การถ่ถ่ถ่ ถ่ า ถ่ า ถ่ ายทอดลัลัลั ลั ก ลั ก ลั กษณะทางพัพัพั พั น พั น พั นธุธุธุ ธุ ก ธุ ก ธุ กรรม นางสาวเพ็พ็ พ็ ญ พ็ ญพิพิ พิชพิชา ลิ้ลิ้ ลิ้ มลิ้ มพงศ์ศ์ ศ์ พั ศ์ พั พั น พั นธ์ธ์ ธ์ธ์ ชั้ชั้ชั้ น ชั้ นม.4/1 เลขที่ที่ ที่8ที่ คุคุ คุ ณ คุ ณครูรู รู สุ รู สุ สุ ว สุ วาลีลี ลีลี จุจุ จุ ล จุ ลเอีอี อี ยอี ยด จัจั จั ด จั ดทำทำทำทำโดย เสนอ
Gamete 2 ลัลั ลั ก ลั กษณะ 1.ถ้านำ ถั่วลันเตาต้นสูง (Tt) มาผสมกับถั่วลันเตาต้นเตี้ย (tt) จะได้จีโนไทป์และฟีโนไทป์ของรุ่นลูก F1 เป็นอย่างไร
1.ถ้านำ ถั่วลันเตาต้นสูง (Tt) มาผสมกับถั่วลันเตาต้นเตี้ย (tt) จะได้จีโนไทป์และฟีโนไทป์ของรุ่นลูก F1 เป็นอย่างไร วิธีทำ รุ่น P Tt x tt Gamete T t F1 Tt Tt tt tt Genotype Tt : tt Phenotype ต้นสูง : ต้นเตี้ย
Gamete 2 ลัลั ลั ก ลั กษณะ 2.ถ้านำ มะเขือเทศผลสีแดง (RR) มาผสมกับมะเขือเทศผลสีเหลือง (rr) โอกาสที่รุ่นลูก F1 จะเป็นมะเขือเทศผลสีแดงคือเท่าใด
วิธีทำ รุ่น P RR x rr Gamete R r F1 Rr Rr Rr Rr Genotype Rr Phenotype ผลสีแดงทั้งหมด 2.ถ้านำ มะเขือเทศผลสีแดง (RR) มาผสมกับมะเขือเทศผลสีเหลือง (rr) โอกาสที่รุ่นลูก F1 จะเป็นมะเขือเทศผลสีแดงคือเท่าใด ดังนั้น โอกาสที่จะได้รุ่นลูก F1 ผลสีแดงคือ 100 %
Monohybrid cross 3. ตาสีฟ้าควบคุมด้วยยีนด้อยb ตาสีน้ำ ตาลควบคุมด้วยยีนเด่นB ซึ่งอยู่ในออโทโซม ถ้าพ่อแม่มีจีโนไทป์เป็น Bb(ตาสีน้ำ ตาล) โอกาสที่ลูกจะมีตาสีน้ำ ตาลมีเท่าไหร่
วิธีทำ รุ่น P Bb x Bb Gamete B B F1 BB Bb Bb bb Genotype BB : Bb : bb 1 : 2 : 1 ดังนั้น โอกาสที่ลูกจะมีตาสีน้ำ ตาลคือ 3/4 3. ตาสีฟ้าควบคุมด้วยยีนด้อยb ตาสีน้ำ ตาลควบคุมด้วยยีนเด่นB ซึ่งอยู่ในออโทโซม ถ้าพ่อแม่มีจีโนไทป์เป็น Bb(ตาสีน้ำ ตาล) โอกาสที่ลูกจะมีตาสีน้ำ ตาลมีเท่าไหร่
Monohybrid cross 4. เมื่อนำ กระต่ายขนสีดำ ที่เป็นฮอมอไซกัสผสมกับกระต่ายขนสีน้ำ ตาล ปรากฏว่าลูกที่เกิดมีขนสีดำ ทั้งหมด (กำ หนดให้ Bและ bแทนแอลลีลคู่หนึ่งที่ควบคุมลักษณะสีขน) จีโนไทป์รุ่น F1 จะมีสภาพเป็นฮอมอไซกัสหรือเฮเทอโรไซกัส
