E-book หนังสือประวัติศาสตร์ชุมชน ตำบลน้ำพุ อำเภอบ้านนาสาร จังหวัดสุราษฎร์ธานี

หนังสอื ประวัติศาสตรช์ มุ ชน

ตา้ บลน้าพุ

อ้าเภอบ้านนาสาร จังหวัดสรุ าษฎร์ธานี

โครงการยกระดับเศรษฐกิจและสงั คมรายตา้ บลแบบบรู ณาการ
(มหาวทิ ยาลยั สู่ตา้ บล สรา้ งรากแกว้ ให้ประเทศ)
มหาวิทยาลัยราชภฏั สุราษฎรธ์ านี

- คณะผจู้ ดั ทำ -

ทมี วิศวกรสงั คมตำบลนำพุ

อาจารยท์ ปี่ รกึ ษาโครงการ : อาจารย์สปิ ปภาส ตัญจนะ
ประธานตา้ บลนา้ พุ : นางสาวเฌอมาลย์ มุขนาค

บณั ฑติ จบใหม่ ประชาชน นักศึกษา

นางสาวจฑุ ามาศ รกั ชา้ ง นางสาวธมลวรรณ ขวญั มว่ ง นายสุรเดช เพ็งจันทร์
นางสาวพนิดา พลสวัสด์ิ นางสาวฐติ าภา เจริญ นางสาวณฐั กมล แก้ววจิ ติ ร
นางสาวสนุ สิ า โพธโ์ิ พน้ นางสาวฎารณิ ทร์ ไชยย นางสาวจุรรี ตั น์ นิลเถ่ือน
นายกติ ติเทพ เกตุอักษร นางสาวสธุ ษิ า สุขแกว้ นางสาวชนัญชดิ า วฒั นะกจิ
นางสาวอมราวดี พิทักษ์ นางสาวธิดารตั น์ ช่างสุวรรณ นางสาววาริธร ชมุ ชอบ
นางสาวณฐั รกิ า แก้วอา้ รตั น์ นายนนทศักด์ิ นวลใย นางสาวดานุนชุ ชอ้ งทอง
นางสาวอัศวิณี ธงชยั พทิ ักษ์ นางสาวจริ าพร ชชู าติ นางสาวโสภิตา ชนะภกั ดี
นางสาวนันธดิ า พรหมทรัพย์
นางสาวอัญชนา ทองเพชร
นางสาวเฌมิกา บัวพรหม
นางสาวธญั วรตั น์ เร่ิมแต่ง
นางสาวกมลรัตน์ ทองจนั ทร์
นางสาวสุปราณี คงช่วย

- คำนำ -

หนงั สอื ประวตั ศิ าสตร์ชุมชนเลม่ นี จดั ท้าขึนเพือ่ ศึกษาความร้เู กี่ยวกับประวัติศาสตร์ชุมชนต้าบล
น้าพุ อ้าเภอบ้านนาสาร จังหวัดสุราษฎร์ธานี ซ่ึงหนังสือเล่มนีมีเนือหาเก่ียวกับข้อมูลพืนฐานต้าบล
โครงสรา้ งของชมุ ชน โครงสร้างเศรษฐกจิ และอาชีพ สถานทีส่ ้าคญั การวิเคราะห์ศกั ยภาพชุมชน หนังสือ
เล่มนีสามารถด้าเนินการจนประสบความส้าเร็จลุล่วงไปด้วยดี เนื่องจากได้รับความอนุเคราะห์และ
สนบั สนนุ เป็นอย่างดียิง่ จากผ้นู า้ ชมุ ชนตา้ บลนา้ พตุ ลอดจนถึงชาวบ้านในพนื ทต่ี ้าบลนา้ พุ ดว้ ยความเอา
ใจใส่เป็นอย่างยิ่ง จนหนังสือเล่มนีส้าเร็จสมบูรณ์ลุล่วงได้ด้วยดี ทีมวิศวกรสังคมต้าบลน้าพุขอกราบ
ขอบพระคณุ เป็นอยา่ งสูงไว้ ณ ทน่ี ี

ขอขอบคุณเพื่อนรว่ มงานทีช่ ่วยเหลอื และใหก้ ้าลังใจในการทา้ หนังสอื ครังนจี นประสบความส้าเร็จ
ลุล่วงไปดว้ ยดี

ขอขอบคุณผู้ให้ข้อมูลเก่ียวกับต้าบลตลอดจนอ้านวยความสะดวกในการลงพืนท่ีรวมทัง
ประสบการณ์ดๆี ท่ีไดท้ า้ รว่ มกบั ชุมชน

สุดท้ายนีทีมวิศวกรสังคมต้าบลน้าพุหวังว่าหนังสือเล่มนีคงเป็นประโยชน์ส้าหรับหน่วยงานท่ี
เกี่ยวข้องและผทู้ ่สี นใจศึกษาต่อไป

ทีมวิศวกรสงั คมต้าบลนา้ พุ

- สำรบญั - หน้า

รายชอ่ื คณะผจู้ ดั ทา้ 1
2
คา้ นา้ 3
5
สารบญั 5
6
ส่วนที่ 1 ขอ้ มลู พืนฐาน 7
❑ ขนาดและทต่ี ัง 2 8
❑ ประวัติความเป็นมาของชุมชน 3 9
❑ ลักษณะภมู ิประเทศ 10
❑ ลักษณะภมู ิอากาศ 11
❑ แม่น้าส้าคัญ 12
❑ ทรพั ยากรธรรมชาติ 13
❑ การคมนาคม 14
16
สว่ นท่ี 2 โครงสรา้ งของชมุ ชน
❑ ดา้ นการปกครอง 17
❑ ด้านประชากร
❑ ด้านการศกึ ษา
❑ ดา้ นศาสนา
❑ ความเชื่อ ประเพณแี ละพิธีกรรม
❑ การเปล่ียนแปลงทางสงั คมและ

