6-ต้นไทร

ต้นไทร

รหัสต้นไม้ 7-26000-006

เล่มที่ 7

รหัสต้นไม้ 7-26000-005

ไทร

ชื่อพื้นเมือง
ไทรพัน (ลำปาง), ไทร (นครศรีธรรมราช),
ไทรกระเบื้อง (ประจวบคีรีขันธ์), ไฮ (ภาคตะวัน
ตกเฉียงเหนือ), ไทรย้อยใบแหลม (กรุงเทพฯ),
จาเรย (เขมร), ไซรย้อย

ชื่อวิทยาศาสตร์
Ficus benjamina L.

ชื่อสามัญ
Golden Fig, Weeping Fig.

ชื่อวงศ์
MORACEAE

ถิ่นกำเนิด
ในอินเดียและภูมิภาคมาเลเซีย

พบเห็นได้บริเวณโรงจอดรถ

ร หั ส ส ม า ชิ ก 7 - 2 6 0 0 0 - 0 0 6

รหัสต้นไม้ 7-26000-005

ลักษณะวิสัย

ไ ม้ ยื น ต้ น ห รื อ พุ่ ม ไ ม้ ผ ลั ด ร า ก อ า ก า ศ ที่ มี ข น า ด ใ ห ญ่ ใ น ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย พ บ ไ ด้
ใบขนาดกลาง ที่มีความสูง จ ะ มี เ นื้ อ ไ ม้ ด้ ว ย มี ร ส จื ด แ ล ะ ทั่ ว ทุ ก ภ า ค ข อ ง ป ร ะ เ ท ศ
ได้ประมาณ 5-15 เมตร ฝ า ด ข ย า ย พั น ธุ์ ด้ ว ย วิ ธี ก า ร ป่ า ดิ บ ชื้ น แ ล ะ ป่ า ดิ บ เ ข า
ลำ ต้ น แ ต ก เ ป็ น พุ่ ม ห น า ทึ บ เ พ า ะ เ ม ล็ ด ก า ร ต อ น กิ่ ง แ ล ะ แ ล ะ บ า ง ค รั้ ง อ า จ พ บ ไ ด้
และแผ่กิ่งก้านสาขาทิ้งใบ วิ ธี ก า ร ปั ก ชำ เ ป็ น พ ร ร ณ ไ ม้ ต า ม เ ข า หิ น ปู น จ น ถึ ง
ห้อยย้อยลง เปลือกต้นเป็นสี ก ล า ง แ จ้ ง ที่ ช อ บ แ ส ง แ ด ด จ้ า ร ะ ดั บ ค ว า ม สู ง ป ร ะ ม า ณ
น้ำตาล กิ่งก้านห้อยย้อยลง ช อ บ ดิ น ร่ ว น ซุ ย ต้ อ ง ก า ร น้ำ 1,300 เมตร
มีลำต้นที่สูงใหญ่ ตามลำต้น แ ล ะ ค ว า ม ชุ่ ม ชื้ น ใ น ร ะ ดั บ ป า น
จะมีรากอากาศแตกย้อยลงสู่ ก ล า ง ไ ท ร ย้ อ ย มี เ ข ต ก า ร ก ร ะ
พื้ น ดิ น เ ป็ น จำ น ว น ม า ก ดู จ า ย พั น ธุ์ ก ว้ า ง ใ น ป ร ะ เ ท ศ เ ข ต
สวยงาม รากอากาศเป็นราก ร้ อ น พ บ ไ ด้ ที่ อิ น เ ดี ย เ น ป า ล
ขนาดเล็ก เป็นเส้นสีน้ำตาล ป า กี ส ถ า น จี น ต อ น ใ ต้ พ ม่ า
ลักษณะรากกลมยาวเหมือน ภู มิ ภ า ค อิ น โ ด จี น แ ล ะ ม า เ ล เ ซี ย
เส้นลวดย้อยลงมาจากต้น ฟิลิ ป ปิ น ส์ แ ล ะ อ อ ส เ ต ร เ ลี ย

ร หั ส ส ม า ชิ ก 7 - 2 6 0 0 0 - 0 0 6

รหัสต้นไม้ 7-26000-005

ลำต้น

จัดเป็นไม้ยืนต้นหรือพุ่มไม้ผลัดใบ
ขนาดกลาง ที่มีความสูงได้ประมาณ
5-15 เมตร ลำต้นแตกเป็นพุ่มหนาทึบ
และแผ่กิ่งก้านสาขาทิ้งใบห้อยย้อยลง
เปลือกต้นเป็นสีน้ำตาล กิ่งก้านห้อย
ย้อยลง มีลำต้นที่สูงใหญ่ ตามลำต้น
จะมีรากอากาศแตกย้อยลงสู่พื้นดิน
เป็นจำนวนมากดูสวยงาม รากอากาศ
เป็นรากขนาดเล็ก เป็นเส้นสีน้ำตาล
ลักษณะรากกลมยาวเหมือนเส้นลวด
ย้อยลงมาจากต้น

ร หั ส ส ม า ชิ ก 7 - 2 6 0 0 0 - 0 0 6

รหัสต้นไม้ 7-26000-005

ใบ

แต่ละสายพันธุ์นั้นจะมีลักษณะของ
ใบที่แตกต่างกันเล็กน้อย ใบเป็นใบเดี่ยว
ออกเรียงสลับ ลักษณะของใบเป็นรูปรี
แกมรูปไข่ บางต้นลักษณะของใบเป็นรูป
กลมป้อม ส่วนบางพรรณก็เป็นรูปยาวรี
แต่โดยทั่วไปแล้วใบจะมีขนาดกว้าง
ประมาณ 2.5-5 เซนติเมตร และยาว
ประมาณ 5-11 เซนติเมตร ปลายใบเรียว
แหลม โคนใบสอบ ส่วนขอบใบเรียบหรือ
เป็นคลื่นเล็กน้อย แผ่นใบค่อนข้างหนา
เป็นสีเขียวเรียบเป็นมันเหมือนกันหมด
เส้นแขนงใบมีข้างละประมาณ 6-16 เส้น ส่ ว น เ ส้ น แ ข น ง ใ บ ย่ อ ย เ รี ย ง ข น า น กั น มี ต่ อ ม ไ ข ที่ โ ค น

