Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı!
AKILLI İNKILAP TARİHİ ATÖLYEM
Artık
İnkılap TarihiArtık
dersinden
8Artık korkmuyorum.
İnkılap Tarihi İnkılap Tarihi
dersini dersinde
seviyorum. eğleniyorum.
Artık Artık
az yazarak İnkılap Tarihi
çok soru dersini
çözüyorum. ezberlemiyorum.
Artık Artık Artık
İnkılap Tarihi İnkılap Tarihi daha fazla
İnkılap Tarihi
dersinden sorularını
sıkılmıyorum. çözüyorum. etkinliği
yapıyorum.
Erkan İSANMAZ - Şeyhmus YÜCE - Yavuz YILDIZ 1
Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı!
Bu kitabın her hakkı Arı Defter ve Dağıtım’a aittir. İçindeki şekil, yazı, resim ve grafiklerin
yayınevinin izni olmaksızın, elektronik, mekanik, fotokopi ya da herhangi bir kayıt sistemi ile
çoğaltılması, yayımlanması ve depolanması yasaktır.
YAZAR
Erkan İSANMAZ - Şeyhmus YÜCE
Yavuz YILDIZ
KAPAK TASARIM
İhsan SONDOĞAN
GRAFİK-TASARIM
Esra ARDIÇ - Gamze YAVUZ
BASIM YERİ
Apa Uniprint (0212 798 28 40)
Arı Defter ve Dağıtım İnternet Bilişim Hizmetleri
Osmangazi Mah. Gazi Cad. No:1 Kıraç-Esenyurt/İSTANBUL
Tel: 0212 879 20 60 - Faks: 0212 879 20 70
www.ariyayin.com - [email protected] /ariyayin /ariyayin
2 Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı!
İSTİKLAL MARŞI
Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak Bastığın yerleri ‘toprak’ diyerek geçme, tanı!
Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak. Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı.
O benim milletimin yıldızıdır parlayacak! Sen şehid oğlusun, incitme, yazıktır, atanı.
O benimdir, o benim milletimindir ancak! Verme, dünyâları alsan da bu cennet vatanı.
Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilal! Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda?
Kahraman ırkıma bir gül... ne bu şiddet, bu celâl? Şühedâ fışkıracak toprağı sıksan, şühedâ!
Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helal. Cânı, cânânı, bütün varımı alsın da Hudâ,
Hakkıdır, Hakk’a tapan milletimin istiklal. Etmesin tek vatanımdan beni dünyâda cüdâ.
Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım; Rûhumun senden İlahî, şudur ancak emeli:
Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım! Değmesin ma’ bedimin göğsüne nâ-mahrem eli!
Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarım. Bu ezanlar-ki şehâdetleri dinin temeli-
Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım. Ebedî yurdumun üstünde benim inlemeli.
Garbın âfâkını sarmışsa çelik zırhlı duvar. O zaman vecd ile bin secde eder -varsa- taşım.
Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var. Her cerîhamdan, İlâhî, boşanıp kanlı yaşım;
Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imânı boğar, Fışkırır rûh-ı mücerred gibi yerden na’şım;
‘Medeniyet!’ dediğin tek dişi kalmış canavar? O zaman yükselerek arşa değer belki başım!
Arkadaş, yurduma alçakları uğratma sakın; Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilâl!
Siper et gövdeni, dursun bu hayâsızca akın. Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helâl.
Doğacaktır sana va’dettiği günler Hakk’ın, Ebediyyen sana yok, ırkıma yok izmihlâl;
Kim bilir, belki yarın, belki yarından da yakın. Hakkıdır, hür yaşamış, bayrağımın hürriyet,
Hakkıdır, Hakk’a tapan milletimin istiklâl!
Mehmet Âkif ERSOY
Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı! 3
Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı!
Merhabalar,
Akıllı İnkılap Tarihi Defterine paralel olarak hazırlanan bu kitap sayesinde inkılap tarihinde ustalaşma-
nız hedeflenmiştir.
Akıllı İnkılap Tarihi Atölyem üç bölümden oluşmaktadır. 1. bölüm; kısa konu anlatımından, 2. bölüm;
konu ile ilgili etkinlikten, 3. bölüm ise; konu değerlendirme testinden oluşmaktadır.
Atölye bilgisi konuyu kısa ve öz biçimde anlatmaktadır. Burada konuyu tekrar ettikten sonra sadece
atölye bilgisindeki anlatımla ilgili bolca pekiştirici etkinliklerin yer aldığı kısmı hem eğlenerek hem de
öğrenerek çözeceksiniz. Böylelikle bolca tekrar yaparak konuyu daha rahat anlamış olacaksınız ve
İnkılap Tarihinde ustalaşacaksınız.
Akıllı İnkılap Tarihi Atölyem’de her konu sonrası konu değerlendirme testi yer almaktadır. Burada ise
öğrenmiş olduğunuz konuyu değerlendirme ve pratik yapma imkanınız olacaktır.
Öğretmenlerimiz, Akıllı İnkılap Tarihi Atölyem sayesinde öğrencilerimizi daha iyi takip edecek ve sıkıntı
olduğunu düşündüğü konuları hemen tekrar edebilecektir.
Akıllı İnkılap Tarihi Atölyem yalnız öğrencilerimiz için değil, sınıf içinde her kazanım veya her konu
sonunda öğrenciyi kontrol etmek ve pekiştirmek için de değerli öğretmenlerimiz adına da kıymetli bir
kaynak olacaktır.
Uzun bir araştırma ve çalışma sonucu titizlikle hazırlanan Akıllı İnkılap Tarihi Atölyem, Milli Eğitim
Bakanlığı’nın öngördüğü kazanımlara tamamen uygundur.
İnkılap tarihinde ustalaşmanız temennisiyle...
Erkan İSANMAZ - Şeyhmus YÜCE - Yavuz YILDIZ
4 Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı!
İÇİNDEKİLER
1. ÜNİTE - BİR KAHRAMAN DOĞUYOR
Selanik Şehrinin Özellikleri ............................................................................................................... 11
Konu Değerlendirme Testi - 1 ............................................................................................................ 12
Fikir Akımları .................................................................................................................................. 13
Konu Değerlendirme Testi - 2 ............................................................................................................ 14
Mustafa Kemal’in Aile Hayatı ............................................................................................................ 15
Konu Değerlendirme Testi - 3 ............................................................................................................ 16
Mustafa Kemal’in Eğitim Hayatı - 1 ................................................................................................... 17
Konu Değerlendirme Testi - 4 ............................................................................................................ 18
Mustafa Kemal’in Eğitim Hayatı - 2.................................................................................................... 19
Konu Değerlendirme Testi - 5 ............................................................................................................ 20
Mustafa Kemal’in Askerlik Hayatı - 1 ................................................................................................. 21
Konu Değerlendirme Testi - 6 ............................................................................................................ 22
Mustafa Kemal’in Askerlik Hayatı - 2 ................................................................................................. 23
Konu Değerlendirme Testi - 7 ............................................................................................................ 24
Mustafa Kemal’in Askerlik Hayatı - 3.................................................................................................. 25
Konu Değerlendirme Testi - 8 ............................................................................................................ 26
Mustafa Kemal’in Fikir Hayatının Oluşmasına Etki Eden Şehirler -1 ...................................................... 27
Konu Değerlendirme Testi - 9 ............................................................................................................ 28
Mustafa Kemal’in Fikir Hayatının Oluşmasına Etki Eden Şehirler -2...................................................... 29
Konu Değerlendirme Testi - 10 ........................................................................................................... 30
Mustafa Kemal’in Üstlendiği Görevler ve Onu Milli Mücadele Liderliğine Hazırlayan Olaylar................... 31
Konu Değerlendirme Testi - 11 ........................................................................................................... 32
Mustafa Kemal’in Kişilik Özellikleri .................................................................................................... 33
Konu Değerlendirme Testi - 12 ........................................................................................................... 34
2. ÜNİTE - MİLLİ UYANIŞ
Birinci Dünya Savaşı’nın Nedenleri .................................................................................................... 37
Konu Değerlendirme Testi - 13 ........................................................................................................... 38
Birinci Dünya Savaşı’na Katılan Devletlerin Osmanlı Devleti’ne Yönelik Amaçları .................................. 39
Konu Değerlendirme Testi - 14 ........................................................................................................... 40
İtilaf ve İttifak Devletleri.................................................................................................................... 41
Konu Değerlendirme Testi - 15 ........................................................................................................... 42
Osmanlı Devleti’nin Savaşa Girmesi .................................................................................................. 43
Konu Değerlendirme Testi - 16 ........................................................................................................... 44
Osmanlı Devleti’nin Savaştığı Cepheler - 1.......................................................................................... 45
Konu Değerlendirme Testi - 17 ........................................................................................................... 46
Osmanlı Devleti’nin Savaştığı Cepheler - 2 ......................................................................................... 47
Konu Değerlendirme Testi - 18 ........................................................................................................... 48
Osmanlı Devleti’nin Savaştığı Cepheler - 3.......................................................................................... 49
Konu Değerlendirme Testi - 19 ........................................................................................................... 50
Osmanlı Devleti’nin Savaştığı Cepheler - 4.......................................................................................... 51
Konu Değerlendirme Testi - 20 ........................................................................................................... 52
ABD’nin Savaşa Girmesi, Wilson İlkeleri ve Birinci Dünya Savaşı’nın Sonuçları ..................................... 53
Konu Değerlendirme Testi - 21 ........................................................................................................... 54
Mondros Ateşkes Anlaşması’nın Bazı Maddeleri .................................................................................. 55
Konu Değerlendirme Testi - 22 ........................................................................................................... 56
Mondros Ateşkes Anlaşması’nın Sonuçları, Uygulanması ve İşgaller ..................................................... 57
Konu Değerlendirme Testi - 23 ........................................................................................................... 58
Paris Barış Konferansı ve İzmir’in İşgali ............................................................................................. 59
Konu Değerlendirme Testi - 24 ........................................................................................................... 60
Mondros Ateşkes Anlaşması’na Osmanlı Yönetiminin, Mustafa Kemal’in ve Türk Halkının Tutumu........... 61
Konu Değerlendirme Testi - 25 ........................................................................................................... 62
Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı! 5
Cemiyetler ....................................................................................................................................... 63
Konu Değerlendirme Testi - 26 ........................................................................................................... 64
Zararlı Cemiyetler ............................................................................................................................ 65
Konu Değerlendirme Testi - 27 ........................................................................................................... 66
Milli Cemiyetler ............................................................................................................................... 67
Konu Değerlendirme Testi - 28 ........................................................................................................... 68
Milli Cemiyetlerin Özellikleri ve Kuvayımilliye ..................................................................................... 69
Konu Değerlendirme Testi - 29 ........................................................................................................... 70
Mustafa Kemal’in Samsun’a Çıkışı ve Havza Genelgesi ....................................................................... 71
Konu Değerlendirme Testi - 30 ........................................................................................................... 72
Amasya Genelgesi ............................................................................................................................ 73
Konu Değerlendirme Testi - 31 ........................................................................................................... 74
Erzurum Kongresi ............................................................................................................................ 75
Konu Değerlendirme Testi - 32 ........................................................................................................... 76
Sivas Kongresi ................................................................................................................................. 77
Konu Değerlendirme Testi - 33 ........................................................................................................... 78
Amasya Görüşmeleri ........................................................................................................................ 79
Konu Değerlendirme Testi - 34 ........................................................................................................... 80
Temsil Heyeti’nin Ankara’ya Gelişi ..................................................................................................... 81
Konu Değerlendirme Testi - 35 ........................................................................................................... 82
Misakımilli Kararları ......................................................................................................................... 83
Konu Değerlendirme Testi - 36 ........................................................................................................... 84
Misakımilli’nin Önemi ve İstanbul’un Resmen İşgali............................................................................. 85
Konu Değerlendirme Testi - 37 ........................................................................................................... 86
TBMM’nin Açılması .......................................................................................................................... 87
Konu Değerlendirme Testi - 38 ........................................................................................................... 88
TBMM’ye Karşı Çıkarılan İsyanların Nedenleri ve TBMM’ye Karşı Çıkarılan İsyanlar .............................. 89
Konu Değerlendirme Testi - 39 ........................................................................................................... 90
İsyanlara Karşı Alınan Tedbirler ve İsyanların Sonuçları ...................................................................... 91
Konu Değerlendirme Testi - 40 ........................................................................................................... 92
Sevr Barış Antlaşması ve Maddeleri ................................................................................................... 93
Konu Değerlendirme Testi - 41 ........................................................................................................... 94
Sevr Barış Antlaşması’nın Özellikleri ve Anadolu’nun Düşmanlar Tarafından Paylaşımı.......................... 95
Konu Değerlendirme Testi - 42 ........................................................................................................... 96
3. ÜNİTE - YA İSTİKLAL YA ÖLÜM
Kurtuluş Savaşı’nda Cepheler ve Doğu Cephesi .................................................................................. 99
Konu Değerlendirme Testi - 43 ......................................................................................................... 100
Güney Cephesi ............................................................................................................................... 101
Konu Değerlendirme Testi - 44 ......................................................................................................... 102
Batı Cephesi ve Düzenli Ordunun Kurulması .................................................................................... 103
Konu Değerlendirme Testi - 45 ......................................................................................................... 104
Birinci İnönü Savaşı ....................................................................................................................... 105
Konu Değerlendirme Testi - 46 ......................................................................................................... 106
Londra Konferansı ......................................................................................................................... 107
Konu Değerlendirme Testi - 47 ......................................................................................................... 108
Afganistan ile Dostluk Antlaşması ve Moskova Antlaşması ................................................................ 109
Konu Değerlendirme Testi - 48 ......................................................................................................... 110
İkinci İnönü Savaşı ve Kütahya - Eskişehir Savaşları .......................................................................... 111
Konu Değerlendirme Testi - 49 ......................................................................................................... 112
Maarif Kongresi ve Tekalif-i Milliye Emirleri ...................................................................................... 113
Konu Değerlendirme Testi - 50 ......................................................................................................... 114
Sakarya Meydan Muharebesi .......................................................................................................... 115
Konu Değerlendirme Testi - 51 ......................................................................................................... 116
6 Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı!
Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi ...................................................................... 117
Konu Değerlendirme Testi - 52 ......................................................................................................... 118
Mudanya Ateşkes Anlaşması ........................................................................................................... 119
Konu Değerlendirme Testi - 53 ......................................................................................................... 120
Sanat ve Edebiyat Eserlerimizde Kurtuluş Savaşı .............................................................................. 121
Konu Değerlendirme Testi - 54 ......................................................................................................... 122
“Ya İstiklal Ya Ölüm” Ünite Tekrarı .................................................................................................. 123
Konu Değerlendirme Testi - 55 ......................................................................................................... 124
4. ÜNİTE - ÇAĞDAŞ TÜRKİYE YOLUNDA ADIMLAR
Saltanatın Kaldırılması ................................................................................................................... 127
Konu Değerlendirme Testi - 56 ......................................................................................................... 128
Lozan Barış Antlaşması................................................................................................................... 129
Konu Değerlendirme Testi - 57 ......................................................................................................... 130
Lozan ve Sevr Barış Antlaşmalarının Karşılaştırılması........................................................................ 131
Konu Değerlendirme Testi - 58 ......................................................................................................... 132
Türkiye İktisat Kongresi .................................................................................................................. 133
Konu Değerlendirme Testi - 59 ......................................................................................................... 134
Ankara’nın Başkent İlan Edilmesi ve Cumhuriyetin İlanı .................................................................... 135
Konu Değerlendirme Testi - 60 ......................................................................................................... 136
Halifeliğin Kaldırılması ................................................................................................................... 137
Konu Değerlendirme Testi - 61 ......................................................................................................... 138
3 Mart 1924 Tarihinde Yapılan Yenilikler .......................................................................................... 139
Konu Değerlendirme Testi - 62 ......................................................................................................... 140
Çok Partili Demokratik Hayat ........................................................................................................ 141
Konu Değerlendirme Testi - 63 ......................................................................................................... 142
Çağdaş Uygarlığa Doğru Adımlar .................................................................................................... 143
Konu Değerlendirme Testi - 64 ......................................................................................................... 144
Hukuk ve Aile ................................................................................................................................ 145
Konu Değerlendirme Testi - 65 ......................................................................................................... 146
Rejim Karşıtı Bir İsyan .................................................................................................................... 147
Konu Değerlendirme Testi - 66 ......................................................................................................... 148
Kabotaj Bayramı - Mustafa Kemal’e Suikast Girişimi ......................................................................... 149
Konu Değerlendirme Testi - 67 ......................................................................................................... 150
Bir Devrin Analizi: Nutuk - Harf İnkılabından Millet Mekteplerine ....................................................... 151
Konu Değerlendirme Testi - 68 ......................................................................................................... 152
Milli Kültürümüz Aydınlanıyor ........................................................................................................ 153
Konu Değerlendirme Testi - 69 ......................................................................................................... 154
Kubilay Olayı - Bir Cumhuriyet Kenti ............................................................................................... 155
Konu Değerlendirme Testi - 70 ......................................................................................................... 156
Çağdaş Üniversite Yolunda - Devlet Toplum Elele............................................................................... 157
Konu Değerlendirme Testi - 71 ......................................................................................................... 158
Modern Tarımın Doğuşu ................................................................................................................. 159
Konu Değerlendirme Testi - 72 ......................................................................................................... 160
10. Yıl Nutku - Sanat ve Spor........................................................................................................... 161
Konu Değerlendirme Testi - 73 ......................................................................................................... 162
Çağdaş Türk Kadını - Soyadı Kanunu ............................................................................................... 163
Konu Değerlendirme Testi - 74 ......................................................................................................... 164
“Çağdaş Türkiye Yolunda Adımlar” Ünite Tekrarı - 1.......................................................................... 165
Konu Değerlendirme Testi - 75 ......................................................................................................... 166
“Çağdaş Türkiye Yolunda Adımlar” Ünite Tekrarı - 2.......................................................................... 167
Konu Değerlendirme Testi - 76 ......................................................................................................... 168
Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı! 7
5. ÜNİTE - ATATÜRKÇÜLÜK
Türk Çağdaşlaşması ....................................................................................................................... 171
Konu Değerlendirme Testi - 77 ......................................................................................................... 172
Atatürk’ü Etkileyen Olaylar ve Fikirler.............................................................................................. 173
Konu Değerlendirme Testi - 78 ......................................................................................................... 174
Her Şey Güçlü Bir Türkiye İçin.......................................................................................................... 175
Konu Değerlendirme Testi - 79 ......................................................................................................... 176
Cumhuriyetçilik.............................................................................................................................. 177
Konu Değerlendirme Testi - 80 ......................................................................................................... 178
Cumhuriyetin Vatandaşlarıyız ......................................................................................................... 179
Konu Değerlendirme Testi - 81 ......................................................................................................... 180
Milliyetçilik .................................................................................................................................... 181
Konu Değerlendirme Testi - 82 ......................................................................................................... 182
Halkçılık ........................................................................................................................................ 183
Konu Değerlendirme Testi - 83 ......................................................................................................... 184
Devletçilik ..................................................................................................................................... 185
Konu Değerlendirme Testi - 84 ......................................................................................................... 186
Laiklik ........................................................................................................................................... 187
Konu Değerlendirme Testi - 85 ......................................................................................................... 188
İnkılapçılık ..................................................................................................................................... 189
Konu Değerlendirme Testi - 86 ......................................................................................................... 190
İnkılapların Temel Dayanağı ve Temel Esasları .................................................................................. 191
Konu Değerlendirme Testi - 87 ......................................................................................................... 192
Mazlum Milletler - Cumhuriyet Bize Emanet ..................................................................................... 193
Konu Değerlendirme Testi - 88 ......................................................................................................... 194
“Atatürkçülük” Ünite Tekrarı ........................................................................................................... 195
Konu Değerlendirme Testi - 89 ......................................................................................................... 196
6. ÜNİTE - ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK DIŞ POLİTİKASI
Türk Dış Politikasının İlkeleri ........................................................................................................... 199
Konu Değerlendirme Testi - 90 ......................................................................................................... 200
Yabancı Okullar - Musul Sorunu ...................................................................................................... 201
Konu Değerlendirme Testi - 91 ......................................................................................................... 202
Nüfus Mübadelesi - Milletler Cemiyeti’ne Giriş .................................................................................. 203
Konu Değerlendirme Testi - 92 ......................................................................................................... 204
Balkan Antantı - Sadabat Paktı - Montrö Boğazlar Sözleşmesi ........................................................... 205
Konu Değerlendirme Testi - 93 ......................................................................................................... 206
Hatay’ın Anavatana Katılması - Atatürk’ün Ölümü ........................................................................... 207
Konu Değerlendirme Testi - 94 ......................................................................................................... 208
7. ÜNİTE - ATATÜRK’TEN SONRA TÜRKİYE - İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI ve SONRASI
II. Dünya Savaşı - Çok Partili Hayata Geçiş....................................................................................... 211
Konu Değerlendirme Testi - 95 ......................................................................................................... 212
İnsan Hakları - Soğuk Savaş Dönemi - Gelişen Türkiye ...................................................................... 213
Konu Değerlendirme Testi - 96 ......................................................................................................... 214
Türk Ordusu-Ülkemize Yönelik Tehditler-Sovyetler Dağıldıktan Sonra.................................................. 215
Konu Değerlendirme Testi - 97 ......................................................................................................... 216
Körfezde Savaş - Bir Proje de Siz Yapın - Avrupa Birliği ..................................................................... 217
Konu Değerlendirme Testi - 98 ......................................................................................................... 218
CEVAP ANAHTARI .......................................................................................................................... 221
8 Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı!
Bir Kahraman Doğuyor
1. ÜNİTE 9
Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı!
1. ÜNİTE KAZANIMLARI
Bir Kahraman Doğuyor
• Atatürk’ün çocukluk dönemini ve bu dönemde içinde bulunduğu toplumun sosyal ve kültürel yapısını
analiz eder.
• Atatürk’ün öğrenim hayatı ile ilgili olay ve olguları kavrar.
• Atatürk’ün askerlik hayatı ile ilgili olay ve olguları kavrar.
• Örnek olaylardan yola çıkarak Atatürk’ün çeşitli cephelerdeki başarılarıyla askerî yeteneklerini ilişkilen-
dirir.
• Atatürk’ün fikir hayatının oluşumuna ve gelişimine etki eden Selanik, Manastır, Sofya ve İstanbul şehir-
lerindeki ortamın rolünü fark eder.
• Atatürk’ün 1919’a kadar bulunduğu görevler ve yaptığı hizmetleri, üstlendiği Millî Mücadele liderliği
açısından yorumlar.
10 Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı!
ATÖLYE BİLGİSİ Batı’ya Erken Açılan Kent: Selanik
Selanik Şehrinin Özellikleri
Rumeli'de yer alan bir Osmanlı kenti idi.
Ege Denizi'ne açılan işlek bir limana sahipti.
Osmanlı Devleti'nin Avrupa ile ticaretinde önemli bir konuma sahipti.
Üsküp, Belgrat, Manastır ve İstanbul'a demir yolu ile bağlanmıştı.
Selanik'te Türklerle birlikte Rum, Bulgar, Sırp, Yahudi ve Ermeniler gibi farklı milletler yaşıyordu.
*** Bu durum şehirde zengin bir kültürel ortamın oluşmasını sağlamıştı.
19. yüzyıla kadar huzur ve güven içerisinde yaşayan bu milletler, Fransız İhtilali ile ortaya çıkan
milliyetçilik düşüncesinden etkilenmiş ve bağımsızlık çabası içerisine girmiştir.
NOT: Avrupa’da meydana gelen gelişmeler ilk olarak Selanik’e ulaşıyor ve buradan diğer şehirlere ya-
yılıyordu. Bu yüzden Selanik, Osmanlı Devleti’nin Batı’ya açılan kapısı konumundaydı.
Milliyetçilik akımı: Fransız İhtilali'nden sonra yayılan bu akım, her milletin kendi devletini kurmasını
öngörüyordu. Bu akım, Osmanlı gibi çok uluslu devletlerin parçalanmasına neden olmuştur.
Aşağıdaki şekil üzerine Selanik’te yaşayan milletlerin adını yazınız. Yan tarafta bulunan soruları şekilden yola
çıkarak cevaplayınız.
1. Selanik şehrinde çoğunluğu hangi millet oluşturu-
yordu?
........................................................................
........................................................................
Selanik'te 2. Selanik şehrinde yaşayan bu milletler hangi dü-
Yaşayan Milletler şünce akımından daha çok etkilenmiştir?