วิธีทำ รุ่น P BB x bb Gamete B b F1 Bb Bb Bb Bb Genotype Bb ดังนั้น รุ่นลูก F1 มีสภาพเป็นเฮเทอโรไซกัสทั้งหมด 4. เมื่อนำ กระต่ายขนสีดำ ที่เป็นฮอมอไซกัสผสมกับกระต่ายขนสีน้ำ ตาล ปรากฏว่าลูกที่เกิดมีขนสีดำ ทั้งหมด (กำ หนดให้ Bและ bแทนแอลลีลคู่หนึ่งที่ควบคุมลักษณะสีขน) จีโนไทป์รุ่น F1 จะมีสภาพเป็นฮอมอไซกัสหรือเฮเทอโรไซกัส
Dihybrid cross 5. จากการทดลองของเมนเดล ถ้าหากผสมพันธุ์ระหว่าง เมล็ดกลมสีเหลือง (RrYy) กับ เมล็ดขรุขระสีเขียว (rryy) จงหาอัตราส่วนจีโนไทป์ของรุ่นลูก
วิธีทำ 5. จากการทดลองของเมนเดล ถ้าหากผสมพันธุ์ระหว่าง เมล็ดกลมสีเหลือง (RrYy) กับ เมล็ดขรุขระสีเขียว (rryy) จงหาอัตราส่วนจีโนไทป์ของรุ่นลูก R r r r Rr Rr rr rr 2/4 Rr Y y y y Yy Yy yy yy 2/4 rr 2/4 Yy 2/4 yy 1/4 RrYy 1/4 RrYy 2/4 Yy 2/4 yy 1/4 rrYy 1/4 rryy อัตราส่วนจีโนไทป์
Dihybrid cross 6. ผสมถั่วลันเตาฝักอวบสีเขียวพันธุ์แท้ กับ ถั่วลันเตาฝักแฟบสีเหลืองพันธุ์แท้ จงหาอัตราส่วนฟีโนไทป์ในรุ่นF2 กำ หนดให้ R ควบคุมฝักอวบ r ควบคุมฝักแฟบ G ควบคุมฝักสีเขียว g ควบคุมฝักสีเหลือง
วิธีทำ รุ่น P RRGG x rrgg F1 RrGg F2 6. ผสมถั่วลันเตาฝักอวบสีเขียวพันธุ์แท้ กับ ถั่วลันเตาฝักแฟบสีเหลืองพันธุ์แท้ จงหาอัตราส่วนฟีโนไทป์ในรุ่นF2 กำ หนดให้ R ควบคุมฝักอวบ r ควบคุมฝักแฟบ G ควบคุมฝักสีเขียว g ควบคุมฝักสีเหลือง RrGg x RrGg RrGg RG Rg rG rg RG Rg rG rg RRGG RRGg RrGG RrGg RRGg RRgg RrGg Rrgg RrGG RrGg rrGG rrGg RrGg Rrgg rrGg rrgg พ่อ แม่ อัตราส่วนฟีโนไทป์ในรุ่น F2 คือ อวบเหลือง : อวบเขียว :แฟบเขียว : แฟบเหลือง 9 : 3 : 3 : 1
Pedigree 7. จากแผนภาพพันธุประวัติครอบครัวหนึ่งที่แสดงถึงโรคที่มีการถ่ายทอดทางพันธุกรรม ถ้า II-3 แต่งงานกับ II-4 จะมีโอกาสที่บุตรคนที่5แสดงลักษณะโรคเป็นเท่าใด
วิธีทำ 7. จากแผนภาพพันธุประวัติครอบครัวหนึ่งที่แสดงถึงโรคที่มีการถ่ายทอดทางพันธุกรรม ถ้า II-3 แต่งงานกับ II-4 จะมีโอกาสที่บุตรคนที่5แสดงลักษณะโรคเป็นเท่าใด ดังนั้น โอกาสที่บุตรคนที่ 5 จะแสดงลักษณะของโรคเท่ากับ 1/4 รุ่น P Aa x Aa F1 AA Aa Aa aa 1/4
Pedigree 8.จากพันธุประวัติแสดงการสืบทอดทางพันธุกรรมของลักษณะด้อย ที่มียีนควบคุมอยู่บนออโตโซมถ้า II-3แต่งงานกับคนอื่นที่เป็นเฮเทอโรไซกัส โอกาสที่ลูกจะมีความผิดปกติเป็นเท่าใด
