2565-12-15 โรงเรียนคลองขลุงราษฎร์รังสรรค์

โรงเรียน

คลองขลุงราษฎร์รังสรรค์

วันพฤหัสบดีที่ 15 ธ.ค. 2565

กำหนดการค่ายวิทยาศาสตร์สัญจร
ปีการศึกษา 2565

เวลา กิจกรรม สถานที่

นัดหมายเวลา-08.30 น. เดินทางจากมหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชรไปยังโรงเรียน อาคารเรียนและปฏิบัติการทางวิทยาศาสตร์

08.30-08.45 น. นักเรียนลงทะเบียนเข้าร่วมกิจกรรมโดยการแสกน QR

Code Line และเข้าห้องนั่งแยกเป็นกลุ่มจำนวน 4 กลุ่ม

08.30-09.00 น. พิธีเปิด ห้องสำหรับพิธีเปิดปิดกิจกรรม
- กล่าวรายงาน โดยคณบดีคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
09.00-09.50 น. - กล่าวเปิดงาน โดยผู้อำนวยการสถานศึกษา ห้องสำหรับทำฐานกิจกรรม
09.50-10.00 น. - ประธานในพิธี ทีมวิทยากรจากมรภ.กำแพงเพชร ห้องสำหรับทำฐานกิจกรรม
10.00-10.50 น. และคณะครูอาจารย์ถ่ายภาพร่วมกัน ห้องสำหรับพิธีเปิดปิดกิจกรรม
10.50-11.00 น.
11.00-11.50 น. ≤ ≤กิจกรรมฐานการเรียนรู้ที่ 1 ( 50 นาที)
11.50-12.40 น.
รับประทานอาหารว่าง ( 10 นาที)
12.40-13.30 น.
13.30-13.40 น. ≤ ≤กิจกรรมฐานการเรียนรู้ที่ 2 ( 50 นาที)
13.40-14.30 น.
14.30-14.40 น. เปลี่ยนกิจกรรม ( 10 นาที)

≤กิจกรรมแนะแนวการศึกษา ( 50 นาที)

รับประทานอาหารกลางวัน ห้องสำหรับทำฐานกิจกรรม
ห้องสำหรับทำฐานกิจกรรม
≤ ≤กิจกรรมฐานการเรียนรู้ที่ 3 ( 50 นาที)

รับประทานอาหารว่าง ( 10 นาที)

≤ ≤กิจกรรมฐานการเรียนรู้ที่ 4 ( 50 นาที)

เปลี่ยนกิจกรรม ( 10 นาที)

14.40-15.00 น. พิธีปิด ห้องสำหรับพิธีเปิดปิดกิจกรรม
- นักเรียนทำแบบประเมินความเพื่อดาวน์โหลดเกียรติบัตร

ทาง Line
- สรุปการจัดกิจกรรม โดยคณบดี/รองคณบดีคณะวิทยาศาสตร์

และเทคโนโลยี
- คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มอบเกียรติบัตรให้

โรงเรียน (ผู้อำนวยการสถานศึกษาหรือตัวแทนครูรับมอบ)
- กล่าวปิดกิจกรรมโดยผู้อำนวยการสถานศึกษาหรือตัวแทนครู

15.00-16.30 น. เดินทางกลับมหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร จำนวนนักเรียน

228 คนนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6

โรงเรียนคลองขลุงราษฎร์รังสรรค์

พิ ธี ปิ ดปิ ด/กิ จกรรมแนะแนว ห้ องเรี ยนรวม 50 ปี ราษฎร์ รั งสรรค์
ฐาน 1 นวั ตกรรมและธุ รกิ จอาหาร ห้ องปฎิ บั ติ การชี ววิ ยา (437) อาคาร 4 ชั้ น 3
ห้ องปฎิ บั ติ การเคมี (432) อาคาร 4 ชั้ น 3
ฐาน 2 เคมี (ค.บ.) ห้ องปฎิ บั ติ การคอมพิ วเตอร์ 1 (411) อาคาร 4 ชั้ น 1
ฐาน 3 เทคโนโลยี สารสนเทศ ห้ องปฏิ บั ติ การคอมพิ วเตอร์ 2 (441) อาหาร 4 ชั้ น 4
ฐาน 4 วิ ทยาการคอมพิ วเตอร์