เ ส้ น ก ล า ง ใ บ ก้ า น ย า ว ป ร ะ ม า ณ 0 . 5 - 2 เ ซ น ติ เ ม ต ร
มี หู ใ บ ย า ว ป ร ะ ม า ณ 0 . 5 - 2 . 8 เ ซ น ติ เ ม ต ร ร่ ว ง ไ ด้ ง่ า ย
เ ก ลี้ ย ง ห รื อ มี ข น ขึ้ น ป ร ะ ป ร า ย

ร หั ส ส ม า ชิ ก 7 - 2 6 0 0 0 - 0 0 6

รหัสต้นไม้ 7-26000-005

ดอก

ออกดอกเป็นช่อตามซอกใบ ดอกมีขนาดเล็ก
เกิดภายในฐานรองดอกที่มีรูปทรงกลมคล้ายผล
ออกเป็นคู่จากจ้างกิ่ง ไม่มีกลีบดอก[3] ถ้าจะพูด
ให้เข้าใจง่าย ๆ ช่อดอกของไทรก็คือผลที่ยังไม่สุก
นั่นเอง แต่เป็นช่อดอกที่ได้รับการออกแบบมาให้
ม้วนดอกทั้งหลายกลับนอกเข้าในเพื่อทำหน้าที่
พิเศษ ถ้านำมาผ่าดูก็จะพบว่าข้างในกลวง ที่ผนัง
มีดอกขนาดเล็ก ๆ จำนวนนับร้อย ๆ ดอก ด้าน
ตรงข้ามกับขั้วผลไทรมีรูเปิดขนาดเล็กมาก และมี
เกล็ดเล็ก ๆ ปิดซ้อนกันอยู่ โดยดอกไทรจะมีอยู่
ด้วย 3 ประเภท คือ ดอกเพศผู้ ดอกเพศเมีย
และดอกกอลล์ ซึ่งดอกกอลล์ (Gall flower) จะ
มีหน้าที่เป็นที่วางไข่และเลี้ยงตัวอ่อนของ "ตัวต่อ
ไทร" (เป็นแมลงชนิดเดียวเท่านั้นที่ช่วยผสมเกสร
ให้ต้นไทร)

ร หั ส ส ม า ชิ ก 7 - 2 6 0 0 0 - 0 0 6

รหัสต้นไม้ 7-26000-005

ผล

ลักษณะของผลเป็นรูปทรงกลมหรือ
รี ออกผลเป็นคู่ ๆ มีขนาดเส้นผ่าน
ศูนย์กลางประมาณ 0.8 เซนติเมตร ผล
อ่อนเป็นสีเขียว เมื่อสุกแล้วจะเปลี่ยนเป็น
สีแดงเข้ม สีน้ำตาล สีชมพู สีส้มแดง
หรือสีม่วงดำเมื่อแก่ ไร้ก้าน

ร หั ส ส ม า ชิ ก 7 - 2 6 0 0 0 - 0 0 6

รหัสต้นไม้ 7-26000-005

สรรพคุณ

รากไทรย้อยมีสรรพคุณเป็นยาแก้กาฬโลหิต
รากอากาศมีสรรพคุณบำรุงโลหิต แก้ตกโลหิต (รากอากาศ)
รากใช้เป็นยาแก้กระษัย (อาการป่วยที่เกิดจากหลายสาเหตุ ทำให้ร่างกายเสื่อมโทรม ซูบผอม ปวดเมื่อย
โลหิตจาง) (รากอากาศ)
รากนำมาต้มกับน้ำกินเป็นยาบำรุงน้ำนมให้สมบูรณ์ (รากอากาศ)
ช่วยแก้อาการท้องเสีย (รากอากาศ)
ใช้เป็นยาขับพยาธิ (รากอากาศ)
ใช้เป็นยาขับปัสสาวะ แก้ขัดเบา ขับปัสสาวะให้คล่อง แก้นิ่ว แก้ปัสสาวะมีสีต่าง ๆ (รากอากาศ)
ช่วยแก้ไตพิการ (โรคเกี่ยวกับทางเดินปัสสาวะที่มีปัสสาวะขุ่นข้นเป็นสีเหลืองหรือแดง และมักมีอาการ
แน่นท้อง รับประทานไม่ได้ร่วมด้วย) (รากอากาศ)
ช่วยแก้อาการอักเสบหรือลดการติดเชื้อ เช่น ฝีหรือรอยฟกช้ำ (รากอากาศ)
ตำรายาไทยจะใช้รากไทรย้อยใน “พิกัดตรีธารทิพย์” (ประกอบไปด้วยรากไทรย้อย รากราชพฤกษ์ และ
รากมะขามเทศ) มีสรรพคุณเป็นยาบำรุงน้ำนม แก้กษัย แก้ท้องร่วง ช่วยฆ่าเชื้อคุดทะราด (รากอากาศ)

ร หั ส ส ม า ชิ ก 7 - 2 6 0 0 0 - 0 0 6

NAKHONNAYOK INDUSTRIAL AND
COMMUNITY EDUCATION COLLEGE