1st review handbook JPS

GARIS PANDUAN PELAKSANAAN PENGURUSAN NILAI BAGI PROJECT PEMBANGUNAN
JABATAN PERAIRAN DAN SALIRAN MALAYSIA (JPS)

BIL TINDAKAN PIC

10. Sekiranya kos perolehan melebihi Urus setia Makmal VA BAB 2
RM20 ribu

Menyediakan Kertas perakuan dan
melaksanakan Jawatankuasa Penilaian Sebut
Harga peringkat Bahagian penganjur. Dokumen
Sebut Harga atau Kertas Perakuan terdiri
daripada:

a. Kertas Perakuan; - Cut -
b. Jadual Perkhidmatan Secara Pakej Bagi

Penganjuran Majlis/Acara Rasmi Kerajaan
Mengikut Susunan Harga;
c. Laporan Penilaian Perkhidmatan
Secara Pakej;
d. Salinan sebut harga penyedia kemudahan
seminar termasuk sijilsijil yang berkaitan;
e. Kelulusan Jawatankuasa Latihan Penilaian
Tatacara Perolehan Perkhidmatan
Kemudahan Latihan Secara Pakej
(Kelulusan BKP);
f. Pekeliling 1PP-P.K 7.1 Perolehan
Perkhidmatan Kemudahan Latihan Secara
Pakej (sebagai lampiran);
g. Surat Pelantikan Jawatankuasa Penilaian
Sebut harga.

11. Sekiranya kos perolehan melebihi Urus setia Makmal VA
RM20 ribu

Sediakan memo dan hantar Perakuan Penilaian
Jawatankuasa Sebut harga ke Bahagian Ukur
Bahan dan Pengurusan Kontrak (BUBPK)
sebanyak empat (4) salinan termasuk Salinan
Asal.

12. Sekiranya kos perolehan melebihi Urus setia Makmal VA
RM20 ribu

Hadiri Mesyuarat Jawatankuasa Sebut Harga.

13. Sekiranya kos perolehan melebihi Urus setia Makmal VA
RM20 ribu

Terima kelulusan Jawatankuasa Sebut Harga.

33

JABATAN PENGAIRAN
DAN SALIRAN MALAYSIA

BIL TINDAKAN PIC

BAB 2 14. Pengisian maklumat pembekal ke dalam Urus setia Makmal VA

sistem ePerolehan dan jana Surat Setuju

Terima (SST) melalui sistem. Dokumen SST

yang diperlukan adalah seperti berikut:-

a. Salinan Asal SST
Nama pembekal dan no.

b. Pendaftaran syarikat disertakan
dan dinyatakan dalam borang
permohonan

c. Vot Aktiviti Bayaran Dan Kod
Bidang/Objek sebut harga;

d. Kelulusan Jawatankuasa Penilaian
Kemudahan Latihan Secara Pakej;

e. Kelulusan Jawatankuasa Sebut Harga;
f. Salinan penyata akaun bank pembekal; dan
g. Sijil pendaftaran Kementerian Kewangan

dan Sijil Akuan Pendaftaran Syarikat
Bumiputera.

- Cut - 15. Menyediakan permohonan Nota Minta untuk Urus setia Makmal VA
urusan Pesanan Kerajaan (LO) sebaik sahaja
kelulusan diperolehi atau selewat-lewatnya
tujuh (7) hari bekerja sebelum program/projek
berjalan. Dokumen yang terlibat adalah
seperti berikut:

a. Borang Permohonan Nota Minta;
b. Nama pembekal dan no. Pendaftaran

syarikat disertakan dan dinyatakan dalam
borang permohonan;
c. Vot Aktiviti Bayaran Dan Kod Bidang/Objek
sebut harga;
d. Senarai nama Ahli Makmal;
e. Surat Kelulusan Jawatankuasa Penilaian
Kemudahan Latihan Secara Pakej
f. Salinan Borang LMP III
g. Salinan penyata akaun bank pembekal; dan
h. Sijil pendaftaran Kementerian Kewangan
dan Sijil Akuan Pendaftaran Syarikat
Bumiputera.

16. Menyediakan dan mengeluarkan surat Urus setia Makmal VA
pengesahan tempahan kepada pihak
penyedia kemudahan latihan.

34

GARIS PANDUAN PELAKSANAAN PENGURUSAN NILAI BAGI PROJECT PEMBANGUNAN
JABATAN PERAIRAN DAN SALIRAN MALAYSIA (JPS)

BIL TINDAKAN PIC

17. Edaran surat jemputan makmal dan Urus setia Makmal VA BAB 2
mendapatkan maklum balas kehadiran Ahli
Makmal sekurang-kurangnya 2 minggu
sebelum makmal bermula. Edaran jemputan
kepada ahli makmal antaranya :

a. UPE JPM– BPN
b. UPE JPM– BEASSA
c. MOF
d. Kementerian
e. Pemilik Projek
f. JPS Negeri dan Daerah
g. Pejabat Pelaksana
h. SME
i. Stakeholder yang berkaitan

* Nota : Kemaskini bilangan peserta/ i. Urus setia Makmal VA - Cut -
jumlah bilik sekiranya terdapat ii. Pemilik Projek dan
perubahan dan maklum kepada pihak
penyedia kemudahan latihan dalam JPS Negeri
tempoh 1 minggu sebelum makmal
bermula. i. Urus setia Makmal VA
ii. Pemilik Projek dan
18. Menyelaras sesi lawatan tapak dan keperluan
logistik. JPS Negeri

19. Memastikan dokumen/peralatan makmal
yang diperlukan lengkap dan mencukupi.

a. Alat tulis, kertas A4/A3;
b. Printer;
c. Projector; dan
d. Kabel Elektrik (Extension wire).

Jadual 11 : Ringkasan Proses Kerja Sebelum Makmal VA

35

JABATAN PENGAIRAN
DAN SALIRAN MALAYSIA

2.5.2 Semasa Makmal

BAB 2 BIL PROSES KERJA PIC
Urus setia Makmal VA
1. Pendaftaran Ahli Makmal dan borang
tapisan integriti (Integrity Pact). Urus setia Makmal VA

2. Menguruskan sesi lawatan tapak bersama
SME, Pemilik Projek dan barisan fasilitator
(sekiranya perlu).

3. Penyediaan laporan dan pembentangan i. Pemilik Projek

hasil cadangan makmal untuk mendapatkan ii. Ahli makmal

persetujuan dan komitmen stakeholder/

pengurusan atasan Kementerian/agensi.

4. Menyelaras dan menguruskan sesi sign-off i. Urus setia Makmal VA

perakuan hasil makmal. ii. Pemilik Projek

- Cut - 5. Sesi pembentangan hasil laporan makmal iii. UPE JPM

kepada pengurusan atasan semasa sesi iv Wakil Kementerian

sign -off v. Pengurusan Atasan

JPS

vi. Pemilik Projek

Jadual 12 : Ringkasan Proses Kerja Semasa Makmal VA

36

GARIS PANDUAN PELAKSANAAN PENGURUSAN NILAI BAGI PROJECT PEMBANGUNAN
JABATAN PERAIRAN DAN SALIRAN MALAYSIA (JPS)

2.5.3 Selepas Makmal

BIL PROSES KERJA PIC BAB 2

1. Penyediaan dokumen pembayaran. Urus setia Makmal VA

Dokumen Wajib:
i. Pesanan Kerajaan (LO)/SST yang

ditandatangani oleh penyedia
kemudahan;
ii. Invois;
iii. Notis Penghantaran (DO) sekiranya
berkaitan;
iv. Nota kredit (jika terdapat penjimatan);
v. Sijil pendaftaran Kementerian
Kewangan dan Sijil Akuan Pendaftaran
Syarikat Bumiputera; dan
vi. Borang pengesahan siap kerja/
perkhidmatan/ bekalan.

* Nota : - Cut -
i. Dokumen pembayaran perlu

diserahkan kepada Unit Kewangan BKP
dalam tempoh 7 hari selepas selesai
makmal
ii. Urus setia perlu memastikan tarikh
invois pembekal tidak melebihi 14 hari.

2. Penyediaan laporan makmal Pemilik Projek

3. Semakan laporan makmal i. Ketua Fasilitator
ii. Urus setia Makmal

VA

4. Pemurnian laporan makmal (sekiranya perlu) Pemilik Projek

5. Pembentangan akhir laporan kepada i. Urus setia Makmal VA
pengurusan atasan dan urusan ii. Pemilik Projek
menandatangani laporan makmal.

