มาตราตัวสะกดมนตรา

มาตราตัวสะกดมนตรา ตอน มาตราตัวสะกดไม่ตรงรูป เล่มน้ีเป็นหนังสืออ่าน
เสริมเพ่ิมความรู้ รายวิชาภาษาไทย จัดทาขึ้นเพื่อใช้ประกอบการเรียนการสอน
เร่อื ง มาตราตวั สะกด และให้นักเรียนหรือผู้ที่สนใจอ่านเสริมนอกเวลาเรียน ในเล่มน้ีนั้น
จะประกอบไปด้วยวา่ มาตราตวั สะกดคืออะไร แบ่งเป็นกี่ประเภท มาตราตัวสะกดไม่ตรง
รูปมีอะไรบ้าง ตัวอย่างของคาในมาตราต่าง ๆ ซึ่งนักเรียนหรือผู้ที่สนใจจะได้รับความรู้
เหล่าน้ีทั้งหมด และสนุกเพลิดเพลินไปกับการผจญภัยของแก้วตานักเรียนฝึกหัดของ
ปราสาทเวทมนตร์

ผู้จัดทาก็ขอให้นักเรียนหรือผู้ที่สนใจได้รับความรู้จากหนังสือเล่มนี้ไม่มากก็น้อย
และขอให้สนุกกบั การอ่านหนงั สือเลม่ น้ี

อัครวฒั น์ สทุ ธิหลอ่
ผู้จดั ทา



ณ ห้องโถงในปราสาทเวทมนตร์

“มาตราตัวสะกด คืออะไรนะ สงสัยจังเลย” แก้วตานักเรียนฝึกหัดบ่น
ดว้ ยความสงสยั

“มาตราตัวสะกด ก็คือ พยัญชนะที่ประกอบอยู่ท้ายสระ และมีเสียง
ประสมเข้ากับสระ มาตราตัวสะกดมีอยู่ ๘ แม่ ได้แก่ แม่กง แม่กน แม่กม
แม่กก แมก่ ด แม่กบ แม่เกย และแม่เกอว” คุณครูปราชญ์พูดข้ึนหลังจากได้ยิน
เด็กหญงิ บน่ อยู่คนเดียว

๑

๒

“แล้วแม่ ก กา หายไปไหนคะ บางทีก็บอก ๙ บางทีก็บอก ๘”
แกว้ ตาถามขึน้

“มา ๆ เด๋ียวครูเล่าให้ฟัง มาตรา ก กา หรือ แม่ ก กา คือ คําหรือ
พยางค์ทไ่ี ม่มพี ยัญชนะเปน็ ตวั สะกด โดยอา่ นออกเสียงเป็นสระ เช่น หู ตา
ขา ลา กา ปลา เสือ โต๊ะ ตู้ ประตู ฯลฯ ทั้งน้ี แม่ ก กา เป็นหน่ึงใน
มาตราไทย แต่ไม่ถือว่าเป็นมาตราตัวสะกด เนื่องจากไม่มีพยัญชนะ
ต่อท้าย ดังนั้นอาจกล่าวได้ว่า มาตราตัวสะกด มี ๘ มาตรา แม่กง แม่กน
แม่กม แมก่ ก แมก่ ด แมก่ บ แม่เกย และแมเ่ กอว น่นั เอง”

“แตห่ นูก็ยังสงสัยอยคู่ ่ะ ว่าคําที่อยใู่ นมาตราแม่ ก กา มีอะไรบ้าง”
“คําในแม่ ก กา ก็ยกตัวอย่างเช่นคําว่า หู ตา ขา ลา กา ปลา เสือ
โต๊ะ ตู้ ประตู ซึ่งก็ยังมีอกี มากมายหลายคํา ไม่ใช่มีเพียงแค่นี้นะเด็กน้อย”
คณุ ครปู ราชญพ์ ูดกบั แก้วตาดว้ ยน้ําเสียงอ่อนโยน