วิธีทำ 8.จากพันธุประวัติแสดงการสืบทอดทางพันธุกรรมของลักษณะด้อย ที่มียีนควบคุมอยู่บนออโตโซมถ้า II-3แต่งงานกับคนอื่นที่เป็นเฮเทอโรไซกัส โอกาสที่ลูกจะมีความผิดปกติเป็นเท่าใด Aa x Aa aa Aa or AA Aa AA Aa Aa aa ดังนั้น โอกาสที่ลูกจะมีความผิดปกติเท่ากับ 1/4
Incomplete dominance 9.ผสมดอกลิ้นมังกรสีแดงกับสีขาว ได้รุ่นลูกดอกสีแดง 504 ต้น ดอก สีชมพู996 ต้น ดอกสีขาว498ต้น จงหาอัตราส่วนรุ่นลูกที่ได้
วิธีทำ ดอกสีแดง 504 ต้น ดอกสีชมพู996 ต้น ดอกสีขาว 498 ต้น 9.ผสมดอกลิ้นมังกรสีแดงกับสีขาว ได้รุ่นลูกดอกสีแดง 504 ต้น ดอก สีชมพู996 ต้น ดอกสีขาว498ต้น จงหาอัตราส่วนรุ่นลูกที่ได้ } หาร 498 = 1 = 2 = 1 ดังนั้น อัตราส่วนรุ่นลูกที่ได้คือ RR : RW : WW 1 : 2 : 1
Incomplete dominance 10. ผสมดอกลิ้นมังกรสีแดงกับสีขาว ได้รุ่นลูกดอกสีแดง 504 ต้น ดอกสีชมพู996 ต้น ดอกสีขาว498ต้น โอกาสที่จะได้ดอกสีชมพูเป็นกี่เปอร์เซ็นต์
วิธีทำ หาโอกาสที่จะได้ดอกสีชมพูคือ RW จากอัตราส่วน 1 : 2 : 1 ได้ RW 2/4 x 100 = 50 % ดังนั้น โอกาสที่จะได้ดอกสีชมพูเป็น 50 % 10. ผสมดอกลิ้นมังกรสีแดงกับสีขาว ได้รุ่นลูกดอกสีแดง 504 ต้น ดอกสีชมพู996 ต้น ดอกสีขาว498ต้น โอกาสที่จะได้ดอกสีชมพูเป็นกี่เปอร์เซ็นต์
Codominance 11. เมื่อนำ วัวขนสีขาวมาผสมกับวัวขนสีแดง พบว่าลูกมีโอกาสที่จะเป็นวัวขนสีน้ำ ตาลแดงทั้งหมด เมื่อนำ รุ่นF1 มาผสมกันเอง จงหาอัตราส่วนจีโนไทป์ที่เกิดขึ้น
วิธีทำ 11. เมื่อนำ วัวขนสีขาวมาผสมกับวัวขนสีแดง พบว่าลูกมีโอกาสที่จะเป็นวัวขนสีน้ำ ตาลแดงทั้งหมด เมื่อนำ รุ่นF1 มาผสมกันเอง จงหาอัตราส่วนจีโนไทป์ที่เกิดขึ้น F1 Aa x Aa F2 AA Aa Aa aa Genotype AA : Aa : aa 1 : 2 : 1 ดังนั้น อัตราส่วนจีโนไทป์ที่เกิดขึ้นคือ AA : Aa : aa 1 : 2 : 1
Codominance 12. เมื่อนำ วัวขนสีขาวมาผสมกับวัวขนสีแดง พบว่าลูกมีโอกาสที่จะเป็น วัวขนสีน้ำ ตาลแดงทั้งหมด เมื่อนำ รุ่นF1 มาผสมกันเอง จงหาโอกาสที่ลูกรุ่น F2 จะมีสีขนเหมือนพ่อแม่
วิธีทำ F1 Aa x Aa F2 AA Aa Aa aa รุ่น F2 = 2/4 Aa = 1/2 Aa =50 % 12. เมื่อนำ วัวขนสีขาวมาผสมกับวัวขนสีแดง พบว่าลูกมีโอกาสที่จะเป็น วัวขนสีน้ำ ตาลแดงทั้งหมด เมื่อนำ รุ่นF1 มาผสมกันเอง จงหาโอกาสที่ลูกรุ่น F2 จะมีสีขนเหมือนพ่อแม่ ดังนั้น โอกาสที่ลูกรุ่น F2 จะมีสีขนเหมือนพ่อแม่เป็น 50 %