37

JABATAN PENGAIRAN
DAN SALIRAN MALAYSIA

BAB 2 BIL PROSES KERJA PIC
Pemilik Projek
- Cut - 6. Cetakan dan penjilidan laporan makmal.
i. Bilangan laporan perlu dibuat Urus setia Makmal VA
sekurang-kurangnya 11 salinan; Pemilik Projek

ii. Salinan laporan akan diedar dan
disimpan oleh:
a. BPN (1 salinan),
b. BEASSA (1 salinan),
c. JAN (1 salinan),
d. MOF (1 salinan),
e. Urus setia Makmal VA
(2 salinan)
f. Urus setia Makmal VE
(2 salinan)
g. Pemilik Projek (2 salinan)
h. JPS Negeri yang terlibat
(2 salinan)
i. Pejabat pelaksana projek yang
terlibat (1 salinan).

7. Edaran laporan makmal kepada agensi/
bahagian yang terlibat.

8. Permohonan pengemaskinian pindaan
maklumat dalam Sistem MyProjek
berdasarkan keputusan makmal daripada
Pemilik Projek kepada BKor untuk
dimajukan ke Kementerian.

Jadual 13 : Ringkasan Proses Kerja Selepas Makmal VA

38

GARIS PANDUAN PELAKSANAAN PENGURUSAN NILAI BAGI PROJECT PEMBANGUNAN
JABATAN PERAIRAN DAN SALIRAN MALAYSIA (JPS)

BAB 2

- Cut -

KOLAM TAKUNGAN BANJIR KAMPUNG BOYAN, KUALA LUMPUR

39

BAB 2 JABATAN PENGAIRAN
DAN SALIRAN MALAYSIA
- Cut -
PROJEK PEMULIHARAAN MUARA SUNGAI PAKA, TERENGGANU

40

BAB 3

PROSEDUR - Cut -
KEJURUTERAAN
NILAI
(VALUE
ENGINEERING
– VE)

BAB 3

- Cut -

STESEN TELEMETRI HUJAN PUNCAK BUKIT BOTAK, LIPIS, PAHANG

GARIS PANDUAN PELAKSANAAN PENGURUSAN NILAI BAGI PROJECT PEMBANGUNAN
JABATAN PERAIRAN DAN SALIRAN MALAYSIA (JPS)

2. PROSEDUR KAJIAN NILAI BAB 3
(VALUE ASSESSMENT – VA)

Bagi program/projek yang telah selesai proses Makmal VA akan melalui peringkat seterusnya
iaitu Makmal VE. Makmal VE menggunakan proses yang sama seperti Makmal VA, cuma
berbeza daripada segi aktiviti dan juga maklumat yang digunakan lebih ke arah teknikal dan
lebih mendalam. Pelantikan ketua fasilitator dan fasilitator makmal VE akan ditentukan dan
diselaraskan oleh Urus setia Makmal VE Jabatan. Fasilitator Makmal VE adalah terdiri
daripada pegawai dalaman JPS yang telah menjalani atau menghadiri kursus Value
Management Module I (VM Awareness and Principles) sebagai pendekatan dalam melahirkan
fasilitator yang bertauliah. Ketua fasilitator dan fasilitator yang dilantik perlu berpengalaman
dan telah mengikuti atau pernah mengendalikan VM. Perancangan pelaksanaan Makmal VE
ini turut diringkaskan dalam Rajah 5.

3.1 Peranan dan Tanggungjawab

Kelancaran pelaksanaan sesebuah Makmal VE yang melibatkan penyertaan Ahli Makmal
daripada pelbagai pihak adalah penting bagi memastikan objektif makmal dapat dicapai.
Berikut adalah peranan dan tanggungjawab setiap pihak yang terlibat di dalam
pelaksanaan makmal ini :

3.1.1 Ketua Fasilitator dan Fasilitator - Cut -

Ketua fasilitator dan fasilitator makmal VE akan dilantik oleh Pengurusan Atasan
JPS. Mereka adalah terdiri daripada pegawai-pegawai JPS Bahagian dan JPS
Negeri yang akan ditentukan dan diselaraskan oleh Urus setia Makmal VE
Jabatan. Antara tugas dan tanggungjawab Ketua Fasilitator dan Fasilitator
adalah seperti berikut:

Merancang dan mengendalikan Menyemak, meneliti dan
proses makmal dari awal mengesahkan laporan makmal
hingga akhir secara aktif agar VE yang disediakan oleh
hasil pelaksanaan makmal VE Pemilik Projek;
ini dapat dicapai seperti yang
diinginkan;

Membantu mengenal pasti dan Membantu kajian selanjutnya
menganalisis maklumat yang jika diperlukan;
diperlukan;

Mencadangkan ahli makmal/ Menasihat dan memberi
stakeholder yang terlibat untuk panduan kepada Ketua
dijemput; Kumpulan yang terlibat di
dalam makmal;

43

JABATAN PENGAIRAN
DAN SALIRAN MALAYSIA

Menasihat dan memberi Mencabar dan menyoal
panduan kepada Ketua andaian atau idea yang
Kumpulan yang terlibat di diutarakan; dan
dalam makmal;

Memastikan makmal berjalan Fasilitator juga perlu bebas,

mengikut jadual; yakni tidak mempunyai apa-apa

kepentingan dalam program/

projek yang dikaji.

3.1.2 Pemilik Projek

BAB 3 Pemilik Projek adalah Bahagian di JPS yang diarahkan melaksana, menyelaras

dan memantau sesuatu projek atau subprojek pembangunan. Antara tugas dan

tanggungjawab Pemilik Projek dalam pelaksanaan Makmal VE:

Menguruskan dan memastikan Memastikan reka bentuk
keperluan logistik, tempahan interim dibentangkan terlebih
kemudahan mesyuarat dan dahulu ke Mesyuarat
peralatan mencukupi untuk Jawatankuasa Teknikal;
melaksanakan Makmal VE;

- Cut - Membuat persediaan rapi Menyediakan laporan Makmal
sebelum Makmal VE, keperluan berdasarkan penemuan dan
dan fungsi asas, skop dan cadangan berdasarkan
anggaran kos projek; template laporan yang
disediakan oleh Urus setia
Memastikan semua maklumat/ Makmal VE didalam tempoh
dokumen asas disediakan; masa yang dicadangkan;

Memastikan stakeholder Memastikan laporan makmal
engagement di jalankan terlebih VE dibentangkan kepada
dahulu; pengurusan atasan Jabatan;

Menyediakan peruntukan kos Memastikan penjilidan
logistik untuk melaksanakan laporan dibuat dan diuruskan
Makmal; berdasarkan kepada Arahan
Keselamatan dan peraturan-
Mendapatkan khidmat pakar peraturan yang sedang
yang diperlukan semasa Makmal; berkuatkuasa;

Mencadangkan senarai Memastikan keputusan
jemputan ahli Makmal; Makmal dipatuhi; dan

Memastikan pindaan reka bentuk Mengemukakan kertas
konsep telah dipersetujui oleh permohonan Notis Perubahan
Makmal VA dibentangkan semula (NOC) pindaan maklumat projek
ke Mesyuarat Jawatankuasa berdasarkan kepada penemuan
Teknikal; makmal kepada BKor.

44

GARIS PANDUAN PELAKSANAAN PENGURUSAN NILAI BAGI PROJECT PEMBANGUNAN
JABATAN PERAIRAN DAN SALIRAN MALAYSIA (JPS)

3.1.3 Urus Setia Makmal VE

Lantikan Urus setia Makmal VE adalah tertakluk kepada arahan daripada Ketua
Pengarah dari semasa ke semasa. Antara tugas dan tanggungjawab Urus setia
Makmal VE adalah seperti berikut:

Merancang dan menguruskan Menyemak laporan makmal
urusan jemputan pelaksanaan yang disediakan oleh Pemilik
Mesyuarat Pra Makmal, Projek;
lawatan tapak dan Makmal;

Menguruskan dan memastikan Menguruskan urusan BAB 3
keperluan logistik, tempahan tandatangan laporan Makmal
kemudahan mesyuarat dan oleh Ketua Fasilitator, Pemilik
peralatan mencukupi untuk Projek dan pengurusan atasan
melaksanakan Makmal VE; Jabatan; dan

Merancang dan menguruskan Mengemukakan laporan - Cut -
urusan pelantikan Ketua makmal yang telah dijilid
Fasilitator, Fasilitator dan SME kepada BKor bagi tujuan
Makmal; edaran kepada pihak
berkaitan.
Memastikan kehadiran SME
dan stakeholder yang boleh
membuat keputusan, hadir
semasa makmal dilaksanakan;

45

JABATAN PENGAIRAN
DAN SALIRAN MALAYSIA

PRA MAKMAL 3.2 PERINGKAT PRA MAKMAL KEJURUTERAAN NILAI
Pra Makmal VE menumpukan kepada persediaan dalam mengadakan strategi bagi
pelaksanaan program/projek. Jadual 14 menerangkan aktiviti yang dilakukan semasa
Pra Makmal VE.

