คำกลอนสอนลูก

เสรจ็ จดั บ้านหันมาเรอ่ื งอาหาร
เด็กชว่ ยงานเหมอื นเล่นทำเปน็ กล่มุ
ท้งั ฟกั แฟงแกงส้มต้มมะรุม
เป็นสาวหนุม่ ตอ่ ไปไม่อดตาย
กิรยิ า อัชฌาสัยในวยั นี้
พึ่ง “สมบัตขิ องผู้ดี” ดเี หลือหลาย
เคยบ่มเพาะเหมาะสมประถมปลาย
นา่ เสยี ดายวิชาคนหนา้ บาง
เด๋ียวนไี้ มไ่ ดเ้ รียนจึงเพ้ยี นผดิ
ทา่ นสอนจติ กายวจดี ีทกุ อย่าง
มสี บิ ภาคอา่ นง่ายไม่อำพราง
ขอยกบา้ งบางสว่ นควรจำไว้

คำกลอนสอนลูก 51

บางส่วนจาก “สมบตั ขิ องผู้ด”ี

หน่ึง ผดู้ ยี ่อมรกั ษาความเรยี บรอ้ ย
จะสง่ ของต้องค่อยค่อย อยา่ เสอื กไส
ไม่อาจเอือ้ มสงู ตำ่ ขา้ มกรายใคร
คนเขามองสิ่งใดอย่าไปบัง
ไม่สอดสวนวาจา อยา่ แยง่ แทรก
อยู่บา้ นแขกอยา่ เอ็ดองึ ทำขึงขงั
อย่าพดู จาหยาบคายใชเ้ สยี งดัง
อยา่ ตงึ ตงั โทสะนา่ ละอาย

52 คำกลอนสอนลูก

สอง ผ้ดู ยี ่อมไม่ทำอุจาดลามก
ไมห่ ยบิ ยกขา้ มหนา้ เขา เราเสียหาย
ไม่จ้มิ ควัก ล้วง แคะ แกะ เกา กาย
ไม่ขาก จาม บว้ นน้ำลาย น่าอายคน
ที่ควรทำในทีล่ บั อยา่ เปิดแจง้
อย่าเดินแตง่ ตัวพลางกลางถนน
เรอื่ งโสโครกอย่าพดู ไปในชุมชน
ไมล่ กุ ลนเลอะเทอะเปรอะมูมมาม

คำกลอนสอนลกู 53

สาม ผดู้ ีมีสมั มาคารวะ
ทุกขณะต้องสภุ าพ อยา่ หยาบหยาม
ใหท้ ่ีน่งั แกผ่ ใู้ หญผ่ หู้ ญงิ ตาม
เข้าอารามถอดหมวกไวไ้ ปทำบุญ
อย่าขน้ึ หน้าหันหลงั ให้ผใู้ หญ่
เขารักใครอย่ากลา่ วรา้ ยให้เคอื งขนุ่
รู้เคารพผ้ใู หญ่ใหเ้ จอื จนุ
รขู้ อบคณุ ขอโทษโปรดอภยั

54 คำกลอนสอนลูก

สี่ ผดู้ ีกริ ยิ าเปน็ ท่รี กั
ไปบ้านทา่ นอยา่ นานนกั ควรกลับได้
อยา่ ตำหนิสงิ่ ของของบา้ นใคร
แขกเยอื นใกล้อยา่ จอ้ งมองนาฬกิ า
เมอ่ื เขาโศกเราอยา่ เรงิ รา่ สขุ
เขาสนุกเราอย่าหมองต้องหรรษา
ไม่เพ่งมองจอ้ งใครจนใกล้ตา
เหน็ หญิงอยา่ คอ่ นแคะเกาะแกะเกนิ

คำกลอนสอนลกู 55

หา้ ผดู้ ยี อ่ มเป็นผมู้ ีสงา่
กริ ิยาองอาจไม่ขัดเขิน
ไมแ่ อบบังหลงั กลมุ่ หลบมุมเมนิ
พูดเผชิญฉะฉานไมส่ ่นั รวั
ร้คู วามงามความดมี ใี จกวา้ ง
จะเหยียบย่างไปไหนเข้าไดท้ ั่ว
ความเขา้ ใจไวว่องมองรอบตัว
ไม่ขลาดกลัว กลา้ หาญการทง้ั ปวง

56 คำกลอนสอนลกู

หก ผู้ดปี ฏิบตั ิการงานดี
ตอบจดหมายทันทีไม่เหนย่ี วหน่วง
ไมท่ ำงานเอาหนา้ หมายวา่ ลวง
ท้ังไม่ถว่ งเวลาให้ผู้ใดคอย
รรู้ ักษาเวลารักษาสัตย์
ไม่บอกปดั งานใด ไม่ท้อถอย
ไมเ่ พลดิ เพลนิ จนเสยี การ งานลอ่ งลอย
งานเรียบร้อยทำจริงไม่ท้งิ กอง

