σχετικά με το θέμα

 Γλώσσα
Α) Βιβλίο Γλώσσας (Β΄ τεύχος): «Να σας διαβάσω;» σελ. 60

Β) Ανθολόγιο:
«Ξ… όπως ξιφίας» σελ. 35,
«Η αλφαβήτα δίχως ρο» σελ. 48,
«Ο τελευταίος ιππόκαμπος» σελ. 76,
«Ο μικρός κάστορας και η ηχώ» σελ. 101,
«Όταν κάνουμε πόλεμο» σελ. 106
«Δώσε την αγάπη» σελ. 107
Γ) Φιλαναγνωσία: Επεξεργασία βιβλίων σχετικών με το επιλεγμένο
θέμα.

 Μελέτη Περιβάλλοντος: Ενότητα: «Οι ανάγκες του

ανθρώπου» σελ.75

Προβλεπόμενη συνεργασία με
άλλους φορείς ή πρόσωπα:

Υπεύθυνος Θεμάτων Αγωγής Υγείας της
Π.Ε. Ανατ. Θεσ/νίκης

Υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων της Π.Ε.
Ανατ. Θεσ/νίκης

Καλλιτεχνική Ομάδα: «Σχεδία στην πόλη»
Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο
Μέλη του οικογενειακού κύκλου

Προγραμματισμός δραστηριοτήτων

Υλοποίηση εκπαιδευτικού προγράμματος
 Συγκέντρωση πληροφοριακού υλικού
 Επεξεργασία του υλικού
 Καταγραφή συμπερασμάτων
 Χρήση εκπαιδευτικού φακέλου
 Αξιολόγηση εργασιών
 Παρουσίαση υλικού στην τάξη ή στο σχολείο

Α΄ φάση

 Αρχικά δούλεψε όλη η τάξη μαζί.
 Δημιουργία ερεθίσματος
 Κινητοποίηση ενδιαφέροντος των μαθητών για το

συγκεκριμένο θέμα.
 Συγκέντρωση υλικού για τα δικαιώματα του παιδιού,

όπως βιβλία, παραμύθια, εφημερίδες, περιοδικά,
εικόνες, cd, dvd, τραγούδια, ποιήματα, εικόνες από
πίνακες ζωγραφικής κ.ά.
 Επεξεργασία υλικού

Κάπως έτσι ξεκινήσαμε….

 Συζήτηση στην ολομέλεια της τάξης για τα δικαιώματα των ανθρώπων
και ειδικότερα των παιδιών.

 Αφού ακούστηκαν διάφορες απόψεις, αναρωτηθήκαμε αν όλα τα παιδιά
του κόσμου μεγαλώνουν με τον ίδιο τρόπο και με τις ίδιες ανέσεις.

 Στην τάξη είδαμε πολλές φωτογραφίες από παιδιά της ίδιας περίπου
ηλικίας, που δυστυχώς στερούνται ακόμα και τα βασικά αγαθά.
Συζητήσαμε και προβληματιστήκαμε σχετικά με το ποια είναι τα βασικά
αγαθά για τη ζωή μας και το ποια πιστεύουμε πως είναι τα δικαιώματα
που μπορεί να έχει το κάθε παιδί, ανεξάρτητα από τη χώρα που ζει.

 Καταιγισμός ιδεών: καταγράφηκαν οι ιδέες των παιδιών που
αναδύθηκαν αυθόρμητα σχετικά με το θέμα «Δικαιώματα των
ανθρώπων – Δικαιώματα του παιδιού» και από αυτές διαχωρίστηκαν
άξονες προς διερεύνηση.

 Ζητήθηκε υλικό σχετικά με τα δικαιώματα.

 Πραγματοποιήθηκε ενημέρωση των γονέων για το πρόγραμμά μας και
επιδιώχθηκε η εξασφάλιση της συνεργασίας τους.

20 Νοέμβρη

Παγκόσμια μέρα δικαιωμάτων του παιδιού

Την παγκόσμια μέρα δικαιωμάτων του παιδιού γνωρίσαμε και συζητήσαμε
τη χάρτα δικαιωμάτων του παιδιού και τις Βασικές Αρχές της Διεθνούς
Σύμβασης των δικαιωμάτων του παιδιού.