๓

“อีกคําถามค่ะ หนูก็ยังไม่ค่อยเข้าใจเท่าไหร่เรื่องมาตราตัวสะกดไม่
ตรงมาตรา คณุ ครปู ราชญช์ ่วยยกตัวอยา่ งให้เขา้ ใจเพมิ่ มากขนึ้ ไดไ้ หมคะ”

“ได้สิเด็กน้อย เด๋ียวครสู ่งเธอไปยังดินแดนมาตรา ก กา และมาตรา
ตัวสะกดไมต่ รงมาตราท้งั ๔ มาตรา เพอ่ื จะได้เข้าใจและเห็นภาพมากข้ึน”
เม่ือคุณครูปราชญ์พูดจบก็ร่ายคาถาเปิดประตูแห่งการเดินทางให้แก้วตา
ไปยงั ดินแดนมาตราแม่ ก กา ดนิ แดนแรก

และการผจญภัยในโลกมาตราตวั สะกดจึงเร่มิ ต้นขน้ึ

๔

“ยินดีตอ้ นรบั สูด่ นิ แดนแม่ ก กา”

พอแกว้ ตามาถึงดนิ แดนแห่งน้ีก็ได้ยินเสียงเจื้อยแจ้วจากเหล่าโจรสลัดน้อย
ทีก่ าํ ลงั ยนื ต้อนรบั อยู่

“สวสั ดจี ้า พวกเราเหล่าโจรสลัดนอ้ ยจะมาสอนเธอเรื่องแม่ ก กา เอง”
“ขอบใจมาก ๆ นะ ฉันก็พอรู้เรื่องมาบ้าง ว่าแม่ ก กา เป็นหน่ึงใน
มาตราไทย แตไ่ มถ่ อื ว่าเปน็ มาตราตัวสะกด”
“ใช่แล้ว คําในแม่ ก กา เป็นคาที่ไม่มีพยัญชนะเป็นตัวสะกด ท้ายคา
หรอื ทา้ ยพยางค์ อ่านออกเสยี งสระโดยไมม่ ีเสียงพยัญชนะ”
“เข้าใจแล้ว พวกเธอช่วยยกตัวอย่างคําให้ฉันดูได้ไหมเหล่าโจรสลัดน้อย”
แกว้ ตาพูดขอรอ้ ง เพราะเธอกย็ งั ไม่รู้ว่าคําแม่ ก กา เป็นอยา่ งไรบ้าง
“ตามพวกเรามาเลย เดี๋ยวยกตวั อย่างใหด้ ู”

๕

๖

“เป็นยังไงบ้าง พอเข้าใจและเห็นภาพมากข้ึนแล้วใช่ไหม” เหล่าโจรสลัด
นอ้ ยถาม

“มากข้ึนแล้ว ขอบคุณพวกเธอมากนะ ฉันคงต้องไปดินแดนต่อไปแล้ว”
แก้วตากล่าวขอบคุณ แต่ก่อนจะไปเหล่าโจรสลัดน้อยก็ได้ให้บทท่องจามาตรา
ตัวสะกดแม่ ก กา ไว้ฝกึ อา่ น

บทท่องจามาตราตัวสะกดแม่ ก กา
แมไ่ กอ่ ยู่ในตะกร้า ไข่ไข่มาส่ีห้าใบ

อแี มก่ ากม็ าไล่ อแี ม่ไก่ไลต่ ีกา
หมาใหญ่กไ็ ลเ่ หา่ หมูในเล้าแลดหู มา

ปแู สมแลปูนา กะปูม้าปูทะเล
เตา่ นาและเตา่ ดาํ อยใู่ นน้าํ กะจระเข้

ปลาทูอยทู่ ะเล ปลาขเ้ี หร่ไมส่ ู้ดี

๗

ใหเ้ ขียนคาแม่ ก กา ที่นักเรียนรู้จกั มาอยา่ งนอ้ ย ๑๕ คา

๘

“ว้าว ท่ีนี่ทําไมสวยจังเลย แต่ถังน้ําอันนี้ก็หนัก ว่าจะเอาน้ําทะเลไปฝาก
คุณครูสักหนอ่ ย” แกว้ ตาบน่ เลก็ นอ้ ยพร้อมมือที่กาํ ลังหวิ้ ถงั น้าํ มา

