การพัฒนาสุขภาวะและความปลอดภัยสำหรับเด็กปฐมวัย-กลุ่มที่-1

การพั ฒนาสุขภาวะ
และความปลอดภัย
สำหรับเด็กปฐมวัย

สมาชิก
ภายในกลุ่ม1

น.ส อาอีเส๊าะ มิง น.ส สุชานันท์ ทวินันท์
รหัสนักศึกษา 40651007
.1รหัสนักศึกษา 406510010

น.ส สุรนาน สาและ น.ส ฟาตินส์ บือราเฮง
รหัสนักศึกษา 406510011 รหัสนักศึกษา 406510004

น.ส ตัสนีม แวยูโซ๊ะ น.ส ซามีเราะห์ ยูโซ๊ะ น.ส นูรีดา เตาะมะ
รหัสนักศึกษา 40651006 รหัสนักศึกษา 406510005 รหัสนักศึกษา 406510002

1.1 ความหมายและความสำคัญ
ของสุขภาวะ / สวัสดิภาพ

สุขภาวะ หมายถึง การดำรงชีพของบุคคลอย่างมีสุข ทั้งกายและจิต อาจกล่าวได้ว่า ไม่ใช่เพียงไม่มี
โรคภัยไข้เจ็บ แต่รวมถึงการมีชีวิตที่มีร่างกายแข็งแรง จิตใจแข็งแรง มีความสุขอยู่ในสังคมโลก
ปัจจุบันซึ่งมีการเปลี่ยนแปลงต่างๆ เกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว

สุขภาวะที่สมบูรณ์ทุกๆ ทางเชื่อมโยงกันและจะสะท้อนถึงความเป็นองค์รวม
อย่างแท้จริงของสุขภาพที่เกื้อหนุนและเชื่อมโยงกันทั้ง 4 มิติ ได้แก่

สุขภาวะทางกาย การมีร่างกายที่สมบูรณ์แข็งแรง มีเศรษฐกิจพอเพียงมีสิ่งแวดล้อมดี ไม่มีอุบัติภัย
สุขภาวะทางจิตใจ
สุขภาวะทางสังคม จิตใจที่เป็นสุข ผ่อนคลาย ไม่เครียด คล่องแคล่ว มีความเมตตา กรุ ณา
สุขภาวะทางปัญญา มีสติ มีสมาธิ

การอยู่ร่วมกันด้วยดี ในครอบครัว ในชุมชน ในที่ทำงาน ในสังคม ในโลก
ซึ่งรวมถึงการมีบริการทาง สังคมที่ดี และมีสันติภาพ

ความสุขอันประเสริฐที่เกิดจากมีจิตใจสูง เข้าถึงความจริงทั้ งหมด ลดละ
ความเห็นแก่ตัว มุ่งเข้าถึงสิ่งสูงสุด ซึ่งหมายถึงพระนิพพาน หรือพระผู้
เป็นเจ้าหรือความดีสูงสุด สุดแล้วแต่ความเชื่ อมที่แตกต่างกันของแต่ละ
คน

ความสำคัญของสุขภาวะ

ปัจจัยสำคัญที่จะส่งผลต่อสุขภาพ ซึ่งเป็นปัจจัยที่ร่วมกัน
กำหนดสภาวะสุขภาพของ
แต่ละบุคคลและมีอิทธิพล
สำคัญ การที่บุคคลจะมีสุขภาพดีได้นั้น มิได้ขึ้นอยู่กับองค์
ประกอบใด หรือปัจจัยใดปัจจัยหนึ่งเพียงอย่างเดียว แต่
เป็นผลรวมจากปัจจัยหลาย ๆ ด้านเหล่านี้ร่วมกัน

1.พฤติกรรมสุขภาพ (Health behavior)

คือการปฏิบัติหรือการแสดงออกของบุคคลในการกระทำหรืองดการกระทำในสิ่งที่เป็นผลต่อ
สุขภาพโดยอาศัยการเรียนรู้การเข้าความเข้าใจและการปฏิบัติตนทางสุขภาพที่เกี่ยวข้อง
สัมพันธ์กันอย่างเหมาะสมได้แก่พฤติกรรมการป้องกันโรคพฤติกรรมเมื่อเจ็บป่วยเป็นต้น

2. สภาพแวดล้อมทากายภาพ(Physicalenvironment)

คือ สิ่งแวดล้อมที่ไม่มีชีวิต เช่น อุณหภูมิ ความชื้น กระแสลม กระแสน้ำ อากาศ แร่ธาตุ
ความเป็นกรด-เบส ภูเขา ก้อนหิน แม่น้ำ รวมทั้งอาคารบ้านเรือนที่มนุษย์สร้างขึ้น