วฒั นธรรม

สว่ นท่ี 3 โครงสรา้ งดา้ นเศรษฐกจิ และอาชพี

- สำรบญั - หน้า
20
(ต่อ) 22
23
สว่ นท่ี 4 สถานทส่ี า้ คญั
สว่ นท่ี 5 โครงการยกระดบั เศรษฐกจิ และสังคม 25

รายตา้ บลแบบบรู ณาการ 26
❑ การดา้ เนนิ งานโครงการยกระดบั
27
เศรษฐกจิ และสงั คมรายตา้ บลแบบ 28
บรณู าการ
❑ การพฒั นาสมั มาชีพและสรา้ งอาชีพ
ใหม่ (การยกระดับสนิ คา้ OTOP/
อาชีพอ่ืนๆ)
❑ การสร้างและพฒั นา Creative
Economy (การยกระดบั การ
ทอ่ งเที่ยว)
❑ การน้าองค์ความรู้ไปช่วยบริการชุมชน
(Health Care/เทคโนโลยดี ้านต่างๆ)
❑ การส่งเสรมิ ด้านสิ่งแวดลอ้ ม/Circular
Economy (การเพิม่ รายไดห้ มุนเวียน
ให้แก่ชมุ ชน) ใหแ้ กช่ ุมชน
อ้างองิ
ภาคผนวก

1

ข้อมลู พนื ฐำน

1

ขนำดและทีต่ งั

ต้าบลนา้ พุ อ้าเภอบา้ นนาสาร จังหวดั สรุ าษฎรธ์ านี แยกมาจากตา้ บลท่าชี
เมอื่ วันที่ 27 ธนั วาคม พ.ศ.2529 และไดย้ กฐานะเป็นองค์การบรหิ ารสว่ นตา้ บลน้าพุ
เมอ่ื วนั ที่ 23 กุมภาพันธ์ 2540 มีพืนทปี่ ระมาณ 34.42 ตารางกิโลเมตร หรือ 21,516 ไร่

มหี มูบ่ ้านทังหมด จ้านวน 6 หมบู่ า้ น ดงั นี

หมทู่ ่ี 6 บ้านควนใหม่ หมทู่ ี่ 1 บา้ นยางอุง

● ●

หมูท่ ่ี 2 บา้ นน้าพุ ● ●

หมทู่ ่ี 5 บ้านหนองตอ้

● ●

หมูท่ ี่ 4 บ้านดอนทราย หมูท่ ี่ 3 บา้ นนายาว –
ดอนสรอ้ ยทอง

แผนที่ตา้ บลน้าพุ
อ้าเภอบ้านนาสาร จังหวัดสรุ าษฎร์ธานี

อาณาเขต

ติดตอ่ กบั ต้าบลบ้านนา ตดิ ต่อกบั ต้าบลควนศรี ตดิ ตอ่ กบั เทศบาลเมืองนาสาร ตดิ ต่อกับตา้ บลท่าชี
อา้ เภอบา้ นนาเดิม อ้าเภอบา้ นนาสาร อา้ เภอบ้านนาสาร อา้ เภอบา้ นนาสาร
จงั หวัดสุราษฎรธ์ านี จงั หวัดสรุ าษฎรธ์ านี จังหวัดสุราษฎรธ์ านี จังหวดั สุราษฎร์ธานี

2

ประวตั คิ วำมเปน็ มำของชมุ ชน

ตา้ บลน้าพุ มีตา้ นานเลา่ ต่อๆกนั มาว่า ไดม้ กี ล่มุ คนอพยพเดนิ ทางมาดว้ ยเรอื ลา้ เภา
ล่องมาตามลา้ น้าตาปี และได้ล่องเรอื เขา้ มาตามคลองฉวาง เม่ือมาเจอผืนแผ่นดินริมคลอง
ฉวางทมี่ ีความอุดมสมบูรณ์ จึงไดส้ ร้างท่ีอย่อู าศัยขึน ในสมัยนนั ไดม้ กี ารพบ น้าพุ ซึ่งเปน็ นา้
พุร้อนพุ่งออกจากพืนดิน สูง 4.5 เมตร มีความสวยงามเป็นอย่างมาก ชาวบ้านจึงได้
เรียกชื่อ ชมุ ชนนีว่า น้าพุ ตามน้าพุร้อนใต้ดินท่ีได้พบเจอ และมีการเรียกช่ือต้าบลน้าพุสืบ
ต่อกนั มาจนถึงปัจจบุ นั แมว้ ่าในปัจจบุ นั นนี า้ พรุ อ้ นนันได้สนิ สลายไปแลว้

หมทู่ ่ี 1 บา้ นยางอุง

หมทู่ ี่ อดีตพนื ทใี่ นหม่ทู ี่ 1 เป็นป่า และมีไมช้ นิดหนง่ึ คือ ไมย้ าง ท่ขี นึ เปน็

จ้านวนมากเต็มบรเิ วณ

1 และไมย้ างนมี ตี วั องุ อาศัยอยมู่ าก เพราะไม้ยางมขี ีชนั มาก ซงึ่ ตัวองุ ชอบขชี นั

พอมีคนเรม่ิ มาอยูอ่ าศัยกเ็ รียกตามที่เหน็ และตงั ชอ่ื หม่บู ้านวา่ “บา้ นยางอุง”

หม่ทู ่ี 2 บ้านนา้ พุ หมูท่ ่ี
สมัยก่อนเม่ือมีคนมาอาศัยอยู่ในช่วงแรกๆ เขาเล่าตอ่ ๆกันมาวา่ 2

ในพนื ท่ขี องหมูบ่ า้ นนมี ีนา้ พุ
พุ่งขึนมาจากดนิ คนในหมู่บ้านจงึ เชอ่ื ตอ่ ๆกันมา และเรยี กหมู่บ้านนวี ่า
“บา้ นน้าพุ”

หมทู่ ่ี หมทู่ ่ี 3 บ้านนายาว – ดอนสรอ้ ยทอง
3 ช่อื หมู่บา้ นนายาวนี เรียกตามพนื ทที่ ท่ี า้ นากันในอดตี บริเวณนเี ป็นที่ลุ่ม