........................................................................
........................................................................
3. Selanik şehrinde birden fazla milletin bir arada
yaşaması neyin oluşmasında etkili olmuştur?
........................................................................
........................................................................
4. Selanik'te yaşayan milletlerden hangisi Fransız İh-
tilali ile ortaya çıkan düşünce akımından etkilen-
memiştir?
........................................................................
........................................................................
Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı! 11
Konu Değerlendirme Testi - 1
1) Selanik şehrinde Türkler, Rumlar, Bulgarlar, 5) Selanik, Rumeli’de yer alan bir Osmanlı kentiydi.
Sırplar, Yahudiler ve Ermeniler gibi milletler hu- Selanik’te Türklerle beraber pek çok farklı millet
zur ve güven içerisinde birlikte yaşamaktaydı. de bulunuyordu. Ayrıca Selanik’te farklı dillerde
birçok gazete ve dergi de yayımlanıyordu.
Selanik’teki bu çok uluslu yapının aşağıdakiler-
den hangisine ortam hazırladığı söylenebilir? Sadece bu bilgiye göre, Selanik şehri ile ilgili
aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
A) Kültürel etkileşim yaşanmasına
B) İşlek bir limana sahip olmasına A) Osmanlı aydınlarının burada örgütlendiğine
C) Dil birliğinin sağlanmasına
D) Toplumsal hoşgörünün azalmasına B) Ulaşım imkanlarının geliştiğine
C) Zengin bir kültürel hayata sahip olduğuna
D) Gayrimüslimler arasında ticaretin geliştiğine
2) Selanik şehri çeşitli din ve milliyetten oluşan 6) Aşağıdakilerden hangisi Atatürk’ün doğduğu
nüfusu ile renkli bir yapıya sahipti. Yüzyıllarca kent olan Selanik ile ilgili doğru bir bilgidir?
huzur ve güven içerisinde yaşayan bu milletler,
Fransız İhtilali’nin etkisiyle çatışma ortamı içine A) Sadece Türklerin yaşadığı küçük bir şehirdir.
sürüklenmiştir. B) Anadolu’da yer alan bir Osmanlı kentidir.
C) Karadeniz’e açılan işlek bir limanı vardır.
Verilen bilgiye göre, Selanik şehriyle ilgili aşağı- D) Ulaşım imkanlarının geliştiği bir şehirdir.
daki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
Akıllı İnkılap Tarihi Atölyem 7) Osmanlı Devleti sınırları içerisinde Türklerle
A) Çok uluslu bir yapıya sahiptir.
B) Kültürel etkileşime kapalıdır. birlikte pek çok farklı millet de huzur ve güven
C) Zengin bir kültürel yapısı vardır.
D) Milliyetçilik akımı etkili olmuştur. içerisinde yaşıyordu. 19. yüzyıldan itibaren bu
3) Selanik, Rumeli’de yer alan bir Osmanlı ken- milletler, Osmanlı Devleti’ne karşı isyan etmiş
tiydi. Selanik’te Türklerle birlikte pek çok farklı
millet de yaşıyordu. Ayrıca Selanik’te farklı dil- ve bağımsızlık çabası içerisine girmişlerdir.
lerde birçok gazete ve dergi de yayımlanıyordu.
Huzur ve güven içerisinde yaşayan bu millet-
Yalnızca bu bilgilerden Selanik ile ilgili aşağıda-
kilerden hangisi söylenebilir? lerin Osmanlı Devleti’ne karşı isyan etmelerine
A) Kültürel etkileşime kapalı olduğu ortam hazırlayan gelişme aşağıdakilerden han-
B) Güçlü bir donanmasının bulunduğu
C) Avrupa ile ekonomik ilişkilerinin geliştiği gisidir?
D) Çok uluslu bir yapıya sahip olduğu
A) 31 Mart Olayı B) Fransız İhtilali
C) Sanayi İnkılabı D) I. Dünya Savaşı
8) SELANİK
4) Mustafa Kemal’in doğduğu ve çocukluk yılları- (I) (II) (III) (IV)
İşlek bir Askeri Gelişmiş Çok
nı geçirdiği şehir olan Selanik’te farklı dil, din limana okulların bir ulaşım uluslu bir
bulunması ağına sa- yapının
sahip hip olması bulun-
ve ırka mensup milletler bir arada yaşıyordu. olması ması
Verilen bilgiye göre, Selanik şehrinin aşağıdaki
özelliklerinden hangisi hakkında bilgi verilmiş- Selanik şehrinin verilen özelliklerinden hangisi
tir? şehirde farklı kültürlerin bir arada yaşadığının
A) Sosyal yapı B) Ekonomik yapı kanıtı olabilir?
C) Ulaşım durumu D) Askeri yapı A) I B) II C) III D) IV
12 Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı!
ATÖLYE BİLGİSİ Batı’ya Erken Açılan Kent: Selanik
Osmanlı Devleti’ni Parçalanmaktan Kurtarmak İçin Osmanlı Aydınları Tarafından Ortaya Atılan Fikir
Akımları
Batıcılık: Osmanlı Devleti'nin kurtuluşunu ancak Batılı bir devlet haline dönüşmesi gerektiğine bağ-
layan düşünce akımıdır. Diğer adı Garpçılıktır.
Osmanlıcılık: Osmanlı sınırları içerisinde yaşayan herkesi, hiçbir ayrım yapmadan Osmanlı vatandaşı
olarak kabul eden düşünce akımıdır.
İslamcılık: Tüm Müslümanları Osmanlı halifesinin etrafında toplamayı amaçlayan düşünce akımıdır.
Diğer adı Ümmetçiliktir.
Türkçülük: Dünyadaki bütün Türklerin bir yönetim altında toplanmasını amaçlayan düşünce akımı-
dır. Diğer adı Turancılıktır.
NOT: En son ortaya atılan fikir akımı Türkçülüktür. Bu akımların ortak amacı, devleti içinde bulundu-
ğu durumdan kurtarmak olsa da hiçbiri başarılı olamamıştır.
Osmanlı Devleti’ni parçalanmaktan kurtarmak için ortaya atılan fikir akımları ile ilgili verilen bulmacayı çö-
zünüz.
1 3 1. Osmanlı Devleti sınırları içerisinde
2 yaşayan tüm milletlerin "eşitlik" duy-
gusu ile Osmanlı milleti haline getiril-
4 mesini savunan fikir akımı.
2. Osmanlı Devleti'nin kurtuluşunun tek
yolu olarak çağın fikir ve ihtiyaçları-
na uygun medeni bir millet ve devlet
haline gelmesini savunan fikir akımı.
3. Devletin parçalanması karşısında
Müslüman milletleri birlik içinde tut-
mayı amaçlayan fikir akımı.
4. Osmanlı Devleti içinde yaşayan Türk-
leri milli bir duygu ile bilinçlendirme-
yi amaçlayan fikir akımı.
Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı! 13
Konu Değerlendirme Testi - 2
1) Osmanlı Devleti’ni parçalanmaktan kurtarmak 5) Osmanlı Devleti sınırları içerisinde yaşayanla-
rın dil, din, ırk ayrımı yapılmaksızın aynı hak
için Osmanlı aydınları tarafından bazı fikir ve özgürlüklere sahip olmasını savunan düşün-
ce akımı, aşağıdakilerden hangisidir?
akımları ileri sürülmüştür.
A) Ümmetçilik B) Türkçülük
Aşağıdakilerden hangisi devleti parçalanmak-
C) Osmanlıcılık D) Batıcılık
tan kurtarmak için Osmanlı aydınları tarafın-
dan ortaya atılan fikir akımları arasında yer
almaz?
A) İnkılapçılık B) İslamcılık 6)
I
C) Batıcılık D) Osmanlıcılık Türkçülük
II Batıcılık
2) Devletin kurtuluşunun tek yolunun çağın III Osmanlıcılık
fikir ve ihtiyaçlarına uygun, medeni bir
IV İslamcılık
millet ve devlet haline gelmekte gören Os-
manlı aydınları ................................ fikir Yukarıdaki fikir akımlarından hangisi, Osmanlı
akımını ortaya atmışlardır. Devleti’ni içinde bulunduğu durumdan kurtar-
Verilen bilgide boş bırakılan yere aşağıdakiler- mak için en son ortaya atılmıştır?
den hangisi yazılırsa cümle doğru olur? A) I B) II C) III D) IV
A) İslamcılık B) Türkçülük
C) Batıcılık D) Osmanlıcılık 7)
Osmanlı Devleti'ni içinde bulun-
duğu durumdan kurtarmak için
ortaya atılan fikir akımları
3) 20. yüzyılda devletin kurtuluşunu meşruti bir Akıllı İnkılap Tarihi Atölyem
Osmanlıcılık
yönetimde gören Osmanlı aydınlarının örgüt-
Batıcılık
lendikleri şehir, aşağıdakilerden hangisidir? Türkçülük
A) İstanbul B) Sofya
C) Manastır D) Selanik
4) ...?...
Batıcılık İslamcılık
Osmanlı aydınları Şemada “?” ile gösterilen yağmur damlasının
tarafından ortaya
atılan fikir akımları üzerine aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır?
A) Milliyetçilik B) Ümmetçilik
C) Barışçılık D) İnkılapçılık
Osmanlıcılık Türkçülük
Osmanlı aydınları tarafından ortaya atılan bu 8) 20. yüzyıl başlarında devletin kurtuluşunu
fikir akımlarının ortak amacı aşağıdakilerden
hangisidir? meşruti bir yönetimde arayan Osmanlı aydınla-
A) Balkan milletlerini bağımsızlığa kavuştur- rı düşüncelerini geniş kitlelere ulaştırmak ama-
mak
cıyla çeşitli gazete ve dergiler çıkarmışlardır.
B) Osmanlı Devleti’ni içinde bulunduğu durum-
dan kurtarmak Zamanla güçlenen bu aydınlar, Osmanlı padi-
C) Azınlıkların kendi devletlerini kurmalarına şahı ............................... meşrutiyeti yeniden
yardımcı olmak
ilan ettirmiştir.
D) Yeni Türk Devleti’nin kurulmasını hızlandır-
mak Verilen bilgilerde boş bırakılan yere, aşağıdaki-
lerden hangisi yazılırsa bilgi bütünlüğü doğru
sağlanmış olur?
A) II. Mahmut’a B) V. Mehmet’e
C) Sultan Abdülaziz’e D) II. Abdülhamit’e
14 Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı!
ATÖLYE BİLGİSİ Batı’ya Erken Açılan Kent: Selanik
Mustafa Kemal’in Aile Hayatı
Mustafa Kemal, 1881 yılında Selanik'teki Koca Kasım Mahallesi, Islahane Caddesi'ndeki bir evde
doğmuştur.
Annesi Zübeyde Hanım, Konya Karaman'dan Rumeli'ye göç eden bir ailenin kızıydı.
Babası Ali Rıza Efendi, Aydın'ın Söke taraflarından Selanik'e göç eden bir aileye mensuptur.
Ali Rıza Efendi gümrük memurluğu yapmış, daha sonra ise ticaretle geçimini sağlamıştır.
Zübeyde Hanım okuma yazma bilen kültürlü bir ev hanımıydı.
Mustafa Kemal'in Makbule dışında küçük yaşlarda vefat eden dört kardeşi daha vardı.
Mustafa Kemal, Kurtuluş Savaşı'nın kazanılmasından sonra Latife Hanım ile evlenmiştir.
Mustafa Kemal, evlilik törenine dönemin örf ve adetlerine uymayarak Latife Hanım ile birlikte ka-
tılmıştır. Bu durum Mustafa Kemal'in yenilikçi bir lider olduğunu gösterir.
NOT: Mustafa Kemal'in doğduğu ev, Yunanistan'ın Selanik kentinde bulunmaktadır. Bu ev günü-
müzde müze olarak kullanılmaktadır.
Aşağıdaki boşlukları, verilen kelimelerden uygun olanlar ile doldurunuz.
Zübeyde Selanik Ali Rıza Makbule
Hanım Bey Hanım
Müze
1 Mustafa Kemal'in büyüdüğü ................................. kenti, Osmanlı Devleti'nin Rumeli'deki önemli şe-
hirlerinden biriydi.