“มีอะไรใหช้ ่วยไหม” สองเอลฟ์ประจาํ ดนิ แดนมาตราแม่ กก ถามข้ึน
“ทีน่ ี่ใช่ดินแดนมาตราแม่ กก หรอื ไม่ ฉันอยากรู้ว่ามาตราแม่ กก คืออะไร
คณุ ครขู องฉนั เลยส่งมาทน่ี ี่”
“ใช่แล้ว เด๋ียวพวกฉันเล่าให้ฟัง แม่ กก เป็นมาตราตัวสะกดที่ไม่ตรงรูป
พยัญชนะที่เป็นตัวสะกดในมาตราตัวสะกดแม่ กก คือ อ่านออกเสียง ก
มี ๖ ตวั ได้แก่ ก ข ฃ ค ฅ ฆ ” เอลฟ์ชายอธิบายใหแ้ กว้ ตาฟังอยา่ งต้งั ใจ
“ตอ่ ไปเป็นคาํ ตวั อยา่ งทีพ่ วกเราจะไดย้ กตัวอยา่ งมาให้” เอลฟห์ ญงิ พูดตอ่

๙

๑๐

“เห็นไหมไม่ยากอย่างที่คิดเลยใช่ไหม แต่ก่อนจะไปเราให้บท
อาขยานเธอไว้อ่านตอนเดินทางไปท่ีดินแดนต่อไป เพื่อให้การจํา
ตัวอักษรในมาตราแม่ กก เหล่าน้ีได้ง่ายข้ึน ” เอลฟ์ท้ังสองท่องบท
อาขยานใหแ้ กว้ ตาฟังกอ่ นทีท่ ้ังสองจะบอกลา

บทท่องจําตวั อกั ษรในมาตราตวั สะกดแม่ กก

กอเอ๋ยกอไก่ ขอไขย่ ายสา

ฃอฃวดใสย่ า เอามาครงึ่ โหล

คอควายของใคร อยไู่ รแ่ ตงโม

ฅอฅนตวั โต เล้ยี งโคหลายวัน

ฆอระฆังบ้านครู มองดูนา่ ขนั

เดก็ ตีทกุ วนั เสยี งมันเพราะเอย

๑๑

๑๒

พอสิ้นเสียงการต้อนรับ คู่หูสุนัขจิ้งจอกก็ไม่รีรอที่จะนําเสนอว่ามาตราแม่
กด หมายถงึ อะไร

“มาตราตัวสะกด แม่กด หมายถึง พยัญชนะท่ีเป็นตัวสะกดในมาตรา
ตัวสะกดแม่กด คือ อ่านออกเสียง ด มี ๑๘ ตัว ได้แก่ จ ฉ ช ซ ฌ ฎ ฏ
ฐ ฑ ฒ ด ต ถ ท ธ ศ ษ ส จํากนั ได้ไหมเอ๋ย”

“โอ้โห มีหลายตัวจังเลยจําไม่ได้หรอก พวกเธอพอมีบทร้อยกรองหรือ
เพลงเล็ก ๆ น้อย ๆ ให้ฉันไหม” แก้วตาถามดว้ ยน้ําเสียงอ้อนวอน

“มีสิ พวกเราได้เตรียมไว้ให้แล้ว แต่กอ่ นอ่ืนเราไปดูตัวอย่างของคําที่สะกด
ด้วยมาตราแม่ กด กันก่อนดีกว่า” คู่หูสุนัขจ้ิงจอกพูดเสร็จก็รีบพาแก้วตาไปดู
ตัวอยา่ งของคําทันที

๑๓

ตัวอย่างของคาทีส่ ะกดด้วยมาตราแม่ กด

ตัวสะกดในแม่ กด ตวั อยา่ งของคาํ

จ ตรวจตรา สุจรติ ระเหจ็ พนิ จิ มจั ฉา เกยี จคร้าน ดุจ สมเดจ็
กิจการ พดู เท็จ สาํ เรจ็ เสร็จ

