BAHAN AJAR MARERI UNGGAH-UNGGUH BASA KANGGE KELAS VIII SEMESETER GASAL Dening : Ita Widyawati SMP NEGERI 3 KARANGREJA
A. Identitas Kelas : VIII/Gasal Mata Pelajaran : Bahasa Jawa Materi : Unggah-unggh basa B. Capaian Pembelajaran Peserta didik mampu menulis gagasan, pikiran, pandangan, arahan atau pesan tertulis tentang sosial budaya untuk berbagai tujuan secara logis, kritis, dan kreatif dengan menggunakan bahasa Jawa sesuai kaidah undha usuk basa dan tata bahasa. C. Tujuan Pembelajaran : a. Peserta didik dapat mengidentifikasi unggah-ungguh basa (C3) b. Peserta didik dapat menganalisis unggah-ungguh basa (C4) c. Peseta didik dapat membuat dialog unggah-ungguh basa.(C6) d. Peseta didik dapat mempresentasikan hasil teks dialog yang dibuat (P5) e. Peserta didik dapat menanggapi hasil presentasi teks dialog yang di buat dengan menggunakan unggah-ungguh yang benar (P6)
FASE 1 IDENTIFIKASI MASALAH Materi Faktual PETA KONSEP Tegese pacelathon Ragam basa wonten ing pacelathon Tuladha pacelathon Pacelathon Ragam basa wonten ing pacelathon Tuladha pacelathon unggah- ungguh basa
Fase 2 MENGORGANISASIKAN PESERTA DIDIK UNTUK BELAJAR Materi Konseptual 1. Pangertosan Unggah-ungguh basa Miturut etimologi, unggah-ungguh dumados saking kalih tembung inggih menika unggah saha ungguh. Miturut S. prawiroatmodjo tembung unggah sami kaliyan munggah ingkang tegesipun mindhak, utawi menek. Tegesipun tiyang jawi menika jedah ngurmati utawi ngangkat drajatipun tiyang sanes. Dene tembung unggah ngginakaken tembung ngoko ingkang tegesipun dumunung, mapan, jumbuh kaliyan sipat-sipatipun. Tegesipun tiyang jawi menika tansah empan papan, tansah ngatos-atos mbekta piyambak-piyambak. Menawi dipun gabung dados unggah-ungguh tegesipun inggih menika tata krama utawi sopan santun. Tiyang jawi tansah rukun saha boten remen pados perkawis. Miturut Suyoto Indarto saha Sudiprayitno Y(2017) ngecakaken unggah-ungguh basa Jawi tegesipun ngginakaken undha usuking basa kangge ndapuk ukara miturut sinten ingkang ngginakaken saha laras kaliyan wujudioun unggah-ungguh basa Jawi.
Materi Prosedural
Tuladha Pacelathon Unggah-ungguh Basa
FASE 3 MEMBIMBING PENYELIDIKAN
FASE 4 MENGEMBANGKAN DAN MENYAJIKAN KARYA Link Youtube di: https://youtu.be/dAdIMapOErI
Dwija kaliyan peserta didik sarwng-sareng paring pamanggih ing pasinaon dinten menika. Materi ingkang sampun dipun andharaken menapa sampun dipun mangertosi peserta didik. Menawi wonten ingkang dereng mangertos, peserta didik saged nyuwun pamrayogi kaliyan dwija.
FASE 5 MENGANALISIS DAN MENGEVALUASI Dudutan lan relevansi: Dwija saged paring dudutan saking pasinaon pacelathon ingkang sampun dipun andharaken. Para siswa saksampunipun mangertos cak-cakanipun unggah-ungguh basa Jawi, sumangga kangge tugas wonten griya, para peserta didik nyatet panggenanipun unggah-ungguh basa Jawi wonten griya. Igkang dipuncatet inggih menika panggenanipun unggah-ungguh basa Jawi ingkang lepat nuli kaleresaken!
Matur nuwun