ประวัติผู้แต่งนิราศภูเขาทอง

ประวตั ผิ ู้แตง่ นริ าศภเู ขาทอง

๑

สุ น ท ร ภู่ มี น า ม เ ดิ ม ว่ า “ ภู่ ”
เกิด ในรั ช กา ลพร ะบา ทสม เด็จ พร ะ
พุ ท ธ ย อ ด ฟ้ า จุ ฬ า โ ล กม ห า ร า ช
เมือ่ วันที่ ๒๖ มิถุนายน พ.ศ. ๒๓๒๙

ใน วั ย เ ด็ ก สุน ท ร ภู่ ไ ด้ อา ศั ย อ ยู่ กั บ
มารดาซึง่ ถวายตัวเป็นพระนมในพระองค์
เจ้าหญิงจงกล พระธิดาในกรมพระราชวัง
บวรสถานพิมุข และไดร้ ับการศึกษาขั้นต้น
ทีว่ ัดชปี ะขาว ซ่งึ ปัจจบุ นั คอื วนั ศรสี ุดาราม

๒

สุนทร ภู่เป็นกวีท่ีมีความชานาญทาง ด้ านกลอน
ได้สรา้ งขนบการประพันธ์กลอนนิทานและกลอนนิราศข้ึน
ใหม่จ นกลายเป็นท่ีนิยมอย่าง กว้าง ขวางสืบเน่ือง มา
จนกระท่งั ถึงปัจจุบัน ผลงานท่ีมีชื่อเสียงของสุนทรภู่มี
มากมายหลายเรื่อง เช่น นิร า ศ ภูเ ขา ท อ ง นิร า ศ
สุพร ร ณ เพลง ย าวถวา ยโอวา ท กาพย์พร ะไช ย
สรุ ยิ า และ พระอภยั มณี เป็นต้น โดยเฉพาะเร่ือง พระอภัย
มณี ได้รับยกย่องจากวรรณ คดีสโมสรว่าเป็นยอดของ
วรรณคดีประเภทกลอนนิทาน และเป็นผลงานที่แสดงถึง
ทักษะ ความรู้ และทัศนะของสุนทร ภู่อย่าง มากที่สุด
งานประพันธ์หลายชน้ิ ของสุนทรภู่ได้รับเลือกให้เป็นส่วน
หนง่ึ ในหลกั สูตรการเรียนการสอนนับแต่อดีตมาจนถึง
ปจั จุบนั เชน่ กาพย์พระไชยสุริยา นริ าศพระบาท และอีก
หลาย ๆ เรอ่ื ง

๓

ในรัชสมัยพระบาทสมเดจ็ พระพทุ ธเลศิ
หลา้ นภาลัย สนุ ทรภูไ่ ด้เข้ารับราชการและได้
แสดงความสามารถดา้ นการประพันธ์จนเป็น
ท่ีพอพระ ราชหฤทัยจึงได้รับพระราชทาน
บรรดาศกั ด์เิ ป็นขนุ สุนทรโวหาร

เม่ือสนิ้ รัชกาลสุนทรภู่ได้ออก
บวชรว่ มเป็นเวลา ๒๐ ปี ในระหวา่ งนน้ั
สุนทรภ่ไู ดม้ ีโอกาสเดินทางไปยังหัว
เมืองตา่ ง ๆ และแตง่ นิราศขึ้นหลาย
เรอ่ื งรวมถึง “นริ าศภูเขาทอง”

๔

ในรัชกาลที่ ๔ สนุ ทรภ่ไู ดร้ บั พระราชทาน
บรรดาศักด์ิเป็นพระสุนทรโวหาร เจ้ากรม
อาลกั ษณ์ฝา่ ยพระราชวงั บวรสถานมงคล ซึ่ง
เป็นตาแหน่งราชการ สุดท้ายก่อนถึงแก่
กรรมใน “พ.ศ. ๒๓๙๘” รวมอายไุ ด้ ๗๐ ปี

๕

สนุ ทรภไู่ ด้รับการยกยอ่ งว่าเป็นกวีที่มีความสามารถในการแต่ง
กลอน เนื่องจากกลอนท่ีสุนทรภู่แต่งมีลักษณะเฉพาะเป็นของ
ตนเอง จึงได้รับความนยิ มอยา่ งกว้างขวาง และถอื เปน็ แบบอย่างทมี่ ี
ผู้แต่งตามตลอดมา นอกจากนีผ้ ลงานของสนุ ทรภู่อีกหลายเรือ่ งยงั
มกี ารนาไปแปลและดัดแปลงเปน็ การต์ ูน ภาพยนตร์ และละคร

ใน พ.ศ. ๒๕๒๙ ในโอกาสครบรอบ ๒๐๐ ปชี าตกาล สุนทรภู่
ไดร้ ับการยกย่องจากองค์การการศึกษาวทิ ยาศาสตรแ์ ละวฒั นธรรม
แหง่ สหประชาชาติ (United Nations Educational, Scientific
and Cultural Organization) หรอื ยูเนสโก (UNESCO) ใหเ้ ป็น
บคุ คลผลงานดีเดน่ ของโลก

๖

ผลงานของสนุ ทรภู่

นริ าศ • นิราศเมอื งแกลง นิราศพระบาท นริ าศภเู ขาทอง นาราศวดั เจา้ ฟ้า
• นริ าศอิเหนา นริ าศสพุ รรณ ราพนั พลิ าป นิราศพระประธม นิราศเมอื งเพชร

นิทาน • นิทานคากลอนเร่อื งโคบุตร พระอภัยมณี ลักษณวงศ์
• สิงหไกรภพ กาพยพ์ ระไชยสรุ ิยา

• บทเหเ่ ร่อื งจบั ระบา กากี พระอภัยมณี โคบตุ ร

บทเหก่ ลอ่ ม

• ขุนช้างขนุ แผนตอนกาเนดิ พลายงาม เสภาพระราชพงศาวดาร

บทเสภา

วรรณกรรม • สวสั ดิรกั ษา เพลงยาวถวายโอวาท
คาสอน

• อภยั นุราช

บทละคร