2 Mustafa Kemal'in hayatta kalan tek kardeşi ............................................................'dır.
3 Mustafa Kemal'in doğduğu ev günümüzde ..................................... olarak kullanılmaktadır.
4 Mustafa Kemal'in annesinin ismi ..................................................'dır.
5 Mustafa Kemal'in babası .............................................. gümrük memurluğu yapmıştır. 15
Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı!
Konu Değerlendirme Testi - 3
1) I. Babası Ali Rıza Efendi bir süre gümrük me- 5) Mustafa Kemal, Latife Hanım ile evlenirken za-
murluğu yapmıştır. manın alışılagelmiş örf ve adetlerinin aksine
nikâh törenine beraber katılmıştır. Kadının aile
II. Annesi Zübeyde Hanım, okuma yazma bilen ve toplum hayatındaki yerine büyük önem ve-
kültürlü bir ev hanımıydı. ren Mustafa Kemal, yurt gezilerine eşi Latife Ha-
nım’ı da götürmüştür.
III. Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasından sonra
Latife Hanım ile evlenmiştir. Buna göre, Mustafa Kemal’le ilgili aşağıdakiler-
den hangisi söylenebilir?
Mustafa Kemal’in aile hayatı ile ilgili verilen bil-
A) Kadınların aile ve toplum hayatındaki yeri-
gilerden hangisi ya da hangileri doğrudur? ne önem vermiştir.
A) Yalnız I B) I ve II B) Kadınların geri planda kalmasına olanak
sağlamıştır.
C) II ve III D) I, II ve III
C) Kadınların yurt gezilerine çıkarak, Anado-
2) Mustafa Kemal, 1881 yılında Selanik’teki Koca lu’yu keşfetmelerini sağlamıştır.
Kasım Mahallesi, Islahane Caddesi’ndeki bir
evde dünyaya gelmiştir. Bu ev, 1933 yılında D) Kadınların kültürlü bireyler olmalarına engel
Selanik Belediyesi tarafından Mustafa Kemal’e olmuştur.
hediye edilmiştir. Mustafa Kemal’in doğduğu bu
ev, günümüzde müze olarak kullanılmaktadır. Akıllı İnkılap Tarihi Atölyem 6) Mustafa Kemal, Latife Hanım’la evlenirken za-
Verilen bilgilere göre, aşağıdakilerden hangisi manın alışılagelmiş örf ve adetlerinin aksine ni-
söylenemez?
kah törenine Latife Hanım’la birlikte katılmıştır.
A) Mustafa Kemal’in 19. yüzyılda doğduğu
B) Mustafa Kemal’in doğduğu evin Selanik Bele- Bu durum Mustafa Kemal’in;
diyesi tarafından kendisine armağan edildiği I. Kadınlara değer verdiği,
C) Mustafa Kemal’in doğduğu evin günümüzde
II. Çağdaşlaşmaya önem verdiği,
Türkiye’de yer aldığı
D) Mustafa Kemal’in doğduğu evin günümüzde III. Ulus egemenliğini istediği
müze olarak kullanıldığı
kişilik özelliklerinden hangisi ya da hangileriyle
3) Mustafa Kemal, Kurtuluş Savaşı’nın kazanıl- ilgili olduğu söylenebilir?
masından sonra Latife Hanım ile evlenmiştir. A) Yalnız I B) I ve II
Nikâh törenine dönemin örf ve adetlerine uy- C) II ve III D) I, II ve III
mayarak Latife Hanım ile birlikte katılmıştır.
Mustafa Kemal’in bu tutumu sergilemesinde
aşağıdaki kişilik özelliklerinden hangisinin etki-
li olduğu söylenebilir?
A) Yenilikçi B) Barışçı
C) Alçak gönüllü D) Milliyetçi 7) Mustafa Kemal’in babası Ali Rıza Efendi gümrük
memurluğu yapmıştır. Annesi Zübeyde Hanım
4) Mustafa Kemal, 1881 yılında Selanik’teki Koca ise okuma yazma bilen kültürlü bir ev hanımıy-
dı.
Kasım Mahallesi, Islahane Caddesi’ndeki bir
Yalnızca bu bilgiye göre, aşağıdakilerden han-
evde dünyaya gelmiştir. Günümüzde bu ev, gisine ulaşılabilir?
müze olarak kullanılmaktadır. A) Mustafa Kemal’in ailesi geçim sıkıntısı yaşa-
mıştır.
Mustafa Kemal’in dünyaya geldiği Selanik şeh-
B) Mustafa Kemal kültürlü bir ailede yaşamıştır.
ri, günümüzde hangi ülke sınırları içerisinde C) Annesinin isteğiyle askerlik mesleğini seç-
yer almaktadır? miştir.
D) Babasını küçük yaşlarda kaybetmiştir.
A) Bulgaristan B) Yunanistan
C) Macaristan D) Makedonya
16 Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı!
ATÖLYE BİLGİSİ Mustafa Kemal Okulda
Mustafa Kemal’in Eğitim Hayatı - 1
NOT: Mustafa Kemal'in yetiştiği dönemde Osmanlı Devleti'nde öğretim birliği yoktu. Bir tarafta gele-
neksel yöntemlere göre öğretim yapan medreseler, diğer tarafta Batılı tarzda öğretim yapan okullar
vardı. Bunların yanında azınlık okulları ile yabancı devletlere ait okullar da bulunuyordu.
Mustafa Kemal'in Öğrenim Gördüğü Okullar
a) Mahalle Mektebi c) Selanik Mülkiye Rüştiyesi
Mustafa Kemal'in öğrenim hayatına başladığı Şemsi Efendi Mektebi'nden sonra bu okula
okuldur. kaydolmuştur.
Annesinin isteği ile kaydolmuştur. Askerliğe ilgi duyduğu için bu okuldan ayrıl-
Geleneksel eğitim yöntemleri uygulayan bir
mıştır.
okuldur.
b) Şemsi Efendi Mektebi d) Selanik Askeri Rüştiyesi
Modern eğitim yöntemleri uygulayan bir okul- Mustafa Kemal'in askerlik için ilk adımını attı-
dur. ğı ortaokul düzeyinde bir okuldur.
Babasının isteği ile kaydolmuştur. Matematik öğretmeninden "Kemal" adını aldı-
Mustafa Kemal bu okulda okurken babasını
ğı okuldur.
kaybetmiştir.
Aşağıda Mustafa Kemal’in öğrenim gördüğü okulların özellikleri karışık olarak verilmiştir.
Verilen özelliklerin numaralarını okulların üzerindeki kutulara yazınız.
1 Mustafa Kemal'in askeri eğitimine ilk kez baş- Mustafa Kemal'in babasının isteği ile kaydol- 5
ladığı okuldur. duğu okuldur.
2 Mustafa Kemal'in öğrenim hayatına başladığı Matematik öğretmeninden "Kemal" adını aldığı 6
okuldur. okuldur.
3 Mustafa Kemal'in Mahalle Mektebi'nden sonra Mustafa Kemal'in kısa bir süre devam ettiği si- 7
devam ettiği okuldur. vil ortaokuldur.
4 Mustafa Kemal'in askerliğe ilgi duyduğu için Mustafa Kemal'in annesinin isteğiyle kaydol- 8
ayrıldığı okuldur. duğu okuldur.
Mahalle Mektebi Şemsi Efendi Mektebi Selanik Mülkiye Rüştiyesi Selanik Askeri Rüştiyesi
Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı! 17
Konu Değerlendirme Testi - 4
1) 5) Mustafa Kemal’in öğrenim hayatı incelendiğin-
de gittiği okulların bazılarından mezun olduğu,
Mahalle Selanik Şemsi Selanik bazılarından ise mezun olmadan ayrıldığı gö-
Mektebi Askeri Efendi Mülkiye rülmektedir.
Rüştiyesi Mektebi Rüştiyesi
Buna göre, Mustafa Kemal aşağıdaki okulların
I II III IV hangisinden mezun olmadan ayrılmıştır?
Atatürk’ün “Kemal” adını aldığı okul, yukarıda- A) Selanik Mülkiye Rüştiyesi
ki balonlardan hangisinin üzerine yazılmıştır? B) Selanik Askeri Rüştiyesi
A) I B) II C) III D) IV C) Şemsi Efendi Mektebi
D) Manastır Askeri İdadisi
2) Selanik sokaklarında gördüğü üniformalı su- 6) "Kemal" adını aldığı
İlk askeri okuludur. okuldur.
baylar Mustafa’nın çok ilgisini çekiyordu.
Komşusu Binbaşı Kadri Bey’in askeri okula
giden oğlu Ahmet Bey’e imrenerek bakıyordu.
Mustafa bu duygular içerisinde asker olmak
için Askeri Rüştiye sınavlarına girdi ve sınavı
kazandı.
Verilen bilgilerde Mustafa Kemal’le ilgili; Akıllı İnkılap Tarihi Atölyem
I. Askerlik mesleğine ilgi duymuştur. Verilen bilgiler aşağıdaki okullardan hangisine
aittir?
II. Askerlik mesleğini seçmesinde çevresi etkili
A) Selanik Askeri Rüştiyesi
olmuştur. B) Selanik Mülkiye Rüştiyesi
C) Şemsi Efendi Mektebi
III. Girdiği sınavlarda başarılı olmuştur. D) İstanbul Harp Akademisi
yargılarından hangisi ya da hangileri söylene-
bilir?
A) Yalnız I B) I ve II
C) II ve III D) I, II ve III
3) I Mahalle Mektebi 7) 1 2 3 4
II Şemsi Efendi Mektebi Şemsi
III Selanik Mülkiye Rüştiyesi Mahalle Askeri Mülkiye Efendi
IV Selanik Askeri Rüştiyesi Mektebi Rüştiye Rüştiyesi Mektebi
Mustafa Kemal, askerlik eğitimine yukarıdaki Mustafa Kemal’in gittiği okulların kronolojik
olarak doğru sıralaması aşağıdakilerden hangi-
okullardan hangisi ile başlamıştır? sinde verilmiştir?
A) I B) II C) III D) IV A) 1 - 2 - 3 - 4 B) 2 - 1 - 4 - 3
C) 1 - 4 - 3 - 2 D) 3 - 2 - 4 - 1
4) Aşağıdaki okullardan hangisine Mustafa Ke- 8) Mustafa Kemal’in bitirdiği ilk okul aşağıdakiler-
mal, Selanik şehrinde devam etmemiştir? den hangisidir?
A) Mahalle Mektebi A) Mahalle Mektebi
B) Askeri Rüştiye B) Şemsi Efendi Mektebi
C) Askeri İdadi C) Selanik Mülkiye Rüştiyesi
D) Şemsi Efendi Mektebi D) Selanik Askeri Rüştiyesi
18 Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı!
ATÖLYE BİLGİSİ Mustafa Kemal Okulda
Mustafa Kemal’in Eğitim Hayatı - 2
e) Manastır Askeri İdadisi
Mustafa Kemal'in lise eğitimini aldığı okuldur.
Edebiyata ve hitabete ilgi duyduğu okuldur.
Tarih bilincinin oluşmaya başladığı okuldur.
Namık Kemal ile eserlerinde Türkçülüğü öne çıkaran Mehmet Emin Yurdakul’u tanıdığı okuldur.
Yazları izinli olarak Selanik'e döndüğünde Fransızca dersleri almıştır.
f) İstanbul Harp Okulu
Askeri İdadi'den sonra devam ettiği okuldur. Teğmen rütbesiyle mezun olmuştur.
Mustafa Kemal’in arkadaşlarıyla birlikte el yazısıyla dergi çıkarmaya başladıkları okuldur.
g) İstanbul Harp Akademisi
Mustafa Kemal’in en son bitirdiği okuldur.
“Kurmay yüzbaşı” rütbesiyle mezun olmuş ve ilk görev yeri olan Şam’a atanmıştır.
NOT: Manastır Askeri İdadisi'nde ilgi duyduğu tarih dersi Mustafa Kemal'in milli bilince sahip olmasına
katkıda bulunmuştur.
NOT: Mustafa Kemal’in okuduğu okullarda ülke sorunlarıyla yakından ilgilenmesi ve düşüncelerini
ifade etmesi aydın bir subay olarak tanınmasını sağlamıştır.
Aşağıda Mustafa Kemal’in öğrenim gördüğü okulların özellikleri karışık olarak verilmiştir.
Verilen özelliklerin numaralarını okulların üzerindeki kutulara yazınız.
1 Mustafa Kemal'in en son bitirdiği okuldur. Mustafa Kemal'in Askeri İdadi'den sonra baş- 6
ladığı okuldur.