เป็นแนวยาวไปตาม
ล้าหว้ ย ชาวบา้ นได้อาศัยนา้ จากลา้ หว้ ยนีในการทา้ นากัน เมอื่ คนมาอาศยั ใน
พืนทน่ี ีมากขนึ กท็ ้านากนั มาขึนเรอ่ื ยๆ จึงท้าให้เหน็ นานียาวสุกลูกหูลกู ตา จงึ
เรยี กวา่ บา้ นนายาว

3

หมู่ท่ี 4 บ้านดอนทราย หมทู่ ี่
บรเิ วณนีเป็นดอนและมที รายมาก เปน็ ทท่ี ่ปี ลกู อะไรกไ็ มค่ ่อยไดผ้ ล 4

เมื่อมีคนมาอาศยั อยมู่ ากขึนก็มีการทา้ นา ทา้ สวนยางพาราพอได้บ้าง แตก่ ็
ไมด่ เี ทา่ กับหมู่บา้ นอืน่ ๆ ชาวบ้านจงึ เรียกวา่ “บา้ นดอนทราย” ปัจจุบันมี
ทรายนอ้ ยลงแลว้ และสามารถทา้ การเกษตรไดด้ ขี ึนมาก

หมทู่ ี่ 5 บ้านหนองตอ้

หม่ทู ี่ เขาเลา่ ต่อๆกนั มาวา่ อดีตมีหนองอยแู่ ห่งหนึ่ง และมโี คกอยตู่ รง

กลาง ซง่ึ มปี า่ ไม้รัง ทา้ ให้มีตวั ต่อมาอาศยั อยู่มาก คนในหมบู่ ้านจึง

5 เรียกชอ่ื หม่บู า้ นตามลกั ษณะที่เหน็ ซงึ่ ชอ่ื หมู่บา้ นหนองตอ้ เปน็ ช่อื เรียกที่

ออกส้าเนยี งเป็นภาษาถิ่นใต้

หมู่ที่ 6 บ้านควนใหม่ หมทู่ ่ี
บรเิ วณนีเป็นควนเนนิ สงู และเปน็ พนื ทป่ี า่ เมอ่ื มีคนเขา้ มาอาศัยก็ 6

เริ่มทา้ นาและสวนยางพาราเหมือนหม่บู ้านอ่ืนๆ ชาวบา้ นเห็นวา่ บริเวณนีไม่
เป็นป่าแล้ว จงึ เรียกวา่ “บา้ นควนใหม่”

4

ลักษณะภูมปิ ระเทศ

พืนทส่ี ว่ นใหญเ่ ปน็ ทรี่ าบ จงึ เหมาะส้าหรบั การ
ทา้ การเกษตร เช่น สวนผลไม้ สวนยางพารา
ปาลม์ น้ามนั สภาพดินเปน็ ลกั ษณะดินเหนียว
และดนิ รว่ น

ลกั ษณะภมู อิ ำกำศ

ตา้ บลน้าพุ ได้รับอิทธพิ ลจากมรสมุ ตะวนั ตกเฉยี ง
ใต้ ซ่งึ ท้าให้มีชว่ งฤดูฝนยาวนาน และมรสมุ
ตะวันออกเฉยี งเหนอื พดั ผา่ น ท้าให้ฤดูรอ้ นและฤดู
ฝนระยะเวลาใกล้เคียงกนั ฤดูฝนมนี ้ามากเกินไป
และฤดรู อ้ นเกดิ การขาดแคลนนา้ ด่ืมน้าใชใ้ นชว่ งฤดู
แล้ง

5

แม่นำสำคญั

มแี ม่นา้ ลา้ คลองฉวางไหลผา่ นหมทู่ ่ี 1,2,3 และ 5 สามารถน้าน้ามาใช้ประกอบ
อาชีพทางการเกษตร และในแต่ละหมบู่ า้ นมแี หลง่ นา้ ธรรมชาติ ดงั นี

หมูท่ ี่ 2 บา้ นนา้ พุ หมู่ที่ 3 บ้านนายาว-ดอนสรอ้ ยทอง
มีห้วยโฉมหงส์ หว้ ยนาแม่น้า มีหว้ ยคลองเมือง หว้ ยเปียก
หว้ ยคลองเมือง หนองแมแ่ จ คลองนกไข่
หนองนา้ ตาย หนองปากสระ

หมู่ท่ี 1 บา้ นยางองุ หมูท่ ่ี 4 บา้ นดอนทราย
มีหว้ ยทรายขาว หว้ ยหมาก ห้วยด้วน มคี ลองหนองเหลก็ หนองชมุ แสง
หนองปากคอก สระหนา้ นบ คลองนกไข่
หว้ ยแขง้ บึงนามะพรา้ ว อู่เมอื ง

หมู่ท่ี 6 บา้ นควนใหม่ หม่ทู ่ี 5 บา้ นหนองตอ้
มหี ว้ ยพรกุ ง หว้ ยหมาก ห้วยด้วน มหี ว้ ยปากปนู คลองนกไข่
ห้วยทรายขาว สระวังชา้ งนอน

เกาะแมน่ า้ ไทร หนองหลาว
หนองลูกแรด

คลองฉวาง แมน่ า้ สายหลกั ของตา้ บลนา้ พุ

6

ทรัพยำกรธรรมชำติ

นำ

แหลง่ นา้ ทีส่ า้ คัญ คือ มีล้าคลองฉวางไหลผ่าน
หมทู่ ่ี 1,2,3 และ 5 สามารถนา้ น้ามาใชป้ ระกอบ
อาชีพทางการเกษตร และในแต่ละหมู่บ้านมีแหล่งน้า
ธรรมชาติ มีระบบน้าประปาส้าหรับอุปโภค-บริโภค
เพยี งพอใช้ทกุ ครวั เรือน