1กลุ่มที่ ฐาน 1 นวัตกรรมและธุรกิจอาหาร เรื่อง การตรวจสอบคุณภาพอาหารอย่างง่าย
ฐาน 2 เคมี (ค.บ.) เรื่อง การสังเคราะห์สารหอมด้วยปฏิกิริยาเอสเทอริฟิเคชั่น
09.00-09.50 น. กิจกรรมแนะแนวการศึกษา
10.00-10.50 น. ฐาน 3 เทคโนโลยีสารสนเทศ เรื่อง การสร้างสื่อสร้างสรรค์ด้วยเทคโนโลยีเสมือนจริง (AR)
11.00-11.50 น. ฐาน 4 วิทยาการคอมพิวเตอร์ เรื่อง STICKER LINE DESIGN
12.40-13.30 น.
13.40-14.30 น.

2กลุ่มที่ ฐาน 2 เคมี (ค.บ.) เรื่อง การสังเคราะห์สารหอมด้วยปฏิกิริยาเอสเทอริฟิเคชั่น
ฐาน 3 เทคโนโลยีสารสนเทศ เรื่อง การสร้างสื่อสร้างสรรค์ด้วยเทคโนโลยีเสมือนจริง (AR)
09.00-09.50 น. กิจกรรมแนะแนวการศึกษา
10.00-10.50 น. ฐาน 4 วิทยาการคอมพิวเตอร์ เรื่อง STICKER LINE DESIGN
11.00-11.50 น. ฐาน 1 นวัตกรรมและธุรกิจอาหาร เรื่อง การตรวจสอบคุณภาพอาหารอย่างง่าย
12.40-13.30 น.
13.40-14.30 น. ฐาน 3 เทคโนโลยีสารสนเทศ เรื่อง การสร้างสื่อสร้างสรรค์ด้วยเทคโนโลยีเสมือนจริง (AR)
ฐาน 4 วิทยาการคอมพิวเตอร์ เรื่อง STICKER LINE DESIGN
3กลุ่มที่ กิจกรรมแนะแนวการศึกษา
ฐาน 1 นวัตกรรมและธุรกิจอาหาร เรื่อง การตรวจสอบคุณภาพอาหารอย่างง่าย
09.00-09.50 น. ฐาน 2 เคมี (ค.บ.) เรื่อง การสังเคราะห์สารหอมด้วยปฏิกิริยาเอสเทอริฟิเคชั่น
10.00-10.50 น.
11.00-11.50 น.
12.40-13.30 น.
13.40-14.30 น.

4กลุ่มที่ ฐาน 4 วิทยาการคอมพิวเตอร์ เรื่อง STICKER LINE DESIGN
ฐาน 1 นวัตกรรมและธุรกิจอาหาร เรื่อง การตรวจสอบคุณภาพอาหารอย่างง่าย
0099..0000--0099..5500 นน.. กิจกรรมแนะแนวการศึกษา
ฐาน 2 เคมี (ค.บ.) เรื่อง การสังเคราะห์สารหอมด้วยปฏิกิริยาเอสเทอริฟิเคชั่น
1100..0000--1100..5500 นน.. ฐาน 3 เทคโนโลยีสารสนเทศ เรื่อง การสร้างสื่อสร้างสรรค์ด้วยเทคโนโลยีเสมือนจริง (AR)
1111..0000--1111..5500 นน..
111223...444000---111343...333000 นนน...
13.40-14.30 น.

หมายเหตุ : พักรับประทานอาหารว่างที่ฐานกิจกรรม เช้า 09.50-10.00 น./บ่าย 13.30-13.40 น.

