สัปดาห์วิทยาศาสตร์
ความหลากหลาย
ข อ ง สั ต ว์
Science Class
ความหลากหลาย
หมายถึง ลักษณะที่แตกต่างกันของสิ่งมีชีวิต ในแหล่งที่อยู่เดียวกัน
โดยเกิดจากผลของการแสดงออกทางพันธุกรรมหรือยีนและกลุ่มสิ่งมี
ชีวิตมีความสัมพันธ์กัน
การแบ่งประเภทของสัตว์!
การแบ่งประเภทของสัตว์นั้นมีหลักเกณฑ์ในการจัดหมวดหมู่
สัตว์ ตามโครงสร้างของร่างกายของสัตว์สามารถบ่งบอกถึงวิวัฒนาการ
และต้นกำเนิดของ สัตว์แต่ละชนิดได้ สัตว์ที่มีโครงสร้างที่คล้ายคลึง กัน
หรือโครงสร้างที่มีต้นกำเนิดมาด้วยกันจะมีความสัมพันธ์กันในเชิ ง
วิวัฒนาการ การจัดหมวดหมู่ของสัตว์จะอาศัยลักษณะของโครงสร้างของ
ร่างกายเป็ นหลัก โดยเปรียบเทียบความเหมือนหรือแตกต่าง รวมทั้ง
เปรียบเทียบการจัดเรียงตัว และการพัฒนาการต่างๆ
การแบ่งประเภทของสัตว์ !
หลักการแบ่งสามารถแบ่งได้หลายประเภท สัตว์ต่างชนิดกันย่อมมีรูปแบบ
การดำรงชีวิตที่แตกต่างกัน สัตว์บางชนิดมีขนาดใหญ่ เช่น ช้าง ม้า สิงโต ปลา
ฉลาม เป็ นต้น ในพื้นที่เดียวกันก็อาจมีสัตว์ที่ขนาดเล็กมาก เช่น มด ยุง เห็บ ไร
และยังมีรูปร่างที่ต่างกัน ทั้งจำนวนขา บางชนิดก็ไม่มีขา การเจริญเติบโตก็เป็ นสิ่ง
ที่บ่งบอกความหลากหลายของสัตว์ได้ ดังนี้ สัตว์บางชนิดมีการเจริญเติบโต โดย
การเปลี่ยนแปลงรูปร่าง มีขนาดโตขึ้นเท่านั้น เช่น สุนัข แมว วัว แต่สัตว์บางชนิด
มีการเปลี่ยนแปลงรูปร่างขณะเจริญเติบโตด้วย เช่น กบ ยุง ผีเสื้อ เป็ นต้น นี้คือสิ่ง
ที่บ่งบอกความหากหลายของสัตว์เพียงเบื้องต้นเท่านั้น
นักวิทยาศาสตร์ ได้มีการจำแนกสัตว์ที่มี
ลักษณะคล้ายคลึงกันไว้เป็นกลุ่มเดียวกัน
โดยใช้เกณฑ์ต่าง ๆ เช่น กระดูกสันหลัก
การสืบพันธ์ อุณหภูมิร่างกาย การ
หายใจ เป็นต้น
การแบ่งประเภทสัตว์ ที่เน้ นให้ศึกษาได้ง่าย
มักใช้เกณฑ์ของกระดูกสันหลังของสัตว์ในการ
แบ่ง สามารถแบ่งออก ได้ 2 ประเภทดังนี้
1. สัตว์มีกระดูกสันหลัง
2. สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง
- มีลักษณะกระดูกที่เป็นแนวยาวไปตาม สั ต ว์ ใ น ก ลุ่ ม มี
ก ร ะ ดู ก สั น ห ลั ง
ด้านหลังของสัตว์
- เป็นสัตว์ที่มีเนื้อเยื่อของร่างกายเจริญ
เป็นอวัยวะที่มีการทำงานซับซ้อน ส่วน
ใหญ่มีขนาดใหญ่อาศัยอยู่ทั้งในน้ำและ
บนบก จัดว่าเป็นสัตว์ชั้นสูง แบ่งกลุ่ม
สัตว์มีกระดูกสันหลัง ได้ดังนี้
สัตว์ ที่มีกระดูกสันหลัง
สัตว์พวกปลา สัตว์สะเทินน้ำ
สะเทินบก
เป็ นสัตว์เลือดเย็น หายใจด้วย
เหงือก มีแผ่นปิ ดเหงือก มีครีบ บาง เป็ นสัตว์เลือดเย็น ผิวหนังเปียกชื้น
ไม่มีเกล็ด ตัวอ่อนอยู่ในน้ำ หายใจ
ชนิดมีเกล็ด บาง ชนิดไม่มีเกล็ด ด้วยเหงือก เมื่อโตขึ้นหายใจด้วยปอด
เช่น ปลาตะเพียน ปลากระเบน และผิวหนัง อาศัยอยู่บนบก มี 4 ขา
เช่น กบ อึ่งอ่าง คางคก จิ้งจกน้ำฯลฯ
ฉลาม ม้าน้ำ ฯลฯ
สัตว์ ที่มีกระดูก สัตว์เลื้อยคลาน
สันหลัง
เป็ นสัตว์เลือดเย็น ผิวหนังแห้ง ลำตัวมี
เกล็ดปกคลุม หายใจด้วยปอด วางไข่
บน บก ไข่มีเปลือกแข็งหุ้ม เช่น เต่า
จระเข้ กิ้งก่า จิ้งจก ฯลฯ