2 Mustafa Kemal'in lise öğrenimine başladığı Mustafa Kemal'in Mekteb-i Harbiye'yi bitirerek 7
okuldur. girdiği okuldur.
3 1902 yılında teğmen rütbesiyle mezun olduğu Mustafa Kemal'in edebiyata ve hitabete ilgi 8
okuldur. duyduğu okuldur.
4 1905 yılında kurmay yüzbaşı rütbesiyle me- Namık Kemal ile eserlerinde Türkçülüğü öne çı- 9
zun olduğu okuldur. karan Mehmet Emin Yurdakul'u tanıdığı okuldur.
5 Mustafa Kemal'de milli tarih bilincinin oluşma- Mustafa Kemal'in arkadaşlarıyla birlikte el ya- 10
ya başladığı okuldur. zısıyla ilk dergi çıkardıkları okuldur.
İstanbul Harp Okulu Manastır Askeri İdadisi İstanbul Harp Akademisi
Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı! 19
Konu Değerlendirme Testi - 5
1) Manastır Askeri İdadisi’nde vatan ve hürriyet 5)
şairi Namık Kemal’i ve eserlerinde Türkçülüğü
öne çıkaran Mehmet Emin Yurdakul’u tanıyan Harp Harp Askeri Askeri
Mustafa Kemal, Kolağası Mehmet Tevfik Bey’in Okulu İdadi
tarih derslerini de ilgiyle takip etmiştir. Akademisi Rüştiye
Verilen bilgilerde Mustafa Kemal’in Manastır I II III IV
Askeri İdadisi’nde edindiği kazanımlardan han-
gisi üzerinde durulmuştur? Mustafa Kemal, “kurmay yüzbaşı” rütbesiyle
A) Osmanlıcılık fikrini benimsemesi yukarıdaki okulların hangisinden mezun ol-
B) Vatan sevgisinin azalması muştur?
C) Savaş tecrübesi kazanması A) I B) II C) III D) IV
D) Milli duygularının gelişmesi
2) ...?... ...?... 6) Selanik Askeri Rüştiyesi'ni tamam-
layarak bu okula başladım. Bu
Mustafa Kemal'in okulda okurken edebiyat ve hita-
askeri eğitim
bete ilgi duymaya başladım.
gördüğü okullar
Akıllı İnkılap Tarihi Atölyem Mustafa Kemal’in bilgi verdiği bu okul, aşağı-
dakilerden hangisidir?
...?... ...?... A) Harp Okulu B) Harp Akademisi
C) Mülkiye Rüştiyesi D) Askeri İdadi
Kavram haritasında boş bırakılan kutucuklara
aşağıdakilerden hangisi yazılamaz?
A) Mülkiye Rüştiyesi B) Harp Akademisi
C) Askeri İdadi D) Harp Okulu 7) Harp Akademisi'nden kurmay yüz-
I başı olarak mezun olmuştur.
3) Mustafa Kemal'in Selanik II
Askeri Rüştiyesi'nden III Selanik Askeri İdadisi'ni bitirmiştir.
Harp Okulu'nu teğmen rütbesiyle
...?...
bitirmiştir.
sonra Askeri İdadi'ye
başladığı şehirdir.
Mustafa Kemal’in eğitim hayatıyla ilgili yukarı-
daki bilgilerden hangisi ya da hangileri yanlış-
Verilen şekilde “?” ile boş bırakılan yere, aşağı- tır?
dakilerden hangisi getirilmelidir? A) Yalnız II B) I ve II
A) Sofya B) Manastır C) II ve III D) I, II ve III
C) Üsküp D) İstanbul
4) Aşağıdakilerden hangisi Mustafa Kemal’in İs- 8) Aşağıdakilerden hangisi Mustafa Kemal’in as-
keri eğitim aldığı okullar arasında yer almaz?
tanbul’da askeri eğitim aldığı okullardan birisi-
A) Manastır Askeri İdadisi
dir? B) İstanbul Harp Okulu
C) Selanik Mülkiye Rüştiyesi
A) Mahalle Mektebi B) Askeri İdadi D) İstanbul Harp Akademisi
C) Harp Okulu D) Askeri Rüştiye
20 Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı!
ATÖLYE BİLGİSİ Cepheden Cepheye Mustafa Kemal
Mustafa Kemal’in Askerlik Hayatı-1
NOT: Mustafa Kemal, ilk görev yeri olarak Şam'daki 5.Ordu'ya atanmıştır. Şam'da Vatan ve Hürriyet
Cemiyeti'ni (1906) kurmuştur. 1907’de Şam’daki stajını bitirip Kolağası rütbesiyle Makedonya’ya tayin
edildi. 1909 yılında ise Manastır’daki 3. Ordu’nun Selanik Tümeni Kurmay Başkanlığına atandı.
31 Mart Olayı (1909)
II. Meşrutiyet'in ilanından (1908) sonra İstanbul'da meşrutiyet yönetimine karşı bir ayaklanma çıktı. 31
Mart Ayaklanması adı verilen bu olay, Mahmut Şevket Paşa'nın komutanlığını ve Mustafa Kemal'in kur-
may başkanlığını yaptığı Hareket Ordusu tarafından bastırılmıştır. Hareket Ordusu, Selanik'ten İstanbul'a
gelmiştir. Mustafa Kemal’in bu isyanı bastırması yenilikleri koruyan bir subay olduğunun göstergesidir.
NOT: 31 Mart Ayaklanması, Türk tarihinde mevcut rejime karşı çıkan ilk isyandır.
NOT: Mustafa Kemal 1910’da Fransa’da düzenlenen Picardie (Pikardi) Manevraları’na katılmıştır.
Trablusgarp Savaşı (1911)
İtalya, sömürge yapmak için Trablusgarp'a saldırdı. Osmanlı Devleti, Trablusgarp'a karadan ve denizden
yardım gönderemedi. Bunun üzerine Mustafa Kemal ve bazı gönüllü Osmanlı subayları halkı teşkilatlan-
dırmak için gizlice Trablusgarp'a gitti. Bu subaylar Derne, Tobruk ve Bingazi'de yerli halkı İtalyanlara
karşı örgütledi. Yerel direnişe dayanamayan İtalya, On İki Ada'yı işgal etti. Balkan Savaşlarının çıkması
üzerine İtalya ile Uşi Antlaşması (1911) imzalandı. Bu antlaşmayla Trablusgarp, İtalyanlara bırakıldı.
NOT: Mustafa Kemal'in ilk askeri başarısı Trablusgarp Savaşı'dır.
NOT: Bu savaşta yerel halkı örgütlemesi teşkilatçılığını ortaya çıkarmıştır.
Aşağıda verilen ifadeleri değerlendiriniz. Değerlendirme sonucunda ulaşılan harfleri kullanarak şifreyi ta-
mamlayınız.
123
31 Mart Ayaklanması, Manas- Mustafa Kemal, ilk görev yeri Hareket Ordusu'nun komutanlı-
tır'dan gelen Hareket Ordusu olan Şam'da Vatan ve Hürriyet ğını Mustafa Kemal yapmıştır.
tarafından bastırılmıştır. Cemiyeti'ni kurmuştur.
DOĞRU YANLIŞ DOĞRU YANLIŞ DOĞRU YANLIŞ
T İ T O B A
4 5 6
Trablusgarp Savaşı’nda Mustafa Mustafa Kemal'in ilk askeri ba- Mustafa Kemal’in, Trablusgarp'a
Kemal ve arkadaşları İtalya’ya şarısı Trablusgarp Savaşı'dır. kendi isteği ile gitmesi vatanse-
karşı halkı teşkilatlandırmıştır.
ver biri olduğunu gösterir.
DOĞRU YANLIŞ DOĞRU YANLIŞ DOĞRU YANLIŞ
L R Y U A K
ŞİFRE 21
Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı!
Konu Değerlendirme Testi - 6
1) Trablusgarp Savaşı ve Mustafa Kemal ile ilgili 5) Mustafa Kemal ve bazı gönüllü subaylar gizli-
verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? ce Trablusgarp’a giderek yerli halkı İtalyanlara
karşı direnişe geçirmişler ve başarılı olmuşlar-
A) 1911’de İtalya, sömürge ihtiyacını karşıla- dır.
mak için Trablusgarp’a saldırmıştır.
Bu durum Mustafa Kemal’in aşağıdaki kişilik
B) Mustafa Kemal ve bazı gönüllü subaylar özelliklerinden hangisini yansıtmaktadır?
Trablusgarp’a giderek yerli halkı teşkilat-
landırmış ve burayı İtalyanlara karşı savun- A) İnkılapçılığı
muştur.
B) Teşkilatçılığı
C) Mustafa Kemal, Derne ve Tobruk’ta İtalyanla-
ra karşı önemli başarılar kazanmıştır. C) Çalışkanlığı
D) Trablusgarp Savaşı, Mustafa Kemal’in ilk gö- D) İdealistliği
rev yeridir.
6) Azra, Mustafa Kemal ve arkadaşlarının Trablus-
garp Savaşı’nda mücadele ettiği yerleri gezmek
2) Görevi Olay - Savaş için bir gezi rehberi kitabı almıştır.
Meşrutiyet yönetimine Azra’nın aldığı kitapta aşağıdaki yerlerden
karşı çıkan ayaklan-
hangisinin ismi yer almaz?
manın bastırılmasında
görev aldı. ...?... A) Arıburnu B) Derne
C) Tobruk D) Bingazi
Eşleştirme tablosunda “?” ile gösterilen yere Akıllı İnkılap Tarihi Atölyem 7) II. Meşrutiyet’in ilanından sonra İstanbul’da
aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır? meşrutiyet yönetimine karşı çıkan ayaklan-
ma, Mahmut Şevket Paşa’nın komutanlığını ve
A) Trablusgarp Savaşı B) Fransız İhtilali Mustafa Kemal’in kurmay başkanlığını yaptığı
C) Çanakkale Savaşı D) 31 Mart Olayı ...............?............... tarafından bastırılmıştır.
3) Milli Verilen bilgide boş bırakılan yer, aşağıdakiler-
Kongre den hangisi ile tamamlanırsa cümle doğru olur?
İttihat ve Hürriyet Vatan ve
Terakki ve İtilaf Hürriyet A) Hareket Ordusu
I II III IV B) 16. Kolordu
C) 19. Tümen
D) 31 Mart Olayı
Verilenlerden hangisi Mustafa Kemal tarafın-
dan Şam’da kurulmuştur?
A) I B) II C) III D) IV 8) Trablusgarp Savaşı'na giden
I gönüllüler arasında yer aldı.
4) Mustafa Kemal askerlik mesleğindeki ilk başarı- II İlk görev yeri olan Şam'a atandı.
sını hangi savaşta elde etmiştir? III 31 Mart Ayaklanması'nın bastırıl-
A) Kurtuluş Savaşı masında görev aldı.
B) Trablusgarp Savaşı
C) Çanakkale Savaşı Verilen olayların kronolojik sıralaması aşağıda-
D) I. Balkan Savaşı
kilerden hangisinde doğru verilmiştir?
A) II - I - III B) I - II - III
C) II - III - I D) III - II - I
22 Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı!
ATÖLYE BİLGİSİ Cepheden Cepheye Mustafa Kemal
Mustafa Kemal’in Askerlik Hayatı-2
Çanakkale Cephesi (1915)
Mustafa Kemal, 20 Ocak 1915'te Tekirdağ'da bulunan 19. Tümen Komutanlığına atandı. Osmanlı Dev-
leti'nin Birinci Dünya Savaşı'na katılması üzerine İngiltere ve Fransa Osmanlı'yı savaş dışı bırakmak ve
Rusya'ya yardım götürmek amacıyla Çanakkale'ye bir donanma gönderdi. 18 Mart 1915'e kadar deniz
savaşları devam etti. İtilaf Devletleri, denizden Çanakkale'yi geçemeyince 25 Nisan 1915'te Gelibolu'ya
asker çıkardılar. Bu tarihten sonra Gelibolu'da kara savaşları başladı. Arıburnu, Conkbayırı ve Anafarta-
lar'da büyük başarılar elde eden Mustafa Kemal, bu cephenin kazanılmasında önemli rol oynadı. Mustafa
Kemal burada kazandığı başarılarından dolayı "albay" rütbesine yükseldi.