MAKLUMAT Aktiviti Aktiviti Tindakan Alat Dan
Utama Kaedah
Menyediakan dokumen Pemilik
Penyediaan berkaitan: Projek Semakan Dokumen
Maklumat Temubual
BAB 3 Asas Projek Latar belakang, sejarah Soal Selidik
program/projek; Maklumat Projek
ANALISIS Brif projek (objektif, kos Sistem MyProjek
dan skop projek); Analisis Risiko
Justifikasi (kewangan, Laporan Makmal VA yang
sosial, lokasi, alam telah ditandatangani
sekitar dan pengurusan Template Laporan
risiko); Kejuruteraan Nilai
Kesediaan tapak projek;
- Cut - KREATIVITI Andaian atau kekangan
yang digunakan atau
PENILAIAN dihadapi di peringkat
perancangan;
Draf project must; dan
Project parameters.

Menyediakan dokumen Pemilik Preliminary Detailed
Abstract (PDA) semasa VA;
berkaitan: Projek
Kos model Makmal VE
Reka bentuk terperinci; telah diluluskan oleh
Jawatankuasa Teknikal
PEMBANGUNAN Anggaran kos program/ berdasarkan opsyen reka
bentuk yang diluluskan;
projek;
Laporan dan lukisan
Skop terperinci; konsep reka bentuk; dan

Strategi perolehan; Laporan interim
reka bentuk.
Kajian tapak (soil

PEMBENTANGAN investigation (SI) dan ukur

kejuruteraan);

Jadual sasaran penyiapan

dan penyerahan projek;

dan

Kajian risiko.

PASCA

46

GARIS PANDUAN PELAKSANAAN PENGURUSAN NILAI BAGI PROJECT PEMBANGUNAN
JABATAN PERAIRAN DAN SALIRAN MALAYSIA (JPS)

Aktiviti Aktiviti Tindakan Alat Dan PRA MAKMAL
Utama Kaedah
Lawatan ke: UPE JPM,
Lawatan Tapak cadangan untuk Kementerian, Pekeliling Unit Perancang
Tapak mengetahui keadaan Pemilik Ekonomi Bil. 2 Tahun 2009
dan ciri-ciri fizikal tapak Projek, - Laporan Lawatan
projek; dan Fasilitator Tapak
dan SME
Tapak projek sedia ada MAKLUMAT
yang serupa untuk BAB 3
tujuan benchmarking.

Jadual 14 : Aktiviti di Peringkat Pra Makmal VE

3.3 PROSES MAKMAL KEJURUTERAAN NILAI ANALISIS

3.1.3 Peranan dan Tanggungjawab

Proses pertama dalam Makmal VE juga adalah Fasa Maklumat di mana Ahli KREATIVITI - Cut -
Makmal akan diberikan kedudukan terkini sesebuah projek serta kekangan yang
mempengaruhi keputusan yang dibuat sebelum ini. Dalam fasa ini, laporan PENILAIAN
Makmal VA dijadikan sebagai salah satu bahan rujukan untuk memulakan
aktiviti Makmal VE. Jadual 15 menunjukkan aktiviti yang terdapat di dalam
Fasa Maklumat Makmal VE.

Aktiviti Aktiviti Tindakan Alat Dan Kaedah PEMBANGUNAN
Utama Fasilitator
Taklimat proses Pekeliling Unit
Penerangan makmal; Perancang
atau Taklimat Pengenalan ahli Ekonomi Bil. 1
makmal; Tahun 2015;
Pelantikan Ketua Panduan
Kumpulan Pengurusan Nilai

PEMBENTANGAN

PASCA

47

JABATAN PENGAIRAN
DAN SALIRAN MALAYSIA

Aktiviti Aktiviti Tindakan Alat Dan Kaedah
Utama
PRA MAKMAL Pemilik Dokumen seperti
Penerangan Taklimat Projek dan dalam Pra makmal
atau Taklimat program/projek Ahli Makmal VA dan VE;
kepada Ahli Makmal Laporan
Makmal VA;
Meneliti Laporan Laporan Interim
Makmal VA reka bentuk;
Lukisan reka
BAB 3 MAKLUMAT bentuk

Tentu sah project Ahli Makmal Project must;
must (atau/dan Percambahan
ANALISIS project must not); fikiran;
Meneliti aspek dan Matlamat dan
isu berkaitan tapak, objektif
Perundangan
- Cut - KREATIVITI teknikal dan
lain-lain;
Pertanyaan

PENILAIAN Penerangan Pakar atau Kepakaran
aspek khusus oleh orang Manual-manual
SME jika perlu berpengalaman Kajian-kajian
dalam
PEMBANGUNAN Pengumpulan Mendapatkan bidang Kajian-kajian
dan maklumat tambahan berkaitan berkaitan projek
Pengemaskinian (sepanjang tempoh
Maklumat makmal) Pemilik
Projek,
fasilitator,
SME dan
Ahli Makmal

PEMBENTANGAN Jadual 15 : Aktiviti Fasa Maklumat Makmal VE

PASCA

48

GARIS PANDUAN PELAKSANAAN PENGURUSAN NILAI BAGI PROJECT PEMBANGUNAN
JABATAN PERAIRAN DAN SALIRAN MALAYSIA (JPS)

3.3.2 Fasa Analisis Fungsi

Proses Makmal VE diteruskan dengan Fasa Analisis Fungsi yang bertujuan PRA MAKMAL
supaya peserta memahami program/projek menerusi perspektif fungsi yang
menekankan persoalan apa sebenarnya yang perlu dicapai berbanding dengan MAKLUMAT
apa yang digambarkan semasa peringkat cadangan. Fungsi sebenar projek
dianalisis dengan mengenal pasti fungsi asas, fungsi sekunder dan fungsi
tidak perlu, mengesahkan sama ada fungsi projek memenuhi keperIuan dan
objektif yang ditetapkan, mengenal pasti fungsi yang boleh ditangguhkan dan
juga menyediakan Function Analysis System Technique (FAST) diagram. Jadual
16 menunjukkan aktiviti yang terdapat di dalam Fasa Analisis Fungsi.

Aktiviti Aktiviti Tindakan Alat Dan Kaedah BAB 3
Utama
Memfokus kepada Ahli Makmal Function Analysis ANALISIS
Penyediaan fungsi yang mesti System Technique
Analisis dipenuhi oleh (FAST diagram)
Fungsi komponen
program/projek; Soalan-soalan
asas:
Menetapkan - What does it do? KREATIVITI - Cut -
fungsi-fungsi - What must it do?
asas dan sekunder - What does the PENILAIAN
mengikut tahap function cost?
konsep, ruang, elemen - Is the function
dan komponen basic,secondary,
program/projek; or unnecessary?

Mengenal pasti PEMBANGUNAN
fungsi yang boleh
dilaksanakan melalui PEMBENTANGAN
kaedah alternatif di
fasa kreativiti;

Mengenal pasti ciri
ditambah yang tidak
memberi faedah atau
menyumbang kepada
fungsi asas;

Mengesahkan sama PASCA
ada fungsi memenuhi
keperluan dan objektif
program/ projek yang
diinginkan; dan

Membangunkan
FAST diagram.

Jadual 16 : Aktiviti Fasa Analisis Fungsi Makmal VE

49

JABATAN PENGAIRAN
DAN SALIRAN MALAYSIA

3.3.3 Fasa Kreativiti

PRA MAKMAL Tujuan fasa ini adalah untuk menjana seberapa banyak idea dan cadangan yang
menekankan kepada cara atau kaedah alternatif untuk melaksanakan sesuatu
BAB 3 MAKLUMAT fungsi yang ditetapkan. Fasa Kreativiti dalam makmal VE, akan menumpukan
kepada aspek yang lebih terperinci berbanding dengan Makmal VA. Pada
peringkat ini para Ahli Makmal dibahagikan kepada kumpulan-kumpulan
khusus seperti penerangan pelan induk, reka bentuk struktur kejuruteraan
awam, dan struktur/infrastuktur kejuruteraan mekanikal dan elektrikal, kos,
keperluan perundangan negeri dan pihak berkuasa tempatan dan sebagainya.
Output fasa ini adalah senarai idea kreatif hasil penjanaan idea setiap kumpulan
disiplin. Jadual 17 menunjukkan aktiviti yang terdapat di dalam Fasa Kreativiti.