Παρότι η Σύμβαση έχει συνολικά 54 άρθρα, διέπεται από τέσσερις θεμελιώδεις
αρχές τις οποίες και συζητήσαμε:

 Μη-Διάκριση (άρθρο 2): Δεν πρέπει ούτε να επωφελείσαι, ούτε να υποφέρεις
εξ' αιτίας φυλής, χρώματος, φύλου, γλώσσας, θρησκείας, ή εθνικής,
κοινωνικής ή εθνοτικής καταγωγής, ή εξ' αιτίας οποιασδήποτε πολιτικής ή
άλλης θέσης, εξ' αιτίας της κοινωνικής σου θέσης ή της περιουσίας ή της
οικογένειας στην οποία γεννήθηκες, ή επειδή έχεις κάποια αναπηρία.

 Το Καλύτερο Συμφέρον του Παιδιού (άρθρο 3): Νόμοι και δράσεις που
επηρεάζουν παιδιά πρέπει να θέτουν προτεραιότητα στο τι είναι το καλύτερο
για σένα και να σε ωφελούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

 Επιβίωση, Ανάπτυξη και Προστασία (άρθρο 6): Οι αρχές στη χώρα σου
πρέπει να σε προστατεύουν και να βοηθούν ώστε να εξασφαλισθεί η
ολοκληρωμένη ανάπτυξή σου - φυσική, πνευματική, ηθική και κοινωνική.

 Συμμετοχή (άρθρο 12): Έχεις το δικαίωμα να εκφράζεις τη γνώμη σου για τις
αποφάσεις που αφορούν τη ζωή σου και οι απόψεις σου πρέπει να λαμβάνονται
υπόψη.

Στις 20 Νοεμβρίου 2013 συμπληρώθηκαν
24 χρόνια από την υιοθέτηση της Διεθνούς
Σύμβασης για τα δικαιώματα του παιδιού
από τη Γενική Συνέλευση του Οργανισμού
Ηνωμένων Εθνών (Ο.Η.Ε.).



Β΄ φάση
Δραστηριότητες:

 Συζητήσαμε με τα παιδιά
για τα δικαιώματα που
έχουν ως μαθητές και ποια
δικαιώματα πιστεύουν ότι
έχουν γενικότερα ως
παιδιά.

 Παρατηρώντας την αφίσα,
σχολίασαν και
προσπάθησαν να
ερμηνεύσουν τις εικόνες
που αναπαριστούν τα
δικαιώματα.

 Κατόπιν, ανέφεραν ποια
ήταν τα σημεία που τους
έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση
και ποια θεωρούν
περισσότερο σημαντικά.

Διαβάσαμε τα
δικαιώματα των
παιδιών από το
έντυπο
«Έχω, έχεις έχει
όλοι έχουμε
δικαιώματα»
και σχολιάσαμε
την
εικονογράφηση

(Συνήγορος του παιδιού)

http://www.0-18.gr/downloads/filadio_stp_dimotikou.pdf

Διαβάσαμε από το διαδίκτυο τα παραμύθια:

 Ε. Τριβιζάς: (Μικρός αναγνώστης) «Όλοι γεννιόμαστε ελεύθεροι»

 http://www.mikrosanagnostis.gr/library/pageflip8/Default.html

 «Ο Ντίνο ο ελεφαντίνο και η παρέα του»

 http://pappanna.files.wordpress.com/2012/11/cf80ceb1cf81ceb1cebccf85ceb8ceb9.pdf

Παρακολουθήσαμε βίντεο από το διαδίκτυο

 HANDS greek
 http://www.youtube.com/watch?v=QRN9QGHFAPo&NR=1
 Καραγκιόζης κατά της σωματικής τιμωρίας!
 https://www.youtube.com/watch?v=rWq3n9oyVDc&feature=related
 Τα Δικαιώματα Του Παιδιού - Animation από παιδιά
 https://www.youtube.com/watch?v=NqiO8QpUjP8
 Παγκόσμια Ημέρα Παιδιού
 http://www.youtube.com/watch?v=RDmQQwccnGo&feature=related
 ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ
 http://www.youtube.com/watch?v=NqiO8QpUjP8&feature=share
 Αφίσες για τα δικαιώματα του παιδιού
 http://www.youtube.com/watch?v=43MIFmCBTdA&feature=player_e

mbedded#

Είδαμε, σχολιάσαμε και δραματοποιήσαμε

τις παρακάτω αφίσες

(από το συνήγορο του πολίτη – συνήγορο του παιδιού)

