“เม่อื ไดเ้ ปน็ นย. สกั ครั้งไซร้
จกั ฝังหฤทัยจนวายปราน”
สารบญั
1. คำ�ปรารภ........................................................................................................................................................................................2
2. ประวตั ิทหารนาวกิ โยธนิ และเกียรตปิ ระวัติ.................................................................................................................................................8
• ประวตั ิทหารนาวกิ โยธนิ ..................................................................................................................................................................9
• เกยี รติประวตั กิ ารรบของทหารนาวกิ โยธนิ ............................................................................................................................................19
• กองพลจันทบุรี กรณพี ิพาทอินโดจนี ..................................................................................................................................................19
• การรบบริเวณชายแดนด้านตะวันออก.................................................................................................................................................21
- ยุทธการบ้านช�ำ ราก ............................................................................................................................................................ .....23
• การรบในราชอาณาจักรลาว........................................................................................................................................................... 28
• ปราบปรามผูก้ อ่ การรา้ ยคอมมิวนสิ ต์ในพ้นื ท่ีภาคเหนอื ............................................................................................................................ 30
- ยุทธการสามชยั ....................................................................................................................................................................... 32
- ยุทธการผาภมู ิ ........................................................................................................................................................................34
• วรี กรรมดอนนอ้ ย....................................................................................................................................................................... 36
• ทหารนาวิกโยธนิ ในภารกจิ การปราบปราม ขบวนการโจรก่อการรา้ ย (ขจก.) และขบวนการโจรจีนคอมมิวนิสต์มาลายา (จคม.) .......................................... 38
• ทหารนาวกิ โยธิน ในภารกจิ การปราบปราม ผูก้ ่อการรา้ ยคอมมิวนสิ ต์ในจังหวัดนครศรีธรรมราช และยุทธการกรงุ ชงิ ...................................................... 44
3. ค่ายกรมหลวงชุมพร บ้านทหารนาวกิ โยธนิ และสถานทส่ี �ำ คญั ........................................................................................................................48
• พระราชทานชอ่ื คา่ ยฯ....................................................................................................................................................................52
• อนสุ รณ์สถานราชนาวกิ โยธนิ ..........................................................................................................................................................53
• อนุสาวรยี ์ทหารนาวกิ โยธนิ .............................................................................................................................................................61
• ผาวชิราลงกรณ.์ ........................................................................................................................................................................ 67
• พระอนุสาวรยี แ์ ละศาล พลเรอื เอก พระเจา้ บรมวงศเ์ ธอ พระองคเ์ จา้ อาภากรเกยี รติวงศ์ กรมหลวงชุมพรเขตอดุ มศักด.์ิ ....................................................69
• พพิ ิธภัณฑ์ทหารนาวิกโยธิน............................................................................................................................................................71
• ศาสนสถาน หน่วยบัญชาการนาวกิ โยธนิ เฉลิมพระเกยี รต ิ 80 พรรษา............................................................................................................75
• ศาลปูก่ ัน .................................................................................................................................................................................77
4. บอกกลา่ วเล่าเรือ่ งค่ายกรมหลวงชุมพร จาก พลเรอื โท พงศ์ศกั ด์ิ ภรู ีโรจน์ ผบ.นย. ลำ�ดบั ที่ 24................................................................................79
5. ซุม้ ประตคู า่ ยกรมหลวงชุมพร...............................................................................................................................................................89
• วัตถุประสงค์ในการสร้าง................................................................................................................................................................92
• ความเปน็ มาของหอกลอง.............................................................................................................................................................. 94
• ล�ำ ดบั ภาพการก่อสร้าง................................................................................................................................................................95
• พิธวี างศลิ าฤกษ์........................................................................................................................................................................97
• พิธีเปดิ ซุ้มประตู........................................................................................................................................................................109
6. การอนรุ ักษ์ทรพั ยากรธรรมชาติ และสิง่ แวดล้อม ในค่ายกรมหลวงชมุ พร........................................................................................................120
• กิจกรรมปลกู ปะการัง................................................................................................................................................................. 123
• ศนู ยด์ ูแลสุนัขจรจัดของกองทัพเรอื .................................................................................................................................................. 126
• ศนู ยก์ ารเรยี นรู้การบ�ำ บัดและการใช้ประโยชนจ์ ากขยะของหน่วยบญั ชาการนาวิกโยธิน.........................................................................v................127
7. กิจกรรมทส่ี ำ�คัญ ในคา่ ยกรมหลวงชมุ พร...............................................................................................................................................130
• ไตรกีฬานาวเี ฉลมิ พระเกียรติซซี นั 1 ครง้ั ท่ี 5 “ทหารเรือไทย เทดิ ไทอ้ งคม์ หาราชามหาราชนิ ”ี .................................................................................131
• ไตรกฬี านาวเี ฉลิมพระเกยี รตซิ ซี ัน 2 ครัง้ ที่ 4 “ทหารเรือไทย เทดิ ไท้องคม์ หาราชามหาราชินชี ่วั นิรันดร”์ .....................................................................133
• นาวิกโยธินมาราธอน................................................................................................................................................................. 137
• พธิ ยี ่�ำ พระสรุ ิยศ์ ร.ี .................................................................................................................................................................... 139
8. การสง่ เสริมการท่องเท่ยี วและสนั ทนาการ ในค่ายกรมหลวงชุมพร.................................................................................................................144
• หาดเตยงาม อา่ วนาวิกโยธนิ .........................................................................................................................................................146
• ถนนสายสำ�คัญในคา่ ยฯ..............................................................................................................................................................149
• ศูนยฝ์ ึกอบรม ทรพั ยากรบคุ คลและการกฬี า (มารีนรีสอรท์ )......................................................................................................................154
• สโมสรเรอื นสกั ประดู.่ ..................................................................................................................................................................155
• สโมสรประดูค่ .ู่ ......................................................................................................................................................................... 157
• อาคารอเนกประสงค์หนว่ ยบญั ชาการนาวกิ โยธนิ ................................................................................................................................. 160
• Cafe Amazon for Chance..........................................................................................................................................................161
• อา่ วนาวกิ โยธนิ กบั ความเช่ือเร่อื งสะดือมงั กร.......................................................................................................................................167
9. การจดั สร้างพระรูปหลอ่ จ�ำ ลองและเหรียญ
พลเรือเอก พระเจา้ บรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอาภากรเกยี รติวงศ์ กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักด์ิ ............................................................................. 171
• พธิ มี ังคลาภิเษกเหรยี ญทรี่ ะลึกฯ วาระที่ 1..........................................................................................................................................173
• พิธมี งั คลาภเิ ษกเหรียญทร่ี ะลกึ ฯ วาระท่ี 2..........................................................................................................................................175
• พิธีมงั คลาภเิ ษกเหรียญที่ระลึกฯ วาระท่ี 3..........................................................................................................................................177
10. รายชอื่ คณะกรรมการ ....................................................................................................................................................................179
11. บรรณานกุ รม ..............................................................................................................................................................................181
1 | หนังสอื ที่ระลกึ ซ้มุ ประตคู ่ายกรมหลวงชมุ พร
1
ค�ำ ปรารภ
| 2หนังสือท่ีระลึกซุม้ ประตูค่ายกรมหลวงชมุ พร
3 | หนังสอื ที่ระลกึ ซ้มุ ประตคู ่ายกรมหลวงชมุ พร