NOT: Mustafa Kemal, Çanakkale Cephesi'ndeki Anafartalar Savaşı'nda askerlerine şu tarihi emri vermiş-
tir: "Ben size taarruzu emretmiyorum. Ölmeyi emrediyorum. Biz ölünceye kadar geçecek zaman içinde
yerimize başka kuvvetler ve komutanlar geçebilir."
Kafkas Cephesi
Mustafa Kemal Paşa, Çanakkale'deki başarılarından sonra görevini Ruslara karşı mücadele verilen Kafkas
Cephesi'nde sürdürdü. Mustafa Kemal, Kafkas Cephesi'ne 16. Kolordu komutanı olarak atandı.Emrindeki
birliklerin yiyecek ve giyecek ihtiyaçlarını temin etti. Haberleşmedeki aksaklıkları giderdi ve eksik perso-
neli tamamladı. Rusların elinden Muş ve Bitlis'i geri aldı. Rusların bölgedeki varlığına son verildi.
Aşağıdaki bilgilerin ait oldukları kavramları bularak işaretleyiniz.
12 3
Mustafa Kemal'in Arıburnu, Mustafa Kemal'in Ruslardan Mustafa Kemal'in İtilaf Devlet-
Conkbayırı ve Anafartalar'da geri aldığı şehirlerimizden lerini durdurarak Boğazlardan
geçmelerini engellediği cephedir.
başarı elde ettiği cephedir. birisidir.
Çanakkale Kafkas Çanakkale Bitlis Kafkas Çanakkale
Cephesi Cephesi A B Cephesi Cephesi
A B A B
45 6
Mustafa Kemal'in Ruslarla mü- Mustafa Kemal, Çanakkale Cep- Mustafa Kemal'in Çanakkale
cadele ettiği cephedir. hesi'nde görev aldığı birliktir. Cephesi'nde gösterdiği ba-
şarılardan dolayı yükseldiği
rütbedir.
Kafkas Çanakkale 19. Tümen 16. Kolordu Yarbay Albay
Cephesi Cephesi Komutanlığı Komutanlığı
AB
A B A B
Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı! 23
Konu Değerlendirme Testi - 7
1) Mustafa Kemal, Çanakkale Cephesi’nde düşma- 5) Kafkas
Çanakkale Cephesi’nde
nın nereden çıkarma yapacağını söylemiş, sava- Cephesi’nde görev yap-
görev yap-
şın sonlarına doğru düşmanın birkaç gün içinde ması ması
çekileceğini belirtmiş ve söyledikleri aynen ger-
çekleşmiştir.
Bu durum Mustafa Kemal’in aşağıdaki kişilik
özelliklerinden hangisini yansıtmaktadır? .....?.....
A) Yenilikçiliği B) Çok yönlülüğü
C) İleri görüşlülüğü D) Teşkilatçılığı
Kurtuluş Trablusgarp
Savaşı’nın Savaşı’na
katılması
önderi
olması
2) Mustafa Kemal’in ...............?.................’ndeki Yukarıdaki kavram haritasında “?” ile gösteri-
len yere, aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır?
başarıları tüm dünya ve Türk halkı tarafından
A) Mustafa Kemal Okulda
duyulmuş, bu başarılar onun Kurtuluş Sava- B) Cepheden Cepheye Mustafa Kemal
C) Dört Şehir ve Mustafa Kemal
şı’nın lideri olmasını sağlamıştır. D) Türk İnkılabı ve Mustafa Kemal
Verilen bilgideki boş yere aşağıdakilerden han-
gisi yazılırsa cümle doğru olur?
A) Çanakkale Cephesi B) Irak Cephesi
C) Kafkas Cephesi D) Suriye Cephesi
3) I II III Akıllı İnkılap Tarihi Atölyem 6) Ben size taarruzu emretmiyorum.
Ölmeyi emrediyorum. Biz ölünceye
Çanakkale Kafkas Trablusgarp kadar geçecek zaman içinde yerimi-
Cephesi Cephesi Cephesi
ze başka kuvvetler ve komutanlar
geçebilir.
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Mus- Mustafa Kemal, askerlerine vermiş olduğu bu
tafa Kemal’in Birinci Dünya Savaşı’nda müca- emre bakarak hangi kişilik özelliği ön plana çık-
dele ettiği cepheler arasında yer alır? mıştır?
A) Yalnız I B) I ve II A) Vatanseverliği B) İnkılapçılığı
C) II ve III D) I, II ve III C) İleri görüşlü oluşu D) Dürüstlüğü
4)
1907 1909 1911 1915 7) Mustafa Kemal, 16. Kolordu Komutanlığı göre-
vini devraldıktan sonra başarılı savunmasıyla
Yukarıdaki bisiklet, Mustafa Kemal’in askerlik önce Rusların Diyarbakır’a girmesini önledi. Ar-
hayatıyla ilgili zaman çizelgesinde ilerlemek- dından da emrinde bulunan tümenleri yeniden
tedir. düzenleyip savaşa hazır hâle getirdi.
Bu bisiklet, Mustafa Kemal’in askerlik hayatın- Yukarıdaki metne bakarak Mustafa Kemal’in
daki hangi olaya henüz gelmemiştir? daha çok hangi yönü anlatılmaktadır?
A) Trablusgarp Savaşı B) 31 Mart Olayı A) Diplomatik başarısı
C) Pikardi Manevraları D) Çanakkale Savaşı B) Askeri yeteneği
C) Çok yönlülüğü
D) İnkılapçılığı
24 Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı!
ATÖLYE BİLGİSİ Cepheden Cepheye Mustafa Kemal
Mustafa Kemal’in Askerlik Hayatı - 3
Suriye Cephesi
Mustafa Kemal, 1917'de merkezi Suriye'de bulunan 7. Ordu Komutanlığı'na atandı. Suriye Cephesi
komutanı olan Alman generalin görüşlerini eleştirdi. Ancak eleştirilerinden sonuç alamayınca görevin-
den istifa ederek İstanbul’a döndü.
NOT: Bu sırada Veliaht Şehzade Vahdettin ile 22 gün süren Almanya gezisine katılarak cephede ince-
lemelerde bulundu.
Almanya seyahatinden sonra Mustafa Kemal, 1918'de Halep'e 7. Ordu Komutanlığı’na geri döndü.
Halep'in kuzeyinde güçlü bir savunma hattı oluşturmuş ve İngilizleri durdurmuştur. Mondros Ateşkes
Anlaşması imzalandığında Mustafa Kemal, Yıldırım Orduları Grup Komutanlığı görevini yürütüyordu.
Kurtuluş Savaşı
İtilaf Devletlerinin Anadolu'yu işgal etmeleri üzerine Mustafa Kemal, 19 Mayıs 1919 tarihinde Sam-
sun'a çıkarak Kurtuluş Savaşı'nı başlatmış ve Türk halkının bilincini uyandırmak ve düşmana karşı
milli birlik ve beraberliği gerçekleştirmek için halkı örgütlemiştir. Sakarya Savaşı'nı ve Büyük Taarruz'u
Başkomutan olarak yöneten Mustafa Kemal, Kurtuluş Savaşı'nı başarıya ulaştırmıştır.
Aşağıdaki boşlukları, verilen kelimelerden uygun olanlar ile doldurunuz.
Suriye Yıldırım Başkomu-
Cephesi Orduları tan
Samsun 7. Ordu
1 Mustafa Kemal, Birinci Dünya Savaşı'nda son olarak .................................'nde görev yapmıştır.
2 Mustafa Kemal, Sakarya Meydan Muharebesi'ni ................................. olarak yönetmiştir.
3 İtilaf Devletlerinin Anadolu'yu işgal etmeleri üzerine Mustafa Kemal .................................'a çıkarak
Milli Mücadele'yi başlatmıştır.
Kafkas Cephesi'ndeki görevinden sonra Mustafa Kemal, merkezi Suriye'de bulunan ............................'ya
4 atanmıştır.
5 Mondros Ateşkes Anlaşması imzalandıktan sonra Mustafa Kemal, 7.Ordu'ya bağlı olan
............................... Grup Komutanlığı görevini üstlendi.
Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı! 25
Konu Değerlendirme Testi - 8
1) Trablusgarp Mustafa Kemal'in ilk as- 5) Mustafa Kemal’in Birinci Dünya Savaşı’nda gö-
Savaşı keri başarısını kazandığı
1 rev yaptığı son yer, aşağıdakilerden hangisidir?
savaştır.
Mustafa Kemal'in başko- A) Çanakkale Cephesi B) Kurtuluş Savaşı
mutan olarak orduyu yö-
Büyük nettiği savaşlardan biridir. C) Kafkas Cephesi D) Suriye Cephesi
Taarruz
2
3 Suriye Ruslardan Muş ve Bitlis'i 6) Trablusgarp Sava- Çanakkale Savaşla-
Cephesi geri aldığı cephedir. şı'nda İtalyanları rında İtilaf Devletle-
yenilgiye uğrattı.
Mustafa Kemal'in Milli rini durdurdu.
Mücadele'nin önderi ol-
4 Çanakkale masını sağlayan savaştır.
Savaşı
Mustafa Kemal’in askerlik görevleri ile ilgili ve- ...?...
rilen eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 Kafkas Cephesi'nde Kurtuluş Savaşı ile
Muş ve Bitlis'i Rus- yurdu düşmanlar-
2) Mustafa Kemal askerlik hayatı boyunca birçok
lardan geri aldı. dan temizledi.
savaşta yer almış ve askeri başarılara imza at- Kavram haritasında “?” ile gösterilen yere aşa-
ğıdakilerden hangisi yazılmalıdır?
mıştır.
A) Mustafa Kemal Okulda
Mustafa Kemal’in Anadolu’daki düşman işgaline Akıllı İnkılap Tarihi Atölyem B) Mustafa Kemal, Birinci Dünya Savaşı’nda
C) Milli Mücadele Başlıyor
son verdiği savaş, aşağıdakilerden hangisidir? D) Cepheden Cepheye Mustafa Kemal
A) I. Balkan Savaşı B) Kurtuluş Savaşı
C) Trablusgarp Savaşı D) I. Dünya Savaşı
3) Mustafa Kemal, Birinci Dünya Savaşı’nda birçok
cephede görev yapmış ve üstün başarılar elde 7) Suriye Cephesi komutanı Alman General savaş
bölgesinde savunma muharebeleri yapılması-
etmiştir. nı emrini vermişti. Buna karşılık Mustafa Ke-
mal, kuvvetlerimizi yıpratmadan Anadolu’yu
Aşağıdakilerden hangisi Mustafa Kemal’in Bi- savunmak amacıyla planlı bir biçimde çekil-
me önerisinde bulundu. Çünkü Türk birlikleri
rinci Dünya Savaşı’nda görev aldığı cepheler silah, malzeme ve asker bakımından yeter-
sizdi. Buna karşılık İngiliz birlikleri, donanım
arasında yer almaz? bakımından çok üstün durumdaydı. Mustafa
Kemal bir yandan İngilizlerle bir yandan da si-
A) Güney Cephesi B) Kafkas Cephesi lahlı Arap çeteleriyle mücadele etmek zorunda
kaldı. Halep’in kuzeyinde bir savunma hattı
C) Çanakkale Cephesi D) Suriye Cephesi kurup İngilizleri durdurmayı başardı.
4) .........?......... Verilen bilgilere göre Mustafa Kemal ile ilgili
aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
Anafarta- Ruslardan Mondros
lar’da düş- Muş ve imzalandık- A) Mustafa Kemal’in düşmanın ilerleyişini dur-
manı geri tan sonra
püskürttü. Bitlis’i geri İstanbul'a durduğuna
aldı.
döndü. B) Mustafa Kemal’in yenilginin sorumlusu ol-
Şemaya verilebilecek en uygun başlık aşağıda- duğuna
kilerden hangisidir?
C) Türk kuvvetlerinin silah ve mühimmat bakı-
A) Mustafa Kemal Çanakkale Cephesi’nde
B) Mustafa Kemal 1. Dünya Savaşı’nda mından eksiklerinin bulunduğuna
C) Mustafa Kemal Kurtuluş Savaşı’nda
D) Mustafa Kemal Kafkas Cephesi’nde D) Savaşta Arapların Osmanlıya karşı mücade-
le ettiğine
26 Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı!
ATÖLYE BİLGİSİ Dört Şehir ve Mustafa Kemal
Mustafa Kemal’in Fikir Hayatının Oluşmasına Etki Eden Şehirler - 1
Selanik
Mustafa Kemal'in doğduğu, büyüdüğü ve öğrenim hayatına başladığı şehirdir.
