ประวั ั ติิความเป็็ นมา ของสภาวิิชาชี ี พ องค์์กรสมาชิิกสมาพัันธ์์สภาวิิชาชีีพแห่่งประเทศไทย
ประวััติิความเป็็นมาของ “แพทยสภา” ศาสตราจารย์เกียรติคุณแพทย์หญิงสมศรี เผ่าสวัสดิ์ นายกแพทยสภา (วาระ 2562-2563, 2564-2565, 2566-2567) “แพทยสภา” (Medical Council) เป็็นองค์์กรควบคุุมกำกัำ ับการประกอบ วิิชาชีีพแพทย์์แผนปััจจุุบััน (Modern Medicine) ตามระบบประเทศตะวัันตก เริ่่� มจััดตั้้�งขึ้้�นครั้้� งแรกในรััชสมััยพระบาท สมเด็็จพระมงกุุฎเกล้้าเจ้้าอยู่่หััว พ.ศ.2466 เมื่่�อแรกตั้้� งเรีียกว่่า “สภาการแพทย์์” แต่่ ในสมััยนั้้� นมีีจำนำวนแพทย์์แผนปััจจุุบันั ไม่่ กี่่ร้�้อยคน แต่มีี ่แพทย์์แผนไทยแผนโบราณ อื่่�นๆ จำนำวนมากเกืือบหมื่่�นคน ทั้้�งหมอ นวด แพทย์์แผนจีีน เป็นต้็น้ทำำ ให้้ “สภาการ แพทย์์” ไม่ส่ามารถตั้้� งระบบควบคุุมกำกัำ ับ การประกอบวิิชาชีีพเวชกรรมได้้เหมืือน ประเทศตะวัันตก เพราะต้้องดููแลแพทย์์ ประเภทอื่่�นไปด้้วย กรรมการร่่างพระราชบััญญััติิ การแพทย์์ จึึงบััญญััติินิิยามศััพท์์เรีียก อาชีีพแพทย์์และวิิชาชีีพด้้านสุุขภาพทุุก ประเภทรวมกันว่ั ่า “Art of Healing” ซึ่่ง� พระบาทสมเด็็จพระมงกุุฎเกล้้าเจ้้าอยู่่หััว พระราชทานศััพท์์แปลว่่า “การประกอบ โรคศิลปิ ะ” พร้้อมทั้้� งเปลี่่�ยนชื่่�อ “สภาการ แพทย์์” เป็น็ “คณะกรรมการควบคุุมการ ประกอบโรคศิลิปะ” เมื่่�อการควบคุุมการประกอบโรค ศิิลปะเจริิญก้้าวหน้้าขึ้้�น ระบบควบคุุม กำกัำ ับเฉพาะแพทย์์แผนปััจจุุบัันได้้พััฒนา ขึ้้�น จึึงแยกออกไปจััดตั้้�งเป็็น “พระราช บััญญััติิประกอบวิิชาชีีพเวชกรรม” โดย จััดตั้้งเ �ป็น็ “แพทยสภา” (Medical Council) เพื่่�อเป็็นหน่่วยงานควบคุุมกำกัำ ับแพทย์์ แผนปััจจุุบันั โดยเฉพาะ เมื่่�อปีี พ.ศ.2511 “แพทยสภา” จึึงเป็็นสภาวิิชาชีีพด้้าน สุุขภาพหน่่วยงานแรกที่่�ได้้แยกออกมาตั้้� ง สภาการแพทย์์ พ.ศ. 2466 - 2472 คณะกรรมการควบคุุม การประกอบโรคศิิลปะ พ.ศ. 2472 - 2511 แพทยสภา พ.ศ. 2511-ปััจจุุบััน ยุคที่ 1 ยุคที่ 2 ยุคที่ 3 เป็็นองค์์กรอิิสระภายใต้้กฎหมาย เป็็นต้้น แบบให้้สภาวิิชาชีีพสุุขภาพอื่่�นๆ พััฒนา แยกออกมาจาการควบคุุมการประกอบโรค ศิิลปะตามมา อาทิิเช่่น สภาการพยาบาล สภาเภสััชกรรม ทัันตแพทยสภา เป็็นต้้น หากเป็น็เวลาตั้้งแ�ต่จั่ ัดตั้้ง “�สภาการแพทย์์” พ.ศ.2466 จนถึึงกำำเนิิด “แพทยสภา” พ.ศ.2511 แล้้ว ใช้้เวลานานถึง 45 ึ ปีี วิิวััฒนาการระบบการควบคุุม กำกัำ ับ “แพทย์์แผนปััจจุุบััน” ตามแบบ ตะวัันตกของประเทศไทย อาจแบ่่งได้้เป็น็ 3 ยุุค ดัังนี้ ้� สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 52
⬜⬜ ยุุคที่่� 1 สภาการแพทย์์ พ.ศ. 2466-2472 พระราชบััญญััติิการแพทย์์ (The Medical Arts of Siam) ระหว่่างพ.ศ.2464 - 2465 Dr. M. Carthew, Dr. Ira Ayer แพทย์์ที่่�ปรึึกษากรมสาธารณสุุข กระทรวงมหาดไทย ประมาณว่่า มีีแพทย์์จบการศึึกษาจากโรงเรีียนราชแพทยาลััย (รพ.ศิิริิราชในปััจจุุบััน) ราว 400-500 คน จบจากต่่างประเทศ ราว 40-50 คน ในขณะที่่�มีีผู้้ประกอบการทางการแพทย์์ที่่�ไม่่ ได้้เรีียนจำำนวนถึึง 10,000 คน พลตรีีพระยาดำำรงแพทยคุุณ (ชื่่�น พุุทธิิแพทย์์) ผู้้อำำนวยการกองพยาบาล สภากาชาดสยาม อธิิบายว่่า “สมััยนั้้�นยัังไม่่มีีกฎหมายห้้ามไว้้ ใครอยากเป็็น แพทย์์ก็็ทำำ ได้้เลย” จึึงมีีทั้้� งหมอผีี หมอตำำแย หมอเสน่่ห์์ หมอ เวทมนตร์์ โดยเฉพาะหมอตำำแย ทำำ ให้้แม่่ลููกเสีียชีีวิิตเป็็นอััน มาก ท่่านจึึงได้้ร่่างกฎหมายเพื่่�อควบคุุมกำำกัับอาชีีพแพทย์ขึ้้์�น เป็็นครั้้� งแรก เสนอต่่อ “กรมสาธารณสุุข” กระทรวงมหาดไทย ตั้้� งชื่่�อว่่า “พระราชบััญญััติิการแพทย์์” โดยจััดตั้้� ง“สภาการ แพทย์์” เป็็นคณะกรรมการ มีีอำำนาจออกใบอนุุญาตประกอบ โรคศิิลปะให้้ถููกกฎหมาย พระบาทสมเด็็จพระมงกุุฎกล้้า เจ้้าอยู่่หััว มีีพระบรมราชโองการประกาศ “พระราชบััญญััติิ การแพทย์์” ณ วัันที่่� 2 พฤศจิิกายน พ.ศ.2466 ซึ่่�งควบคุุมผู้้ ประกอบวิิชาชีีพที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับการรัักษาทุุกประเภท การดำำเนินกิารของสภาการแพทย์์ในระยะ พ.ศ.2466- 2471 ไม่่ค่่อยได้้ผล เพราะไม่่มีีเจ้้าหน้้าที่่�โดยตรง ต้้องอาศััย เจ้้าหน้้าที่่�ของกรมสาธารณสุุข มีีปััญหาในการควบคุุมแพทย์์ แผนโบราณ เพราะทำำ ได้้แค่่ขึ้้�นทะเบีียนอย่่างเดีียว ไม่่มีีระบบ ควบคุุมมาตรฐานทำำ ให้้แพทย์์แผนโบราณนำำวิิชาแพทย์์แผน ปััจจุุบัันมาใช้้โดยไม่่มีีความรู้้หลัักทางวิิทยาศาสตร์์ ประชาชน นิิยมการรัักษาทั้้� ง 2 แบบ แตกต่่างกัันไปแต่่ละพื้้�นที่่� ต่่างฝ่่าย ต่่างดำำเนิินไป ในปีี พ.ศ. 2472 จึึงประกาศ “กฎเสนาบดีี” เพื่่�อแยก การควบคุุมแพทย์์ทั้้� ง 2 ประเภท คืือ แพทย์์แผนปััจจุุบัันกัับ แพทย์์แผนโบราณออกจากกันั เพื่่�อให้ปร ้ะชาชนเลืือกใช้้แพทย์์ แผนใดแผนหนึ่�่งได้้ตามความประสงค์์ ⬜⬜ ยุุคที่่� 2 คณะกรรมการควบคุุมการประกอบโรค ศิิลปะ พ.ศ. 2472 - 2511 ในปีี พ.ศ.2472 ได้้มีีการแก้้ไขกฎหมาย “พระราช บััญญััติิการแพทย์์” เพิ่่� มเติิมที่่�สำำคััญ 2 ประเด็็น คืือ 1 ต้้องการควบคุุมอาชีีพสััตวแพทย์์ออกจากการควบคุุม กำำกัับของสภาการแพทย์์ 2 เพิ่่� มอำำนาจของสภาการแพทย์์ในการรัับรองหลัักสููตร การศึึกษาด้้านวิิชาชีีพตามมาตราต่่างๆ 3 มีีการกำำหนดการกระทำำที่่�ผิิดจริิยธรรมวิิชาชีีพไว้้ใน กฎหมาย กฎหมายนี้ ้�มีีการวางระเบีียบการออกใบอนุุญาตและ ขึ้้�นทะเบีียนของผู้้ประกอบโรคศิิลปะ การเพิิกถอนใบอนุุญาต ค่่าธรรมเนีียมและจริิยธรรมของผู้้มีีอาชีีพในการประกอบโรค ศิิลปะด้้วย กฎหมายนี้ ้�ประกาศเมื่่�อวัันที่่� 6 มิิถุุนายน 2472 เริ่่� มมีีการจดทะเบีียนเมื่่�อวัันที่่� 2 กรกฎาคม 2472 ตาม จัังหวััดต่่างๆ จึึงทำำ ให้ส้ามารถบัังคัับขึ้้น�ทะเบีียนผู้้ประกอบโรค ศิิลปะทั่่� วประเทศ ⬜⬜ ยุุคที่่� 3 แพทยสภา พ.ศ.2511 - ปััจจุุบััน (พ.ศ.2566) “แพทยสภา” (Medical Council) เป็็นหน่่วยงาน ควบคุุมกำำกัับแพทย์์แผนปััจจุุบัันโดยเฉพาะ ตั้้� งขึ้้�นตามพระ ราชบััญญััติิการประกอบวิิชาชีีพเวชกรรม เมื่่�อปีี พ.ศ.2511 เพื่่�อให้ปร ้าศจากอิิทธิพลิและการบัังคัับใดๆจากกระทรวงซึ่่งจะ� ทำำ ให้้เกิิดความเที่่�ยงธรรมและเป็นกล็างอย่่างแท้้จริิง “สภาการ แพทย์์” ได้้พััฒนาเป็็น “คณะกรรมการแพทยสภา” ในปััจจุุบััน และมีีการปรัับปรุุงพระราชบััญญััติิ แพทยสภาอีีกครั้้ง เ �มื่่�อ พ.ศ.2525 และปััจจุบัุนนี้ั ้�แพทยสภาได้มีี ้ การปรัับปรุุงพระราชบััญญััติิให้ทั้ ันสมััยอีีกครั้้� ง เมื่่�อ พ.ศ.2565 แต่่ยัังไม่่ได้้รัับการพิิจารณาจากรััฐสภา เนื่่�องจากเราต้้องมีีการ แก้้ไขเกี่่�ยวกัับเรื่่�อง “การศึึกษาต่่อเนื่่�อง” ซึ่่�งในพระราชบััญญััติิ ฉบัับเก่่ามิิได้้มีีการวางกฎเกณฑ์์ไว้้ สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 53
⬜⬜ แพทยสภายุุคปััจจุุบััน (พ.ศ.2566-2567) ⬜⬜ พัันธกิิจของแพทยสภา ปััจจุุบันัแพทยสภามีีอายุุครบ 56 ปีี (พ.ศ.2511 - 2566) กรรมการแพทยสภา มีีวาระ 2 ปีี ทั้้� ง 24 วาระ แต่่บางท่่านเป็็น นายกหลายวาระ ซึ่่�งที่่�ผ่่านมา มีีนายก จำำนวน 18 ท่่าน และ เลขาธิิการ จำำนวน 19 ท่่าน ปััจจุุบัันมีีกรรมการ จำำนวน 64 ท่่าน ประกอบด้้วย 2 กรรมการจากการเลืือกตั้้� ง ( 32 คนในปััจจุุบััน) จำำนวนเท่่ากัับกรรมการโดยตำำแหน่่งปััจจุุบัันมีี กรรมการ จำำนวน 64 ท่่าน มีีการประชุุมสม่ำ ำ เสมอ ทุุกเดืือนในวัันพฤหััสบดีีสััปดาห์์ที่่� 2 ของเดืือน 1 กรรมการโดยตำำแหน่่ง 1.1 ผู้้แทนจากกระทรวงสาธารณสุุข (ปลััด กระทรวงสาธารณสุุข อธิิบดีีกรมการแพทย์์ อธิิบดีีกรมอนามััย) 1.2 กรรมการแพทย์์จากกระทรวงกลาโหม (3 เหล่่าทััพ) : เจ้้ากรมแพทย์์ทหารบก ทหารเรืือ ทหารอากาศ 1.3 แพทย์์ใหญ่่จากสำำ นัักงานตำำรวจแห่่งชาติิ : แพทย์์ใหญ่่ รพ.ตำำรวจ 1.4 คณบดีีจากคณะแพทย์์ทุุกมหาวิิทยาลััย : คณบดีีจาก 25 คณะแพทย์์ (กำำลัังจะเพิ่่� ม เป็็น 26) 1 พััฒนา/ควบคุุมมาตรฐานและจริิยธรรมการประกอบ วิิชาชีีพเวชกรรม รวมทั้้� งคุ้้มครองการประกอบวิิชาชีีพ เวชกรรมอย่่างต่่อเนื่่�องและมีีดุุลยภาพ 2 ส่่งเสริิมการผลิติแพทย์์ การฝึกึอบรม การศึึกษาต่่อเนื่่�อง และการวิิจััยทางการแพทย์์อย่่างเพีียงพอ เหมาะสม และมีีคุุณภาพ 3 คุ้้มครองประชาชนและชาวต่่างชาติิจากการประกอบ วิิชาชีีพเวชกรรมอย่่างบููรณาการและเป็็นระบบ 4 ให้้คำำปรึึกษาหรืือข้้อเสนอแนะต่่อรััฐบาล/องค์์กรภาค รััฐที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับปััญหาการแพทย์์และ การสาธารณสุุข ของประเทศอย่่างเพีียงพอ ทัันสถานการณ์์ และเชื่่�อถืือ ได้้ สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 54
⬜⬜ วััตถุุประสงค์์ของแพทยสภา พ.ร.บ.2525 มาตรา 7 □ แพทย์์ทั้้� งหมด จำำนวน 72,135 คน แบ่่งเป็็น แพทย์์ชาย จำำนวน 39,168 คน แพทย์์หญิิง จำำนวน 32,967 คน ที่่�ขึ้้�นทะเบีียน 1 ควบคุุมการประพฤติิของผู้้ประกอบวิิชาชีีพเวชกรรม ให้้ถููกต้้องตามจริิยธรรมแห่่งวิิชาชีีพ เวชกรรม 2 ส่่งเสริิมการศึึกษา การวิิจััย และการประกอบวิิชาชีีพ ในทางการแพทย์์ 3 ส่่งเสริิมความสามััคคีีและผดุุงเกีียรติิของสมาชิิก 4 ช่่วยเหลืือ แนะนำำ เผยแพร่่ และให้้การศึึกษาแก่่ ประชาชน องค์์กรอื่่�นในเรื่่�องเกี่่�ยวกัับ การแพทย์์และ การสาธารณสุุข 45.7% 54.3% 47% 53% ■ แพทย์์ชาย จำำานวน 39,168 คน ■ แพทย์์หญิิง จำำานวน 32,967 คน 54.3% 45.7% จำำ�นวนแพทย์์ที่่�ขึ้้�นทะเบีียนทั้้�งหมด 72,135 คน ♥ จำำ�นวนแพทย์์ที่่�มีีชีีวิิตอยู่่ 68,642 คน ■ แพทย์์ชาย จำำานวน 36,384 คน ■ แพทย์์หญิิง จำำานวน 32,258 คน 53% 47% 5 ให้้คำำปรึึกษาหารืือข้้อเสนอแนะแก่่รััฐบาลเกี่่�ยวกัับ ปััญหาทางการแพทย์์และการ สาธารณสุุขของประเทศ 6 เป็็นตััวแทนของผู้้ประกอบวิิชาชีีพเวชกรรมใน ประเทศไทย ⬜⬜ สมาชิิกของแพทยสภา □ แพทย์์ที่่�มีีชีีวิิตอยู่่ จำำนวน 68,642 คน แบ่่งเป็็น แพทย์์ชาย จำำนวน 36,384 คน แพทย์์หญิิง จำำนวน 32,258 คน ✍ ที่่�มา: สำนัำ ักงานเลขาธิิการแพทยสภา ธัันวาคม 2565 สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 55
โครงสร้างองค์กร 3 ศููนย์์การศึึกษาต่่อเนื่่�อง (ศนพ.) ก่่อตั้้� งเมื่่�อปีี พ.ศ.2543 4 ศููนย์์ส่่งเสริิมการวิิจััย (ศสว.) เริ่่�มให้้ทุุนวิิจััยเมื่่�อปีี พ.ศ.2563 และก่่อตั้้�งเป็็นศููนย์์ โดยประกาศในราช กิิจจานุุเบกษา เมื่่�อ พ.ศ.2566 5 สถาบัันมหิิตลาธิิเบศร : ได้้รัับพระราชทานนามจาก พระบาทสมเด็็จพระเจ้้าอยู่่หััว เมื่่�อวัันที่่� 8 ธัันวาคม พ.ศ.2564 เป็น็องค์กรส่์ ่งเสริิมสนัับสนุนุและประคองให้้ วงการแพทย์มั่่ ์ � นคงและยั่่ง�ยืนืผ่่านองค์์ความรู้้นอกวิิชา แพทย์์ มีีสถานภาพเหมืือนเป็นวิ็ ิทยาลััยของแพทยสภา ในด้้าน Non Medical และ Non Technical skill ได้้แก่่ กฎหมายจริิยธรรม การบริิหาร เทคโนโลยีีการเงิิน สัังคม และธรรมาภิิบาล เป็็นต้้น ⬜⬜ แพทยสภาประกอบด้้วยหน่่วยงานต่่างๆ ที่่�อยู่่ภายใต้้แพทยสภา ได้้แก่่ 1 สำำ นัักเลขาธิกิารแพทยสภา มีีงานในหน้้าที่่�รัับผิิดชอบ โดยแบ่่งเป็็นฝ่่ายต่่างๆ ดัังนี้ ้� 1.1 ฝ่่ายบริิหาร 1.2 ฝ่่ายการศึึกษา ฝึึกอบรม และสอบ 1.3 ฝ่่ายจริิยธรรมและกฎหมาย 1.4 ฝ่่ายต่่างประเทศ 1.5 ฝ่่ายประชาสััมพัันธ์์ 1.6 ฝ่่ายทะเบีียน 1.7 ฝ่่ายยุุทธศาสตร์์และสารสนเทศ 2 ศููนย์์ประเมิินและรัับรองความรู้้ความสามารถตาม มาตรฐานวิิชาชีีพเวชกรรม (ศรว.) สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 56 แพทยสภา สถาบันมหิตลาธิเบศร สํานักงานเลขาธิการ แพทยสภา ศูนย์ส่งเสร ิมการว ิจัย ศูนย์การศึกษาต่อเนื่องของแพทย์ (ศนพ.) ราชว ิทยาลัย/ว ิทยาลัย ศูนย์ประเมินและรับรองความรู้ ความสามารถตามมาตรฐานว ิชาชีพ เวชกรรมของแพทยสภา (ศรว.)
สถาบัันมหิิตลาธิิเบศร มีีวััตถุุประสงค์์ เพื่่�อ 1) ส่่งเสริิมให้้แพทย์์ดำำรงไว้้ซึ่่�งคุุณธรรม จริิยธรรม แห่่งวิิชาชีีพ 2) ฝึึกอบรม ศึึกษา วิิเคราะห์์ วิิจััย เพื่่�อพััฒนาการ แพทย์์และการสาธารณสุุข 3) ส่่งเสริิม สนัับสนุุน และเผยแพร่่ข้้อมููลด้้านต่่างๆ ที่่�เกี่่�ยวกัับ การพััฒนาการแพทย์์และสาธารณสุุข 4) ดำำเนินกิารเกี่่�ยวกัับแผนงบประมาณและรายงาน แผนต่่อแพทยสภา 5) เสนอนโยบายและทิิศทางการดำำเนิินการด้้าน คุุณธรรมและจริิยธรรมแก่่แพทยสภา หรืือ สนัับสนุุนหน่่วยงานอื่่�น ๆ ที่่�เกี่่�ยวข้้องรวมถึึงภาค ประชาสัังคม 6 ราชวิิทยาลััยแพทย์์สาขาต่่างๆและวิิทยาลััย ประกอบ ด้้วย 14 ราชวิิทยาลััยแพทย์์สาขาต่่าง ๆ และ 1 วิิทยาลััย ปััจจุุบัันสำำ นัักงานแพทยสภา ตั้้�งอยู่่ที่่� “อาคาร มหิิตลาธิิเบศร” ในกระทรวงสาธารณสุุข ซึ่่�งพระบาทสมเด็็จ พระปรเมนทรรามาธิิบดีีศรีีสิินทรมหาวชิิราลงกรณ พระวชิิร เกล้้าเจ้้าอยู่่หััว และสมเด็็จพระนางเจ้้าสุุทิิดา พััชรสุุธาพิิมล ลัักษณพระบรมราชิินีี ได้้เสด็็จมาเปิิดอาคารนี้้� เมื่่�อวัันที่่� 20 พฤศจิิกายน พ.ศ.2565 นัับเป็นพร็ะมหากรุุณาธิคุิุณเป็นล้็นพ้น้ แด่่พวกเรา 5 สภาวิิชาชีีพ ที่่�มีีสำำ นัักงานอยู่่ในอาคารแห่่งนี้้� ทั้้� ง 5 องค์์กร ได้้แก่่ แพทยสภา สภาเภสััชกรรม ทัันตแพทยสภา สภาเทคนิิคการแพทย์์ และสภากายภาพบำำบััด ▲ สำำ นัักงานเลขาธิกิารแพทยสภา อาคารมหิิตลาธิิเบศร ชั้้� น 12 เลขที่่� 88/19 ซอยสาธารณสุุข 8 กระทรวงสาธารณสุุข ตำำบลตลาดขวััญ อำำเภอเมืือง จัังหวััดนนทบุุรีี 11000 0-2590 -1881 0-2590 -1886 - [email protected] www.tmc.or.th แพทยสภา พระราชบััญญัติั ิวิิชาชีพีเวชกรรม พ.ศ.2525 ช่องทางการติดต่อ ⬜⬜ แพทยสภา สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 57
ประวััติิความเป็็นมาของ “สภาการพยาบาล” สภาการพยาบาล เป็น็องค์กรวิ์ ิชาชีีพที่่จั�ัดตั้้ง�ขึ้้น�โดยพระราชบััญญััติิวิิชาชีีพการพยาบาลและการผดุุงครรภ์์ พ.ศ. 2528 ซึ่่งไ�ด้้ออกประกาศในราชกิิจจานุุเบกษา ฉบัับพิิเศษ เล่่ม 102 ตอนที่่� 120 วันที่่ ั � 5 กันัยายน พ.ศ.2528 มีีผลบัังคัับใช้ตั้้งแ�ต่วั่ นที่่ ั � 6 กันัยายน พ.ศ.2528 ก่อนที่จะมาเป็นพระราชบัญญัติวิชาชีพ ⬜⬜ ปีี พ.ศ.2514 สมาคมพยาบาลแห่่งประเทศไทยในพระราชููปถััมภ์์ ของสมเด็็จพระศรีีนคริินทราบรมราชชนนีี ได้้จััดทำำยกร่่าง พระราชบััญญััติิวิิชาชีีพการพยาบาลและการผดุุงครรภ์์ ฉบัับแรกขึ้้�น เพื่่�อที่่�จะผลัักดัันให้้มีีองค์์กรวิิชาชีีพที่่�ทำำหน้้าที่่� ควบคุุมการประกอบวิิชาชีีพการพยาบาลและการผดุุงครรภ์์ ในประเทศไทย ⬜⬜ ปีี พ.ศ.2518 ที่่�ประชุุมของการประชุุมพยาบาลแห่่งชาติิ ครั้้�งที่่� 5 ได้้มีีมติิให้้เสนอกระทรวงสาธารณสุุขให้้ปรัับปรุุงแก้้ไข พระราชบััญญััติิควบคุุมการประกอบโรคศิิลปะ พุุทธศัักราช 2479 ในส่่วนที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับสาขาการพยาบาลและสาขาการ ผดุุงครรภ์์เพื่่�อแสดงความหมายและขอบเขตของพยาบาล และผดุุงครรภ์์ให้้ชััดเจนและสมบููรณ์์ ตามบทบาทหน้้าที่่�ที่่� ได้้เปลี่่�ยนแปลงไป และเสนอให้้มีีการจััดตั้้� งสภาการพยาบาล เพื่่�อทำำหน้้าที่่�ควบคุุมกำำกัับดููแลวิิชาชีีพการพยาบาลและการ ผดุุงครรภ์์ โดยแต่่งตั้้�งคณะกรรมการศึึกษาพััฒนาวิิชาชีีพ (ภายหลัังเปลี่่�ยนเป็็นโครงการพััฒนาวิิชาชีีพ) คณะกรรมการ ชุุดนี้้�ได้้รวบรวมข้้อมููลและข้้อคิิดเห็็นเกี่่�ยวกัับการปรัับปรุุง แก้้ไขพระราชบััญญััติิควบคุุมการประกอบโรคศิลปิะฯ และการ จััดตั้้� งสภาการพยาบาล แต่่เนื่่�องจากยัังขาดสิ่่� งสนัับสนุุนและ ความพร้้อมบางประการ สมาคมพยาบาลแห่่งประเทศไทย ฯ จึึงได้้ระงัับเรื่่�องไว้้ก่่อน ⬜⬜ ปีี พ.ศ. 2521 สมาคมพยาบาลแห่่งประเทศไทยฯ ได้้แต่่งตั้้�งคณะ กรรมการยกร่่างพระราชบััญญััติิวิิชาชีีพการพยาบาลและ การผดุุงครรภ์์ขึ้้�นอีีกคณะหนึ่�่งเพื่่�อจััดทำำ ร่่างพระราชบััญญััติิ วิิชาชีีพการพยาบาลและการผดุุงครรภ์์ต่่อจนแล้้วเสร็็จ และ นำำเสนอเข้้าสู่่กระบวนการออกพระราชบััญญััติิตามขั้้� นตอน นิิติิบััญญััติิจนเมื่่�อวัันที่่� 20 สิิงหาคม 2528 ได้้รัับพระกรุุณา โปรดเกล้้าให้้ตราพระราชบััญญััติิวิิชาชีีพการพยาบาลและ การผดุุงครรภ์์ พ.ศ.2528 ด้้วยเหตุผลวุ่่า “เนื่่�องจากในปััจจุุบััน การประกอบโรคศิิลปะแผนปััจจุุบัันในสาขาการพยาบาลและ การผดุุงครรภ์์อยู่่ในความควบคุุมตามกฎหมายว่่าด้้วยการ ควบคุุมการประกอบโรคศิิลปะ ซึ่่�งมีีคณะกรรมการควบคุุม สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 58
พระราชบัญญัติวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์ พ.ศ. 2528 พระราชบัญญัติวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์ ฉบับที่ 2 พ.ศ. 2540 การประกอบโรคศิิลปะทำำหน้้าที่่�ควบคุุมทั้้�งการประกอบโรค ศิิลปะ แผนปััจจุุบัันในสาขาทัันตกรรม เภสััชกรรม การ พยาบาล การผดุุงครรภ์์ กายภาพบำำ บััด เทคนิิคการ แพทย์์และการประกอบโรคศิิลปะแผนโบราณใน สาขา เวชกรรม เภสััชกรรม การผดุุงครรภ์์และในปััจจุุบัันมีี ผู้้ประกอบโรคศิิลปะแผนปััจจุุบัันในสาขาการพยาบาล และการผดุุงครรภ์์เป็็นจำำนวนมากสมควรแยกการควบคุุม การประกอบโรคศิิลปะโดยจััดตั้้�ง “สภาการพยาบาล” ขึ้้�น ประกอบด้้วยผู้้แทนส่ว่นราชการที่่�เกี่่�ยวข้้องซึ่่�งเป็็นผู้้ประกอบ วิิชาชีีพดัังกล่่าว และผู้้ประกอบวิิชาชีีพดัังกล่่าวได้้รัับเลืือก ตั้้� งโดยผู้้ประกอบวิิชาชีีพด้้วยกัันเองเป็็นกรรมการ เพื่่�อความ คล่่องตััวในการทำำหน้้าที่่�ควบคุุมและส่่งเสริิมมาตรฐาน การ ประกอบวิิชาชีีพการพยาบาลและการผดุุงครรภ์์โดยอิิสระ เหมาะสม และมีีประสิิทธิิภาพยิ่่� งขึ้้�น” พระราชบััญญััติิวิิชาชีีพ การประกาศใช้พร้ะราชบััญญััติิวิิชาชีีพการพยาบาล และการผดุุงครรภ์์ พ.ศ. 2528 มีีผลให้้เกิิดการควบคุุม กำกัำ ับ ดููแล วิิชาชีีพการพยาบาลและการผดุุงครรภ์์ โดยองค์กรวิ์ ิชาชีีพ การ ดำำเนินกิารในช่่วงแรก ๆ เป็นก็ารเตรีียมการเพื่่�อออกข้้อบัังคัับ ต่่าง ๆ และจััดการเลืือกตั้้ง�สมาชิกสิามััญของสภาการพยาบาล เป็นกรร็มการสภาการพยาบาล อีีกจำนำวน 12 คน ภายใน 180 วันัพร้้อมกัับการแต่่งตั้้งคณะ�กรรมการ คณะอนุกรรุมการ หรืือ คณะทำำงานชุุดต่่าง ๆ เพื่่�อให้้การดำำเนิินกิิจการของสภาการ ในปี พี .ศ.2540 ได้มีีก้ารออกพระราชบััญญััติิวิิชาชีีพ การพยาบาลและการผดุุงครรภ์์(ฉบัับที่่� 2) พ.ศ.2540 เพื่่�อ ปรัับปรุุงแก้้ไขพระราชบััญญััติิวิิชาชีีพการพยาบาลและการ ผดุุงครรภ์์ พ.ศ. 2528 และได้้ประกาศในราชกิิจจานุุเบกษา ฉบัับกฤษฎีีกา เล่่ม 114 ตอนที่่� 75 ก เมื่่�อวันที่่ ั � 23 ธันัวาคม พ.ศ. 2540 มีีผลให้้เกิิดการเปลี่่�ยนแปลงในวิิชาชีีพการพยาบาลและ การผดุุงครรภ์ที่่ ์สำ�คัำ ัญ ได้้แก่่ การแก้้คำนิำ ิยาม “การพยาบาล” “การผดุุงครรภ์์” “การประกอบวิิชาชีพีการพยาบาล” “การประกอบวิิชาชีพี การผดุุงครรภ์์” ให้้สอดคล้้องกัับความหมายที่่�แท้้จริิงทาง วิิชาการ ดัังนี้ ้� การพยาบาลและการผดุุงครรภ์์ พ.ศ. 2528 ได้้ประกาศใน ราชกิิจจานุุเบกษา ฉบัับพิิเศษ เล่่ม 102 ตอน 120 วัันที่่� 5 กัันยายน พ.ศ.2528 มีีผลบัังคัับใช้้ตั้้�งแต่่วัันที่่� 6 กัันยายน พ.ศ.2528 โดยนายมารุุต บุุญนาค รััฐมนตรีีว่่าการกระทรวง สาธารณสุุข ได้้มีีคำำสั่่�งแต่่งตั้้�งกรรมการสภาการพยาบาล ชุุดแรกจำำนวน 12 คน เมื่่�อวัันที่่� 30 กัันยายน พ.ศ.2528 มีี นายแพทย์์อมร นนทสุุต ปลััดกระทรวงสาธารณสุุข ดำำรง ตำำแหน่่งนายกสภาการพยาบาล และผู้้ประกอบวิิชาชีีพการ พยาบาลและการผดุุงครรภ์์ที่่�เป็น็ผู้้แทนกระทรวงสาธารณสุุข 3 คน ผู้้แทนทบวงมหาวิิทยาลััย 3 คน ผู้้แทนกระทรวง กลาโหม 3 คน ผู้้แทนกระทรวงมหาดไทย 1 คน และผู้้แทน สภากาชาดไทย 1 คน กิิจการของสภาการพยาบาลได้้ดำำเนิิน การ ณ บััดนั้้� นเป็็นตัันมา พยาบาลเป็น็ ไปตามวัตถุั ปรุะสงค์์ และอำนำาจหน้้าที่่ที่่�ตร�าไว้้ใน พระราชบััญญััติิ โดยมีีบทเฉพาะกาลเพื่่�อไม่่ให้้เกิิดผลกระทบ ต่่อการปฏิิบััติิงานของพยาบาล ให้้พยาบาลที่่�ได้้ขึ้้�นทะเบีียน และรัับใบอนุุญาตเป็น็ผู้้ประกอบโรคศิลปิะแผนปััจจุบัุนั ในสาขา การพยาบาล สาขาการผดุุงครรภ์์ หรืือสาขาการพยาบาลและ การผดุุงครรภ์์ในสาขาใดให้ถื้ ือว่่าผู้้นั้้น� ได้ขึ้้น�ทะเบีียนและรัับใบ อนุุญาตเป็น็ผู้้ประกอบวิิชาชีีพในประเภทและชั้้� นแล้้วแต่่กรณีี และถืือว่่าพยาบาลผู้้นั้้น�เป็นส็มาชิกสิามััญของสภาการพยาบาล □ “การพยาบาล” หมายความว่่า การกระทำต่ำ ่อมนุุษย์์ เกี่่�ยวกัับการดููแลและการช่่วยเหลืือเมื่่�อเจ็็บป่่วย การฟื้้�นฟููสภาพ การป้้องกันั โรค และการส่่งเสริิมสุุขภาพ รวมทั้้� งการช่่วยเหลืือ แพทย์กร์ะทำกำารรักัษาโรค ทั้้� งนี้้� โดยอาศััยหลัักวิิทยาศาสตร์์ และศิลปิะการพยาบาล □ “การผดุุงครรภ์์” หมายความว่่า การกระทำำเกี่่�ยวกัับ การดููแล และการช่่วยเหลืือหญิิงมีีครรภ์์ หญิิงหลัังคลอด และ ทารกแรกเกิิด รวมถึงึการตรวจ การทำำคลอด การส่่งเสริิมสุุขภาพ และป้้องกันัความผิิดปกติิในระยะตั้้งค�รรภ์์ ระยะคลอด และระยะ หลัังคลอด รวมทั้้� งช่่วยเหลืือแพทย์กร์ะทำกำารรักัษาโรค ทั้้� งนี้้� โดยอาศััยหลักวิั ิทยาศาสตร์์และศิลปิะการผดุุงครรภ์์” สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 59
