วันงดสูบบุหรี่

๓๑ พฤษภาคม

วนั งดสูบบุหร่ีโลก

จดั ทำโดย หอ้ งสมุดประชำชน “เฉลิมรำชกุมำรี” อำเภอศรีนครินทร์
ศูนย์กำรศึกษำนอกระบบและกำรศกึ ษำตำมอัธยำศยั อำเภอศรนี ครินทร์ จงั หวดั พัทลุง

วนั งดสูบบุหร่ีโลก
องค์การอนามัยโลกไดม้ ีการประกาศให้ วนั ที่ 31 พฤษภาคม

ของทุกปี เป็น วนั งดสูบบุหรี่โลก (World No Tobacco
Day) ต้งั แต่ปี 2531 เน่ืองจากเล็งเห็นอันตรายของบุหรี่ต่อ
สุขภาพ ของผสู้ ูบบุหร่ีและผไู้ ม่สูบบุหร่ีแต่ไดร้ ับควนั บุหร่ี การ
จดั งานวนั งดสูบบุหรี่โลกก็เพ่ือกระตุน้ ใหผ้ สู้ ูบบุหร่ีเลิกสูบ ให้
รัฐบาลชุมชนและประชากรโลก ตระหนักถึงความสาคญั และ
เข้าร่ วมกิจกรรมและกระตุ้นให้รัฐบาลกาหนดนโยบาย/
กฏหมายเพื่อควบคุมยาสูบ องคก์ ารอนามยั โลกระบุชดั เจนว่า
การสูบบุหรี่เป็ นสาเหตุสาคญั ของการป่ วยและเสียชีวิตก่อนวยั
อนั ควรที่สามารถป้ องกนั ได้ และกาหนดให้ วนั ที่ 31 พฤษภาคม

ของทุกปี เป็นวนั งดสูบบุหรี่โลก (World No Tobacco
Day)วนั งดสูบบุหร่ีโลกคร้ังแรก ใชค้ าขวญั “บุหรี่หรือสุขภาพ
ตอ้ งเลือกสุขภาพ”

กระทรวงสาธารณสุข เชิญชวนประชาชนร่วมรณรงค์ "วันงดสูบบุหรี่โลก" 31 พ.ค. 2564

"เลกิ สูบ ลดเส่ียง คณุ ทาได้" ส่งเสริมให้เลกิ สูบผลติ ภณั ฑ์ยาสูบทกุ ประเภท ลดความเสี่ยงการ

ตดิ เช้ือ ลดแพร่กระจายเช้ือโควิด 19
วนั น้ี (19 พฤษภาคม 2564) ณ กระทรวงสาธารณสุข จ.นนทบุรี นายอนุทิน ชาญวีรกูล
รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข นพ.เกียรติภูมิ วงศ์รจิต

ปลัดกระทรวงสาธารณสุข นพ.โอภาส การย์กวินพงศ์ นพ.แดเนียล เคอร์เทสซ์ ผูแ้ ทน
องค์การอนามัยโลกประจาประเทศไทย และศ .เกียรติคุณ พญ.สมศรี เผ่าสวัสด์ิ

นายกแพทยสภา และประธานคณะอนุกรรมการด้านบาบัดรักษา และฟ้ื นฟูผู้เสพติด
ผลิตภณั ฑ์ยาสูบ แถลงข่าวการรณรงคเ์ น่ืองใน "วันงดสูบบุหร่ีโลก" ประจาปี 2564 พร้อม
เปิ ดตวั สญั ลกั ษณ์รณรงคภ์ ายใตค้ าขวญั “เลกิ สูบ ลดเสี่ยง คุณทาได้”
นายอนุทนิ กล่าววา่ องคก์ ารอนามยั โลก (WHO) กาหนดใหว้ นั ที่ 31 พฤษภาคมของทุกปี
เป็ น"วันงดสูบบุหรี่โลก"และปี น้ีได้กาหนดประเด็นการรณรงค์ว่า COMMITTO
QUITเพ่ือให้ 180 ประเทศสมาชิกร่วมรณรงค์ผลกั ดนั เชิงนโยบายและจดั กิจกรรมเพื่อ
สร้างความตระหนักถึงพิษภยั และอนั ตรายของบุหรี่ทุกประเภทส่งเสริมให้ผู้ "สูบบุหร่ี“
ทวั่ โลกเลิกบหุ ร่ีใหไ้ ด้ 100 ลา้ นคน สาหรับประเทศไทย ไดก้ าหนดประเด็นเน้นย้าสื่อสารไป
ยงั ประชาชน ภายใตค้ าขวญั “เลกิ สูบ ลดเสี่ยง คุณทาได้” เน่ืองจากในสถานการณ์แพร่ระบาด
ของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด 19) พบว่า พฤติกรรมการสูบบุหรี่ ถือเป็ น
พฤติกรรมเสี่ยง เพ่ิมโอกาสในการแพร่กระจายและโอกาสรับหรือสมั ผสั เช้ือได้