ช ราชาธริ าช พระราชทาน ราชวัง บวช ประโยชน์ พาณิชน์
พระราชดาํ รสั ราชธานี

ซ ก๊าซ

ด กระจาด กะทดั รัด ขนาด นัดดา ขนดั เพนียด แรด
วัด สลดั สะพดั หวดุ หวดิ หฝู าด อดออม อดสู มด

ต จิตใจ อุตสาหกรรม สุภาษิต พนั ธรุ ตั สตั ยา ชีวติ สังเกต
เมตตา ประณีต อุตสาหะ จารีต

ฎ กฎ กฎหมาย กฎเกณฑ์ มงกุฎ

ฏ ปรากฏ รกชัฏ
ฐ อิฐ อฐู ประเสริฐ

ฒ วัฒนา วฒั นธรรม พัฒนา

ถ รถ รถไฟ

ท ประเภท วทิ ยุ วทิ ยาศาสตร์ ประสทิ ธภิ าพ บทบาท
ปราสาท บาท มรรยาท พทั ลุง บริษัท

ธ พโิ รธ อัธยาศัย โกรธ อยธุ ยา

ศ อากาศ ทิศ ประกาศ บรรยากาศ เพศ ปราศจาก ประเทศ

ษ โทษ พษิ ไข้ วิเศษ องั กฤษ เศษ อธษิ ฐาน ตรุษ พิเศษ
ส โอกาส รหสั สวาท มธรุ ส วาสนา รส ตรัส โอรส

๑๔

“อันน้ีเป็นบทร้อยกรองสําหรับตัวสะกดในแม่ กด เอาไว้ฝึกท่องนะ”

ค่หู ูสนุ ขั จง้ิ จอกกล่าวพรอ้ มกับโบกมือ

จอจานใส่ขงิ ฉอฉ่ิงหนง่ึ โหล

ชอชา้ งตัวโต ซอโซเ่ ส้นยาว

ฌอเฌอในนา ฎอชฎาสีขาว

ฎอปฎักด้ามยาว แวววาวสวยดี

ฐอฐานบา้ นโพธ์ิ ฑอนางมณโฑซอ้ื หวี

ฒอผู้เฒา่ ร้อยปี อยากมีเมียงาม

ดอเด็กงว่ งเหงา ตอเตา่ ชอบหาม

ถอถงุ พวกยาม คนขา้ มไปมา

ทอทหารเดินตรง ธอธงขา้ งหนา้

ษอฤาษีลมื ตา ศอศาลามีงาน

สอเสอื เนือ้ หมด เลยอดอาหาร

ท่องอีกไม่นาน กลบั บา้ นเราเอย

๑๕

๑๖

“ตอนนีเ้ ดนิ ทางมาถึงที่ไหนกนั นะ” แกว้ ตามองไปรอบ ๆ บริเวณนัน้ พร้อม
ดหู นงั สือในมอื

“สวัสดีครับ พวกเราหน่วยบินอวกาศน้อยของดินแดนมาตราแม่ กบ
พร้อมใหก้ ารช่วยเหลือ” หน่วยบินอวกาศน้อยพดู ดว้ ยนา้ํ เสียงแข็งแรง

“ฉนั อยากรู้ว่ามาตราแม่ กบ คืออะไร พวกเธอพอชว่ ยบอกได้ไหม”
“มาตราแม่ กบ คือ พยัญชนะท่ีเป็นตัวสะกดในมาตราตัวสะกดแม่กบ
ท่ีอ่านออกเสียง บ และ ตัวสะกดในแม่ กบ มี ๗ ตัว ได้แก่ บ ป ผ ฝ พ
ฟ ภ เปน็ ยงั ไง ไม่อยากเลยใชไ่ หม”
“ไม่อยากเลย แต่ว่าพวกเธอช่วยยกตัวอย่างคําให้ดูหน่อยได้ไหม” แก้วตา
ขอร้องหน่วยบนิ อวกาศน้อยทั้งสอง
“ไดส้ ิ ตามพวกเรามาเลย เดยี๋ วเอาใหด้ ู”