□ “การประกอบวิิชาชีพีการพยาบาล” หมายความว่่า การปฏิิบััติิหน้้าที่่ก�ารพยาบาลต่่อบุุคคล ครอบครััว และชุุมชน โดยการกระทำต่ำ ่อไปนี้้� (1) การสอนการแนะนำำการให้คำ้ ำปรึึกษาและการแก้้ ปััญหาเกี่่�ยวกัับสุุขภาพอนามััย (2) การกระทำำต่่อร่่างกายและจิิตใจของบุุคคล รวม ทั้้� งการจััดสภาพแวดล้้อม เพื่่�อการแก้้ปััญหาความ เจ็็บป่่วย การบรรเทาอาการของโรค การลุุกลาม ของโรค และการฟื้้�นฟููสภาพ (3) การกระทำำตามวิิธีีที่่�กำำหนดไว้้ในการรัักษาโรค เบื้้�องต้้น และการให้้ภููมิิคุ้้มกัันโรค (4) ช่่วยเหลืือแพทย์์กระทำำการรัักษาโรค ทั้้�งนี้้� โดยอาศััยหลัักวิิทยาศาสตร์์และศิิลปะการ พยาบาลในการประเมินสิภาพ การวิินิิจฉััยปััญหา การวางแผน การปฏิิบััติิ และการประเมิินผล □ “การประกอบวิิชาชีพีการผดุุงครรภ์์” หมายความว่่า การปฏิิบััติิหน้้าที่่�การผดุุงครรภ์์ต่่อหญิิงมีีครรภ์์ หญิิงหลัังคลอด ทารกแรกเกิิดและครอบครััว โดยการกระทำำต่่อไปนี้้� (1) การสอน การแนะนำำการให้้คำำปรึึกษาและการ แก้้ปััญหาเกี่่�ยวกัับสุุขภาพอนามััย (2) การกระทำำต่่อร่่างกายและจิิตใจของหญิิงมีีครรภ์์ หญิิงหลัังคลอดและทารกแรกเกิิด เพื่่�อป้้องกััน ความผิิดปกติิในระยะตั้้� งครรภ์์ ระยะคลอด และ ระยะหลัังคลอด (3) การตรวจ การทำำคลอด และการวางแผน ครอบครััว (4) ช่่วยเหลืือแพทย์์กระทำำการรัักษาโรค ทั้้�งนี้้� โดยอาศััยหลัักวิิทยาศาสตร์์และศิิลปะการ ผดุุงครรภ์์ในการประเมินสิภาพการวินิิจฉััย ปััญหาการวางแผน การปฏิิบััติิ และการประเมิินผล □ การกำำหนดให้้ผู้้สำำเร็็จการศึึกษาวิิชาการพยาบาล และการผดุุงครรภ์์ที่่�จะขอขึ้้�นทะเบีียนรัับใบอนุุญาตเป็็น ผู้้ประกอบวิิชาชีีพจะต้้องสอบความรู้้ผ่่านตามเกณฑ์์ที่่�สภา การพยาบาลกำำหนด และกำำหนดอายุุของใบอนุุญาตให้้มีีอายุุ 5 ปีี ทั้้� งพยาบาลและผดุุงครรภ์์ที่่�ขอขึ้้�นทะเบีียนรัับใบอนุุญาต ใหม่่ รวมทั้้� งพยาบาลและผดุุงครรภ์์รุ่่นเก่่าที่่�เคยมีีใบอนุุญาต ประกอบโรคศิิลปะ หรืือใบอนุุญาตประกอบวิิชาชีีพฯ อยู่่เดิิม ที่่�ไม่่ได้้กำำหนดวัันหมดอายุุเอาไว้้ใบอนุุญาตจะมีีอายุุต่่อไปอีีก 5 ปีี นัับตั้้� งแต่่วัันที่่� 24 ธันัวาคม พ.ศ. 2540 □ การปรัับปรุุงอำนำาจหน้้าที่่�ของสภาการพยาบาล ดัังนี้ ้� (1) รัับขึ้้�นทะเบีียนและออกใบอนุุญาตให้้แก่่ผู้้ขอ เป็็นผู้้ประกอบวิิชาชีีพการพยาบาล และการ ผดุุงครรภ์์ หรืือการพยาบาลและการผดุุงครรภ์์ (2) สั่่งพัั�กใช้้ใบอนุุญาตหรืือเพิกถิอนใบอนุุญาตเป็น็ผู้้ ประกอบวิิชาชีีพการพยาบาล การผดุุงครรภ์์ หรืือ การพยาบาลและการผดุุงครรภ์์ (3) ให้้ความเห็็นชอบหลัักสููตรการศึึกษาวิิชาชีีพการ พยาบาลและการผดุุงครรภ์์ในระดัับอุุดมศึึกษา ของสถาบันกัารศึึกษาที่่�จะทำำการสอนวิิชาชีีพการ พยาบาลและการผดุุงครรภ์์ เพื่่�อเสนอต่่อทบวง มหาวิิทยาลััย (4) รัับรองหลัักสููตรต่่าง ๆ สำำหรัับการศึึกษาในระดัับ ประกาศนีียบััตรของสถาบัันที่่�จะทำำการสอน วิิชาชีีพการพยาบาลและการผดุุงครรภ์์ (5) รัับรองหลัักสููตรต่่าง ๆ สำำหรัับการฝึึกอบรม ในวิิชาชีีพการพยาบาลและการผดุุงครรภ์์ของ สถาบันกัารศึึกษาที่่�จะทำำการฝึกึอบรมในวิิชาชีีพ การพยาบาลและการผดุุงครรภ์์ (6) รัับรองวิิทยฐานะของสถาบันที่่ ัทำ�ำการสอนและฝึกึ อบรมตาม (4) และ (5) (7) รัับรองปริิญญา ประกาศนีียบััตรเทีียบเท่่า ปริิญญา ประกาศนีียบััตร หรืือวุุฒิิบััตรในวิิชาชีีพ การพยาบาลและการผดุุงครรภ์์ของสถาบันต่ั ่าง ๆ (8) ออกหนัังสืืออนุุมััติิ หรืือวุุฒิิบััตรเกี่่�ยวกัับความรู้้ หรืือความชำำนาญเฉพาะทาง และหนัังสืือแสดง วุุฒิิอื่่�นในวิิชาชีีพการพยาบาลและการผดุุงครรภ์์ ให้้แก่่ผู้้ประกอบวิิชาชีีพการพยาบาล การ ผดุุงครรภ์์ หรืือการพยาบาลและการผดุุงครรภ์์ (9) ดำำเนิินการให้้เป็็นไปตามวััตถุุประสงค์์ของ สภาการพยาบาล □ นอกจากนั้้� นยัังมีีการเพิ่่� มจำำนวนกรรมการสภาการ พยาบาลที่่�เป็็นผู้้แทนหน่่วยงาน เป็็น 16 คน ประกอบด้้วย ผู้้แทนกระทรวงสาธารณสุุข 5 คน ผู้้แทนกระทรวงกลาโหม 3 คน ผู้้แทนกระทรวงมหาดไทย 3 คน ผู้้แทนทบวงมหาวิิทยาลััย 4 คน ผู้้แทนกรุุงเทพมหานคร 1 คน ผู้้แทนสภากาชาดไทย สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 60
1 คน นายกสมาคมพยาบาลแห่่งประเทศไทยฯ และจำำนวน กรรมการที่่�ได้้รัับเลืือกตั้้�งโดยสมาชิิกสามััญของสภาการ พยาบาล จำำนวน 16 คน รวม 32 คน โดยให้้คณะกรรมการ เลืือกกรรมการเพื่่�อดำำรงตำำแหน่่งนายกสภาการพยาบาลแทน ตำำแหน่่งปลััดกระทรวงสาธารณสุุข มีีผลให้้สภาการพยาบาล มีีพยาบาลเป็็นนายกสภาการพยาบาล หลัังจากมีีการออก พระราชบััญญััติิวิิชาชีีพการพยาบาลและการผดุุงครรภ์์(ฉบัับ ที่่� 2) พ.ศ.2540 โดย รองศาสตราจารย์์ ดร.ทััศนา บุุญทอง ดำำรง ตำำแหน่่งนายกสภาการพยาบาล คนที่่� 8 และเป็็นพยาบาลที่่� เป็็น นายกสภาการพยาบาลคนแรก ( คณะกรรมการชุุดที่่� 4 วาระ พ.ศ. 2541–2545 ชุุดที่่� 5 วาระ พ.ศ. 2545– 2549 ชุุดที่่� 8 วาระ พ.ศ.2557 – 2561 และชุุดที่่� 9 วาระ พ.ศ. 2561– 2565) ศาสตราจารย์์ เกีียรติิคุุณ ดร.วิิจิิตร ศรีีสุุพรรณ ดำำรงตำำแหน่่ง นายกสภาการพยาบาล คนที่่� 9 ( กรรมการ ชุุดที่่� 6 วาระ พ.ศ. 2549 – 2553 และชุุดที่่� 7 วาระ พ.ศ. 2553 – 2557) และ รอง ศาสตราจารย์์ ดร.สุุจิิตรา เหลืืองอมรเลิิศ ดำำรงตำำแหน่่งนายก สภาการพยาบาล คนที่่� 10 (วาระปััจจุุบัันกรรมการ ชุุดที่่� 10 วาระ พ.ศ. 2565 – 2569 ) ศูนย์การศึกษาต่อเนื่องสาขาพยาบาลศาสตร์ ตามที่่�พระราชบััญญััติิวิิชาชีีพการพยาบาลและ ผดุุงครรภ์์( ฉบัับที่่� 2) พ.ศ. 2540 กำำหนดให้้ใบอนุุญาตประกอบ วิิชาชีีพการพยาบาล การผดุุงครรภ์์ หรืือการพยาบาลและการ ผดุุงครรภ์์ มีีอายุุ 5 ปีี สภาการพยาบาลได้้ออกข้้อบัังคัับเกี่่�ยว กัับการต่่ออายุุใบอนุุญาตการประกอบวิิชาชีีพการพยาบาลและ การผดุุงครรภ์์ เพื่่�อคุ้้มครองและพิทัิกษ์ัสิ์ ิทธิ์์ของผู้้� ใช้้บริกิารที่่พึึ�ง ได้้รัับการพยาบาลที่่�มีีคุุณภาพ ทัันสมััย และมีีความปลอดภััย โดยกำำหนดให้้พยาบาลที่่�ยัังคงประกอบวิิชาชีีพการพยาบาล และการผดุุงครรภ์์ จะต้้องมีีการเพิ่่ม�พููนความรู้้ ความสามารถ ทางวิิชาชีีพ หรืือวิิชาการ หรืือมีีส่่วนร่่วมในการพััฒนาบุุคลากร หรืือพััฒนาวิิชาชีีพ โดยเข้้าร่่วมกิิจกรรมการศึึกษาต่่อเนื่่�องที่่� สภาการพยาบาลให้ก้ารรัับรอง และเก็็บสะสมหน่่วยคะแนนของ กิิจกรรมการศึึกษาต่่อเนื่่�อง จำนำวน 50 หน่่วยคะแนน ในระยะ เวลา 5 ปีี เพื่่�อเป็น็หลักัฐานแสดงในการขอต่่ออายุุใบอนุุญาต ประกอบวิิชาชีีพฯ โดยสภาการพยาบาลจััดตั้้ง�ศููนย์ก์ารศึึกษาต่่อ เนื่่�องสาขาพยาบาลศาสตร์์ ใน พ.ศ. 2547 เพื่่�อบริิหารจััดการ เกี่่�ยวกัับการจััดการศึึกษาต่่อเนื่่�องในลักัษณะต่่าง ๆ ในการเพิ่่ม� ศักัยภาพให้พ้ยาบาลมีีความรู้้ทักัษะ และเจตคติิ ที่่ส�ามารถให้้ บริกิารตามมาตรฐานของวิิชาชีีพได้้อย่่างมีีประสิิทธิิภาพ โดย ศููนย์ก์ารศึึกษาต่่อเนื่่�องฯ จะดำำเนินกิารร่่วมกัับสถาบันกัารศึึกษา สถาบันับริกิาร และองค์กรวิ์ ิชาชีีพ ในการจััดกิิจกรรมการศึึกษา ต่่อเนื่่�องในลักัษณะต่่าง ๆ ที่่�จะเอื้้�ออำนำ วยให้พ้ยาบาลสามารถเข้้า ถึงแหล่่งกิิจ ึกรรมการศึึกษาต่่อเนื่่�องได้้อย่่างทั่่วถึ�ง ึส่่งเสริิมให้้เกิิด กระบวนการเรีียนรู้้อย่่างต่่อเนื่่�องและตลอดชีีวิิตนัับเป็น็เครื่่�อง มืือสำคัำ ัญในการพััฒนาคุุณภาพการประกอบวิิชาชีีพ ศูนย์จริยธรรมทางการพยาบาลแห่งประเทศไทย การส่งเสริมให้ผู้ประกอบวิชาชีพการพยาบาลและ การผดุงครรภ์ประพฤติปฏิบัติตนอย่างถูกต้องตามจริยธรรม ของวิชาชีพ เป็นวัตถุประสงค์ที่สำำคัญของสภาการพยาบาล โดยสภาการพยาบาลได้มุ่งเนนก้ารส่งเสริมพฤตกรริมจริยธรรม และพัฒนาสมรรถนะการตัดสินใจของผู้ประกอบวิชาชีพการ พยาบาลและการผดุงครรภ์ ทั้งท ี่ เป็นผู้บริหาร พยาบาล อาจารย์พยาบาล นักวิจัยทางการพยาบาล และนักศึกษา พยาบาล ส่งเสริมการสร้างองค์ความรู้ด้านจริยธรรมทางการ พยาบาล การวิจัยด้านจริยธรรมและแนวปฏิบัติทางจริยธรรม รวมถึงสนับสนุนการดำำเนินงานด้านจริยธรรมขององค์กร พยาบาลและสถาบันการศึกษาพยาบาล เพ่ือให้การพัฒนา จริยธรรมผูปร ้ะกอบวิชาชีพการพยาบาลเปน็ ไปอย่างเปนร็ะบบ และมีประสิทธิภาพ สภาการพยาบาลได้จัดต้ ังศูนย์จริยธรรม ทางการพยาบาลแห่งประเทศไทย ต้ ังแต่ปี พ.ศ. 2557 เพ่อื สนับสนุนการพัฒนาระบบและกลไกจริยธรรมของกลุ่มการ พยาบาล และสถาบันการศึกษาพยาบาล พัฒนาสมรรถนะการ ตัดสนิ ใจเชิงจริยธรรมและพฤตกรริมจริยธรรมของผูปฏ้ ิบัตกิาร พยาบาล อาจารย์พยาบาล นักศึกษาพยาบาล และผู้บริหาร ทางการพยาบาลของสถานบรกิารสุขภาพและสถาบันการศึกษา พยาบาล โดยศูนย์จริยธรรมฯ ได้ จัดกิจกรรมต่าง ๆ เพ่อืส่งเสริม สนับสนนกุารพัฒนาระบบและกลไกจริยธรรมทางการพยาบาล ให้กับองค์กรพยาบาลและสถาบันการศึกษาพยาบาลมาอย่างต่อ เน่อง ืส่งผลให้องค์กรพยาบาลและสถาบันการศึกษาพยาบาล ทุกภาคส่วนของประเทศมีการพัฒนาระบบและกลไกจริยธรรม ทางการพยาบาลจำำนวนเพมขิ่ึ้น ซึ่งซึ่ก่อให้เกิดประโยชนต์ ่อผูร้ับ บรกิารและประชาชนอย่างแท้จริง สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 61
วิทยาลัยพยาบาลและผดุงครรภ์ขั้นสูงแห่งประเทศไทย การปฏิิบััติิการพยาบาลขั้้�น สููง เป็็นการพััฒนาและใช้้ศัักยภาพของ พยาบาลให้้เต็็มศัักยภาพเพื่่�อตอบสนอง ความต้้องการและพััฒนาสุุขภาพและ คุุณภาพชีีวิติของผู้้ป่่วยเละประชาชน และ เป็็นการกำำหนดบัันไดความก้้าวหน้้าของ วิิชาชีีพ ซึ่่�งสภาการพยาบาลได้้เห็็นความ จำำเป็น็และได้พ้ ยายามพััฒนามาโดยตลอด ตั้้�งแต่่ปีี พ.ศ. 2537 และได้้ก้้าวหน้้ามา โดยลำดัำ ับ โดยสภาการพยาบาลได้้ริิเริ่่� ม ให้มีีก้ารสอบวุุฒิบัิตรัความรู้้ความชำนำาญ เฉพาะทาง ให้้กัับผู้้ปฏิิบััติิการพยาบาล ขั้้�นสููงใน 4 ประเภท คืือ 1) พยาบาล ผู้้เชี่่�ยวชาญทางคลิินิิก 2) พยาบาลเวช ปฏิิบััติิชุุมชน 3) พยาบาลวิิสััญญีี และ 4) พยาบาลผดุุงครรภ์์ โดยออกข้้อบัังคัับ สภาการพยาบาลว่่าด้้วยว่่าด้้วยการออก วุุฒิิบััตรแสดงความรู้้ความชำนำาญเฉพาะ ทางการพยาบาลและการผดุุงครรภ์์ พ.ศ. 2541 และจััดให้มีีก้ารสอบเพื่่�อรัับวุฒิุบัิตรั ครั้้งแ�รกในปีี พ.ศ. 2546 โดยผู้้ที่่มีีสิ�ิทธิสิอบ ต้้องสำำเร็็จการศึึกษาในระดัับปริิญญาโท ทางคลินิกิหรืือชุุมชนสาขาพยาบาลศาสตร์์ โดยยัังไม่ร่วมการออกหนัังสืืออนุมัุัติิตามที่่� พระราชบััญญััติิวิิชาชีีพการพยาบาลและ การผดุุงครรภ์์ 2540 มาตรา 8 (8) ที่่ก�ล่่าว ว่่าสภาการพยาบาลมีีอำนำาจหน้้าที่่�ออก หนัังสืืออนุุมััติิ หรืือวุุฒิิบััตรเกี่่�ยวกัับความ รู้้ความชำนำาญเฉพาะทาง และหนัังสืือ แสดงวุุฒิอื่่ ิ�นๆในวิิชาชีีพการพยาบาลและ การผดุุงครรภ์์ให้้แก่่ผู้้ประกอบวิิชาชีีพ การพยาบาลและการผดุุงครรภ์์ อย่่างไร ก็็ตามการออกวุุฒิิบััตรของวิิชาชีีพการ พยาบาล ไม่่ได้้ผ่่านระบบการฝึึกอบรมให้้ มีีความเชี่่�ยวชาญทางการปฏิิบััติิ เช่น่เดีียว กัับระบบของ แพทย์์ ทันตัแพทย์์ แต่ผ่่าน หลักสููตรวิั ิชาการในระดัับปริิญญาโทที่่�เน้น้ การวิจัิัยมากกว่่า ในปีี พ.ศ. 2553 สภาการ พยาบาลจึึงได้้จััดตั้้� งวิิทยาลััยพยาบาลและ ผดุุงครรภ์ขั้้ ์นสูู�งแห่่งประเทศไทย (ว.พย.ท.) และได้้กำำหนดการเปิิดหลัักสููตรฝึึกอบรม พยาบาลขั้้� นสููงระดัับวุุฒิบัิตรัต่่อยอดจาก หลัักสููตรพยาบาลศาสตรมหาบััณฑิิตที่่�มุ่่ง พััฒนาพยาบาลให้้มีีความรู้้ความสามารถ ระดัับสููงในด้้านการปฏิิบััติิการพยาบาล เพื่่�อ ยกระดัับคุุณภาพการพยาบาลและระบบ สุุขภาพ ช่่วยให้ปร ้ะชาชนได้้เข้้าถึึงบริกิาร สุุขภาพที่่�ได้้มาตรฐานอย่่างทั่่� วถึึงและเป็น็ ธรรม ลดความเหลื่่�อมล้ำ ำ และให้มีีก้ารสอบ หนัังสืืออนุุมััติิสำำหรัับผู้้ที่่�สำำเร็็จการศึึกษา ในระดัับปริิญญาโท และได้ป้ ฏิิบััติิงานตรง สาขาที่่�ขอหนัังสืืออนุุมััติิติิดต่่อกัันไม่่น้้อย กว่่า 3 ปีีหลัังสำำเร็็จการศึึกษาระดัับปริิญญา โท สำำหรัับสาขาฝึึกอบรมและสอบความ รู้้เพื่่�อออกวุุฒิิบััตร หรืือหนัังสืืออนุุมััติิ มีี 8 สาขา ได้้แก่่ 1) สาขาการพยาบาลผู้้ใหญ่่ และผู้้สููงอายุุ 2) สาขาการพยาบาลเด็็ก 3) สาขาการพยาบาลจิิตเวชและสุุขภาพ จิติ 4) สาขาการพยาบาลเวชปฏิิบััติิชุุมชน 5) สาขาการพยาบาลเวชปฏิิบััติิผู้้สููงอายุุ 6) สาขาการผดุุงครรภ์์ 7) สาขาการพยาบาล ผู้้ป่่วยโรคติิดเชื้้�อและการควบคุุมการ ติิดเชื้้�อ 8) สาขาการพยาบาลด้้านการให้้ยา ระงัับความรู้้สึึก และสาขาอื่่�น ๆ ที่่ส�ภาการ พยาบาลกำำหนด โดยได้้เริ่่มเ�ปิิดหลักสููตรฝึ ักึ อบรมพยาบาลระดัับวุฒิุบัิตรั รุ่่นที่่� 1 ในปีี การศึึกษา 2557 ใน 4 สาขา ได้้แก่่ 1) สาขา การพยาบาลผู้้ใหญ่่และผู้้สููงอายุุ 2) สาขา การพยาบาลเด็ก็ 3) สาขาการพยาบาลเวช ปฏิิบััติิชุุมชน เปิิดสอนที่่�โรงเรีียนพยาบาล รามาธิิบดีี คณะแพทยศาสตร์์โรงพยาบาล รามาธิิบดีี มหาวิิทยาลััยมหิิดล และ 4) สาขา การพยาบาลจิิตเวชและสุุขภาพจิิต เปิิด สอนที่่�คณะพยาบาลศาสตร์์ จุุฬาลงกรณ์์ มหาวิิทยาลััย ซึ่่�งคณะกรรมการการ อุุดมศึึกษา ในการประชุุมครั้้ง�ที่่� 17/2561 เมื่่�อวันที่่ ั � 12 ธันั วาคม 2561 ได้มีี ้ มติิเห็น็ชอบ ในการรัับรองคุุณวุฒิุทั้้ ิ ง 4 �สาขาให้้เทีียบได้้ กัับคุุณวุุฒิริะดัับปริิญญาเอกตามประกาศ กระทรวงศึึกษาธิกิารเรื่่�องเกณฑ์์มาตรฐาน หลักสููตรรัะดัับบััณฑิิตศึึกษา พ.ศ. 2558 สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 62
อาคารนครินิทรศรีี เลขที่่� 88/20 กระทรวงสาธารณสุุข ตำำบลตลาดขวััญ อำำเภอเมืือง จัังหวััดนนทบุรีีุ 11000 0-2596-7500 0-2589-7121 [email protected] www.tnmc.or.th สภาการพยาบาล @สภาการพยาบาล สภาการพยาบาล อาคาร “นครินทรศรี” ที่ทำาการของสภาการพยาบาล ปััจจุุบัันอาคารที่่�ทำกำารของสภาการพยาบาลตั้้�ง อยู่่ที่่� “อาคารนคริินทรศรีี” ในบริิเวณกระทรวงสาธารณสุุข ตำำบลตลาดขวััญ อำำเภอเมืือง จัังหวััดนนทบุรีีุ โดยได้รั้ับความ อนุุเคราะห์จั์ ัดสรรที่่ดิ�นิจากกระทรวงสาธารณสุุข และสภาการ พยาบาลดำำเนินกิารรณรงค์์หาทุนุ โดยการจััดกิิจกรรมหารายได้้ ต่่าง ๆ สำำหรัับการก่่อสร้้างอาคาร และได้รั้ับพระมหากรุุณาธิคุิุณ จากสมเด็็จพระศรีีนคริินทราบรมราชชนนีีพระราชทานนาม อาคาร และได้้รัับพระกรุุณาจากสมเด็็จพระเจ้้าพี่่น�างเธอเจ้้า ฟ้้ากััลยาณิวัิัฒนา กรมหลวงนราธิิวาสราชนครินิทร์์ เสด็็จทรง วางศิลิาฤกษ์์อาคารนครินิทรศรีี เมื่่�อวันที่่ ั � 27 มีีนาคม พ.ศ. 2540 การก่่อสร้้างอาคารแล้้วเสร็็จในปีี พ.ศ. 2542 เป็น็อาคาร 6 ชั้้น� โดยได้้รัับพระมหากรุุณาธิคุิุณจากสมเด็็จพระกนิิษฐาธิริาชเจ้้า กรมสมเด็็จพระเทพรัตนรัาชสุุดาฯ สยามบรมราชกุุมารีี เสด็็จ เป็็นองค์์ประธานในพิธีีิเปิิดอาคารอย่่างเป็็นทางการ เมื่่�อวัันที่่� 26 พฤษภาคม พ. ค. 2551 ▲ ⬜⬜ โครงสร้้างบริิหารงานของสำำ�นัักงานเลขาธิิการสภาการพยาบาล แบ่่งเป็็นดัังนี้้� 1 ฝ่่ายบริิหารกลาง 2 ฝ่่ายกิิจการพิิเศษ 3 ฝ่่ายประชาสััมพัันธ์์ 4 ฝ่่ายมาตรฐานการศึึกษาการพยาบาลและการ ผดุุงครรภ์์ 5 ฝ่่ายพััฒนาวิิชาชีีพและมาตรฐานบริกิารการพยาบาล และการผดุุงครรภ์์ 6 ฝ่่ายนิิติิการและการผดุุงความเป็็นธรรม 7 ฝ่่ายสอบความรู้้เพื่่�อขึ้้�นทะเบีียนและรัับใบอนุุญาตเป็น็ ผู้้ประกอบวิิชาชีีพ 8 ศููนย์์เทคโนโลยีีสารสนเทศ 9 ศููนย์์การศึึกษาต่่อเนื่่�องสาขาพยาบาลศาสตร์์ 10 ศููนย์์จริิยธรรมทางการพยาบาลแห่่งประเทศไทย 11 วิิทยาลััยพยาบาลและผดุุงครรภ์ขั้้ ์นสูู�งแห่่งประเทศไทย 12 คณะกรรมการวิิจััยทางการพยาบาลและการผดุุงครรภ์์ พระราชบััญญัติั ิวิิชาชีพีการพยาบาล และผดุุงครรภ์์ พ.ศ. 2528 และที่่�แก้้ไขเพิ่่มเ�ติิม ( ฉบับที่่ ั � 2) พ.ศ. 2540 ช่องทางการติดต่อ ⬜⬜ สภาการพยาบาล สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 63