3. พันธุกรรม (Heredity)

คือ เป็นการถ่ายทอดลักษณะต่างๆ ของสิ่งมีชีวิตจากรุ่นหนึ่งไปสู่อีกรุ่นหนึ่ง(รุ่นลูกรุ่น
หลาน)ได้ เช่น คนรุ่นพ่อแม่สามารถถ่ายทอดลักษณะต่างๆลงไปยังสู่รุ่นลูกรุ่นหลานของตนได้

1.การบริการสุขภาพ (Health care service)

คือ ต้องคำนึงถึง การเข้าถึงบริการ และความครอบคลุมของบริการสาธารณสุข และบริการ
ต่างๆ ที่มีคุณภาพได้ มาตรฐานและมีความปลอดภัย

สวัสดิภาพ (safety)
หมายถึง ความปลอดภัย โดยเฉพาะความปลอดภัยใรการดำรงชีวิตซึ่งในแต่ละ
วันเราอาจประสบภัยหรือปัญหาต่างๆ ที่ผ่านเข้ามาอันจะทำให้ไม่ปลอดภัยต่อชีวิตได้ เช่น
อาจเจ็บป่วยและจำเป็นต้องใช้ยาในการรักษาและถ้าหากใช้ยาไม่ภูกต้องอาจก่อให้เกิด
อันตรายจนถึงชีวิตได้ นอกจากนี้ยังมีภัยจากสารเสพติดและความรุนรงในเด็ก
ซึ่งเป็นปัญหาสังคมที่สำคัญในปัจจุบัน

ความสําคัญของสวัสดิภาพ

ในการคุ้มครองเด็ก เป็นการให้ความคุ้มครองเด็ก ที่ถูกทำทารุณกรรม ให้ได้รับ
ความปลอดภัย จากภัยอันตราย เช่น เด็กที่ถูกทำร้ายร่างกายและจิตใจ ถูกล่วงละเมิดทาง
เพศ ถูกหน่วงเหนี่ยวกักขัง ไม่ว่าจากผู้อื่นหรือบุคคลใกล้ชิดในครอบครัว และให้ความ
คุ้มครองเด็กที่มความประพฤติไม่สมควร เด็กที่มีพฤติกรรมเสี่ยงต่อการกระทำผิดให้มี
สวัสดิภาพ ได้รับความปลอดภัย

เด็กเหล่านี้ พนักงานเจ้าหน้าที่ สามารถเข้าไปช่วยเหลือ แยกเด็กให้พ้น
จากภัยอันตราย และนำเด็กไปคุ้มครองสวัสดิภาพตามวิธีการ ตามที่กฎหมายกำหนด
ได้ เช่น บำบัดฟื้ นฟูสมรรถภาพทางร่างกายและจิตใจ อบรมเลี้ยงดูให้การศึกษา
ฝึกหัดอาชีพ อบรมจริยธรรม เป็นต้น

เด็กเหล่านี้ พนักงานเจ้าหน้าที่ สามารถเข้าไปช่วยเหลือ แยกเด็กให้พ้นจากภัย
อันตราย และนำเด็กไปคุ้มครองสวัสดิภาพตามวิธีการ ตามที่กฎหมายกำหนดได้ เช่น
บำบัดฟื้ นฟูสมรรถภาพทางร่างกายและจิตใจ อบรมเลี้ยงดูให้การศึกษา ฝึกหัดอาชีพ
อบรมจริยธรรม เป็นต้น

1.2 ความสำคัญของความ
ปลอดภัยในการพั ฒนาเด็ก

1.พั ฒนาการและการเล่น

ด้านการพั ฒนาการ 1.การเคลื่อนไหว
2. กล้ามเนื้อมัดเล็กและสติปัญญา
ครูผู้ดูแลเด็กจะต้องมีการเฝ้าระวังและประเมิน 3.การเข้าใจภาษา
พัฒนาการเด็กตามกิจวัตรประจำวัน และจัดกิจกรรม 4.การใช้ภาษา
เสริมประสบการณ์ที่ส่งเสริมพัฒนาการเด็กทั้ง5ด้าน 5.การช่วยเหลือตนเองและสังคม
ดังนี้
1. พื้นที่เล่น
ด้านการเล่น 2. ก‎ ระบวนการเล่น
3. ผ‎ู้อำนวยการเล่น
สถานพัฒนาเด็กปฐมวัยส่งเสริมให้เกิดการ 4. ‎บริหารจัดการเล่น
เล่น เพื่อให้เด็กมีพัฒนาการที่สมวัย โดยจะมีองค์
ประกอบ 4 ด้าน ดังนี้