๑๗

๑๘

“โอ้โห ขอบคุณมาก ๆ นะ ท่ีช่วยยกตัวอย่างให้ฉันเข้าใจมากยิ่งขึ้น
แก้วตากล่าวขอบคุณหนว่ ยบินอวกาศทัง้ สอง

“ไม่เป็นไรพวกเราเต็มใจช่วยเหลืออยู่แล้ว” หน่วยบินอวกาศน้อย
กลา่ วดว้ ยความเต็มใจ

“แตก่ ่อนจากลา พวกเรากข็ อฝากบทอาขยานไวใ้ ห้เธอเก็บไว้ฝึกท่อง
ด้วยนะ” หน่วยบินอวกาศน้อยพูดจบก็ท่องบทอาขยานใหแ้ ก้วตาฟังและ
รอ้ งไปพรอ้ ม ๆ กนั อย่างสนกุ สนาน

บอใบไม้หลน่ มาบนปอปลา
ผอผงึ้ บินมา ฝอฝาข้างลงั
พอพานบ้านเรา ภอสาํ เภามถี งั
ฟอฟันเสยี วจัง ต้ังใจจําเอย

๑๙

๒๐

“ยนิ ดีต้อนรับสู่อาณาจักรแม่ กน” เสยี งของเจา้ หญิงกล่าวตอ้ นรับ
“สวสั ดจี ้า ฉันเดนิ ทางมาท่ีน่ี ก็เพ่ือหาคําตอบว่าแม่กนคืออะไร พวก
เธอชว่ ยฉนั ได้ไหม” แกว้ ตาบอกถงึ จดุ ม่งุ หมายของการเดินทางครั้งน้ี
“ได้สิ ก่อนอืน่ เธอต้องรกู้ ่อนนะว่า มาตราตัวสะกดแมก่ น เป็นคาท่ี
ประสมกบั สระตา่ ง ๆ และมี น เป็นตวั สะกด เช่น นาน บิน”
“นอกจากน้ียังมี ญ ณ ร ล ฬ เป็นตัวสะกด และอ่านออกเสียง น
สะกด เช่น คุณ เชิญ พร นวล กาฬ ท้ังหมดนี้ก็เป็นตัวอักษรในมาตรา
ตวั สะกดแม่กนดว้ ย” อัศวนิ พดู เสรมิ ต่อจากเจ้าหญงิ
“เปน็ อย่างน้นี ่ีเอง ว่าแต่คําทมี่ ี น ญ ณ ร ล ฬ ช่วยยกตัวอย่างให้ฉัน
ดูเพิม่ ไดไ้ หม” แก้วตาทําท่าสงสัย
“ไดส้ ิ ตามฉันมาไดเ้ ลย เดี๋ยวพาไปดูเอง” เจา้ หญงิ กล่าวก่อนเดนิ ไป

๒๑

๒๒

“เป็นยงั ไงบา้ งแกว้ ตา พอร้จู ักคาํ ในมาตราแม่ กน เพิ่มขน้ึ แลว้ ใช่
หรือเปล่า” เจา้ หญิงถามแก้วตา

“ใช่แลว้ ขอบคุณพวกเธอทั้งสองมากนะ คงถึงเวลาท่ฉี นั ต้องกลบั
ปราสาทเวทมนตร์ไปหาคุณครูปราชญเ์ สยี ที”

“กอ่ นจะไปฉันมีของมาใหด้ ว้ ย นน่ั คือ ฟกั ทองฮาโลวีนและบทร้อย
กรองที่จะทําใหเ้ ธอจําตวั อกั ษรเหล่านีไ้ ด้ง่ายขนึ้ นะ”

ญอผหู้ ญิงไปเพล ณอเณรเจอเสือ
นอหนูชมิ เกลือ รอเรอื หาปลา
ลอลงิ ซกุ ซน เหน็ คนเข้าหา
เลน่ ลมไปมา ฬอจฬุ าเจ้าเอย

๒๓

๑.
๒.
๓.
๔.
๕.
๖.