Mustafa Kemal'in farklı kültürleri, farklı yaşam tarzlarını tanıdığı şehirdir.
İttihat ve Terakki Cemiyeti'ne katılmış, ülke sorunları ile ilgilenmiştir.
31 Mart Olayı'nı bastırmak için Hareket Ordusu ile birlikte bu şehirden hareket etmiştir.
Manastır
Mustafa Kemal'in fikir hayatının olgunlaşmaya başladığı şehirdir.
Mustafa Kemal'in lise öğrenimini tamamladığı şehirdir.
Türk tarihi, edebiyat ve hitabete ilgi duymaya başladığı şehirdir.
Fransız yazarların eserlerini okuyarak eşitlik, adalet, özgürlük ve demokrasi kavramlarını; Namık
Kemal, Mehmet Emin Yurdakul gibi yazarlardan Türk milliyetçiliği kavramını öğrenmiştir.
İdadide okurken yazları izinli olarak Selanik'e döndüğünde Fransızca dersleri almıştır.
Bu şehirde Mustafa Kemal'i en çok etkileyen olay 1897 Türk - Yunan Savaşı'dır.
Aşağıda verilen bilgilerin doğru ya da yanlış olduklarını işaretleyiniz.
DOĞRU YANLIŞ
1 Mustafa Kemal'in değişim, gelişim ve yeni fikirlere açık bir kişiliğe sahip olma-
sında Selanik şehrinin etkisi büyüktür.
2 Mustafa Kemal, Selanik'te İttihat ve Terakki Cemiyeti'ni kurmuştur.
3 Mustafa Kemal, Selanik'te vatan ve hürriyet şairi Namık Kemal'i ve Türkçülük
fikrini savunan Mehmet Emin Yurdakul'u tanımıştır.
4 Manastır’da okuduğu yazarlar ve eserleri Mustafa Kemal’in fikir hayatını ol-
dukça etkilemiştir.
5 Mustafa Kemal, Manastır Askeri İdadisi'nde okurken tarih öğretmeninin etki-
siyle tarih bilinci kazanmıştır.
6 Mustafa Kemal, edebiyata ve Türk tarihine karşı en çok ilgiyi Selanik’te gös-
termiştir.
7 31 Mart Olayı'nı bastırmak için Mustafa Kemal, Hareket Ordusu ile birlikte
Manastır'dan İstanbul'a hareket etmiştir.
8 Mustafa Kemal, Manastır'da iken bazı Fransız düşünürlerin eserlerini okumuş
ve bu eserler üzerinde arkadaşlarıyla tartışmalar yapmıştır.
Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı! 27
Konu Değerlendirme Testi - 9
1) Harp Okulu ve Harp Akade- 5) Mustafa Kemal'in
İstanbul misi'ni okuduğu şehirdir. Avrupalı düşünürlerin
kitaplarını okuyup et- ...?...
...?... Doğduğu, büyüdüğü ve kilendiği şehirdir.
öğrenim hayatına başladığı
Eşleştirme tablosunda “?” ile gösterilen yere,
şehirdir.
Askerlik görevine başladığı aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır?
şehirdir.
Şam A) Selanik B) Manastır
Diyagramdaki “?” ile gösterilen yere aşağıdaki- C) Şam D) İstanbul
lerden hangisi yazılmalıdır?
A) Sofya B) Trablusgarp
C) Selanik D) Manastır
2) Mustafa Kemal, Manastır’da Voltaire ve J.J. Akıllı İnkılap Tarihi Atölyem 6) Mustafa Kemal, ................?............... şehrin-
Russo gibi filozofların eserlerini okumuş, tarih de eğitim görürken onu en çok etkileyen olay,
ve siyasi konulardaki bilgilerini artırmış ve As- 1897 Türk-Yunan Savaşı olmuştur. Bu savaşta
keri İdadi’deki tarih öğretmeni sayesinde tarih Türk ordusu savaş meydanında zafer kazan-
bilincini geliştirmiştir. masına rağmen barış masasında istediğini elde
edememiştir.
Buna göre Manastır şehrinin Mustafa Kemal’in
hangi yönünün gelişmesine katkı sağladığı söy- Verilen bilgilerde boş bırakılan yere aşağıdaki-
lenemez? lerden hangisi getirilirse cümle doğru olur?
A) Fikir hayatının A) Selanik
B) Kültürel yönünün B) İstanbul
C) Tarih bilincinin C) Manastır
D) Askerlik yeteneğinin D) Şam
3) Mustafa Kemal’in doğduğu Selanik şehrinin çok 7) Mustafa Kemal’in Manastır Askeri İdadisi’nde
uluslu bir yapıda olması onun daha çok hangi Ömer Naci sayesinde şiire ilgi duyması onun
yönden gelişmesine katkı sağlamıştır? daha çok hangi yönden gelişmesine katkı sağ-
A) Sanat B) Askeri lamıştır?
C) Kültürel D) Siyasi A) Askeri B) Edebiyat
C) Diplomasi D) Ekonomik
4) .........?.........
Namık Kemal, Meh- 8) Atatürk’ün çocukluk dönemini geçirdiği Selanik
met Emin Yurdakul
ve Ziya Gökalp'in Türk tarihi ve kül- şehrinin;
eserleriyle tanıştığı türüyle yakından
ilgilendiği şehirdir. I. Ege Denizi kıyısında kurulması
şehirdir.
II. Çok uluslu bir yapıya sahip olması
III. Ticari hayatın gelişmiş olması
özelliklerinden hangisi ya da hangileri, bu şe-
Şemada verilen bilgilerin ait olduğu şehir aşağı- hirde Fransız İhtilali’nin yaydığı düşüncelerin
dakilerden hangisidir? benimsenmesini kolaylaştırmıştır?
A) Selanik B) Sofya A) Yalnız II B) I ve II
C) İstanbul D) Manastır C) I ve III D) I, II ve III
28 Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı!
ATÖLYE BİLGİSİ Dört Şehir ve Mustafa Kemal
Mustafa Kemal’in Fikir Hayatının Oluşmasına Etki Eden Şehirler - 2
İstanbul
Mustafa Kemal'in İstanbul'a ilk gelişi eğitim amaçlıdır.
Mustafa Kemal, İstanbul'dayken siyasi faaliyetleri yakından takip etmiş, ülke sorunlarıyla yakından
ilgilenmiştir.
Mustafa Kemal, İstanbul'da arkadaşlarıyla toplantılar düzenlemiş, ülke sorunlarını tartışmış, gazete ve
dergiler çıkarmıştır.
Fransızca öğrenmeye devam etmiştir.
NOT: Mustafa Kemal'in İstanbul'dayken ülke sorunlarını yakından takip etmesi siyasi fikirlerini olgun-
laştırmıştır. Okuduğu eserler sayesinde akılcı, gerçekçi ve bilimsel bir düşünce yapısına sahip olmuştur.
Sofya
Balkan Savaşlarından sonra 1913'te Sofya'ya askeri ataşe (askeri elçi) olarak atanmıştır.
Osmanlı Devleti’nin durumunun dıştan nasıl görüldüğünü anladığı şehirdir.
Avrupalı diplomatlarla görüş ve fikirlerini paylaşmış, burada Türklerin sosyal ve siyasi haklarının yük-
seltilmesi için çalışmalarda bulunmuştur.
Bulgar meclisinin toplantılarına katılmış ve parlamenter sistemi yakından tanımıştır.
Aşağıda verilen bilgilerin hangi şehre ait olduğunu işaretleyiniz. İSTANBUL SOFYA
1 Askeri ataşe olarak görev yaptığı şehirdir.
2 Bu şehirdeki öğrencilik yıllarında arkadaşlarıyla toplantılar düzenlemiştir.
3 Bu şehirde yaşayan Türklerin siyasi haklarının yükseltilmesi için çalışmalarda
bulunmuştur.
4 Bu şehirde siyasi faaliyetleri yakından takip etmiş ve ülke sorunlarıyla ilgilen-
miştir.
5 Davetli olduğu kostümlü bir baloya yeniçeri kıyafetiyle katıldığı şehirdir.
6 Bu şehirde Fransızca öğrenmeye devam etmiş ve arkadaşlarıyla gazete ve der-
giler çıkarmıştır.
7 Askeri eğitim amaçlı geldiği şehirdir.
8 Bulgar meclisinin toplantılarına katılmış, parlamenter sistemi yakından gözlem-
lemiştir.
Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı! 29
Konu Değerlendirme Testi - 10
1) Mustafa Kemal, Sofya’da görevi gereği Avrupalı 5) Mustafa Kemal, İstanbul’da okul yıllarında ar-
devletlerin temsilcileri ile doğrudan görüşme ve
fikirlerini paylaşma imkanı bulmuştur. kadaşlarına konferans niteliğinde konuşmalar
Bu bilgiye göre Sofya şehrinin Mustafa Ke- yapmıştır. Sonraki yıllarda da İstanbul’daki
mal’in fikir hayatına katkıları arasında hangisi
yer alır? evinde arkadaşları ile toplantılar düzenlemiş,
A) Avrupalı devletlerin temsilcilerinin fikirlerini ülke sorunlarını tartışmıştır. Ayrıca o yıllarda
aynen benimsemiştir.
arkadaşlarıyla gazete ve dergi hazırlamıştır.
B) Osmanlı Devleti’nin gidişatı hakkında bilgi
sahibi olmuştur. Mustafa Kemal’in İstanbul’daki bu çalışmaları,
C) Mustafa Kemal’in askerlik tecrübesinin art- kişisel özelliklerinden daha çok hangisinin orta-
masına katkıda bulunmuştur.
ya çıkmasını sağlamıştır?
D) Avrupalı devletlerin Osmanlı Devleti’ne kar-
şı düşüncelerini öğrenme imkanı bulmuştur. A) Liderliği B) Askerlik yeteneği
C) Eğitimciliği D) İnkılapçılığı
6) Aşağıda Mustafa Kemal’in değişik dönemlerde
bulunduğu farklı şehirler ve bu şehirlerde bu-
lunma nedenleri verilmiştir.
1 2 3
2) Sofya İstanbul Manastır
Sofya
Selanik İstanbul Manastır Askeri Harp Okulu Askeri Rüştiye
ataşelik öğrenciliği Öğrenciliği
Akıllı İnkılap Tarihi Atölyem Mustafa Kemal’in bu şehirlerde bulunma ne-
denlerinden hangisi ya da hangileri doğru ve-
I II III IV rilmiştir?
Mustafa Kemal’in siyasal düşüncelerinin olgun- A) Yalnız 1 B) 1 ve 2
laşmaya başladığı şehir, yukarıdakilerden han- C) 2 ve 3 D) 1, 2 ve 3
gisidir?
A) I B) II C) III D) IV 7)
Mustafa Kemal, .................... şeh-
rinde kaldığı sürece Türklerle yakın-
dan ilgilenmiş ve onların sorunlarını
3) Mustafa Kemal'in fikir hayatının oluşmasın- yerinde görme fırsatı bulmuştur.
da etkili olan şehirler
Mustafa Kemal’le ilgili bilgi veren Hatice Öğret-
men’in konuşmasında boş bırakılan yere aşağı-
..?.. ..?.. ..?.. ..?.. dakilerden hangisi yazılırsa doğru olur?
Şemada “?” ile gösterilen yerlere aşağıdakiler- A) Sofya B) İstanbul
den hangisi yazılamaz? C) Selanik D) Manastır
A) Sofya B) Selanik
C) İzmir D) Manastır 8) Şehir Bulunduğu ülke Görevi
4) Mustafa Kemal’in Sofya’dayken Bulgar mecli- Sofya Bulgaristan ...?...
sinin toplantılarına katılıp parlamenter sistemi
yakından tanıması onun hangi alanda tecrübe Eşleştirme tablosunda “?” ile gösterilen yere
kazanmasını sağlamıştır? aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır?
A) Askeri B) İdari A) 9. Ordu Müfettişi B) Askeri Ataşe
C) Kültürel D) Ekonomik C) Albay D) Başkomutan
30 Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı!