ประวััติิความเป็็นมาของ “สภาทนายความ” “ทนายความ” วิวัฒนาการจากอดีตถึงปัจจุบัน “ทนายความ”ปรากฏหลักัฐานเป็นล็ายลักัษณ์อั์กัษรในรััชสมััยของสมเด็็จพระรามาธิิบดีีที่่� 1 (พระแห่่งกรุุงศรีีอยุธุ ยา) โดย ได้บั้ ัญญััติิไว้้ในกฎหมายพระอััยการลักัษณะรัับฟ้้อง เมื่่�อ พ.ศ. 1899 ความว่่า “แต่่งทนายต่่างตััวแก้้ในอาญา...” แม้้นัักประวััติิศาสตร์์ จะเชื่่�อว่่า “ทนายความ” น่่าจะมีีมาก่่อนสมััยนี้้�แล้้วก็ต็าม จากข้้อเท็็จจริิงนี้้� จึึงเชื่่�อกันว่ั ่า นี่่คื�ือจุุดเริ่่ม�ต้น้ของวิวัิัฒนาการของวิิชาชีีพ “ทนายความ” ในประเทศไทย พุทธศักราช 1899 : กำาเนิดของวิชาชีพ “ทนายความ” แม้้จะปรากฏหลัักฐานเป็นล็ายลัักษณ์อั์ ักษร ในเรื่่�อง ของทนายความ ในกฎหมายตราสามดวงแล้้วก็็ตาม แต่่ขณะ นั้้� นก็็ไม่่ได้้มีีการให้คำ้จำกัำ ัดความรองรัับถึึงบทบาทและอำนำาจ หน้้าที่่�ของ “ทนายความ” ไว้้อย่่างชััดเจนแต่่อย่่างใด จนกระทั่่ง� เมื่่�อมีีการประกาศใช้ก้ฎหมายพระอััยการลักัษณะตระละการจึึง เริ่่ม�ปรากฎเรื่่�องราวเกี่่�ยวกัับบทบาทของทนายความที่่�เป็นล็าย ลักัษณ์อั์กัษรและเป็นรููปธรร ็มชััดเจนมากขึ้้น�ดัังนี้ ้� กฎหมายพระอััยการลักัษณะตระละการ มาตรา 72 บััญญััติิว่่า “ถ้้าพี่่น้�้องภรรยา ญาติิกา สมักสั มาอาไศรยไพร่่ฟ้้า ข้้าคนผู้้ใดๆ แลเป็นถ้็ ้อยความสิ่่งใด อ �ยู่่ก็ดีี ็ แลคนผู้้เจ้้าความนั้้น� เจ็็บป่่วยเป็นปร ็ะการใด ๆ “จะว่่าความไปมิิได้้จะให้พ่้ ่อแม่พี่่น้�้อง ลููกลายผััวเมีียประกันัแก้้ความต่่างก็ดีี ็ ท่่านว่่าจะประกันัแก้ต่้ ่าง ว่่าต่่างกันั ได้้ เพราะไข้้เจ็็บพี่่น้�้องกันัเขาเสีียกันมิั ิได้้” นอกจากนี้้�ใน มาตรา 92 ก็ยั็ ังบััญญััติิในเรื่่�องการแต่่ง ทนายความไว้ว่้่า “แต่น่ า 400 ไร่่ขึ้้น� ไป ถ้้ามีีภััยสุุขทุกข์ุสิ่่ ์ งใดๆ � ก็ดีี ็ แลร้้องฟ้้องกฎหมายกล่่าวหาผู้้มีีบันัดาศักดิ์์ ัแ�ต่น่ า 400 ขึ้้น� ไป เป็นข้็ ้อแพ่่ง อาญา อุุทธรณ์ก็์ ็ดีีให้้แต่่งทนายความว่่าความ ต่่างตััว บ่พึึ ่ งให้ว่้่าความเอง ถ้้ามิิได้้ให้้เรีียกทนายต่่างตััว ท่่านว่่า อย่่าพึ่ง�่รัับไว้บั้ ังคัับบััญชา ต่ำน ำ า 400 ลงมา ถ้้ามีีกิิจธุรุะสิ่่งใดๆ � ก็็ดีี จะแก้้ต่่างว่่าต่่างประกัันหาต่่างพี่่น้�้องได้้ ถ้้าราษฎรจะฟ้้อง ร้้องให้พิ้ ิจารณาตััวเองได้้” จากนั้้นก�ารทำำหน้้าที่่�ของ “ทนายความ” ก็ดำ็ ำเนินิเรื่่�อย มาจนถึงึประมาณสมััยกรุุงรัตนั โกสินิทร์ต์อนต้น้ ⬜⬜ พุุทธศัักราช 2417 รััชสมััยของพระบาทสมเด็็จพระจุุลจอมเกล้้าเจ้้าอยู่่ หััว (ร.5) ในยุุคนั้้� นประเทศไทยเริ่่� มมีีความสััมพัันธ์์ด้้านการ ค้้ากัับต่่างประเทศมากขึ้้�น และเริ่่� มเกิิดมีีข้้อพิิพาทต่่าง ๆ จึึงมีี การตราพระราชบััญญััติิสำำหรัับข้้อหลวงชำำระความหััวเมืือง จุุลศักรั าช 1236 ขึ้้�น ซึ่่�งทำำ ให้้เกิิดวิิวััฒนาการการดำำเนินวิิธีีการ ทางศาลแบบใหม่ขึ้้่น�ในแผ่นดิ่นสิ ยาม โดยให้สิ้ ิทธิิเจ้้าครองนคร และญาติิแต่่ง “ทนายความ” ว่่าต่่างแก้ต่้ ่างแทนได้้ มีีการฝึกหัึ ัด บุุคคลเพื่่�อทำำหน้้าที่่�ชำำระความ ยัังศาล เริ่่ม� มีีการซักถัามพยาน ถามค้้าน ถามติิงโดยทนายความเกิิดขึ้้�นเป็็นครั้้� งแรก ⬜⬜ พุุทธศัักราช 2424 มีีการตราพระราชบััญญััติิว่่าความศาลต่่างประเทศ จุุลศัักราช 1243 บััญญััติิให้้คนไทยทุุกคนแต่่งทนายความได้้ ไม่่จำำกััดศัักดิินา การแต่่งทนายความเข้้าต่่อสู้้คดีีโดยเฉพาะ ศาลต่่างประเทศจึึงเป็็นไปอย่่างกว้้างขวางและเท่่าเทีียมกััน ⬜⬜ พุุทธศัักราช 2434 พระบาทสมเด็็จพระจุุลจอมเกล้้าเจ้้าอยู่่หััวได้้ประกาศ ตั้้� งกระทรวงยุุติิธรรม สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 64
⬜⬜ พุุทธศัักราช 2435 มีีการตราพระราชบััญญััติิสนามสถิิตย์์ยุุติิธรรม ใช้้ บัังคัับกระบวนการว่่าความโดยวิิธีีแต่่งคำำฟ้้องและการซักถัาม พยาน ถามค้้าน ถามติิงของทนายความเป็็นครั้้� งแรก นัับจาก นั้้� นงานของทนายความได้้เริ่่� มพััฒนาควบคู่่ไปกัับการเปิิดศาล ยุุติิธรรมของประเทศไทย ⬜⬜ พุุทธศัักราช 2451 มีีกฎหมายควบคุุมทนายความขึ้้�นเป็็นครั้้� งแรก ภายใต้้ พระราชบััญญััติิวิิธีีพิิจารณาความแพ่่ง ร.ศ.127 ซึ่่�งบััญญััติิไว้้ ในมาตรา 127 ว่่า “ให้้ศาลมีีอำำนาจห้้ามทนายความผู้้ประพฤติิ ตนไม่่สมควร มิิให้้ว่่าความในศาลใดศาลหนึ่�่ง หรืือทุุกศาล ได้้ และให้้เสนาบดีีกระทรวงยุุติิธรรมตั้้�งกฎข้้อบัังคัับเรื่่�อง ทนายความได้้ “การควบคุุมมรรยาททนายความ” ก็็ได้้ออก กฎห้้ามข้้าราชการผู้้มีีหน้้าที่่�รัักษาพระธรรมนููญเข้้าว่่าความ ในคดีีอาญาด้้วย ⬜⬜ พุุทธศัักราช 2457 พระบาทสมเด็็จพระมงกุุฎเกล้้าเจ้้าอยู่่หััว รััชกาลที่่� 6 ได้้ทรงก่่อตั้้�งเนติิบััณฑิิตยสภา และทรงตราพระราชบััญญััติิ ทนายความฉบัับแรกขึ้้�นใช้้ คืือ พระราชบััญญััติิทนายความ พ.ศ. 2457 ความว่่า “กาลทุุกวัันนี้ ้�มีีพระราชกำำหนดกฎหมาย ให้้โจทก์์ จำำเลยผู้้มีีอรรถคดีีแต่่งทนายความว่่าต่่างแก้้ต่่างได้้ ในศาลยุุติิธรรม และมีีเจ้้าถ้้อยหมอความและบุุคคลเป็็นผู้้ไร้้ คุุณสมบััติิเข้้ามาแอบแฝงหากิินเป็็นทนายความในโรงศาล เป็็นอัันมากและกฎข้้อบัังคัับทนายความ ซึ่่�งมีีอยู่่ยัังไม่่เพีียง พอที่่�จะสอดส่่องครอบงำตลอดทั่่� วถึึงบุุคคลเหล่่านั้้� น และการ ประพฤติิอยู่่ในมารยาทอัันดีีงามเป็นอั็ ันเดีียวกันั จึึงจำำต้้องตรา พระราชบััญญััติินี้้�” ดัังนั้้น� งานทนายความไทยจึึงเป็น็งานที่่ก�ฎหมาย รัับรองและต้้องใช้้ความรู้้ ความชำำนาญทางนิิติิศาสตร์์ ซึ่่�ง พระราชบััญญััติิฉบัับต่่าง ๆ นั้้� น มีีบทบััญญััติิที่่�กำำหนด ฐานะและหน้้าที่่�ของทนายความที่่�แตกต่่างกััน คืือ 1) พระ ราชบััญญััติิทนายความ พ.ศ.2457 ได้้แบ่่งทนายความออก เป็็น 2 ชั้้� น คืือ (1) ทนายความชั้้� นที่่�หนึ่�่ง เป็็นทนายความ ประเภทที่่�สอบไล่่วิิชากฎหมาย ได้้รัับประกาศนีียบัตรัเป็น็ เนติิบััณฑิิตไทย ทนายความประเภทนี้มีีสิ้� ิทธิว่ิ่าความได้ทั่่ ้� ว ราชอาณาจัักร (2) ทนายความชั้้� นสอง เป็น็ทนายความซึ่่�ง อธิิบดีีผู้้พิิพากษาศาลอุุทธรณ์์ได้้สอบสวนคุุณวุุฒิิ ความรู้้ ความชำำนาญ แล้้วมีีสิิทธิว่ิ่าความได้้เฉพาะศาลในกรุุงเทพ หรืือหััวเมืืองโดยจดลงไว้้ในใบอนุุญาตทนายความเท่่านั้้� น จะไปว่่าความในท้้องที่่�อื่่�นที่่�มิิได้้จดทะเบีียนไว้้ก็็ให้้ขอ อนุุญาตพิิเศษเฉพาะเรื่่�องทุุกคราวไปจึึงจะว่่าความได้้ ⬜⬜ พุุทธศัักราช 2458 เปิิดศาลยุุติิธรรมระบบใหม่่ในประเทศไทย ⬜⬜ พุุทธศัักราช 2477 มีีการตราพระราชบััญญััติิทนายความแก้้ไขเพิ่่� มเติิม พ.ศ. 2481 ซึ่่�งกำำหนดให้้ทนายความมีี 2 ชั้้� น คืือ □ ทนายความชั้้�นหนึ่่�ง ได้้แก่่ (2) ผู้้สอบความรู้้ทาง นิิติิศาสตร์์ได้้เป็็นเนติิบััณฑิิตหรืือตั้้� งแต่่ปริิญญาตรีีขึ้้�นไป และ เป็็นสามััญสมาชิิกแห่่งเนติิบััณฑิิต (3) ผู้้ที่่�เคยเป็็นผู้้พิิพากษา หรืืออััยการมาแล้้วไม่่ต่ำ ำ กว่่า 10 ปีี หรืือเป็็นสมาชิิกพิิเศษแห่่ง เนติิบััณฑิิตยสภา (4) ทนายความชั้้�นสองซึ่่�งได้้ทำำการเป็็น ทนายความ ไม่ต่ำ ำ กว่่า 10 ปีี และได้้ว่่าความยกย่่องเป็นส็มาชิกิ พิิเศษแห่่งเนติิบััณฑิิตยสภา สมาชิกพิิเศษแห่่งเนติิบััณฑิิตยสภา ที่่�ได้้รัับอนุุญาตให้้เป็็นทนายความชั้้� นหนึ่�่งอยู่่ก่่อนใช้้พระราช บััญญััติินี้ ้� □ ทนายความชั้้�นสอง ได้้แก่่ ผู้้ซึ่่งอ�ธิิบดีีผู้้พิพิากษาศาล อุุทธรณ์์ได้้สอบคุุณวุุฒิิและความสามารถแล้้วเห็็นว่่าสมควร จะทำำหน้้าที่่�ทนายความได้้ และเป็็นสมาชิิกสมทบแห่่งเนติิ บััณฑิิตยสภา ตามพระราชบััญญััติิดัังกล่่าว สิิทธิกิารว่่าความ ยัังเป็็นเช่่นเดิิมทนายความชั้้� นหนึ่�่งว่่าความทั่่� วราชอาณาจัักร ทนายความชั้้�นสองว่่าความเฉพาะจัังหวััดที่่�ตนจดทะเบีียน ไว้้ หากจะว่่าความนอกเขตจัังหวััดนั้้� นต้้องได้้รัับอนุุญาตจาก ผู้้พิิพากษาศาลที่่�ทนายความจะเข้้าว่่าความเสีียก่่อนแล้้ว รายงานให้้ผู้้พิิพากษาศาลอุุทธรณ์์ทราบ ⬜⬜ พุุทธศัักราช 2500 ก่่อตั้้� ง “สมาคมทนายความ” เมื่่�อวัันที่่� 20 กุุมภาพัันธ์์ พ.ศ. 2500 ผู้้ประกอบวิิชาชีีพทนายความ จึึงยึึดถืือวัันนี้้�ของ ทุุกปีีเป็็น “วัันทนายความ” สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 65
⬜⬜ พุุทธศัักราช 2508 : พระราชบััญญััติิทนายความ พ.ศ.2508 โดยแก้้ไขเพิ่่� ม เติิมข้้อกำำหนดการโอนอำำนาจการออกใบอนุุญาตว่่าความจาก เดิิม คืือ อธิิบดีีผู้้พิิพากษาศาลอุุทธรณ์์ มาให้้เป็็นอำำนาจของ เนติิบััณฑิิตยสภา ⬜⬜ พุุทธศัักราช 2528 ก่่อตั้้�ง “สภาทนายความ” ตามพระราชบััญญััติิ ทนายความ พ.ศ.2528 ซึ่่�งประกาศใช้้เมื่่�อวัันที่่� 19 กัันยายน พ.ศ. 2528 สภาทนายความจึึงถืือวัันนี้้�เป็็นวัันสถาปนา สภาทนายความ บทบาทหน้้าที่่�ของสภาทนายความนั้้� น ถืือ เป็็นองค์์กรอิิสระในการรองรัับและดููแลผู้้ประกอบวิิชาชีีพ ทนายความ โดยมีีอำำนาจหน้้าที่่�ครอบคลุุมทั้้� งการจดทะเบีียน การควบคุุมมรรยาทและการกำำหนดคุุณสมบััติิของผู้้เป็็น ทนายความ ยกเลิิกทนายความชั้้�นหนึ่�่งและชั้้�นสอง ให้้มีี ทนายความประเภทเดีียว โดยว่่าความได้้ทั่่�วราชอาณาจัักร ส่่วนการขอจดทะเบีียนเป็็นทะเบีียนและรัับใบอนุุญาต การ ออกใบอนุุญาต ต่่อใบอนุุญาตและการบอกเลิิกจากการเป็็น ทนายความเป็็นไปตามกฎกระทรวงฉบัับที่่� 2 (พ.ศ. 2528) ทั้้� งนี้้�นัับตั้้� งแต่่มีีสภาทนายความเกิิดขึ้้�น บทบาทและ การทำำหน้้าที่่�ตามวิิชาชีีพทนายความจึึงมีีมากขึ้้�น ไม่่จำำกััด แค่่การว่่าความในวิิชาชีีพของตนเท่่านั้้�น หากแต่่ยัังมีีส่่วน ร่่วมช่่วยเหลืือสัังคมในด้้านกฎหมายแสดงความคิิดเห็็นเกี่่�ยว กัับกฎหมาย และช่่วยเหลืือประชาชนที่่�ไม่่ได้้รัับความเป็็น ธรรม โดยเคลื่่�อนไหวในรููปขององค์์กร อัันถืือได้้ว่่าวิิชาชีีพ ทนายความได้้พััฒนาก้้าวหน้้ามากขึ้้�นในปััจจุุบััน □ “ทนายความ” วิิชาชีีพทางกฎหมายที่่�เป็็นส่่วน หนึ่�่งในกระบวนการยุุติิธรรม มีีบทบาทสำำคััญในการรัับใช้้ สัังคม และให้้ความเป็นธรร็มต่่อบุุคคลเช่น่เดีียวกัับศาล อััยการ หรืือตำำรวจ เป็็นตััวแทนของประชาชนผู้้มีีอรรถคดีีโดยการทำำ หน้้าที่่�ของทนายความต้้องซื่่�อสััตย์์ สุุจริิต และต้้องรัักษาไว้้ซึ่่�ง สิิทธิิและประโยชน์์ของลููกความให้้ได้้รัับความเป็็นธรรมจาก การใช้้กฎหมายเป็็นสำำคััญ ▲ อ้้างอิิง : ราชบััณฑิิตยสถานกฎหมายตราสามดวง ฉบัับราชบััณฑิิตย สถาน เล่่ม 1-2. กรุุงเทพฯ : บริิษััทอมริินทร์์ พริ้้� นติ้้� ง แอนต์์พัับลิิชชิ่่� ง จำำกััด (มหาชน) 2550. พระราชบััญญััติิทนายความ พระพุุทธศัักราช 2457. ราชบััณทิิตยสถาน พจนานุุกรมศััพท์์กฎหมายไทย ฉบัับ ราชบััณฑิิตยสถาน พิิมพ์์ครั้้� งที่่� 3. กรุุงเทพฯ : ห้้างหุ้้นส่่วนจำำกััดอรุุณการพิิมพ์์, 2544. 249 ถนนพหลโยธินิ แขวงอนุสุาวรีีย์์ เขตบางเขน กรุุงเทพมหานคร 10220 0-2522-7124 - 27 0-2522-7158 [email protected] www.lawyerscouncil.or.th สภาทนายความในพระบรมราชูปถัมภ์ @023sexft พระราชบััญญัติั ิทนายความ ช่องทางการติดต่อ ⬜⬜ สภาทนายความในพระบรมราชููปถััมภ์์ สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 66
สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 67
68 สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S
69 สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S
ประวััติิความเป็็นมาของ “สภาเภสััชกรรม” ประวัติความเป็นมา การประกอบวิิชาชีพีเภสััชกรรม ถืือเป็็นการประกอบโรคศิิลปะ ซึ่่�งผู้้ที่่�จะ ประกอบอาชีีพทางด้้านนี้้�ได้้จำำเป็็นจะ ต้้องมีีความรู้้ทางด้้านเภสััชศาสตร์์ ในปีี พ.ศ. 2456 สมเด็็จพระเจ้้าบรมวงศ์์เธอ กรมพระยาชััยนาทนเรนทรจึึงได้้ทรงวาง รากฐานและก่่อตั้้� งโรงเรีียนแพทย์์ปรุุงยา ขึ้้น�ในโรงเรีียนราชแพทยาลััย โรงพยาบาล ศิิริิราช ซึ่่�งผู้้ที่่�จบออกมาเรีียกว่่า “แพทย์์ ปรุุงยา” และในปีี พ.ศ. 2466 พระองค์์ได้้ ทรงเล็็งเห็็นถึึงความสำคัำ ัญของวิิชาชีีพนี้้� ต่่อการประกอบโรคศิิลปะ จึึงได้้ทรงดำริำ ิ ถึงึกฎหมายสำำหรัับคุ้้มครองและควบคุุมการ ประกอบวิิชาชีีพนี้้�ไว้ด้้วย ในสมััยที่่พร�ะองค์์ ท่่านดำรำงตำำแหน่่งอธิิบดีีกรมสาธารณสุุข จึึงได้้จััดให้้มีีพระราชบััญญััติิการแพทย์์ พ.ศ. 2466 ขึ้้น� และต่่อมาในปีี พ.ศ. 2478 ก็็ได้้ประกาศใช้้พระราชบััญญััติิควบคุุม การประกอบโรคศิิลปะ พ.ศ. 2479 มีีผล บัังคัับใช้ตั้้งแ�ต่วั่ นที่่ ั � 1 ตุลุาคม พ.ศ. 2480 โดยให้้เหตุผลวุ่่าเป็นก็ารสมควรที่่�จะบำรุำุง มาตรฐานการประกอบโรคศิิลปะให้้ดีียิ่่� ง ขึ้้�น เพื่่�อสวััสดิิการของประชาชน และให้้ ยกเลิิกพระราชบััญญััติิการแพทย์์ 2466 พระราชบััญญััติิการแพทย์์เพิ่่� มเติิม พ.ศ. 2476 ตั้้� งแต่่นั้้� นมาการประกอบวิิชาชีีพ เภสััชกรรมและวิิชาชีีพอื่่�น ๆ ที่่�เกี่่�ยวข้้อง เช่น่ เวชกรรม ทันตกรรัม การพยาบาลจึึงอยู่่ ภายใต้้การควบคุุมดููแลของคณะกรรมการ ควบคุุมการประกอบโรคศิลปิ ะ ซึ่่ง�ตั้้ง�ขึ้้น�โดย อาศััยความในมาตรา 6 ของพระราชบััญญััติิ ฉบัับนี้้� คณะกรรมการควบคุุมการประกอบ โรคศิิลปะมีีอำนำาจหน้้าที่่�สำคัำ ัญ เช่น่การ รัับขึ้้�นทะเบีียน และออกใบอนุุญาตแก่่ บุุคคลซึ่่�งสมควรเป็็นผู้้ประกอบโรคศิิลปะ ตามความในพระราชบััญญััติิ สั่่� งพัักหรืือ เพิิกถอนใบอนุุญาตผู้้ประกอบโรคศิิลปะ ดัังนั้้น�ผู้้ประกอบวิิชาชีีพเภสััชกรรมจึึงต้้อง ขอขึ้้�นทะเบีียนและได้้รัับใบอนุุญาตก่่อน จึึงจะประกอบวิิชาชีีพได้้ นอกจากนั้้� นยััง มีีกฎกระทรวงที่่�ออกตามความในพระราช บััญญััติิฉบัับนี้้�ให้้ผู้้ประกอบโรคศิิลปะทุุก สาขาต้้องรักัษามรรยาทแห่่งวิิชาชีีพ โดยไม่่ ประพฤติิหรืือกระทำกำารใด ๆ อันัอาจเป็น็ เหตุุเสื่่�อมเสีียเกีียรติิศัักดิ์์� แห่่งวิิชาชีีพของ ตน และต้้องไม่่ประพฤติิหรืือกระทำกำาร ตามที่่กำ�ำหนดไว้้ในประกาศ ด้้วยเหตุุผลที่่�การประกอบโรค ศิิลปะแผนปััจจุุบััน สาขาเภสััชกรรมอยู่่ ในความควบคุุมตามกฎหมายว่่าด้้วยการ ควบคุุมการประกอบโรคศิิลปะ ซึ่่�งมีีคณะ กรรมการควบคุุมการประกอบโรคศิลปิะทำำ หน้้าที่่�ควบคุุมการประกอบโรคศิลปิะสาขา ต่่าง ๆ ทั้้� งแผนปััจจุุบััน และแผนโบราณ ในปััจจุุบัันวิิชาการและเทคโนโลยีีทาง ด้้านเภสััชศาสตร์์ในประเทศไทยได้้เจริิญ ก้้าวหน้้าขึ้้น�เป็นอั็นัมากประกอบกัับจำนำวน ผู้้ประกอบโรคศิิลปะสาขาเภสััชกรรมมีี จำนำวนมากขึ้้�น เภสััชกรรมสมาคมแห่่ง ประเทศไทยในพระบรมราชููปถััมภ์์ จึึง ได้้เห็็นสมควรว่่า ควรจะแยกการควบคุุม การประกอบวิิชาชีีพเภสััชกรรมออกจาก อำนำาจหน้้าที่่�ของคณะกรรมการควบคุุม การประกอบโรคศิลปิ ะ โดยให้มีีก้ารตั้้ง�สภา เภสััชกรรมแทนคณะกรรมการควบคุุมการ ประกอบโรคศิิลปะ จึึงได้้มีีการจััดสััมมนา ขึ้้น� ณ สวางคนิิวาส เมื่่�อวันที่่ ั � 27 กรกฎาคม พ.ศ. 2522 เพื่่�อเปิิดให้ส้มาชิกิได้้แสดงความ คิิดเห็็นเกี่่�ยวกัับการที่่�จะให้้มีีสภาควบคุุม กันัเอง และเมื่่�อวันที่่ ั � 1 ตุลุาคม พ.ศ. 2526 สมาคมก็็ได้จั้ ัดให้มีีก้ารประชุุมใหญ่วิ่สิามััญ ขึ้้�น ณ สโมสรกองทััพบก และได้้มีีมติิให้้ ร่่างพระราชบััญญััติิวิิชาชีีพเภสััชกรรมขึ้้�น โดยมีี ศ.ดร.ภก.บุุญอรรถ สายศร เป็็น ประธานการจััดทำำ ร่่างพระราชบััญญััติิ วิิชาชีีพเภสััชกรรมได้้ดำำเนิินการมาอย่่าง เป็นขั้้ ็นต�อน จนในที่่สุ�ุดในการประชุุมสภา ผู้้แทนราษฎร ชุุดที่่� 18 ปีที่่� 1 ครั้้ง�ที่่� 16 ลง มติิรัับหลัักการ และท้้ายสุุดในการประชุุม วุฒิุสิภาเมื่่�อวันที่่ ั � 3 ธันัวาคม พ.ศ. 2536 ก็็ได้้ พิิจารณาผ่่านร่่างพระราชบััญญััติิวิิชาชีีพ เภสััชกรรม ร่่างที่่ผ่�่านมานี้ก็ ้� ็ได้ถููกดำ้ ำเนินกิาร ต่่อไปเพื่่�อประกาศเป็น็พระราชบััญญััติิ ซึ่่ง� ก็็ได้ล้งประกาศในราชกิิจจานุุเบกษา เมื่่�อ วัันที่่� 30 มิิถุุนายน พ.ศ. 2537 โดยมีีผล บัังคัับใช้ตั้้งแ�ต่วั่ นที่่ ั � 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2537 ตั้้งแ�ต่นั้้ ่น�มา การประกอบวิิชาชีพี เภสััชกรรม ก็็อยู่่ภายใต้้การควบคุุมตาม พระราชบััญญััติิวิิชาชีีพเภสััชกรรม พ.ศ. 2537 เภสััชกรผู้้ที่่�ประกอบวิิชาชีีพ เภสััชกรรมก็็จะต้้องปฏิิบััติิตามจรรยาบรรณ และข้้อบัังคัับสภาเภสััชกรรมที่่�ว่่าด้้วย ข้้อจำกัำ ัด และเงื่่�อนไขในการประกอบ วิิชาชีีพที่่ส�ภากำำหนดไว้้ สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 70
การประกอบวิิชาชีพีเภสััชกรรม ได้้มีีการพััฒนาและวิิวััฒนาการขึ้้�นมาตาม ลำดัำ ับ ตามความเจริิญของศาสตร์์ทาง ด้้านนี้้� และมีีผู้้ที่่�จบเภสััชศาสตร์์ออกมา ประกอบวิิชาชีีพในสาขาต่่าง ๆ มากยิ่่ง�ขึ้้น� ประวัติ สภาเภสััชกรรม เป็็นองค์์กรวิิชาชีีพเภสััชกรรม มีี สถานะเป็็นนิิติิบุุคคล ก่่อตั้้�งขึ้้�นตามพระราชบััญญััติิวิิชาชีีพ เภสััชกรรม พ.ศ. 2537 ให้้ไว้้ ณ วันที่่ ั � 26 มิถุินุายน พ.ศ. 2537 ประกาศในราชกิิจจานุุเบกษา เล่่มที่่� 111 ตอนที่่� 28 ก เหตุผลุในการประกาศใช้พร้ะราชบััญญััติิฉบัับนี้้� คืือ “ในปััจจุุบัันวิิชาการและเทคโนโลยีีทางด้้านเภสััชศาสตร์์ใน ประเทศไทยได้้เจริิญก้้าวหน้้าขึ้้นเ�ป็็นอัันมาก ประกอบกับจำั ำนวน ผู้้ประกอบโรคศิิลปะสาขาเภสััชกรรมมีจำีำนวนมากขึ้้น สมค�วร แยกการควบคุุมการประกอบวิิชาชีพีเภสััชกรรม ออกจากอำำนาจ หน้้าที่่�ของคณะกรรมการควบคุุมการประกอบโรคศิิลปะ โดยจัดั ตั้้งสภาเภ�สััชกรรมขึ้้น ใ�ห้ทำ้หน้ำ ้าที่่ส่�่งเสริิมและควบคุุมมาตรฐาน การประกอบวิิชาชีีพเภสััชกรรมได้้โดยอิิสระ เหมาะสมและมีี ประสิิทธิิภาพยิ่่ง�ขึ้้น �จึึงจำำเป็็นต้้องตราพระราชบััญญัติันี้้ ิ �” และในปีี พ.ศ. 2558 ได้้มีีการออกพระราชบััญญััติิ วิิชาชีีพเภสััชกรรม (ฉบัับที่่� 2) พ.ศ. 2558 ให้้ไว้้ ณ วัันที่่� 24 มีีนาคม พ.ศ. 2558 เป็นก็ารแก้้ไขเพิ่่มเติิม�นิิยามคำว่ำ ่า “วิิชาชีีพ เภสััชกรรม” และ กำำหนดให้้ใบอนุุญาตฯ ที่่�ออกหลัังจากที่่พร�ะ ราชบััญญััติิฉบัับนี้มีีผลบั ้� ังคัับใช้้ ให้มีี ้อายุหุ้้าปีีนัับจากวันที่่ ั �ออกใบ อนุุญาต โดยประกาศในราชกิิจจานุุเบกษา เล่่มที่่� 132 ตอนที่่� 21 ก ตามพระราชบััญญััติิวิิชาชีีพเภสััชกรรม (ฉบัับที่่� 2) พ.ศ. 2558 กำำหนดนิิยามการประกอบวิิชาชีีพเภสััชกรรม หมายความว่่า “วิิชาชีพที่่�เกี่่�ยวกัับการกระทำำ ในการเตรีียมยา การผลิิตยา การประดิิษฐ์์ยา การเลืือกสรรยา การวิิเคราะห์์ยา การควบคุุมและการประกัันคุุณภาพยา การปรุุงและจ่่ายยา ตามใบสั่่งยาของ�ผู้้ประกอบวิิชาชีพีเวชกรรม ผู้้ประกอบวิิชาชีพี ทัันตกรรม ผู้้ประกอบวิิชาชีพีการสััตวแพทย์์ การปรุุงยา การจ่่าย ได้้มีีการเลืือกประกอบวิิชาชีีพตามสาย งานต่่าง ๆ แยกตามสาขาที่่�ตนสนใจและ มีีความต้้องการอย่่างชััดเจน ซึ่่�งสายงาน ที่่�เภสััชกรส่่วนใหญ่่เลืือกประกอบวิิชาชีีพ ได้้แก่่ เภสััชกรรมโรงพยาบาล เภสััชกรรม ยา การขายยา และการดำำเนิินการตามกฎหมายว่่าด้้วยยาและ กฎหมายอื่่�น ๆ ที่่�เกี่่�ยวเนื่่�องกับั ยา การให้คำ้ ำแนะนำำ ปรึึกษาและ การคุ้้มครองผู้้บริิโภคด้้านยา รวมทั้้งการ�ดำำเนิินการหารืือร่ว่มกับั ผู้้ประกอบวิิชาชีพี ด้้านการแพทย์์และสาธารณสุุขในการค้้นหา ป้้องกัันและแก้้ไขปััญหาที่่�เกี่่�ยวเนื่่�องกับั การใช้้ยา” ปััจจุบัุนั ปีี พ.ศ. 2566 สภาเภสััชกรรม ก่่อตั้้งมาแ�ล้้ว 29 ปีี และจะครบปีที่่� 30 ในวันที่่ ั � 26 มิถุินุายนพ.ศ. 2567 ดำำเนินิงาน โดยคณะกรรมการสภาเภสััชกรรม วาระที่่� 10 (พ.ศ. 2565-2567) ⬜⬜ วััตถุุประสงค์์การก่่อตั้้�งสภาเภสััชกรรม (มาตรา 8 แห่่งพระราชบััญญััติิวิิชาชีีพเภสััชกรรม พ.ศ. 2537) (1) ส่่งเสริิมการศึึกษาการวิิจััยและการประกอบ วิิชาชีีพเภสััชกรรม (2) ส่่งเสริิมความสามััคคีีและผดุุงเกีียรติิของสมาชิิก (3) ผดุุงไว้้ซึ่่�งสิิทธิิ ความเป็็นธรรมและส่่งเสริิม สวััสดิิการให้้แก่่สมาชิิก (4) ควบคุุมความประพฤติิของผู้้ประกอบวิิชาชีีพ เภสััชกรรมให้้ถููกต้้องตามจรรยาบรรณแห่่ง วิิชาชีีพเภสััชกรรม (5) ช่่วยเหลืือ แนะนำำ เผยแพร่่และให้้การศึึกษาแก่่ ประชาชนและองค์์กรอื่่�นในเรื่่�องที่่�เกี่่�ยวกัับการ เภสััชกรรมและการสาธารณสุุข (6) ให้คำ้ ำปรึึกษาหรืือข้้อเสนอแนะต่่อรััฐบาลเกี่่�ยวกัับ การเภสััชกรรมและการสาธารณสุุข (7) เป็็นตััวแทนของผู้้ประกอบวิิชาชีีพเภสััชกรรมใน ประเทศไทย สมุนุไพร การคุ้้มครองผู้้บริิโภคด้้านยาและ สุุขภาพ เภสััชกรรมอุตสุาหการ การบริิหาร เภสััชกิิจ และเภสััชกรรมชุุมชน สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 71