Σεβασμός στη
διαφορετικότητα

Συζητήσαμε γιατί είμαστε
διαφορετικοί με αφορμή το βιβλίο

«Πες μου γιατί... δεν έχουμε όλοι
το ίδιο χρώμα;»

(της Agostini Sara μετάφραση: Ράνια Τζιαμπίρη
Εικονογράφηση: Μάρτα Τονίν, Τζιαμπίρης -
Πυραμίδα, 2012, Εκδ. Μοντέρνοι καιροί)

Η πιο αγαπημένη φράση των παιδιών
είναι η φράση που ξεκινάει με ένα
"γιατί". Το "γιατί" είναι η λεξούλα που
-περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη-
εκφράζει τις αμφιβολίες, την
περιέργεια και τα παράπονα των
παιδιών.

Εκτός από μια πρωτότυπη ιστορία με
όμορφη εικονογράφηση, το βιβλίο
αυτό σας προτείνει έναν διασκεδαστικό
τρόπο να βρίσκετε απαντήσεις στις
ερωτήσεις τους.

Σεβασμός στη διαφορετικότητα

Διαβάσαμε και προβληματιστήκαμε με το βιβλίο:
«Η Μίλι η Μόλι και ο Αλφ»

(του Πίτταρ Γκίλ, Εκδόσεις: Σαββάλας)

Οι δύο αχώριστες φίλες, η Μίλι και η Μόλι, τα
δύο κορίτσια που έχουν διαφορετικό χρώμα,
αλλά νιώθουν ίδιες μας δείχνουν τον
ευαίσθητο κόσμο τους και μας διδάσκουν την
αποδοχή της διαφορετικότητας.

Η τάξη του σχολείου τους αποτελείται από
παιδιά όλων των φυλών και διαφορετικών
κοινωνικών ομάδων. Τα ερεθίσματα που
έρχονται είναι πολλά και η δασκάλα τους
προσπαθεί να περάσει τα καλύτερα δυνατά
μηνύματα, ακόμα κι όταν οι καταστάσεις είναι
δύσκολες.

Σ’ αυτή την ιστορία υποδέχονται στην τάξη ένα
νέο παιδί που είναι προσφυγόπουλο, με το
όνομα Αλφ. Ο Αλφ ζει σε τροχόσπιτο και δεν
μιλά ποτέ για την οικογένειά του. Στο σχολείο
πήρε το βραβείο του καλύτερου μαθητή.

Το δικαίωμα της γονικής φροντίδας

Διαβάσαμε και διασκεδάσαμε με το βιβλίο

«Πού πήγαν όλοι οι γονείς;»

(της Αλίξ Καμπρέρα εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ, Εικονογράφος: Ρόζα Μ. Κούρτο)

Η Λιλή απεχθάνεται να τρώει φρούτα, ο
Λουκάς να πέφτει νωρίς για ύπνο και η
Λουκία να κάνει μπάνιο. Τα τρία παιδιά
αποφασίζουν να απαλλαγούν από τα
προβλήματά τους, ζητώντας τη βοήθεια
μιας μάγισσας για να εξαφανίσουν τους
γονείς τους. Τι γίνεται όμως όταν τα
καταφέρνουν;

Η ιστορία αυτή βασίζεται στην Έκτη Αρχή
της Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του
Παιδιού, σύμφωνα με την οποία κάθε
παιδί έχει ανάγκη από αγάπη και γονική
φροντίδα για την πλήρη και αρμονική
ανάπτυξη της προσωπικότητάς του.

Το δικαίωμα της εκπαίδευσης

Ακόμη διαβάσαμε και συζητήσαμε το βιβλίο

«Το χρώμα των γνώσεων»

(της Αλίξ Καμπρέρα Εκδόσεις: ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ, Εικονογράφος: Ρόζα Μ. Κούρτο)

Τα παιδιά της οικογένειας Κανέλου ζουν σε
έναν κόσμο χωρίς χρώματα. Μια μέρα θα
δουν ένα ουράνιο τόξο, που θα τα
συναρπάσει και θα τα κάνει να αναρωτηθούν
γιατί ο κόσμος τους είναι ασπρόμαυρος.
Αποφασίζουν να περιπλανηθούν στα πέρατα
της Γης, για να ανακαλύψουν τα χρώματα,
αλλά η απάντηση δε βρίσκεται τόσο μακριά
όσο φαντάζονται…
Η ιστορία αυτή βασίζεται στην Έβδομη Αρχή
της Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του
Παιδιού, σύμφωνα με την οποία σε κάθε παιδί
πρέπει να αναγνωρίζεται το δικαίωμα της
εκπαίδευσης, που θα προάγει τη γενική
παιδεία του και θα του δώσει τη δυνατότητα
να γίνει ένα χρήσιμο μέλος της κοινωνίας.