“P

การสงั เคราะห+สารหอมดว/ ยปฏิกิริยาเอสเทอรฟิ เ7 คชั่น

วตั ถุประสงค,การทดลอง
1. เพือ่ ศกึ ษาปฏิกิริยาเอสเทอริฟ6เคชั่น
2. เพ่อื สงั เคราะห?สารท่ีมกี ลิ่นหอมโดยใชปF ฏิกริ ิยาเอสเทอริฟ6เคชน่ั

หลกั การ/ทฤษฎปี ฏิกิริยาเอสเทอริฟเ> คชนั (esterification)
ปฏิกิริยาเอสเทอริฟ6เคชัน (esterification) คือ ปฏิกิริยาการสังเคราะห?สารประกอบเอสเทอร?

(Ester) โดยมีแอลกอฮอล? (Alcohol) และ กรดคาร?บอกซิลิก (Carboxylic acid) เป`นสารตั้งตFน ทำ
ปฏิกิริยาภายใตFสภาวะที่อุณหภูมิ 60-80 ºC และมีกรดซัลฟ6วริก (H2SO4) เป`นตัวเรpง เป`นปฏิกิริยาที่
สามารถผันกลับไดFเรียกวpาปฏิกิริยาการแยกสลายดFวยน้ำ (Hydrolysis) โดยเขียนเป`นสมการไดFดังรูปที่
1.1

R-COOH + R-OH H2SO4 R-COOR + H2O

จากสมการพบวpาหมูpไฮดรอกซิล (-OH) ของกรดอินทรีย?รวมตัวกับโปรตรอน (-H) ของ
แอลกอฮอล? กลายเป`นโมเลกุลของน้ำ สpวนที่เหลือของกรดอินทรีย?กับแอลกอฮอล?สรFางพันธะใหมpตpอ
กันกลายเป`นสารประกอบเอสเทอร? ซึ่งยืนยันไดFจากผลการทดลองโดยใชFแอลกอฮอล?ที่มีออกซิเจนเป`น
ไอโซโทปกัมมันตรังสี (O18) พบวpาหมูpไฮดรอกซิล (-OH) ในโมเลกุลของน้ำ (H-O-H) มาจากกรด
อนิ ทรีย? สpวนโปรตรอน (-H) ในโมเลกลุ ของนำ้ มาจากแอลกอฮอล?

การเรียกชื่อสารประกอบเอสเทอร,
ใหFเรียกชื่อหมูpแอลคิลที่มาจากแอลกอฮอล?กpอนแลFวตามดFวยช่ือของกรดคาร?บอกซิลิก และ

เปลีย่ นคำลงทาF ยจาก (-ic) เปน` (-ate)

อาp นวpา ethyl propanoate
มาจากชอื่ หมแpู อลคลิ ของแอลกอฮอล? มาจากชอ่ื ของกรดคาร?บอกซิลิก
(ตัด -anol ของ ethanol ออก เตมิ -yl) (ตัด -ic acid ของ propanoic acid ออก เติม -ate)
ตัวอยSางสารประกอบเอสเทอรใ, นธรรมชาติ

สารประกอบเอสเทอรเ? ป`นสารท่ีพบมากในธรรมชาติ โดยเฉพาะสารประกอบเอสเทอร?ทม่ี มี วล
โมเลกลุ ตำ่ จะเป`นสารทีใ่ หFกล่นิ ทเ่ี ปน` เอกลกั ษณ? เชpน

ชอ่ื สามัญของเอสเทอร, โครงสราZ ง กล่นิ

กลวF ยหอม

Iso-pentyl acetate

นำ้ มันระกำ หรอื น้ำมนั มวย

Methyl salicylate

สมบัตขิ องเอสเทอร,
1. สpวนใหญไp มลp ะลายนำ้
2. การละลายนำ้ จะลดลงหรือไมลp ะลายนำ้ เม่อื โมเลกุลมขี นาดใหญขp น้ึ
3. มกี ลิน่ เฉพาะตวั เชpน กล่ินดอกไมF ผลไมFลูกกวาด
4. จุดเดือดและจุดหลอมเหลวตำ่ กวpาแอลกอฮอล? และ กรดอินทรีย?ทม่ี ีมวลโมเลกลุ ใกลFเคียง
กัน (จุดเดือดและจุดหลอมเหลวของกรดอินทรีย? > แอลกอฮอล? > เอสเทอร)?
5. สารประกอบเอสเทอร?ไมpสามารถทำปฏิกิริยากับน้ำ หรือแอลกอฮอล?ไดFถFาไมpมีตัวเรpง
ปฏิกริ ยิ า