ผู้บญั ชคา�ำ กปารราทรหภารเรือ พลเรือเอก
(ลอื ชัย รุดดษิ ฐ)์
ทหารนาวกิ โยธนิ มปี ระวตั มิ าชา้ นานแลว้ เดมิ เรยี กวา่ “ทหารมะรนี ” มคี วามหมายตรงกบั ค�ำ ในภาษาองั กฤษวา่ “MARINE”
ซ่ึงต่างประเทศหมายถึง ทหารเหล่าทหารเรือที่ปฏิบัติหน้าที่ในการรบอย่างทหารบก โดยให้ทหารมะรีนลงประจำ�ในเรือรบ ผบู้ ัญชาการทหารเรือ
ประจ�ำ ตามปอ้ มคา่ ยของทหารเรอื และตามฐานทพั เรอื ทง้ั ในประเทศ และนอกประเทศ ส�ำ หรบั ประเทศไทย กม็ หี ลกั การเตรยี มก�ำ ลงั
และใช้กำ�ลังเช่นน้ัน โดยก่อกำ�เนิดตั้งแต่ในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 และได้มีการพัฒนา | 4หนังสอื ท่รี ะลกึ ซุ้มประตคู ่ายกรมหลวงชมุ พร
โดยลำ�ดับ จนมีโครงสร้างหน่วยเป็นหน่วยบัญชาการนาวิกโยธิน ท่ีเป็นหน่วยกำ�ลังรบหลักสำ�คัญหน่วยหน่ึงของกองทัพเรือ
ซง่ึ มหี นา้ ทเี่ ตรยี มก�ำ ลงั ในการปอ้ งกนั ภยั ทางบก ปฏบิ ตั กิ ารยทุ ธส์ ะเทนิ น�ำ้ สะเทนิ บก ปฏบิ ตั กิ ารรบพเิ ศษ และรกั ษาความปลอดภยั
ที่ตั้งหน่วยของกองทัพเรือ รวมท้ังการปฏิบัติการทางทหารที่มิใช่สงคราม ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา ทหารนาวิกโยธินทุกนาย
ได้ร่วมกันปฏิบัติภารกิจเป็นอย่างดีย่ิง ด้วยความมุ่งมั่น ต้ังใจ องอาจ เข้มแข็ง อดทน และเสียสละ ส่งผลให้ภารกิจในการ
เปิดยุทธการต่าง ๆ สำ�เร็จลุล่วงอย่างมีประสิทธิภาพ และมีผลงานเป็นท่ีประจักษ์มาอย่างต่อเนื่อง สมกับคำ�กล่าวท่ีว่า
“เมื่อทหารนาวิกโยธนิ เหยียบฝง่ั พลนั เหตคุ บั ขนั จักคลีค่ ลาย”
นอกจากการปฏิบัติการข้างต้นแล้ว ปัจจุบันทหารนาวิกโยธิน ยังคงปฏิบัติภารกิจในการป้องกันชายแดน ในพนื้ ท่ี
จงั หวดั จนั ทบรุ ี และจงั หวดั ตราด และการรกั ษาความสงบเรยี บรอ้ ยในพนื้ ทจ่ี งั หวดั ชายแดนภาคใต้ ตลอดจนการใหก้ ารชว่ ยเหลอื
ประชาชนทป่ี ระสบภยั ตา่ ง ๆ จนบรรลผุ ลส�ำ เรจ็ ตามนโยบายทว่ี า่ “กองทพั เรอื ตอ้ งเปน็ กองทพั ทหารของประชาชน หายใจ เชอ่ื มใจ
และมีชะตาชีวิตร่วมกันกับประชาชน สู้เพ่ือรับใช้ประชาชน ท่ีใดมีศัตรู ท่ีใดมีภัยอันตราย ท่ีน่ันย่อมมีทหารของกองทัพเรือ
ให้สมกับคุณค่า ที่ส่งมอบให้กับสังคม กองทัพเรือที่ประชาชนเช่ือม่ันและภาคภูมิใจ” เป็นเกียรติยศของทหารนาวิกโยธิน
ตราบจนทกุ วนั น้ี
การทหารย่อมต้องมีป้อมค่ายท้ังท่ีต้ังปกติของหน่วย และตั้งเผชิญหน้าอริราชศัตรูนับตั้งแต่โบราณกาล
เป็นที่น่าเกรงขามฉันใด ทหารนาวิกโยธินก็ฉันน้ัน ทหารนาวิกโยธินเป็นท่ีรู้จักของประชาชน นอกจากผลงานอันอเนกอนันต์
ดังกล่าวแลว้ ซุม้ ประตู นบั เปน็ สง่ิ หนง่ึ ทแ่ี สดงตวั ตน และแสดงความภาคภมู ใิ จของก�ำ ลงั พล หรอื เอกลกั ษณข์ องหนว่ ย แตซ่ มุ้ ประตู
หนว่ ยบญั ชาการนาวกิ โยธนิ ซงึ่ กอ่ สรา้ งมาเปน็ เวลา30ปแี ลว้ เรมิ่ มสี ภาพผกุ รอ่ นทรดุ โทรมตามกาลเวลาหากปลอ่ ยลว่ งเลยผา่ นไป
นอกจากอาจทำ�ให้เกิดอันตรายแก่ผู้ที่สัญจรไปมาแล้ว ยังทำ�ให้ลดความมีสง่าราศีลงไปอย่างมาก นอกจากนั้นซุ้มประตู
โครงเหล็กเดิมมีแนวเขตท่ีตั้งเสาเหล็กขนาดใหญ่ลำ้�เข้าไปในพ้ืนผิวการจราจรตามโครงการขยายเส้นทางบนถนนสุขุมวิท
ของรฐั บาล นับเปน็ การกีดขวางการขยายผิวการจราจรที่กรมทางหลวงก�ำ ลังดำ�เนินการ ตามโครงการของรัฐบาล เพื่อรองรบั
ความเจรญิ ในพนื้ ทภี่ าคตะวนั ออกจงึ มคี วามจ�ำ เปน็ ตอ้ งรอื้ ซมุ้ ประตคู า่ ยกรมหลวงชมุ พรหนว่ ยบญั ชาการนาวกิ โยธนิ ของเดมิ ออก
แล้วร่วมมือร่วมใจกันสร้างซุ้มประตูข้ึนใหม่ เพ่ือความสง่างามของหน่วยท่ีเป็นหน่วยกำ�ลังรบหลักของกองทัพเรือ และเป็นขวัญ
กำ�ลังใจให้แก่ก�ำ ลังพลที่เสียสละในการปฏิบัติหน้าท่ี เพื่อปกป้องประเทศชาติ รวมทั้งแสดงให้เห็นถึงความมั่นคง ความแข็งแกร่ง
และสอื่ ถงึ การปฏบิ ตั ภิ ารกจิ ของทหารนาวกิ โยธนิ ท่ีไดร้ บั ใชผ้ นื แผน่ ดนิ ไทยดว้ ยความเสยี สละตลอดมา ผมขอแสดงความชนื่ ชม และ
คาดหวังวา่ การจดั ท�ำ หนังสือเลม่ นี้ขน้ึ เพื่อเปน็ ทีร่ ะลึกการจัดสรา้ งซุ้มประตู และรวบรวมขอ้ มลู ของหน่วยบญั ชาการนาวกิ โยธนิ
จะสามารถนำ�ไปใชอ้ า้ งองิ และเปน็ ประโยชนต์ อ่ ไปในอนาคต
5 | หนังสอื ที่ระลกึ ซ้มุ ประตคู ่ายกรมหลวงชมุ พร
ค�ำ ปรารภ พลเรอื โท
ผบู้ ัญชาการหนว่ ยบญั ชาการนาวิกโยธิน (รณรงค์ สิทธนิ นั ทน์)
“ค่ายกรมหลวงชุมพร” เป็นที่ต้ังของหน่วยบัญชาการนาวิกโยธิน และหน่วยต่าง ๆ ที่สำ�คัญอีกหลายหน่วย ผบู้ ญั ชาการหน่วยบัญชาการนาวกิ โยธิน
โดยชื่อค่ายนั้น พลเรือตรี สนอง นิสาลักษณ์ ผู้บัญชาการกรมนาวิกโยธิน ในขณะนั้น ได้กรุณาทำ�หนังสือถึงสมุหราชองครักษ์
เพ่ืิอนำ�ความกราบบังคมทูล พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร | 6หนงั สอื ที่ระลึกซมุ้ ประตูคา่ ยกรมหลวงชมุ พร
เพ่ือโปรดเกล้า ฯ ทรงวินิจฉัยและได้รับพระราชทานช่ือค่ายว่า “ค่ายกรมหลวงชุมพร” เพื่อเป็นการเทิดพระเกียรติ
พลเรอื เอก พระเจา้ บรมวงศเ์ ธอ พระองคเ์ จา้ อาภากรณเ์ กยี รตวิ งศ์ กรมหลวงชมุ พรเขตอดุ มศกั ดิ์ ผทู้ รงรเิ รม่ิ กอ่ ตง้ั สถานที หารเรอื ขน้ึ
ทส่ี ัตหบี และตอ่ มาได้เป็นทต่ี ง้ั ของ กรมนาวิกโยธิน คร้นั ถึงวันที่ 29 กรกฎาคม 2507 ได้รบั หนังสอื ตอบจาก สมุหราชองครักษ์ว่า
พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงเห็นชอบช่ือค่าย ตามท่ีขอพระราชทาน
และเมื่อวันที่ 30 กรกฎาคม 2508 จอมพลถนอม กิตติขจร นายกรัฐมนตรี ในฐานะ ผู้บัญชาการทหารสูงสุดได้ให้เกียรติ
มาเป็นประธานในพธิ เี ปดิ “คา่ ยกรมหลวงชมุ พร” อยา่ งเป็นทางการ
ในปีพุทธศักราช 2532 ผู้บังคับบัญชาในอดีตได้เริ่มพัฒนาเส้นทางเข้า-ออก ของค่ายกรมหลวงชุมพร มีการสร้าง
ซุ้มประตูเป็นลักษณะโครงเหล็กเหลี่ยมแบบช่ัวคราว โดย นาวาโท พงศ์ศักดิ์ ภูรีโรจน์ ผู้บังคับกองพันทหารราบท่ี 1 ในสมัยน้ัน
เปน็ ผ้ดู �ำ เนินการก่อสร้าง ป้ายช่ือชวั่ คราวรปู สามเหลี่ยม สีเหลืองของหนว่ ยบัญชาการนาวกิ โยธนิ ตั้งเดน่ เปน็ สงา่ ตดิ ถนนสุขมุ วทิ
ด้านหน้าโรงเรียนสิงห์สมุทร มาเป็นเวลากว่า 30 ปี เป็นแลนด์มาร์คที่สำ�คัญ ของคนสัตหีบ รวมท้ังประชาชนและนักท่องเที่ยว
ที่เดินทางผา่ นไปมา
อย่างไรก็ตาม เมื่อความเจริญมาถึง มีการขยายถนนสุขุมวิท ทำ�ให้ป้ายสามเหล่ียมล้ำ�เข้าไปอยู่ในเขตทางหลวง
จำ�เปน็ ตอ้ งรอ้ื ถอน ผมไดเ้ รียนให้ พลเรือโท พงศ์ศกั ดิ์ ภูรีโรจน์ ผู้บัญชาการหน่วยบญั ชาการนาวิกโยธิน ล�ำ ดบั ที่ 24 ผกู้ อ่ สร้าง
ป้ายช่ือดังกล่าวทราบถึงความจำ�เป็น ในการรื้อถอน และได้เรียนปรึกษากับ พลเรือเอก ลือชัย รุดดิษฐ์ ผู้บัญชาการทหารเรือ
ในเรอื่ งแนวทางการกอ่ สรา้ งปา้ ยชอื่ ใหม่ เมอ่ื วนั ท่ี 30 กรกฎาคม 2562 ภายหลงั มาเปน็ ประธานวนั คลา้ ยวนั สถาปนาหนว่ ยบญั ชาการ
นาวิกโยธิน ท่านได้เดินทางมา ชี้จุดตำ�แหน่งในการก่อสร้าง รวมทั้งได้ให้คำ�แนะนำ� ปรับแบบซุ้มประตูฯ ที่กองพันทหารช่าง
กองพลนาวิกโยธิน ได้ออกแบบมาอยู่หลายคร้ัง โดยผู้บัญชาการทหารเรือ มีความต้องการให้ ป้ายช่ือใหม่ของ
หน่วยบัญชาการนาวิกโยธิน มีความสง่างาม เป็นเครื่องหมายถึงความมั่นคง แข็งแกร่ง และมีอัตลักษณ์ ของทหารนาวิกโยธิน
อย่างชัดเจน หนังสือท่ีระลึกเล่มนี้ ได้รวบรวมข้อมูลสำ�คัญท่ีเก่ียวข้องกับค่ายกรมหลวงชุมพร จากเอกสารสำ�คัญต่าง ๆ
รวมถึงจากคำ�บอกเล่าของอดีตผู้บังคับบัญชา ถึงการพัฒนาค่ายกรมหลวงชุมพร ต้ังแต่ยุคเร่ิมต้นจวบจนถึงปัจจุบัน
เพ่อื รวบรวมเปน็ ประวัตศิ าสตรอ์ ีกหนา้ หน่ึงของทหารนาวกิ โยธนิ
ในโอกาสน้ีขอขอบคุณผู้บังคับบัญชาทั้งในอดีตและปัจจุบัน รวมถึงกำ�ลังพลและครอบครัว ท่ีทุ่มเทแรงกายแรงใจ
พฒั นาค่ายกรมหลวงชมุ พร ซง่ึ เปรียบเสมือนบ้านอกี หลังหน่งึ ของพวกเรา ใหน้ า่ อยูแ่ ละมัน่ คงย่ังยนื ตราบนานเทา่ นาน
7 | หนังสอื ที่ระลกึ ซ้มุ ประตคู ่ายกรมหลวงชมุ พร
2
ประวัตทิ หารนาวกิ โยธนิ
และเกยี รตปิ ระวตั ิ
| 8หนงั สอื ทรี่ ะลึกซุม้ ประตูค่ายกรมหลวงชุมพร
ประวตั ิทหารนาวกิ โยธิน
บทบันทึกทางประวัติศาสตร์ ได้บอกเล่าเร่ืองราวเมื่อครั้งในอดีตว่า
กิจการทหารนาวิกโยธินของไทย มีประวัติความเป็นมาท่ียาวนาน
โดยถอื กำ� เนดิ ขนึ้ ในปี พ.ศ.2367 สมยั พระบาทสมเดจ็ พระนงั่ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั
รัชกาลท่ี 3 แห่งราชวงศ์จกั รี มีชือ่ เรียกขานกนั ในเวลานน้ั ว่า “ทหารมะรีน”
เป็นกองทหารเกียรติยศส�ำหรับการรับเสด็จเป็นส่วนใหญ่ และไปกับเรือรบ
เปน็ กองทหารเกียรตยิ ศเวลาข้ึนบกเมือ่ เรอื รบหลวงเดนิ ทางไปตา่ งประเทศ
ต่อมาในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4
ทหารมะรนี มหี น้าท่ีเปน็ ฝีพายเรือพระท่นี ่ัง และเรอื พระประเทียบ กบั ท้ังยัง
มีหน้าที่ดูแลรักษาเรือพระท่ีนั่งต่างๆ ณ โรงเรือหลวงท่าราชวรดิฐ
สมยั รชั กาลที่ 5 ไดโ้ อนทหารกรมแสงเปน็ ทหารเรอื โดยมสี ว่ นหนง่ึ เปน็
ทหารเรือฝ่ายบก หรอื “ทหารมะรนี ”
ส มัั ย รัั ช ก า ล ที่่� 6 กระทรวงทหารเรืือ ได้้จำำ�แนกพรรคเหล่่า
ออกเป็็น 3 พรรค ทหารมะรีีน จำำ�แนกเป็็น พรรคนาวิิกะโยธิิน คำำ�ว่่า
“ทหารนาวกิ ะโยธิน” จึงถอื กำ� เนดิ ขน้ึ ในกองทพั เรือ
9 | หนังสอื ที่ระลึกซ้มุ ประตคู ่ายกรมหลวงชมุ พร
ภาพประวตั ศิ าสตร์ ขณะทชี่ า้ งบรรทกุ ปนื ใหญข่ องทหารมะรนี ( ทหารนาวกิ โยธนิ ) มงุ่ หนา้ สนู่ ครหลวงพระบาง
คราวนนั้ ทหารมะรนี สงั กดั กรมแสง โดยม ี นาวาเอก พระยาชลยทุ ธโยธนิ เปน็ ผบู้ งั คบั การ
ไดร้ บั ค�ำสงั่ ให้ไปรว่ มกบั กองทพั ทยี่ กไปปราบฮอ่ เมอื่ ปี พ.ศ.2427 โดยมเี จา้ พระยาสรุ ศกั ดม์ิ นตรี (เจมิ แสงชโู ต) เปน็ แมท่ พั
จ�ำนวน 1 กอง ก�ำลงั พล ประกอบดว้ ยนายรอ้ ยตรี 1 นาย พลทหาร 24 นาย และปนื กลแกตลง่ิ 2 กระบอก
อนั เปน็ ปนื ประจ�ำหนว่ ยชา้ งบรรทกุ ปนื ใหญ่ ซง่ึ แมท่ พั คดิ ขนึ้ ใหม่ เคลอื่ นกระบวนทพั ไปทางเมอื งนา่ นถงึ เมอื งหลวงพระบาง
| 10หนงั สือทรี่ ะลกึ ซุ้มประตคู า่ ยกรมหลวงชมุ พร
อาคารกองพันพาหนะเก่า
สมัยข้ึนตรงตอ่ สถานที หารเรือกรงุ เทพ ซ่งึ ตงั้ อยหู่ ลงั กองบญั ชาการกองเรือล�ำน�ำ้ ปจั จบุ นั
ตวั อาคารได้ถกู ดดั แปลงต่อเติมไปบ้าง เพอ่ื ใชเ้ ป็นทพ่ี ักพลทหารของกองเรอื ล�ำน้ำ�
11 | หนังสือที่ระลกึ ซุม้ ประตคู า่ ยกรมหลวงชุมพร
ครั้�นถึึงรััชสมััยพระบาทสมเด็็จพระจุุลจอมเกล้้าเจ้้าอยู่่�หััว
รััชกาลที่่� 5 ในช่่วงต้้นรััชกาล ทางราชการได้้จััดหาปืืนกลแกตลิ่�ง
ซึ่�่งเป็็นอาวุุธที่่�ทัันสมััยในขณะนั้ �นมาใช้้ราชการในหน่่วยทหารมะรีีน
จึงึ มีกี ารเพิ่�มกำำ�ลังั และจัดั หน่ว่ ยทหารมะรีนี ใหม่เ่ ป็น็ 4 กองปืนื กลแกตลิ่�ง
4 กองทหารราบและ1กองทหารปืนื ใหญ่ ่ มีี นาวาเอก พระยาชลยุทุ ธโยธินิ
หรือื กัปั ตันั ริชิ ลิวิ ชาวเดนมาร์ก์ เป็น็ ผู้้�บังคับั บัญั ชา กระทั่�งปีี พ.ศ.2446
มีกี ารจััดหน่ว่ ยทหารมะรีนี ใหม่่อีกี ครั้�ง โดยจัดั เป็น็ หน่ว่ ยขนาดกองพััน
และใช้ช้ื่�อว่า่ “กองพันั พาหนะ” ขึ้�นตรงต่อ่ กรมทหารเรือื ซึ่ง่� ทหารมะรีนี
ในกองพัันพาหนะได้้แบ่่งออกเป็็น 2 เหล่่า คืือ เหล่่าทหารราบ และ
เหล่่าทหารปืืนใหญ่่ ตามคำำ�สั่่�ง กรมทหารเรืือ ที่่� 11/1552 เรื่�อง
ระเบียี บข้้าราชการในกรมทหารเรืือ ให้ท้ หารมะรีนี เหล่า่ ทหารปืืนใหญ่่
เป็น็ ทหารประจำำ�ป้อ้ มปืนื ที่�ปากน้ำำ�� ส่ว่ นเหล่า่ ทหารราบประจำำ�ที่่�กรุงุ เทพฯ
และสถานีที หารเรืือตามชายฝั่ง่� ทะเล
ปนื กลแกตล่งิ (Gatling gun)
ในระหว่างช่วงสงครามกลางเมืองสหรัฐฯ
โดยปนื ดงั กล่าวมี 6 ลำ�กลอ้ ง ใช้มือหมนุ ในการยงิ
มอี ัตราการยงิ ถงึ 350 นดั ตอ่ นาที โดย ดอกเตอร์
รชิ าร์ด เจ แกตลิง่ (Dr. Richard J. Gatling)
| 12หนงั สอื ท่รี ะลึกซุ้มประตคู ่ายกรมหลวงชุมพร
เครื่�องแบบของทหารนาวิกิ โยธินิ เมื่�อครั้�งเป็น็ กองป้้องกันั สถานีีทหารเรืือสััตหีีบ
และเมื่�อจััดตั้�งเป็็นกรมนาวิกิ โยธิินเมื่�อ พ.ศ.2498
เครื่�องแบบสีกี ากีี หมวกเหล็็กสีีเขียี ว หมวกกระบังั อ่อ่ นสีกี ากีี รองเท้า้ หุ้�มข้อ้ สีนี ้ำำ��ตาล
13 | หนงั สือท่รี ะลกึ ซ้มุ ประตคู ่ายกรมหลวงชมุ พร
ในปี พ.ศ.2475 อันเป็นปีส�ำคัญที่มีการเปลี่ยนแปลงการปกครอง คณะผู้รว่ มเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ.2475 สายทหารเรือ
ทหารนาวิกโยธินจากกองพันพาหนะได้เข้าร่วมปฏิบัติการด้วย ต่อมา
ภายหลังได้มีการเปลี่ยนแปลงการจัดกองพันพาหนะใหม่ โดยในส่วนของ ปนื ใหญภ่ ูเขา แบบ 63 ขนาด 75 มิลลเิ มตร
ทหารราบได้จัดก�ำลังใหม่ให้เป็นรูปแบบเดียวกันกับ กองพันทหารราบของ
กองทัพบก และเปลี่ยนช่ือใหม่เป็น “กองพันนาวิกโยธิน” ขึ้นตรงต่อ ปืนื ใหญ่่ขนาดกระทััดรััดรุ่�นนี้้�ผลิติ จากประเทศญี่�ปุ่�น ปากลำำ�กล้อ้ งปืนื มีีขนาดกว้้าง 75 มม.