13. นักพันธุศาสตร์คนหนึ่งมีแมลงหวี่ตัวสีเทาซึ่งเป็นลักษณะเด่นแต่ไม่ทราบจีโนไทป์ จึงนำ ไปผสมกับแมลงหวี่สีดำ ที่มีจีโนไทป์เป็นbb พบว่าได้รุ่นลูกเป็นสีเทาที่มีจีโนไทป์เป็นBbทั้งหมด แมลงหวี่ตัวสีเทาที่นำ ไปผสมนั้นมีจีโนไทป์เป็นแบบใด Testcross
วิธีทำ ดังนั้น แมลงหวี่สีเทาที่นำ ไปผสมนั้นต้องมีจีโนไทป์เป็นBB 13. นักพันธุศาสตร์คนหนึ่งมีแมลงหวี่ตัวสีเทาซึ่งเป็นลักษณะเด่นแต่ไม่ทราบจีโนไทป์ จึงนำ ไปผสมกับแมลงหวี่สีดำ ที่มีจีโนไทป์เป็นbb พบว่าได้รุ่นลูกเป็นสีเทาที่มีจีโนไทป์เป็นBbทั้งหมด แมลงหวี่ตัวสีเทาที่นำ ไปผสมนั้นมีจีโนไทป์เป็นแบบใด B b b Bb Bb Bb Bb BB x bb Bb Bb Bb Bb
Testcross 14. ถ้าทดลองผสมถั่วต้นสูงซึ่งเป็นลักษณะเด่นแต่ไม่ทราบจีโนไทป์ กับถั่วต้นเตี้ยซึ่งเป็นลักษณะด้อย (tt) ได้รุ่นลูกที่มีจีโนไทป์เป็น Tt:tt = 1:1 ถั่วต้นสูงที่นำ มาผสมมีจีโนไทป์เป็นแบบใด
วิธีทำ ดังนั้น ถั่วต้นสูงที่นำ มาผสมนั้นมีจีโนไทป์เป็น Tt Tt x tt Tt Tt tt tt 14. ถ้าทดลองผสมถั่วต้นสูงซึ่งเป็นลักษณะเด่นแต่ไม่ทราบจีโนไทป์ กับถั่วต้นเตี้ยซึ่งเป็นลักษณะด้อย (tt) ได้รุ่นลูกที่มีจีโนไทป์เป็น Tt:tt = 1:1 ถั่วต้นสูงที่นำ มาผสมมีจีโนไทป์เป็นแบบใด tt tt
Backcross 15. นำ แกะสีดำ ที่เป็นลักษณะเด่นพันธุ์แท้มาผสมกับแกะสีขาวที่เป็นลักษณะด้อย ได้ลูก F1 เป็นแกะสีดำ ลักษณะเด่นพันธุ์ทาง จงหาจีโนไทป์และฟีโนไทป์ ของการbackcross
วิธีทำ SS x ss Ss x SS 15. นำ แกะสีดำ ที่เป็นลักษณะเด่นพันธุ์แท้มาผสมกับแกะสีขาวที่เป็นลักษณะด้อย ได้ลูก F1 เป็นแกะสีดำ ลักษณะเด่นพันธุ์ทาง จงหาจีโนไทป์และฟีโนไทป์ ของการbackcross รุ่น P Gamete S s Backcross 1 ; F1 x P Genotype Ss : SS 1 : 1 Phenotype สีดำ ทั้งหมด Backcross 2 Ss x ss Genotype Ss : ss 1 : 1 Phenotype สีดำ : สีขาว 1 : 1
Backcross 16. นำ ต้นถั่วลันเตาต้นสูงที่เป็นลักษณะเด่นพันธุ์แท้มาผสมกับถั่วลันเตาต้นเตี้ย ที่เป็นลักษณะด้อยได้ลูก F1 เป็นต้นสูงลักษณะเด่นพันธุ์ทาง จงหาจีโนไทป์และฟีโนไทป์ ของการbackcross