คำกลอนสอนลูก 57

เจด็ ผ้ดู ีย่อมเป็นผู้ใจดี
เอือ้ อารชี ว่ ยเหลือเผอ่ื คนผอง
ใครผดิ เผลอเก้อกระดากอย่าอยากมอง
ใครอาจตอ้ งอันตรายใหร้ บี เตอื น
ไม่เยาะเยย้ ผผู้ ิดคดิ ข่มข่ี
ใครเสยี ทอี ย่าซำ้ ย้ำเชอื ดเฉือน
กบั ผนู้ ้อยอย่าเกรี้ยวกราดตวาดสะเทือน
ใครเคราะห์รา้ ยอยา่ เชือนตอ้ งชว่ ยที

58 คำกลอนสอนลกู

แปด ผดู้ ีไม่เห็นแกต่ ัวแตฝ่ า่ ยเดียว
อย่าไดเ้ ทย่ี วรวบสามตะกลามส่ี
อย่าสบายก่อนผูใ้ หญแ่ ละสตรี
มขี องดีแบ่งปันให้กนั ไป
อย่าน่ิงนอนให้ใครจา่ ยแทนเสมอ
อยา่ ทำเผลอ ยมื ของต้องคืนให้
ไม่พดู แต่เร่อื งของตนเกนิ สนใจ
รบั ของใครอย่าตามถามราคา
อยา่ มกั ไดเ้ ฝ้าแต่ขอไม่พอที่
ของเพื่อนมีอย่ามาดปรารถนา
ใหร้ ู้คุณผอู้ น่ื ชนื่ บชู า
ไมพ่ งึ่ พาผใู้ ดไม่จำเปน็

คำกลอนสอนลกู 59

เก้า ผดู้ ีย่อมรกั ษาความสจุ รติ
ไมเ่ พ่งพิศแลลอดสอดตาเห็น
ไมเ่ ปดิ ดขู องโต๊ะใครทำใจเย็น
อยา่ แอบเร้นแอบดใู ครไม่ดีเลย
ไมซ่ อกแซกเรือ่ งของเขาเราไมเ่ ก่ียว
ความลับเขาเราอย่าเท่ยี วมาเปิดเผย
ไมม่ ุสาสบถมากตดิ ปากเคย
ไมเ่ ปรียบเปรยสบั ปลบั ตลบตะแลง
ทง้ั ลับหลังต่อหน้าอยา่ แตกต่าง
ทรัพยผ์ ิดทางอยา่ ได้ใฝแ่ สวง
ทำตนคนไวใ้ จไมเ่ คลือบแคลง
ไม่เปล่ียนแปลงซื่อตรงมั่นคงครัน

60 คำกลอนสอนลกู

สิบ ผดู้ ยี ่อมไมป่ ระพฤตชิ ั่ว
ไม่เกะกะระรวั้ ทำลายขวัญ
ไม่เสพตดิ สุรา ยา พนนั
ไม่หมายม่ันของทกุ สิง่ หญงิ ของใคร
ไม่นนิ ทาว่าร้ายไมก่ ล่าวแชง่
ไม่สอพลอประจบประแจงดว้ ยหวังได้
ไมช่ อบการวิวาทบาดหมางใด
ละอายใจไมป่ องรา้ ยทำลายกัน
สมบตั ขิ องผดู้ ีมอี กี มาก
ทั้งสิบภาคมองเหน็ เป็นขั้นข้นั
ไม่เกีย่ วกับผดู้ ี-ไพร่ ไร้ชนช้ัน
แม้นม่งุ ม่ันทำตาม...งามทกุ คน

คำกลอนสอนลูก 61

คุณธรรมประถมปลาย : วินัย

วนิ ัย ของคนไทยเรอ่ื งใหญม่ าก
สอนไมย่ ากแตไ่ ฉนจึงไร้ผล
ไร้วนิ ยั ไทยจะยับลงอับจน
ขายหน้าชนชาติอน่ื ทีต่ น่ื ตัว
วินยั ในเวลา รกั ษาเครง่
ต้องรีบเร่งอย่าปล่อยเขาคอยท่วั
ฝกึ ใจว่า “ชา้ ไมไ่ ด”้ ใจระรัว
อย่าได้มวั เสียเวลามนั น่าอาย

62 คำกลอนสอนลูก

วนิ ัยในลำดับ จับเข้าแถว
แมต้ อ้ งแกร่วก็จะถงึ ซ่ึงจดุ หมาย
อย่าแซงคิวชุลมุนใหว้ นุ่ วาย
เหยยี บกนั ตายก็เพราะแซงยอื้ แย่งกนั
วินัยในกฎหมาย อยา่ ได้ขนื
อย่าฝ่าฝืนกฎเลน่ ดว้ ยเห็นขนั
กฎโรงเรียนกฎบ้านเมอื งเร่อื งสำคัญ
ต้องปลูกปน้ั ให้คนไทยวินยั ดี