สารประกอบในควันบหุ ร่ี

ควันบุ หรี่ จะมี ส าร ป ระกอบต่ า งๆ ม ากกว่า 4,000 ช นิ ด
ในจานวนน้ีมีสารก่อมะเร็งไม่ต่ากว่า 42 ชนิด โดย 10 % ของ
สารประกอบในควั นบุหร่ีเป็ นอณูเล็กๆ ของสาร ต่าง ๆ ท่ีสาคญั
และเป็นอนั ตราย คือ นิโคติน และ ทาร์ ส่วนอีก 90%
เป็นแก๊สชนิดตา่ ง ๆ ที่สาคญั และเป็นอนั ตรายคือ carbon monoxide
นอกจากน้ีควนั บุหร่ียงั ประกอบดว้ ยสารพิษอ่ืนๆอีกมากมาย เช่น
hydrogen cyanide , nitrogen dioxide , aldehydes , ammonia ,
arsenic , methane , และตะกว่ั

สารพษิ ในบุหรี่

กลุ่มที่ 1 ทาร์ หรือน้ามนั ดิน คือ ไฮโดรคาร์บอนที่รวมตวั กนั เป็นสาร
ที่มีความเหนียวติดอยกู่ บั เน้ือปอด มีคุณสมบตั ิเป็นสาร ก่อมะเร็ง
กลุม่ ท่ี 2 นิโคติน มีผลทาใหเ้ สพติดได้ มีฤทธ์ิต่อสมองและระบบ
ประสาทส่วนกลาง มีผลต่อระบบทางเดินอาหาร ระบบหวั ใจและการ
ไหลเวยี นของโลหิต
กลมุ่ ท่ี 3 กา๊ ซคาร์บอนมอนอกไซด์ ซ่ึงขดั ขวางการรับออกซิเจนของ
เมด็ เลือดแดง และทาใหไ้ ขมนั พอกพนู ตามผนงั เส้นเลือดมากข้ึน

สารประกอบในบุหรี่

คาร์บอนมอนอกไซด์ เป็ นก๊าซท่ีทาลายคุณสมบตั ิในการเป็ น
พาหะนาออกซิเจนของเม็ดเลือดแดง ทาให้เม็ดเลือดแดงไม่
สามารถจบั ออกซิเจนไดเ้ ท่าเวลาปกติ เกิดการขาดออกซิเจน ทา
ให้มึนงง ตดั สินใจช้า เหนื่อยง่าย ซ่ึงเป็ นสาเหตุของโรคหัวใจ
ไฮโดรเจนไซยาไนด์ เป็นก๊าซพิษที่ทาลายเย่ือบุผิวหลอดลมส่วน
ตน้ ทาให้มีอาการไอเร้ือรัง มีเสมหะเป็ นประจาโดยเฉพาะใน
ตอนเชา้ จะมีมากข้ึน
แอมโมเนีย มีฤทธ์ิระคายเคืองเน้ือเย่ือ ทาให้แสบตา แสบจมูก
หลอดลมอกั เสบ ไอและมีเสมหะมาก

ไนโตรเจนไดออกไซด์ เป็ นก๊าซพิษที่ทาลายเยอ่ื บุหลอดลมส่วน
ปลาย และถุงลมทาใหผ้ นงั ถุงลมบางโป่ งพอง ถุงลมเลก็ ๆหลาย
อนั แตกรวมกนั รวมกนั เป็นถุงลมใหญ่ ทาใหม้ ีถุงลมจานวนนอ้ ย
การยืดหยุ่นในการหายใจเขา้ ออกน้อยลง ทาให้เกิดโรคถุงลม
โป่ งพอง
สารกมั มันตรังสี ควนั บุหรี่มีสารโพโลเนียม 210ท่ีมีรังสีอลั ฟาอยู่
เป็ นสาเหตุการเกิดโรคมะเร็งปอด และควนั บุหร่ียงั เป็ นพาหะ
ร้ายแรงในการนาสารกัมมันตรังสี ทาให้ผูท้ ่ีอยู่รอบขา้ งที่ไม่
สูบบุหร่ีหายใจเอาอากาศท่ีมีสารพิษน้ีเขา้ ไปดว้ ย

นิโคติน เป็ นสารที่มีฤทธ์ิแรงที่สุดในบรรดาสารท้งั หลายท่ี
อยู่ในควนั บุหรี่ เป็ นสารอลั คาลอยด์ท่ีไม่มีสี แต่มีพิษมาก
ออกฤทธ์ิได้ท้ังเป็ นตัวกระตุ้น กด และกล่อมประสาท
ส่วนกลาง เป็นตวั การสาคญั ท่ีทาใหค้ นติดบุหร่ีกนั งอมแงม