มณฑลทหารเรือกรุงเทพ และในสมัย สมเด็จเจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ ภายในบรรจุุด้้วยเกลีียวทั้�งหมด 32 เกลีียวมีีระยะยิิงไกลสุุดถึึง 6 กิิโลเมตร ใช้้พลยิิงรวมกััน
กรมพระนครสวรรค์วรพินิต ทรงเป็นเสนาบดีกระทรวงทหารเรือ และ ทั้�งหมดจำำ�นวน 5 นาย โดยทำำ�หน้้าที่่�ยิงิ ลั่�นไก ป้อ้ นกระสุนุ รับั ส่ง่ วิทิ ยุุ และหาตำำ�แหน่่งข้้าศึกึ
ก ร ม ห ล ว ง ชุ ม พ ร เ ข ต อุ ด ม ศั ก ดิ์ ท ร ง เ ป ็ น เ ส น า ธิ ก า ร ท ห า ร เ รื อ ถูกู จัดั ให้เ้ ป็น็ อาวุธุ ประจำำ�กองพันั ทหารปืนื ใหญ่ท่ั่�วประเทศสามารถใช้เ้ ทียี มลากด้ว้ ยม้า้ ได้จ้ ึงึ มีคี วาม
ได้มีการแก้ไขข้อบังคับว่าด้วยการจ�ำแนก พรรค เหล่า จ�ำพวก คล่่องตัวั สููงมาก
และประเภททหารเรือขึ้นใหม่ ส่วนใหญ่เน้ือหาสาระยังเป็นเช่นเดิม
เพียงแต่สระอะในค�ำว่า “กะลิน” และ “นาวิกะโยธิน” ได้หายไปตั้งแต่นั้นมา | 14หนงั สือทรี่ ะลึกซมุ้ ประตคู า่ ยกรมหลวงชุมพร
จากน้ันในปี พ.ศ.2477 ได้มีการปรับปรุงการจัดของ กองพันนาวิกโยธิน
โดยจัดตั้ง 1 กองร้อยทหารปืนใหญ่ขึ้น มีการใช้ปืนใหญ่ภูเขาขนาด
75 มลิ ลเิ มตร ซึ่งผลิตจากประเทศญี่ปุ่น ไว้ใช้ในราชการ และในปี พ.ศ.2480
ไดม้ กี ารจดั ตง้ั กองพนั นาวกิ โยธนิ ขน้ึ ที่ อำ� เภอสตั หบี จงั หวดั ชลบรุ ี อกี 1 กองพนั
ช่ือว่า “กองพันนาวิกโยธินที่ 2”ส่วนกองพันเดิมซึ่งต้ังอยู่ท่ีกรุงเทพฯ
ชือ่ วา่ “กองพันนาวิกโยธนิ ท่ี 1”
พ.ศ.2481 กองทััพเรือื ได้้จััดกำำ�ลังั ทหารนาวิกิ โยธินิ ใหม่่โดยย้้าย
กองพันั นาวิกิ โยธินิ ที่่� 1 จากกรุงุ เทพฯ มาอยู่�ที่�อ่าวตากันั (อ่า่ วนาวิกิ โยธินิ )
สัังกััด สถานีีทหารเรืือสััตหีีบ และเมื่�อ 24 กุุมภาพัันธ์์ พ.ศ. 2482
กองทััพเรืือได้้จััดตั้�ง กรมนาวิิกโยธิิน ขึ้�นตรงต่่อสถานีีทหารเรืือสััตหีีบ
มีอี ััตราการจััด 2 กองพันั ทหารราบ คืือ กองพันั นาวิิกโยธินิ ที่่� 1 และที่่� 2
มีีกำำ�ลังั สนัับสนุนุ 1กองร้้อยปืืนกลหนััก ,1กองร้อ้ ยลาดตระเวน ( ใช้้ม้้า)
และ 1 กองร้้อยทหารช่่าง พ.ศ.2485 มีีการปรัับปรุุงกำำ�ลััง
กรมนาวิิกโยธิินใหม่่โดยเพิ่�ม 1 กองพัันทหารปืืนใหญ่่ เป็็นกองพััน
นาวิิกโยธิินที่่� 4 (ใช้้ปืืนใหญ่่ภููเขา ขนาด 75มม.) ภายหลัังกองทััพเรืือ
จััดตั้�ง มณฑลทหารเรืือที่่� 1 (กรุุงเทพฯ) มณฑลทหารเรืือที่่� 2 (สััตหีีบ)
จึึงได้้เปลี่�ยนชื่�อเป็็น กองพัันนาวิิกโยธิินที่่� 11
จนกระทั่�งในปีี พ.ศ.2494 มีีวิิกฤตการณ์์ ทางการเมืือง
ที่�เรีียกกัันว่่า “กบฏแมนฮััตตััน”เป็็นผลให้้กรมนาวิิกโยธิินถููกยุุบ
คงเหลืือกำำ�ลัังไว้้เพีียง “กองป้้องกัันสถานีีทหารเรืือสััตหีีบ”
มีเี พีียงอาวุธุ เบาไว้้ใช้้ในราชการเท่า่ นั้�น
อาคารกองพันั นาวิิกโยธิินที่� 11
15 | หนังสือที่ระลึกซมุ้ ประตูคา่ ยกรมหลวงชุมพร
กบฏแมนฮัตตนั (Manhattan Rebellion) การดำ�เนินคดีมีการจับกุมผู้ต้องหาร่วม 1,000 คน
ซงึ่ ควบคุมตัวไว้ทสี่ นามกฬี าแหง่ ชาติ เนอ่ื งจากมีจำ�นวนมาก
กบฏแมนฮัตตัน หรือ กรณีแมนฮัตตัน เป็นช่ือ ในทสี่ ุดก็ตอ้ งปล่อยตวั เพราะหาหลักฐานไมเ่ พยี งพอจนเหลือ
เรียกเหตุการณ์การกบฏในวันที่ 29 มิถุนายน พ.ศ. 2494 ฟอ้ งศาลประมาณ 100 คน ภายหลงั นักโทษคดีนี้สว่ นใหญ่
เม่ือทหารเรือกลุ่มหนึ่ง เรียกตัวเองว่า “คณะกู้ชาติ” นำ�โดย ไดร้ ับการนิรโทษกรรมเมื่อปี พ.ศ. 2500 เนอ่ื งในโอกาสครบ
นาวาตรี มนัส จารุภา ผู้บังคับการเรือหลวงรัตนโกสินทร์ 25 พุทธศตวรรษในส่วนของกอทพั เรอื แม้ทหารที่ก่อการ
พลเรอื ตรี ทหาร ขำ�หริ ญั นายทหารนอกราชการ อดตี ผบู้ งั คบั การ จะไมใ่ ช่ทหารระดบั สงู และทหารเรอื สว่ นใหญ่ก็ไมเ่ กีย่ วข้องดว้ ย
กรมนาวกิ โยธนิ นาวาเอก อานนท์ ปณุ ฑรกิ าภา ผบู้ งั คบั การกอง กระนั้น พลเรือเอก สินธ์ุ กมลนาวินผู้บัญชาการทหารเรือ
สำ�รองเรอื รบ นาวาตรี ประกาย พุทธารี สงั กดั กรมนาวกิ โยธนิ และนายทหารเรือระดับสูงหลายคนก็ยังต้องโทษตัดสินจำ�คุก
และ นาวาตรี สุภัทร ตันตยาภรณ์ สังกัดกรมนาวิกโยธิน นานถึง 3 ปี โดยท่ีไม่มีความผิด และได้มีการปรับลดอัตรา
ทำ�การกบฏเนอ่ื งจาก สาเหตไุ มพ่ อใจการบรหิ ารงานของรฐั บาล กำ�ลงั พลของกองทพั เรือลงไปมาก โดยเฉพาะในพนื้ ที่
โดยการจ้ตี วั จอมพล ป. พิบลู สงคราม นายกรัฐมนตรี ระหวา่ ง กรงุ เทพมหานคร เช่น ยบุ กรมนาวกิ โยธิน, ยบุ กองการบิน
เป็นประธานในพิธีรับมอบเรือขุดสันดอนสัญชาติอเมริกัน ทหารเรือไปรวมกับกองทัพอากาศ, ย้ายกองสัญญาทหารเรอื
ชอ่ื “แมนฮตั ตนั ” ทท่ี า่ ราชวรดฐิ โดยนำ�ไปกกั ขงั ไวใ้ นเรอื รบหลวง ที่ถนนวทิ ยเุ พราะถือเป็นความพยายามกอ่ รฐั ประหาร
ชือ่ “ศรีอยธุ ยา” ทจ่ี อดรออยูก่ ลางแมน่ �้ำ เจา้ พระยา เป็นครั้งท่ี 2 ติดต่อกันของทหารเรือ ต่อจากกบฏวังหลวง
ท่ีเกิดขน้ึ มาก่อนหน้าน้ันเพียง 2 ปี
| 16หนังสือทีร่ ะลึกซุ้มประตคู า่ ยกรมหลวงชุมพร
จากนั้�นในปีี พ.ศ.2496 สหรััฐอเมริิกาได้้เริ่�มให้้ความช่่วยเหลืือ ตึกึ กองบััญชาการกรมนาวิิกโยธินิ เมื่�อปีี พ.ศ.2498
ตามโครงการช่่วยเหลืือทางทหาร โดยขั้�นต้น้ ได้ส้ ่ง่ ที่�ปรึกึ ษามาให้ค้ ำำ�แนะนำำ� ปััจจุบุ ัันเป็น็ กองกิิจการพิิเศษ ฐานทััพเรืือสัตั หีีบ
และประจำำ�อยู่่�กัับกองป้้องกัันสถานีีทหารเรืือสััตหีีบ เพื่�อเตรีียมการวาง
รากฐานในเบื้�องต้้นสำำ�หรัับการจััดตั้�งกรมนาวิิกโยธิิน ในปีี พ.ศ.2497
มีีเหตุุการณ์์ระหว่่างประเทศซึ่�่งกระทบกระเทืือนอธิิปไตยของประเทศทาง
ด้้านจัังหวััดจัันทบุุรีีและตราด จึึงมีีการจััดตั้ �งกองป้้องกัันพิิเศษขึ้ �นที่่�จัังหวััด
จันั ทบุรุ ี ี โดยใช้ก้ ำำ�ลังั ทหารนาวิกิ โยธินิ จากกองป้อ้ งกันั สถานีที หารเรือื สัตั หีบี
ซึ่ง�่ เหตุกุ ารณ์น์ี้�เป็น็ นิมิ ิติ หมายอันั ดีที ี่่�กำำ�ลังั นาวิกิ โยธินิ จะได้ร้ ับั การพิจิ ารณา
ขยายอััตราขึ้�นมาใหม่่อีกี ครั้�งหนึ่�ง และเมื่�อวัันที่่� 30 กรกฎาคม พ.ศ.2498
รััฐบาลก็ไ็ ด้อ้ นุุมัตั ิใิ ห้้สถาปนากรมนาวิิกโยธินิ ขึ้�นใหม่ท่ ี่่�สััตหีบี เป็น็ หน่ว่ ยขึ้�น
ตรงกองทัพั เรือื มีกี องพันั ทหารราบ และกองพันั ทหารปืนื ใหญ่่ เช่น่ เดียี วกับั
เมื่�อครั้�งก่่อนที่�จะถููกยุุบหน่่วยในปีี พ.ศ.2494 โดยมีีการจััดการฝึึก
และศึึกษาตามแนวทางของนาวิิกโยธิินสหรััฐอเมริิกา นัับได้้ว่่าเป็็น
“ทหารนาวิิกโยธิินยุุคใหม่่” ที่่�มีีความสามารถในการปฏิิบััติิการยุุทธ
สะเทิินน้ำำ��สะเทิินบก และการรบบนบก ตามหลัักนิิยมของทหาร
นาวิิกโยธินิ สหรัฐั อเมริกิ า
อาคารกองบังั คับั การกองพัันนาวิกิ โยธิินที่� 3 อาคารกองพัันทหารราบที่� 3
17 | หนังสือท่ีระลึกซุ้มประตูค่ายกรมหลวงชุมพร
พฒั นาการครง้ั ส�ำคัญทเี่ กิดขึ้นในปี พ.ศ.2532
มกี ารเปลย่ี นนามหน่วยจากกรมนาวกิ โยธนิ
เปน็ หน่วยบัญชาการนาวิกโยธิน
กรมนาวิกโยธินได้รับการพัฒนามาตามล�ำดับ จนถึงปี พ.ศ.2501 มีก�ำลังรบหลักประกอบด้วย 6 กองพันทหารราบ
2 กองพนั ทหารปืนใหญ่ ในปี พ.ศ.2505 ได้จัดตั้ง “กรมผสมนาวิกโยธนิ ” ขนึ้ มา เพอื่ ควบคมุ บงั คับบญั ชากำ� ลังรบหลักดงั กลา่ ว และจดั 3 กองพนั ทหารราบ