ปำ่ ไม้
ดนิ

สภาพดินเป็นดินเหนียวและ ป่าไมม้ คี วามสา้ คัญต่อระบบนิเวศวิทยา
ดิน ร่วน ไม่มีลักษณะเนินสูงแต่ ป่าไม้ช่วยป้องกันการชะล้างพังทลายของดิน
อย่างไร จึงเหมาะส้าหรับการท้า ท้าให้ดินอุดมสมบูรณ์ เป็นต้น ป่าไม้เป็น
การเกษตร เช่น สวนผลไม้ สวน ทรัพยากรท่ีส้าคัญยิ่งต่อความคงอยู่ของ
ยางพารา สวนปาลม์ น้ามัน เป็นต้น ประเทศ เพราะปา่ ไมม้ อี ิทธิพลต่อการเพาะปลกู

ดังนันป่าไม้จึงอ้านวยประโยชน์ให้แก่
มนุษย์ ทังทางตรงและทางอ้อม โดยทางตรง
ป่าไม้เป็นแหล่งอาหารของมนุษย์ โดยทางอ้อม
ป่าไม้ช่วยรักษาสภาพแวดล้อม เช่น ท้าให้
พืนดินอดุ มสมบูรณแ์ ละเปน็ แหล่งต้นน้าลา้ ธาร

7

กำรคมนำคม

ทางคมนาคมในพืนท่ีต้าบลน้าพุ ที่เป็นถนนลาดยาง แอสฟัทส์ติกคอนกรีต ถนนคอนกรีต
เสรมิ เหลก็ ถนนหนิ คลกุ ครอบคลุมพืนท่ีคิดเป็นร้อยละ 65 มีทังทางหลวงแผ่นดิน ทางหลวงชนบท
และถนนลกู รังเช่อื มต่อระหว่างต้าบลและหมบู่ ้าน

ทางหลวงแผน่ ดิน ทางหลวงจังหวัด
จา้ นวน 1 สาย จ้านวน 1 สาย

ทางหลวงชนบท ถนนหมบู่ า้ น
จา้ นวน 1 สาย จ้านวน 8 สาย

ประชาชนส่วนใหญ่เดินทางโดยรถจกั รยานยนตแ์ ละรถยนตส์ ว่ นตวั และมีรถตสู้ าธารณะ
ให้บรกิ ารในพนื ที่ตา้ บลนา้ พุ เส้นทางต้าบลนา้ พุ-บ้านดอน

8

2

โครงสรำ้ งของชุมชน

9

ดำ้ นกำรปกครอง

ตา้ บลนา้ พมุ ีหมู่บา้ น จา้ นวน 6 หมบู่ ้าน และในแต่ละหมูบ่ า้ นมีผใู้ หญบ่ ้านเปน็ ตวั แทนของแตล่ ะหมู่บา้ น ดังนี

หมทู่ ี่ 1 บ้านยางองุ หมู่ท่ี 2 บ้านนา้ พุ หมูท่ ี่ 3 บา้ นนายาว
นายสุนทร เกษมณี นายเจริญศกั ด์ิ ไทยเกิด - ดอนสรอ้ ยทอง
นายสราวุธ ศุทธางกูล

หมทู่ ี่ 4 บ้านดอนทราย หมูท่ ี่ 5 บ้านหนองตอ้ หม่ทู ่ี 6 บา้ นควนใหม่
ส.ท.สงคราม ทองสขุ นายนุรกั ษ์ ทองสขุ นายเสกสรร ไทยเสน

(ข้อมลู ณ เดือนตุลาคม พ.ศ.2564)

เขตการปกครอง

ติดตอ่ กับตา้ บลบา้ นนา ติดตอ่ กับต้าบลควนศรี ตดิ ต่อกบั เทศบาลเมอื งนาสาร ติดต่อกบั ตา้ บลทา่ ชี
อ้าเภอบ้านนาเดิม อา้ เภอบา้ นนาสาร อา้ เภอบ้านนาสาร อา้ เภอบา้ นนาสาร
จังหวัดสรุ าษฎร์ธานี จังหวัดสุราษฎร์ธานี จังหวัดสุราษฎร์ธานี จงั หวดั สรุ าษฎรธ์ านี

10

ดำ้ นประชำกร

ตา้ บลนา้ พุ มจี ้านวนทังหมด 6 หมบู่ ้าน และมีจ้านวนประชากรทงั สิน 5,651 คน
แยกเป็นชาย 2,760 คน หญงิ 2,891 คน

หมู่ท่ี 507
ครัวเรอื น
1 690 คน 1,363 คน

673 คน 491
ครัวเรอื น
หมู่ท่ี 556 คน 1,081 คน

2 207
ครัวเรือน
525 คน 342 คน 660 คน
หมทู่ ่ี

3

318 คน

หมทู่ ่ี 147
ครวั เรือน
4 295 คน 567 คน

272 คน

หมู่ที่ 276
ครัวเรอื น
5 328 คน 628 คน

300 คน

371
หมทู่ ่ี

ครัวเรอื น

6

672 คน 680 คน 1,352 คน

(ขอ้ มูล ณ เดอื นมีนาคม 2556 กรมการปกครองกระทรวงมหาดไทย)

11

ด้ำนกำรศกึ ษำ

ศนู ยพ์ ฒั นาเดก็ เลก็ โรงเรยี นประถมศกึ ษา

❑ ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กโรงเรยี นวัดนา้ พุ ❑ โรงเรยี นวดั นา้ พุ
❑ ศูนย์พฒั นาเดก็ เลก็ องคก์ ารบรหิ ารสว่ น ❑ โรงเรียนบ้านควนใหม่