๒๔

๒๕

“เปน็ ยังไงบา้ งเด็กนอ้ ย ได้รบั ความรูจ้ ากการไดเ้ ดนิ ทางไปยงั ดนิ แดนตา่ ง
ๆ ไหม” คุณครปู ราชญถ์ าม

“ได้รับอย่างมากมายเลยค่ะ ได้รู้ท้ังมาตราตัวสะกดต่าง ๆ คืออะไร
มีตวั อกั ษรใดบ้างในมาตราตัวสะกดน้ัน ท้ังตัวอย่างของคําในมาตราต่าง ๆ
น่ีไงคะ บทร้อยกรองท่ีคนในแต่ละดินแดนฝากให้หนูเอาไว้มาท่องจํา”
แกว้ ตาพดู ด้วยความภูมใิ จ

“เก่งมาก ๆ เด๋ียวครู ขอทดสอบความรู้หลังจากท่ีได้ไปเรียนมาสัก
นดิ จะได้ไหม”

“ได้ค่ะ คณุ ครู หนูพรอ้ มแลว้ ”

“แบบฝึกหัดแห่งความรอบรู้ และแบบทดสอบหลังเรียน

จงเปดิ ข้ึน !!!”

๒๖

๒๗

๒๘

1. มาตราตัวสะกด คือ ข้อใด
ก. พยญั ชนะทผ่ี สมอยู่ขา้ งหนา้ คา
ข. คาหรอื พยางค์ทไี่ ม่มีพยญั ชนะเป็นตัวสะกด
ค. พยัญชนะทผ่ี สมอยู่ข้างหลงั คาหรอื พยางคใ์ นแม่ กก
ง. พยญั ชนะท่ีประกอบอยทู่ า้ ยสระ และมเี สียงประสมเข้ากบั สระ

2. มาตราตวั สะกดแบ่งเป็นกี่มาตรา
ก. 6 มาตรา
ข. 7 มาตรา
ค. 8 มาตรา
ง. 9 มาตรา

3. ข้อใดเป็น มาตราตวั สะกดไมต่ รงแม่ ท้งั หมด
ก. แม่ ก กา แม่กบ แม่เกอว
ข. แม่กม แมก่ ง แมเ่ กย แมเ่ กอว
ค. แมก่ ด แม่กก แม่กบ แม่กน
ง. แม่เกย แม่กบ แม่กง แม่กก

4. คาวา่ ตาล บญุ ประมาณ อยใู่ นมาตราตัวสะกดใด
ก. แมก่ ก
ข. แม่กด
ค. แมก่ บ
ง. แมก่ น

5. คาวา่ ตา นา อยู่ในมาตราตัวสะกดใด
ก. แมก่ บ
ข. แม่กด
ค. แม่ ก กา
ง. แมเ่ กย

๒๙

6. ข้อใดคอื คาตอบทถ่ี ูกตอ้ งของคาที่สะกดดว้ ย แม่กก
ก. กนิ อยู่
ข. โลภ ตาย
ค. เลข สัก
ง. ดวง ลาก

7. ขอ้ ใดคอื คาตอบท่ีถกู ต้องของคาทส่ี ะกดด้วย แมก่ บ
ก. มาร นลิ
ข. วหิ ค เมฆ
ค. บาท โกรธ
ง. บาป ลาภ

8. ฒ ต ถ ท ธ ศ ษ ส อยู่ในมาตราตัวสะกดใด
ก. แมก่ บ
ข. แมก่ ด
ค. แม่ ก กา
ง. แม่เกย

9. “คุณครพู านกั เรียนไปวัด เพ่อื กราบพระ”
จากข้อความข้างตน้ ข้อใดถกู ต้อง
ก. มตี วั สะกดมาตราแมก่ บ ๒ คา แมก่ น ๒ คา
ข. มีคาอยู่แม่ ก กา ๕ คา
ค. มีตวั สะกดในมาตราแมก่ ก ๓ คา
ง. มีตัวสะกดในมาตราแม่กด ๓ คา

10. “เขามีหนา้ ท่กี ารงาน ทม่ี นั่ คง” จากประโยคขา้ งตน้ มคี าทีอ่ ยู่ในมาตราแม่ กน กี่คา
ก. 1 คา
ข. 2 คา
ค. 3 คา
ง. 4 คา

๓๐