ข้ึนสมทบกับสถานีทหารเรือสัตหีบ ปฏิบัติงานการรักษาความปลอดภัย และแปรสภาพเป็น “กองรักษาความปลอดภัย” ในระยะเวลาต่อมา หลังจากนั้น
ได้มีการขยายหน่วย และปรับโครงสร้างหน่วยอีกหลายครั้ง ครั้งส�ำคัญคือ ในปี พ.ศ.2532 ได้เปล่ียนนามหน่วยจาก “กรมนาวิกโยธิน” เป็น
“หน่่วยบััญชาการนาวิิกโยธิิน” พร้้อมทั้�งจััดตั้�ง “กองพลนาวิิกโยธิิน” ให้้เป็็นหน่่วยควบคุุมบัังคัับบััญชากำำ�ลัังรบตามมาตรฐานการจััดหน่่วยอย่่าง
กองพลทหารราบ และในปีี พ.ศ.2554 ได้้จััดตั้�ง “กรมทหารราบที่่� 2” ขึ้้�น เพื่�อให้้มีีหน่่วยดำำ�เนิินกลยุุทธ์์ครบตามหลัักนิิยมการรบทางบก
และในวันท่ี 24 พฤษภาคม พ.ศ.2559 คณะรัฐมนตรีมีมติให้จัดตั้ง “กรมทหารพราน หน่วยบัญชาการนาวิกโยธิน” เป็นหน่วยขึ้นตรง
อกี หนว่ ยหน่ึง ซึ่งเป็นหนว่ ยหลักในการจัดก�ำลงั พลปฏบิ ตั งิ านในหนว่ ยเฉพาะกจิ ฯ เพือ่ สนบั สนุนการแก้ไขปญั หาความไม่สงบในสามจงั หวดั ชายแดนภาคใต้
ทดแทนก�ำลังทหารหลัก ปัจจุบันหน่วยบัญชาการนาวิกโยธินมีหน่วยข้ึนตรงประกอบด้วย กองบัญชาการ กองพลนาวิกโยธิน ศูนย์การฝึก
กรมรกั ษาความปลอดภยั กรมทหารพราน กองพนั กองบงั คบั การและบรกิ าร และกองรอ้ ยปฏบิ ตั กิ ารจติ วทิ ยา โดยไดย้ ดึ ถอื เอาวนั ทรี่ ฐั บาลไดอ้ นมุ ตั ใิ หส้ ถาปนา
กรมนาวกิ โยธนิ ขึน้ มาใหม่เม่ือ พ.ศ.2498 เปน็ วนั คลา้ ยวันสถาปนาหน่วย คือ วนั ท่ี 30 กรกฎาคม ของทกุ ปี
| 18หนงั สอื ที่ระลกึ ซุ้มประตูค่ายกรมหลวงชมุ พร
เกียรติประวัติการรบของทหารนาวิกโยธนิ
กรณีพพิ าทไทย - อินโดจีน
ในประวัติศาสตร์การรบของชาติไทย ทหารนาวิกโยธินเป็นกำ�ลังรบหน่วยหนึ่งที่มีบทบาทในการป้องกันประเทศ และรักษาความสงบเรียบร้อยของชาติบ้านเมือง
โดยในปี พ.ศ.2483 ได้เกิดกรณีพิพาทชายแดนด้านตะวันออก ระหว่างสยามกับอินโดจีนของฝรั่งเศส กรมนาวิกโยธินในขณะนั้นจึงได้จัดกำ�ลังเป็นหน่วยเฉพาะกิจ มีช่ือเรียกว่า
“กองพลจันทบุรี” เข้าปฏิบัติการรบ โดยมีการลำ�เลียงกำ�ลังพลจากสัตหีบและกรุงเทพฯ ไปจันทบุรีและตราด ต้ังแต่วันท่ี 3 ธันวาคม พ.ศ.2483 และส้ินสุดลง
ในวันท่ี 25 มกราคม พ.ศ. 2484 รวม 7 เที่ยว โดยกองพลจันทบุรีได้ปฏิบัติการในพื้นท่ีจังหวัดทหารบกจันทบุรีเป็นกองพลในกองทัพด้านบูรพา มีหน้าที่ขับไล่ข้าศึกทางช่องไพลิน
และรุกเข้าเมืองพระตะบองของกัมพูชา เพื่อสนับสนุนการเคลื่อนที่ของกองพลปราจีนที่รุกออกจากอรัญประเทศ กองพลจันทบุรีจึงเป็นกองพลทางปีกขวาสุดของกองทัพ ด้านบูรพา
ทีม่ ีการเผชญิ หน้ากบั ฝา่ ยตรงขา้ มอย่หู ลายครั้ง กระท่ังวนั ท่ี 14 เมษายน พ.ศ.2484 กองพลจันทบุรไี ดถ้ อนกำ�ลงั ทหารกลบั ทีต่ ง้ั ปกติ ณ สถานีทหารเรอื สัตหบี เป็นเท่ียวสุดท้าย รวมเวลา
ปฏบิ ตั กิ ารทงั้ สน้ิ 4 เดอื น 10 วนั โดยการปฏบิ ตั กิ ารของกองพลจนั ทบรุ สี ามารถปฏบิ ตั กิ ารตามแผนยทุ ธการตอนท่ี 1 ของกองพลจนั ทบรุ ี สามารถเขา้ ยดึ ทห่ี มายขน้ั ที่ 1 ไดเ้ กอื บรอ้ ยเปอรเ์ ซน็ ต์
ซึ่งหลังจากกองพลจันทบุรีกลับท่ีต้ังปกติแล้ว นาวาตรี ทองหล่อ ขำ�หิรัญ ผู้บัญชาการกองพลจันทบุรี กับ ร้อยเอก ทองเหลือ โกศินานนท์ เสนาธิการกองพลจันทบุรี พร้อมด้วยทหาร
ไดจ้ ัดสร้างศาลเทพารกั ษ์ถวายเจ้าแมเ่ ขาเกลอื ที่ไดช้ ่วยปกปกั รักษาคุ้มครองอันตรายกำ�ลังพลของกองพลจันทบรุ ที ุกคนจนประสบความสำ�เร็จ และสรา้ งชื่อเสียงใหแ้ กท่ หารนาวิกโยธนิ สบื มา
ก�ำลงั ของกองพลจันทบรุ ี ณ บ้านคลองใหญ่ น.ต.ทองหล่อ ข�ำหิรัญ ผู้บัญชาการกองพลจันทบรุ ี และก�ำลังพล
อ�ำเภอโปง่ น�้ำร้อน จงั หวดั จันทบุรี
19 | หนงั สอื ทีร่ ะลกึ ซมุ้ ประตคู า่ ยกรมหลวงชมุ พร
จอมพล แปลก พบิ ูลสงคราม ขณะตรวจเย่ยี มทหารนาวิกโยธนิ
ณ อ�ำเภอสัตหบี จังหวดั ชลบรุ ี
ประมวลภาพประวตั ศิ าสตร์การรบด้านตะวันออก
ชายแดนไทย - กมั พูชา กรณพี พิ าทไทย - อนิ โดจนี
| 20หนงั สอื ที่ระลกึ ซ้มุ ประตคู า่ ยกรมหลวงชุมพร
การรบบริเวณชายแดนดา้ นตะวนั ออก
สื บ เ นื่ อ ง จ า ก ภั ย คุ ก ค า ม จ า ก ภ า ย น อ ก ป ร ะ เ ท ศ ที่ เ ข้ า ม า พ ร้ อ ม กั บ ทวีความรุนแรง มีการปะทะกันมากขึ้น ทหารเขมรแดงพยายามเข้ายึดพ้ืนท่ีบ้านหาดเล็ก
ลัทธิคอมมิวนิสต์ ซ่ึงเป็นข้ัวมหาอำ�นาจของโลก โดยมีบทบาทในการแทรกแซง แต่ไม่ประสบความสำ�เร็จ กรมนาวิกโยธินจึงส่ังการให้ กองพันทหารราบท่ี 2
ผลักดันให้เกิดความขัดแย้งตลอดแนวชายแดนมาเป็นเวลาหลายสิบปี กรมนาวิกโยธิน กรมผสมนาวิกโยธิน สนธิกำ�ลังเป็นหน่วยเฉพาะกิจนาวิกโยธินที่ 182 (ฉก.นย.182)
ในขณะนั้น ได้รับมอบหมายให้จัดกำ�ลังเฉพาะกิจขึ้นเพ่ือปฏิบัติงาน ในพ้ืนท่ีจังหวัดจันทบุรี ข้ึนท่ีบ้านหาดเล็ก ขณะเดียวกันเขมรแดงด้านอำ�เภอโป่งนำ้ �ร้อนก็ได้เคลื่อนไหวมากขึ้น
และจงั หวดั ตราด ดงั น ี้ มีการรุกลำ้ �อธิปไตยเข้ามากวาดต้อนและปล้นฆ่าราษฎรไทย กรมนาวิกโยธินจึงส่ังให้
ในปี พ.ศ.2500 - 2518 สถานการณ์ตามแนวชายแดนไทยกัมพูชา มีการตั้ง ฉก.นย.183 ข้ึนท่ีบ้านโอลำ�เจียก อำ�เภอโป่งนำ้ �ร้อน ต่อมาได้จัดกำ�ลัง
ด้านจังหวัดจันทบุรี และจังหวัดตราด เป็นการสู้รบระหว่างทหารนาวิกโยธิน เป็นกองพันทหารราบ กองกำ�ลังดา้ นจนั ทบุร-ี ตราด หมนุ เวยี นสับเปลีย่ นกันมาจนถงึ ปัจจุบนั
กับกำ�ลังทหารกมั พูชาประจำ�ถน่ิ ภายใต้การนำ�ของสมเดจ็ นโรดมสหี น ุ ซงึ่ มีการกระทบกระทงั่ ในปี พ.ศ.2522 กองทัพเวียดนามรุกเข้าปลดปล่อยอำ�นาจจากเขมรแดง
และปะทะกนั ประปราย อยใู่ นวงจำ�กดั ไมข่ ยายวงกวา้ ง กรมนาวกิ โยธนิ ไดจ้ ดั กำ�ลงั เขา้ รกั ษาพนื้ ท่ี ภัยคุกคามตามแนวชายแดนไทย-กัมพูชายังคงรูปแบบเดิม แต่เปล่ียนคู่ต่อสู้จากเขมรแดง
และผลักดันอยู่หลายครั้ง พื้นที่การสู้รบหลักได้แก่ พรมแดนบ้านหาดเล็ก ช่องเขาคีรีวงศ์ เป็นเวียดนาม เฮง สัมริน ซึ่งวางกำ�ลังรบตามแบบ ไว้ตามแนวชายแดนบนสันเขาบรรทัด
และดา้ นอำ�เภอโปง่ น้ำ�รอ้ น โดยจดั กำ�ลงั ตอบโตต้ อ่ ภยั คกุ คามจากนอกประเทศ ตง้ั แตร่ ะดบั หมวด ช่องทาง และ ตามแนวทางการเคล่ือนที่ เป็นไปตามยุทธศาสตร์ที่ฝ่ายคอมมิวนิสต์วางแผน
ถึงระดับกองร้อยตามสถานการณ์ที่เกิดข้ึน ต่อมาการเมืองในกัมพูชาเกิดการเปล่ียนแปลง เข้ายึด เพ่ือแผ่อิทธิพลเข้าสู่ดินแดนอินโดจีนตามทฤษฎีโดมิโน กองกำ�ลังเขมรแดง
รฐั บาลทหารของนายพลลอนนอนไดเ้ ขา้ ปกครองประเทศ ความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งไทยกบั กมั พชู า ซึ่งก่อนหน้าน้ีได้สู้รบกับทหารไทย จึงได้กลับมาสู้รบกับทหารเวียดนาม เฮง สัมริน
จงึ ดขี ้ึน ทำ�ให้ระหว่างปี พ.ศ.2515 - 2517 ทหารนาวิกโยธินจงึ ถอนกำ�ลังบางสว่ นออกจาก เพอ่ื ขบั ไลท่ หารตา่ งชาตใิ หอ้ อกจากประเทศกมั พชู า กระทงั่ ปี พ.ศ.2534 เวยี ดนามไดถ้ อนกำ�ลงั
ชายแดนบ้านหาดเล็ก และชอ่ งเขาคีรีวงศ์ จังหวัดตราด ออกจากกัมพูชา ความสงบสุขจึงกลบั คืนสู่ดินแดนภาคตะวนั ออกอีกครง้ั หน่ึง
ในปี พ.ศ.2518 - 2522 การเมืองภายในกัมพูชาเปล่ียนแปลงอีกคร้ัง
เมื่อรัฐบาลเขมรแดงเข้ายึดครองประเทศ จึงเป็นการสู้รบระหว่างทหารนาวิกโยธิน หมายเหตุ ความหมายตัวเลข 3 ตัว ของหน่วยเฉพาะกิจนาวิกโยธิน (ฉก.นย.)
