मूल्यशिक्षण-काळाची गरज

मूय ण: काळाची गरज

आज आपण वतमानप उघड ा बातमी दसतेअ पवयीन मुानंी केेया
गु ाचंी.खून,चोरी,ब ा कार,वाईट सनेया सवाम येअ पवयीन मुेसहभागी झा े
दसतात.ही मुेवाईट वकृत ना बळ पडतानंा दसत आहेत.सामा जक तरावर दवस दवस
वाढत चा े अनैतकता हा एक सामा जक भकूंप आहे. याचेप रणाम भयानक असून

ाळामंधनूद ेजाणारेमूय ण हाच यावरी उपाय आहे.मूय ण ही मुयतः काळाची
गरज आहेआ ण अ ययन अ यापनातनूतेसहजपणेसा य करता येई .इय ा १ ते१२वी पयत

आपण १० मूयेा त न धक मान अस तरी सदाचाराचेवळण ाव याचा उ े ात घेता
मूय वचार मया दत रा कत नाही.आज या तं ाना या युगात मोबाई , संगणक इ. या अ त
आहारी जाऊन समाजाची नैतकता ढासळत चा आहे, यासाठ च खरतेर मूय णाची
ख या अथानेगरज आहे.

●मूय णाची उ े:-

१◆ हणून नरोगी आ ण नरामय व पाचेजीवन अतंबा जगता येणे.

२◆कुटंुबाती आ ण समाजाती सवा ी आदरयु वतन करणे.

३◆ या प रसरात आपण वाढतो या प रसराब स य मेवाढ स ागणे.

४◆सदाचार,नैतकता,स यता,सुसंकृतपणा इ.स गुणाचंी वाढ होणे.

●मूय णाची मा यम-े

आज या क- ा साधनांया वपुतेया काळात या साधनाचंा उपयोग क न घेता येई .एरवी

हीच साधनेमूय नमूनाचेसंकट उभेक कत.ेया मा यमा ारा व वध धमात या कथा,गो

दाखवनूसवधमस ह णुतबेरोबरच इतर मूयांचा संकार क कती .दैनक प रपाठ हे

मूय णासाठ अ यंत भावी मा यम आहे.सह ा ेय उप मात बद या काळानसुार इ तो

बद करणेआव यक ठरतो. ा त झा ेया प र थतीत इ तो बद घडवनूआण याची

मूयसंकारातनूवाढूकत.ेतसेच आज प र थतीवर मात कर याची देखी

मूय णातनूच ा मळूकत.ेघर आ ण समाज याचंी भूमका मूय णा या ीने

मह वाची आहे.घरावर मूय णाची अ धक जबाबदारी आहे.आ ण ाळा ही समाजाची छोट

तकृती अस यामुळेाळेती च र यसंवधनाचेउप म ापक ा प रणामकारक ठरणारे

आहेत. हणूनच हॅमच"ेif character is lost everything is lost!"हेवचन ाळा

ाळामंधनू कव याची गरज भासतेआहे.

मूय णाची ही नादंआजची नसून वातंयपवूकाळापासून अनकेमहान नी
या ा मह व द ेआहे.तसेच यांची च र ेदेखी मूय णाची भावी क ेठर आहेत. साने

गुजी याचंेमुासंाठ अस ेेेखन सा ह य( यामची आई) याची आज संपणूसमाजा ा
आव यकता आहे.

●मूयांची ओळख:-

१)संवदेन ी ता,२)व ीरपणा,३)नीनटेकेपणा,४)वैा नक
कोन,५)सौज य ी ता,६) म त ा,

७) ीपुष समानता,८)सवधमस ह णूता,९)रा भ ,१०)रा ीय एका मता ही दहा मूयेसवाना
व दत आहेतच.

आप या देात व वध धमाची ोकंरहातात, येक धमाचेपारपंरक उ सव वगेळे
आहेत.तथा प येक धमाची कवण मानवतेया क याणाचीच आहे,यावर भर देणेआव यक

आहे. यासाठ च आज सवधमस ह णूता हेमूय जवणेहतावह ठरे.

आरो यदायी सवयी,अधं ा नमून यासाठ वैा नक कोन अगंी जणेआव यक
आहे.संवदेन ी ता आ ण सौज य ी ता या मूयावर भर देयासाठ थोराचंी च र ेउपयोगात
आणता येती .रा भ व रा ीय एका मता या गो ी जवतानंा रा भ संदभात पावन खड

ढ वणारेबाजी भ,ूवातंयवीर सावरकर,अ य देभ ांया रा भ ची तसेच रणागंणावर
ढणा या सैनकाचंी उदाहरणेभावी ठरती . ी पुष समानता या अतंगत मुगा मुगी समान
हेसमाज मनावर बबवणेआव यक झा ेआहे,यातनूच ी णूह या ही सामा जक वकृती न
होऊ कत.ेकोण याच कामात मु कवा या मुापंेा,पुषापंेा कमी नाही,हे ात घेत े

पा हजे.

कोणतहेी काम क ाचेनाही आ ण क ाचेकाम करणारा ह या दजाचा नाही हे
समजाव यासाठ म त ा हेमूय जवणेआव यक आहे. व छता,नीटनटेकेपणा याचा संबधं

म त ेी जोडता येतो.'जो वयेच क त गेा,तो च भ ा'असेसमथ रामदासांनी यासाठ च
हट ेआहे.'आधी हाता ा चटकेतेहा मळतेभाकर'असेब हणाबा नी हट े

आहे.मुामुमधी मूभतू मता सार याच असतात हे ात घेऊन सव कामे येका ा
आ पा हजेत,ती करताना कमीपणा वाटता कामा नयेहेहानपणापासून मुावंर ठस ेपा हजे.

सौज य ी ता या मूयाचा संबधं या दैनंदन आचरणा ी अ धक

आहे.बो यात,वाग यात मादव असाव,ेअग य असाव,ेसो कता असावी, स या ा समजून
घेयाचा समंजसपणा असावा..... अ ा ा सकारा मक गणुांया वकास मुामंयेहानपणीच
होणेआव यक आहे. यामुळेयांया वाग यात सौज य ी ता येऊ के.मूय ज व या या
संदभात क,मुया यापक यांया भूमका मह वा या आहेत. यांयात पर परसहकाय असणे

आ ण भावना मक ऐ य असणेमूय णा ा अ याव यक आहे.

आज अनैतकता,अराजकता,आतकंवाद,अवधैधदंे, ाचार,ब ा कारासार या सामा जक
वकृती इ.चेपडसाद देभर ऐकूयेत आहेत. यांचेउ चाटन हो यासाठ मूय ण ही आज या

काळाची गरज बन आहे.

व ानवाद होऊन देऊ, वडी धा यानंा मान,

मुगा मुगी भदेन येथेसारेकाही समान।

स ी असूआ ही, संवदेन ी मनाची जाण,

सौज यानेवागूआ ण बाळगूदेाचा अ भमान!!

हेमुामंयेबबव ेतर देाचेसुजाण,सुसंकारी भावी नाग रक घडती यात ंकाच
नाही.

◆ ेखन◆

सौ.अपणा अ वना ढोर.े

बळवतंकॉ नी, म नगर

गाधंीनगर पो ट ऑ फस समोर

अको ा.

पनकोड-444004

मो.न.ं8007878822