⬜⬜ อำำ�นาจหน้้าที่่�ของสภาเภสััชกรรม (มาตรา 9 แห่่ง พระราชบััญญััติิวิิชาชีีพเภสััชกรรม พ.ศ. 2537) (1) รัับขึ้้�นทะเบีียนและออกใบอนุุญาตให้้แก่่ผู้้ขอเป็น็ ผู้้ประกอบวิิชาชีีพเภสััชกรรม (2) วิินิิจฉััยชี้้�ขาดตามมาตรา 42 วรรคสาม (3) รัั บรอ งปริิญญา ประกา ศนีียบััตร ในวิิชา เภสััชศาสตร์์ หรืือวุุฒิิบััตรในวิิชาชีีพเภสััชกรรม ของสถาบัันต่่าง ๆ เพื่่�อประโยชน์์ในการสมััคร เป็็นสมาชิิก (4) รัับรองหลัักสููตรต่่าง ๆ สำำหรัับการฝึึกอบรมเป็็น ผู้้ชำำนาญการในสาขาต่่าง ๆ ของวิิชาชีีพ เภสััชกรรมของสถาบัันที่่�ทำำการฝึึกอบรมเป็็น ผู้้ชำำนาญการในสาขาต่่างๆ ของวิิชาชีีพ เภสััชกรรม (5) รัับรองวิิทยาฐานะของสถาบัันที่่�ทำำการฝึึกอบรม ใน (4) (6) ออกหนัังสืืออนุมัุัติิหรืือวุฒิุบัิตรัแสดงความรู้้ความ ชำำนาญในการประกอบวิิชาชีีพเภสััชกรรมสาขา ต่่าง ๆ และออกหนัังสืือแสดงวุุฒิิอื่่�นในวิิชาชีีพ เภสััชกรรม (7) ดำำเนิินการให้้เป็็นไปตามวััตถุุประสงค์์ของสภา เภสััชกรรม ⬜⬜ คณะกรรมการสภาเภสััชกรรม (มาตรา 15 แห่่ง พระราชบััญญััติิวิิชาชีีพเภสััชกรรม พ.ศ. 2537) 1) กรรมการโดยตำำแหน่่ง ได้้แก่่ ปลััดกระทรวง สาธารณสุุข นายกเภสััชกรรมสมาคมแห่่ง ประเทศไทยในพระบรมราชููปถััมภ์์ คณบดีี คณะเภสััชศาสตร์์ในสถาบัันอุุดมศึึกษาที่่� ได้้รัับความเห็็นชอบหรืือได้้รัับอนุุญาตจาก ทบวงมหาวิิทยาลััย ให้้จััดตั้้�งขึ้้�นตามที่่�ทบวง มหาวิิทยาลััยเสนอ จำำนวนห้้าคน 2) กรรมการซึ่่�งได้้รัับแต่่งตั้้�ง โดยเป็็นผู้้แทนจาก กระทรวงสาธารณสุุข จำำนวนสามคน จาก กระทรวงกลาโหม จำำนวนหนึ่�่งคน และจาก กระทรวงมหาดไทย จำำนวนหนึ่�่งคน 3) กรรมการซึ่่�งได้้รัับเลืือกตั้้� ง โดยสมาชิิกมีีจำำนวน เท่่ากัับจำำนวนกรรมการใน 1) และ 2) รวมกััน สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 72 ⬜⬜ นโยบายสภาเภสััชกรรม คณะกรรมการสภาเภสััชกรรม วาระที่่� 10 ได้้กำำหนด วิิสััยทััศน์์ไว้้ คืือ “สภาฯ เข้้มแข็็ง วิิชาชีีพก้้าวหน้้า ชาวประชา วางใจ” โดยมุ่่งสร้้างความเข้้มแข็็งให้้สภาเภสััชกรรม 4 ด้้าน ดัังนี้้� 1 Great Pharmacist เภสััชกรแกร่่ง ติิดอาวุุธให้้เภสััชกร พร้้อมรุุก 2 Great Profession วิิชาชีีพแกร่่ง ประสานพลัังร่่วมสู่่ อนาคตแห่่งการเปลี่่�ยนแปลง 3 Great Social Trust บทบาทสัังคมแกร่่ง สัังคมไทยไว้้ วางใจ เรื่่�องยาต้้องเภสััชกร 4 Great Council สภาฯ แกร่่ง โปร่่งใส รวดเร็็ว มีี ประสิิทธิิภาพ ⬜⬜ หน่่วยงานในกำำ�กัับของสภาเภสััชกรรม 1 ศููนย์ส์อบความรู้้ผู้้ขอขึ้้น�ทะเบีียนและรัับใบอนุุญาตเป็น็ ผู้้ประกอบวิิชาชีีพเภสััชกรรม 2 ศููนย์์การศึึกษาต่่อเนื่่�องทางเภสััชศาสตร์์ 3 ศููนย์์พััฒนาการบริิการทางวิิชาชีีพเภสััชกรรม สภา เภสััชกรรม 4 สำำ นัักงานรัับรองร้้านยาคุุณภาพ 5 วิิทยาลััยเภสััชบำำบััดแห่่งประเทศไทย 6 วิิทยาลััยการคุ้้มครองผู้้บริิโภคด้้านยาและสุุขภาพ แห่่งประเทศไทย 7 วิิทยาลััยเภสััชกรรมสมุุนไพรแห่่งประเทศไทย 8 วิิทยาลััยเภสััชกรรมอุุตสาหการแห่่งประเทศไทย 9 วิิทยาลััยเภสััชกรรมชุุมชนแห่่งประเทศไทย 10 วิิทยาลััยการบริิหารเภสััชกิิจแห่่งประเทศไทย
อาคารมหิตลิาธิิเบศร ชั้้น� 8 กระทรวงสาธารณสุุข เลขที่่� 88/19 หมู่่ 4 ถ.ติิวานนท์์ ต.ตลาดขวััญ อ.เมืือง จ.นนทบุรีีุ 11000 0-2591-9992 (คู่่สายอัตั โนมััติิ) 0-2591-9996 พระราชบััญญัติั ิวิิชาชีพีเภสััชกรรม พ.ศ.2537 และฉบับที่่ ั �แก้้ไขเพิ่่มเ�ติิม [email protected] www.pharmacycouncil.org @thaipharmacycouncil @pharmacycouncil @pharmacycouncil379 @pharmacycouncilthailand ช่องทางการติดต่อ ⬜ สภาเภสััชกรรม สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 73 1 การพััฒนาสมรรถนะเภสััชกรด้้านเภสััชกรรมปฐมภููมิิ (เภสััชกรครอบครััว) เพื่่�อรองรัับการดำำเนิินการตาม พระราชบััญญััติิระบบสุุขภาพปฐมภููมิิ 2 พััฒนาแพลตฟอร์์ม การจััดการการเรีียนรู้้เพื่่�อสนัับสนุนุ ระบบศึึกษาต่่อเนื่่�อง (Learning Management System) เพื่่�อการเรีียนรู้้ตลอดชีีวิิตของเภสััชกร 3 การเสริิมสร้้างความเข้้มแข็็งเครืือข่่ายและบทบาท ร้้านยาในระบบหลัักประกัันสุุขภาพ ทั้้�งในเรื่่� อง การให้้บริิการดููแลประชาชนที่่�มีีอาการเจ็็บป่่วยเล็็ก น้้อย (Common Illness) การจ่่ายยาตามใบสั่่� งแพทย์์ (Model 3) ร้้านยาสร้้างเสริิมสุุขภาพ ป้้องกัันโรค และ คััดกรองความเสี่่�ยง เป็็นต้้น 4 การพััฒนาการบริิการสมาชิิกของสภาเภสััชกรรมด้้วย ระบบ electronic หมายเลขภายในหน่่วยงานต่่าง ๆ กด 1 ฝ่่ายทะเบีียนและใบอนุุญาต กด 2 ฝ่่ายการศึึกษาเภสััชศาสตร์์ กด 3 ฝ่่ายกฎหมาย กด 4 ศููนย์์การศึึกษาต่่อเนื่่�องทางเภสััชศาสตร์์ กด 5 ศููนย์์สอบความรู้้ผู้้ขอขึ้้�นทะเบีียนฯ กด 6 สำำ นัักงานรัับรองร้้านยาคุุณภาพ กด 7 วิิทยาลััยเภสััช กด 0 ประชาสััมพัันธ์์ 5 การพััฒนาเครื่่�องมืือสนัับสนุนกุารให้้บริกิารเภสััชกรรม ในโรงพยาบาลและร้้านยา การพััฒนาแพลตฟอร์์ม Telehealth ในระบบการให้้บริกิารเภสััชกรรมทางไกล (Telepharmacy) My Pharmacist Application และ Application ร้้านยาของฉััน เพื่่�อให้้ประชาชนเข้้าถึึง ร้้านยาทุุกร้้านที่่�เภสััชกรได้้เปิิดการเข้้าปฏิิบััติิงานแล้้ว 6 การพััฒนาหลัักสููตรและฝึึกอบรมเภสััชกรด้้านเภสััช พัันธุ์์ศาสตร์์ เพื่่�อรองรัับการแพทย์์แม่่นยำำ 7 การสร้้างความร่่วมมืือกัับหน่่วยงานและองค์์กรต่่าง ๆ ในการพััฒนาวิิชาการและวิิชาชีีพเภสััชกรรม อาทิิ กระทรวงสาธารณสุุข สปสช. สวทช. TCELs บ. Good Doctor Technology บ.เซนต์์เมด กรุุงเทพมหานคร มููลนิิธิิเภสััชกรรมชุุมชน เป็็นต้้น ▲ ⬜⬜ ผลงานสำำ�คััญของคณะกรรมการสภาเภสััชกรรม วาระที่่� 10 (พ.ศ. 2565-2567)
74 สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S
ประวััติิความเป็็นมาของ “ทัันตแพทยสภา” ประวัติความเป็นมา ประวัั ติิการให้้บริิการทางด้้ านทัันตกรรมใน ประเทศไทย มีีหลักัฐานที่่�แสดงปรากฏในรััชสมััยของพระบาท สมเด็็จพระนั่่� งเกล้้าเจ้้าอยู่่หััว (พ.ศ. 2367 – 2394) ได้้มีีการ บัันทึึกเรื่่�องราวของช่่างทำฟัำ ันชาวจีีนที่่�ทำฟัำ ันเทีียม (ในอดีีต ใช้คำ้ว่ำ ่าฟันปล ั อม) จากกะลามะพร้้าวและไม้้ชนิิดต่่าง ๆ และ จากบันทึึก ัของมิิชชั่่นน�ารีีอเมริกัินที่่ ั �เป็น็แพทย์์ ที่่�เข้้ามาปฏิิบััติิ งานในประเทศไทยในขณะนั้้น� ซึ่่ง�มีีความรู้้ทางทันตกรรัม และ ได้้เปิิดให้้บริิการร่่วมไปกัับบริิการทางการแพทย์์ด้้วย การให้้ บริกิารทันตกรรั มในยุุคนั้้นจึึ�งเป็น็งานของมิิชชั่่นน�ารีี หรืือผู้้ที่่�ได้้ รัับการเล่่าเรีียนฝึกฝน ึจากต่่างประเทศทั้้� งในประเทศตะวัันตก จีีน ญี่่ปุ่่น� และคนไทยที่่�ได้รั้ับการฝึกฝน ึจากผู้้รู้้ดัังกล่่าว ในขณะ นั้้น�การให้้บริกิารส่่วนใหญ่่เป็น็ ไปในด้้านการถอนฟันั และใส่ฟั่นั และในสมััยนั้้น� ไม่มีีก่ ฎหมายใดๆ ควบคุุมการประกอบวิิชาชีีพ ทันตกรรัม จนกระทั่่� งในปีี พ.ศ. 2479 รััฐบาลได้้ออกกฎหมาย ควบคุุมเรีียกว่่า พระราชบััญญััติิควบคุุมการประกอบโรคศิลปิะ ทำำ ให้้บริกิารทางด้้านทันตกรรัมอยู่่ในการควบคุุม ซึ่่งผู้้�ให้้บริกิาร ต้้องขึ้้น�ทะเบีียนเพื่่�อประกอบอาชีีพ ดัังนั้้นทั�ันตแพทย์ที่่ ์�สำำเร็็จ ปริิญญา ต้้องมาขึ้้น�ทะเบีียนเป็น็ผู้้ให้้บริกิารทันตกรรัม ชั้้น�หนึ่ง �่ ทัันตานามััยและหมอจีีนที่่�เคยผ่่านการอบรม ขึ้้�นทะเบีียนเป็น็ ผู้้ให้้บริิการทัันตกรรม ชั้้�นสอง กฎหมายนี้้�ให้้อำนำาจคณะ กรรมการประกอบโรคศิลปิะเป็น็ผู้้ควบคุุมดููแลและการประกอบ โรคศิลปิะทุกสุาขาโดยมีีทันตัแพทย์์ร่่วมเป็น็คณะกรรมการด้้วย 2 คน ในปีี พ.ศ. 2483 มีีการจััดตั้้� งคณะทันตัแพทยศาสตร์์ ขึ้้�นเป็น็แห่่งแรกในประเทศไทย ทำำ ให้วิ้ ิชาชีีพทัันตกรรมมีีการ พััฒนาไปอย่่างมากทั้้ง�ด้้านวิิชาการและเทคโนโลยีีอีีกทั้้ง�จำนำวน ทันตัแพทย์ที่่ ์สำ�ำเร็็จการศึึกษามีีมากขึ้้น� กฎหมายที่่�ใช้้อยู่่จึึงไม่ทั่นั สมััย ประกอบกัับวิิชาชีีพแพทย์์ได้้แยกตััวออกไป จึึงได้มีี ้ความ พยายามผลักดันั ให้มีีพร ้ะราชบััญญััติิวิิชาชีีพทันตกรรั ม โดยผู้้ที่่� มีีบทบาทในการผลักดันั ให้้เกิิดทันตัแพทยสภาคืือ ศาสตราจารย์์ พิิเศษพลโทพิิศาล เทพสิิทธา ผู้้เป็นปูู ็ชนีียบุุคคลของวิิชาชีีพ ได้้ ดำำเนินกิารอย่่างต่่อเนื่่�อง โดยมีีการเสนอร่่างกฎหมายเข้้าสู่่การ พิิจารณาของรััฐสภาหลายครั้้� ง แต่่ประสบอุุปสรรคมาทุุกครั้้� ง จนกระทั่่งใ�นปีี พ.ศ. 2536 – 2537 ด้้วยความพยายามทุกุฝ่่าย ทั้้� งจากกระทรวงสาธารณสุุข ทัันตแพทยสมาคมแห่่งประเทศ ไทยฯ คณะทัันตแพทยศาสตร์์ พระราชบััญญััติิวิิชาชีีพทัันต กรรมจึึงได้้ผ่่านการพิิจารณาสภาผู้้แทนราษฎร และประกาศ ในราชกิิจจานุุเบกษาเมื่่�อวันที่่ ั � 19 กันัยายน 2537 และจััดให้้ มีีการเลืือกตั้้� งคณะกรรมการทัันตแพทยสภาขึ้้�นเป็็นครั้้� งแรก และเริ่่ม� มีีองค์ปร ์ะกอบของสภาวิิชาชีีพทันตกรรัมครบถ้้วน ซึ่่ง� บทบาทหน้้าที่่�ของ “ทันตัแพทยสภา” (The Dentalcouncil of Thailand) เป็น็องค์กร์ควบคุุมการประกอบวิิชาชีีพทันตกรรั ม ซึ่่ง� ก็คื็ ือทันตัแพทย์์ นั่่น�เอง ทันตัแพทยสภามีีอายุุครบ 29 ปีี ( พ.ศ. 2537 – 2566 ) กรรมการทันตัแพทยสภามีีวาระ 3 ปีี ที่่ผ่�่านมา มีีทั้้งหมด 10 วา�ระ และปััจจุบัุนัอยู่่ในวาระที่่� 10 ( พ.ศ. 2565 - 2568 ) รััฐมนตรีี ว่่าการกระทรวงสาธารณสุุข ทำำหน้้าที่่�เป็็นสภานายกพิิเศษ มีีกรรมการ 32 คน ประกอบด้้วย 1 กรรมการโดยตำำแหน่่ง จำำนวน 18 คน ได้้แก่่ ก. ปลััดกระทรวงสาธารณสุุข จำำนวน 1 คน ข. คณบดีีจากคณะทัันตแพทยศาสตร์์ ที่่�ทัันตแพทยสภารัับรอง จำำนวน 10 คน ค. ผู้้แทนจากทัันตแพทยสมาคม แห่่งประเทศไทยฯ จำำนวน 1 คน 3 กรรมการจากการเลืือกตั้้� ง จำำนวน 23 คน 2 กรรมการที่่�ได้้รับัการแต่่งตั้้� ง จำำนวน 5 คน ก. ผู้้แทนกระทรวงสาธารณสุุข 3 ตำำแหน่่ง ข. ผู้้แทนจากกระทรวงกลาโหม จำำนวน 1 คน ค. ผู้้แทนจากกระทรวงมหาดไทย จำำนวน 1 คน สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 75
⬜⬜ พัันธกิิจ 3 ด้้านสมาชิิกทัันตแพทยสภา 1 จััดหาสิิทธิปร ิ ะโยชน์์ต่่างๆ ให้้กัับสมาชิิก 2 จััดทำำระบบข่่าวสารและการสื่่�อสารกัับสมาชิิกให้้ ทั่่� วถึึง ตามช่่องทางต่่างๆ ด้้วยความรวดเร็็วและถููกต้้อง มีีแหล่่งอ้้างอิิง 3 สร้้างระบบการตอบสนองที่่�รวดเร็็วต่่อสถานการณ์์ ใหญ่่ๆ ที่่�กระทบต่่อการประกอบวิิชาชีีพทัันตกรรม 4 สร้้างเวทีีให้้คณะกรรมการทัันตแพทยสภา ได้้พบปะ กัับรัับฟัังความคิิดเห็็นของสมาชิิกอย่่างต่่อเนื่่�องผดุุง ไว้้ซึ่่�งสิิทธิิ ความเป็็นธรรม และส่่งเสริิมสวััสดิิการให้้ แก่่สมาชิิก สร้้างความสััมพัันธ์์ เปิิดให้้สมาชิิกมีีส่่วน ร่่วมกัับกิิจการของทัันตแพทยสภา และลดช่่องว่่างทั้้� ง ด้้านข่่าวสาร และความใกล้้ชิิดระหว่่างสมาชิิก และ กรรมการทัันตแพทยสภา ⬜⬜ พัันธกิิจ 4 ด้้านระบบบริิการสุุขภาพ 1 นำำทีีมทัันตบุุคลากรร่่วมดููแลประชาชนในระบบ สุุขภาพปฐมภููมิิ 2 จััดระบบคลิินิิกทัันตกรรมเอกชนร่่วมจััดบริิการทัันต กรรมกัับภาครััฐและท้้องถิ่่�น ในระบบหลัักประกััน สุุขภาพ 3 ผลัักดัันการเพิ่่� มสิิทธิิประโยชน์์ทางทัันตกรรมให้้กัับ ผู้้ประกัันตน 4 รัับรองคลินิกทัินตกรรัมคุุณภาพ (Thai Dental Accreditation) 5 ส่่งเสริิมและสนัับสนุุนการใช้้ Digital Health ให้้คำำ ปรึึกษา และเสนอแนะเกี่่�ยวกัับระบบบริิการสุุขภาพ ช่่องปาก ขัับเคลื่่�อนระบบสุุขภาพช่่องปากเพื่่�อเพิ่่ม�การ เข้้าถึึงบริิการทัันตกรรมของประชาชนและลดความ เหลื่่�อมล้ำ ำ พันธกิจของทันตแพทยสภา สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 76 ⬜⬜ พัันธกิิจ 1 ด้้านการส่่งเสริิมการศึึกษา 1 พััฒนาการศึึกษาต่่อเนื่่�องให้้เข้้าถึึงง่่าย โดยสนัับสนุุน สถาบัันการศึึกษาต่่อเนื่่�อง ให้้จััดรููปแบบกิิจกรรมทั้้�ง ออนไลน์์ และการเรีียนในห้้องเรีียน ที่่�ครอบคลุุมทุุก หััวข้้อความรู้้ทางวิิชาการ และมีีคุุณภาพ 2 แก้้ไขกฎระเบีียบ ข้้อบัังคัับด้้านการศึึกษาเพื่่�อคุุณภาพ 3 ประสานพััฒนาให้้เกิิดระบบ modular course สำำหรัับ การศึึกษาหลัังปริิญญา และวุุฒิิบััตรส่่งเสริิมการศึึกษา และการประกอบวิิชาชีีพทางทัันตกรรม เพื่่�อพััฒนา วิิชาชีีพด้้านการศึึกษา ให้้ทัันสมััย เป็็นธรรม และเข้้า ถึึงได้้ง่่าย ⬜⬜ พัันธกิิจ 2 ด้้านจรรยาบรรณ 1 พััฒนาระบบให้้คำำปรึึกษาก่่อนฟ้้องจรรยาบรรณ เพื่่�อ ความเข้้าใจที่่�ถููกต้้องของผู้้ร้้องเรีียน 2 สร้้างระบบกลั่่� นกรองคดีีจรรยาบรรณ ที่่�มีีมาตรฐานถููก ต้้องตามหลัักกฎหมาย 3 พััฒนาคณะอนุกรรุมการจรรยาบรรณและอนุกรรุมการ สอบสวนทุกชุุด ให้มีี ้ความรู้้ความสามารถ และดำำเนินิ การคดีีจรรยาบรรณด้้วยความรวดเร็็ว 4 ดููแลจรรยาบรรณของการประกอบวิิชาชีีพทัันตกรรม เพื่่�อลดคดีีจรรยาบรรณที่่�ไม่จำ่ ำเป็น็ และดำำเนินกิารด้้วย ความรวดเร็็ว และยุุติิธรรม
1 ส่่งเสริิมการศึึกษา การวิิจััย และการประกอบวิิชาชีีพ ในทางการทัันตแพทย์์ 2 ส่่งเสริิมความสามััคคีี และผดุุงเกีียรติิของสมาชิิก 3 ผดุุงไว้้ซึ่่�งสิิทธิิ ความเป็็นธรรม และส่่งเสริิมสวััสดิิการ ให้้แก่่สมาชิิก 4 ควบคุุมความประพฤติิของผู้้ประกอบวิิชาชีีพทัันต กรรมให้้ถููกต้้องตามจรรยาบรรณแห่่งวิิชาชีีพทัันต กรรม □ จำำนวน ทัันตแพทย์ที่่ ์�ขึ้้น�ทะเบีียนทั้้� งหมด 20,990 คน แบ่่งเป็็น ชาย 7,109 คน หญิิง 13,881 คน 55.5% 66.1% 44.5% 33.9% ■ แพทย์์ชาย จำำานวน 7,109 คน ■ แพทย์์หญิิง จำำานวน 13,881 คน 33.9% 66.1% จำำ�นวนแพทย์์ที่่�ขึ้้�นทะเบีียนทั้้�งหมด 20,990 คน จำำ�นวนทัันตแพทย์์เฉพาะทาง 2,438 คน ■ อนุุมััติิบััตร จำำานวน 1,084 คน ■ วุุฒิิบััตร จำำานวน 1,354 คน 44.5% 55.5% ⬜⬜ จำำานวนสมาชิิก (ตุุลาคม 2566) □ จำำนวนทัันตแพทย์์เฉพาะทาง 2,438 คน แบ่่งเป็็น อนุุมััติิบััตร 1,084 คน วุุฒิิบััตร 1,354 คน □ สััดส่่วนทัันตแพทย์์ทั่่� วไปต่่อทัันตแพทย์์ เฉพาะทาง 1 : 11 5 ช่่วยเหลืือ แนะนำำ เผยแพร่่และให้้การศึึกษาแก่่ ประชาชนและองค์์กรอื่่�นในเรื่่�องที่่�เกี่่�ยวกัับการ ทัันตแพทย์์และการทัันตสาธารณสุุข 6 ให้้คำำปรึึกษาหรืือข้้อเสนอแนะต่่อรััฐบาลเกี่่�ยวกัับการ ทัันตแพทย์์และการทัันตสาธารณสุุข 7 เป็็นตััวแทนของผู้้ประกอบวิิชาชีีพทัันตกรรมใน ประเทศไทย ⬜⬜ วััตถุุประสงค์์ทัันตแพทยสภา สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 77
88/19 หมู่่ 4 ขั้้น� 5 อาคารมหิตลิาธิิเบศร ซอยสาธารณสุุข 8 กระทรวงสาธารณสุุข ถนนติิวานนท์์ ตำำบลตลาดขวััญ อำำเภอเมืือง จัังหวััดนนทบุรีีุ 11000 0-2580-7500 - 3 0-2580-7504 [email protected] www.dentalcouncil.or.th @thaidentalcouncil @thaidentalcouncil ช่องทางการติดต่อ ⬜ ทัันตแพทยสภา รวมไฟล์์กฎหมายทัันตแพทยสภา สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 78 ⬜⬜ โครงสร้้างองค์์กร ทัันตแพทยสภาประกอบด้้วยหน่่วยงานต่่าง ๆ ได้้แก่่ 1 สำำ นัักงานเลขาธิกิารทัันตแพทยสภา 2 ศููนย์์ประเมิินและรัับรองความรู้้ความสามารถวิิชาชีีพ ทัันตกรรม (ศ.ป.ท.) ตั้้� งขึ้้�นเมื่่�อวัันที่่� 24 พฤศจิิกายน พ.ศ. 2554 3 ศููนย์ก์ารศึึกษาต่่อเนื่่�องของทัันตแพทย์์ (ศ.ท.พ.) ก่่อตั้้� ง เมื่่�อวัันที่่� 24 มีีนาคม 2546 4 ราชวิิทยาลััยทัันตแพทย์์แห่่งประเทศไทย (ร.ว.ท.ท.) ก่่อตั้้� งขึ้้�นเมื่่�อวัันที่่� 27 เมษายน 2550 ราชวิิทยาลััย ทัันตแพทย์์แห่่งประเทศไทย ประกอบด้้วยสาขา ต่่าง ๆ จำำนวน 12 สาขา กรรมการทัันตแพทยสภาทำำหน้้าที่่�พััฒนาวิิชาชีีพ ให้้สอดคล้้องกัับความต้้องการของแต่่ละยุุคสมััย ด้้วย ทัันตแพทยสภาตระหนัักดีีว่่าการรักัษามาตรฐานวิิชาชีีพ การ ทำำ ให้วิ้ิชาชีีพเป็นที่่ ็ �ยอมรัับในระดัับสากลเป็นทุ็ นทีุ่่�สะสมกันัมา และเป็นคุ็ุณค่่าที่่�เราพยายามส่่งมอบให้ทั้นตัแพทย์รุ่่นต่ ์ ่อไป นัับแต่ทั่นตัแพทยสภา วาระที่่� 8 ได้มีีก้ารนำำ เทคโนโลยีี มาใช้้ในการสอบใบประกอบวิิชาชีีพทัันตกรรม โดยเป็็นการ สอบแบบออนไลน์์ร่่วมกัับกระดาษ และพััฒนาเป็็นระบบ สอบออนไลน์ทั้้ ์ � งหมด และมีีการนำำ เอาเทคโนโลยีีมาใช้้ในการ ประชุุม การตััดสินิคดีีการออกใบอนุุญาตเป็น็ผู้้ประกอบวิิชาชีีพ ทัันตกรรม การต่่อใบอายุุใบอนุุญาตเป็็นผู้้ประกอบวิิชาชีีพ ทันตกรรัม การสื่่�อสารองค์กร์ โดยทางทันตัแพทยสภาได้้พััฒนา เพิ่่� มประสิิทธิิภาพการทำำงานและให้้ครอบคลุุมมากที่่�สุุดใน ทุกุเรื่่�องที่่�เกี่่�ยวข้้อง จากอดีีตสู่่ปััจจุบัุนั เป็น็เวลารวมทั้้ง�สิ้้น� 29 ปีี สถานที่่ตั้้�งของ�ทันตัแพทยสภาในช่่วงปีี พ.ศ. 2537 – 2564 ใช้พื้้�นที่่ชั้้�น� 5 ของสถาบันทันตกรรัม และหลัังจากนั้้น� ได้ย้้ายมาที่่ชั้้�น� 5 อาคารมหิตลิาธิิเบศร ▲