ต้าบลน้าพุ
❑ ศูนย์พัฒนาเดก็ เลก็ โรงเรยี นบ้านควนใหม่

โรงเรยี นมธั ยมศกึ ษา กศน. ต้าบล
❑ โรงเรยี นทา่ ชวี ทิ ยาคม ❑ กศน.ต้าบลน้าพุ

12

ดำ้ นศำสนำ

ในพืนท่ตี า้ บลนา้ พุ มปี ระชากรนบั ถือศาสนาพทุ ธ 100%
วัดวารวี งก์ (วดั นา้ พ)ุ

13

ควำมเชอ่ื ประเพณี และพธิ กี รรม

ความเชอื่ ประเพณีและพธิ กี รรมสา้ คญั ที่ชาวบา้ นในตา้ บลนา้ พปุ รว่ มกนั ปฏบิ ัตสิ ืบต่อกันมาจนถงึ ปัจจุบนั ได้แก่

ประเพณสี งกรานต์

ชาวบ้านจะร่วมกนั ท้าบุญตักบาตร สรงน้าพระ
และมีการรดน้าผสู้ งู อายุ

ในวนั ท่ี 13 เมษายน ของทกุ ปี

ประเพณสี ารทเดอื นสบิ
(งานบญุ เดอื นสบิ )

ชาวบา้ นจะร่วมกนั ทา้ บุญตกั บาตร เพื่ออุทิศ
สว่ นบุญสว่ นกุศลให้แก่บรรพบุรุษท่ีได้ล่วงลับไปแล้ว
โดยตามความเชือ่ ของชาวบ้านจะต้องรับบรรพบุรุษ
ในวันรับตายาย และส่งบรรพบุรุษกลับในวันส่งตา
ยาย (โดยยึดเอาวันตามการนับปฏิทินแบบไทย)
ประเพณีสารทเดือนสิบเป็นพระเพณีท่ีส้าคัญของ
ภาคใต้

อกี ทงั ขนมทใ่ี ช้ท้าบุญในวนั สารทเดือนสิบก็แฝงไป
ด้วยความเชือ่ ของชาวบา้ น ดงั ตอ่ ไปนี
• ขนมพอง = แพส้าหรบั ให้ผลู้ ว่ งลบั ใชส้ อย
• ขนมลา = เครื่องนุ่งห่มแพรพรรณ
• ขนมไข่ปลา = เครอื่ งประดับ
• ขนมเจาะหู = เบียหรือเงนิ ใหผ้ ลู้ ่วงลบั ติดตัวกลบั ไป
• ขนมบ้า = กาลเลน่ สะบา้
• ขนมเทยี น = หมอน

14

ควำมเชอ่ื ประเพณี และพธิ กี รรม

ประเพณลี อยกระทง

องคก์ ารบริหารส่วนตา้ บลน้าพุ เปน็ หนว่ ยงานท่ี
สนบั สนุนการจดั งานลอยกระทงบรเิ วณริมคลองฉวาง

ซ่ึงชาวบา้ นต้าบลนา้ พุได้เข้ารว่ มการจัดกิจกรรม
ดงั กล่าวทกุ ปี

การทอดกฐนิ สามคั คี

ในทกุ ๆปชี าวบ้านต้าบลน้าพุจะร่วมกนั ทอดกฐนิ สามัคคี
วดั วารีวงก์ (วดั น้าพุ) และจะมกี ารแห่พมุ่ กฐินอยา่ ง

ยง่ิ ใหญ่ มขี บวนฟ้อนร้าของชาวบ้านในตา้ บล

การกราบไหวอ้ งคพ์ อ่ ทา่ นดว้ น
(พระประจา้ ตา้ บล)

ขุดพบท่ี หมู่ท่ี 3 บ้านนายาว-ดอนสร้อยทอง
โดยองค์พระพุทธรูปท่ีขุดพบมีเพียงแค่ท่องล่างเท่านัน
ชาวบ้านจึงเรียกพระพุทธรูปองค์นันว่า พ่อท่าด้วน
ตามความเชื่อของชาวบ้าน หากจะจัดงานกิจกรรม
ต่างๆแลว้ ฝนดันตกลงมา หากบนบาลต่อพ่อท่านด้วน
ฝนจะหยุดตกทันที หรือหากจะต้องไปเกณฑ์ทหารเมื่อ
บนบาลตอ่ พ่อท่านดว้ น กจ็ ะช่วยใหไ้ มต่ ิดทหาร

15

กำรเปลยี่ นแปลงทำงสงั คมและวฒั นธรรม

สภาพทางสงั คม
❑ ประชาชนในพืนท่ีมีความสัมพันธ์ผูกพันกันแบบเครือญาติ นับถือขนบธรรมเนียม

ประเพณี วิถีชีวิต ความเช่ือทางศาสนาและทางการเมืองในแนวทางเดียวกัน มีความ
สามคั คี ช่วยเหลอื ซงึ่ กนั และกนั
❑ สภาพบ้านเรือนมีความมั่นคงถาวรและมีการจัดระเบียบบ้านเรือนถูกสุขลักษณะ
ครอบครัวมีความอบอนุ่
❑ ประชาชนส่วนใหญม่ สี ขุ ภาพดีและประชาชนทม่ี อี ายุ 15 - 60 ปีอา่ นออกเขียนได้
❑ ประชาชนมกี ารสบื สานประเพณวี ัฒนธรรมอย่างเหนยี วแนน่

ภูมปิ ญั ญาทอ้ งถน่ิ
❑ หมอกระดูก ❑ ช่างตีเหลก็ ❑ การประกอบพธิ ีทา้ ขวัญนาค ❑ การร้ามโนราห์

16

3

โครงสร้ำงดำ้ น
เศรษฐกจิ และอำชพี

17

- การประกอบอาชพี -
ประชากรส่วนใหญข่ องต้าบลนา้ พปุ ระกอบอาชีพเกษตรกรรม คือ
การท้าสวนยางพาราเป็นอาชีพหลัก อีกทังยังมีการท้าสวนผลไม้ สวนปาล์ม
นา้ มนั รับจ้างทั่วไป ค้าขาย ตามล้าดบั พนื ทส่ี ่วนใหญ่เป็นท่รี าบ มีเนือท่ี 1,857 ไร่
พนื ทที่ ้าเกษตร 990 ไร่ ทีอ่ ย่อู าศยั 867 ไร่