กับทหารเขมรแดงตามแนวสันเขาบรรทัด ชายแดนด้านจังหวัดจันทบุรีและจังหวัดตราด
ซึ่งเกิดการรุกลำ้ �อธิปไตยอยู่เนืองๆ ภายหลังการต่อสู้บริเวณชายแดนจังหวัดตราด สองตัวแรก หมายถึงปี พ.ศ. ท่ีจัดตั้ง ฉก.นย. ตัวท่ีสามหมายถึงลำ�ดับที่ของหน่วยเฉพาะกิจ
ท่จี ัดต้ังในปีนั้นๆ เช่น ฉก.นย.182 หมายถงึ ฉก.นย.ลำ�ดบั ที่ 2 ท่จี ดั ตัง้ เมอื่ ปี 2518
21 | หนงั สือท่รี ะลกึ ซ้มุ ประตูค่ายกรมหลวงชมุ พร
ประมวลภาพประวตั ศิ าสตร์วีรกรรมการรบบริเวณ
ชายแดนดา้ นตะวนั ออก จงั หวดั จันทบุรแี ละตราด
| 22หนงั สอื ท่รี ะลึกซ้มุ ประตูคา่ ยกรมหลวงชมุ พร
ยทุ ธการบา้ นช�ำราก
ยุทธการท่ีส�ำคัญของทหารนาวิกโยธิน ในการปฏิบัติภารกิจป้องกันอธิปไตยของชาติ ด้านตะวันออก ได้แก่
ยุทธการบ้านช�ำราก สืบเน่ืองมาจากทหารเวียดนาม ได้โจมตีกวาดล้างทหารกัมพูชาตามแนวชายแดนเทือกเขาบรรทัด
ตรงขา้ ม บ้านชำ� ราก อ�ำเภอเมอื ง จงั หวดั ตราด ทหารกมั พชู าถอยร่นเขา้ มาในเขตแดนไทย ทหารเวยี ดนามได้เข้าตตี ิดตาม
รุกล�้ำเข้ามาในเขตแดนไทย ประมาณ 1,500 เมตร โดยมีการวางก�ำลัง 2 กองพันในแนวหน้า และ 1 กองพันหนุน
ในท่ีม่ันดดั แปลงแขง็ แรง สนับสนุนดว้ ย ปนื ใหญ่สนาม เครอ่ื งยงิ ลูกระเบิด และ อาวุธอนื่ ๆ
กองก�ำลังด้าน จันทบุรี - ตราด ( กจต. ) จึงได้สั่งการให้ พัน.ร.3 กจต. เข้าตีโต้ตอบเพ่ือยึดพ้ืนที่กลับคืน
และผลักดนั กำ� ลงั ทหารเวยี ดนามออกนอกเขตแดนไทย ก�ำลงั ฝา่ ยเรา ประกอบดว้ ย
กองรบที่ 1 ร้อย.ปล.ที่ 2 พัน.ร.3ฯ, ร้อย ทพ.นย.501, ร้อย ทพ.นย.506, 1มว.ตชด.สมทบด้วย 1 หมู่ทหารช่าง
โดยมี เรือโท พายุ เหลก็ เพชร เป็น ผบ.กองรบ
กองรบท่ี 2 ร้อย.ปล.ท่ี 2 พัน.ร.2ฯ, ร้อย ทพ.นย.504, รอ้ ย ทพ.นย.505, 1 มว.ตชด.สมทบด้วย 1 หม่ทู หารช่าง
โดยมี เรอื โท เกรยี งเดช รัตนปัญญากุล เปน็ ผบ.กองรบ
กองรบท่ี 3 ร้อย ทพ.นย.516, ร้อย ทพ.นย.503, รอ้ ย ทพ.นย.524, ร้อย ทพ.นย.510, สมทบดว้ ย 1 หมู่ทหารชา่ ง
โดยมี เรอื เอก เกรียงศกั ดิ์ บุญชู เป็น ผบ.กองรบ
อาวธุ สนับสนนุ และกำ� ลงั สนับสนุนอื่นๆ ประกอบด้วย ร้อย.ป.155 มม. 2 กองร้อย , ร้อย.ป. 105 มม. 2 กองร้อย,
ร้อย.ค.107 มม. 1 กองร้อย, บ.ทร. 31 , ฝูงบิน 207, หน่วยบิน 2022 ทอ. 2 มว.ลว.ยน. และ 2 มว.ตชด.
จาก ร้อย.ฉก.ตชด.2 และ 4
สภาพทีห่ มาย 3 ทฝี่ า่ ยไทยสามารถยึดคืนกลับมาได้จากกองก�ำลงั ทหารเวียดนาม
23 | หนงั สือท่รี ะลกึ ซุม้ ประตูคา่ ยกรมหลวงชุมพร
การผลักดนั ทหารเวียดนาม
ในวันท่ี 4 พฤษภาคม 2528 เวลา 06.30 น. ฝ่ายเราทำ�การยิงเตรียม การเขา้ ตีประสานในสองทศิ ทางอยา่ งชา้ ๆ ผ่านพื้นท่อี นั ยากลำ�บาก ผา่ นกบั ระเบดิ
ด้วยปืนใหญ่ และโจมตีทางอากาศด้วยเครื่องบินขับไล่ F-5 เวลา 07.00 น. และการยิงต้านจากกำ�ลังฝ่ายตรงข้าม ฝ่ายเราเสียเปรียบอำ�นาจการเข้าตีเพราะอยู่ใน
ผ่านแนวออกตีด้วยรูปขบวน 2 กองรบเป็นส่วนเข้าตีหลัก 1 กองรบ เป็นส่วน พ้ืนที่ตำ่ �และมีการวางตัวจำ�กัด ถูกยิงด้วยปืนใหญ่ และเคร่ืองยิงลูกระเบิดอยู่ตลอดเวลา
เข้าตีสนับสนุน เข้าตีที่หมาย 1 ซ่ึงภูมิประเทศเป็นป่าทึบภูเขาสูงชัน ร่องน้ำ�ลึก ขณะเข้าปะทะมีกำ�ลังพลเหยียบกับระเบิดได้รับบาดเจ็บสาหัสหลายนาย การรุกคืบหน้า
และหน้าผาสงู มกี บั ระเบดิ และขวากหนามทัง้ สองขา้ งทาง ตอ้ งเจาะช่องทางการเคลื่อนที่ ทำ�ได้อย่างจำ�กัด สภาพขวัญ และกำ�ลังใจของกำ�ลังพลถูกกดดันอย่างหนัก การดำ�รงชีพ
ระหว่างการเข้าตี มีฝนตกตลอดเวลา ทำ�ให้การเข้าตีเป็นไปอย่างช้า ๆ เนื่องจาก ด้วยเสบียงแห้ง ขนมหวาน และผลไม้ท่ีได้รับจาก พี่น้องประชาชนท่ีส่งมาเป็นกำ�ลังใจ
สภาพภูมิประเทศและถูกต้านทานจากปืนใหญ่สนาม เคร่ืองยิงลูกระเบิด ในวันท่ี 14, 15, 16 พ.ค. การรบปะทะด้วยทหารราบยังคงรุนแรงและต่อเนื่อง
ปืนไร้แรงสะท้อนถอยหลัง ปืนกลและปืนเล็กจากทหารเวียดนาม ท่ีต้ังรับอยู่ใน ท้ังกลางวันกลางคืน การยิงปืนใหญ่ เครื่องยิงลูกระเบิด และการโจมตีทางอากาศฝ่ายเรา
ที่ม่ันดัดแปลงแข็งแรง ภูมิประเทศเป็นท่ีสูงข่ม ฝ่ายเราได้รับบาดเจ็บจากกับระเบิด สามารถทำ�ลายเป้าหมายได้ มขี ้าศกึ เสยี ชวี ิตหลายศพ
และจาการรบปะทะหลายนาย กำ�ลังเข้าตีใช้ความกล้าหาญและอดทน ใช้ความรู้ ในวันท่ี 17 พ.ค. เวลา 10.00 น. ในระหว่างการยิงสนับสนุนการเข้าตี
ความสามารถที่มีเข้าแก้ไข สถานการณ์ฟันฝ่าอุปสรรค ทั้งต้องนำ�เสบียง กระสุนปืนใหญ่ของฝ่ายเราได้ยิงทำ�ลายคลังอาวุธ/กระสุนของฝ่ายเวียดนามอย่างแม่นยำ�
ซึ่งมีข้าวสาร 5 กิโลกรัม และน้ำ� 1 แกลลอน ทำ�ให้มีความยากลำ�บากเพ่ิมขึ้น บริเวณท่ีหมาย 3 ทำ�ให้เกิดการระเบิดอย่างรุนแรง เสียงระเบิดดังสน่ันไปทั่วบริเวณ
ในการดำ�เนนิ กลยุทธ์ ในท่ีสุด กองรบท่ี 1 สามารถเข้ายึดทหี่ มาย 1 ไดใ้ นตอนเย็นของ มองเห็นเปลวไฟเปน็ รปู ดอกเหด็ ได้ในระยะไกล สรา้ งความสญู เสยี ให้ฝา่ ยข้าศึกอยา่ งหนัก
วันที่ 5 พฤษภาคม 2528 กองรบที่ 2 ทำ�การต้ังรับเร่งด่วนพื้นท่ีทางปีก ในวนั ที่ 18 พ.ค. เวลา 10.00 น. การเขา้ ตปี ระสานพรอ้ มกนั ทกุ หนว่ ยสรา้ งความสญู เสยี
ป้องกนั การตโี ต้ตอบ และ รวมกำ�ลงั เตรยี มเขา้ ตที หี่ มาย 2 ตอ่ ไป ให้กับข้าศึกจนต้องถอนตัวออกจากท่ีหมาย กำ�ลังฝ่ายเราสามารถเข้ายึดท่ีหมาย 3
การเข้าตีท่ีหมาย 2 ข้าศึกได้ระดมยิงต้านทานอย่างหนัก ฝ่ายเราโต้ตอบ ได้เป็นผลสำ�เร็จ ทุกหน่วยประจำ�แนวทำ�การต้ังรับแบบยึดพ้ืนท่ีตามแนวสันเขาบรรทัด
ด้วยอาวุธสนับสนุน มีการรบปะทะด้วยอาวุธประจำ�กาย การต่อสู้เป็นไปอย่าง ทำ�การเสริมความมั่นคงและจัดระเบียบใหม่ตลอดแนวจากที่หมาย 1 ถึงหมายที่ 3
ดุเดือดทั้งในเวลากลางวัน และกลางคืน ตั้งแต่เวลา 20.00 น. ของวันที่ 7 เพื่อป้องกันการตีโต้ตอบ และรักษาพื้นที่เขตแดนประเทศไทยสืบเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน
ถึงช่วงสายของวันที่ 8 พฤษภาคม 2528 แม้จิตใจรุกรบของกำ�ลังพล
และมีการนำ�หน่วยที่ดีเย่ียม ก็ไม่สามารถยึดท่ีหมาย 2 ได้ ฝ่ายเราสูญ
เสียกำ�ลังทหาร 3 นาย และบาดเจ็บจำ�นวนหน่ึง ไม่สามารถเคลื่อนที่ต่อไปได้
จึงขอรบั การสนบั สนุนการเพมิ่ เติมกำ�ลงั และปรบั แผนการเขา้ ตใี หม ่
การเสริมกำ�ลัง และการปรับแผนการเข้าตี พัน.ร.1 กรม ร.1 นย.
สนธิกำ�ลังเป็น พัน.ร.1 กจต. มี นาวาโท เทอดศักด์ิ พรหมศิริ เป็น ผบ.พัน,
ร.อ. ธนะกาญจน์ ใคร่ครวญ, ร.ท. รัตนะ วงศาโรจน์ และ ร.ท. ทวี พกิ ลุ ทอง เป็น ผบ.รอ้ ย.
รับมอบภารกิจใหเ้ ข้าตปี ระสานกบั พนั .ร.3 กจต. เพือ่ เข้ายดึ ท่หี มาย 2 ในวนั ที่ 10 พ.ค.
พลเรอื โท เกรียงเดช รตั นปญั ญากลุ
ทหารผ่านศึกยทุ ธการบา้ นช�ำราก | 24หนังสือท่ีระลึกซ้มุ ประตคู ่ายกรมหลวงชุมพร
ที่�หมายทั้�ง 3 ที่�
การตรวจเย่ียมกองรอ้ ยทหารปืนใหญก่ ลาง การล�ำเลยี งเสบียงข้นึ สทู่ ห่ี มายในยทุ ธการบา้ นช�ำราก
กระสนุ วิถีโคง้ ขนาด 155 มลิ ลเิ มตร กองรบท่ี 2 และกองรอ้ ยปืนเลก็ ท่ี 4
ขณะเดนิ ทางเข้าตที ห่ี มาย 3
25 | หนงั สือท่รี ะลกึ ซุ้มประตูคา่ ยกรมหลวงชมุ พร
เรือเอก ธนะกาญจน์ ใครค่ รวญ เรือโท ทวี พกิ ลุ ทอง
ผบ.ร้อย.ปล.ที่ 2 พัน.ร.1 กจต. ผบ.ร้อย.ปล.ที่ 4 พนั .ร.1 กจต.