ประวััติิความเป็็นมาของ “สภาวิิศวกร” ประวัติความเป็นมา สภ า วิิศว กร จัั ดตั้้�งขึ้้�นตา ม พร ะ ร า ชบัั ญ ญัั ติิ วิิศวกร พ.ศ. 2542 มีีสถานะเป็็นนิิติิบุุคคล ทำำหน้้าที่่�ออกใบ อนุุญาตให้้แก่่ผู้้ประกอบวิิชาชีีพวิิศวกรรมควบคุุม รวมทั้้�ง พิิจารณาพัักใช้้ใบอนุุญาตหรืือเพิิกถอนใบอนุุญาต รัับรอง ปริิญญา ประกาศนีียบััตรหรืือวุุฒิิบััตรในการประกอบวิิชาชีีพ วิิศวกรรมควบคุุม รัับรองความรู้้ความชำำนาญในการประกอบ วิิชาชีีพวิิศวกรรมควบคุุม รวมทั้้�งเสนอแนะรััฐมนตรีี เกี่่�ยว กัับการกำำหนดและการเลิิกสาขาวิิศวกรรมควบคุุมและออก ข้้อบัังคัับสภาวิิศวกร โดยความเห็็นชอบของรััฐมนตรีีว่่าการ กระทรวงมหาดไทย ในฐานะสภานายกพิิเศษ นายกสภาวิิศวกร คนปััจจุบัุนั ได้้แก่่ ผู้้ช่่วยศาสตราจารย์์ ดร.ธเนศ วีีระศิริิ สภาวิิศวกร เป็น็หนึ่งใ�่นสมาพัันธ์์สภาวิิชาชีีพ ร่่วมกัับ แพทยสภา สภาการพยาบาล สภาทนายความ สภา เภสััชกรรม ทันตัแพทยสภา สภาสถาปนิกิสัตัวแพทยสภา สภา เทคนิิคการแพทย์์ สภากายภาพบำำบััด และสภาวิิชาชีีพบััญชีี ในอดีีตวิิศวกรไทยได้้รวมตััวกัันภายใต้้สถาบััน วิิชาชีีพ คืือ วิิศวกรรมสถานแห่่งประเทศไทยในพระบรม ราชููปถััมภ์์(ว.ส.ท.) ตั้้� งแต่่ พ.ศ. 2486 ต่่อมา รััฐบาลได้้ตรา พระราชบััญญััติิควบคุุมการประกอบวิิชาชีีพวิิศวกรรม พ.ศ. 2505 ขึ้้น� เมื่่�อสภาพเศรษฐกิิจ สัังคมมีีการเปลี่่�ยนแปลง มีีความ ต้้องการวิิศวกรมากขึ้้�น จึึงมีีการเร่่งผลิิตวิิศวกร เป็็นผลให้้งาน วิิศวกรรมมีีปััญหาเรื่่�องคุุณภาพงาน จำำเป็็นต้้องมีีการปลููกฝััง จิิตสำำนึึกทางด้้านจรรยาบรรณและมีีการพััฒนาวิิชาชีีพอย่่าง ต่่อเนื่่�อง ครั้้�นเมื่่�อเกิิดเหตุุการณ์์ที่่�รุุนแรงหลายครั้้�งจนมีีผล กระทบต่่อความน่่าเชื่่�อถืือของวิิชาชีีพวิิศวกรรม อาทิิ เหตุกุารณ์์ จากรถบรรทุุกแก๊๊สระเบิิดที่่�ถนนเพชรบุุรีีตััดใหม่่เมื่่�อปีี พ.ศ. 2532 ไฟไหม้้โรงงาน อาคารถล่่มที่่�จัังหวััดนครราชสีีมา ซึ่่�ง ก่่อให้้เกิิดความสููญเสีียชีีวิิตและทรััพย์์สิินของประชาชนเป็็น จำำนวนมาก ทบวงมหาวิิทยาลััย และวิิศวกรรมสถานแห่่งประ เทศไทยฯ จึึงได้้มีีการจััดสััมมนาระดมความคิิดและได้้ข้้อสรุุป ในการจััดตั้้� ง “ สภาวิิศวกร ” รวม 4 ประการคืือ 1 ให้้มีีสภาวิิชาชีีพที่่�สามารถปกครอง ควบคุุมและกำำกัับ ดููแลกัันเอง สภาวิิศวกรจึึงต้้องมาจากการเลืือกตั้้� งของ สมาชิิก 2 ให้้มีีความคล่่องตััวในการบริิหารงานโดยอิิสระจึึงต้้อง มีีสถานภาพเป็็นนิิติิบุุคคล 3 ให้ส้ภาวิิศวกรมีีอำำนาจหน้้าที่่�ในการกำำกัับดููแลควบคุุม ส่่งเสริิม และสนัับสนุุนให้้เกิิดการพััฒนาการประกอบ วิิชาชีีพอย่่างต่่อเนื่่�องทัันต่่อวิิทยาการและความ ก้้าวหน้้าทางเทคโนโลยีี 4 ให้้มีีการประกอบวิิชาชีีพด้้วยมาตรฐานหนึ่�่งเดีียวไม่่ ว่่าจะเป็็นราชการหรืือเอกชน และจะไม่่มีีการยกเว้้น สำำหรัับคนต่่างชาติิ ต่่อมาได้้มีีการร่่างพระราชบััญญััติิวิิศวกรเมื่่�อปีี พ.ศ. 2538 โดยคณะบุุคคลผู้้ทรงคุุณวุุฒิิทางวิิศวกรรม จน ในที่่�สุุดพระราชบััญญััติิวิิศวกร พ.ศ. 2542 จึึงได้้เกิิดขึ้้�น และมีีผลบัังคัับใช้้ตั้้�งแต่่วัันที่่� 30 พฤศจิิกายน พ.ศ. 2542 ⬜⬜ องค์์ประกอบของสภาวิิศวกร 1 สมาชิิกสภาวิิศวกรแบ่่งออกเป็็น 3 ประเภทคืือ สมาชิิก สามััญ สมาชิิกวิิสามััญ และสมาชิิกกิิตติิมศัักดิ์์�ซึ่่�ง สมาชิิกเหล่่านี้้�จะเป็็นผู้้อนุุมััติินโยบายการบริิหารงาน ของคณะกรรมการสภาวิิศวกรในการประชุุมใหญ่่ สามััญประจำำปีี 2 คณะกรรมการสภาวิิศวกร จำำนวน 20 คน มาจากการ เลืือกตั้้� งโดยสมาชิกสิภาวิิศวกร 15 คน (เป็น็ผู้้ประกอบ วิิชาชีีพ 10 คน เป็็นอาจารย์์ในสถาบัันการศึึกษา 5 คน) กรรมการสภาวิิศวกรอีีก 5 คน มาจากการแต่่ง ตั้้� งโดยคณะรััฐมนตรีีจากการเสนอของรััฐมนตรีีว่่าการ สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 79
กระทรวงมหาดไทย กรรมการสภาวิิศวกรมีีหน้้าที่่�ออก ใบอนุุญาตฯ รัับรองปริิญญาฯ รัับรองความรู้้ความ ชำำนาญพิิเศษ และออกข้้อบัังคัับ ระเบีียบต่่างๆ 3 คณะกรรมการจรรยาบรรณ มาจากการแต่่งตั้้� งตามมติิ ของที่่�ประชุุมใหญ่ส่ภาวิิศวกร มีีหน้้าที่่�พิิจารณาวิินิิจฉััย กรณีีที่่�มีีการกล่่าวหาว่่าผู้้ได้้รัับใบอนุุญาตฯ ประพฤติิ ผิิดจรรยาบรรณแห่่งวิิชาชีีพ 4 คณะอนุุกรรมการ คณะทำำงาน และผู้้ชำำนาญ พิิเศษมาจากการแต่่งตั้้�งของที่่�ประชุุมกรรมการ สภาวิิศวกรมีีหน้้าที่่�ตามที่่�กรรมการสภาวิิศวกรกำำหนด 5 ผู้้ตรวจสภาวิิศวกร ที่่�ประชุุมใหญ่่สภาวิิศวกร แต่่งตั้้�งจากสมาชิิกหรืือบุุคคลภายนอกวิิศวกร มีีหน้้าที่่�ตรวจสอบการดำำเนิินงานของคณะกรรมการ สภาวิิศวกรแล้้วทำำรายงานเสนอต่่อที่่�ประชุุมใหญ่ส่ภา วิิศวกร 6 สำำ นัักงานสภาวิิศวกรประกอบด้้วยงาน 9 ฝ่่าย 1 สำำ นััก คืือ 1. ฝ่่ายทะเบีียนและใบอนุุญาต 2. ฝ่่ายมาตรฐานการศึึกษาและวิิชาชีีพ 3. ฝ่่ายบริิหาร 4. ฝ่่ายคลััง 5. สำำ นัักกฎหมายและจรรยาบรรณ 6. ฝ่่ายเทคโนโลยีีสารสนเทศ 7. ฝ่่ายสื่่�อสารองค์์กร 8. ฝ่่ายต่่างประเทศ 9. ฝ่่ายบริิหารจััดการสถานที่่� 10. ฝ่่ายซ่่อมบำำรุุง สำำ นัักงานสภาวิิศวกรมีีหััวหน้้าสำำ นัักงานสภาวิิศวกร บริิหารงานภายใต้้การกำกัำ ับดููแลของเลขาธิิการสภาวิิศวกร พระราชบััญญััติิ วิิศวกรพ.ศ. 2542 ประกาศในราชกิิจจานุุเบกษา เล่่มที่่� 116 ตอนที่่� 120 ก. เมื่่�อวัันที่่� 29 พฤศจิิกายน 2542 และ มีีผลบัังคับั ใช้ตั้้� งแต่วั่ ันที่่� 30 พฤศจิิกายน 2542 สภาวิิศวกร ทำำ หน้้าที่่ทุ�ุกรายการแทน ก.ว. สมาชิิก □ สภาวิิศวกร สมาชิกสิภาประกอบด้้วยประเภทของ สมาชิกิดัังนี้ ้� 1. สมาชิิกสามััญ มีีสิิทธิิในการกำำหนดทิิศทางและ อนาคตของสภาฯ โดยสามารถสมััครเป็็นกรรม การสภาฯ มีีสิิทธิ์์เ�ลืือกตั้้� ง รัับเลืือกตั้้� งหรืือ แต่่งตั้้� ง เป็็นกรรมการสภาฯ 2. สมาชิกวิิสามััญ ไม่มีีสิ่ ิทธิิในการออกเสีียงเลืือกตั้้� ง หรืือแต่่งตั้้� งเป็็นกรรมการสภาฯ 3. ใบอนุุญาตการประกอบวิิชาชีีพวิิศวกรรมควบคุุม ประกอบด้้วย 4. วุุฒิิวิิศวกร ( Fellow Engineer ) 5. สามััญวิิศวกร ( CharterEngineer ) 6. ภาคีีวิิศวกร ( Associate Engineer ) 7. ภาคีีวิิศวกรพิิเศษ ( Corporate Engineer ) ซึ่่งแ�ต่ล่ะระดัับมีีขอบเขตการทำำงานแตกต่่างกันั ▲ สภาวิิศวกร 1616/1 ถนนลาดพร้้าว แขวงวัังทองหลาง เขตวัังทองหลาง กรุุงเทพมหานคร 10310 สายด่่วน 1303 [email protected] coethailand www.coe.or.th @coethai ช่องทางการติดต่อ ⬜ สภาวิิศวกร พระราชบััญญัติั ิวิิศวกร พ.ศ. 2542 สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 80
ประวััติิความเป็็นมาของ “สภาสถาปนิิก” การก่อตั้งสภาสถาปนิกเริ่มตั้งแต่ พ.ศ. 2530 ⬜⬜ พ.ศ. 2530 - 2537 การผลัักดันัเพื่่�อก่่อตั้้�งสภาสถาปนิิกนำำ�เสนอ ผลัักดันัก่่อตั้้�ง สภาสถาปนิิก ในช่่วงเวลานี้้� คณะกรรมการบริิหารสมาคม สถาปนิิกสยาม ในพระบรมราชููปถััมภ์์ ในวาระนายกสมาคมฯ คุุณมติิ ตั้้� งพานิิช (พ.ศ. 2530 - 2532) มีีการพิิจารณาแนวทาง การพััฒนาวิิชาชีีพสถาปััตยกรรมให้้เจริิญก้้าวหน้้ายิ่่� งขึ้้�นโดย ให้้ความเห็็นว่่าพระราชบััญญััติิวิิชาชีีพสถาปััตยกรรม พ.ศ. 2508 ที่่�ใช้้กัันอยู่่ควรปรัับปรุุงให้้เท่่าทัันต่่อสถานการณ์์และ ความเปลี่่�ยนแปลงที่่�เกิิดขึ้้�น ในช่่วงเวลาขณะนั้้� นและต่่อไปใน อนาคต กระนั้้� นก็็ตามยัังมิิได้้มีีการดำำเนิินการใด ๆ อย่่างเป็็น รููปธรรมชััดเจน โครงการดัังกล่่าวสืืบเนื่่�องต่่อมาในวาระการ บริิหารของนายกสมาคมฯ คุุณนิิธิิ สถาปิิตานนท์์ (พ.ศ. 2535 – 2537) และคุุณยอดเยี่่�ยม เทพธรานนท์์ (พ.ศ. 2537 – 2539) โดยในปีีแรกของวาระการบริิหารของคุุณยอดเยี่่�ยม (พ.ศ. 2537) ได้้กำำหนดเป็็นนโยบายหลัักของสมาคมฯ เพื่่�อนำำเสนอ และผลัักดัันการก่่อตั้้� ง “สภาสถาปนิิก” ขึ้้�น เพื่่�อเป็็นองค์์กร สนัับสนุุน และส่่งเสริิมการประกอบวิิชาชีีพสถาปััตยกรรม เพื่่�อให้้วิิชาชีีพนี้้�ได้้ถููกกำำกัับดููแลโดยผู้้ประกอบวิิชาชีีพเอง ตามแนวทางประชาธิิปไตย สมาคมฯ ได้้แต่่งตั้้�งให้้คุุณนคร ศรีีวิิจารณ์์ เป็็นประธานที่่�ปรึึกษาและผู้้รัับผิิดชอบดำำเนิินการ เรื่่�องนี้้� ให้้สำำเร็็จลุุล่่วง ⬜⬜ พ.ศ. 2539 ประชาพิิจารณ์์ ลงมติิเห็น็ชอบร่า่งพระราชบััญญัติัิ และยื่่น� เสนอต่่อนายกรััฐมนตรีี □ วัันที่่� 13 มีีนาคม พ.ศ. 2539 ตััวแทนจากวิิชาชีีพได้้ เข้้าชี้้�แจงโดยตรงต่่อนายกรััฐมนตรีีนายบรรหาร ศิิลปอาชา และได้้กำำหนดให้จั้ ัดทำำประชาพิิจารณ์ขึ้้์�นโดยกรรมาธิกิารการ ปกครอง ในวัันที่่� 15 พฤษภาคม พ.ศ. 2539 ที่่�โรงแรมเซ็น็ทรัลั พลาซ่่า กรุุงเทพฯ ในวัันนั้้� นมีีผู้้ประกอบวิิชาชีีพเข้้าร่่วมการ ประชุุมประชาพิิจารณ์์มากกว่่า 400 คน และลงมติิเห็็นชอบ ร่่างพระราชบััญญััติินี้้� เป็็นเอกฉัันท์์ □ วัันที่่� 14 กรกฎาคม พ.ศ. 2539 เลขาธิิการนายก รััฐมนตรีีได้้เสนอให้้นายกรััฐมนตรีีรัับรองร่่างพระราชบััญญััติิ ฉบัับนี้้� เนื่่�องจากเป็็นร่่างพระราชบััญญััติิเกี่่�ยวกัับการเงิิน มาตรา 143 ทว่่าผู้้อำำนวยการกองงานการประกอบวิิชาชีีพ วิิศวกรรมควบคุุม และสถาปััตยกรรมควบคุุม หรืือ ก.ว. และ ก.ส. ให้้ความเห็็นว่่าไม่่ควรรัับรองางพระราชบััญญััติิ นี้้� เนื่่�องจากหากตั้้�งขึ้้�นเป็็นสภาวิิชาชีีพแล้้ว รััฐวิิสาหกิิจจะ สามารถควบคุุมผู้้ประกอบวิิชาชีีพได้้ และไม่่อาจประกััน ความปลอดภััยของสาธารณะได้้ ดัังนั้้�นนายกรััฐมนตรีี นายบรรหาร ศิิลปอาชา จึึงไม่่รัับรองร่่างพระราชบััญญััติินี้้� ตามข้้อเสนอของกองงานคณะกรรมการควบคุุมการประกอบ วิิชาชีีพวิิศวกรรมและสถาปััตยกรรม ในวัันที่่� 9 ตุุลาคม พ.ศ. 2539 ภายหลัังนายกรััฐมนตรีีนายบรรหาร ศิิลปอาชา ได้้ ยุุบสภาฯ ในวัันที่่� 27 กัันยายน พ.ศ. 2539 ⬜⬜ พ.ศ. 2540 ผลัักดัันร่่างพระราชบััญญััติิยื่่�นเสนอต่่อนายกรััฐมนตรีี อีีกครั้้�งและได้้รัับความเห็็นชอบตั้้�งสภาวิิชาชีีพ ภายใต้้รััฐบาลของพลเอก ชวลิิต ยงใจยุุทธ ทั้้� งสอง สมาคม ได้้แก่่ สมาคมวิิศวกรรมสถานแห่่งประเทศไทย ใน พระบรมราชููปถััมภ์์ และสมาคมสถาปนิิกสยาม ในพระบรม ราชููปถััมภ์์ ได้้ติิดต่่อประสานงานเพื่่�อผลัักดัันพระราชบััญญััติิ ต่่อรััฐบาล โดยผ่่านนายธวััชวงศ์์ ณ เชีียงใหม่่ รััฐมนตรีีช่่วย ว่่าการกระทรวงการคลััง ซึ่่�งได้้ทำำการศึึกษาร่่างพระราช บััญญััติิวิิศวกร และร่่างพระราชบััญญััติิสถาปนิกิ และให้้ความ เห็็นชอบจึึงได้้ประสานให้้สองสมาคมวิิชาชีีพเข้้าพบนายก รััฐมนตรีีพลเอก ชวลิิต ยงใจยุุทธ เมื่่�อวัันที่่� 10 กัันยายน พ.ศ. 2540 ผลจากการหารืือ นายกรััฐมนตรีีได้้ให้้ความเห็็นชอบ ในการเสนอตั้้� งสภาวิิชาชีีพ และได้้มอบให้้ประสานงานผ่่าน รััฐมนตรีีประจำำสำำ นัักนายกรััฐมนตรีีขณะนั้้� น ได้้แก่่ ดร.โภคิิน สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 81
พลกุลุ ซึ่่งไ�ด้รั้ับคำำแนะนำำ ให้้เพิ่่มเติิม�คำำอธิิบายและให้้เหตุผลทีุ่่� แสดงว่่าการมีีสภาวิิชาชีีพจะมีีข้้อดีีมากกว่่าคณะกรรมการ ก.ว และ ก.ส. อย่่างไร รวมทั้้� งมีีคุุณประโยชน์์ ต่่อคุุณภาพชีีวิิตของ ประชาชนอย่่างไร ดร.โภคิิน ได้้นำำเสนอร่่างพระราชบััญญััติิ ให้้คณะกรรมการกฤษฎีีกาปรัับปรุุงให้้เข้้ากรอบของกฎหมาย รััฐธรรมนููญ และกฎหมายที่่�เกี่่�ยวข้้อง คณะกรรมการกฤษฎีีกา ได้้เริ่่� มพิิจารณาในวัันที่่� 8 เมษายน พ.ศ. 2540 โดยเพิ่่� มสาระ สำำคััญอีีกมากมาย อีีกทั้้� งส่่งเสริิมมาตรการควบคุุมและกำำกัับ ดููแลในระดัับบุุคคลและระดัับนิิติิบุุคคล ไว้้อย่่างชััดเจน วััน ที่่� 7 พฤศจิิกายน พ.ศ.2540 ภายใต้้รััฐบาลของพลเอกชวลิิต ยงใจยุุทธ ทั้้� งสองสมาคมได้้แก่่ สมาคมวิิศวกรรมสถานแห่่ง ประเทศไทย ในพระบรมราชููปถััมภ์์ และสมาคมสถาปนิิก สยาม ในพระบรมราชููปถััมภ์์ ได้้ติิดต่่อประสานงานเพื่่�อผลักดันั พระราชบััญญััติิต่่อรััฐบาล โดยผ่่าน นายธวััชวงศ์์ ณ เชีียงใหม่่ รััฐมนตรีีช่่วยว่่าการกระทรวงการคลััง ซึ่่�งได้้ทำำการศึึกษาพระ ราชบััญญััติิวิิศวกร และร่่างพระราชบััญญััติิสถาปนิิก และให้้ ความเห็็นชอบ ⬜⬜ พ.ศ. 2541 ผ่านร่า่งพระราชบััญญัติัิสถาปนิิก และร่า่งพระราชบััญญัติัิ วิิศวกร จนถึึงรััฐบาลสมััยต่่อมาของนายกรััฐมนตรีีนายชวน หลีีกภััย ได้ทำ้ ำการพิิจารณาทบทวน และตรวจสอบร่่างพระราช บััญญััติิทั้้� งสองอีีกครั้้� ง พอดีีกัับที่่�คณะกรรมการกฤษฎีีกาได้้ส่่ง ผลการพิิจารณากลัับมาให้้ ในวัันที่่� 24 มีีนาคม พ.ศ. 2541 นาย อภิิสิิทธิ์์� เวชชาชีีวะ รััฐมนตรีีประจำำสำำ นัักนายกรััฐมนตรีี ได้้ นำำเสนอร่่างกฎหมายเข้้าพิิจารณาในคณะรััฐมนตรีี เนื่่�องจาก เห็็นความสำำคััญต่่อการประกอบวิิชาชีีพข้้ามชาติิ รวมทั้้�ง ผลกระทบที่่�มีีต่่อพระราชบััญญััติิคนต่่างด้้าวในประกาศคณะ ปฏิิวััติิ หรืือ ปว. 281 ที่่�กำำลัังจะเลิิกใช้้ในอนาคตอัันใกล้้โดย คณะรััฐมนตรีี ได้้มอบหมายให้้นายชำำนิิ ศัักดิิเศรษฐ์์ รััฐมนตรีี ว่่าการกระทรวงมหาดไทย นำำ ไปทบทวนก่่อนเสนอเข้้ารััฐสภา โดยเป็น็ฉบัับของรััฐบาล วัันที่่� 2 ตุลุาคม พ.ศ. 2541 เลขาธิกิาร คณะรััฐมนตรีี ได้้เสนอร่่างกฎหมายให้รั้ัฐสภาพิิจารณา วันที่่ ั � 21 ตุลุาคม พ.ศ. 2541 ที่่�ประชุุมรััฐสภามีีมติิ ผ่่านวาระที่่� 1 รัับหลักั การร่่างพระราชบััญญััติิทั้้� งสองฉบัับ ได้้แก่่ ร่่างพระราชบััญญััติิ สถาปนิิก และร่่างพระราชบััญญััติิวิิศวกร ⬜⬜ พ.ศ. 2542 คํําร้้องขอแก้้ไขจากสมาคมมััณฑนากรฯ ร่่างพระราช บััญญััติิสถาปนิิก ผ่่านความเห็็นชอบจากวุุฒิิสภา □ วัันที่่� 14 มกราคม พ.ศ. 2542 พระราชบััญญััติิร่่าง ที่่� 2 ได้้ผ่่านวาระที่่� 2 เข้้าสู่่การพิิจารณาของวุุฒิิสภา โดยนำำ เข้้าพิิจารณาในกรรมาธิิการวิิสามััญของวุุฒิิสภาตั้้�งแต่่เดืือน เมษายน พ.ศ. 2542 และเสนอเข้้าที่่�ประชุุมวุุฒิิสภา เพื่่�อ การอนุุมััติิในเดืือนกรกฎาคมปีีเดีียวกััน จนกระทั่่�งวัันที่่� 16 กัันยายน พ.ศ. 2542 ร่่างพระราชบััญญััติิสถาปนิิกซึ่่�งผ่่านการ พิิจารณาของสภาผู้้แทนราษฎรแล้้ว และรอเข้้าพิิจารณาใน ขั้้� นตอนสุุดท้้ายจากสภาผู้้แทนราษฎร ตามมาตรา 175 ของ รััฐธรรมนููญแห่่งราชอาณาจัักรไทยต้้องชะงัักลงจากหนัังสืือ คำำร้้องขอให้้แก้้ไขร่่างพระราชบััญญััติิสถาปนิิกรวมทั้้�งสิ้้� น 4 ฉบัับ จากสมาคมมััณฑนากรแห่่งประเทศไทย เสนอให้้แก้้ไข ชื่่�อสาขาวิิชาชีีพสถาปััตยกรรมภายใน เป็นส็าขาสถาปััตยกรรม มััณฑนศิิลป์์ ซึ่่�งต่่อมาได้้มีีมติิที่่�ประชุุมสภาผู้้แทนราษฎรให้้ใช้้ ชื่่�อวิิชาชีีพตามที่่�สมาคมมััณฑนากรแห่่งประเทศไทยขอแก้้ไข โดยให้้ใช้้ชื่่�อว่่า สาขาสถาปััตยกรรมภายในและมััณฑนศิิลป์์ และให้้มีีกรรมการสภาสถาปนิิกตามสััดส่่วนของสาขาวิิชาชีีพ รวมทั้้�งขอให้้กํําหนดคุุณสมบััติิกรรมการสภาสถาปนิิกเป็็น ระดัับสามััญสถาปนิกิ โดยไม่กำ่ ำหนดว่่าต้้องประกอบวิิชาชีีพมา แล้้ว 10 ปีี และขอให้้มีีบทเฉพาะกาล เรื่่�องการออกใบอนุุญาต ประกอบวิิชาชีีพโดยไม่่ต้้องแสดงผลงาน จากความขััดแย้้งดััง กล่่าวเป็น็เหตุุให้ส้ภาผู้้แทนราษฎรมีีมติิให้้แต่่งตั้้� งกรรมการร่่วม ตามมาตรา 175 (3) พิิจารณาว่่า มีีการแปรญััตติิของวุุฒิิสภา เพื่่�อเปลี่่�ยนแปลงสาระสำำคััญของร่่างพระราชบััญญััติิที่่�สภา ผู้้แทนราษฎรผ่่านความเห็็นชอบในวาระที่่� 3 มาแล้้วหรืือไม่่ และในที่่�สุุดเมื่่�อมีีการพิิจารณาแก้้ไข และจััดการประชุุมชี้้�แจง ในมวลหมู่่สัังคมวิิชาชีีพเป็็นที่่�เรีียบร้้อยแล้้วในที่่�สุุดร่่างพระ ราชบััญญััติิสถาปนิิกได้้ผ่่านความเห็็นชอบจากวุุฒิิสภา ในวััน ที่่� 15 ธัันวาคม พ.ศ. 2542 และเข้้าสู่่วาระประชุุมของสภา นิิติิบััญญััติิ ในวัันที่่� 23 ธันัวาคม พ.ศ. 2542 สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 82
เลขที่่� 12 ถนนพระราม 9 ซอย 36 แขวงหััวหมาก เขตบางกะปิิ กรุุงเทพฯ 10240 0-2318-2112 0-2318-2131 - 2 [email protected] www.act.or.th @act2543 ช่องทางการติดต่อ ⬜ สภาสถาปนิิก สภาสถาปนิิก Architect Council of Thailand ⬜⬜ พ.ศ. 2543 พระราชบััญญััติิสถาปนิิกมีีผลบัังคัับใช้้ จุุดเริ่่�มต้้น “สภาสถาปนิิก” พุุทธศัักราชแห่่งการก่่อตั้้�งสภาสถาปนิิก 2000 YEAR OF THE ACT ESTABLISHMENT สภาสถาปนิิกก่่อตั้้� งขึ้้�นในช่่วงปีี พ.ศ. 2543 ซึ่่�งเป็็น ยุุคที่่�เศรษฐกิิจของประเทศไทยมีีการขยายตััวเป็็นอย่่างมาก จากการลงทุุนก่่อสร้้างโครงการขนาดใหญ่่ และเป็็นช่่วงเวลา ที่่�สถาปนิกต่ิ ่างชาติิพยายามเข้้ามาประกอบวิิชาชีีพในประเทศ ด้้วยการร้้องขอผ่่านรััฐบาลของประเทศตนเองโดยใช้้มาตรการ ต่่าง ๆ ทั้้� งทางเศรษฐกิิจ การเมืือง รวมทั้้� งสร้้างข้้อต่่อรองต่่างๆ เพื่่�อให้รั้ัฐบาลไทยปรัับปรุุงแก้้ไขกฎหมายให้้ผู้้ประกอบวิิชาชีีพ สถาปััตยกรรมจากประเทศนั้้�นๆ สามารถเข้้ามาประกอบ วิิชาชีีพในประเทศไทยได้้อย่่างอิิสระและถููกต้้องตามกฎหมาย ในที่่�สุุดความพยายาม ดัังกล่่าวจากการประชุุมพหุุภาคีีรอบ อุุรุุกวััยทำำ ให้้เกิิดข้้อตกลงทั่่�วไปว่่าด้้วยการค้้า และบริิการ (General Agreement on Trade in Services) ซึ่่�งครอบคลุุม สาขา การก่่อสร้้าง และวิิชาชีีพอิิสระอื่่�นๆ โดยมีีหลัักการให้้ เปิิดเสรีีในวิิชาชีีพโดยไม่่มีีการกีีดกััน □ วัันที่่� 7 กุุมภาพัันธ์์ พ.ศ. 2543 ร่่างพระราชบััญญััติิ สถาปนิิกเข้้าสู่่กระบวนการ ทููลเกล้้าฯ ถวายเพื่่�อลงพระ ปรมาภิิไธยในพระบาทสมเด็็จพระบรมชนกาธิิเบศร มหา ภููมิิพลอดุุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิิตร รััชกาลที่่� 9 แห่่ง ราชวงศ์์จัักรีี และมีีผลบัังคัับใช้้เป็็นกฎหมายในพระราช อาณาจัักรไทย เมื่่�อวัันที่่� 21 กุุมภาพัันธ์์ พ.ศ. 2543 ถืือเป็็น พุุทธศัักราชของการเริ่่� มต้้น “สภาสถาปนิิก” และ “พระราช บััญญััติิสถาปนิิก พ.ศ. 2543” ตั้้� งแต่่บััดนั้้� นเป็็นต้้นมา พระราชบััญญััติิสถาปนิกิพ.ศ. 2543 ซึ่่ง�มีีผลบัังคัับใช้้ เมื่่�อวันที่่ ั � 21 กุุมภาพัันธ์์ พ.ศ. 2543 ได้กำ้ำหนดให้มีีส้ภาสถาปนิกิ และให้ส้ภาสถาปนิกิเป็นนิ็ ิติิบุุคคล ณ ขณะนั้้� นยัังไม่มีีก่ารเลืือก ตั้้� งคณะกรรมการสภาสถาปนิิก จึึงให้้คณะกรรมการควบคุุม การประกอบวิิชาชีีพสถาปััตยกรรม (ก.ส.) เป็็นผู้้ปฏิิบััติิหน้้าที่่� คณะกรรมการไปพลางก่่อน โดยให้้สำำ นัักงาน ก.ส. ปฏิิบััติิ หน้้าที่่�สำำ นัักงานสภาสถาปนิิก ตามบทเฉพาะกาลแห่่งพระ ราชบััญญััติิสถาปนิิก พ.ศ. 2543 จนกว่่าจะมีีคณะกรรมการ สภาสถาปนิกิเข้้ามาปฏิิบััติิหน้้าที่่�ตามพระราชบััญญััติิดัังกล่่าว การเลืือกตั้้� งคณะกรรมการสภาสถาปนิิกได้้ดำำเนิิน การเสร็็จสิ้้� น ในปีี พ.ศ. 2543 (คณะกรรมการวาระที่่� 1) โดย นายปรีีดิ์์�บุุรณศิิริิ ได้้รัับเลืือกจากคณะกรรมการฯ ให้้ดำำรง ตำำแหน่่งนายกสภาสถาปนิิก และได้้โอนถ่่ายงาน จากกองงาน ก.ว. และ ก.ส. เพื่่�อมาบริิหารจััดการเอง จนต่่อมาในเดืือน กุุมภาพัันธ์์ พ.ศ. 2544 ได้้รัับบุุคคลภายนอกเข้้ามาทำำงานเป็็น เจ้้าหน้้าที่่�ประจำำอยู่่ภายใต้้การกำำกัับดููแลของคณะกรรมการ สภาสถาปนิิก ▲ สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 83