ANALISIS Aktiviti Aktiviti Tindakan Alat Dan Kaedah
Utama
Mencari alternatif Ahli Makmal Percambahan
Penjanaan untuk meningkatkan fikiran;
idea keberkesanan fungsi
mengikut bidang Soalan-soalan
- Cut - KREATIVITI kepakaran seperti: asas:
- How else may the
PENILAIAN - Perancang function be
bandar/ Seni bina; performed?
- Pengurusan - What else will
aset dan fasiliti; perform the same
- Kejuruteraan function?;
struktur dan awam;
- Ukur bahan; Template: “can
- Kejuruteraan we”
mekanikal dan
PEMBANGUNAN elektrik;
- Perolehan;
PEMBENTANGAN - Perundangan dan
lain-lain bidang
kepakaran yang
berkenaan

Merekod semua idea
dalam template “can
we”

Jadual 17 : Aktiviti Fasa Kreativiti Makmal VE

PASCA

50

GARIS PANDUAN PELAKSANAAN PENGURUSAN NILAI BAGI PROJECT PEMBANGUNAN
JABATAN PERAIRAN DAN SALIRAN MALAYSIA (JPS)

3.3.4 Fasa Penilaian

Di dalam Fasa Penilaian semasa Makmal VE, semua idea yang dihasilkan PRA MAKMAL
semasa fasa kreativiti dinilai dan disenarai pendekkan. Idea-idea yang dijana
dinilai sama ada ianya menjimatkan kos pelaburan, praktikal untuk dilaksanakan, MAKLUMAT
menjimatkan masa atau menyumbang kepada kos penyenggaraan. Berbeza
dengan Makmal VA, idea-idea kreatif yang bertindih di antara disiplin dengan
disiplin yang lain akan diselaraskan untuk mengelakkan berlaku ‘redundancies’.
Jadual 18 berikut menerangkan aktiviti semasa Fasa Penilaian dijalankan.

Aktiviti Aktiviti Tindakan Alat Dan Kaedah BAB 3
Utama
Penilaian Merasionalisasi idea Ahli Makmal Function Analysis ANALISIS
Idea yang dijana untuk System Technique
dinilai dari segi kos (FAST diagram) KREATIVITI - Cut -
Penyediaan dan kebolehlaksanaan,
Lukisan kesesuaian idea Soalan-soalan
(tempoh masa, asas:
gangguan kepada - What does it do?
program/projek dan - What must it do?
kos operasi jangka - What does the
panjang); function cost?
- Is the function
Risiko pelaksanaan basic,secondary,
idea; or unnecessary?

Mengenal pasti: PENILAIAN
- Kos pembangunan
- Pelaburan PEMBANGUNAN
- Kos Kitar Hayat
- Penjimatan atau

tambahan kos asal
- Daftar risiko
- Keutamaan idea

Menyedia lukisan Pemilik Norma ruang PEMBENTANGAN
cadangan, lukisan Projek Piawaian, Uniform
butiran dan Building By- Laws,
spesifikasi Manual DID, Manual
Saliran Mesra Alam,
Pelan Induk/Kajian PASCA
yang berkaitan,
Lukisan Piawai dan
lain-lain dokumen
berkaitan.

Jadual 18 : Aktiviti Fasa Penilaian Makmal VE

51

JABATAN PENGAIRAN
DAN SALIRAN MALAYSIA

3.3.5 Fasa Pembangunan

PRA MAKMAL Di dalam Fasa Pembangunan, idea yang disenarai pendek dibangunkan
menjadi alternatif yang boleh meningkatkan nilai program/projek. Alternatif ini
diterjemahkan dalam bentuk lukisan, rajah dan disokong dengan pengiraan,
maklumat pembuat atau pengeluar bahan dan lain-lain. Oleh yang demikian,
cadangan alternatif yang kukuh dihasilkan dan idea yang tidak sesuai digugurkan.
Jadual 19 berikut menerangkan aktiviti yang terlibat semasa Fasa Pembangunan.

MAKLUMAT Aktiviti Aktiviti Tindakan Alat Dan Kaedah
Utama
BAB 3 Menyusun dan Ahli Makmal Percambahan
Penerapan meneliti idea dari fikiran;
ANALISIS idea dalam fasa penilaian untuk
cadangan mengetahui: Soalan-soalan
atau asas:
alternatif kebaikan idea; - How else may the
function be
- Cut - KREATIVITI kos yang optimum; performed?
- What else will
PENILAIAN nilai tambah meliputi perform the same
aspek kecekapan function?;
ruang, prestasi Template: “can
sistem, kecekapan we”
tenaga dan
sebagainya; dan Percambahan
fikiran;
aspek teknikal dari
pembuat atau
pengeluar bahan
atau sistem.

PEMBANGUNAN Meneliti: Idea dikaji Ahli Makmal
yang perlu digugurkan

atas sebab kesesuaian

pelaksanaan.

PEMBENTANGAN Jadual 19 : Aktiviti Fasa Pembangunan Makmal VE

PASCA

52

GARIS PANDUAN PELAKSANAAN PENGURUSAN NILAI BAGI PROJECT PEMBANGUNAN
JABATAN PERAIRAN DAN SALIRAN MALAYSIA (JPS)

3.3.6 Fasa Pembentangan

Aktiviti Aktiviti Tindakan Alat Dan Kaedah PRA MAKMAL
Utama
Ringkasan
Penyediaan Penyediaan Ketua eksekutif;
Laporan Laporan Makmal; kumpulan
Makmal atau Ahli Objektif Kajian
Menyusun hasil Makmal VE;
makmal merangkumi: Maklumat projek; MAKLUMAT
Ketetapan Kajian BAB 3
- Maklumat asas VA;
projek
Fungsi Projek;
- Penemuan dan Sistem Nilai Klien
rumusan makmal (Client Value
System);
Pelan tindakan
Skop Kajian VE;
Ringkasan Idea ANALISIS
Kajian VE;
KREATIVITI - Cut -
Cadangan Kajian
VE; PENILAIAN

Rumusan Kajian PEMBANGUNAN
VE;
Persembahan Membentangkan Pemilik Pelan Tindakan PEMBENTANGAN
Cadangan Pasca VE;
Makmal hasil cadangan makmal Projek
Unjuran Kewangan;
untuk mendapatkan Daftar Risiko;
Pencapaian
persetujuan dan Objektif Kajian VE;

komitmen stakeholder Iktibar dan PASCA
Pengajaran; dan
atau pengurusan
Preliminary
atasan kementerian Detailed Abstract
(PDA)

Dokumen laporan
makmal VE;

Preliminary
Detailed Abstract
(PDA); dan
Bahan taklimat

atau agensi.

53

JABATAN PENGAIRAN
DAN SALIRAN MALAYSIA

PRA MAKMAL Aktiviti Aktiviti Tindakan Alat Dan Kaedah
Utama Helaian sign-off
Memperaku hasil Pengurusan
Penyediaan cadangan makmal Atasan JPS,
Laporan Ketua
Makmal Fasilitator
dan Pemilik
MAKLUMAT Projek

BAB 3 Jadual 20 : Aktiviti Fasa Pembentangan Makmal VE

ANALISIS 3.4 PERINGKAT PASCA MAKMAL VE

- Cut - KREATIVITI Lanjutan daripada pembentangan rumusan dan cadangan Makmal VE, pihak
pengurusan atasan Jabatan, Kementerian dan pemilik program/projek perlu
PENILAIAN mempertimbang dan bersetuju untuk melaksanakan alternatif yang dicadangkan. Pada
peringkat ini persoalan ‘bagaimana’ dan ‘bila’ pelaksanaan sesebuah program/projek
PEMBANGUNAN perlu ditetapkan. Pada keadaan tertentu, kajian tambahan mungkin diperlukan
sekiranya peringkat penggubal dasar, atau pengurusan tertinggi mempunyai alasan
tertentu yang memerlukan penelitian lanjut. Adalah menjadi tanggungjawab jabatan
dan Pemilik Projek untuk memastikan pelaksanaan hasil Makmal VE dijalankan.
Bagi projek yang rumit seperti empangan dan sebagainya, yang sensitif terhadap alam
sekitar yang memerlukan penglibatan pelbagai pihak dan peringkat masyarakat
(contohnya: projek yang melibatkan perpindahan atau penempatan semula dan
sebagainya), Makmal VE boleh dilaksanakan lebih dari sekali mengikut keperluan.
Adalah penting supaya penetapan waktu melaksanakan Makmal VE (Value Engineering
intervention points) dibuat pada peringkat yang betul atau sesuai bagi memastikan
manfaat dan faedah yang maksimum diperolehi. Jadual 21 menerangkan secara
terperinci aktiviti yang dilakukan semasa peringkat Pasca Makmal VE.