ได้รับเหรียญพทิ ักษเ์ สรชี น ชน้ั ที่ 1 ได้รับเหรยี ญพทิ กั ษ์เสรชี น ชั้นที่ 1 เหรยี ญพทิ กั ษ์เสรีชน
ชน้ั ท่ี 1
เมือ่ 10 ส.ค. 2531 เม่ือ 10 ส.ค. 2531
ยานหุม้ เกราะล้อยาง V 150
จากกองรอ้ ยลาดตระเวนในสมรภูมิบ้านช�ำราก
| 26หนงั สอื ที่ระลึกซ้มุ ประตูคา่ ยกรมหลวงชมุ พร
ภาพแห่งความทรงจ�ำในการปฏิบัตภิ ารกจิ ในราชอาณาจกั รลาว
เม่ือปี พ.ศ.2510
27 | หนงั สือท่รี ะลกึ ซุ้มประตูคา่ ยกรมหลวงชมุ พร
การรบในราชอาณาจักรลาว
จอนย่าถงึงถชา่วกวงารเรวภปลาฏาริบทกัต่ีปิจิภรในาะรเชทกว่ ศิจงใแลนารรวกาตเชปกอ็นอากยณาู่ในราจอจัดักำ�กนรำล�าลาจังวขพอลตงเ้ังฝขแ่า้าตยท่ปคำ�ีพอกมา.ศรม.ฝ2ิวกึ 5นเ1พิส0ต่ือ์ แ กไ็ลดะจ้ ทัดำต�2ลัง้ .า“ยเโมกค่ืออรวงงนั กกทาำ�ร่1ีลไ8ังชฝยก่วาันงยศยต์”ารยขงน้ึนขพ้าเม.ศพท.่ือ2่ีแร5ทับ1ภร2ากรซบกึมกจิ เ.คขห้น้านหส่วาู่ปยพรผสิะสจูเมทนศ์ท3ไร3ทา3บย
รับภารกิจพิเศษในประเทศไทย จากนั้นจึงจัดกำ�ลังพลเข้าสู่ บริเวณชายแดนรอยต่อพ้ืนท่ีภาคเหนือและภาคอีสานของไทย
พนื้ ทกี่ ารรบ ประกอบกำ�ลงั จากกองทพั บกและตำ�รวจตระเวนชายแดน แขวงไชยบรุ ี
เกแปำล�็นละังชทบุดำ�าปลงฏาสยิบ่วกัตนอิกเงาปกร็นำข�ชลนุดังาปเดวฏเียลิบด็กัตนิดรา้าับมนภเกหาารนรกือขิจ่ตาใวานมกเเาหสรล้นเ่าฝทท้าาหตงารสรวานจย าโซวฮุ่ิมกจโโิมยจินมธินทต์ี พแ ล.ศ ะ .ก2 อ5ง31พ.4ัน“โปคเพืรน่ืงอใกเหปาญร็นท่ กห2อางรกพเสอันืองทพพหรันาารนโร”ด าซยบึ่งมจจำีเ�ัดจนต้าว้ังหนขน้ึน้า2คท4ร่ีโ้ังคแกรรองกงกใพนาันปรี
ต้องอดทนกับความยากลำ�บากจากการเดินทาง สภาพภูมิประเทศ ท่ีเป็นทหารไทย เป็นกำ�ลังหลัก จัดตั้งเป็นกองพัน 619
ทครีเ่ ปง้ั ็นนป้ัน่าไรดกจ้ ทดั บึ ต้งัแโลคะรตงอ้ กงาประตท่าะงกๆับขขา้น้ึ ศึกคอือย่หู ลายคร้ังซ่งึ ในเหตุการณ์ แทเมลหื่อะาวรันเนรทาือวี่ ติก2รโี0ยเธชินธษันฐ2ว า คทโก่มานมลพคืฐอ.ศิต.ิเ2รไ5ือดโ้1รท่ว4ม ปปซรฏึ่งะิบใพนัตันภิภธาา์ รรโกชกิิตจจิคใอนารั้ภพงนื้รนณั้นที่์
1. ในเดือนพฤษภาคม พ.ศ.2512 บก. หน่วยผสม 333 จ น จ บ ภ า ร กิ จ เ ม่ื อ วั น ที่ 2 6 ก ร ก ฎ า ค ม พ . ศ . 2 5 1 6
ในลาวได้จัดต้ัง “โครงการผาสุก” เพื่อรับสมัครทหารไทย และเมษายน พ.ศ.2517 นาวาตรี สุพันธ์ ศุภสมุทร
กไเทปาย็นร-แเจทล้าารหวกนจซง้ัาึมหทขวี่หอดั ลองักบุกใลอนรงกากชาำธร�ลาจันงัดตีชจ่าุดบงภลชาาารดตกติจเิ รขเมะ้าเอื่สวู่ไวนทนั ยทคี่ 2้นบ2หริามเว.ิ ยณแ.พลช.ะศาท.ย2ำแ�5ลด1าน3ย ไ“ใเนดส้ไวือปันพปทรฏาี่ นิ1บนัต7าิภวเากิ มรโษยกธาิจนิยอ”นีกใคนพรร.้ัาศงชแ.2อลา5ะณ1ไาด7จ้เกั ดนรินัลบาทเวปา็นงกกาลรับสป้ินรสะุดเตทำศ�นไทานย
| 28หนงั สอื ท่ีระลึกซมุ้ ประตคู ่ายกรมหลวงชุมพร
ประมวลภาพประวตั ิศาสตร์การปราบปรามผู้กอ่ การรา้ ยคอมมวิ นสิ ต์ในพ้นื ทีภ่ าคเหนือ
บรเิ วณภูหินรอ่ งกลา้ รอยตอ่ ของจังหวัดเพชรบรู ณ์ พิษณโุ ลก
29 | หนังสอื ที่ระลึกซมุ้ ประตูคา่ ยกรมหลวงชมุ พร
ปราบปรามผ้กู อ่ การรา้ ย ในพ้นื ทภี่ าคเหนอื
ปี พ.ศ.2515 - 2517 ได้เกดิ วีรกรรมครงั้ สำ�คญั ทีต่ อ้ งบันทึกไว้ในประวัตศิ าสตร์การรบของ
ทหารนาวกิ โยธนิ นนั่ คอื การปราบปรามผกู้ อ่ การรา้ ยคอมมวิ นสิ ต์ ในพน้ื ทภ่ี าคเหนอื บรเิ วณภหู นิ รอ่ งกลา้
รอยตอ่ ของ 3 จงั หวดั คอื จงั หวดั เพชรบรู ณ์ พษิ ณโุ ลก และเลย ตามแผน “ยทุ ธการสามชยั ” และการปฏบิ ตั กิ าร
ในพ้ืนท่ีดอยผาจิ เขตรอยต่อของจังหวัดเชียงรายและน่านตามแผน “ยุทธการผาภูมิ” วีรกรรมทั้งสอง
นบั เปน็ เกยี รตปิ ระวตั แิ ละความภาคภมู ใิ จอยา่ งยงิ่ ของทหารนาวกิ โยธนิ ทไ่ี ดร้ บั การกลา่ วขานถงึ นบั ตง้ั แต่
คร้ังอดตี จวบจนปัจจุบนั
| 30หนงั สอื ท่รี ะลึกซ้มุ ประตคู ่ายกรมหลวงชุมพร
ประมวลภาพประวััติิศาสตร์ต์ ามแผนยุุทธการสามชัยั ในพื้้�นที่�ภาคเหนืือ
บริิเวณภููหิินร่อ่ งกล้้า รอยต่่อของจัังหวัดั เพชรบูรู ณ์์ พิษิ ณุุโลก
31 | หนงั สือท่รี ะลกึ ซุ้มประตูคา่ ยกรมหลวงชมุ พร
ยทุ ธการสามชยั
เใ นป็พนเนื้กปทาน็ รภี่ วปารี คฏกเิบรหรัตนมิกือขาอรบงจรทริเหิงวาทณร่ีแนรฝอางยวมกติ โอ่ายใธน3นิ รใูปจนงัแกหบาวรบดั ปขรอคางือบกผเากู้พรอ่ ชฝกรึกาบรทูรรี่มณา้ ีรย์ หคพัสอษิ เมณปม็นโุวิ ลนทกสิางตแก์ ล(ผาะรกเลวคย่.า) ทแเพต่ีห่ือ่ปนเกว่ ขปย้าดิเโหจเนมมือ่อื ตมถีทองึ ่ีหบทมใหี่ หาม้ ยายจะสใาชม้กาารรถเจดโู่ ินจมเขท็มำ� ลทาิศยตขา้าศมกึปไ่าดภ้งูา่เขยาท�ำถใึงหแภ้ มาร้วก่าิจจสะ�ำไเปรไ็จดต้ชาม้า
“การฝึกร่วม16” ระหว่างวันที่ 3 ก.ค. 2515 ถึงวันที่ 29 ม.ค. 2516 เมอ่ื สน้ิ สดุ ยทุ ธการรบทแ่ี ฝงในรปู แบบการฝกึ ครงั้ นี้ พลโท บญุ ชยั บำ� รงุ พงศ์
ขตเปอา็นงมกชกา่ืออร“งปยรุทฏอ้ ิบธยกัตปาิกนื ราเสรลารก็ ม่วทมชี่ ัยข2อ” งซอ่งึกยม�ำ่าลี รงัง.แทอท.าชง้จีวบรินิกงแปเล่นิชะท่นกอ�ำงกลัางเรทปชาน็ ่วง ยอผคาบกน.ราเ้อศจย็บฯขอออเนงกสอื่จางามจกเาพหก้ืนล ผ่าทกท่ีรคัพบ. ทผแณู้ลหอ�ะำาหอรนอสธวงูิบปยสดรกดุ ีกะา รชรผมุฝมู้บึตกญั �รำกชร่วิตาวมตกจปิาขีรพจ1ทรรห6้อาโมรรไดบดง้วก้กเย รลผผีย่าบูู้้แวนัญรทนานชายาจยงกาารากนร้อทส3ยหรพาุปเรรหผเะลลรจ่อืากุลท าจผรัพอบู้ฝมญัึกปเใชรกหะาล้แมก้กาาาร่ณ ทไผดหู้บ3้ากัญร0ลชอ0่าาาวกกคถาานศึรง
ไดเ้ กาะตดิ อยรู่ อบฐานปฏบิ ตั กิ าร การนำ� ฮ.ลงรบั คนปว่ ยจงึ ตอ้ งใชก้ ำ� ลงั ทางอากาศ
ของ ทอ.ท้ิงระเบิดและใช้ปืนกลอากาศยิงสกัดไว้ด้านหนึ่ง ส่วนอีกด้านหน่ึงใช้ กองพันเฉพาะกิจนาวิกโยธิน ตอนหน่ึงว่า “กระผมมีความภาคภูมิใจเป็นอย่างยิ่ง
เขปปอืนน็ งใ ปผหืนบญใ.รห่อ้ ญย1่ .ย0โดงิ 5ขยม่กมา รแมปล.รว้ ะ จฮส.าาทกนบห. ทร้วงจี่้อะอยเาข.กปา้ าไ.ศปน รยซบั ่ึงผต.บู้ ซ้อาึ่งงดมปเจรี บ็ะรสจ.าอะนต.สสอ้ อมงบดภนิคูรลลณ้อองด์ กใสตันุนว้ ถิ จทกี ึงรรทะเ�ำกสในุหตุ้ กทหอนี่มงว่ีกพย�ำนันลนังเี้ ขขี้ า้ มอปปีงฏหรบิ ะนตัส่วกิิทยาธรนิภ้ีกาเพรขะส้ผาูงปมฏสขาอิบมกัตาริรรา่วถบมเเขรดา้ยี ้วรนย่วดมว้ตกยลาคอรวฝดาึกรมเะจคยรียะงิ งเใบวจลา่วเา่าคทกยี ่ีกอง�ำงไลหพังลนั น่ นกาาับววกิกกิ อโโงยยพธธินนันิ
บรรลุภารกิจทุกครั้ง การปะทะกับ ผกค. ในลักษณะการปฏิบัติแบบฉับพลัน ของกองทพั บก ไดอ้ ย่างดเี ย่ียม”
รผแฝะก่ามดยค่นบัเ.จรยหงึา�ำมไจกมวะวดส่ไ่าดาท้เมุกกปาๆารรรียถใวบตชนั เ้ยรหวุทโนดจธือพยวกหบิธลลฐีใุ่มนกีาน เกลผาขีย่กรองคเงคก.เาลนนรื่อ่ือยเนคง.ไยลจดา่อื้า้ ก ยนจแฐทะาต่ตีเนห่ปาปาิดมกฏฉขถิบ่าากูยกัตตถกิกรนาาวรรนจยรหพิงะรบกดอื ่อับเผนกสกอน้ คแงท.รลา้พอะงมยยเดีคานิหยวาารปมมือ่า เหนือส่ิงอื่นใด พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์
ไแพดลรท้ ะะรบสงรมเมสเดรย่ี า็จงชอพนินัรนีะตเราจถา้ายลพเสูกรดเอ้ ธจ็มอพดเรว้จะย้ารสฟามช้าเดจดุฬำ� จ็เานพภนริ ระโวเดจลยา้ัยเลฮลกู ลักเคิษธออณปเจ์เตา้ (ฟพอรา้ร์สะไปริอนิทิสรรธงิยรเเยยทศยี่พมรใตันพนขนั รณ.ฉาะชกนส.นดุั้นยา).