ประวััติิความเป็็นมาของ “สััตวแพทยสภา” สัตวแพทยสภา... 21 ปีองค์กรวิชาชีพการสัตวแพทย์ สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 84 ⬜⬜ นัับตั้้�งแต่่ปีี พ.ศ. 2455 “ โรงเรีียนนายสิิบสััตวรัักษ์์” ได้้ถืือกำำเนิิดขึ้้�น ก่่อน เปลี่่�ยนชื่่�อเป็็น “อััศวแพทย์์ทหารบก” จนได้้รัับการจััดตั้้� งเป็็น “แผนกสััตวแพทย์์” ภายในคณะอัักษรศาสตร์์ จุุฬาลงกรณ์์ มหาวิิทยาลััย ในปีี พ.ศ.2478 ถืือได้้ว่่าวิิชาชีีพการสััตวแพทย์์ เป็็นวิิชาชีีพที่่�เก่่าแก่่วิิชาชีีพหนึ่�่งของประเทศไทย และเมื่่�อมีี การยกเลิิกพระราชบััญญััติิควบคุุมการบำำบััดโรคสััตว์์ พ.ศ. 2505 แล้้ว จึึงจััดตั้้�งสััตวแพทยสภาเป็็นองค์์กรวิิชาชีีพตาม พระราชบััญญััติิวิิชาชีีพการสัตัวแพทย์์ พ.ศ. 2545 ในระยะเริ่่ม� ต้้นยัังไม่่มีีทุุนทรััพย์์และไม่่มีีที่่�ทำำการ กรมปศุุสััตว์์ได้้ให้้ความ อนุุเคราะห์์ที่่�ทำำการชั่่�วคราว (ชั้้�น 5 ตึึกวิิจิิตรพาหนะการ) อัันเนื่่�องมาจากบทเฉพาะกาลตามมาตรา 60 ความว่่าในระยะ เริ่่� มแรกที่่�ยัังมิิได้้เลืือกตั้้� งสมาชิิกเป็็นกรรมการตามมาตรา 16 (3) ให้้คณะกรรมการสััตวแพทยสภาประกอบด้้วย อธิิบดีีกรม ปศุุสััตว์์เป็็นนายกสััตวแพทยสภา ทำำ ให้้สััตวแพทยสภาได้้รัับ ความอนุุเคราะห์์หลาย ๆ สิ่่� ง รวมทั้้� งการอำำนวยความสะดวก ในการใช้ห้้องประชุุม ระบบอิินเตอร์์เน็ต็ (ซึ่่�งต่่อมาได้้จััดสรรใช้้ งานเอง) อีีเมล์์เพื่่�อการติิดต่่อภายในและภายนอก และบ่่อย ครั้้ง�ที่่�ได้้อนุุเคราะห์์ให้้ใช้รถตู้ของ้กรมปศุสัุตว์ั ์ในกิิจกรรมต่่าง ๆ ของสััตวแพทยสภามาโดยตลอด ส่่วนเครื่่�องใช้้สำำ นัักงานได้้ รัับบริิจาคจากนายสััตวแพทย์์สุุเมธ ทรััพย์์ชููกุุล นอกจากนี้ ้� สััตวแพทยสมาคมแห่่งประเทศไทย ในพระบรมราชููปถััมภ์์ ได้้บริิจาคเงิินจำำนวน 300,000.00 บาท (สามแสนบาทถ้้วน) ใช้้ในการดำำเนิินงาน ซึ่่�งช่่วงนั้้�นสััตวแพทยสภามีีเจ้้าหน้้าที่่� ประจำำอยู่่ 2 ตำำแหน่่ง คืือเจ้้าหน้้าที่่�บริิหารงานทั่่� วไป และ พนัักงานธุุรการ ดำำเนินกิารสมััครสมาชิกิฯ ขึ้้�นทะเบีียนฯ และ ออกใบอนุุญาตเป็็นผู้้ประกอบวิิชาชีีพการสััตวแพทย์์ ใบแปล หนัังสืือรัับรองต่่าง ๆ เป็็นนายทะเบีียนออกใบเสร็็จรัับชำำระ ค่่าธรรมเนีียมต่่างๆ และจััดการประชุุม ต่่อมาในปีี พ.ศ. 2546 ได้้ย้้ายที่่�ทำำการไปยัังตึึก OIE ของกรมปศุุสััตว์์ และได้้เพิ่่� ม เจ้้าหน้้าที่่�การเงิินและบััญชีี ⬜⬜ ปีี พ.ศ. 2547 สััตวแพทยสภาได้้จััดตั้้�งศููนย์์การศึึกษาต่่อเนื่่�องทาง สััตวแพทย์์ กำำหนดเกณฑ์์การศึึกษาต่่อเนื่่�องให้้เป็็นเอกภาพ เชิิงนโยบายและมาตรฐานแห่่งวิิชาชีีพ โดยทำำหน้้าที่่� 1) ออกระเบีียบเพื่่�อการรัับรองสถานภาพสถาบัันและคุุณภาพ กิิจกรรมเพื่่� อดำำเนิินการจััดการศึึกษาต่่อเนื่่�อง 2) ออก ระเบีียบการประชุุมของคณะกรรมการ 3) ออกระเบีียบการ บริิหารบุุคคล การบริิหารงบประมาณ และการบริิหารทั่่� วไป ของศููนย์์ 4) กำำหนดองค์์ประกอบ คุุณสมบััติิ และแต่่งตั้้� ง คณะอนุุกรรมการเพื่่�อดำำเนิินการต่่าง ๆ ของคณะกรรมการ 5) กำำหนดค่่าบำำรุุงและค่่าธรรมเนีียมต่่าง ๆ 6) ติิดตาม และประเมิินผลการปฏิิบััติิงานของศููนย์์ และรายงานต่่อ สััตวแพทยสภาเป็็นประจำำทุุกปีี 7) เสนอแต่่งตั้้� งหรืือถอดถอน ผู้้จััดการตลอดจนกำำหนดอััตราเงิินเดืือนและค่่าตอบแทนของ ผู้้จััดการต่่อคณะกรรมการสััตวแพทยสภา 8) ประชาสััมพัันธ์์ กิิจกรรมที่่�จะจััดให้้สมาชิิกทราบโดยทั่่�วกััน และ 9) รัับรอง การสะสมหน่่วยกิิตสำำหรัับผู้้ประกอบวิิชาชีีพการสััตวแพทย์์ ชั้้� นหนึ่�่ง และผลการทดสอบการฝึึกอบรมสำำหรัับผู้้ประกอบ วิิชาชีีพการสัตัวแพทย์ชั้้ ์นส�อง เพื่่�อใช้้ในการต่่ออายุุใบอนุุญาต โดยในระยะนี้้�ได้้จััดจ้้างเจ้้าหน้้าที่่�เพิ่่� มเติิมตามภาระงานอีีก 3 ตำำแหน่่ง ได้้แก่่ ผู้้จััดการศููนย์์การศึึกษาต่่อเนื่่�องทาง สััตวแพทย์์ และเจ้้าหน้้าที่่�บริิหารงานทั่่� วไป จำำนวน 2 คน สััตวแพทยสภาได้้รัับความร่่วมมืือจากกรมปศุุสััตว์์ และคณะสััตวแพทยศาสตร์์ของทุุกมหาวิิทยาลััยในขณะนั้้� น ในการดำำเนิินงานจััดกิิจกรรมต่่าง ๆ เพื่่�อหารายได้้อย่่างต่่อ เนื่่�อง เมื่่�อสััตวแพทยสภามีีเงิินจำำนวนหนึ่�่ง คณะกรรมการ สััตวแพทยสภาในวาระนั้้�นจึึงได้้มีีมติิให้้ซื้้�อที่่�ดิินสำำหรัับการ ก่่อสร้้างที่่�ทำำการสำำ นัักงานสััตวแพทยสภา และเมื่่�อวัันที่่� 30 เมษายน 2551 สััตวแพทยสภาได้้จััดซื้้�อที่่�ดิินถนนนครอิินทร์์ พร้้อมสิ่่� งปลููกสร้้าง ตำำบลบางไผ่่ อำำเภอเมืือง จัังหวััดนนทบุุรีี เนื้้�อที่่�ประมาณ 2 ไร่่ 69 ตารางวา ในราคา 47,500,000.00 บาท (สี่่�สิิบเจ็็ดล้้านห้้าแสนบาทถ้้วน)
สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 85 ⬜⬜ ปีี พ.ศ. 2552 เมื่่� อข้้อบัังคัับสััตวแพทยสภาว่่าด้้วยการรัับรอง ปริิญญาในวิิชาชีีพการสััตวแพทย์์ พ.ศ. 2552 มีีผลบัังคัับใช้้ สััตวแพทยสภาได้้จััดตั้้�งอนุุกรรมการมาตรฐานวิิชาชีีพการ สััตวแพทย์์ ขึ้้�นโดยมีีอำำนาจหน้้าที่่�ดัังต่่อไปนี้้� 1) ศึึกษาติิดตาม ความก้้าวหน้้าทางวิิชาการทางสััตวแพทยศาสตร์์และวิิชาชีีพ การสััตวแพทย์์ 2) กำำหนดและพััฒนามาตรฐานวิิชาชีีพการ สััตวแพทย์์เสนอคณะกรรมการสััตวแพทยสภาพิิจารณา 3) ให้้ความเห็็นการปรัับปรุุงหลัักเกณฑ์์มาตรฐานหลัักสููตรและ สถาบัันให้้ทัันต่่อการเปลี่่�ยนแปลงของวิิทยาการในระดัับ นานาชาติิ เพื่่�อเสนอสััตวแพทยสภาพิิจารณา และประกาศ ใช้้ 4) พิิจารณาให้้ความเห็็นชอบ หรืือไม่่เห็็นชอบ หรืือเพิิก ถอนความเห็็นชอบหลัักสููตรสััตวแพทยศาสตรบััณฑิิต และ ให้้การรัับรอง หรืือไม่่รัับรอง หรืือเพิิกถอนการรัับรองสถาบััน หรืือการรัับรองปริิญญา ตามที่่�คณะทำำงานเสนอ เพื่่�อเสนอให้้ คณะกรรมการพิิจารณา 5) ให้คำ้ ำแนะนำำสถาบันัเพื่่�อประโยชน์์ ในการพััฒนาสถาบัันและหลัักสููตรสััตวแพทยศาสตรบััณฑิิต และ 6) แต่่งตั้้� งคณะทำำงานอื่่�น ๆ เพื่่�อดำำเนินกิารตามข้้อบัังคัับนี้้� จากนั้้� นได้้จััดตั้้� งศููนย์์เมิินความรู้้ความสามารถขั้้� นพื้้�นฐานของ การประกอบวิิชาชีีพการสัตัวแพทย์์ โดยมีีอำำนาจและหน้้าที่่�ดััง ต่่อไปนี้้� 1) จััดทำำระบบ วิิธีีการทดสอบและพััฒนาเครื่่�องมืือวััด มาตรฐานสำำหรัับการประเมินิความรู้้ความสามารถขั้้นพื้้� �นฐาน ของการประกอบวิิชาชีีพการสััตวแพทย์์ 2) จััดทำำคลัังข้้อสอบ คลัังอุุปกรณ์์ 3) ดำำเนิินการสอบวััดความรู้้ ความสามารถ และ คุุณลัักษณะต่่าง ๆ ให้้กัับสััตวแพทย์์เพื่่�อประโยชน์์ในการ ขอรัับในอนุุญาตประกอบวิิชาชีีพการสััตวแพทย์์ 4) ควบคุุม คุุณภาพของการประเมินิความรู้้ความสามารถขั้้� นพื้้�นฐานของ การประกอบวิิชาชีีพการสััตวแพทย์์ 5) รัับรองความรู้้ความ สามารถของบััณฑิิตสััตวแพทย์์ในการประกอบวิิชาชีีพการ สััตวแพทย์์ให้้เป็็นไปตามมาตรฐานวิิชาชีีพ 6) ออกระเบีียบ ต่่าง ๆ ของศููนย์์ประเมิินความรู้้ความสามารถขั้้� นพื้้�นฐานของ การประกอบวิิชาชีีพการสััตวแพทย์์โดยความเห็็นชอบของ สััตวแพทยสภา 7) รายงานกิิจกรรมต่่อสััตวแพทยสภาอย่่าง น้้อยปีีละ 1 ครั้้� ง 8) ประชาสััมพัันธ์์และเผยแพร่่ข่่าวสารของ ศููนย์์ฯ สู่่สมาชิิกสััตวแพทยสภา และ 9) หน้้าที่่�อื่่�นตามที่่�คณะ กรรมการสัตัวแพทยสภามอบหมาย และมีีการจััดจ้้างเจ้้าหน้้าที่่� เพิ่่� มเติิมตามภาระงานอีีก 3 ตำำแหน่่ง ได้้แก่่ ผู้้จััดการศููนย์์ ประเมิินความรู้้ความสามารถขั้้� นพื้้�นฐานฯ เจ้้าหน้้าที่่�บริิหาร งานทั่่� วไป จำำนวน 2 คน ⬜⬜ ปีี พ.ศ. 2555 เมื่่�อข้้อบัังคัับสััตวแพทยสภาว่่าด้้วยสวััสดิิการสมาชิิก สััตวแพทยสภา พ.ศ. 2555 มีีผลบัังคัับใช้้สััตวแพทยสภาได้้ จััดตั้้�งอนุุกรรมการสวััสดิิการสมาชิิกสััตวแพทยสภามีีหน้้าที่่� พิิจารณาคำำขอและอนุุมััติิให้้ความช่่วยเหลืือตามข้้อบัังคัับนี้ ้� และรายงานผลการปฏิิบััติิงานต่่อคณะกรรมการ ได้้มีีการจััด จ้้างเจ้้าหน้้าเพิ่่� มเติิมตามภาระงาน จำำนวน 1 ตำำแหน่่งเป็็น เจ้้าหน้้าที่่�คอมพิิวเตอร์์ ⬜⬜ วัันที่่� 20 มีีนาคม 2557 ได้้เริ่่�มดำำเนิินการก่่อสร้้างอาคารสำำ นัักงานสััตว แพทยสภา โดยใช้้งบประมาณก่่อสร้้าง 73,850,000.00 บาท (เจ็็ดสิิบสามล้้านแปดแสนห้้าหมื่่�นบาทถ้้วน) ซึ่่�งได้้รัับจััดสรร จากงบประมาณแผ่่นดิินร้้อยละ 50 และงบประมาณของสััตว แพทยสภา ร้้อยละ 50 นอกจากนี้ ้� สััตวแพทยสภายัังใช้้งบ ประมาณเพิ่่มเติิมใ �นการจ้้างผู้้ควบคุุมงานก่่อสร้้างฯ อีีกจำำนวน 1,200,000.00 (หนึ่�่งล้้านสองแสนบาทถ้้วน) และสร้้างเสร็็จ พร้้อมส่่งมอบงานเมื่่�อวัันที่่� 3 สิิงหาคม 2558 สำำ นัักงานสััตว แพทยสภาได้้เริ่่� มเปิิดทำำการในวัันจัันทร์์ที่่� 17 สิิงหาคม 2558 จนถึงปััจ ึจุบัุนัสัตัวแพทยสภาได้รั้ับเงินอุิุดหนุนุจากกรมปศุสัุตว์ั ์ ปีีละ 500,000.00 บาท (ห้้าแสนบาทถ้้วน) จนถึึงปััจจุุบััน ⬜⬜ ปีี พ.ศ. 2557 ได้้ก่่อตั้้� งวิิทยาลััยวิิชาชีีพการสััตวแพทย์์ชำำนาญการ แห่่งประเทศไทย มีีหน้้าที่่�ออกอนุุมััติิบััตร และวุุฒิิบััตรแสดง ความรู้้ความชำำนาญในการประกอบวิิชาชีีพการสััตวแพทย์์ ในสาขาต่่างๆ ดัังนี้้� 1) พยาธิวิิทยา (Pathology) 2) เวชศาสตร์์ ระบบสืืบพัันธุ์์ (Theriogenology) 3) ศััลยศาสตร์์ (Surgery) 4) อายุุรศาสตร์์ (Medicine) และ 5) สััตวแพทย์์สาธารณสุุข (Veterinary Public Health) และได้้มีีการจััดจ้้างเจ้้าหน้้าที่่� เพิ่่มเติิม�ตามภาระงานจำำนวน 2 ตำำแหน่่ง เป็น็เจ้้าหน้้าที่่�บริิหาร งานทั่่� วไป จำำนวน 2 คน
สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 86 ⬜⬜ ปีี พ.ศ. 2558 อุุปนายกสััตวแพทยสภา คนที่่� 1 (รศ.สพ.ญ.ดร. อััจฉริิยา ไศละสููต) ขอความเห็็นชอบสััตวแพทยสภาตั้้� งคณะ อนุุกรรมการด้้านการต่่างประเทศ เพื่่�อดำำเนิินกิิจกรรมความ ร่่วมมืือระหว่่างประเทศ ศึึกษาและเตรีียมความพร้้อมวิิชาชีีพ สััตวแพทย์์ในการเข้้าสู่่ประชาคมเศรษฐกิิจอาเซีียน (Asian Economic Community; AEC) และการเป็็น Veterinary Medical Hub ของ AEC ต่่อเนื่่�องมาจนถึึง ปีี พ.ศ. 2564 ได้้ก่่อตั้้�งหน่่วยวิิรััชกิิจ โดยคณะอนุุกรรมการด้้านการต่่าง ประเทศร่่วมกัับเครืือข่่ายสภาวิิชาชีีพการสััตวแพทย์์แห่่ง อาเซีียน (AVSBN) ดำำเนิินกิิจกรรมด้้านการต่่างประเทศเพื่่�อ สนัับสนุุนการทำำงานของสััตวแพทยสภามาตลอดระยะเวลา 6 ปีีที่่�ผ่่านมา โดยได้้ดำำเนิินการจััดตั้้�งสำำ นัักงานเครืือข่่าย ASEAN Veterinary Statutory Body Network (AVSBN’s Secretariat Office) ขึ้้�น ณ สััตวแพทยสภา ตลอดจนมีีการ ดำำเนิินกิิจกรรมด้้านการต่่างประเทศระหว่่างอาเซีียนจน เกิิดการพััฒนาอย่่างต่่อเนื่่�องโดยเฉพาะด้้านการเคลื่่�อนย้้าย บุุคลากรทางด้้านสััตวแพทย์์หรืือ MRA on Veterinary Practitioner ซึ่่งอ�ยู่่ระหว่่างกระบวนการเข้้าสู่่การพิิจารณาของ อาเซีียนทั้้� งนี้้�ความก้้าวหน้้าดัังกล่่าวเกิิดจากการประสานความ ร่่วมมืือกัับกรมปศุุสััตว์์ องค์์การสุุขภาพสััตว์์โลก (WOAH เดิิม คืือ OIE) ภาคีีคณบดีีสััตวแพทยศาสตร์์แห่่งประเทศไทย คณะ สัตัวแพทยศาสตร์ทั้้ ์ � งในและต่่างประเทศ นอกจากนี้ยั ้� ังมีีการขัับ เคลื่่�อนโครงการ OIE-VSB Twinning Program ระหว่่างสััตว แพทยสภาประเทศไทยกัับ Australasian Veterinary Board Council (AVBC) (พ.ศ. 2561 – 2563) ในการยกระดัับและ พััฒนาบทบาทหน้้าที่่�ของผู้้สนัับสนุุนวิิชาชีีพการสััตวแพทย์์ (VPPs) และมาตรฐานวิิชาชีีพการสััตวแพทย์์ รวมถึึงการ รัับรองมาตรฐานหลัักสููตรและสถาบัันโดยองค์์กรวิิชาชีีพ สากล (Accreditation Standards for Veterinary School) จนทำำ ให้้คณะสััตวแพทยศาสตร์์ในประเทศไทยสามารถ ขอรัับรองมาตรฐานจากองค์์กรวิิชาชีีพสััตวแพทย์์จากต่่าง ประเทศได้้ และยัังทำำ ให้้มาตรฐานวิิชาชีีพสัตัวแพทย์์ของสัตัว แพทยสภาได้้รัับการยอมรัับให้้เป็็นต้้นแบบในการที่่�จะพััฒนา เป็น็มาตรฐานวิิชาชีีพสัตัวแพทย์์ในอาเซีียนอีีกด้้วย ดัังนั้้� นการ ทำำงานร่่วมกัันของคณะอนุกรรุมการด้้านการต่่างประเทศและ เครืือข่่ายสภาวิิชาชีีพการสััตวแพทย์์แห่่งอาเซีียน (AVSBN) นั้้� น ทำำ ให้้เกิิดประโยชน์์ต่่อสััตวแพทยสภาทั้้�งในแง่่ของการ พััฒนาและยกระดัับวิิชาชีีพการสัตัวแพทย์์ และการทำำ ให้สั้ตัว แพทยสภาเป็็นที่่�ยอมรัับในระดัับสากลต่่อไป ⬜⬜ ปีี พ.ศ. 2564 -2566 สืืบเนื่่�องจากสััตวแพทยสภาได้้รัับรายงานเรื่่�องร้้อง เรีียนเป็็นจำำนวนมากเกี่่�ยวกัับเรื่่�องหมอเถื่่�อน หรืือผู้้ไม่่มีี ใบอนุุญาตเป็็นผู้้ประกอบวิิชาชีีพการสััตวแพทย์์ทำำการรัักษา สััตว์์ทั่่�วประเทศไทย ปััจจุุบัันนี้ ้�สื่่�อสัังคมออนไลน์์เปิิดกว้้าง มากขึ้้�นจนประชาชนสามารถศึึกษาได้้จากสื่่�อสัังคมออนไลน์์ หรืือกรณีีครููพัักลัักจำำ แล้้วมาเปิิดเป็็นสถานที่่�รัักษาสััตว์์อย่่าง ผิิดกฎหมายตามพระราชบััญญััติิวิิชาชีีพการสััตวแพทย์์ พ.ศ. 2545 และพระราชบััญญััติิสถานพยาบาลสััตว์์ พ.ศ. 2533 แก้้ไขเพิ่่� มเติิม (ฉบัับที่่� 2) พ.ศ. 2557 ทั้้�งการจััดตั้้�ง สถานพยาบาลสััตว์์โดยนำำชื่่�อของบุุคคลผู้้ที่่�มีีใบอนุุญาตเป็็น ผู้้ประกอบวิิชาชีีพการสัตัวแพทย์์ เพื่่�อขอจััดตั้้� งสถานพยาบาล สััตว์์หรืือโรงพยาบาลสััตว์์ และขอเป็็นผู้้ดำำเนิินการสถาน พยาบาลสััตว์์โดยที่่�ผู้้ที่่�มีีใบอนุุญาตเป็็นผู้้ประกอบวิิชาชีีพ การสััตวแพทย์์ไม่่ได้้ทำำการรัักษาในคลิินิิกรัักษาสััตว์์ หรืือ โรงพยาบาลสััตว์์แห่่งนั้้� นแต่่อย่่างใด หรืือกรณีีผู้้ทำำการแอบ อ้้างหรืือปลอมแปลงใบอนุุญาตเป็็นผู้้ประกอบวิิชาชีีพการ สััตวแพทย์์ ส่่งผลในระยะยาวให้้กัับสััตว์์และผู้้บริิโภคที่่�จะ ต้้องนำำสััตว์์เข้้ารัับการรัักษาจากหมอเถื่่�อน ประกอบกัับการ รัักษาที่่�ไม่่ได้้คุุณภาพ เป็็นผลทำำ ให้้สััตว์์ได้้รัับความเสี่่�ยงและ อัันตรายจนถึึงแก่่ชีีวิิตจนทำำ ให้้ผู้้บริิโภคได้้รัับความเสีียหาย ปััจจุุบัันวิิชาชีีพการสััตวแพทย์์ถืือว่่ามีีความสำำคััญอย่่างยิ่่� งต่่อ ประเทศไทย อาทิิเช่น่การให้้บริิการด้้านบำำบััดรัักษาโรคสััตว์์ การเสริิมสร้้างสุุขภาพสัตว์ั ์ การควบคุุมโรคติิดต่่อระหว่่างสัตว์ั ์ สู่่คน ควบคุุมการป้้องกัันโรคระบาดสััตว์์ การเฝ้้าระวัังระบาด วิิทยาทางสััตวแพทย์์ การควบคุุมการเคลื่่�อนย้้ายสััตว์์และ ซากสััตว์์นั้้� น เพื่่�อมิิให้้เกิิดความเสีียหายต่่อสััตว์์หรืือผู้้บริิโภค อีีกต่่อไป สััตวแพทยสภาในฐานะองค์์กรควบคุุมผู้้ประกอบ วิิชาชีีพการสััตวแพทย์์ จึึงเล็็งเห็็นแล้้วว่่าเพื่่�อเป็็นการลดภาระ จากกรมปศุุสััตว์์ ในการออกปฏิิบััติิงานตรวจสอบกระทำำ การล่่อซื้้�อจัับกุุมหมอเถื่่�อน หรืือการกระทำำผิิดเกี่่�ยวกัับการ ประกอบวิิชาชีีพการสััตวแพทย์์ เพื่่�อให้้เกิิดความรวดเร็็วและ มีีประสิิทธิิภาพสููงสุุด สัตัวแพทยสภาจึึงจััดตั้้� งโครงการป้้องกััน
68/8 หมู่่ที่่� 1 ถนนนครอินิทร์์ ตำำบลบางไผ่่ อำำเภอเมืือง จัังหวััดนนทบุรีีุ 11000 0-2017-0700 - 8 0-217-0709 [email protected] , [email protected] www.vetcouncil.or.th สัตัวแพทยสภา ประเทศไทย @023sexft พระราชบััญญัติั ิวิิชาชีพีการสััตวแพทย์์ พ.ศ. 2545 ช่องทางการติดต่อ ⬜⬜ สััตวแพทยสภา สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 87 และปราบปรามผู้กระ้ทำำผิดิตามพระราชบััญญัติั ิวิิชาชีพีการ สััตวแพทย์์ พ.ศ. 2545 โดยได้้มีีการจััดจ้้างนิิติิกรเพิ่่� มเติิม ตามภาระงานอีีกจำำนวน 3 ตำำแหน่่ง จากเดิิมที่่�มีีนิิติิกร ปฏิิบััติิ หน้้าที่่�ในการดููแลเรื่่�องร้้องเรีียน อยู่่ จำำนวน 2 ตำำแหน่่ง รวม เป็็นมีีนิิติิกรทั้้� งสิ้้� นจำำนวน 5 ตำำแหน่่ง เพื่่�อรองรัับงานด้้านนี้ ้� ตลอดระยะเวลากว่่า 21 ปีี คณะกรรมการสััตว แพทยสภา ทุุกวาระที่่�ผ่่านมาได้้ดำำเนิินงานตามวััตถุุประสงค์์ และอำำนาจหน้้าที่่�เพื่่�อการพััฒนาวิิชาชีีพการสััตวแพทย์์ของ ประเทศไทย ภายใต้้ปณิิธาน ▲ “สััตวแพทยสภา ยึึดมั่่�นมาตรฐาน สานความร่่วมมืือ ยึึดถืือประโยชน์์สัังคม”
ประวััติิความเป็็นมาของ “สภาเทคนิิคการแพทย์์” ประวัติความเป็นมา สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 88 ความต้้องการเทคนิิคการแพทย์์ในประเทศไทยได้้เริ่่ม� ตั้้� งแต่่ พ.ศ. 2487 เพื่่�อแก้้ไขปััญหาการขาดแคลนบุุคลากรซึ่่�ง ทำกำารตรวจสอบทางห้้องปฏิิบััติิการทำำ ให้้เกิิดการจััดตั้้งโ�รงเรีียน เทคนิิคจากแพทย์ขึ้้์น� ณ คณะพยาบาลศาสตร์ศิ์ริริาชพยาบาล มหาวิิทยาลััยแพทยศาสตร์์ และโรงพยาบาลจุุฬาลงกรณ์์ เมื่่�อปีี พ.ศ. 2494 และต่่อมาได้้สถาปนาเป็น็คณะเทคนิิคการแพทย์์ เมื่่�อปีี พ.ศ. 2500 ซึ่่งเ�ป็น็คณะเทคนิิคการแพทย์์ มหาวิิทยาลััย มหิิดลในปััจจุบัุนั มีีศาสตราจารย์น์ายแพทย์วีีกููล ์ วีีรานุวัุตติ์์ ั เ�ป็น็ คณบดีีคณะเทคนิิคการแพทย์ท่์ ่านแรกถืือว่่าท่่านเป็น็ผู้้ให้กำ้ำเนิิด วิิชาชีีพเทคนิิคการแพทย์์ในประเทศไทย ต่่อมาในปีี พ.ศ. 2506 ศาสตราจารย์์ นายแพทย์วีีกููล ์ วีีรานุวัุตติ์์ ั ไ�ด้ก่้่อตั้้ง�สมาคมเทคนิิค การแพทย์์แห่่งประเทศไทยขึ้้น� และเป็นน็ายกสมาคมเทคนิิคการ แพทย์์แห่่งประเทศไทยท่่านแรก โดยมีีวััตถุปรุะสงค์์เพื่่�อรักัษา ระดัับวิิชาชีีพเทคนิิคการแพทย์์ เพื่่�อผดุุงส่่งเสริิมให้ก้้าวหน้้า เพื่่�อ สมานสามััคคีี เพื่่�อเป็นศููนย์็กล์างแลกเปลี่่�ยน และเผยแพร่่ความ รู้้ และเพื่่�อร่่วมรักัษาจรรยาในวิิชาชีีพ จนกระทั่่� งปีี พ.ศ. 2519 นายแสงชััย ไหลวััฒนา (ปััจจุบัุนัเปลี่่�ยนชื่่�อเป็นน็ายแสง มีีนิิจสินิ ) นายกสมาคมฯ ได้ผลั้กดันพร้ั ้อมกัับวิิชาชีีพกายภาพบำบัำ ัด ให้ทั้้ง� สองวิิชาชีีพเป็น็ผู้้ประกอบโรคศิลปิะตามพระราชบััญญััติิควบคุุม การประกอบโรคศิิลปะ พ.ศ. 2479 โดยคำสั่่ ำ� งคณะปฏิิรููปการ ปกครองแผ่นดิ่นิ ฉบัับที่่� 38 และวันที่่ ั � 21 ตุลุาคม พ.ศ.2519 มีี คณะกรรมการการประกอบโรคศิลปิะเป็น็ผู้้ควบคุุมการประกอบ โรคศิลปิะ และไม่่ให้มีี ้ผู้้แสวงหาผลประโยชน์์ หรืือใช้วิ้ิชาชีีพโดย มิิชอบทำำ ให้้เกิิดความเสีียหายต่่อประชาชน ต่่อมามีีการออกพระราชบััญญััติิการประกอบโรค ศิลปิะ พ.ศ. 2542 กำำหนดให้มีี ้คณะกรรมการวิิชาชีีพสาขาเทคนิิค การแพทย์์ ทำำหน้้าที่่ขึ้้�น�ทะเบีียนและออกใบอนุุญาตประกอบโรค ศิลปิะสาขาเทคนิิคการแพทย์์ เพื่่�อควบคุุม ส่่งเสริิม พััฒนาและ กำำหนดมาตรฐานการประกอบโรคศิลปิะ สาขาเทคนิิคการแพทย์์ ซึ่่�งการดำำเนินกิารของคณะกรรมการวิิชาชีีพเทคนิิคการแพทย์์ อยู่่ภายใต้้การกำกัำ ับดููแลของคณะกรรมการการประกอบโรค ศิลปิะ ด้้วยความพยายามผลักดันั ให้มีีก้ารตราพระราชบััญญััติิ วิิชาชีีพเทคนิิคการแพทย์์ของสมาคมเทคนิิคการแพทย์์แห่่ง ประเทศไทย โดยนายกสมาคมฯ หลายท่่านตั้้งแ�ต่ปี่ ี พ.ศ. 2527 ผู้้ช่่วยศาสตราจารย์์ เลอสรวง ชวนิิชย์์ ผู้้ช่่วยศาสตราจารย์์เนตร สุุวรรณคฤหาสน์์ ศาสตราจารย์์ ดร.เวคินินพนิตย์ิ ์ จนถึงึวันที่่ ั � 17 มิถุินุายน พ.ศ. 2540 รองศาสตราจารย์ส์มชาย วิริิยะยุุทธ กร นายกสมาคมเทคนิิคการแพทย์์แห่่งประเทศไทย ได้้ร่่วมกัับ ศาสตราจารย์์ ดร.วีีรพงษ์์ ปรััชชญาสิิทธิกุิลุ คณบดีีคณะเทคนิิค การแพทย์์ มหาวิิทยาลััยมหิิดลประธานสภาคณบดีีสถาบันผลิัติ บััณฑิิตเทคนิิคการแพทย์์แห่่งประเทศไทย และคณบดีีสถาบันั ผลิิตบััณฑิิตเทคนิิคการแพทย์์ อีีก 6 ท่่าน ได้้ร่่วมกัันลงนาม หนัังสืือเสนอกระทรวงสาธารณสุุขเพื่่�อให้้ความเห็น็ ชอบในหลักั การให้วิ้ิชาชีีพเทคนิิคการแพทย์์เป็นวิ็ ิชาชีีพอิสริ ะ โดยตราเป็น็ พระราชบััญญััติิวิิชาชีีพเทคนิิคการแพทย์์ ต่่อมาในวัันที่่� 10 กรกฎาคม พ.ศ. 2544 นายปรีีชา ปิิตานนท์์ ผู้้ประกอบโรคศิิลปะ สาขากายภาพบำบัำ ัด และ วุุฒิิสมาชิิกจัังหวััดจัันทบุุรีีได้้ทำำ หนัังสืือถึึง นางสุุดารััตน์์ เกยุุราพัันธุ์์รััฐมนตรีีว่่าการกระทรวงสาธารณสุุข ขอความ อนุุเคราะห์์ให้้จััดตั้้�งสภากายภาพบำบัำ ัด และสภาเทคนิิค การแพทย์์ ตราเป็นพร็ะราชบััญญััติิวิิชาชีีพกายภาพบำบัำ ัดและ พระราชบััญญััติิวิิชาชีีพเทคนิิคการแพทย์์ และในเดืือนธันัวาคม พ.ศ. 2544 จากการประสานงานของศาสตราจารย์์ ดร.วีีรพงศ์์ ปรััชชญาสิิทธิกุิลุ คณบดีีคณะเทคนิิคการแพทย์์ มหาวิิทยาลััย มหิิดลทำำ ให้ร้องศาสตราจารย์ส์มชาย วิริิยะยุุทธกร ศาสตราจารย์์ ดร.วีีรพงศ์์ ปรััชชญาสิิทธิิกุุล และรองศาสตราจารย์์กานดา ใจภักดีี ั ได้้เข้้าพบนายแพทย์สุ์รพุงษ์์ สืืบวงศ์ลีี์รััฐมนตรีีช่่วยว่่าการ กระทรวงสาธารณสุุข เพื่่�อชี้้�แจงถึึงความจำำเป็น็และประโยชน์์ ที่่�ประชาชนจะได้้รัับจากการเสนอให้มีีพร ้ะราชบััญญััติิวิิชาชีีพ เทคนิิคการแพทย์์ และพระราชบััญญััติิวิิชาชีีพกายภาพบำบัำ ัด และในวันที่่ ั � 25 ธันัวาคม พ.ศ. 2544 นางสุุดารัตน์ั ์ เกยุรุาพัันธุ์์ รััฐมนตรีีว่่าการกระทรวงสาธารณสุุข เห็็นชอบในหลัักการที่่� จะให้้วิิชาชีีพเทคนิิคการแพทย์์และวิิชาชีีพกายภาพบำบัำ ัด เป็นวิ็ ิชาชีีพอิิสระ จึึงเสนอร่่าง พระราชบััญญััติิวิิชาชีีพเทคนิิค การแพทย์์ พ.ศ. .... และร่่างพระราชบััญญััติิวิิชาชีีพ กายภาพบำบัำ ัด พ.ศ. .... มาเพื่่�อเสนอต่่อคณะรััฐมนตรีีพิิจารณา