ประโยชน,ของเอสเทอร,
1. ใชเF ปน` หัวนำ้ หอมและสารแตงp กลิน่
2. ใชเF ป`นตวั ทำละลาย เชนp เอทลิ แอซิเตดใชเF ปน` ตวั ทำละลายแลกเกอร?
3. ใชFทำยา เชนp แอสไพรนิ
4. พอลเิ มอรข? องเอสเทอร?ใชFทำพลาสติกและเสFนใยไดF เชpน พอลไิ วนลิ แอซเิ ตด

เอกสารอาZ งอิง
Fieser, L. F. (1 9 4 1 ) . Preparation of methyl salicylate (wintergreen oil; salicylic
acid methylester; methyl 2 - hydroxybenzoate). Experiments in Organic
Chemistry, 6 5 . [ online]. Available:http://www.prepchem.com/synthesis-of-
methyl-salicylate/

วสั ด-ุ อปุ กรณป, ระจำกลมุS
1. หลอดทดลอง (test tube) ขนาด 20 mL จำนวน 1 หลอด
2. บกี เกอร? (Beaker) ขนาด 250 mL 1 ใบ, 150 mL 1 ใบ, 50 mL 1 ใบ
3. ท่จี บั หลอดทดลอง พรFอมขาตัง้ 1 ชุด
4. เครอื่ งใหFความรFอน (Hotplate)
5. หลอดหยดสาร (dropper) 1 อนั
6. จกุ ป6ดหลอดทดลอง (หรอื สำลี) 1 อนั
7. ขวดรปู ชมพูpขนาด 125 mL 1 ใบ

อปุ กรณส, Sวนกลาง
1. ป6เปตขนาด 2 mL อนั , 5 mL 2 อัน
2. ลูกยางแดง 5 อัน
3. บเี กอร?ขนาด 400 mL 1 ใบ, 150 mL 1 ใบ, 100 mL 6 ใบ
4. ชFอนตักสาร 1 อนั
5. แทงp แกFวคนสาร 1 อนั
6. หลอดหยดสาร 2 อัน
7. กระบอกตวง 10 mL 1 อัน

สารเคมีสSวนกลาง
1. กรดซาลไิ ซลิก (Salicylic acid, OHC6H4COOH) 50 mL
2. กรดอะซิตกิ เขFมขFน (Glacial acetic acid, CH3COOH) 50 mL
3. เมทานอล (Methanol, CH3OH) 50 mL
4. ไอโซเอมิลแอลกอฮอล? (iso-Amyl alcohol หรอื iso-Pentyl alcohol,
(CH3)2CH(CH2)2OH) 50 mL
5. กรดซลั ฟ6วรกิ เขมF ขFน (Sulfuric acid conc., H2SO4) 30 mL
6. สารละลายโซเดยี มไฮโดรเจนคาร?บอเนตเขFมขFน 10% w/v (aqueous Sodium
hydrogen carbonate solution 10%w/v, NaHCO3) 250 mL

ขZอควรระวังในการทดลอง
1. หลอดทดลองท่ใี ชFในข้ันตอนการสงั เคราะหต? อF งแหFง หFามมนี ำ้ ปน
2. ระวังอยpาใหกF รดซัลฟว6 รกิ และกรดอะซติ กิ สัมผสั ผิวหนงั หากผิวหนังสมั ผสั กรดซัลฟว6 รกิ
หรอื กรดอะซติ ิกเขFมขนF ใหเF ช็ดดวF ยผาF แหงF หรอื กระดาษชำระ แลFวจึงลาF งดวF ยนำ้ เปลpาปริมาณ
มากๆ
3. ควรสวมหนFากากอนามัยและถุงมือตลอดการทดลอง
4. การตวงปรมิ าตรกรดใหทF ำในตดูF ูดควนั