เปิดฉากยิงรบกวนเพื่อหวังผลให้ฝ่ายเราเปิดเผยแนวการวางก�ำลัง ก�ำลังฝ่ายเรา ถึงฐานปฏิบัติการ ณ บ้านป่ายาบ เมื่อวันท่ี 25 มกราคม 2516 ซึ่งขณะนั้น
มซึ่งีวกินลัยุ่มก าผรกยคิง.อจยะ่าไงดด้รับีเยบ่ียามดเจจะ็บเปกิดลฉับาไกปกแาทรบยทิงุกเฉครพ้ังา ะ เสม่วื่อนเหกา็นรเเปค้าลห่ือมนายย้าเยทห่านน่วั้นย ทยงัหทาำ�รกนาารวริกบโยอธยินู่ ตตอ้ ่างงเทสดราจ็ บพซรง้ึะใรนาชพดรำ�ะเมนหนิ าผกา่รนณุ คาสูธนคิ าณุ มเเพปล็นาละน้ ดพว้ ้นยอคยวา่างมหยาาทก่ีสลดุำ� บมาไิ ดก้
| 32หนังสือที่ระลกึ ซมุ้ ประตูค่ายกรมหลวงชมุ พร
ประมวลภาพประวัติศาสตร์การปฏบิ ัติการในยทุ ธการผาภูมิ
โดยมีการเคล่ือนยา้ ยก�ำลังพลดว้ ยขบวนเดินเท้าและยานยนตเ์ ข้าสู่พ้นื ทป่ี ฏิบตั กิ ารดอยผาจิ
บริเวณรอยต่อของจงั หวดั เชียงรายและน่าน
33 | หนงั สอื ที่ระลกึ ซมุ้ ประตูค่ายกรมหลวงชุมพร
ยุทธการผาภูมิ
หลังจากการปราบปราม ผกค.ตามแผน”การฝึกร่วม 16” ในยุทธการสามชัย ได้ประสพผลสำ�เร็จอย่างดีเย่ียม กองบัญชาการทหารสูงสุด ได้เห็นถึงขีดความสามารถของ
ทหารนาวิกโยธิน จึงได้สั่งใช้กำ�ลังทหารนาวิกโยธินอีกคร้ังตามคำ�ส่ัง “ การฝึกร่วม 17” ตามแผนยุทธการผาภูมิ เพื่อปราบปราม ผกค.ในพื้นท่ีดอยผาจิ รอยต่อระหว่าง
จังหวัดเชียงรายกบั จงั หวดั นา่ น โดย นย.จดั กำ�ลงั จาก พัน ร.1 พนั .ร.2 พนั .ร.3 และ พัน.ร.7 กองพันละ 1 กองร้อย และ 1 ร้อยปืนใหญ่ จาก พัน.ปบค. สนธกิ ำ�ลงั เปน็ กองพนั ผสม
ในนามหนว่ ยเฉพาะกจิ นาวิกโยธนิ ที่ 171 (ฉก.นย.171)
ในการปฏิบัติภารกิจคร้ังน้ันแบ่งออกเป็น 2 ช่วง ช่วงแรก ตั้งแต่วันท่ี 24 ตุลาคม - 15 พฤศจิกายน พ.ศ.2516 เป็นการฝึกเสริมความม่ันคงเพ่ือให้ความคุ้มครองและ
ความปลอดภัยแก่ราษฎรในหมู่บ้าน ให้คำ�แนะนำ�ในการป้องกันหมู่บ้าน สำ�รวจความเป็นอยู่ของราษฎร ปฏิบัติการจิตวิทยา รวมทั้งการดำ�เนินการต่างๆ เพื่อตัดความสัมพันธ์ระหว่าง
ผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์ในป่ากับราษฎรในหมู่บ้าน ช่วงท่ี 2 มีการปฏิบัติการข้ันแตกหักตั้งแต่วันท่ี 9 - 30 ธันวาคม พ.ศ.2516 รวมระยะเวลาในการปฏิบัติการรบ 22 วัน
โดย ฉก.นย. 171 ได้รับมอบพ้ืนท่ีปฏิบัติการท่ีบ้านขุนนำ้�ยัด ดอยผาจิ อำ�เภอปง จังหวัดเชียงราย ได้ใช้กำ�ลังพิสูจน์ทราบและกวาดล้างผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์ตามพิกัดเป้าหมาย
ท่ีได้รับมอบจากหน่วยเหนือ และสามารถยึดที่หมายต่างๆ ไว้ได้สำ�เร็จตามภารกิจท่ีได้รับมอบ จากน้ันได้เดินทางกลับสู่พ้ืนที่ราบถึงฐานบ้านผาตั้ง เมื่อวันท่ี 30 ธันวาคม พ.ศ.2516
และได้เคลื่อนย้ายกลับที่ต้ังปกติโดยทางรถไฟถึงสถานีรถไฟหัวลำ�โพง และเคล่ือนย้ายต่อด้วยยานยนต์กลับสัตหีบ ถึงที่ต้ังปกติท่ีสัตหีบ เม่ือวันท่ี 11 มกราคม พ.ศ.2517 รวมเวลา
ในการเดินทางไปปฏิบัติการคร้ังน้ี 84 วัน นับเป็นการปฏิบัติการซึ่งมีการเตรียมกำ�ลังและฝึกเป็นอย่างดี สามารถเข้ายึดท่ีหมายได้ตามวัตถุประสงค์ของหน่วยเหนือ สร้างชื่อเสียง
แกท่ หารนาวกิ โยธินให้เป็นท่ีประจักษ์แก่สายตาทหารเหล่าอ่ืนๆ
| 34หนงั สือท่รี ะลกึ ซมุ้ ประตูค่ายกรมหลวงชมุ พร
35 | หนงั สือท่รี ะลกึ ซุ้มประตูคา่ ยกรมหลวงชมุ พร
ทหารนาวิกโยธิน กับ วรี กรรมที่ดอนนอ้ ย
นปข. หรือ หน่วยปฏิบัติการตามลำ�แม่นำ้ �โขง ได้จัดต้ังข้ึนในปี พ.ศ.2513 ได้รับคำ�ส่ังให้จัดกำ�ลัง 1 หมู่ปืนเล็ก เพ่ิมเติมกำ�ลัง มี ร.ท.จำ�ลอง ธรรมสุวรรณ
ซ่ึงมีทหารนาวิกโยธิน จำ�นวนหน่ึงบรรจุอยู่ในอัตราเฉพาะกิจ โดยมีภารกิจสกัดก้ัน ตำ�แหนง่ รองผบู้ งั คบั กองรอ้ ยนาวกิ โยธนิ รบั หนา้ ทเ่ี ปน็ ผบู้ งั คบั ชดุ ปฏบิ ตั กิ ารพเิ ศษนาวกิ โยธนิ
การขนถ่ายยุทโธปกรณ์ของพรรคคอมมิวนิสต์ ท่ีข้ามฝ่ังแม่นำ้ �โขงมายังดินแดนไทย นำ�กำ�ลังไปช่วยเหลือพลประจำ�เรือ ล.123 โดยคืบคลานเคล่ือนท่ีไปบนหาดดอนน้อย
รวมทง้ั สกดั กน้ั การขนถา่ ยสนิ คา้ หนภี าษี ภายหลงั เมอ่ื ปี พ.ศ.2531 ไดเ้ ปลย่ี นนามหนว่ ยเปน็ ซ่ึงเป็นไปด้วยความยากลำ�บาก เน่ืองจากปราศจากท่ีกำ�บัง และภูมิประเทศ
นรข. หรือ หน่วยเรือรักษาความสงบเรียบร้อยตามลำ�แม่นำ้ �โขง จนถึงปัจจุบัน เก้ือกูลต่อการตรวจการณ์ของฝ่ายตรงข้าม ชุดปฏิบัติการพิเศษ ฯ สามารถเคล่ือนท่ี
ในเดอื นพฤศจกิ ายน พ.ศ.2518 ไดม้ วี รี กรรมครง้ั สำ�คญั ของ นปข.และทหารนาวกิ โยธนิ ไ ป ถึ ง เ รื อ ล . 1 2 3 แ ล ะ ทำ� ก า ร ช่ ว ย เ ห ลื อ พ ล ป ร ะ จำ� เ รื อ ท่ี ไ ด้ รั บ บ า ด เ จ็ บ
เรียกกันว่า “วีรกรรมดอนน้อย” โดยเม่ือวันท่ี 17 พฤศจิกายน พ.ศ.2518 ก ลั บ ม า ไ ด้ อ ย่ า ง ป ล อ ด ภั ย แ ต่ ไ ม่ ส า ม า ร ถ นำ� ศ พ ผู้ เ สี ย ชี วิ ต ก ลั บ ม า ไ ด้
สถานีเรือศรีเชียงใหม่ได้รับรายงานด้านการข่าวว่า จะมีการลำ�เลียงอาวุธยุทโธปกรณ์ วันท่ี 18 พฤศจิกายน ชุดปฏิบัติการพิเศษ ฯ ได้คืบคลานเข้าไปอีกคร้งั กำ�ลังฝ่ายตรงข้าม
จากฝง่ั ลาวมายงั ฝง่ั ไทย จงึ สง่ั การให้ เรอื ล.123 โดย ร.ต. โชติ แทนสริ ิ เปน็ ผคู้ วบคมุ เรอื ยังคงระดมยิงอย่างหนัก จนทำ�ให้ จ.อ.พงษ์ศักด์ิ เกษไชย ผู้บังคับหมู่ได้รับบาดเจ็บสาหัส
ไปสกัดก้ันขณะท่ีกำ�ลังลาดตะเวนอยู่ในเขตไทยบริเวณ หาดดอนน้อย เกาะดอนแตง จงึ จำ�เปน็ ตอ้ งถอนกำ�ลงั กลบั มาอกี ครง้ั เพอ่ื ทบทวนและปรบั ยทุ ธวธิ รี ว่ มกบั ชดุ ปฏบิ ตั กิ ารพเิ ศษ
ตำ�บลบ้านโพนสา อำ�เภอท่าบ่อ จังหวัดหนองคาย ก็ถูกฝ่ายตรงข้ามระดมยิงอย่างหนัก ของ นปข. อีก 1 ชุด เพ่ือท่ีจะนำ�ศพผู้เสียชีวิตกลับมาให้จงได้กระท่ังเม่ือ
ด้วยอาวุธชนิดต่างๆ จากฝ่ังเกาะดอนแตง เรือ ล.123 ทำ�การยิงโต้ตอบ พลเรือเอก สงัด ชลออย่ ู ผ้บู ัญชาการทหารสูงสุด และรักษาราชการผ้บู ัญชาการทหารเรือ
เพ่ือป้องกันตนเอง และพยายามปรับรูปขบวนบังคับเรือผละออกจากพ้ืนท่ีสังหาร ไดเ้ ดนิ ทางไปตดิ ตามสถานการณใ์ นพน้ื ทแ่ี ละกลา่ ววา่ “ ถา้ เอาศพคนื มาไมไ่ ด้ กใ็ หเ้ พม่ิ ศพเขา้ ไป ”
ในขณะเดยี วกนั สถานเี รอื ศรเี ชยี งใหมส่ ง่ั การให้ เรอื ล.128 เขา้ ใหก้ ารชว่ ยเหลอื เรอื ล.123 ถ้อยคำ�ดังกล่าวแสดงถึงความเข้มแข็ง เฉียบขาด ของผู้นำ�กองทัพไทยในยุคน้ัน
ถูกทหารลาวระดมยิงอย่างหนักได้รับความเสียหายและ พ.จ.ต. ปรัศน์ พงษ์สุววรณ แ ล ะ ทำ� ใ ห้ กำ� ลั ง พ ล ข อ ง ห น่ ว ย ท่ี เ ก่ี ย ว ข้ อ ง มี ข วั ญ แ ล ะ กำ� ลั ง ใ จ เ ต็ ม เ ป่ี ย ม
ซ่ึงปฏิบัติหน้าท่ีผู้ถือท้ายเรือ ถูกกระสุนปืนของฝ่ายตรงข้ามเสียชีวิตทำ�ให้เรือเกยต้ืน มุ่ง ม่ัน ท่ีจ ะ ป ฏิ บั ติ ภ า ร กิ จ ท่ีไ ด้ รั บ ม อ บ ใ ห้ สำ� เ ร็ จ ลุ ล่ ว ง ใ ห้ จ ง ไ ด้ แ ล ะ เ ม่ือ เ ว ล า
บริเวณปลายแหลมของหาดดอนน้อย เกาะดอนแตงสถานการณ์ย่ิงเลวร้ายข้ึน ป ร ะ ม า ณ 2 0 . 0 0 น า ฬิ ก า กำ� ลั ง ชุ ด ป ฏิ บั ติ ก า ร พิ เ ศ ษ น า วิ ก โ ย ธิ น 1 ห มู่
เมอ่ื ทหารลาวไดเ้ คลอ่ื นรถถงั 4 คนั เขา้ วางตวั ทางฝง่ั ลาว พรอ้ มกบั ระดมยงิ อยา่ งหนกั กระสนุ ปนื ถกู ไ ด้ คื บ ค ล า น เ ข้ า ห า เ รื อ ล . 1 2 3 อี ก ค ร้ัง แ ต่ เ น่ือ ง จ า ก เ ป็ น คื น เ ดื อ น ห ง า ย
จ.อ.บัญญัติ มารกุล ได้รับบาดเจ็บสาหัส สถานีเรือศรีเชียงใหม่จึงส่ังการให้ เรือ ล.125 การปฏิบัติการจึงเป็นไปด้วยความยากลำ�บากประกอบกับฝ่ายตรงข้ามใช้ไฟสปอตไลท์
เข้าเพ่ิมเติมกำ�ลังเรือท้ังสองลำ�ได้ยิงต่อสู้อย่างเต็มกำ�ลังเพ่ือเข้าช่วยเหลือกำ�ลังพล ส่องสว่างตรวจการณ์มาท่ีเรือ ล.123 เป็นห้วงๆ ทำ�ให้การเคล่ือนท่ีเป็นไปอย่างช้าๆ
เรือ ล.123 ท่ีได้รับบาดเจ็บในเวลาประมาณ 15.20 นาฬิกา กำ�ลังทหารนาวิกโยธิน ระยะหา่ งระหวา่ งทห่ี มายกบั ชดุ ปฏบิ ตั กิ ารเพยี ง 300 เมตร ตอ้ งใชเ้ วลาเคลอ่ื นทถ่ี งึ 4 ชว่ั โมง
ท่ี ป ร ะ จำ� อ ยู่ ห น่ ว ย ป ฏิ บั ติ ก า ร ต า ม ลำ� แ ม่ นำ้ � โ ข ง ( น ป ข . ) เ ข ต ห น อ ง ค า ย
| 36หนงั สือทรี่ ะลึกซุม้ ประตูคา่ ยกรมหลวงชุมพร
แต่ท้ายท่ีสุดการปฏิบัติงานคร้ังน้ีก็สำ�เร็จในเวลาประมาณ 02.15 นาฬิกา เรือโท จ�ำลอง ธรรมสุวรรณ เครอ่ื งราชอสิ รยิ าภรณ์
ของวันท่ี 19 พฤศจิกายน สามารถนำ�ศพกลับออกมาได้สำ�เร็จ พร้อมท้ัง รอง ผบ.รอ้ ย.นย.นปข. อนั มีศกั ดิ์รามาธบิ ดี ช้นั ที่ 6
แทรกซมึ เขา้ ไปอดุ ปะเรอื ล.123 และ กเู้ รอื ไดส้ ำ�เรจ็ ในวนั ท่ี 30 พฤศจกิ ายน พ.ศ.2518
การปฏบิ ตั กิ ารทเ่ี สย่ี งอนั ตราย อยา่ งกลา้ หาญ และเสยี สละ ของชดุ ปฏบิ ตั พิ เิ ศษนาวกิ โยธนิ ไดร้ ับเครอ่ื งราชอิสริยาภรณ์ เหรียญรามมาลา
ในพ้ืนท่ีปฏิบัติการหาดดอนน้อย เกาะดอนแตงนับเป็นเกียรติประวัติคร้ังสำ�คัญย่ิงของ อนั มีศกั ดริ์ ามาธบิ ดี
ห น่ ว ย บั ญ ช า ก า ร น า วิ ก โ ย ธิ น ส่ ง ผ ล ใ ห้ เ รื อ โ ท จำ� ล อ ง ธ ร ร ม สุ ว ร ร ณ
ตำ�แหนง่ รองผบู้ ังคบั กองรอ้ ยนาวิกโยธิน หน่วยปฏบิ ัตกิ ารตามลำ�แม่นำ้ �โขง เขตหนองคาย ชน้ั ที่ 6 เหรยี ญรามมาลา
ซง่ึ รบั หนา้ ทเ่ี ปน็ ผบู้ งั คบั ชดุ ปฏบิ ตั กิ ารพเิ ศษนาวกิ โยธนิ ไดร้ บั พระราชทานเครอ่ื งราชอสิ รยิ าภรณ์ เมอื่ 20 ธ.ค. 2518
อนั มศี กั ดร์ิ ามาธบิ ดี ชน้ั ท่ี 6 เหรยี ญรามมาลา จากพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั รชั กาลท่ี 9 เมอ่ื
วนั ท่ี 20 ธนั วาคม พ.ศ.2518
เหล่าทหารรว่ มแรงร่วมใจ สภาพเรอื ล-123
ประมวลภาพประวตั ศิ าสตรว์ รี กรรมดอนนอ้ ยของทหารนาวิกโยธิน
37 | หนังสอื ที่ระลกึ ซมุ้ ประตคู า่ ยกรมหลวงชุมพร
ทหารนาวกิ โยธิน ในภารกจิ การปราบปราม ขบวนการโจรกอ่ การร้าย (ขจก.)