ต่่อไป นัับเป็็นความสำำเร็็จก้้าวแรกของการเสนอร่่างพระราช บััญญััติิทั้้ง 2 ฉ�บัับ ⬜⬜ วัันที่่� 25 มีีนาคม พ.ศ. 2545 พ.ต.ท.ทัักษิิณ ชิินวััตร นายกรััฐมนตรีีลงนามอนุุมััติิ เสนอคณะรััฐมนตรีีทราบ และในวัันที่่� 2 เมษายน พ.ศ. 2545 คณะรััฐมนตรีีมีีมติิอนุุมััติิส่่งร่่างพระราชบััญญััติิทั้้�ง 2 ฉบัับ ให้้สำำ นัักงานคณะกรรมการกฤษฎีีกาตรวจพิิจารณาต่่อไป และระหว่่างวัันที่่� 20 พฤษภาคม - 26 กัันยายน พ.ศ. 2545 คณะกรรมการกฤษฎีีกา คณะที่่� 10 ประชุุมพิิจารณาร่่าง พระราชบััญญััติิทั้้�ง 2 ฉบัับ และแก้้ไขพระราชบััญญััติิการ ประกอบโรคศิิลปะ พ.ศ. 2542 และพระราชบััญญััติิสถาน พยาบาล พ.ศ. 2541 เพื่่�อให้ส้อดคล้้องกัับร่่างพระราชบััญญััติิ ทั้้� ง 2 ฉบัับดัังกล่่าว ต่่อมาในวัันที่่� 13 พฤษภาคม พ.ศ. 2546 คณะรััฐมนตรีีอนุมัุัติิให้ส่้่งร่่างพระราชบััญญััติิในเรื่่�องนี้ร ้�วม 4 ฉบัับ ไปให้้คณะกรรมการประสานงานผู้้แทนราษฎรพิิจารณาตามมติิ คณะรััฐมนตรีีต่่อไป โดยมีีนายอดิิศร เพีียงเกษ ผู้้ประสานงาน ผู้้แทนราษฎรของรััฐบาล ได้้ให้้ความช่่วยเหลืืออย่่างดีียิ่่ง � ⬜⬜ วัันที่่� 29 กรกฎาคม พ.ศ. 2546 นายกรััฐมนตรีี ได้ส่้่งร่่างพระราชบััญญััติิทั้้ง 4 ฉ�บัับ ให้้ นายอุทัุัย พิิมพ์์ใจชน ประธานสภาผู้้แทนราษฎร โดยในวันที่่ ั � 28 สิิงหาคม พ.ศ. 2546 ประชุุมสภาผู้้แทนราษฎร ชุุดที่่� 21 ปีที่่� 3 ครั้้ง�ที่่� 8 พิิจารณาลงมติิรัับหลักกัารร่่าง พระราชบััญญััติิวิิชาชีีพ เทคนิิคการแพทย์์ พ.ศ. .... และตั้้ง�กรรมาธิกิารวิสิามััญพิิจารณา ร่่าง พระราชบััญญััติิวิิชาชีีพเทคนิิคการแพทย์์ ต่่อมาวันที่่ ั � 10 กันัยายน - 19 พฤศจิกิายน พ.ศ. 2546 ที่่�ประชุุมกรรมาธิิการวิิสามััญพิิจารณาร่่าง พระราชบััญญััติิ วิิชาชีีพเทคนิิคการแพทย์์ พ.ศ. .... สภาผู้้แทนราษฎร โดยมีี นายแพทย์ภููมิ์นิทร์์ ลีีธีีระประเสริิฐ ประธานคณะกรรมาธิกิาร นายธเนตร บััวแย้้ม ทำำหน้้าที่่�แทน นายแพทย์์ณรงค์์ศัักดิ์์� อัังคะสุุวพลา เลขานุกุารคณะกรรมาธิกิาร และรองศาสตราจารย์์ สมชาย วิิริิยะยุุทธกร ผู้้ช่่วยเลขานุกุารคณะกรรมาธิกิาร และ ได้้แต่่งตั้้� งศาสตราจารย์์ ดร.วีีรพงศ์์ ปรััชชญาสิิทธิกุิลุ และนาย สมชััย เจิิดเสริิมอนัันต์์ เป็นที่่ ็ ปรึึก�ษาของคณะกรรมาธิกิาร และ วันที่่ ั � 31 มีีนาคม พ.ศ. 2547 ในคราวประชุุมสภาผู้้แทนราษฎร ชุุดที่่� 21 ปีที่่� 4 ครั้้ง�ที่่� 17 ที่่ปร�ะชุุมได้พิ้ ิจารณาในวาระที่่� 2 แล้้ว ลงมติิในวาระที่่� 3 เห็น็ชอบด้้วยร่่างพระราชบััญญััติิฉบัับนี้้�และให้้ เสนอต่่อวุฒิุสิภาเพื่่�อพิิจารณาต่่อไปตามรััฐธรรมนููญ ⬜⬜ วัันที่่� 2 เมษายน พ.ศ. 2547 สภาผู้้แทนราษฎรส่่งร่่างพระราชบััญญััติิฉบัับนี้้�ให้้ วุฒิุสิภา และในวันที่่ ั � 19 เมษายน พ.ศ. 2547 ที่่ปร�ะชุุมวุฒิุสิภา ครั้้� งที่่� 19 ได้้ลงมติิรัับร่่างพระราชบััญญััติิวิิชาชีีพเทคนิิคการ แพทย์์ พ.ศ. .... ซึ่่ง�วุฒิุสิภามีีมติิเห็น็ชอบแล้้วไว้พิ้ ิจารณาและตั้้ง� กรรมาธิกิารวิสิามััญพิิจารณาร่่าง พระราชบััญญััติิวิิชาชีีพเทคนิิค การแพทย์์ โดยมีีพลโทปััญญา อยู่่ประเสริิฐ เป็นปร ็ะธานคณะ กรรมมาธิกิารวิสิามััญ และรองศาสตราจารย์ส์มชาย วิริิยะยุุทธ กร เป็น็เลขานุกุารคณะกรรมมาธิกิารวิสิามััญ ต่่อมาในวันที่่ ั � 29 เมษายน – 17 พฤษภาคม พ.ศ. 2547 ประชุุมคณะกรรมมาธิิ การวิิสามััญพิิจารณาร่่าง พระราชบััญญััติิวิิชาชีีพเทคนิิคการ แพทย์์ พ.ศ. .... วุฒิุสิภา และในวันที่่ ั � 25 พฤษภาคม พ.ศ. 2547 ที่่� ประชุุมวุฒิุสิภา ครั้้ง�ที่่� 30 ได้พิ้ ิจารณาร่่างพระราชบััญญััติิวิิชาชีีพ เทคนิิคการแพทย์์ พ.ศ. .... วาระที่่� 2 และวาระที่่� 3 มีีมติิเห็น็ชอบ ร่่างพระราชบััญญััติิวิิชาชีีพเทคนิิคการแพทย์์ พ.ศ. .... หลัังจาก นั้้น� ได้พิ้ ิจารณาและเห็น็ ชอบร่่างพระราชบััญญััติิ การประกอบ โรคศิลปิ ะ (ฉบัับที่่� ..) พ.ศ. .... และได้พิ้ ิจารณาและเห็น็ ชอบร่่าง พระราชบััญญััติิสถานพยาบาล (ฉบัับที่่� ..) พ.ศ. .... ⬜⬜ วัันที่่� 22 ตุุลาคม พ.ศ. 2547 มีีประกาศพระราชบััญญััติิวิิชาชีีพเทคนิิคการแพทย์์ พ.ศ. 2547 ในราชกิิจจานุุเบกษา เล่่มที่่� 121 ตอนพิิเศษ 65 ก และมีีผลใช้บั้ ังคัับตั้้งแ�ต่วั่ นที่่ ั � 23 ตุลุาคม พ.ศ. 2547 เป็นต้็น้ ไป ได้มีีก้ารแยกอำนำาจการควบคุุมการประกอบวิิชาชีีพเทคนิิคการ แพทย์์ ออกจากอำนำาจของคณะกรรมการการประกอบโรคศิลปิะ และให้มีีส้ภาเทคนิิคการแพทย์์ ทำำหน้้าที่่�ส่่งเสริิมการประกอบ วิิชาชีีพกำำหนดและควบคุุมมาตรฐานการประกอบวิิชาชีีพ และ ควบคุุมมิิให้มีีก้ารแสวงหาผลประโยชน์์โดยมิิชอบจากบุุคคลซึ่่ง� ไม่มีี ่ความรู้้อันก่ั ่อให้้เกิิดภััยและความเสีียหายแก่ปร ่ะชาชน ⬜⬜ วัันที่่� 3 พฤษภาคม พ.ศ. 2548 ที่่ปร�ะชุุมคณะกรรมการสภาเทคนิิคการแพทย์์ได้้เลืือก ตั้้ง�รองศาสตราจารย์ส์มชาย วิริิยะยุุทธกร เป็นน็ายกสภาเทคนิิค การแพทย์์คนแรก วันที่่ ั � 1 มิถุินุายน พ.ศ.2548 ที่่ปร�ะชุุมคณะ กรรมการสภาเทคนิิคการแพทย์์ได้้เลืือกตั้้� งนายสมชััย เจิิดเสริิม อนัันต์์ เป็น็เลขาธิกิารสภาเทคนิิคการแพทย์์คนแรก ▲ สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 89
88/19 อาคารมหิตลิาธิิเบศร ชั้้น� 6,10 กระทรวงสาธารณสุุข ซอยสาธารณสุุข 8 ถนนติิวานนท์์ อำำเภอเมืือง จัังหวััดนนทบุรีีุ 11000 0-2026-6491 [email protected] www.mtcouncil.org , www.mtc.or.th Application One Platform รวมไฟล์์กฎหมาย (pdf.) สภาเทคนิิคการแพทย์์ ช่องทางการติดต่อ ⬜⬜ สภาเทคนิิคการแพทย์์ THE MEDICAL TECHNOLOGY COUNCIL 90 สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S
ประวััติิความเป็็นมาของ “สภากายภาพบำำบััด” ความเป็นมาวิชาชีพกายภาพบำาบัด ศาสตราจารย์์ นายแพทย์์เฟื่่� อง สััตย์์สงวน สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 91 “สภากายภาพบำำบัดั” จััดตั้้ง�ขึ้้นต�ามพระราชบััญญััติิ วิิชาชีีพกายภาพบำบัำ ัด พ.ศ. 2547 ซึ่่�งประกาศในราชกิิจจา นุุเบกษาเมื่่�อวันที่่ ั � 22 ตุลุาคม พ.ศ. 2547 และมีีผลบัังคัับใช้ตั้้งแ�ต่่ วันถััดจากวันปร ัะกาศในราชกิิจจานุุเบกษา โดยมีีวัตถุั ปรุะสงค์์ และอำนำาจหน้้าที่่สำ�คัำ ัญ ได้้แก่่ การส่่งเสริิมการประกอบวิิชาชีีพ กายภาพบำบัำ ัด อีีกทั้้ง�กำำหนดและควบคุุมมาตรฐานการประกอบ วิิชาชีีพกายภาพบำบัำ ัด และควบคุุมมิิให้มีีก้ารแสวงหาประโยชน์์ โดยมิิชอบจากบุุคคลซึ่่�งไม่มีี ่ความรู้้อัันก่่อให้้เกิิดภััยและความ เสีียหายแก่ปร ่ะชาชน การประกาศใช้พร้ะราชบััญญััติิวิิชาชีีพกายภาพบำบัำ ัด พ.ศ. 2547 ถืือเป็น็หนึ่งห�่มุุดหมายสำคัำ ัญในหน้้าประวััติิศาสตร์์ ของวิิชาชีีพกายภาพบำบัำ ัดในประเทศไทย บทความนี้้�จะมา ย้้อนรอยประวััติิศาสตร์์เพื่่�อให้้ทราบถึึงพััฒนาการของวิิชาชีีพ กายภาพบำบัำ ัดในช่่วงที่่ผ่�่านมา ก่่อนที่่�จะเป็นดั็ ังเช่นทุ่กวัุนนี้ักั ้� นั ⬜⬜ พุุทธศัักราช 2490 ศาสตราจารย์์ นายแพทย์์เฟื่่� อง สัตย์ัส์งวน ซึ่่�งถืือว่่าเป็น็ บิิดาแห่่งวิิชาชีีพกายภาพบำำบััดไทย และเป็นศั็ลัยแพทย์์ออร์์โธ ปิิดิิกส์์ โรงพยาบาลศิิริิราช เป็็นผู้้ริิเริ่่� มนำำเครื่่�องมืือและวิิธีีการ ทางกายภาพบำำบััดมาใช้้ดููแลผู้้ป่่วย ด้้วยเห็็นว่่า ภายหลัังการ ผ่่าตััด ผู้้ป่่วยออร์์โธปิิดิิกส์์มีีการฟื้้�นตััวช้้าและมีีปััญหาข้้อต่่อ ยึึดติิดมาก จึึงใช้้วิิธีีการทางกายภาพบำำบััดมาเพื่่�อช่่วยให้้การ ฟื้้�นฟููสมรรถภาพร่่างกายของผู้้ป่่วยหลัังผ่่าตััดดีีขึ้้�น คำว่ำ ่า “กายภาพบำำบััด” ภาษาอัังกฤษใช้้คำว่ำ ่า “Physical therapy หรืือ Physiotherapy” พจนานุกรุมฉบัับ ราชบััณฑิิตยสถาน พ.ศ. 2525 ได้้อธิิบายความหมายไว้้ว่่า หมายความถึง “ ึการรักัษาโรค โดยอาศััยวิธีีกิารทางฟิสิิกส์ิ ์แทน การใช้้ยา” โดยวิธีีกิารทางฟิสิิกส์ิ ์ (Physics) ที่่�จะนำำ มาใช้้ในการ รักัษาโรคนั้้น�คืือ การนำำองค์์ความรู้้ทางวิิทยาศาสตร์ก์ายภาพ เกี่่�ยวกัับสสารต่่างๆ และพลัังงาน เช่น่การเคลื่่�อนที่่� แรง มวล คลื่่�น ความร้้อน ความเย็น็กระแสไฟฟ้้า แม่่เหล็ก็ไฟฟ้้า พลัังงาน กล แสง เสีียง ฯลฯ มาใช้้หรืือประยุกต์ุ์ใช้้ในการบำบัำ ัดรักัษาโรค ให้้แก่่มนุุษย์์ และวิธีีกิารดัังกล่่าวจะต้้องไม่่ใช่ก่ารใช้้ยาหรืือการ ผ่่าตััด อีีกทั้้� งพจนานุกรุม ฉบัับราชบััณฑิิตยสถาน พ.ศ. 2542 ยัังได้้อธิิบายคำว่ำ ่า “กายภาพบำบัำ ัด” เพิ่่มเติิมไ �ว้อีีกว่ ้ ่า หมายความ ถึึง “การบำบัำ ัด ป้้องกััน แก้้ไข และฟื้้�นฟููความบกพร่่องของ ร่่างกาย ที่่�เกิิดเนื่่�องจากภาวะของโรคหรืือการเคลื่่�อนไหวที่่�ไม่่ ปกติิ” ซึ่่�งคำำอธิิบายดัังกล่่าวข้้างต้้นในทั้้� งสองกรณีีนี้ส ้� อดคล้้อง กัับ “การประกอบวิิชาชีีพกายภาพบำบัำ ัด” ตามพระราชบััญญััติิ วิิชาชีีพกายภาพบำบัำ ัด พ.ศ. 2547 ซึ่่�งอธิิบายคำว่ำ ่า “วิิชาชีีพ กายภาพบำบัำ ัด” ไว้้ หมายความว่่า วิิชาชีพที่่�กระทำต่ำ ่อมนุุษย์์ เกี่่�ยวกัับการตรวจประเมิิน การวิินิิจฉััย และการบำำ บััดความ บกพร่่องของร่่างกายซึ่่�งเกิิดเนื่่�องจากภาวะของโรคหรืือการ เคลื่่�อนไหวที่่�ไม่่ปกติิ การป้้องกััน การแก้้ไขและการฟื้้� นฟููความ เสื่่�อมสภาพความพิิการของร่่างกาย รวมทั้้� งการส่่งเสริิมสุุขภาพ ร่่างกายและจิิตใจ ด้้วยวิิธีีการทางกายภาพบำำ บััดหรืือการใช้้ เครื่่�องมืือหรืืออุุปกรณ์ที่่ ์รั�ัฐมนตรีีประกาศโดยคำำแนะนำำของคณะ กรรมการให้้เป็็นเครื่่�องมืือหรืืออุุปกรณ์์กายภาพบำำ บััด สำำหรัับ วิธีีกิารทางกายภาพบำบัำ ัด อาทิิ การออกกํําลัังกายเพื่่�อการรักัษา (Therapeutic exercise) การออกกํําลัังกายเพื่่�อการป้้องกันัและ การส่่งเสริิมสุุขภาพ การนวด การดััดและการดึึง การรักัษาด้้วย ความร้้อนและความเย็น็ (Therapeutic heat and cold) และ เครื่่�องมืือหรืืออุุปกรณ์์ทางกายภาพบำบัำ ัด อาทิิ เครื่่�องกำำเนิิด ความร้้อนลึึกด้้วยคลื่่�นสั้้น� (Shortwave diathermy machine) เครื่่�องกระตุ้้นกระแสไฟฟ้้า (Electrical stimulator)
⬜⬜ พุุทธศัักราช 2495 โรคโปลิิโอระบาดในประเทศไทย พระบาทสมเด็็จ พระบรมชนกาธิิเบศร มหาภููมิิพลอดุุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิิตร ทรงพระกรุุณาโปรดเกล้้าฯ พระราชทาน พระราชทรัพย์ัส่์ ่วนพระองค์์ให้จั้ ัดหาเครื่่�องมืือกายภาพบำำบััด Hubbard Tank (อ่่างน้ำ ำ วนสำำหรัับลำำตััว) เพื่่�อให้้บริิการแก่่ ผู้้ป่่วย ณ โรงพยาบาลศิิริิราช ต่่อมาพระราชทานพระราชทรัพย์ัส่์ ่วนพระองค์์ให้สร้้าง อาคารวชิิราลงกรณ์์ธาราบำำบััด โรงพยาบาลพระมงกุุฎเกล้้า ซึ่่�งถืือเป็็นสถานธาราบำำบััดแห่่งแรกในประเทศไทย และเสด็็จ พระราชดำำเนิินไปทรงเปิิดอาคาร ⬜⬜ พุุทธศัักราช 2498 ศาสตราจารย์์ นายแพทย์์เฟื่่� อง สััตย์์สงวน พร้้อม คณะ ได้้เดิินทางศึึกษาดููงานด้้านกายภาพบำำบััดที่่�ประเทศ สหรััฐอเมริิกา จากนั้้� นได้้ส่่งทีีมบุุคลากรทางการแพทย์์ไปรัับ การอบรมที่่� Institute of Medicine and Rehabilitation เพื่่�อที่่� จะได้้นำำความรู้้กลัับมาขยายงานกายภาพบำำบััดที่่�โรงพยาบาล ศิิริิราช ร่่วมกัับการฝึึกสอนให้้แก่่บุุคลากรทางการแพทย์์อื่่�นๆ เพิ่่� มเติิมด้้วย การบริบิ าลด้้วยวิิธีีการทางกายภาพบำำ บััดในอดีีต ⬜⬜ พุุทธศัักราช 2503 มีีการก่่อสร้้างอาคาร “ศรีีสัังวาลย์์” ณ โรงพยาบาล ศิิริิราช ซึ่่�งเป็็นอาคารคอนกรีีตสามชั้้� น และด้้านหลัังมีีอาคาร ชั้้�นเดีียวที่่�มีีสระว่่ายน้ำ ำ สำำหรัับผู้้ป่่วยตั้้�งอยู่่ เพื่่�อรองรัับการ บริิบาลทางกายภาพบำำบััดให้้แก่่ผู้้ป่่วยที่่�เพิ่่� มจำำนวนมากขึ้้�น ต่่อมา UNICEF (หน่่วยงานภายใต้้องค์์การสหประชาชาติิ) ได้้ ให้้ความช่่วยเหลืือจััดหาเครื่่�องมืือกายภาพบำำบััดมอบให้้ผ่่าน ทางกรมการแพทย์์ กระทรวงสาธารณสุุข ในช่่วงนั้้� น (พ.ศ. 2505) โรงพยาบาลเลิิดสิิน สัังกััดกระทรวงสาธารณสุุข ได้้เริ่่� ม เปิิดให้้การรัักษาผู้้ป่่วยด้้วยวิิธีีการทางกายภาพบำำบััดขึ้้�น ⬜⬜ พุุทธศัักราช 2506 ศาสตราจารย์์ นายแพทย์์เฟื่่� อง สััตย์์สงวน และ ท่่านผู้้หญิิงหม่่อมงามจิิตต์์ บุุรฉััตร ได้้ร่่วมมืือกัับ Miss M. J. Neilson เลขาธิกิารของ World Confederation for Physical Therapy (WCPT) และ World Health Organization (WHO) ก่่อตั้้� ง “โรงเรีียนกายภาพบำำบััด” สัังกััดภาควิิชาศััลยศาสตร์์ ออร์์โธปิิดิิกส์์และกายภาพบำำบััด คณะแพทยศาสตร์์ศิิริิราช พยาบาล มหาวิิทยาลััยมหิิดล ขึ้้�นและถืือเป็็นสถานฝึึกอบรม เพื่่�อผลิิตนัักกายภาพบำำบััดแห่่งแรกของประเทศไทย โดยรุ่่นที่่� 1-2 (พ.ศ. 2508-2509) เป็็นการรัับโอนนัักศึึกษาที่่�จบชั้้� นปีีที่่� 2 จากคณะวิิทยาศาสตร์์ จุุฬาลงกรณ์์มหาวิิทยาลััย และคณะ วิิทยาศาสตร์ก์ารแพทย์์ มหาวิิทยาลััยแพทยศาสตร์์ มีีนัักศึึกษา จำำนวนทั้้� งสิ้้� น 17 คน (รุ่่นที่่� 1) และ 7 คน (รุ่่นที่่� 2) ตามลำำดัับ สำำหรัับรุ่่นที่่� 3 เป็็นต้้นไป รัับนัักศึึกษาจากระบบการสอบเข้้า มหาวิิทยาลััย (Entrance) ปีีละ 25 คน ต่่อมา ในปีี พ.ศ. 2542 สภามหาวิิทยาลััยมหิิดลได้้อนุุมััติิให้้เปลี่่�ยนชื่่�อจาก โรงเรีียน กายภาพบำำบััด เป็น็ คณะกายภาพบำำบััดและวิิทยาศาสตร์ก์าร เคลื่่�อนไหวประยุุกต์์ และในปีี พ.ศ. 2552 ได้้รัับการอนุุมััติิให้้ เปลี่่�ยนชื่่�อเป็็น คณะกายภาพบำำบััด มหาวิิทยาลััยมหิิดล สมเด็็จพระศรีีนคริินทราบรมราชชนนีีเสด็็จเยี่่�ยมการ ให้้บริบิาลทางกายภาพบำำ บััด ณ อาคารศรีสัีังวาลย์์ สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 92
การฝึึกอบรมนัักกายภาพบำำ บััด ในอดีีต ⬜⬜ พุุทธศัักราช 2513 “ชมรมกายภาพบำำบััด” ถืือกำำเนิิดขึ้้�นเมื่่�อวัันที่่� 1 มกราคม พ.ศ. 2513 เพื่่�อพััฒนาวิิชาชีีพกายภาพบำำบััด โดยมีี การเผยแพร่่ความรู้้ทางด้้านกายภาพบำำบััดสู่่ประชาชน ผ่่าน ทางสถานีีวิิทยุุ ท.ท.ท. เดืือนละ 1 ครั้้� ง ครั้้� งละ 30 นาทีี โดย มีีนางสาวกานดา ใจภัักดีี เป็็นประธานชมรมกายภาพบำำบััด คนแรก “สมาคมกายภาพบำำบััดแห่่งประเทศไทย” ก่่อตั้้� งขึ้้�น เมื่่�อวัันที่่� 3 เมษายน พ.ศ. 2516 เพื่่�อเป็็นศููนย์์กลางในการ เผยแพร่่ความรู้้ในวิิชาชีีพกายภาพบำำบััด เป็็นเกีียรติิและ หลัักประกัันของวิิชาชีีพ โดยมีีนายประโยชน์์ บุุญสิินสุุข เป็็น นายกสมาคมกายภาพบำำบััดแห่่งประเทศไทยคนแรก และ ได้้จััดพิิมพ์์ “วารสารกายภาพบำำบััด” ออกเผยแพร่่สู่่สมาชิิก ในปีี พ.ศ. 2517 ⬜⬜ พุุทธศัักราช 2519 คณะปฏิิรููปการปกครองแผ่่นดิิน ได้้มีีคำำสั่่� งฉบัับที่่� 38 ลงวัันที่่� 21 ตุุลาคม พ.ศ. 2519 ให้้แก้้คำำนิิยามคำำว่่า โรคศิิลปะ และบทบััญญััติิที่่�เกี่่�ยวข้้องในกฎหมาย โดยให้้มีีสาขาในการ ประกอบโรคศิิลปะเพิ่่� มขึ้้�น ได้้แก่่ สาขากายภาพบำำบััด และ สาขาเทคนิิคการแพทย์์ นัับว่่า กฎหมายให้้การรัับรองการ ประกอบวิิชาชีีพกายภาพบำำบััดเป็็นครั้้� งแรกในประเทศไทย ในปีี พ.ศ. 2521 สมาคมกายภาพบำำบััดแห่่งประเทศไทย (มีีนายสุรศัุกดิ์์ ั� ศรีีสุุข ดำำรงตำำแหน่่งนายกสมาคมฯ ในขณะนั้้น� ) ได้้เข้้าเป็็นสมาชิิกของ World Confederation for Physical Therapy (WCPT) อย่่างเป็็นทางการ ⬜⬜ พุุทธศัักราช 2523 สมาคมกายภาพบำบัำ ัดแห่่งประเทศไทย (มีีนายธงสิิทธิ์์� ตีีรณศักดิ์์ ั�ดำำรงตำำแหน่่งนายกสมาคมฯ ในขณะนั้้� น) ได้้ร่่วมมืือ กัับสมาคมกายภาพบำำบััดของประเทศต่่างๆ ในทวีีปเอเชีีย ได้้แก่่ ประเทศฟิิลิิปปิินส์์ อิินโดนีีเซีีย เกาหลีีใต้้ ญี่่�ปุ่่น และ ไต้้หวััน ก่่อตั้้�ง “สหพัันธ์์กายภาพบำำบััดแห่่งเอเชีีย (Asian Confederation for Physical Therapy: ACPT)” ขึ้้�น โดย สมาคมกายภาพบำำบััดแห่่งประเทศไทยได้้รัับเกีียรติิให้้เป็็น เจ้้าภาพจััดการประชุุมวิิชาการแห่่งเอเชีียในครั้้� งแรก เนื่่�องด้้วยการขยายงานสาธารณสุุขของภาครััฐเพื่่�อให้้ ครอบคลุุมประชาชนในภููมิิภาคต่่างๆ ทั่่� วประเทศ จึึงเกิิดความ ต้้องการนัักกายภาพบำำบััดจำำนวนมาก มหาวิิทยาลััยขอนแก่่น (พ.ศ. 2523) และมหาวิิทยาลััยเชีียงใหม่่ (พ.ศ. 2527) จึึงได้้ เปิิดหลัักสููตรในระดัับปริิญญาตรีีเพื่่�อผลิิตนัักกายภาพบำำบััด ออกมารองรัับความต้้องการของสัังคมที่่�เพิ่่� มขึ้้�น หลัังจากนั้้� น มีีสถาบันกัารศึึกษาทั้้� งภาครััฐและเอกชนเปิิดหลักสููตรัเพื่่�อผลิติ นัักกายภาพบำำบััดเพิ่่� มเติิมขึ้้�นเรื่่�อยๆ จนกระทั่่� ง ในปััจจุุบัันนี้้� (พ.ศ. 2566) มีีสถาบัันการศึึกษาที่่�จััดการเรีียนการสอนเพื่่�อ ผลิิตนัักกายภาพบำำบััด จำำนวนทั้้� งสิ้้� น 17 แห่่ง และมีีกำำลัังการ ผลิิตรวม ประมาณ 900-1,000 คนต่่อปีี ⬜⬜ พุุทธศัักราช 2547 พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพล อดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพตริ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตราพระราชบัญญัติวิชาชีพกายภาพบำำบัดขึ้น ไว้โดยคำำ แนะนำำและยินยอมของรัฐสภา ณ วันท ี่ 12 ตลุาคม พ.ศ. 2547 และประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 121 ตอนพิเศษ 65 ก หน้า 52 เมื่อวันท ี่ 22 ตุลาคม 2547 โดยมีผลให้ใช้บังคับต้ ังแต่ วันถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป มีผล ทำำให้เกิด “สภากายภาพบำำบัด” ขึ้น เพ่อืส่งเสริมการประกอบ สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 93