สัตว์จำพวกนก
เป็ นสัตว์เลือดอุ่น หายใจด้วยปอด ขาคู่หน้า
พัฒนาไปเป็ นปีก มีขนเป็ นแผง มี เกล็ดที่ขา
และนิ้วเท้า ไข่มีเปลือกแข็งหุ้ม มีจะงอยปาก
แข็ง เซลล์ เม็ดเลือดแดงมีนิวเคลียสตลอด
ชีวิต เช่น นกพิราบ นกนางนวล นกยูง นก
กระจอกเทศ ฯลฯ
สัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำนม
สัตว์เลือดอุ่น ผิวหนังเรียบ มีต่อมน้ำนมหรับสร้างน้ำนมให้ตัวอ่อน
หายใจด้วยปอด มีขนแบบ เส้นผม ส่วนใหญ่เป็ นสัตว์บก เช่น สุนัข
ช้าง ลิง เสือ สิงโต จิงโจ้ เม่น หนู ฯลฯ สำหรับสัตว์น้ำที่ จัดเป็ นเลี้ยง
ลูกด้วยน้ำนม เช่น โลมา วาฬ พะยูน ฯลฯ สัตว์ปีกมีชนิดเดียว คือ
ค้างคาว สัตว์เลี้ยง ลูกด้วยน้ำนมส่วนใหญ่ออกลูกเป็ นตัว ยกเว้น
ตุ่นปากเป็ ดและอีคิดนา เท่านั้นที่ออกลูกเป็ นไข่ สัตว์ประเภทนี้ มีทั้ง
สัตว์ชนิดที่กินพืชและกินสัตว์เป็ นอาหาร
- สัตว์ที่ไม่มีกระดูกแข็งเป็นแนวยาวไป สั ต ว์ ใ น ก ลุ่ ม ไ ม่ มี
ตามด้านหลังของสัตว์ ก ร ะ ดู ก สั น ห ลั ง
- มักจะมีขนาดเล็ก ถ้ามีขาจะมีจำนวน
ขามาก และมีการเคลื่อนที่แตกต่างกัน
แบ่งตามประเภทของสัตว์ไม่มีกระดูกสัน
หลังได้ดังนี้
พ ว ก ฟ อ ง น้ำ
ลักษณะลำตัวมีโพรง มีรูพรุ น สืบพันธุ์ได้ทั้งอาศัยเพศและไม่อาศัยเพศ
ส่วนใหญ่อยู่ในน้ำเค็ม เช่น ฟองน้ำ ฟองน้ำแก้ว ฯลฯ
พวกลำตัวกลวงหรือมีโพรง
ลักษณะลำตัวคล้ายทรงกระบอกกลวง มีช่องเปิ ดออก
จากลำตัวเพียงช่อง เดียว กลางลำตัวเป็ นโพรง เป็ นทางให้
อาหารเข้าและกักอาหารออกจากลำตัว มีเข็มพิษไว้ ป้ องกัน
ตัวและจับเหยื่อ สืบพันธุ์ได้ทั้งแบบอาศัยเพศและไม่อาศัย
เพศบางชนิดอาศัยในน้ำจืด เช่น ไฮดรา และบางชนิดอาศัย
ในน้ำเค็ม เช่น แมงกะพรุ น ปะการัง ดอกไม้ทะเล ฯลฯ
พวกหนอนตัวแบน พวกหนอนตัวกลม
ลักษณะลำตัวแบนยาว มีปากแต่ ลักษณะลำตัวยาว ผิวเรียบ ไม่
ไม่มีทวาร สืบพันธุ์ได้ทั้งแบบอาศัย เป็ นปล้อง เพศผู้เพศเมียแยก
เพศและ ไม่อาศัยเพศ อาศัยอยู่ใน คนละตัว สืบพันธุ์ได้ทั้งแบบ
น้ำเค็มและน้ำจืด เช่น พยาธิใบไม้ อาศัยเพศ ดำรงชีวิตแบบปรสิต
เช่น พยาธิตัวจี๊ด พยาธิปากขอ
พยาธิตัวตืด ฯลฯ
ฯลฯ
พวกหอยทะเลและหมึกทะเล
ลักษณะลำตัวนิ่มมีหัวใจสูบฉีด
เลือด เคลื่อนที่โดยใช้กล้ามเนื้อ หายใจ
ด้วยปอด สืบพันธุ์แบบอาศัยเพศ ออกลูก
เป็ นไข่ เช่น หอยขี้กา หอยทาก หมึกทะเล
ฯลฯ
พวกสัตว์ทะเล ผิวขรุ ขระ
ลักษณะตามผิวลำตัวหยาบ ขรุ ขระ มีสาร
พวกหินปูนเป็ น องค์ประกอบ ร่างกายแยก
เป็ นแฉก สืบพันธุ์แบบอาศัยเพศ ออกลูก
เป็ นไข่ เช่น ดาวทะเล ปลิงทะเล เม่นทะเล
ฯลฯ
พวกที่มีขาเป็ นข้อ พวกที่มีลำตัวเป็ นปล้อง
ลักษณะขาต่อกันเป็ นข้อๆ มี ลักษณะล้ำตัวกลมยาวคลำยวง
ระบบหมุนเวียนเลือด ระบบทาง แหวน ต่อกันเป็ นปล้อง ผิวหนัง
เดินอาหารที่ สมบูรณ์ สืบพันธุ์ เปียก ชื้น มีระบบหมุนเวียนเลือด
แบบอาศัยเพศ เช่น กุ้ง ปู กิ้งกือ แบบปิ ด สืบพันธุ์ได้ทั้งแบบอาศัย
แมลงปอ แมงมุม ฯลฯ เพศและไม่อาศัยเพศ เช่น
ไส้เดือน ปลิง ฯลฯ
Thank You
For Today!
Science Class