และขบวนการโจรจนี คอมมิวนิสต์มาลายา (จคม.)
จากปัญหาภัยคุกคามของขบวนการโจรก่อการร้าย (ขจก.) และขบวนการโจรจีนคอมมิวนิสต์มาลายา (จคม.)พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช
บรมนาถบพิตร ทรงห่วงใยในความเป็นอย่ขู องพสกนิกรในพ้นื ท่ภี าคใต้ท่ปี ระสบภัยดังกล่าว จึงทรงมีกระแสรับส่งั กับผ้บู ัญชาการทหารเรือในคราวเสด็จฯทอดพระเนตรการฝึกยกพลข้นึ บก
ของทหารนาวกิ โยธนิ ณ หาดบา้ นทอน ต.โคกเคยี นอ.เมอื ง จ.นราธวิ าส ในการฝกึ “ทกั ษณิ 12” วา่ “ทหารนาวกิ โยธนิ ควรจะมาอยทู่ น่ี ”่ี จงึ เปน็ จดุ เรม่ิ ตน้ ใหท้ หารนาวกิ โยธนิ ไดเ้ ขา้ ไปปฏบิ ตั งิ านในพน้ื ทภ่ี าคใต้
ในช่วงปี พ.ศ.2518 สถานการณ์การก่อความไม่สงบในพ้ืนท่ีภาคใต้เร่ิมมีความรุนแรง กรมนาวิกโยธินได้จัดกำ�ลังเป็นหน่วยเฉพาะกิจ (ฉก.นย) เข้าควบคุมพ้ืนท่ีในจังหวัด
นราธิวาสเพ่ือทำ�การปราบปรามขบวนการโจรก่อการร้ายซ่ึงประกอบด้วย ฉก.นย.181 ฉก.นย.185 ฉก.นย.192 ฉก.นย.203 ฉก.นย.2191 ฉก.นย.2292 ฉก.นย.2382
ฉก.นย.2431 ฉก.นย.2532 ภายหลังได้เปล่ยี นมาเป็น “หน่วยเฉพาะกิจนาวิกโยธินภาคใต้” (ฉก.นย.ภต.) และ “หน่วยเฉพาะกิจนาวิกโยธิน กองทัพเรือ” (ฉก.นย.ทร.) มาจนถึงทุกวันน้ี
โดยในช่วงต้น กรมนาวิกโยธินได้จัดกำ�ลังจากกองพันทหารราบจากภาคตะวันออก สมทบด้วยหน่วยต่างๆ ท่จี ำ�เป็นเข้ามาปฏิบัติงาน โดยต้งั กองบังคับการหน่วยเฉพาะกิจ ท่หี าดบ้านทอน
เร่อื ยมา จนกระทง่ั กรมนาวกิ โยธินสามารถบริหารกำ�ลังพลได้ดขี ้นึ จงึ มอบหมายให้กองพนั ทหารราบท่ี 8 และกองพันทหารราบท่ี 9 ซง่ึ เป็นหน่วยในพน้ื ท่ภี าคใตเ้ ขา้ รบั ภารกิจในพ้นื ท่จี งั หวดั
นราธวิ าสอย่างเต็มตัว และในปี พ.ศ.2521 กองทัพเรอื ได้อนมุ ัตใิ ห้มกี ารจดั ต้งั กรมทหารราบท่ี 3 กรมนาวิกโยธนิ (กรม ร.3.นย.) ความจำ�เป็นของการใช้กำ�ลงั จากภาคตะวันออกจึงหมดไป
หมายเหตุ ตัวเลขท่ีตามหลัง “ฉก.นย.” ท่ีแต่เดิมกำ�หนดให้มี 3 ตัวน้ัน พล.ร.ท.ยุธยา เชิดบุญเมือง ผบ.นย. ลำ�ดับท่ี 8 (ในขณะน้ัน) เห็นว่าไม่ได้บ่งบอกว่าเป็นหน่วยใดท่ีจัด
กำ�ลังมาปฏิบัติราชการ จึงได้กำ�หนดให้มีตัวเลข 4 ตัว โดยสองตัวแรก หมายถึงปี พ.ศ. ท่ีจัดต้ัง ฉก.นย. ตัวท่ี 3 เป็นหมายเลขกองพันหลักท่ีจัดกำ�ลัง ตัวท่ี 4 เป็นจำ�นวนคร้ัง
ของกองพันหลักท่ีจัดกำ�ลังไปปฏิบัติงาน ต่อมาภายหลังได้ยกเลิกไปโดยปริยายเน่ืองจากภารกิจลดน้อยลง และกำ�หนดเป็นช่อื กลางๆ เช่น ฉก.นยภต. ฉก.นย.ทร. ฉก.นย.ตราด เป็นต้น
นายธานนิ ทร์ กรัยวเิ ชียร นายกรัฐมนตรี ตรวจเยีย่ ม
หนว่ ยเฉพาะกิจนาวกิ โยธิน 192 เมอ่ื วนั ท่ี 28 พฤศจิกายน พ.ศ.2519
ก�ำลงั พลส่วนลว่ งหน้าเตรียมข้ึนเครือ่ งบินเดินทางไปจงั หวัดนราธวิ าส ลูกเสอื ชาวบา้ นจงั หวดั นราธวิ าสน�ำอาหารมาเล้ียงก�ำลังพล
หนว่ ยเฉพาะกิจนาวิกโยธิน 192
| 38หนงั สอื ทีร่ ะลึกซุ้มประตคู า่ ยกรมหลวงชมุ พร
การลำ�เลียงกำ�ลังพลหน่วยเฉพาะกิจนาวกิ โยธนิ 181 บนเรือหลวงชา้ ง
และเรอื หลวงอา่ งทอง ก่อนออกเดนิ ทางจากฐานทัพเรอื สัตหีบ
39 | หนงั สือท่รี ะลกึ ซุ้มประตูคา่ ยกรมหลวงชมุ พร
การจดั กำ� ลงั นาวกิ โยธนิ ในชว่ งตน้ เปน็ การจดั กำ� ลงั ระดบั กองรอ้ ย กระจายออกไป
ควบคุมพื้นท่ีในแต่ละอ�ำเภอ โดยมีฐานแยกระดับหมวดเป็นหน่วยย่อย
เข้าถึงประชาชนในพื้นที่ รวบรวมข่าวสาร และเมื่อได้รับข่าวสารท่ีเด่นชัด จะจัดก�ำลัง
ระดบั ชดุ ปฏบิ ตั กิ ารหรอื หมวด เขา้ ปฏบิ ตั ติ อ่ เปา้ หมาย การปฏบิ ตั งิ านใชห้ ลกั การปฏบิ ตั กิ าร
จิตวิทยา และการประชาสัมพันธ์กับประชาชนในพื้นท่ีในลักษณะงานมวลชนเชิงลึก
ควบคู่กับงานด้านการเมือง เพื่อให้ประชาชนในพ้ืนที่ซ่ึงส่วนใหญ่นับถือศาสนาอิสลาม
ให้ความร่วมมือในการปฏิบัติการทางทหาร คล้ายคลึงกับการท�ำงานในพื้นท่ี
3 จงั หวดั ชายแดนภาคใตใ้ นปจั จบุ นั แตใ่ นชว่ งนน้ั ขบวนการโจรกอ่ การรา้ ยจะแบง่ ออกเปน็
หลายกลุ่ม การปฏิบัติแยกเป็นเอกเทศไม่ข้ึนต่อกัน เป้าประสงค์ส่วนใหญ่เป็นเร่ืองของ
ผลประโยชน์จากการเรียกค่าคุ้มครอง เพ่ือหวังผลทางด้านทรัพย์สิน มีกระแส
ของการปลุกระดมมวลชนเพื่อแยกตัวเป็นอิสระบ้างแต่ไม่รุนแรงเหมือนในปัจจุบัน
ขบวนการโจรกอ่ การรา้ ยจะตง้ั คา่ ยพกั เปน็ กลมุ่ ใหญม่ กี ำ� ลงั ไมเ่ กนิ 20 คนกระจดั กระจายกนั
อยู่บนเทือกเขาท่ีส�ำคัญในพื้นที่ อาศัยพ้ืนที่ป่า ภูเขาหลบซ่อนตัวและปฏิบัติการ
ไม่ลงมาปฏิบัติการในเมืองเหมือนปัจจุบัน ท�ำให้ปราบปรามได้ง่าย
หนว่ ยสามารถแยกเปา้ หมายออกจากชาวบา้ นไดอ้ ยา่ งชดั เจน และจากวรี กรรมในครงั้ นนั้
เป็นผลให้ เรือเอก อ�ำพน บุญประเสริฐ เมื่อครั้งปฏิบัติหน้าที่เป็น
ผบู้ งั คบั กองรอ้ ยปนื เลก็ ที่ 3 ของ ฉก.นย.185 ไดร้ บั พระราชทานเครอื่ งราชอสิ รยิ าภรณ์
อั น มี ศั ก ดิ์ ร า ม า ธิ บ ดี ช้ั น ที่ 5 เ ห รี ย ญ ร า ม ม า ล า เ ข็ ม ก ล ้ า ก ล า ง ส ม ร
เมอื่ วนั ที่ 26 ธนั วาคม พ.ศ.2520
หนว่ ยเฉพาะกิจนาวิกโยธิน 2382 ทีมลาดตระเวนพสิ ูจน์ทราบบนเทอื กเขาบา้ นดุซงญอ เครื่�องราชอิิสริยิ าภรณ์์
อัันมีศี ัักดิ์�รามาธิบิ ดีี ชั้�นที่� 5 เหรีียญรามมาลา
เข็็มกล้า้ กลางสมร
| 40หนังสอื ทีร่ ะลกึ ซ้มุ ประตคู า่ ยกรมหลวงชมุ พร
ตอนเครื่อ่� งยิิงลูกู ระเบิิด 81 มิิลลิิเมตร กองร้อ้ ยกองบัังคับั การฯ
เข้้าที่�ต่ ั้้�งยิงิ สนับั สนุนุ การเข้า้ ตีีค่่าย ขจก.
41 | หนงั สือท่รี ะลกึ ซุ้มประตูคา่ ยกรมหลวงชมุ พร
ทีีมลาดตระเวนพิสิ ููจน์ท์ ราบ บ้้านดุุซงญอ
จังั หวััดนราธิิวาส 2523
นายธานิินทร์์ กรัยั วิิเชีียร นายกรัฐั มนตรีี ตรวจเยี่�ยม
หน่่วยเฉพาะกิิจนาวิกิ โยธิิน 192
เมื่�อวันั ที่� 28 พฤศจิิกายน พ.ศ.2519
| 42หนงั สือทร่ี ะลึกซุ้มประตคู ่ายกรมหลวงชุมพร
ภาพประวตั ศิ าสตร์ในปฏบิ ตั กิ ารปราบปรามผกู้ อ่ การรา้ ย พลเอก เปรม ตณิ สลู านนท์ รฐั มนตรวี า่ การกระทรวงกลาโหมในขณะนนั้
ในพน้ื ทจี่ งั หวดั นครศรธี รรมราช เมอ่ื ครงั้ เดนิ ทางมาเยย่ี มฐานกองรอ้ ยปนื เลก็ ท่ี 1 บา้ นหว้ ยพาน
เมอ่ื วนั ที่ 31 มนี าคม พ.ศ.2522
43 | หนงั สือทีร่ ะลกึ ซุ้มประตคู า่ ยกรมหลวงชุมพร ก�ำลงั พลกองร้อยปนื เล็กท่ี 3 (โพธดิ์ �ำ)
ปักธงชาตไิ ทย เหนอื คา่ ยกรงุ ชิง
หนว่ ยเฉพาะกิจนาวกิ โยธิน 201
ขณะท�ำการตรวจสอบถำ้� ทยี่ ึดได้