2.การเจริญเติบโตและโภชนาการ

จะต้องเฝ้าระวังการเจริญเติบโตของเด็กทุกคน
โดยการชั่งน้ำหนัก วัดส่วนสูง อย่างน้อยทุก 3เดือน
รวมถึงจัดเตรียมอาหารที่เหมาะสมและเพียงพอต่อวัย

**การจัดเตร
ียมอารหาร ‎•อาหารมื้อหลัก
-ข้าวสวยหรือข้าวข้าวเหนียวนึ่ง เป็นหลักอย่างน้อย
สำหรับเด็กปฐมวัย 4วันต่อสัปดาห์ หรือบางวันกินอาอาหารจานเดียว


โดยใน 1วัน เช่น ข้าวต้ม ก๋วยเตี๋ยว

จะต้องมีอาหารมื้อหลักให้ครบ 5หมู่ -เนื้อสัตว์ ปลา ไก่ สัปดาห์ละ 3วัน และควรมีไข่
ด้วยอย่างน้อย 2วันต่อสัปดาห์

-ผักใบเขียว โดยให้มีผักต่างชนิดกันในแต่ละวันเพื่อให้
ความหลากหลาย

•อาหารมื้อว่าง
-นมจืด คนละ 1กล่อง/วัน (ขนาด 200 มลล)
-ผลไม้ทุกวันคนละ 1-2 ส่วน/วัน หรือกล้วยน้ำว้าขนาดกลาง

1 ผล

**ข้อควรระมัดในการจัดเตรียมอาหาร
-ควรจัดอาหารที่มีรสไม่หวานจัด มันจัด ไม่ควรปรุงอาหารที่มีผงชูรส -ค‎ วรหลีกเลี่ยงเนื้อสัตว์ติดมัน

• สุขภาพช่องปากและฟัน
ต้องมีการตรวจความสะอาดช่องปากของเด็กทุกวัน


รวมถึงการตรวจสุขภาพทั่วไปของเด็กในช่วงเช้าและหลัง

อาหารกลางวันเพื่อให้เด็กได้แปรงฟัน ควรมีบุคคลากร



ทางการแพทย์มาช่วยตรวจสุขภาพช่องปากและฟันของ
เด็กในทุก 6เดือน

• อนามัยสิ่งแวดล้อมและความปลอดภัย
สภาพแวดล้อมที่ดีจะทำให้เด็กปฐมวัยมีสุขภาพ
อนามัยที่ดีตามด้วย มีกิจกรรมดังนี้
- การป้องกันการเกิดโรค ตรวจสุขภาพประจำวันของ
เด็กและสำรวจการเจ็บป่วยของร่างกายเด็กเป็นรายบุคคล
มีการตรวจสุขภาพโดยบุคคลากรทางการแพทย์ปีละ 1ครั้ง

การใช้ยาสีฟันในเด็ก ควรใช้ยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์

1.3 ความหมายและความ
สำคัญของโภชนาการที่มีต่อ
การพั ฒนาเด็กปฐมวัย

ความหมายของโภชนาการที่มีผลต่อการพัฒนาเด็กปฐมวัย
โภชนาการ (nutrition) หมายถึง การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างอาหารกับสิ่งมีชีวิต
เป็นการศึกษาถึงชนิด ปริมาณ บทบาททางสรีระของสารอาหารที่จำเป็น กระบวนการ
เปลี่ยนแปลงของสารอาหารในร่างกายเพื่อนำประโยชน์จากสารอาหารไปใช้ โดยเริ่มจาก
การย่อย การดูดซึม การใช้ประโยชน์ การเก็บสะสมและการขับออกจากร่างกาย ทำให้มี
การเจริญเติบโตและมีภูมิคุ้มกันจากโรค

ความสำคัญของโภชนาการที่มีผลต่อการพัฒนาเด็กปฐมวัย

ช่วงระยะเวลาที่สำคัญที่สุดสำหรับการเรียนรู้ของมนุษย์
คือแรกเกิด ถึง 6 ปี สมองพัฒนาไปถึง 80% ของผู้ใหญ่ เด็กจึงควร
ได้รับการดูแลด้านโภชนาการและสุขลักษณะ เพื่อให้สามารถ
พัฒนาศักยภาพสมองของเขาได้เต็มความสามารถ

ไปหน้าถัดไปจ่า

แรกเกิด – 6 เดือน นมแม่ เป็นอาหารที่ดีที่สุด สำหรับเด็กทารก
เนื่องจากมีทั้งสารอาหารและภูมิต้านทานโรค