Διαβάζοντας το βιβλίο

«Το λυπημένο αρκουδάκι»

του Ευγένιου Τριβιζά
διαπραγματευτήκαμε τις αξίες
(θέματα) της οικογένειας, της
φιλίας, της κακοποίησης και του
διαλόγου.

Αυτό δεν είναι ένα συνηθισμένο
παιδικό βιβλίο. Είναι ένα βιβλίο που
αγγίζει ένα από τα πιο ευαίσθητα
και επώδυνα θέματα της εποχής
μας. Η κακοποίηση όμως των
παιδιών είναι μια πραγματικότητα
την οποία δεν επιτρέπεται να
αγνοούμε.

Ο Φλουφλού το αρκουδάκι δεν
μιλάει στην τάξη, δεν παίζει στο
διάλειμμα ούτε και γυρίζει
χαρούμενος σπίτι του, όπως τα
υπόλοιπα παιδάκια - αρκουδάκια.
Γιατί μπορεί να συμβαίνει αυτό;

Διαβάσαμε το παραμύθι της Ζωρζ Σαρή
«Το γαϊτανάκι»

(Εκδόσεις: Πατάκη, Εικονογράφος: Αγγελική Μακρή)

Ο γερο –Νικόλας ζει ήσυχα παρέα
με τα βιβλία του μέχρι τη στιγμή
που ένα τραγούδι γεννά μέσα του
μια μεγάλη ιδέα. Όλα τα παιδιά της
γης μια δεδομένη στιγμή να
πιαστούν χέρι- χέρι και να
αγκαλιάσουν τη γη που είναι
στρογγυλή. Παίρνει το χάπι της
νεότητας από το γιατρό Ξανανιώνη
και ξεκινά να μεταδώσει στον
κόσμο την ιδέα του. Μια μεγάλη
περιπέτεια αρχίζει. Θα τα
καταφέρει να φτιάξει το γαϊτανάκι
της ειρήνης ;

Μάθαμε, τραγουδήσαμε και χορέψαμε το τραγούδι
«Αν όλα τα παιδιά της γης»

«Τα τρία μικρά λυκάκια»

του Ευγένιου Τριβιζά Εικονογράφηση: Helen Oxenbury
Εκδόσεις: Ελληνικά Γράμματα, 2003

 Ένα κλασικό πλέον παραμύθι για
τη συμφιλίωση, την κατανόηση
και την ειρήνη, που έγινε
παγκόσμιο μπεστ σέλερ.

 Στο παραμύθι περιγράφονται η
ανατροπή των στερεοτύπων και
η δύναμη της ομορφιάς
απέναντι στη βία.

Όταν τα τρία μικρά λυκάκια χτίζουν
ένα σπίτι από τούβλα, ο Ρούνι Ρούνι,
το ύπουλο κακό γουρούνι, το
γκρεμίζει με το σφυρί του. Όταν
χτίζουν ένα σπίτι από τσιμέντο, το
γκρεμίζει με το κομπρεσέρ του! Τι
πρέπει να κάνουν τα τρία μικρά
λυκάκια για να γλιτώσουν;

 Ακούσαμε και την αφήγηση του
παραμυθιού από την ιστοσελίδα
https://www.youtube.com/watch?
v=e_Lxz8GqNSM

«Η ιστορία του σκύλου θα δείξει»

Συγγραφέας: Κοντολέων
Μάνος
Εικονογράφος: Στάθης
Εκδόσεις: ΠΑΤΑΚΗ

 Ο Θα δείξει είναι ένας απλός σκύλος. Είναι
ένας μικρός σκύλος. Έχει όνομα και
επίθετο, αλλά δεν είναι σίγουρος πως
κάνει είτε για φύλακας είτε για κυνήγι ή
και συντροφιά. Είναι ένας σκύλος που του
αρέσει να χτυπά ένα μικρό κούφιο ξύλο,
να παίζει με μαξιλάρια και να σκαλίζει στο
χώμα τα γράμματα των ανθρώπων.
Πέρασε πολλές δυσκολίες ώσπου να
καταλήξει σε μια οικογένεια. Και δεν
ήθελε πολλά πράγματα. Μόνο αγάπη,
κατανόηση και αληθινή αποδοχή από τους
άλλους. Μια κεφάτη και τρυφερή ιστορία,
που μιλά για τα δικαιώματα του κάθε
πλάσματος στην αγάπη και στην
αναγνώριση της ταυτότητάς του από
τους άλλους.