จากการสา้ รวจขอ้ มลู และประมวลผล จปฐ. ปี 2562 พบวา่ ต้าบลน้าพมุ รี ายไดเ้ ฉลย่ี
59,256.57 บาท ต่อคนต่อปแี ละรายไดส้ ว่ นใหญ่มาจาก การท้าสวนยางพารา สวนผลไม้
สวมปาล์มนา้ มนั รองลงมา คอื รายไดจ้ ากเงินเดือน ค่าจ้าง ค่าตอบแทน

18

- การประกอบอาชพี -
ต้าบลน้าพุมีศักยภาพทางด้านการค้า ถือเป็นจุดศูนย์กลางท่ีได้รับความ
สนใจจากพืนท่ใี กล้เคียงเปน็ อยา่ งมาก เนอื่ งจากมีการพฒั นาไปอย่างรวดเร็ว
มีศูนยก์ ารค้าของเอกชนอยู่ในพนื ที่ มีตลาดนัดชมุ ชน มีกลุม่ สมั มาชพี หมู่บา้ น
และชว่ งฤดูการเก็บเก่ียวพืชผลทางการเกษตร จ้าพวก เงาะ ทเุ รยี น มังคุด ลองกอง
จะมีพอ่ ค้าคนกลางมารบั ซือผลไม้ท่ีใหร้ าคาดีในพนื ท่ี ท้าใหไ้ ด้รับความสะดวกในการ
ขนส่ง และยงั มีการขายสง่ ใหก้ บั แม่ค้าท่ีตังแผงขายสนิ ค้าริมถนนเอเชยี สาย 41
ซึ่งได้ราคาทีค่ ่อนขา้ งสูง
ต้าบลน้าพุ จึงถือเป็นศูนย์กลางของต้าบลใกล้เคียง ทังต้าบลท่าชี ต้าบล
ควนศรี และอ้าเภอเคียนซา (บางส่วน) ท้าให้พืนท่ีมีความเจริญเป็นลักษณะชุมชน
เมอื งขนาดยอ่ ม

ดังค้าขวญั ของตา้ บลทว่ี า่
“พ่อทา่ นดว้ นคบู่ า้ น ต้านานเกาะกองหนิ น้าพรุ อ้ นใตด้ นิ ฐานถน่ิ แดนโบราณ ยา่ น

การคา้ ผลไม้ เงาะโรงเรยี น ศูนย์แลกเปลย่ี นภมู ปิ ญั ญานามะพรา้ ว”

19

4

สถำนที่สำคญั

20

สถำนทสี่ ำคญั

ท่ที า้ การองคก์ ารบรหิ ารสว่ นตา้ บลนา้ พุ
ตงั อยู่เลขที่ 48/5 หมู่ท่ี 2 ต้าบลน้าพุ
อา้ เภอบา้ นนาสาร จงั หวัดสุราษฎร์ธานี

เบอรโ์ ทร : 077 348 108

สถานตี า้ รวจภธู รทา่ ชี
ตังอยู่เลขท่ี 6 หมทู่ ่ี 2 ต้าบลนา้ พุ
อา้ เภอบ้านนาสาร จังหวัดสุราษฎรธ์ านี

เบอรโ์ ทร : 077 348 320

โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สขุ ภาพตา้ บลนา้ พุ
(บ้านยางอุง)

ตังอยหู่ มูท่ ี่ 2 ตา้ บลน้าพุ
อา้ เภอบ้านนาสาร จงั หวดั สรุ าษฎร์ธานี

21

5

โครงกำรยกระดับเศรษฐกจิ และ
สังคมรำยตำบลแบบบรู ณำกำร

22

การดา้ เนนิ งานโครงการยกระดบั เศรษฐกจิ และสงั คม
รายตา้ บลแบบบรณู าการ

โครงการยกระดับเศรษฐกิจและสังคมเพอ่ื เสรมิ สร้างรายได้และยกระดับการ
ท่องเท่ยี วต้าบลนา้ พุ อ้าเภอบา้ นนาสาร จังหวดั สรุ าษฎร์ธานี

วตั ถปุ ระสงคข์ องโครงการ/กจิ กรรมในการดา้ เนนิ การ

1 เพอ่ื พัฒนาสมั มาชีพเดมิ และสรา้ งองคค์ วามรสู้ ัมมาชพี ใหม่ เพ่ือเพ่ิมรายได้

หมุนเวียนให้แก่ชุมชนตา้ บลน้าพุ อ้าเภอบา้ นนาสาร จงั หวดั สุราษฎร์ธานี

2 เพ่ือพัฒนาการท่องเทย่ี วเชงิ สขุ ภาพบงึ นามะพร้าว ตา้ บลนา้ พุ

อ้าเภอบา้ นนาสาร จังหวัดสรุ าษฎรธ์ านี

3 เพื่อพฒั นาการสง่ เสรมิ การท่องเที่ยวโดยชมุ ชนเป็นศนู ยก์ ารเรียนรู้

และการจดั การทอ่ งเท่ียวให้เกดิ การบรหิ ารการท่องเที่ยวนา้ พุรอ้ นใตด้ ิน
ต้าบลนา้ พุ อ้าเภอบ้านนาสาร จังหวัดสุราษฎร์ธานี

ประเภทกจิ กรรมทจ่ี ะเข้าไปดา้ เนนิ การในพนื ท่ี (ระบรุ อ้ ยละของกจิ กรรม)

1. การพัฒนาสมั มาชีพและ 15% 15% 4.การสง่ เสรมิ ดา้ นสง่ิ แวดลอ้ ม
สร้างอาชพี ใหม่ (การยกระดบั /Circular Economy
สนิ คา้ OTOP/อาชพี อน่ื ๆ) (การเพม่ิ รายได้หมนุ เวยี น
ใหแ้ กช่ ุมชน) ใหแ้ ก่ชมุ ชน