น้ำนมแม่เริ่มลดลง จึงควรเริ่มอาหารเสริม และสังเกต
อาการแพ้อาหารเมื่อเด็กคุ้นเคยดีแล้ว จึงเริ่มอาหารชนิดใหม่
ควรให้โอกาสทารกได้หยิบจับอาหารกินเองบ้างเมื่อใช้มือได้

6 เดือน - 1 ปี




เด็กต้องการอาหารที่มีประโยชน์มีสารอาหารครบถ้วน
เพื่อการเจริญเติบโตเต็มที่ของร่างกาย บำรุงเซลล์ประสาท เสริม
สร้างกล้ามเนื้อ ควรให้อาหารเหล่านี้แก่เด็ก

1 - 5 ปี 1. ตับ ไข่แดง เลือด ช่วยเสริมความจำ และสมาธิ
2. ปลา ช่วยเพิ่มความจำ การเรียนรู้ง่ายและรวดเร็ว

3. ผัก ผลไม้ มีวิตามินซี ช่วยเสริมสร้างเยื่อบุต่างๆ
4. นม เนื้อสัตว์ มีแร่ธาตุ มีผลต่อการทำงานของสมอง
5. อาหารทะเล มีไอโอดีนมีผลต่อ IQ

1.4 ความสัมพั นธ์ระหว่าง
โภชนาการกับสุขภาพ

ความสัมพั นธ์ระหว่างโภชนาการกับสุขภาพ

อาหารคือตัวเรา เพราะสิ่งต่าง ๆ
ที่ประกอบเป็นตัวเรานั้นล้วนมาจากอาหารที่กินเข้าไป เริ่มตั้งแต่
อยู่ในท้องแม่ จนกระทั่งคลอดออกมาเป็นทารก เด็ก เติบโตเป็น

ผู้ใหญ่ จนถึงวัยผู้สูงอายุ เราต้องกินอาหารทุกวัน
เพราะจะทำให้ชีวิตดำรงอย่างได้ปกติสุขหรือมีภาวะโภชนาการที่ดี

‎ตามคำกำจัดความขององค์กรอนามัยโลกคำว่า
สุขภาพ

สุขภาพ หมายถึง สุขภาวะ
ที่สมบูรณ์ทั้งทางกาย ใจ จิตวัญญาณ ซึ่งสามารถจะอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข

สุขภาพกาย หมายถึง ความแข็งแรงของร่างกาย
หรือการปราศจากความเจ็บป่วยของอวัยวะทุกส่วนในร่างกาย

โภชนาการเป็นรากฐานของสุขภาพ โภชนาการที่ดีมีผลต่อสุขภาพ ดังนี้

1 ผลทางร่างกาย 2 ผลทางอารมณ์และสติปัญญา

-ร่างกายเจริญเติบโต ผลทางวิทยาศาสตร์หลายแห่งแสดงให้เห็นว่า
-‎มีกำลังในการทำงาน พัฒนาการทางสมองของมนุษย์นั้นจะเกิดขึ้นเต็มที่ต้อง
-ร‎่างกายแข็งแรง
-ไ‎ ม่แก่ก่อนวัยอันควร อาศัยภาวะโภชนาการหรืออาหารที่กิน

3 ประสิทธิภาพในการทำงาน

โภชนาการที่ดีมีผลให้จิตใจแข็งแรง มีความมั่นคงในอารมณ์
และมีวุฒิภาวะทางอารมณ์เจริญกว่าผู้ที่มีภาวะทางโภชนาการไม่ดี

และมีผลต่อการทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ

1.5 ความสำคัญของอาหารและ
โภชนาการ

อาหารเป็นปัจจัยสี่ของการดำรงชีวิต
ในการรับประทานอาหารจึงจำเป็นต้องคำนึงถึงหลักโภชนาการ

1. ประโยชน์ของอาหารที่มีต่อร่างกาย ได้แก่

1.1 ให้พลังงานและความอบอุ่นแก่ร่างกาย
1.2 เสริมสร้างอวัยวะต่างๆ ของร่างกายให้เจริญเติบโต
1.3 ซ่อมแซ่มอวัยวะของร่างกายที่สึกหรอ ทรุดโทรมให้กลับมาคงสภาพดี
1.4 ช่วยควบคุมการกระตุ้นอวัยวะต่างๆ ของร่างกายให้ทำหน้าที่ปกติ
1.5 ช่วยป้องกันและต้านทานโรค