PEMBENTANGAN

PASCA

54

GARIS PANDUAN PELAKSANAAN PENGURUSAN NILAI BAGI PROJECT PEMBANGUNAN
JABATAN PERAIRAN DAN SALIRAN MALAYSIA (JPS)

Aktiviti Aktiviti Tindakan Alat Dan Kaedah
Utama
Memulakan Kementerian Function Analysis PRA MAKMAL
Pelaksanaan perbincangan atau Atau Jabatan System Technique
Cadangan mesyuarat koordinasi (FAST diagram)
dan pelaksanaan Soalan-soalan
Rumusan cadangan atau asas:
Makmal VE rumusan makmal; - What does it do?
- What must it do?
Mendapatkan - What does the MAKLUMAT BAB 3
komitmen semua function cost?
pihak terlibat dalam - Is the function
pelaksanaan; basic,secondary,
or unnecessary?
Menetapkan jadual ANALISIS
pelaksanaan dan Semakan semula
kemajuan (termasuk Fasa Maklumat
semakan jadual); dan hingga Fasa
Pembangunan
Menyediakan reka KREATIVITI - Cut -
bentuk dan dokumen
akhir untuk pelaksanaan
(tawaran, tender dan
sebagainya)

Kajian Lanjut Memfokus kepada aspek Ketua PENILAIAN
VE yang terlibat dengan kumpulan
kajian semula atau atau Ahli
kajian lanjut Makmal

Pengemaskinian Mengemukakan kertas Pemilik Projek Laporan Makmal PEMBANGUNAN
dan BKor VE
pindaan permohonan Notis
Kementerian Kertas Permohonan
maklumat Perubahan (NOC) dan UPE JPM Notis Perubahan
(NOC)
projek di kepada BKor.

dalam Sistem

MyProjek

Pengesyoran PEMBENTANGAN

Kementerian dan

seterusnya kelulusan

UPE JPM bagi tujuan

pengemaskinian Sistem

MyProjek.

Jadual 21 : Aktiviti Peringkat Pasca Makmal VE PASCA

55

BAB 3 JABATAN PENGAIRAN
DAN SALIRAN MALAYSIA
- Cut -
DENAI SUNGAI PENGKALAN DATU, KELANTAN

72

GARIS PANDUAN PELAKSANAAN PENGURUSAN NILAI BAGI PROJECT PEMBANGUNAN
JABATAN PERAIRAN DAN SALIRAN MALAYSIA (JPS)

CARTA ALIR PROSES KERJA PELAKSANAAN MAKMAL
VALUE ENGINEERING (VE) DI JPS MALAYSIA

Laporan Makmal VA telah ditandatangani oleh pihak
berkepentingan dan maklumat Sistem MyProjek telah dikemas kini

Reka bentuk Interim telah dipersetujui
oleh Mesyuarat Jawatankuasa Teknikal

Persediaan mesyuarat Pra Makmal VE oleh urus setia VE Jabatan BAB 3
dan Pemilik Projek (Kenal pasti dan lantik pasukan fasilitator, SME)

Stakeholder engagement / lawatan tapak

Mesyuarat Pra Makmal VE (Dikendalikan
oleh urus setia VE Jabatan dan diketuai oleh Ketua Fasilitator)

Proses permohonan latihan/program secara pakej (LMP III) dan Edaran 1 bulan - Cut -
surat jemputan makmal kepada UPE JPM (BPN & BEASSA),
1 hari
Kementerian (SUB BSASH, SUB Pembangunan), SME, Fasilitator, 2 minggu
Pemilik Projek, stakeholder oleh urus setia makmal VE Jabatan

Makmal VE dan lawatan tapak

Penyediaan draf laporan makmal oleh Pemilik Projek dan
semakan oleh urus setia Makmal VE

Urus setia Makmal VE mengemukakan draf laporan Makmal VE
kepada Ketua Fasilitator untuk semakan

TIDAK YA
Penambahbaikan laporan
SETUJU

Pembentangan dan urusan tanda tangan laporan makmal
oleh urus setia makmal VE Jabatan

(Ketua Fasilitator, Pengarah Bahagian Pemilik Projek dan TKP JPS)

Tempoh Maksima Penyediaan Laporan Makmal VE: ~ 5 Minggu

Rajah 5 : Carta Alir Proses Kerja Pelaksanaan Makmal VE

57

BAB 3 JABATAN PENGAIRAN
DAN SALIRAN MALAYSIA
- Cut -
PROJEK MEMBINA DAN MENYIAPKAN SALIRAN GONG PASIR FASA 1,
| DUNGUN, TERENGGANU
58

GARIS PANDUAN PELAKSANAAN PENGURUSAN NILAI BAGI PROJECT PEMBANGUNAN
JABATAN PERAIRAN DAN SALIRAN MALAYSIA (JPS)

3.5 RINGKASAN PROSES KERJA DAN TINDAKAN PERSON-IN-CHARGE
(PIC) PELAKSANAAN MAKMAL VE

Proses kerja dan tindakan pihak yang terlibat semasa pelaksanaan Makmal VE adalah
diringkaskan di dalam Jadual 22 di bawah. Keterangan terperinci berkaitan proses kerja
dan tindakan adalah diterangkan seperti berikut :

3.1.5 Peranan dan Tanggungjawab

BIL PROSES KERJA TINDAKAN

1. Memastikan laporan makmal VA telah siap i. Urus setia Makmal BAB 3
ditandatangani VA

2. Brif projek telah disediakan seperti yang ii. Pemilik Projek dan
terkandung dalam maklumat awalan dokumen JPS Negeri
VE antaranya objektif projek, latar belakang
projek, skop dan PDA semasa makmal VA Pemilik Projek

3. Menyelaras tarikh/tempoh pelaksanaan Urus setia Makmal VE - Cut -
Mesyuarat Pra makmal VE dan makmal VE Urus setia Makmal VE

4. Mendapatkan/mengenal pasti bilangan
jemputan makmal antaranya pasukan
fasilitator, SME, pejabat projek/negeri,
agensi terlibat dan stakeholder.

5. Pengendalian mesyuarat Pra makmal VE Fasilitator

6. Menyelaras dan menguruskan sesi lawatan i. Urus setia Makmal
tapak dan keperluan logistik bersama SME VE
dan barisan fasilitator.
ii. Pemilik Projek

7. Stakeholder engagement dan lawatan tapak i. Urus setia Makmal
VE

ii. Pemilik Projek
iii. Fasilitator

8. Memuktamadkan tarikh makmal VE i. Urus setia Makmal
VE

ii. Pemilik Projek
iii. Fasilitator

59

JABATAN PENGAIRAN
DAN SALIRAN MALAYSIA

BIL PROSES KERJA TINDAKAN

9. Membuat kajian pasaran bagi kemudahan Urus setia Makmal VE
bilik seminar/penginapan sekurang-
BAB 3 kurangnya tiga (3) penyebut harga
berserta dokumen lengkap:

a. Tarikh program/projek;
b. Bilangan peserta;
c. Kadar harga bagi pakej seminar dan

penginapan atau pakej seminar sahaja;
d. Kadar sewaan dewan dan peralatan;
e. Jenis dewan dan susun atur;
f. Tentatif program/projek; dan
g. Pembayaran secara Pesanan Kerajaan

(LO).

10. Menyediakan dan menyemak Borang Urus setia Makmal VE

Permohonan Latihan/Program Secara Pakej

(LMP III) dan kemukakan sebanyak lima

(5) salinan kepada Jawatankuasa Penilaian

- Cut - Kemudahan Latihan Secara Pakej, Bahagian

Khidmat Pengurusan sekurang-kurangnya

dua (2) minggu sebelum makmal bermula.

Dokumen lengkap LMP III terdiri daripada:

a. Borang Permohonan Latihan/Program
Secara Pakej (LMP III);

b. Sebut harga daripada penyedia
kemudahan latihan;

c. Jadual kelayakan peserta;
d. Ringkasan perbandingan harga pakej;

dan
e. Dokumen sokongan yang lain

antaranya sijil pendaftaran
Kementerian Kewangan, Sijil Akuan
Pendaftaran Syarikat Bumiputera, Sijil
SSM, penyata akaun bank, sijil halal,
tentatif program/projek.

11. Menghadiri dan membuat pembentangan Urus setia Makmal VE
pelaksanaan Kursus/Bengkel dalam
mesyuarat Jawatankuasa Penilaian
Kemudahan Latihan Secara Pakej untuk
perakuan kelulusan LMP III.