วิธีทำ TT x tt Tt x TT รุ่น P Gamete T t Backcross 1 ; F1 x P Genotype Tt : TT 1 : 1 Phenotype ต้นสูงทั้งหมด Backcross 2 Tt x tt Genotype Tt : tt 1 : 1 Phenotype ต้นสูง : ต้นเตี้ย 1 : 1 16. นำ ต้นถั่วลันเตาต้นสูงที่เป็นลักษณะเด่นพันธุ์แท้มาผสมกับถั่วลันเตาต้นเตี้ย ที่เป็นลักษณะด้อยได้ลูก F1 เป็นต้นสูงลักษณะเด่นพันธุ์ทาง จงหาจีโนไทป์และฟีโนไทป์ ของการbackcross
Multiple allele 17. ลักษณะสีขนของกระต่าย 4 ลักษณะ ได้แก่ สีน้ำ ตาล C+ สีเทาอ่อน Cch สีฮิมาลายัน Ch สีขาวเผือก c หากทำ การผสมลูกออกมาแล้วไม่ได้รุ่นลูกเป็นสีเทาอ่อน จงหาจีโนไทป์ของพ่อแม่
วิธีทำ รุ่น P C+C+ x CchCch F1 17. ลักษณะสีขนของกระต่าย 4 ลักษณะ ได้แก่ สีน้ำ ตาล C+ สีเทาอ่อน Cch สีฮิมาลายัน Ch สีขาวเผือก c หากทำ การผสมลูกออกมาแล้วไม่ได้รุ่นลูกเป็นสีเทาอ่อน จงหาจีโนไทป์ของพ่อแม่ C+Cch C+Cch C+Cch C+Cch ดังนั้น พ่อแม่ต้องมีจีโนไทป์เป็น C+C+ x CchCch จึงจะไม่ได้รุ่นลูกสีเทาอ่อน
Multiple allele 18. ถ้าแม่มีจีโนไทป์เป็น IAIB พ่อมีจีโนไทป์เป็น IBi ลูกจะมีโอกาสเป็นหมู่เลือดใดบ้าง
วิธีทำ รุ่น P IAIB x IBi F1 IAIB IAi IBIB IBi ดังนั้น ลูกมีโอกาสมีหมู่เลือด AB 25 % A 25 % และ B 50% 18. ถ้าแม่มีจีโนไทป์เป็น IAIB พ่อมีจีโนไทป์เป็น IBi ลูกจะมีโอกาสเป็นหมู่เลือดใดบ้าง
Polygene 19. พืชดิพพลอยดชนิดหนึ่ง มีพอลิยีน (polygenes) ควบคุมลักษณะ พันธุกรรมความสูง ความสูงที่นอยที่สุดคือ 6 เซนติเมตร (ซม.) และ ความสูงที่มากที่สุดคือ 24 ซม. ถาการ ผสมพันธุเริ่มตนจากใชตนแมสูง 6 ซม. และตนพอสูง 24 ซม. เมื่อได ลูก F1 แลว ให F1 ผสมตัวเอง ได ลูก F2 เมื่อปลูกลูก F2 จำ นวน 1,500 ตน ในสภาพท่ีควบคุม ส่ิ่งแวดลอมใหเหมือนกันทุกประการ พบวาลูก F2 จํานวน 24 ตน มีความ สูง 6 ซม. คํา ถามคือจํานวนยีนท่ีควบคุมความสูงของพืชชนิดนี้มีกี่คู่
วิธีทำ รุ่น P TT x tt F1 Tt Tt Tt Tt ดังนั้น จำ นวนยีนที่ควบคุมความสูงของพืชชนิดนี้มี3คู่ คือ TT Tt และ tt 19. พืชดิพพลอยดชนิดหนึ่ง มีพอลิยีน (polygenes) ควบคุมลักษณะ พันธุกรรมความสูง ความสูงที่นอยที่สุดคือ 6 เซนติเมตร (ซม.) และ ความสูงที่มากที่สุดคือ 24 ซม. ถาการ ผสมพันธุเริ่มตนจากใชตนแมสูง 6 ซม. และตนพอสูง 24 ซม. เมื่อได ลูก F1 แลว ให F1 ผสมตัวเอง ได ลูก F2 เมื่อปลูกลูก F2 จำ นวน 1,500 ตน ในสภาพท่ีควบคุม ส่ิ่งแวดลอมใหเหมือนกันทุกประการ พบวาลูก F2 จํานวน 24 ตน มีความ สูง 6 ซม. คํา ถามคือจํานวนยีนท่ีควบคุมความสูงของพืชชนิดนี้มีกี่คู่ F2 TT Tt Tt tt