2. การสรา้ งและพฒั นา 35% 35%
Creative Economy (การ
ยกระดบั การท่องเท่ียว) 3. การนา้ องคค์ วามร้ไู ปชว่ ย

บริการชมุ ชน (Health
Care/เทคโนโลยีดา้ นตา่ งๆ)

23

การดา้ เนนิ งานโครงการยกระดบั เศรษฐกจิ และสงั คม
รายตา้ บลแบบบรณู าการ

รูปแบบกจิ กรรมทจี่ ะเขา้ ไปดา้ เนนิ การในพนื ที่

การจา้ งงานตามภารกิจต่าง ๆ ของ

1มหาวทิ ยาลัย จา้ นวน 20 อตั รา

งบประมาณ 2,640,000 บาท การวเิ คราะห์ขอ้ มูลศกั ยภาพตา้ บล

2 การกา้ กบั ตดิ ตามและประเมนิ ผล
ระดบั National System Integrator
การวเิ คราะห์ข้อมลู ศกั ยภาพต้าบล การ
งบประมาณ 25,800 บาท
กา้ กับ ตดิ ตามและประเมนิ ผล
การสนบั สนุนการดา้ เนนิ กิจกรรม
3 ของโครงการรายตา้ บล

ระดับ Regional System Integrator (ระดับ System Integrator)

งบประมาณ 34,400 บาท

4

การสัมมาชีพเดิม และสรา้ งองคค์ วามรู้ งบประมาณ 43,000 บาท
สมั มาชพี ใหม่(พืชกระท่อม) เพ่อื เพ่ิม
รายไดห้ มนุ เวยี นให้แก่ชมุ ชนตา้ บลนา้ พุ 5
อา้ เภอบ้านนาสาร จังหวดั สรุ าษฎร์ธานี
การพฒั นาการทอ่ งเท่ยี วเชงิ สุขภาพ
งบประมาณ 240,000 บาท
บงึ นามะพรา้ ว ตา้ บลนา้ พุ

6

อา้ เภอบา้ นนาสาร จงั หวัดสรุ าษฎร์ธานี
งบประมาณ 280,000 บาท

7

การส่งเสรมิ การทอ่ งเท่ียวโดยชุมชนเปน็ ศนู ย์การเรยี นรูแ้ ละการจัดการ
ท่องเทีย่ วใหเ้ กดิ การบริหารการท่องเที่ยวนา้ พรุ ้อนใต้ดิน ต้าบลน้าพุ อา้ เภอ
บ้านนาสาร จังหวัดสรุ าษฎร์ธานี อย่างยงั่ ยืน งบประมาณ 280,000 บาท

24

การพฒั นาสมั มาชพี และสรา้ งอาชพี ใหม่
(การยกระดบั สนิ คา้ OTOP/อาชพี อนื่ ๆ)

การสมั มาชพี เดมิ และสรา้ งองคค์ วามรสู้ มั มาชพี ใหม่(พชื กระทอ่ ม)
เพอื่ เพม่ิ รายไดห้ มนุ เวยี นใหแ้ กช่ มุ ชนตา้ บลนา้ พุ อ้าเภอบา้ นนาสาร

จังหวัดสรุ าษฎรธ์ านี งบประมาณ 240,000 บาท

วตั ถุประสงคข์ องโครงการ
เพ่ือพัฒนาสมั มาชีพเดิม และสรา้ งองคค์ วามรสู้ ัมมาชีพใหม่(พืชกระทอ่ ม)
เพ่ือเพิม่ รายได้หมุนเวียนให้แกช่ มุ ชนต้าบลน้าพุ อ้าเภอบ้านนาสาร จงั หวัดสรุ าษฎร์ธานี

ผลผลติ และผลลพั ธข์ องโครงการ/กจิ กรรมในการดา้ เนนิ การ

1.เชงิ ปรมิ าณ 2.เชงิ คณุ ภาพ

ผู้เข้าร่วมการพัฒนาสัมมาชีพเดิม และสร้าง มีการพฒั นาสัมมาชีพเดิม
องค์ความรู้สัมมาชีพใหม่(พืชกระท่อม) เพื่อ และต่อยอดสมั มาชีพใหมใ่ นพนื ที่
เพิ่มรายได้หมุนเวียนให้แก่ชุมชนต้าบลน้าพุ
อ้าเภอบ้านนาสาร จังหวัดสุราษฎร์ธานี
จา้ นวน จ้านวน 3 ผลติ ภัณฑ์ ๆ ละ 30 คน รวม
ทังสิน 90 คน

25

การสรา้ งและพฒั นา Creative Economy
(การยกระดบั การทอ่ งเทยี่ ว)

การพฒั นาการทอ่ งเทยี่ วเชงิ สขุ ภาพบงึ นามะพรา้ ว ต้าบลนา้ พุ
อา้ เภอบา้ นนาสาร จงั หวดั สรุ าษฎรธ์ านี งบประมาณ 280,000 บาท

วตั ถปุ ระสงคข์ องโครงการ
เพ่ือพฒั นาการทอ่ งเท่ียวเชงิ สขุ ภาพบงึ นามะพร้าว ตา้ บลนา้ พุ

อ้าเภอบา้ นนาสาร จงั หวัดสรุ าษฎร์ธานี
ผลผลติ และผลลพั ธข์ องโครงการ/กจิ กรรมในการดา้ เนนิ การ

1.เชงิ ปรมิ าณ 2.เชงิ คณุ ภาพ

ผู้เขา้ ร่วมการพัฒนาการทอ่ งเทย่ี วเชิงสุขภาพ มีแหลง่ ทอ่ งเทย่ี วโดยชุมชน
บงึ นามะพร้าว ต้าบลนา้ พุ อา้ เภอบ้านนาสาร สามารถบรหิ ารจัดการทอ่ งเท่ียว
จงั หวดั สุราษฎร์ธานี จา้ นวน 25 คน ต่อรุน่
อย่างย่ังยืน
จดั ทงั หมด 2 รนุ่ รวมทงั สิน 50 คน