Με αφορμή το αντιπολεμικό βιβλίο

«Ο σπόρος της ειρήνης» συζητήσαμε

για τα δεινά του πολέμου. της Ίζαμπελ Πιν,

Κάποτε κι ενώ όλα ήταν όμορφα, ήσυχα και Εικονογράφηση: Ίζαμπελ Πιν,
ειρηνικά, ένας σπόρος, ένα μικρούτσικο κουκούτσι Μετάφραση: Βαγγέλης
που έπεσε από τον ουρανό και στάθηκε πάνω Τασιόπουλος, Εκδόσεις:
ακριβώς στη γραμμή των συνόρων της χώρας των Σύγχρονοι Ορίζοντες, 2001
σκαραβαίων με τη χώρα των σκαθαριών, έγινε η
αιτία ν' αρχίσουν μεγάλες διαμάχες. Καθένας από
τους δύο λαούς διεκδικούσε το κουκούτσι για
λογαριασμό του. Οι εξοπλισμοί και οι πολεμικές
ετοιμασίες έδιναν κι έπαιρναν.
Όμως την κρίσιμη στιγμή οι δύο αντίπαλοι λαοί
διαπίστωσαν πως τη λύση στη διαφορά τους την είχε
δώσε ήδη το ίδιο το κουκούτσι... ο σπόρος της
ειρήνης.

Ένα υπέροχο αντιπολεμικό βιβλίο, που θα γοητεύσει
μικρούς και μεγάλους, καθώς η εξέλιξη του μύθου
παρακολουθεί αυτά που διαδραματίζονται
καθημερινά στον πολύπαθο πλανήτη μας. Πλούσιο
σε μηνύματα και συμβολισμούς, το βιβλίο αυτό μας
υπενθυμίζει πως πάντα υπάρχει ελπίδα.

Διαβάσαμε και συζητήσαμε κάποιες από τις
ιστορίες του βιβλίου

«Το αλφαβητάρι της φύσης»
της Μαρίας Φραγκιά»

Εικονογράφος: Μάρω Αλεξάνδρου Εκδόσεις: Ελληνικά Γράμματα

 Το «Αλφαβητάρι της Φύσης» περιλαμβάνει 24
αυτοτελή παραμύθια, ένα για κάθε γράμμα της
αλφαβήτου. Παίρνοντας αφορμή από τη Φύση,
τα παραμύθια αυτά επεκτείνονται σε μια σειρά
κοινωνικά ζητήματα, όπως ο γάμος, ο έρωτας, ο
πόλεμος, η φιλία, το διαζύγιο, ο ρατσισμός,
η προστασία του περιβάλλοντος κ.λπ.
Χρησιμοποιώντας μία απλή και κατανοητή για
τόσο ευαίσθητα θέματα γλώσσα. Τα παιδιά, όσο
μικρά και αν είναι, ζουν μέσα στην κοινωνία μας
και βιώνουν καθημερινά διάφορα κοινωνικά
γεγονότα. Έτσι τους δημιουργούνται πολλά
ερωτηματικά. Η αφήγηση των παραμυθιών στα
δίνουν μερικές καλές ευκαιρίες για συζήτηση
και προβληματισμό.

Μέσα από το βιβλίο «Μια ζωή σαν τη δική μου»,
γνωρίσαμε τον τρόπο που ζουν τα παιδιά σε
διάφορα μέρη του κόσμου.

(της UNICEF, Εκδόσεις: ΠΑΤΑΚΗ)

 Είδαμε πώς είναι τα σπίτια τους, αν
πηγαίνουν σχολείο και πού, τι τρώνε, τι
φοράνε, με τι παίζουν, τι τους αρέσει να
κάνουν, πόσο ίδιες ή διαφορετικές είναι οι
ανάγκες και οι συνθήκες ζωής τους.

 Επισημάναμε ομοιότητες και διαφορές
καθώς συζητήσαμε για το πόσο εύκολη
είναι η ζωή για ορισμένα παιδιά σε
αντίθεση με κάποια άλλα, τα προβλήματα
που αντιμετωπίζουν, τι μπορεί να
σκέφτονται και ποια να είναι τα όνειρα
τους.

