1 Lees de intro boven aan bladzijde 48 over klederdracht. Stel dat jouw moeder klederdracht zou gaan dragen. Verandert daarmee jouw beeld van haar? Leg je antwoord uit. 2 Maak de volgende zin af. Als je mensen in hokjes stopt, dan: 3 Noem twee vooroordelen waar mensen met een beperking vaak mee te maken krijgen. 1. 2. 4 Bekende personen 1 Kijk naar onderstaande personen. Kies er één uit, maar zeg er niets over. Bij opdracht 9 gaat de opdracht verder. 5 Wat doe je? Stel, jij hebt een zusje met het syndroom van Down. In jouw klas maken leerlingen rotopmerkingen over mensen met een verstandelijke beperking. Wat doe je? ⏹ Je stapt naar voren in de klas en vertelt iedereen dat je last hebt van die rotopmerkingen. ⏹ Je maakt zelf rotopmerkingen terug. ⏹ Je zegt niets over je zusje. ⏹ Je gaat naar je mentor en vraagt of hij met je klasgenoten wil praten. ⏹ Je Leg je keuze uit: 49 Nikkie de Jager Rob Kemps Josylvio Suzanne Schulting Koningin Máxima Jandino Eloise van Oranje Chantal Janzen Snelle Marieke Elsinga
6 Wat wil je weten? Op de foto zie je deelnemers aan een fantasyfestival. Ze verkleden zich dan als viking of piraat om een weekend lang in een andere wereld te leven. Bedenk twee vragen die je hen zou willen stellen over hun cultuur en leefgewoontes. 7 Ik zit eraan vast Lees het verhaal ‘Ik zit eraan vast’ op bladzijde 46-47. A Waarom past dit verhaal bij het hoofdstuk Jongeren? Geef vier redenen. B Heb je zelf weleens meegemaakt dat je beoordeeld werd op je uiterlijk? Schrijf je ervaring kort op. “Behoud het paasvuur” In Overijssel worden elk jaar zo’n 230 paasvuren georganiseerd. Sinds vorig jaar moeten de vuren aan nieuwe regels voldoen vanwege de stikstofuitstoot. Sommige vuren kunnen daardoor niet doorgaan, bijvoorbeeld als het te dicht bij een natuurgebied is. Dat zorgde voor veel ophef onder de inwoners. “Wat een flauwekul”, zegt Paul uit Gorssel. “Eén keer per jaar een beetje hout verbranden. Mensen moeten niet zo zeuren of anders lekker in het westen gaan wonen, waar geen paasvuren zijn.” Naar: De Stentor 8 ACTUEEL A Of je paasvuren normaal vindt, heeft vooral te maken met GROEP / PLAATS / TIJD, want: B Is jouw antwoord bij vraag A een vooroordeel? Leg je antwoord uit. 50
A Zet in het schema hierboven de kenmerken en eigenschappen van de persoon die jij gekozen hebt op bladzijde 49. Houd de persoon nog steeds geheim! B Laat je woorden aan een medeleerling zien. Als je het woordweb goed hebt ingevuld, weet je medeleerling precies over wie je het hebt! C Schrijf daarna in het midden van het woordweb over wie het gaat. 10 Vroeger en nu Normen zijn niet altijd hetzelfde. Wat we nu normaal vinden, was vroeger soms abnormaal. En omgekeerd. Hieronder zie je zes normen. Schrijf VROEGER bij normen van vroeger en VROEGER + NU bij normen die er vroeger waren en nu nog steeds. a. Je moet uitkijken d. Een echte man in het verkeer. huilt niet. b. Kinderen moeten op e. Wiskunde is voor tijd naar bed. jongens. c. Vrouwen doen in hun f. Je moet respect hebben eentje het huishouden. voor oudere mensen. 11 Challenges 51 Kies een van de volgende begrippen. Leg daarna uit hoe je dit begrip herkent in het verhaal hiernaast. EXPERIMENTEREN - SOCIALISATIE - SOCIALE CONTROLE - SUBCULTUUR - NORM Ik kies het begrip . UITLEG: “CHALLENGES KUNNEN GEVAARLIJK ZIJN” YouTube gaat video’s van ‘challenges’ verbieden. Het gaat om gefilmde uitdagingen die dodelijk kunnen zijn, bijvoorbeeld vaatwastabletten eten of de ‘choking-challenge’. Daarbij knijpen deelnemers hun keel af. Een 15-jarige jongen uit Den Haag kwam daardoor om het leven. De minister van Volksgezondheid zegt dat de overheid er weinig aan kan doen. “Je kunt het maken van filmpjes niet verbieden.” De oplossing ligt volgens de minister bij de ouders. Hij hoopt dat zij het gesprek aangaan met hun kinderen. Naar: AD 9 Bekende personen 2
12 Mensen zijn verschillend In de lestekst staat dat de normen en waarden van mensen kunnen verschillen per groep, plaats en tijd. Kijk naar de voorbeelden in de lestekst en bedenk hieronder telkens nog een voorbeeld. normen en waarden kunnen verschillen … voorbeeld 1. door de groep waar je bij hoort. 2. door de plaats waar je woont. 3. door de tijd waarin je leeft. 13 Wat vind jij? 52 Stel dat iemand zegt: “Dat pesten is maar een grapje.” Moet je dan tolerant zijn voor de pester? Leg je antwoord uit. “PESTEN GAF EEN KICK” Karin (43): “Het begon met een grapje dat ik maakte waar de hele klas om moest lachen. Dat voelde zo goed, dat ik grappen blééf maken over Maaikel met zijn hazentanden en lange lijf. Pesten gaf me een kick. Als hij in hetzelfde groepje fietste als ik, gaf ik hem een duw. Ik heb nooit sorry gezegd. Ik denk weleens: had iemand toen maar gezegd: ‘Waar ben jij mee bezig?’ Samenvatting paragraaf 2.5 Gebruik de volgende woorden om de samenvatting compleet te maken: HOKJES - RESPECT - TOLERANTE - BEELD - VOOROORDEEL Mensen hebben al snel een van iemand anders. Als je iets denkt over iemand terwijl je niet weet of het wel waar is, heb je een . Het nadeel hiervan is dat je soms een beeld hebt dat niet klopt, en dat je mensen in stopt. Als je mensen die anders zijn dan jij accepteert, heb je een houding. Je hebt dan voor het feit dat mensen anders zijn: je veroordeelt hen niet meteen.
Begrippenlijst Aangeboren eigenschappen zijn Socialisatie is het Leren kun je op vier manieren: 1. 2. 3. 4. Bij sociale controle letten Een rolpatroon is Gendernormen zijn Een cultuur is Een dominante cultuur is Een subcultuur is Een jongerencultuur is Tolerantie is 53
Aantekeningen 54
Wat is maatschappijleer? Jongeren Politiek Pluriforme samenleving Media Werk Criminaliteit Relaties ~<(st!s'=hefchc< ISBN 978 90 8674 527 2 E1523-01