26

การนา้ องคค์ วามรไู้ ปชว่ ยบรกิ ารชมุ ชน
(Health Care/เทคโนโลยดี า้ นตา่ งๆ)

การสง่ เสรมิ การทอ่ งเทย่ี วโดยชมุ ชนเปน็ ศนู ยก์ ารเรยี นรแู้ ละการจดั การทอ่ งเทย่ี ว
ให้เกดิ การบรหิ ารการทอ่ งเทยี่ วนา้ พรุ อ้ นใตด้ นิ ต้าบลนา้ พุ อ้าเภอบา้ นนาสาร

จงั หวัดสรุ าษฎรธ์ านี อย่างยง่ั ยนื งบประมาณ 280,000 บาท

วตั ถปุ ระสงคข์ องโครงการ

เพ่ือพฒั นาการสง่ เสริมการท่องเทยี่ วโดยชุมชนเป็นศูนยก์ ารเรียนรูแ้ ละการจดั การ
ท่องเที่ยวให้เกดิ การบรหิ ารการท่องเทีย่ วน้าพุร้อนใต้ดิน ตา้ บลน้าพุ อ้าเภอบ้านนาสาร

จังหวดั สรุ าษฎรธ์ านี

ผลผลติ และผลลพั ธข์ องโครงการ/กจิ กรรมในการดา้ เนนิ การ

1.เชงิ ปรมิ าณ 2.เชงิ คณุ ภาพ

ผเู้ ขา้ ร่วมการสง่ เสรมิ การทอ่ งเทีย่ วโดยชุมชน มีแหล่งท่องเท่ียวโดยชมุ ชน
เป็นศนู ย์การเรยี นรู้และการจดั การทอ่ งเทย่ี วให้ สามารถบริหารจดั การทอ่ งเทย่ี ว
เกิดการบริหารการท่องเทยี่ วนา้ พุร้อนใต้ดิน
อย่างย่งั ยืน
จา้ นวน 25 คน ต่อรนุ่ จัดทังหมด 2 รุ่น
รวมทังสิน 50 คน

27

การสง่ เสรมิ ดา้ นสงิ่ แวดลอ้ ม/Circular Economy
(การเพม่ิ รายไดห้ มนุ เวยี นใหแ้ กช่ มุ ชน) ใหแ้ กช่ มุ ชน

รปู แบบกจิ กรรมทจ่ี ะเขา้ ไปดา้ เนนิ การในพนื ที่

การจา้ งงานตามภารกิจตา่ ง ๆ การวิเคราะห์ขอ้ มลู ศักยภาพตา้ บล
ของมหาวิทยาลัย การกา้ กบั ติดตามและประเมินผล
จ้านวน 20 อตั รา ระดบั National System Integrator

งบประมาณ 2,640,000 บาท งบประมาณ 25,800 บาท

1. 2.

3. 4.

การวเิ คราะหข์ ้อมลู ศักยภาพต้าบล การสนบั สนนุ การด้าเนนิ
การกา้ กับ ติดตามและประเมนิ ผล กิจกรรมของโครงการรายตา้ บล
ระดบั Regional System Integrator (ระดับ System Integrator)

งบประมาณ 34,400 บาท งบประมาณ 43,000 บาท

28

- อำ้ งองิ -

❑ แผนพฒั นาท้องถ่นิ (พ.ศ.2561-2565) ขององค์การบริหาร
สว่ นตา้ บลน้าพุ อา้ เภอบ้านนาสาร จังหวดั สรุ าษฎร์ธานี

❑ เว็บไซตอ์ งคก์ ารบรหิ ารส่วนตา้ บลนา้ พุ อ้าเภอบา้ นนาสาร
จงั หวดั สรุ าษฎร์ธานี : http://www.numpu.go.th/

❑ เพจ Facebook : นา้ พบุ า้ นเรา
❑ เพจ Facebook : บงึ นาพรา้ ว นา้ พุบา้ นเรา
❑ ข้อมูลจากปราชญ์ชาวบา้ นและชาวตา้ บลนา้ พุ

ภาคผนวก

- ประมวลภาพกจิ กรรม -

ภาพ สถานทที่ อ่ งเทย่ี ว ตา้ บลนา้ พุ “บงึ นาพรา้ ว”

- ประมวลภาพกจิ กรรม -

ภาพ การการพฒั นาสมั มาชพี เดมิ และสรา้ งองคค์ วามรสู้ มั มาชพี ใหม่
เครื่องแกงบา้ นนา้ พุ (พัฒนาบรรจภุ ณั ฑแ์ ละโลโกผ้ ลติ ภณั ฑ์)

- ประมวลภาพกจิ กรรม -

ภาพ การพฒั นาสมั มาชพี เดมิ และสรา้ งองคค์ วามรสู้ มั มาชพี ใหม่ การทา้ ลกู ประคบจากพชื
กระทอ่ ม เพอ่ื เพม่ิ รายไดห้ มนุ เวยี นใหแ้ กช่ มุ ชนตา้ บลนา้ พุ อ้าเภอบา้ นนาสาร จงั หวดั สรุ าษฎรธ์ านี

- ประมวลภาพกจิ กรรม -

ภาพ บรรยากาศการลงพนื ทปี่ ลกู ฟา้ ทะลายโจร ณ องคก์ ารบรหิ ารสว่ นตา้ บลนา้ พุ
จ้านวนตน้ 100 ต้น โดยประมาณ ในพนื ทที่ งั หมด 0.5 งาน หรือ 0.125 ไร่

ทมี วิศวกรสังคมตา้ บลน้าพุ

โครงการยกระดับเศรษฐกจิ และสงั คมรายต้าบลแบบบูรณา
การ (มหาวิทยาลยั สู่ตา้ บล สรา้ งรากแกว้ ใหป้ ระเทศ)
มหาวิทยาลยั ราชภัฏสุราษฎรธ์ านี