 Ύστερα απ’ όλα αυτά, καταλήξαμε στο
συμπέρασμα ότι παρά τις τόσες διαφορές
που υπάρχουν όλα τα παιδιά είναι ίδια.

 Αναζητήσαμε ομοιότητες που αφορούν το παιχνίδι και το σχολείο.

 Την ανάγκη να έχουμε όλοι ένα σπίτι να μείνουμε.

 Την ανάγκη να υπάρχουν φάρμακα και εμβόλια για να είμαστε υγιείς.

 Την ανάγκη όλων για φαγητό και νερό.

 Και διαφορές στα ρούχα, στα μαλλιά, στο χρώμα στα μάτια....

 Εντοπίσαμε στον
παγκόσμιο χάρτη τις
χώρες που
κατοικούν τα παιδιά
του βιβλίου.

 Τα παιδιά
παροτρύνθηκαν να
συμμετέχουν στην
ιστορία, κάνοντας
δικές τους
υποθέσεις, για
παράδειγμα πώς
είναι η τάξη των
παιδιών που
συναντήσαμε στο
βιβλίο, πώς λένε τη
δασκάλα τους κ.τ.λ.

Αναζητήσαμε πληροφορίες στο διαδίκτυο για
τον τρόπο που ζουν τα παιδιά μακρινών
πολιτισμών

 Αναζητήσαμε και
διαβάσαμε πληροφορίες
που εντοπίσαμε στο
Διαδίκτυο, σχετικές με
τον τρόπο ζωής παιδιών
μακρινών πολιτισμών.

 Παρατηρήσαμε εικόνες
και κάναμε λόγο για τις
διαφορές στην
ενδυμασία, την κατοικία,
στη διατροφή κ.α.

Την Ημέρα κατά του Ρατσισμού και των Φυλετικών
Διακρίσεων (21 Μαρτίου) διαβάσαμε το βιβλίο

«Ο μαύρος κότσυφας και ο άσπρος γλάρος»

Συγγραφέας: Kitty Crowther, Εικονογράφηση: Kitty Crowther,
Εκδόσεις: Σύγχρονοι Ορίζοντες, 1998

Ο Ιάκωβος, ένας Μαύρος Κότσυφας αποφασίζει να
ταξιδέψει και να γνωρίσει τον κόσμο. Στη διάρκεια
του ταξιδιού του γνωρίζει τον Τζίμη έναν Άσπρο
Γλάρο και τον ακολουθεί στο χωριό του. Στο
χωριό των γλάρων ο Ιάκωβος γνωρίζει τι σημαίνει
να είσαι ξένος, τι σημαίνει να είσαι διαφορετικός…
Όλοι τον κοιτάζουν με δυσπιστία, κανείς δεν τον
θέλει. Οι γλάροι του γυρνάνε την πλάτη αλλά οι
δύο φίλοι δεν αφήνουν αυτό να επηρεάσει τη
φιλία τους. Ώσπου με τον καιρό διαπιστώνουν
πόσο σπουδαίος είναι αυτός ο παράξενος ξένος…

Μια γοητευτική ιστορία που αναφέρεται στην
πραγματική φιλία, την ξενοφοβία, το
ρατσισμό αλλά και στην αγάπη για το βιβλίο και
τη γνώση.

 Από την ιστοσελίδα φιλαγνωστικών δράσεων Βιβλία και Βιβλιοφιλία της
Διεύθυνσης Π.Ε Αν. Θεσσαλονίκης
http://filanagnosiaprogram.blogspot.gr/p/blog-page_6064.html
πραγματοποιήσαμε τις δράσεις που προτείνονται για το συγκεκριμένο
βιβλίο.

 Από τον κόμβο του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου Μικρός Αναγνώστης
διαβάσαμε, αλλά και ακούσαμε την αφήγηση του παραμυθιού.
http://www.mikrosanagnostis.gr/library/pageflip43/Default.html

Δικαίωμα: ελευθερία της έκφρασης

 Συζητήσαμε και για άλλο ένα σημαντικό δικαίωμα των
παιδιών, την ελευθερία της έκφρασης. Όλοι οι
άνθρωποι έχουν συναισθήματα που δεν εκφράζουν με
τον ίδιο τρόπο πάντα. Ο καθένας είναι ελεύθερος να
εκφράζει την άποψή του και τις επιθυμίες του όπως
επιθυμεί, αρκεί να μην ενοχλεί τον άλλο.