60

GARIS PANDUAN PELAKSANAAN PENGURUSAN NILAI BAGI PROJECT PEMBANGUNAN
JABATAN PERAIRAN DAN SALIRAN MALAYSIA (JPS)

BIL PROSES KERJA TINDAKAN BAB 3
Urus setia Makmal VE
12. Terima kelulusan daripada Jawatankuasa Urus setia Makmal VE - Cut -
Penilaian Kemudahan Latihan Secara Pakej
melalui Bahagian Khidmat Pengurusan. Urus setia Makmal VE
Urus setia Makmal VE
13. * Sekiranya kos perolehan melebihi
RM20 ribu

Menyediakan Kertas perakuan dan
melaksanakan Jawatankuasa Penilaian
Sebut harga peringkat Bahagian penganjur.
Dokumen Sebut Harga atau Kertas Perakuan
terdiri daripada:

a. Kertas Perakuan;
b. Jadual Perkhidmatan Secara Pakej

Bagi Penganjuran Majlis/Acara Rasmi
Kerajaan Mengikut Susunan Harga;
c. Laporan Penilaian Perkhidmatan
Secara Pakej;
d. Salinan sebut harga penyedia
kemudahan seminar termasuk sijilsijil
yang berkaitan;
e. Kelulusan Jawatankuasa Latihan
Penilaian Tatacara Perolehan
Perkhidmatan Kemudahan Latihan
Secara Pakej (Kelulusan BKP);
f. Pekeliling 1PP-P.K 7.1 Perolehan
Perkhidmatan Kemudahan Latihan
Secara Pakej (sebagai lampiran);
g. Surat Pelantikan Jawatankuasa
Penilaian Sebut harga.

13. * Sekiranya kos perolehan melebihi
RM20 ribu

Sediakan memo dan hantar Perakuan
Penilaian Jawatankuasa Sebut harga ke
Bahagian Ukur Bahan dan Pengurusan
Kontrak (BUBPK) sebanyak empat (4)
salinan termasuk Salinan Asal.

13. * Sekiranya kos perolehan melebihi
RM20 ribu

Hadiri Mesyuarat Jawatankuasa Sebut Harga.

61

JABATAN PENGAIRAN BIL PROSES KERJA TINDAKAN
DAN SALIRAN MALAYSIA
16. * Sekiranya kos perolehan melebihi Urus setia Makmal VE
62 RM20 ribu

Terima kelulusan Jawatankuasa Sebut Harga.

17. Pengisian maklumat pembekal ke dalam Urus setia Makmal VE
sistem ePerolehan dan jana Surat Setuju
BAB 3 Terima (SST) melalui sistem.
Dokumen SST yang diperlukan adalah
seperti berikut:

- Cut - a. Salinan Asal SST
b. Nama pembekal dan no. Pendaftaran

syarikat disertakan dan dinyatakan
dalam borang permohonan
c. Vot Aktiviti Bayaran Dan Kod Bidang/
Objek sebut harga;
d. Kelulusan Jawatankuasa Penilaian
Kemudahan Latihan Secara Pakej;
e. Kelulusan Jawatankuasa Sebut Harga;
f. Salinan penyata akaun bank
pembekal; dan
g. Sijil pendaftaran Kementerian Kewangan dan
Sijil Akuan Pendaftaran Syarikat Bumiputera.

18. Menyediakan permohonan Nota Minta untuk Urus setia Makmal VE
urusan Pesanan Kerajaan (LO) sebaik sahaja
kelulusan diperolehi atau selewat-lewatnya
tujuh (7) hari bekerja sebelum program/
projek berjalan. Dokumen yang terlibat
adalah seperti berikut:

a. Borang Permohonan Nota Minta;
b. Nama pembekal dan no. Pendaftaran

syarikat disertakan dan dinyatakan
dalam borang permohonan;
c. Vot Aktiviti Bayaran Dan Kod Bidang/
Objek sebut harga;
d. Senarai nama Ahli Makmal;
e. Surat Kelulusan Jawatankuasa Penilaian
Kemudahan Latihan Secara Pakej
f. Salinan Borang LMP III
g. Salinan penyata akaun bank
pembekal; dan
h) Sijil pendaftaran Kementerian
Kewangan dan Sijil Akuan Pendaftaran
Syarikat Bumiputera.

GARIS PANDUAN PELAKSANAAN PENGURUSAN NILAI BAGI PROJECT PEMBANGUNAN
JABATAN PERAIRAN DAN SALIRAN MALAYSIA (JPS)

BIL PROSES KERJA TINDAKAN

19. Menyediakan dan mengeluarkan surat Urus setia Makmal VE
pengesahan tempahan kepada pihak
penyedia kemudahan latihan.

20. Edaran surat jemputan makmal dan Urus setia Makmal VE
mendapatkan maklum balas kehadiran Ahli
Makmal sekurang-kurangnya 2 minggu BAB 3
sebelum makmal bermula.
Edaran jemputan kepada ahli makmal - Cut -
antaranya :

a. UPE JPM– BPN
b. UPE JPM– BEASSA
c. MOF
d. Kementerian
e. Pemilik Projek
f. JPS Negeri dan Daerah
g. Pejabat Pelaksana
h. SME
i. Stakeholder yang berkaitan

* Nota : Kemaskini bilangan peserta/jumlah
bilik sekiranya terdapat perubahan dan
maklum kepada pihak penyedia kemudahan
latihan dalam tempoh 1 minggu sebelum
makmal bermula.

21. Memastikan dokumen/peralatan makmal i. Urus setia Makmal
yang diperlukan lengkap dan mencukupi. VE

a. Alat tulis, kertas A4/A3; ii. Pemilik Projek
b. Printer;
c. Projector; dan
d. Kabel Elektrik (Extension wire)

Jadual 22 : Ringkasan Proses Kerja Sebelum Makmal VE

63

JABATAN PENGAIRAN
DAN SALIRAN MALAYSIA

3.5.2 Semasa Makmal VE

BIL PROSES KERJA TINDAKAN
Urus setia Makmal VE
1. Pendaftaran Ahli Makmal dan borang
tapisan integriti (Integrity Pact). i. Pemilik Projek
ii. Ahli Makmal
2. Penyediaan laporan dan pembentangan
BAB 3 hasil cadangan makmal untuk mendapatkan
persetujuan dan komitmen stakeholder/
pengurusan atasan Kementerian/agensi.

3. Menyelaras dan menguruskan sesi sign-off Urus setia Makmal VE
perakuan hasil cadangan/rumusan makmal.

4. Sesi pembentangan hasil laporan makmal i. Pengurusan Atasan
kepada pengurusan atasan semasa sesi JPS
sign-off
ii. Ketua Fasilitator
iii. Pemilik Projek

Jadual 23 : Ringkasan Proses Kerja Semasa Makmal VE

- Cut - 3.5.3 Semasa Makmal VE

BIL PROSES KERJA TINDAKAN

1. Penyediaan dokumen pembayaran. Urus setia Makmal VE

Dokumen Wajib:

a. Pesanan Kerajaan (LO)/SST yang
b. ditandatangani oleh penyedia kemudahan;
c. Invois;
d. Nota kredit (jika terdapat penjimatan);
e. Sijil pendaftaran Kementerian Kewangan dan

Sijil Akuan Pendaftaran Syarikat Bumiputera;
dan
Borang pengesahan siap kerja/
perkhidmatan/ bekalan.

* Nota : Dokumen pembayaran perlu
diserahkan kepada Unit Kewangan,
Bahagian Khidmat Pengurusan dalam
tempoh 7 hari selepas selesai makmal.

2. Penyediaan laporan makmal Pemilik Projek

64

GARIS PANDUAN PELAKSANAAN PENGURUSAN NILAI BAGI PROJECT PEMBANGUNAN
JABATAN PERAIRAN DAN SALIRAN MALAYSIA (JPS)

BIL PROSES KERJA TINDAKAN

3. Semakan laporan makmal i. Ketua Fasilitator BAB 3
ii. Urus setia
4. Pemurnian laporan makmal (sekiranya perlu)
Makmal VE
5. Pembentangan akhir laporan kepada
pengurusan atasan dan urusan Pemilik Projek
menandatangani laporan makmal. Urus setia Makmal
VE
6. Cetakan dan penjilidan laporan makmal.
i. Bilangan laporan perlu dibuat Pemilik Projek
sekurang-kurangnya 11 salinan;
ii. Salinan laporan akan diedar dan disimpan - Cut -
oleh:
c. BPN, UPE (1 salinan),
d. BEASSA, UPE (1 salinan),
e. JAN (1 salinan),
f. MOF (1 salinan),
g. Urus setia Makmal VA (1 salinan),
h. Urus setia Makmal VE (1 salinan),
i. Pemilik Projek (2 salinan),
j. JPS Negeri yang terlibat (1 salinan),
k. JPS Daerah yang terlibat (1 salinan),
l. Pejabat pelaksana projek yang terlibat
(1 salinan).

7. Edaran laporan makmal kepada agensi/ BKor
bahagian yang terlibat.

8. Mengemukakan kertas permohonan Notis i. Pemilik Projek
Perubahan (NOC) kepada BKor untuk ii. BKor
pengesyoran Kementerian seterusnya
kelulusan UPE JPM.