ATÖLYE BİLGİSİ Mustafa Kemal Liderlik Yolunda
1919 Yılına Kadar Mustafa Kemal’in Üstlendiği Görevler ve Onu Milli Mücadele Liderliğine Hazırlayan Olaylar
31 Mart Olayı (1909)
31 Mart Olayı'nı bastıran Hareket Ordusu'nun kurmay başkanlığını yapmıştır.
Trablusgarp Savaşı (1911)
Gönüllü olarak Trablusgarp'a gitmiş ve yerli halkı İtalyanlara karşı örgütlemiştir.
Ataşemiliterlik (Askeri Ataşelik) Görevi (1913)
Sofya'da ataşemiliterlik görevini yürütmüştür.
Çanakkale Savaşı (1915)
Çanakkale'de İtilaf Devletlerine karşı başarıyla mücadele etmiştir.
Kafkas Cephesi (1916)
16. Kolordu Komutanı olarak Ruslara karşı başarıyla mücadele etmiş, Muş ve Bitlis’i kurtarmıştır.
Suriye - Filistin Cephesi (1917)
Merkezi Şam'da bulunan 7. Ordu Komutanlığı’nda görev yapmıştır.
NOT: Mustafa Kemal, Mondros Ateşkes Anlaşması (1918) imzalandıktan sonra İstanbul'a dönmüş-
tür. Şişli'deki evinde arkadaşlarıyla vatanın kurtarılması için toplantılar yapmıştır. Arkadaşlarıyla
Milli Mücadele hareketine İstanbul'da karar vermiştir. Milli Mücadele hareketini başlatmak amacıyla
1919'da Anadolu'ya geçmeye karar vermiştir.
Aşağıdaki zaman çizelgesinde Mustafa Kemal’in görev yaptığı yerler ile bazı olaylar verilmiştir.
Bu görev ve olayların altındaki kutucuklara Mustafa Kemal’in faaliyetlerini yazınız.
31 Mart Olayı Askeri Ataşelik Kafkas Cephesi İstanbul Günleri
Mustafa Kemal, 31
Mart Olayı'nı bas-
tıran Hareket Or-
dusu'nda kurmay
başkanlık görevini
yürütmüştür.
1911 1915 1917 1919
1909 1913 1916 1918
Trablusgarp Savaşı Çanakkale Savaşı Suriye Cephesi Mustafa Kemal,
Türk halkını ör-
Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı! gütlemek ve Türk
vatanının kurtu-
luşunu sağlamak
amacıyla Ana-
dolu'ya geçmeye
karar vermiştir.
Anadolu'ya Geçiş
31
Konu Değerlendirme Testi - 11
1) .........?......... 4)
Mustafa Kemal'in liderlik özellik-
31 Mart Trablusgarp'a Çanakka-
Olayı'nı gönüllü olarak le'de İtilaf lerinin ön plana çıktığı olaylara
bastıran gitti. İtalyan- Kuvvetlerine kimler örnek vermek ister?
Hareket Or- lara karşı yerli karşı başa-
dusu içinde halkı örgütle- rıyla müca- Yavuz Öğretmen’in sorusuna aşağıdaki öğren-
yer aldı. yerek mücadele dele etti.
cilerden hangisi yanlış cevap vermiştir?
etti.
A) Çanakkale Savaşlarında İtilaf
kuvvetlerini yenilgiye uğratması
Şemaya verilebilecek en uygun başlık aşağıda- B) Muş ve Bitlis'i Ruslardan geri
kilerden hangisidir? alması
A) Mustafa Kemal Çanakkale Cephesi’nde C) Şam’da Vatan ve Hürriyet Ce-
B) Mustafa Kemal Liderlik Yolunda miyeti’ni kurması
C) Mustafa Kemal Trablusgarp’ta
D) 31 Mart Olayı ve Mustafa Kemal D) İttihat ve Terakki Cemiyeti'ne
katılması
2) Aşağıda Mustafa Kemal’in 1919 yılına kadar Akıllı İnkılap Tarihi Atölyem
üstlendiği bazı görevler verilmiştir.
I. Suriye Cephesi’ndeki 7. Ordu Komutanlı-
ğı’na atanması 5) Mustafa Kemal;
- 1911’de Trablusgarp’ta ilk askeri başarısını
II. Trablusgarp Savaşı’na gönüllü olarak katıl- kazanmıştır.
- 1915’te Çanakkale’de İtilaf kuvvetlerine kar-
ması şı başarıyla mücadele etmiştir.
- 1916’da Kafkas Cephesi’nde Ruslardan Muş
III. Sofya ataşemiliterliğine atanması ve Bitlis’i geri almıştır.
IV. Çanakkale’de İtilaf Devletlerine karşı başa- Mustafa Kemal’in gösterdiği bu başarıların
aşağıdakilerden hangisine ortam hazırladığı
rıyla mücadele etmesi savunulabilir?
Bu görevlerin kronolojik olarak doğru sıralama- A) Milli Mücadele’nin lideri olmasına
sı aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? B) Nutuk adlı eserini yazmasına
A) I - II - III - IV B) III - II - I - IV C) Şam 5. Ordu’ya atanmasına
C) II - III - IV - I D) IV - III - II - I D) Kurtuluş Savaşı’nda tüm savaşları yönetme-
3) Mustafa Kemal’in askerlik hayatı boyunca ka- sine
tılmış olduğu;
I. Trablusgarp Savaşı
II. Çanakkale Savaşı
III. Kurtuluş Savaşı
gibi olaylardan hangisi ya da hangileri onun 6) Mustafa Kemal’in ilk görev yeri olan Şam’da ar-
askeri yeteneğinin tanınması ve lider olarak be- kadaşlarıyla Vatan ve Hürriyet Cemiyeti’ni kur-
nimsenmesinde etkili olduğu söylenebilir? ması hangi kişilik özelliği ile ilgili değildir?
A) Yalnız I B) I ve II A) Dürüstlük B) Liderlik
C) II ve III D) I, II ve III C) Vatanseverlik D) Birleştiricilik
32 Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı!
ATÖLYE BİLGİSİ Mustafa Kemal Liderlik Yolunda
Mustafa Kemal’in Kişilik Özellikleri
Çok yönlülüğü Teşkilatçılığı
Dürüstlüğü Mustafa Kemal'in Planlı oluşu
Kişilik Özelliklerinden İleri
Alçak
gönüllülüğü Bazıları görüşlülüğü
Gurura yer Milliyetçiliği
vermemesi
Kararlılığı
Barışseverliği
Yenilikçiliği İdealistliği
Vatan ve Askeri dehası
millet sevgisi
Aşağıda Mustafa Kemal’in sözlerinden ve Mustafa Kemal’in kişilik özelliklerinden bazıları verilmiştir.
Mustafa Kemal’in kişilik özellikleri ile sözlerini eşleştiriniz.
Ben size taarruzu emretmiyorum. Bugün günün ağardığını nasıl görü-
Ölmeyi emrediyorum. Biz ölünceye yorsam uzaktan bütün Doğu millet-
1 kadar geçecek zaman içinde yeri- 2 lerinin de uyanışını öyle görüyorum.
mize başka kuvvetler ve komutan- Bağımsızlık ve hürriyete kavuşacak
lar geçebilir. daha çok kardeş millet vardır.
3 Her ilerlemenin ve kurtuluşun 4 Benim yaptığım işler, biri diğerine
anahtarı hürriyettir. bağlı gerekli olan şeylerdir. Fakat
bana yaptıklarımdan değil yapa-
caklarımdan bahsedin.
Vatanın kurtuluşu, kazanılan za- Her an tarihe karşı, cihana karşı
hesabını verebilecek bir vaziyette
5 ferler Türk ordusu ile büyük Türk 6 bulunmak lazımdır.
milletinin eseridir.
İdealistliği Bağımsızlığa düşkün oluşu Alçak gönüllülüğü
Vatan ve millet sevgisi Dürüstlüğü İleri görüşlülüğü
Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı! 33
Konu Değerlendirme Testi - 12
1) Mustafa Kemal, Selanik’te bir yandan askeri 5) Mustafa Kemal çok yönlü bir liderdir.
görevini sürdürmekte, bir yandan da İttihat ve
Terakki Cemiyeti’nde çalışarak İstanbul’daki
siyasi gelişmeleri yakından izlemekteydi. Mus-
tafa Kemal, II. Meşrutiyet’le yapılan yenilikleri ..?.. ..?.. ..?.. ..?..
yeterli görmüyor, bu fırsattan yararlanarak ül- “Mustafa Kemal çok yönlü bir liderdir.” diyen
bir kişi, şemadaki “?” ile gösterilen yerlere aşa-
kede daha büyük ve daha köklü değişikliklerin ğıdakilerden hangisini yazarsa yanlış olur?
gerçekleştirilmesi gereğine inanıyordu. A) Şiir ve edebiyatla ilgilenmiştir.
B) Askeri alanda kitaplar yazmıştır.
Verilen metne göre, Selanik’teki görevinin Mus- C) Matematik ve geometriye ilgi duymuştur.
D) Selanik’te doğmuş ve büyümüştür.
tafa Kemal’in hangi kişisel özelliğinin gelişme-
sine katkı sağladığı söylenebilir?
A) Yenilikçiliği B) Eğitimciliği
C) İleri görüşlülüğü D) Teşkilatçılığı
2) Tasvir-i Efkâr gazetesinin 29 Ekim 1915 tarihli
sayısında Mustafa Kemal’in Çanakkale Savaş-
larındaki yararlılıkları, savunmadaki güç ve 6) Mustafa Kemal’in liderlik yolunda attığı adım-
ustalığı ile Boğazların ve İstanbul’un kurtarıl- lardan ilki kurmay yüzbaşı olarak bulunduğu
masındaki kahramanlığıyla ilgili bir haber ya- Şam’da Vatan ve Hürriyet Cemiyeti’ni kurması-
pılmıştır. dır. Burada birkaç arkadaşıyla gizlice kurduğu
Bu gazete haberinin içeriğinde Mustafa Ke- Akıllı İnkılap Tarihi Atölyem bu cemiyetin bir şubesini de Selanik’te açmıştır.
mal’in aşağıdaki kişilik özelliklerinden hangisi Bu bilgilerden Mustafa Kemal’in aşağıdaki kişi-
ön plana çıkarılmıştır? lik özelliklerinden hangisi çıkarılabilir?
A) İleri görüşlülüğü B) Planlı oluşu A) Teşkilatçılığı B) Yenilikçiliği
C) Askerlik yeteneği D) Çok yönlülüğü C) Vatanseverliği D) Barışçılığı
3) Mustafa Kemal, Osmanlı Devleti’nin Birinci
Dünya Savaşı’nda Almanya’nın yanında yer 7) Mustafa Kemal’in liderlik yolunda attığı adım-
almasına karşı çıkmış ve Almanya’nın savaştan lardan birisi Trablusgarp Savaşı’na katılması-
yenik ayrılacağını belirtmiştir. Gerçekten de İti- dır. O, bu savaş sırasında yerli halkı teşkilat-
laf Devletleri karşısında başarısız olan Almanya landırmış ve başarıyla uyguladığı taktiklerle
savaştan yenik olarak ayrılmıştır. İtalyanları durdurmayı başarmıştır.
Verilen parçada Mustafa Kemal’in aşağıdaki ki- Bu bilgilerden Mustafa Kemal’in aşağıdaki kişi-
şilik özelliklerinden hangisine değinilmiştir? lik özelliklerinden hangisi çıkarılabilir?
A) İdealistliğine B) Kararlılığına A) Açık sözlülüğü B) Örgütleyiciliği
C) Dürüstlüğüne D) İleri görüşlülüğü C) Çalışkanlığı D) Çok yönlülüğü
4) Ben gerektiği zaman, en büyük 8) Mustafa Kemal, Çanakkale Savaşları sırasında
hediyem olmak üzere Türk milleti-
İtilaf Devletlerinin nereden çıkarma yapacağını
ne canımı vereceğim. bilmiş ve buna göre önlem almıştır.
Çanakkale Savaşlarında Atatürk’ün düşman
Mustafa Kemal’in bu sözleri onun aşağıdaki ki- askerinin nereden çıkarma yapacağını bilmesi,
şilik özelliklerinden hangisini daha çok vurgu-
lamaktadır? onun kişilik özelliklerinden hangisiyle açıklana-
A) İleri görüşlülüğünü B) Yenilikçiliğini bilir?
C) Vatansever oluşunu D) Çalışkanlığını
A) Milliyetçiliği B) Cesur oluşu
C) İleri görüşlülüğü D) Çok yönlülüğü
34 Ar tık İnkılap Dersinde Ustalaşma Zamanı!