 Διαλέξαμε, λοιπόν, με ποιο τρόπο θα ήθελε ο καθένας
να εκφράσει τα συναισθήματά του και τα παιδιά
χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες: χορού, μουσικής και
ζωγραφικής, για να εκφράσουν τη χαρά, τη λύπη και το
φόβο.

Παρακολουθήσαμε την ταινία μικρού μήκους
«Ειρήνη» - Η ιστορία ενός παιδιού πρόσφυγα

 «Ειρήνη» - Η ιστορία ενός παιδιού πρόσφυγα

https://www.youtube.com/watch?v=WQJhuAfVTqo

 Εκπαιδευτικό υλικό

http://www.unhcr.gr/ekpaideysi/ekpaideytiko-
yliko/eirini.html

 Η Ειρήνη είναι ένα μικρό κορίτσι που αναγκάζεται
να εγκαταλείψει το σπίτι της. Στην αρχή βιώνει την
ανασφάλεια και την απόρριψη μέχρι να βρει
προστασία, αγάπη και ζεστασιά στο πιο απίθανο
μέρος. Η «Ειρήνη» είναι ένα εκπαιδευτικό εργαλείο
για παιδιά 5-8 ετών και έχει σχεδιαστεί για να
βοηθήσει τους εκπαιδευτικούς να αναπτύξουν μέσα
στην τάξη θέματα όπως η διαφορετικότητα, η
ανεκτικότητα και οι πολιτισμικές διαφορές. Η ταινία
κινουμένων σχεδίων «Ειρήνη» διαρκεί 7 λεπτά και
συνοδεύεται από εγχειρίδιο με σημειώσεις για τους
εκπαιδευτικούς.

Κατανοώντας βιωματικά τους «άλλους»
Δημιουργώντας, με προβλήματα όρασης

 Προκειμένου οι μαθητές να έρθουν στη θέση του «άλλου»,
παίξαμε ένα βιωματικό παιχνίδι.

 Πιο συγκεκριμένα, όλοι οι μαθητές της τάξης απέκτησαν
…δυσκολίες σε διάφορες κινήσεις και ενέργειες.

 Κατανοώντας τη δύσκολη πορεία ενός ατόμου με προβλήματα
όρασης, οι μαθητές προσπάθησαν να περπατήσουν, έχοντας
δεμένο ένα μαντήλι ή ένα κασκόλ γύρω από τα μάτια τους.

Δημιουργώντας, με προβλήματα όρασης,

συνέχεια…

 Στη συνέχεια, οι μαθητές προσπάθησαν να γράψουν,
έχοντας δεμένο ένα μαντήλι ή ένα κασκόλ γύρω από
τα μάτια τους.

Δημιουργώντας, με προβλήματα κίνησης

 Βιώνοντας τη δυσκολία μειωμένου ελέγχου των άνω
άκρων, τα παιδιά προσπάθησαν να κουμπώσουν
κουμπιά και να γράψουν φορώντας μεγαλύτερο
νούμερο γάντια.

Οι μαθητές
εμπλούτισαν και να
καλλιέργησαν το
γραπτό τους λόγο
ασχολούμενοι με τα
παρακάτω φύλλα
εργασίας:

Βρήκαμε σε
ποιες εικόνες
γίνονται
σεβαστά τα
δικαιώματα των
παιδιών.

Από την ιστοσελίδα
http://www.kindykids.gr/worksheets.html#catid
88

Με βάση τον πίνακα αναφοράς, τα παιδιά έγραψαν τα
βασικά τους δικαιώματα

Από την ιστοσελίδα
http://www.kindykids.gr/worksheets.html#catid88

 Χτυπώντας
παλαμάκια, τα
παιδιά βρήκαν
πόσες συλλαβές
έχει το κάθε
δικαίωμα και
χρωμάτισαν τα
αντίστοιχα
κουτάκια.

Από την ιστοσελίδα
http://dreamskindergarten.blogspot.
gr/2011/11/blog-post_16.html

Ένωσαν κάθε
εικόνα-δικαίωμα
με την αντίστοιχη
λέξη, με πεζά και
με κεφαλαία
γράμματα.

Από την ιστοσελίδα
http://dreamskindergarten.blogspot
.gr/2011/11/blog-post_16.html