ทาร์ เป็ นน้ามนั ท่ีเกิดจากการเผาไหมข้ องใบยาสูบ กระดาษ
มวน และส่ิงแปลกปลอมอื่น ๆ ในบุหร่ีประกอบดว้ ยสารเคมี
หลายร้อยชนิด ส่วนใหญ่เป็ นสารไฮโดรคาร์บอนหรือน้ามนั
ซ่ึงเป็นตวั การทาใหเ้ กิดมะเร็งในคนและสัตว์

สูบบุหร่ีมือสอง

ผทู้ ี่ไม่สูบุหรี่แต่กม็ ีสิทธ์ิเป็ นโรคที่เกิดจากการสูบบุหร่ีหากอยู่
ใน ส่ิงแวดลอ้ มที่คนสูบบุหรี่เราเรียกคนท่ีไดร้ ับบุหร่ีโดยที่ไม่ได้
สูบว่า"สูบบุหรี่มือสอง" ที่มาของควนั บุหรี่มาได้ 2 ทางคือ ควนั ท่ี
เกิดจากการเผาบุหร่ีหรือซิการ์

ควนั ซ่ึงเกิดจากหายใจออกของผทู้ ่ีสูบบุหร่ี
ควนั ที่ออกมายงั มีสารก่อมะเร็งเท่ากบั ควนั ที่ก่อนจะถกู สูด
ผูท้ ่ีอยู่ในสิ่งแวดล้อมท่ีสูบบุหรี่ มากและได้ควนั บุหรี่มาก จะมี
โอกาสเกิดโรคมากดว้ ย
การสูบบุหรี่น้ันนอกจากจะมีผลต่อผสู้ ูบโดยตรงแลว้ ยงั ทาให้
ผอู้ ื่นในบรรยากาศของควนั บุหรี่สูดเอาพิษจาก
การสูบบุหร่ี ของคนในครอบครัวทาให้เด็กป่ วยด้วยโรค
หลอดลมอกั เสบ ปอดบวม หอบหืด หูช้ันกลางอกั เสบเพ่ิมข้ึน
และมีสมรรถภาพปอดแยก่ วา่ เดก็ ท่ีพอ่ แม่ไม่สูบบุหรี่
หญิงมีครรภ์ สูบบุหรี่จะทาให้น้าหนกั ตวั ขณะต้งั ครรภ์เพิ่มน้อย
กว่าปกติ และมีโอกาสแทง้ คลอดก่อนกาหนด ตกเลือดระหวา่ ง
คลอดและหลงั คลอดมากเป็ น 2 เท่าของหญิงต้งั ครรภท์ ี่ไม่สูบ
บุหร่ี นอกจากน้ันยงั เกิดภาวะรกเกาะต่าและรกรอกตัวก่อน
กาหนดมากข้ึนลูกที่คลอดจากแม่ที่สูบบุหร่ีอาจจะมีน้าหนกั และ
ความยาวนอ้ ยกว่าปกติ พฒั นาการทางสมองชา้ กว่าปกติ อาจจะมี
ความผดิ ปกติทางระบบประสาท ระบบความจา

คู่สมรสของผสู้ ูบบุหรี่ มีโอกาสเป็ นมะเร็งปอดมากกวา่ คู่สมรส

ที่ไม่สูบบุหรี่ 2 เท่า มีความเสี่ยงท่ีจะเป็ นโรคหวั ใจ 3 เท่า และ
เสียชีวติ เร็วกวา่ ปกติถึง 4 ปี

คนทั่วไป คนท่ัวไปท่ีต้องอยู่ในบรรยากาศท่ีผู้อ่ืนสูบบุหร่ี
ควันบุหรี่ จะทาให้เคืองตา ปวดศีรษะ คัดจมูก น้ ามูกไหล
โดยเฉพาะผทู้ ี่มีอาการหอบหืด โรคหวั ใจ โรคหลอดลมอักเสบ

กจ็ ะทาใหอ้ าการของโรคเพิ่มมากข้ึน สูบบุหรี่มือสองทาใหเ้ กิด
มะเร็งปอด

ท่ีมา : สานกั งานกองทนุ สนบั สนุนการสร้างเสริมสุขภาพ

ธนูรัตน์ พทุ ธชาด.(มปป.). “รู้เทา่ ทนั พษิ ภยั บุหรี่”. [ออนไลน์]. เขา้ ถึงไดจ้ าก

http://www.mtcouncil.org › site › content › attach

สืบคน้ ๒๕ พฤษภาคม ๒๕๖๔