วธิ ีการทดลอง

1. ศกึ ษาขอF มูลทางกายภาพของสารตง้ั ตนF ทใ่ี ชFในการสงั เคราะห?สารประกอบเอสเทอร? และ
บันทึกผลในตารางดังนี้

ตารางท่ี 1 สังเกตลกั ษณะทางกายภาพของสารต้งั ตZน

ลำดับ ช่ือและโครงสรZาง สถานะ สี กลิ่น

1

2

2. เตรยี มหลอดทดลองแหงF จำนวน 1 หลอด เติมสารต้งั ตFนลงในหลอดทดลองตามหมายเลขดังนี้

หมายเลข Alcohols Carboxylic acids Sulfuric acid
1 Methanol 4 mL Salicylic acid 1.38 g 8 หยด

2 Isoamyl alcohol 2 mL Acetic acid 1.03 g 8 หยด

3. นำหลอดทดลองทีเ่ ติมสารต้ังตนF แลวF ไปแชpในอpางนำ้ เดือดที่อณุ หภูมิ 60-80 ºC (ใชFบีกเกอรข? นาด
250 mL ใสpเม็ดกันเดือด และเติมนำ้ ประปาประมาณ 150 mL) เป`นเวลา 10 นาทปี 6ดเตาใหคF วามรFอน
จากน้ันนำ้ หลอดทดลองออก เทสารละลายลงในขวดรปู ชมพpูรอใหเF ย็นท่อี ุณหภมู ิหFอง

กรดคารบ8 อกซิลิก + แอลกอฮอล8
+ กรด Sulfuric acid

4. คอp ยๆหยดสารละลายโซเดียมไฮโดรเจนคารบ? อเนตชาF ๆ ปริมาตร 5 mL (10% NaHCO3) และ
แกวงp สารละลายตลอดเวลาเพ่อื กำจัดกรดที่เหลอื (ระวังฟองแกส› ทเ่ี กิดขึ้นขณะหยด 10% NaHCO3)
หยดจนกระทั่งไมpมฟี องแก›สเกิดขึ้น

10% NaHCO3 5 mL

สารประกอบเอสเทอร8
(Ester)

5. สังเกตลกั ษณะของสารประกอบเอสเทอรท? ่ีเกดิ ข้ึน และดมกลนิ่ ของสารประกอบเอสเทอรท? ี่ไดF
บันทกึ ผลลงในตาราง

ตารางท่ี 2 บนั ทกึ ผลการสังเคราะห,สารประกอบเอสเทอร,

หมายเลข ชื่อและโครงสราZ ง ชอื่ และโครงสรZาง ช่อื และโครงสราZ งของ กล่นิ
ของ Alcohol ของ สารประกอบเอสเทอร,

1 Methanol Carboxylic acid (Ester)

Salicylic acid

2 Isoamyl alcohol Acetic acid

สรปุ และอภิปรายผลการทดลอง

................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................

ขZอเสนอแนะสำหรบั การทดลองในครัง้ ตอS ไป
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

อยา่ ลืม!!! SCAN ME
ทาํ แบบสอบถามประเมินความพึงพอใจจาก

หลกั สูตร ค.บ. เคมี ในวนั นAีดว้ ยนะครับ

บันทึก

วันที่: ค่ายวิทยาศาสตร์สัญจร
บันทึก

ติดต่อที่ SCAN HERE

โทรศัพท์ 0 5570 6516 กำหนดการจัดกิจกรรม
LINE ID : SCIENCE_KPRU เอกสารประกอบการจัดกิจกรรม
อาคารเรียนและปฏิบัติการทางวิทยาศาสตร์

คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ดาวน์โหลดเกียรติบัตร
มหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร ดูรูปกิจกรรม
69 หมู่ 1 ตำบลนครชุม อำเภอเมือง
HTTPS://BIT.LY/3EJ990F
จังหวัดกำแพงเพชร 62000

บันทึก