Polygene 20. ในฟกทอง นํ้าหนักผลควบคุมดวยพอลิยืน 3 ตําแหนง แตละตําแหนง ประกอบดวย 2 แอลลีล คือ A และ a, B และ B, C และ C โดยแอลลีลเดน ทําให มีนํ้าหนักมากและแอลลีลดอยทําให มีนํ้าหนักนอย ยีนแตละตําแหนง แสดงผลบวกสะสมในการผสมพันธุ ระหวาง AaBbCC x AaBbCc โอกาสที่จะได ลูกที่มีนํ้าหนักมากที่สุดคือเท่าใด
วิธีทำ ดังนั้น โอกาสที่จะได้ลูกที่มีน้ำ หนักมากที่สุด(AABBCC) เท่ากับ 1/4 20. ในฟกทอง นํ้าหนักผลควบคุมดวยพอลิยืน 3 ตําแหนง แตละตําแหนง ประกอบดวย 2 แอลลีล คือ A และ a, B และ B, C และ C โดยแอลลีลเดน ทําให มีนํ้าหนักมากและแอลลีลดอยทําให มีนํ้าหนักนอย ยีนแตละตําแหนง แสดงผลบวกสะสมในการผสมพันธุ ระหวาง AaBbCC x AaBbCc โอกาสที่จะได ลูกที่มีนํ้าหนักมากที่สุดคือเท่าใด A a A a B b B b C C c c AA Aa Aa aa BB Bb Bb bb CC Cc Cc cc AA = 1/4 aa = 1/4 BB = 1/4 bb = 1/4 CC = 1/4 cc = 1/4
Sex linked gene 21. พ่อมีอาการของโรคฮีโมฟีเลียซึ่งควบคุมด้วย X-linked gene อยากทราบว่า ลูกสาวที่เกิดจากแม่ที่เป็นพาหะของโรคนี้ จะมีโอกาสเป็นพาหะเท่าใด
วิธีทำ รุ่น P XhY x XHXh F1 XHXh XhXh ดังนั้น ลูกสาวจะมีโอกาสเป็นพาหะของโรคนี้คือ 1/2 21. พ่อมีอาการของโรคฮีโมฟีเลียซึ่งควบคุมด้วย X-linked gene อยากทราบว่า ลูกสาวที่เกิดจากแม่ที่เป็นพาหะของโรคนี้ จะมีโอกาสเป็นพาหะเท่าใด
Sex linked gene 22. ในแมลงหวี่ลักษณะตาสีขาว ควบคุมโดยยีนด้อยบนโครโมโซม X เมื่อผสมพันธุ์ระหว่าง แมลงหวี่ตัวเมียสายพันธุ์แท้ตาสีขาวกับตัวผู้ตาสีแดง แล้วนำ ลูกรุ่น F1 ที่ได้มาผสมพันธุ์กัน ในลูกรุ่น F2 ตัวผู้ร้อยละเท่าใดที่มีตาสีขาว
วิธีทำ รุ่น P XrXr x XRY F1 XrXR XrY ดังนั้น ในลูกรุ่นF2 ตัวผู้ร้อยละ50 ที่มีตาสีขาว 22. ในแมลงหวี่ลักษณะตาสีขาว ควบคุมโดยยีนด้อยบนโครโมโซม X เมื่อผสมพันธุ์ระหว่าง แมลงหวี่ตัวเมียสายพันธุ์แท้ตาสีขาวกับตัวผู้ตาสีแดง แล้วนำ ลูกรุ่น F1 ที่ได้มาผสมพันธุ์กัน ในลูกรุ่น F2 ตัวผู้ร้อยละเท่าใดที่มีตาสีขาว (XrXr;ตาขาว XRXr;ตาแดง) F2 XrY XRY