9. Pengemaskinian Sistem MyProjek selepas BKor
kelulusan UPE JPM.

Jadual 24 : Ringkasan Proses Kerja Selepas Makmal VE

65

BAB 3 JABATAN PENGAIRAN
DAN SALIRAN MALAYSIA
- Cut -
EMPANGAN TIMAH TASOH, PERLIS

72

PROSEDUR BAB 4
SEMAKAN NILAI
(VALUE REVIEW
– VR)

- Cut -

BAB 4 JABATAN PENGAIRAN
DAN SALIRAN MALAYSIA
- Cut -
TAPAK UJIAN STESEN MOCKUP JPS AMPANG

72

GARIS PANDUAN PELAKSANAAN PENGURUSAN NILAI BAGI PROJECT PEMBANGUNAN
JABATAN PERAIRAN DAN SALIRAN MALAYSIA (JPS)

4. PROSEDUR SEMAKAN NILAI PRA MAKMAL
(VALUE REVIEW – VR)
MAKLUMAT
Kajian Semakan Nilai atau Value Review (VR) merupakan kitaran akhir proses Pengurusan
Nilai. Kajian VR bertujuan untuk mengukur sejauh mana sesebuah program/projek telah ANALISIS
mencapai fungsi, objektif dan tahap keberkesanan yang disasarkan. la juga bertujuan untuk
melihat sama ada penambahbaikan lanjut masih diperIukan selain mendapatkan lesson BAB 4
learnt untuk kebaikan program/projek yang seterusnya. Kajian VR dilaksanakan selepas
sesebuah program/projek siap dan telah mula digunakan. Cadangan tempoh yang biasa
digunakan ialah enam bulan hingga satu tahun selepas sesebuah program/projek siap dan
digunakan bergantung pada jenis program/ projek dan keadaan semasa. Kajian VR perlu
dilakukan oleh satu kumpulan yang terdiri dari pasukan yang telah melaksanakan
program/projek tersebut dan disertai juga oleh sekumpulan ahli berkecuali (wakil pengguna,
agensi pusat dan lain-lain). Kajian VR juga tidak bertujuan mencari salah atau menunding jari
kepada isu atau masalah yang timbul dalam pelaksanaan projek, tetapi agar boleh dijadikan
panduan dalam pelaksanaan projek yang serupa pada masa akan datang dan agar tidak
mengulangi kesilapan yang sama.

4.1 Peringkat Pra-Makmal VR PENILAIAN

4.1.1 Fasa Penetapan Skop dan Hala Tuju

Sebelum kajian VR dimulakan, adalah penting untuk pihak kementerian atau PASCA
agensi pusat melihat skop program/projek yang telah dilaksanakan sama ada
memenuhi keperluannya. Adalah penting untuk merumuskan objektif kajian
yang realistik dan boleh dicapai dengan mengambil kira kekangan kos dan
masa. Terdapat enam bidang utama yang boleh diberi tumpuan semasa kajian
VR iaitu:

Objektif yang ditetapkan semasa Ketepatan masa penyampaian
perancangan program/projek program/projek;
sama ada tercapai atau tidak;

Skop dan fungsi yang telah Kaedah perolehan program/ - Cut -
disiapkan sama ada memenuhi projek dilaksanakan dengan
skop atau fungsi yang dirancang; teratur dan telus; dan

Kos meningkat termasuklah kos Kualiti program/projek yang
pelaburan, kos operasi dan kos disiapkan memenuhi keperluan
senggaraan berada di paras dan hasrat pengguna.
yang munasabah;

69

JABATAN PENGAIRAN
DAN SALIRAN MALAYSIA

LAMKAM ARP Jadual 25 menunjukkan aktiviti yang terdapat di dalam Fasa Penetapan Skop
dan Hala Tuju.

TAMULKAM Aktiviti Aktiviti Tindakan Alat Dan Kaedah
Utama
Menetapkan: Pemilik Dokumen
Penetapan Senarai keutamaan Projek Rancangan
Skop kajian Malaysia (Teras1- 5)

SISILANA Isu-isu yang ingin Soalan-soalan
diketengahkan asas:
BAB 4 - How else may the
Ukuran function be
perbandingan yang performed?
akan digunakan - What else will
perform the same
Konteks kajian function?;
Sumber yang
boleh digunakan Template: “can
we”
NAIALINEP
Penetapan Mengenal pasti: Pemilik Keratan akhbar
Hala Objektif kajian Projek dan atau kenyataan
Tuju Kajian Stakeholders rasmi dan
Perkara yang sebagainya
ACSAP menjadi keprihatinan
stakeholders

Jadual 25 : Aktiviti Fasa Penentuan Skop dan Hala Tuju Pra Makmal VR

- Cut -

70

GARIS PANDUAN PELAKSANAAN PENGURUSAN NILAI BAGI PROJECT PEMBANGUNAN
JABATAN PERAIRAN DAN SALIRAN MALAYSIA (JPS)

4.1.2 Fasa Penentuan Sumber PRA MAKMAL

Sumber dan rangka kerja perlu dirancang supaya mencapai objektif yang MAKLUMAT
telah ditetapkan disamping berupaya mencapai hasil kajian atau
pengukuran perbandingan antara program/projek yang ada dengan apa
yang dirancangkan. Jadual 26 menunjukkan aktiviti yang terdapat di dalam
Fasa Penentuan Sumber:

Aktiviti Aktiviti Tindakan Alat Dan Kaedah
Utama
Membuat Pemilik Laporan Makmal VA
Menentukan
keperluan pertimbangan untuk: Projek dan Laporan Makmal VE ANALISIS
sumber dan Cadangan kos,
menetapkan mengenal pasti aspek Stakeholders peserta dan tempoh
rangka kerja kajian
Kajian program/projek yang Laporan kemajuan
Laporan perolehan
perlu dikaji Dokumen kontrak
Dokumen
menetapkan sumber pengurusan kontrak PENILAIAN BAB 4
yang bersesuaian Persetujuan
(bilangan peserta, kos, Pengurusan
masa dan tenaga) Tertinggi
dengan kajian

PASCA

Jadual 26 : Aktiviti Fasa Penentuan Sumber Pra Makmal VR

- Cut -

71

JABATAN PENGAIRAN
DAN SALIRAN MALAYSIA

LAMKAM ARP 4.1.3 Fasa Pengumpulan Data

TAMULKAM Fasa Pengumpulan Data membolehkan data-data yang sesuai dapat
dikumpulkan termasuk data pelaksanaan program/projek yang serupa dan
juga liputan kawasan yang berbeza. Kaedah pengumpulan yang sesuai
penting bagi memastikan data relevan diperolehi. Jadual 27 menerangkan
aktiviti dalam Fasa Pengumpulan Data untuk memulakan proses semasa
Makmal Semakan Nilai.

BAB 3 Aktiviti Aktiviti Tindakan Alat Dan Kaedah
Utama
SISILANA Mengumpul data dari Pemilik Laporan Makmal VA
Pengumpulan pelbagai sumber yang Projek dan Laporan Makmal VE
Data berkaitan dengan Stakeholders Laporan kemajuan
perancangan dan Laporan perolehan
pelaksanaan
program/projek Dokumen Kontrak
Dokumen/maklumat
- Cut - NAIALINEP pengurusan projek/
kontrak
ACSAP Minit mesyuarat
Soal selidik,
temuduga,
pemerhatian dan
sebagainya

Jadual 27 : Aktiviti Fasa Pengumpulan Data Pra Makmal VR

72

GARIS PANDUAN PELAKSANAAN PENGURUSAN NILAI BAGI PROJECT PEMBANGUNAN
JABATAN PERAIRAN DAN SALIRAN MALAYSIA (JPS)

4.1 Proses Makmal VR

4.2.1 Fasa Maklumat PRA MAKMAL

Secara umumnya, Makmal VR akan dimulakan dengan proses memahami MAKLUMAT
kedudukan terkini sesebuah program/projek serta kekangan yang
mempengaruhi keputusan-keputusan yang telah dibuat semasa
perancangan dan pelaksanaannya. Fasa Maklumat membolehkan semua
Ahli Makmal mendapat kefahaman yang sama berkenaan isu yang
berkaitan dengan program/projek tersebut. Jadual 28 menunjukkan aktiviti
yang terdapat di dalam Fasa Maklumat.