วิชาชีพกายภาพบำำบัด ตลอดจนกำำหนดและควบคุมมาตรฐาน การประกอบวิชาชีพกายภาพบำำบัด และควบคุมมิให้มีการ แสวงหาประโยชน์ โดยมิชอบจากบุคคลซึ่งไม่มีความรู้ สภา กายภาพบำำบัดมีสถานะเปนน็ติ ิบุคคล โดยมคณะีกรรมการสภา กายภาพบำำบัด จำำนวนทั้ งส้นิ้น 26 คน บริหารและดำำเนนกิ ิจการ สภากายภาพบำำบัดตามวัตถุประสงค์และอำำนาจหน้าที่ซึ่ง บัญญัติไว้ในพระราชบัญญัติวิชาชีพกายภาพบำำบัด พ.ศ. 2547 ในขั้้� นตอนกว่่าจะกลายมาเป็นพร็ะราชบััญญััติิวิิชาชีีพ กายภาพบำำบััดนั้้�น เริ่่� มต้้นจาก รััฐมนตรีีว่่าการกระทรวง สาธารณสุุข เสนอร่่างพระราชบััญญััติิวิิชาชีีพกายภาพบำำบััด เข้้าสู่่การพิิจารณาของคณะรััฐมนตรีี จากนั้้� นคณะรััฐมนตรีี จึึงนำำเสนอร่่างกฎหมายต่่อสภาผู้้แทนราษฎรเพื่่�อพิิจารณา ที่่�ประชุุมของสภาผู้้แทนราษฎรพิิจารณาผ่่านร่่างพระราช บััญญััติิวิิชาชีีพกายภาพบำำบััดในวาระแรก พร้้อมตั้้�งคณะ กรรมาธิิการ 4 ชุุด เพื่่�อพิิจารณาร่่างพระราชบััญญััติิวิิชาชีีพ กายภาพบำำบััด ฉบัับของสมาชิิกสภาผู้้แทนราษฎร และ ฉบัับของรััฐบาล โดยคณะกรรมาธิิการมีีการประชุุมกัันเป็็น ประจำำสััปดาห์์ละ 1-2 ครั้้� ง จนกระทั่่� ง ร่่างพระราชบััญญััติิ วิิชาชีีพกายภาพบำำบััดได้้รัับความเห็็นชอบจากที่่�ประชุุมของ สภาผู้้แทนราษฎรในวาระที่่� 2 และ 3 ต่่อมา ร่่างพระราช บััญญััติิวิิชาชีีพกายภาพบำำบััดจึึงถููกนำำเข้้าสู่่การพิิจารณา ของที่่�ประชุุมวุุฒิิสภา จนในที่่�สุุด ร่่าง พระราชบััญญััติิวิิชาชีีพ กายภาพบำำบััด จึึงได้้ประกาศออกมาเป็็นกฎหมาย คณะทำำงานที่ร่วมกันผลักดันจนกระทั่งร่างพระราช บัญญัติวิชาชีพกายภาพบำำบัดประกาศออกมาเป็นกฎหมาย ก่อให้เกิดคุณประโยชน์ต่อประชาชนและสังคมโดยรวม มี จำำนวนมาก อาทิ กภ.ปรีชา ปิตานนท์ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.กภ.ประโยชน์ บุญสินสุข รองศาสตราจารย์ กภ.กันยา ปาละวิวัธน์ รองศาสตราจารย์ กภ.ศิริพร ธติ ิเลิศเดชา ผู้ช่วย ศาสตราจารย์ กภ.พรพิมล จันทรวิโรจน์ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.กภ.ประภาส โพธทองิ์สุนันท์ อาจารย์ กภ.ทรงศักดิ์ เจียม รัตนศิลป์ รองศาสตราจารย์ ดร.กภ.รุ่งทิวา วัจฉละฐิติ ผู้ช่วย ศาสตราจารย์ ดร.กภ.ผกาวลี พุ่มสุทัศน์ และอีกหลายท่านท ี่ ไม่ได้เอ่ยนาม ณ ที่นี้ □ เมื่่�อวัันที่่� 20 มกราคม พ.ศ. 2548 สภากายภาพบำำบััด ได้้จััดประชุุมขึ้้�นเป็็นครั้้� งแรก เพื่่�อดำำเนิินการจััดการเลืือกตั้้� ง กรรมการสภาโดยสมาชิิกสภากายภาพบำำบััดตามมาตรา 14 (4) อีีกจำำนวน 13 คน และมีีคณะกรรมการสภากายภาพบำำบััด ตามมาตรา 14 (1) (2) และ (3) เข้้าร่่วมประชุุม ณ ห้้องประชุุม 4 สำำ นัักงานปลััดกระทรวงสาธารณสุุข จึึงได้้ถืือเอาวัันที่่� 20 มกราคมของทุุกปีีเป็็น “วัันกายภาพบำำบััดแห่่งชาติิ” จนกระทั่่� ง ได้้มีีการเลืือกตั้้� งกรรมการสภาโดยสมาชิิก สภากายภาพบำำบััดตามมาตรา 14 (4) เป็็นที่่�เรีียบร้้อย จึึง ได้้มีีการจััดประชุุมคณะกรรมการสภากายภาพบำำบััด ครั้้� งที่่� 5/2548 เมื่่�อวัันที่่� 12 พฤษภาคม พ.ศ. 2548 ณ ห้้องประชุุม 1 กองการประกอบโรคศิิลปะ กรมสนัับสนุุนบริิการสุุขภาพ เพื่่�อลงคะแนนเลืือกนายกสภากายภาพบำำบััดท่่านแรกของ ประเทศไทย โดยนางสุุมนา ตััณฑเศรษฐีี ได้้รัับเลืือกตั้้� งเป็็น นายกสภากายภาพบำำบััด และ นางสาวมััณฑนา วงศ์ศิ์รินิวรัตน์ั ์ ทำำหน้้าที่่�เลขาธิกิารสภากายภาพบำำบััด การดำำเนิินงานตามบทบาทหน้้าที่่�ที่่�กำำหนดไว้้ในพระ ราชบััญญััติิวิิชาชีีพกายภาพบำำบััด พ.ศ. 2547 เป็็นไปด้้วยดีี ตามลำำดัับ อาทิิเช่น่การตราข้้อบัังคัับสภากายภาพบำำบััดเพื่่�อ ดำำเนินกิารตามวัตถุั ปรุะสงค์์และอำำนาจหน้้าที่่� การเป็นตั็ ัวแทน ผู้้ประกอบวิิชาชีีพกายภาพบำำบััด (นัักกายภาพบำำบััด) ใน ประเทศไทยในการดำำเนินิ กิิจกรรมต่่างๆ การเผยแพร่่องค์์ความ รู้้ทางกายภาพบำำบััดแก่่ประชาชนและหน่่วยงานต่่างๆ การจััด สอบความรู้้แก่่สมาชิิกสภากายภาพบำำบััดก่่อนขึ้้�นทะเบีียน และรัับใบอนุุญาตเป็็นผู้้ประกอบวิิชาชีีพกายภาพบำำบััด การ จััดตั้้� งศููนย์์การศึึกษาต่่อเนื่่�องสภากายภาพบำำบััด การกำำหนด ให้้นัักกายภาพบำำบััดจะต้้องทำำ กิิจกรรมการการศึึกษาต่่อ เนื่่�องและเก็็บหน่่วยคะแนนเพื่่�อการต่่ออายุุใบอนุุญาตเป็็น ผู้้ประกอบวิิชาชีีพกายภาพบำำบััด การออกประกาศกำำหนด มาตรฐานการให้้บริกิารด้้านกายภาพบำำบััด การรัับรองคุุณภาพ หน่่วยบริิการกายภาพบำำบััด การออกข้้อบัังคัับจรรยาบรรณ แห่่งวิิชาชีีพกายภาพบำำบััด การดำำเนิินคดีีจรรยาบรรณกัับ นัักกายภาพบำำบััดที่่�ไม่่รัักษาจรรยาบรรณ การดำำเนิินคดีีกัับ บุุคคลซึ่่�งมิิใช่่นัักกายภาพบำำบััดที่่�แสวงหาผลประโยชน์์โดย สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 94
มิิชอบจากการประกอบวิิชาชีีพกายภาพบำำบััด รวมถึึงได้้จััดตั้้� ง “ราชวิิทยาลััยกายภาพบำำบััดแห่่งประเทศไทย” ขึ้้�น โดย ให้้มีีอำำนาจหน้้าที่่�เกี่่�ยวกัับการฝึึกอบรมและสอบเพื่่�อให้้ นัักกายภาพบำำบััด (ผู้้ประกอบวิิชาชีีพกายภาพบำำบััด) เป็็น ผู้้มีีความรู้้ความชำำนาญเฉพาะทางในการประกอบวิิชาชีีพ กายภาพบำำบััดสาขาต่่างๆ และกำำหนดสาขาความรู้้ความ ชำำนาญเฉพาะทางในการประกอบวิิชาชีีพกายภาพบำำบััด จำำนวน 7 สาขา ได้้แก่่ 1) สาขากายภาพบำำบััดระบบกระดููก และกล้้ามเนื้้�อ 2) สาขากายภาพบำำบััดในระบบประสาท 3) สาขากายภาพบำำบััดในเด็็ก 4) สาขากายภาพบำำบััดระบบ หายใจ หััวใจและหลอดเลืือด 5) สาขากายภาพบำำบััดการกีีฬา 6) สาขากายภาพบำำบััดในผู้้สููงอายุุ 7) สาขากายภาพบำำบััด ชุุมชน ▲ 88/19 อาคารมหิตลิาธิิเบศร ชั้้น� 7,10 กระทรวงสาธารณสุุข ซอยสาธารณสุุข 8 ถนนติิวานนท์์ ตำำบลตลาดขวััญ อำำเภอเมืืองนนทบุรีีุจัังหวััดนนทบุรีีุ 11000 0-2580-5750 - [email protected] www.pt.or.th พระราชบััญญัติั ิวิิชาชีพีกายภาพบำำบัดั พ.ศ. 2547 ช่องทางการติดต่อ ⬜⬜ สภากายภาพบำำบััด สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 95
ประวััติิความเป็็นมาของ “สภาวิิชาชีีพบััญชีี” กว่าจะเป็น “สภาวิชาชีพบัญชี” สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 96 ⬜⬜ “ก่่อตั้้�งสมาคมนัักบััญชีีแห่่งประเทศไทย วัันที่่� 13 ตุุลาคม 2491” จากจุุดเริ่่� มต้้นเมื่่�อปีีพุุทธศัักราช 2491 ที่่�กลุ่่มผู้้ประกอบวิิชาชีีพทางการ บััญชีีเพีียงกลุ่่มเล็็กๆ ได้้รวมตััวกัันก่่อตั้้� ง เป็นส็ มาคมนัักบััญชีีแห่่งประเทศไทย วันที่่ ั � 13 ตุลุาคม 2491 โดยมีีเจตนารมณ์์แน่่วแน่่ ในการสร้้างความเป็นปึ็กึแผ่น่ และพััฒนา วิิชาชีีพบััญชีีของประเทศ ให้้เป็นที่่ ็ �ยอมรัับ ทั้้งใ�นและต่่างประเทศ เส้น้ทางอันัยาวนาน กว่่ากึ่�่งศตวรรษ ในการดำำเนินกิารผลัักดััน ให้้วิิชาชีีพบััญชีีเป็็นที่่�ยอมรัับของภาครััฐ นั้้�นมีีอุุปสรรคนานััปการ แต่่อดีีตนายก สมาคม คณะกรรมการสมาคมทุกสมัุัย และ ผู้้ประกอบวิิชาชีีพบััญชีีทั้้งมว�ล ก็็ไม่่เคยละ ความพยายาม ในอัันที่่�จะยกฐานะองค์์กร ทางวิิชาชีีพบััญชีี ให้้เป็็นองค์์กรอิิสระที่่� สามารถกำกัำ ับดููแลตนเอง (Self Regulated Organization) เช่น่สถาบันวิั ิชาชีีพบััญชีีใน ต่่างประเทศ หากย้้อนกลัับในปีี พ.ศ. 2480 หลวงดำริำอิิศรานุุวรรต ได้ริ้ิเริ่่มร่่าง�กฏหมาย ในอัันที่่�จะทำำ ให้้วิิชาชีีพบััญชีีได้้รัับการ รัับรองเรีียกว่่า “สภาวิิชาชีีพบััญชีี” เพื่่�อ เป็็นหลัักประกัันว่่า อาชีีพการบััญชีีได้้รัับ การคุ้้มครองจากรััฐบาล และเป็็นเครื่่�อง จููงใจให้้มีีผู้้สนใจศึึกษาวิิชาการบััญชีีมาก ขึ้้น�จึึงเสนอร่่างดัังกล่่าวต่่อรััฐบาล แต่่หลวง พิิบููลสงคราม นายกรััฐมนตรีีในสมััยนั้้�น ได้ส่้ ่งเรื่่�องให้ที่่ ้ ปรึึก�ษาสำำ นัักนายกรััฐมนตรีี (พระเจ้้าวรวงศ์์เธอกรมหมื่่�นนราธิิปพงศ์์ ประพัันธุ์์) ซึ่่ง�พิิจารณาแล้้ว เห็นด้็ ้วยในหลักั การที่่�จะส่่งเสริิมกิิจการบััญชีี แต่่เนื่่�องจาก เห็นว่็ ่าในขณะนั้้น�ยัังไม่มีี ่ผู้้รู้้การบััญชีีมาก พอจะตั้้� งเป็นส็ภา จึึงน่่าจะเริ่่ม�ด้้วยให้ก้าร ศึึกษาทางบััญชีีแก่่คนไทยให้้มาก่่อน นายกรััฐมนตรีีในขณะนั้้�นเห็็น ชอบด้้วยกัับความเห็็นของที่่�ปรึึกษาฯ หลวงดำริำ ิอิิศรานุุวรรตจึึงได้้ขอถอนร่่าง พ.ร.บ. สภาการบััญชีี และเสนอให้รั้ัฐบาล รัับจััดการศึึกษาในทางการบััญชีีขึ้้�นให้้ทััน ต้้นปีี พ.ศ. 2481 คณะรััฐมนตรีีได้้ประชุุม เมื่่�อวัันที่่� 13 ตุุลาคม 2480 มีีมติิรัับหลััก การและได้้ตั้้� งคณะกรรมการพิิจารณาโดย มีีพระยาไชยยศสมบััติิ (เสริิม กฤษณามระ) เป็็นประธานกรรมการ ซึ่่�งคณะกรรมการ นี้้� ได้้มีีมติิให้้เปิิดการศึึกษาวิิชาการบััญชีี ในมหาวิิทยาลััยวิิชาธรรมศาสตร์์ฯ และ จุุฬาลงกรณ์์มหาวิิทยาลััย ตั้้�งแต่่ปีีการ ศึึกษา พ.ศ. 2481 เป็นต้็น้ ไป ต่่อมาในปีี พ.ศ.2496 พระยาไชย ยศสมบััติิได้ปร ้ารภแก่หั่ ัวหน้้ากอง หุ้้นส่่วน บริิษััท (นายนาม พููนวััตถุุ) ว่่า บััดนี้้�ได้้มีี ผู้้สำำเร็็จวิิชาการบััญชีี จากมหาวิิทยาลััยและ สถาบันต่ั ่างๆ เป็นจำ็นำวนมากแล้้ว สมควร จะต้้องมีีกฎหมายควบคุุม และส่่งเสริิมนััก บััญชีีและผู้้สอบบััญชีี และกำำหนดคุุณวุุฒิิ รวมทั้้� งคุุณสมบััติิของบุุคคลดัังกล่่าวด้้วย หลัังจากที่่หั�ัวหน้้ากองหุ้้นส่่วนบริษัิ ัทได้้เรีียน หารืือกัับพระยาไชยยศสมบััติิ2-3 ครั้้งแ�ล้้ว หััวหน้้ากองหุ้้นส่่วนบริิษััทจึึงได้้ร่่าง “พระ ราชบััญญััติินัักบััญชีีพ.ศ. …….” โดยมีี บทบััญญััติิเกี่่�ยวกัับจััดตั้้� งสภาการบััญชีีขึ้้�น เพื่่�อทำำหน้้าที่่�ควบคุุมและส่่งเสริิมนัักบััญชีี และผู้้สอบบััญชีีทำนำองเดีียวกัับเนติิบััณฑิิต ยสภาและแพทยสภา หลวงพิิบููลสงคราม พระเจ้้าวรวงศ์์เธอ กรมหมื่่�นนราธิปพิงศ์์ประพัันธุ์์ พระยาไชยยศสมบััติิ หลวงดำำริิอิิศรานุุวรรต
สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 97 เมื่่�อคณะรััฐมนตรีีได้้มีีมติิรัับหลัักการแห่่งพระราช บััญญััติินัักบััญชีีพ.ศ. ....... เมื่่�อวัันที่่� 29 ธันั วาคม 2502 แล้้ว ก็็ได้้ส่่งเรื่่�องให้้คณะกรรมการกฤษฎีีกาตรวจพิิจารณา ร่่างพระ ราชบััญญััติินัักบััญชีีพ.ศ. ….. จากการดำำริิของพระยาไชยยศ สมบััติิ ได้้มีีการแก้้ไขปรัับปรุุงหลายครั้้� ง และได้้แก้้ไขชื่่�อพระ ราชบััญญััติิในครั้้� งสุุดท้้ายเป็็น “พระราชบััญญััติิผู้้สอบบััญชีี พ.ศ. 2505” ซึ่่�งมีีผลใช้บั้ ังคัับตั้้� งแต่่วัันที่่� 2 พฤศจิิกายน 2505 เป็็นต้้นมา จนถึึงวัันที่่� 22 ตุุลาคม 2547 พระราชบััญญััติิ ผู้้สอบบััญชีีพ.ศ. 2505 ยัังคงไว้้ซึ่่�งสาระสำำคััญของร่่าง พ.ร.บ. นัักบััญชีีพ.ศ. ….. อยู่่เป็็นส่่วนใหญ่่ มีีส่่วนที่่�ได้้แก้้ไขเพิ่่� มเติิม ในสาระสำำคััญ ดัังนี้ ้� (1) เปลี่่�ยนสภาการบััญชีี จากสถาบัันอิิสระซึ่่�งเป็็น นิิติิบุุคคลให้้เป็็นส่่วนราชการในสัังกััดกระทรวง พาณิิชย์์ โดยใช้้ชื่่�อว่่า “คณะกรรมการควบคุุม การประกอบวิิชาชีีพสอบบััญชีี” เรีียกย่่อว่่า ก.บช. เพื่่�อให้้ทางราชการสามารถควบคุุมการสอบบััญชีี ให้้ได้้ผลอย่่างเต็็มที่่� (2) เปลี่่�ยนชื่่�อคณะกรรมการ ผู้้ทำำหน้้าที่่�ควบคุุม ผู้้ สอบบััญชีี จากคณะกรรมการสภาการบััญชีี เป็็นคณะกรรมการควบคุุมการประกอบวิิชาชีีพ สอบบััญชีี เพื่่�อให้้เหมาะสมกัับฐานะของคณะ กรรมการที่่�เป็็นหน่่วยงานของทางราชการ (3) เปลี่่�ยนการเลืือกตั้้�งคณะกรรมการ ผู้้ทำำหน้้าที่่� ควบคุุมผู้้สอบบััญชีี จากแนวความคิิดเดิิมที่่�ให้้ ผู้้สอบบััญชีีด้้วยกัันเป็น็ผู้้เลืือกตั้้� ง เป็นก็ารแต่่งตั้้� ง จากข้้าราชการผู้้มีีหน้้าที่่�เกี่่�ยวกัับการบััญชีีและ การสอบบััญชีี ⬜⬜ “ปีี พ.ศ. 2505 เกิิด พ.ร.บ ผู้้สอบบััญชีี เป็็นกฎหมายว่่าด้้วยผู้้สอบบััญชีีฉบัับแรก”
“พ.ร.บ วิชาชีพบัญชี พ.ศ. 2547 ประกาศใช้เกิดเป็นสภาวิชาชีพบัญชี” สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 98 □ ต่่อมาเมื่่�อปีี พ.ศ.2547 ศาสตราจารย์์เกษรีี ณรงค์์เดช ได้้ดำำรงตำำแหน่่งนายกสมาคมในขณะนั้้� น ได้้นำำคณะกรรมการ สมาคมนัักบััญชีี และผู้้สอบบััญชีีรัับอนุุญาตแห่่งประเทศไทย เข้้าพบหารืือกัับประธานคณะกรรมการกฤษฎีีกา เพื่่�อขอแก้้ไข และปรัับปรุุง ในหลัักการและเหตุุผลเกี่่�ยวกัับการกำำกัับดููแล สภาวิิชาชีีพบััญชีี โดยขอเพิ่่� มให้้ภาคเอกชนได้้มีีส่่วนร่่วมด้้วย ได้้รัับการสนัับสนุุนเป็็นอย่่างดีี จากกระทรวงพาณิิชย์์ซึ่่�งเป็็น เจ้้าของเรื่่�อง ในการช่่วยนำำเสนอร่่างหลัักการและเหตุุผล ของ พระราชบััญญััติิฉบัับใหม่่ เข้้าสู่่กระบวนการพิิจารณาออกเป็น็ กฎหมาย ซึ่่�งกว่่าร่่างพระราชบััญญััติิ จะผ่่านการพิิจารณา แต่่ละขั้้�นตอนนั้้�น มีีปััญหาและอุุปสรรคหลายประการ ซึ่่�ง ส่่วนใหญ่่จะอยู่่ที่่�การชี้้�แจงและอธิิบายทำำความเข้้าใจ เรื่่�อง ที่่�เกี่่�ยวกัับการบััญชีี ให้้กรรมการที่่�มิิใช่่นัักบััญชีีเข้้าใจได้้ แต่่ ที่่�สุุดแล้้ว วัันแห่่งความสำำเร็็จและภาคภููมิิใจของวิิชาชีีพบััญชีี ก็็มาถึึง เมื่่�อพระบาทสมเด็็จพระเจ้้าอยู่่หััว ทรงมีีพระบรมราช องค์์การ โปรดเกล้้าฯ ให้้ประกาศตราพระราชบััญญััติิวิิชาชีีพ บััญชีีพ.ศ. 2547 และมีีผลบัังคัับใช้้ตั้้�งแต่่วัันที่่� 23 ตุุลาคม พ.ศ 2547 เป็็นต้้นมา โดยกำำหนดให้มีีกรร ้มการโดยตำำแหน่่งหน้้าที่่�ในราชการ 7 คนประกอบด้้วย ปลััดกระทรวงพาณิิชย์์ เป็นปร ็ะธานกรรมการ อธิิบดีีกรมทะเบีียนการค้้า อธิิบดีีกรมบััญชีีกลาง อธิิบดีีกรม สรรพากร ประธานคณะกรรมการตรวจเงิินแผ่่นดิิน คณบดีี คณะพาณิิชยศาสตร์์และการบััญชีีจุุฬาลงกรณ์์มหาวิิทยาลััย และคณบดีีคณะพาณิิชยศาสตร์์และการบััญชีี มหาวิิทยาลััย ธรรมศาสตร์์ และกรรมการอื่่�น ซึ่่�งรััฐมนตรีีว่่าการกระทรวง พาณิิชย์์แต่่งตั้้ง�อีีก 8 คน ในจำนำวนนี้ต้ ้� ้องแต่่งตั้้งจา�กผู้้สอบบััญชีี รัับอนุุญาตไม่น้่ ้อยกว่่า 4 คน □ ต่่อมาเมื่่�อวัันที่่� 25 มกราคม 2537 ในช่่วงที่่� ศาสตราจารย์์ ธวััช ภููษิิตโภยไคย เป็นน็ายกสมาคม รััฐมนตรีี ว่่าการกระทรวงพาณิิชย์์ (นายอุุทััย พิิมพ์์ใจชน) ได้้แต่่งตั้้�ง กรรมการชุุดหนึ่ง �่จำนำวน 9 คน เพื่่�อศึึกษาและดำำเนินกิารจััดตั้้ง� สภานัักบััญชีีโดยมีีนายประเทืือง ศรีีรอดบาง รองปลััดกระทรวง พาณิิชย์์ เป็็นประธานคณะกรรมการ และนายจำรัำ ัส ปิิงคล าศััย เป็็นเลขานุุการคณะกรรมการฯ คณะกรรมการดัังกล่่าว ได้้ร่่างพระราชบััญญััติิสภานัักบััญชีีพ.ศ. ….. แล้้วเสร็็จเมื่่�อ เดืือนพฤษภาคม 2537 รััฐมนตรีีช่่วยว่่าการกระทรวงพาณิิชย์์ (นายเฉลิิมพล สนิิทวงศ์ชั์ ัย) จึึงได้มีี ้ หนัังสืือเชิิญผู้้ว่่าการธนาคาร แห่่งประเทศไทย อธิิบดีีกรมสรรพากร เลขาธิิการสำำ นัักงาน ก.ล.ต. และกรรมการและผู้้จััดการตลาดหลัักทรััพย์์แห่่ง ประเทศไทย ให้้เป็นกรร็มการพิิจารณากลั่่นกร�องร่่าง พ.ร.บ. สภา นัักบััญชีีพ.ศ. …. ร่่วมกัับคณะกรรมการชุุดเดิิมเป็น็ครั้้ง�สุุดท้้าย ก่่อนที่่�จะนำำเสนอ รััฐมนตรีีพิิจารณาให้้ความเห็น็ ชอบ ในที่่�สุุด คณะรััฐมนตรีีชุุดที่่�นายชวน หลีีกภััย เป็็นนายกรััฐมนตรีีได้้มีี มติิเมื่่�อ วันที่่ ั � 6 กันัยายน 2537 เห็น็ชอบด้้วยกัับร่่าง พ.ร.บ.สภา นัักบััญชีีพ.ศ. ….. และมีีมติิให้้จััดส่่งสำำ นัักงานคณะกรรมการ กฤษฎีีกา พิิจารณาต่่อไป แต่่เกิิดการเปลี่่�ยนแปลงรััฐบาล ทำำ ให้้ ร่่างพระราชบััญญััติิฉบัับนี้ตก ้� ไป กระทรวงพาณิิชย์์ได้ล้้มเลิกิโครงการจััดตั้้� งสภานัักบััญชีี และเปลี่่�ยนแปลงร่่าง พ.ร.บ. สภานัักบััญชีีพ.ศ. ….. เป็็นร่่าง พ.ร.บ. วิิชาชีีพบััญชีีพ.ศ. …. ซึ่่�งที่่�ประชุุมคณะรััฐมนตรีี เมื่่�อ วัันที่่� 23 กุุมภาพัันธ์์ 2542 ได้้ลงมติิรัับหลัักการ และให้จั้ ัดส่่ง สำำ นัักงานคณะกรรมการกฤษฎีีกา พิิจารณาตรวจแก้้ไขต่่อไป แต่่ร่่างพระราชบััญญััติิดัังกล่่าว ยัังไม่ผ่่านกระบวนการ เพื่่�อออก เป็นก็ ฎหมายได้้ นัับเป็็นการเกิิด “สภาวิิชาชีีพบััญชีี” สถาบััน วิิชาชีีพทางการบััญชีี เช่น่เดีียวกัับสมาคมนัักบััญชีี และผู้้สอบ บััญชีีรัับอนุุญาตแห่่งประเทศไทย ตามเจตนารมย์์ของนายก สมาคมนัักบััญชีี และผู้้สอบบััญชีีรัับอนุุญาตแห่่งประเทศไทย ทุุกท่่าน ที่่�จะสถาปนาสมาคมเป็็นสภาวิิชาชีีพบััญชีี เพื่่�อความ เป็็นอัันหนึ่�่งอัันเดีียวกัันของผู้้ประกอบวิิชาชีีพบััญชีี และเพื่่�อ ยัังประโยชน์์แก่่วิิชาชีีพบััญชีี และนัักบััญชีีทุุกคน ดัังนั้้� นใน วัันที่่� 29 มกราคม พ.ศ. 2548 จึึงได้้จััดให้้มีีการประชุุมใหญ่่ วิิสามััญสมาชิิกสมาคมนัักบััญชีี และผู้้สอบบััญชีีรัับอนุุญาต แห่่งประเทศไทยขึ้้�น เพื่่�อขอประชามติิจากสมาชิิกสมาคม นัับเป็น็เหตุกุารณ์ที่่ ์�น่่าประทัับใจ อัันแสดงพลัังของนัักบััญชีีทั้้� ง มวล เมื่่�อสมาชิกสิ มาคมนัักบััญชีี และผู้้สอบบััญชีีรัับอนุุญาตฯ ในวัันนั้้น� ได้้ลงมติิด้้วยคะแนนเสีียงเป็น็เอกฉันท์ั ์ ให้้เลิกสิมาคม นัักบััญชีี และผู้้สอบบััญชีีรัับอนุุญาตแห่่งประเทศไทย และให้้ โอนสินิทรัพย์ัสุ์ุทธิิและกิิจการทั้้� งหมดของสมาคมนัักบััญชีีเป็น็ ของสภาวิิชาชีีพบััญชีี
“ปีี 2548 เลืือกตั้้� งนายกสภาวิิชาชีีพบััญชีีคนแรก” ข้้อมููลพระราชบััญญัติั ิวิิชาชีพบัี ัญชีี พ.ศ. 2547 เลขที่่� 133 ถนนสุขุุมวิิท 21 (อโศก) แขวงคลองเตยเหนืือ เขตวััฒนา กรุุงเทพฯ 10110 0-2685-2500 - www.tfac.or.th tfac.family @tfac.family tfac.family ช่องทางการติดต่อ ⬜ สภาวิิชาชีีพบััญชีี สมาพันธ์สภาวิชาชีพแห่งประเทศไทย T H E C O N F E D E R A T I O N O F T H A I P R O F E S S I O N A L C O U N C I L S 99 □ ต่่อมาในวัันที่่� 3 เมษายน 2548 สภาวิิชาชีีพบััญชีี ได้้จััดประชุุมใหญ่่สามััญเป็็นครั้้�งแรก โดยมีีวาระสำำคััญ เป็็นการเลืือกตั้้�งนายกสภาวิิชาชีีพบััญชีีตามข้้อบัังคัับของ สภาวิิชาชีีพบััญชีีครั้้� งแรก มีีศาสตราจารย์์วิิโรจน์์ เลาหะพัันธุ์์ ประธานคณะกรรมการดำำเนิินการเลืือกตั้้�ง เป็็นประธาน ในที่่�ประชุุม ซึ่่�งได้้ลงมติิด้้วยคะแนนเสีียงเป็็นเอกฉัันท์์ ให้้ศาสตราจารย์์เกษรีี ณรงค์์เดช เป็็นนายกสภาวิิชาชีีพบััญชีี คนแรก □ ปััจจุุบัันปีี 2566 สภาวิิชาชีีพบััญชีี ในพระบรม ราชููปถััมภ์์ ได้้ก้้าวเข้้าสู่่ปีีที่่� 19 นัับตั้้� งแต่่ประกาศตราพระราช บััญญััติิวิิชาชีีพบััญชีีพ.ศ. 2547 ซึ่่�งมีีผลบัังคัับใช้้ตั้้� งแต่่วัันที่่� 23 ตุุลาคม พ.ศ 2547 เป็็นต้้นมา ▲
สมาพัันธ์์สภาวิิชาชีีพแห่่งประเทศไทย THE CONFEDERATION OF THAI PROFESSIONAL COUNCILS จััดพิิมพ์์โดย คณะกรรมการบริิหารสมาพัันธ์์สภาวิิชาชีีพแห่่งประเทศไทย วาระ พ.ศ. 2566 อาคารนครินิทรศรีี เลขที่่� 88/20 กระทรวงสาธารณสุุข ตำำบลตลาดขวััญ อำำเภอเมืือง จัังหวััดนนทบุรีีุ 11000 โทรศัพท์ั ์ 02-596-7500 โทรสาร 0-2589-7121 ออกแบบปกหนัังสืือ สภาสถาปนิกิ จำนำวน 100 หน้้า จำนำวนพิิมพ์์ 2,500 เล่่ม เดืือนปีที่่พิ�ิมพ์์ มีีนาคม 2567 พิิมพ์ที่่ ์� ห้้างหุ้้นส่่วนจำกัำ ัด สินิทวีีกิิจ พริ้้นติ้้�ง � เลขที่่� 1/21-1/23 หมู่่ที่่� 7 ตำำบลบางกรวย อำำเภอบางกรวย จัังหวััดนนทบุรีีุ 11130 โทรศัพท์ั ์ : 0-2881-9758, 086-490-2261 โทรสาร : 0-2881-9085