2. หลักการเลือกบริโภคอาหาร ต้องรับประทานอาหารให้ครบทั้งห้าหมู่ ได้แก่

หมู่ที่ 1 หมู่ที่ 2 หมู่ที่ 3 หมู่ที่ 4 หมู่ที่ 5
เนื้อสัตว์ต่างๆ เครื่องในสัตว์ นม ไข่ ข้าว เผือก มัน แป้ง น้ำตาล ผักใบเขียวและผักอื่นๆ ทั้ง ผลไม้ต่างๆ เช่น มะละกอ ส้ม ไขมัน น้ำมันจากพืช และสัตว์
ฝรั่ง
ถั่วเหลือง ประเภท
ใบ ดอกและผล

ประโยชน์ ช่วยให้ ประโยชน์ ให้พลังงาน ประโยชน์ ช่วยเสริม ประโยชน์ ช่วยเสริม ประโยชน์ ให้พลังงานแก่
ร่างกายเจริญเติบโต ช่วย แก่ร่างกาย สร้างการเจริญเติบโต สร้างให้ร่างกายเจริญ ร่างกาย ช่วยในการดูดซึม
สร้างเซลล์และเนื้อเยื่อ และควบคุมการทำงาน เติบโตและควบคุมการ ของ วิตามินซี ช่วยป้องกัน
ต่างๆ ช่วยซ่อมแซมส่วนที่ ของอวัยวะทุกส่วนใน ทำงานของอวัยวะต่างๆ การกระทบกระเทือนของ
สึกหรอ ช่วยต้านทานโรค ในร่างกายและ ช่วย อวัยวะภายในร่างกายและให้
และควบคุมการทำงาน ร่างกาย และช่วย ป้องกันและต้านทานโรค
ของอวัยวะต่างๆ ป้องกันโรค ช่วยให้ระบบขับถ่ายเป็น ความอบอุ่นแก่ร่างกาย

ปกติ

1.6 ความสำคัญของสุขอนามัย
ที่มีผลต่อพั ฒนาการ

ความสำคัญของสุขอนามัยสำหรับเด็กปฐมวัย

1.สุขอนามัยของมือ 2.สุขอนามัยในช่องปาก
หมายถึง การล้างมือ การล้างมือเป็นหนึ่งใน หมายถึง การทำความสะอาดในช่องปาก
ส่วนที่สำคัญที่สุดของสุขอนามัยที่ดีต่อสุขภาพ ซึ่งควรทำเป็นส่วนหนึ่งของกิจวัตรประจำวันของ
เนื่องจากมือเป็นอวัยวะสำคัญในการหยิบจับสิ่งของ เด็กทุกคน อย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง การแปรงฟันเป็น
ต่างๆ การรับประทานอาหารและกิจกรรมต่างๆใน ประจำจะช่วยป้องกันการติดเชื้อเหงือกที่เป็น
ระหว่างวันและรวมถึงเล็บมือควรตัดให้สั้นเพื่อลด อันตรายหรือฟันผุ
การสะสมของเชื้อโรค

ความสำคัญของสุขอนามัยสำหรับเด็กปฐมวัย

3.สุขอนามัยของร่างกาย 4.การดูแลเส้นผม
หมายถึง การอาบน้ำ การอาบน้ำเป็นการ หมายถึง การสระผมให้สะอาดและควรสอน
รักษาความสะอาดของร่างกาย เพื่อขจัดสิ่งสกปรก ให้เด็กสร้างเป็นนิสัยอย่างน้อยสัปดาห์ละ3-4ครั้ง
ฝุ่น แบคทีเรียและเซลล์ที่ตายแล้ว เนื่องจากผมเป็นหนึ่งในแหล่งสะสมของเชื้อโรค
คราบเหงื่อไคล และสิ่งสำคัญควรเลือกใช้ผลิตภัณฑ์
ที่เหมาะสมกับเด็ก

ความสำคัญของสุขอนามัยสำหรับเด็กปฐมวัย

5.สุขอนามัยที่บ้าน
หมายถึง การทำความสะอาดที่บ้าน การเก็บบ้านให้เป็นระเบียบ
การเก็บและหมั่นทำความสะอาดของเล่น การทิ้งขยะให้เป็นที่ และสิ่ง
เหล่านี้เป็นงานง่ายๆสำหรับเด็กที่ต้องรับรู้และเป็นการสร้างลักษณะนิสัย
ที่ดีให้กับเด็กได้อีกด้วย

ขอบคุณที่รับชม
และรับฟัง

และผู้จัดทำหวังอย่างยิ่งว่าผลงานนำเสนอครั้งนี้จะเป็นแนวทางให้กับรุ่นต่อไปได้นะคะ