Aktiviti Aktiviti Tindakan Alat Dan Kaedah
Utama
Taklimat proses Pemilik Panduan Pengurusan ANALISIS
Penerangan Makmal Projek dan Nilai
atau taklimat Stakeholders
berdasarkan Pengenalan Ahli Dokumen seperti di
maklumat Makmal - Fasa Maklumat BAB 4
Pra- Kajian Pelantikan Ketua - Matlamat dan
Taklimat program/
projek kepada Ahli objektif PENILAIAN
Makmal
Brif projek PASCA
Meneliti Laporan Dokumen kontrak
Makmal VA dan Laporan kemajuan
Laporan Makmal VE
Laporan perolehan
Meneliti aspek dan Minit mesyuarat
isu berkaitan:
Aduan dan lainlain
Objektif
Skop Ahli Makmal
Kos
Masa - Cut -
Perolehan
Kualiti dan lainlain
Pertanyaan atau
kuiri Ahli Makmal

Penerangan aspek Pakar atau Kepakaran
khusus oleh SME orang Manual-manual
jika perlu. berpengalaman Laporan kemajuan
dalam bidang
yang
berkenaan
dengan isu.

73

JABATAN PENGAIRAN
DAN SALIRAN MALAYSIA

Aktiviti Aktiviti Tindakan Alat Dan Kaedah
Utama
LAMKAM ARP Mendapatkan Pemilik Kajian-kajian
Penerangan maklumat tambahan Projek, berkaitan projek
atau taklimat (sepanjang tempoh fasilitator
berdasarkan Makmal) dan
maklumat Ahli Makmal
Pra- Kajian Lawatan tapak

TAMULKAM Jadual 28 : Aktiviti Fasa Maklumat Makmal VR

SISILANA 4.2.2 Fasa Penelitian Maklumat dan Latar Belakang

Di dalam fasa ini, semua Ahli Makmal perlu membuat kajian atau semakan
terhadap latar belakang program/projek atau kajian dan memahirkan diri
dengan segala maklumat untuk memastikan kelancaran kajian.

BAB 4 NAIALINEP Aktiviti Aktiviti Tindakan Alat Dan Kaedah
Utama
ACSAP Mengkaji dan meneliti : Pemilik Kajian kemungkinan
Maklumat Projek, As Tendered Detailed
dan latar isu-isu berkaitan Ahli Makmal Abstract (ATDA)
belakang andaian dan dan As Completed
program/ kekangan yang Stakeholders Detailed Abstract
projek wujud semasa (ACDA)
pelaksanaan
program/projek Laporan Makmal VA
Laporan Makmal VE
kronologi aktiviti yang Laporan reka bentuk
terjadi sepanjang akhir
perancangan dan Dokumen kontrak
pelaksanaan Laporan kemajuan
program/projek
Laporan perolehan
- Cut - Notis Perubahan
(NOC)

Maklumat Sistem
MyProjek
Minit mesyuarat
Surat-surat rasmi
Lain-lain laporan
atau maklumat dan
sebagainya (contoh
: keratan akhbar)

Jadual 29 : Aktiviti Fasa Penelitian Maklumat dan Latar Belakang Makmal VR

74

4.2.3 Fasa Penganalisisan dan Perbandingan Data PRA MAKMAL

Data dan maklumat yang telah dikumpul pada fasa sebelumnya, dianalisis
dengan menghubungkaitkan objektif kajian. Penekanan diberikan kepada
pentafsiran data yang tepat menggunakan sistem pengurusan data yang
efektif.

Aktiviti Aktiviti Tindakan Alat Dan Kaedah MAKLUMAT
Utama
Menganalisis Pemilik Prinsip Pareto
Analisis Objektif projek
data dan data yang dikumpul Projek, Laporan Makmal VA
maklumat Laporan Makmal VE
program/ serta kaitan dengan Ahli Makmal
projek As Tendered
isu-isu dan Detailed Abstract
(ATDA)
Stakeholders As Completed ANALISIS
Detailed Abstract
Mengaitkan analisis (ACDA)

dengan objektif, skop, Notis Perubahan
(NOC)
kos, masa, kaedah
Maklumat Sistem
perolehan, kualiti dan MyProjek BAB 4

lainlain PENILAIAN

Mengenal pasti
isu-isu penting

Jadual 30 : Aktiviti Fasa Penganalisisan dan Perbandingan Data Makmal VR PASCA

- Cut -

75

JABATAN PENGAIRAN
DAN SALIRAN MALAYSIA

LAMKAM ARP 4.2.4 Fasa Penyediaan Laporan

TAMULKAM Di dalam fasa ini, isu penting yang memberi kesan kepada program/projek
sepatutnya telah dikenal pasti dan rumusan yang mengandungi ‘lesson
learnt’, penambahbaikan terhadap kaedah, peraturan serta strategi
pelaksanaan projek pembangunan Kerajaan. Laporan tersebut perlu
mengandungi ringkasan analisis yang dibuat dan disertakan dengan
langkah mengatasi kelemahan dan/atau kenyataan tentang kebaikan (best
practices) sedia ada yang perlu dikekal atau ditingkatkan.

Aktiviti Aktiviti Tindakan Alat Dan Kaedah
Utama
SISILANA Menyusun Pemilik Ringkasan eksekutif
Penyediaan hasil Makmal Projek,
Laporan merangkumi: Fasilitator Maklumat asas
Makmal projek (objektif, skop
dan lain-lain)
BAB 4 maklumat asas projek Cadangan
penambahbaikan
NAIALINEP penemuan dan Pelan tindakan
rumusan Makmal Senarai kehadiran
cadangan Penghargaan
penambahbaikan

Pelan Tindakan

ACSAP Jadual 31 : Aktiviti Fasa Penyediaan Laporan Makmal VR

- Cut -

76

GARIS PANDUAN PELAKSANAAN PENGURUSAN NILAI BAGI PROJECT PEMBANGUNAN
JABATAN PERAIRAN DAN SALIRAN MALAYSIA (JPS)

4.2.5 Peringkat Pasca Makmal VR

Melalui Kajian Semakan Nilai, cadangan dan rumusan yang dibuat dapat
dijadikan input untuk menambah baik sistem penyampaian dalam
pelaksanaan projek pembangunan Kerajaan. Hasil kajian ini perlu
dihubungkan melalui mekanisma yang khusus dalam penggubalan dasar,
perancangan dan pelaksanaan program/projek. Kerajaan mengambil kira
pandangan dan cadangan yang telah dilaporkan. Selain itu, kementerian
dan Jabatan boleh mengambil manfaat daripada kajian yang dibuat untuk
membantu dalam memperbaiki prosedur kerja di jabatan masing-masing.
Disamping itu, maklumat dan laporan juga perlu diedarkan kepada Jabatan
dan agensi pusat yang terlibat bagi memastikan cadangan dan saranan ini
diambil kira dalam kitaran perancangan dan pelaksanaan program/projek
secara menyeluruh.

BAB 4

- Cut -

77

BAB 4

- Cut -

RANCANGAN TEBATAN BANJIR LEMBANGAN SUNGAI MUAR JOHOR
- PEMBINAAN PINTASAN BELEMANG DI SUNGAI MUAR

LAPORAN BAB 5
PENGURUSAN
NILAI

- Cut -

BAB 5

- Cut -

PENGINDAHAN DAN PEMBERSIHAN SUNGAI MELAKA (PARCEL 2)

GARIS PANDUAN PELAKSANAAN PENGURUSAN NILAI BAGI PROJECT PEMBANGUNAN BAB 5
JABATAN PERAIRAN DAN SALIRAN MALAYSIA (JPS)
- Cut -
5. LAPORAN PENGURUSAN NILAI
i. Laporan Makmal Pengurusan Nilai yang merangkumi disiapkan peringkat Kajian Nilai
(VA), Kejuruteraan Nilai (VE) dan Semakan Nilai (VR) yang telah disiap dan dijilid
merupakan dokumen terperingkat. Setiap pihak yang terlibat perlulah mematuhi Arahan
Keselamatan dan peraturan-peraturan yang sedang berkuatkuasa;
ii. Laporan Makmal VA, VE dan VR disiapkan dan ditandatangani bersama oleh pihak yang
berkepentingan;
iii. Setiap Laporan Makmal telah tersedia sebelum pelaksanaan proses Makmal yang
berikutnya;
iv. Pemilik Projek perlu memastikan sebarang perubahan dasar, keputusan dan/atau
arahan baharu daripada mana-mana pihak yang dibuat selepas persetujuan makmal
ditandatangani, tidak dimasukkan atau dianggap sebagai sebahagian keputusan
makmal;
v. Pemilik Projek perlulah bertanggungjawab mengambil tindakan susulan bagi
memastikan apa-apa keputusan/persetujuan yang telah dicapai dalam makmal dipatuhi
dan dilaksanakan;
vi. Keperluan sebarang dokumen sokongan yang berkaitan seperti brif projek, justifikasi
skop, butiran anggaran kos, senarai peralatan dan/atau sistem yang dipersetujui dan
lain-lain maklumat sebagai lampiran kepada laporan.

81

BAB 5

- Cut -

PROJEK PEMULIHARAAN MUARA SUNGAI BESUT, TERENGGANU