คำกลอนสอนลกู 63

วินยั ในตนเอง ตอ้ งเคร่งไว้
เม่ือต้งั ใจแลว้ ต้องเข้มต้องเต็มที่
ต้องเตือนใจไม่ท้อไมร่ อรี
วนิ ัยมีเกบ็ ออมย่อมไมจ่ น
วนิ ัยนำทำอะไรได้ทกุ อยา่ ง
ต้องมงุ่ สร้างแตเ่ ยาว์วัยจงึ ไดผ้ ล
แม้นปล่อยปละละเลยจะเคยตน
จงเป็นคนพนั ธใุ์ หมว่ ินัยงาม
ความรักชาติ คณุ ธรรมสำคญั นกั
ภูมใิ จรกั ชาติของเราชาวสยาม
มีกษัตริยฉ์ ตั รเมอื งจึงเรอื งราม
ประกาศนามชาตปิ ระชาธปิ ไตย
ปจั จบุ ันนน้ั แยกแตกวถิ ี
เหมอื นกรงุ ศรีจะเสยี กรุงยงุ่ ไฉน
ส่อื มวลชนหลายฟากยากเชือ่ ใจ
เด็กยังใสผใู้ หญ่อยา่ มาครอบงำ

64 คำกลอนสอนลูก

ประถมปลายหมายให้ภูมิใจชาติ
เราเครือญาติอย่ายุแยกให้แตกควำ่
“อำมาตย์-ไพร-่ รากหญ้า”อยา่ ฟังคำ
คนมธี รรมยอ่ มไมเ่ ป็นเชน่ นักเลง
เร่อื งชั้นชนคนไทยอยา่ ไดเ้ ช่อื
เขาแบ่งเพ่อื พวกพ้องจ้องข่มเหง
“ถา้ คนไทยหนั มาฆา่ กนั เอง
จะร้องเพลงชาตไิ ทยใหใ้ ครฟงั ”

คำกลอนสอนลกู 65

คุณธรรมมธั ยมตน้ : ความสะอาด
การสอ่ื สาร ความประหยัด

สบิ สองขวบจวบเจา้ เข้าสิบหา้
ดังพฤกษาแตกช่อกอสะพรง่ั
เริม่ วัยรุ่นวุ่นวายใหร้ ะวัง
ต้องเหนีย่ วรง้ั กันไวใ้ หจ้ งดี
มิใช่เดก็ และมใิ ช่วยั หนมุ่ สาว
แขง้ ขายาวสิวขึน้ มึนเหลอื ที่
เด็กหญงิ เริม่ แรกรุ่นดรุณี
ไมค่ ลุกคลเี ดก็ ชายเริม่ อายกนั

66 คำกลอนสอนลกู

ความสะอาด นวลนอ้ งตอ้ งขดั สี
เพราะเรม่ิ มรี อบเดือนมาเตอื นขวญั
อยา่ เพง่ิ ก้าวเขา้ เขตเพศสมั พนั ธ์
จงยดึ มน่ั รกั นวลสงวนตวั
กิรยิ าอยา่ แสรง้ แต่งจรติ
จงงามพิศธรรมชาตสิ ะอาดทวั่
อยา่ เสริมสวยอยากสาวจนเมามวั
อยา่ ยวนย่ัวแต่งกายใหช้ ายชวน

คำกลอนสอนลูก 67

การสือ่ สาร วยั นีเ้ ริ่มมแี ปลก
ให้ผิดแผกผ้ใู หญห่ ลายกระสวน
จะพูดเขยี นอยา่ งไรต้องใครค่ รวญ
ภาษาลว้ นมรี ะดบั ตอ้ งปรบั แปลง
เด๋ยี วน้ีชนิ อนิ เทอรเ์ นต็ ใช้เฟซบุค
คุยสนุกทวิตเตอรเ์ จอแผลงแผลง
ทั้งคำ-ภาพ หยาบชา้ กล้าแสดง
ลว้ นแสลงอย่าเตลิดเพลิดเพลนิ ไป

68 คำกลอนสอนลกู

บา้ งตดิ เกมเลน่ กันวนั ยงั ค่ำ
พอ่ แมช่ ำ้ ลูกเชือนเตอื นไมไ่ หว
บ้างหลงคยุ มอื ถอื สอ่ื คนไกล
แตค่ นใกลห้ า่ งเหนิ จนเกินการ

อนั เทคโนโลยมี ีประโยชน์
แตม่ ีโทษถ้าชวี ิตตดิ สื่อสาร
หลงในโลกไซเบอร์อาจเจอมาร
คนท่ีบา้ นหว่ งใยเจา้ ไม่แล
จึงต้องแบง่ เวลาอย่าหลงใหล
รสู้ นใจพีน่ อ้ งมองพอ่ แม่
ทั้งรกั เรยี นรกั เรอื นไมเ่ ชอื นแช
อยา่ มวั แตต่ ิดสื่อดงึ ดื้อเกนิ

คำกลอนสอนลกู 69

รู้จักอา่ นวรรณกรรมนำมาใช้
ทั้งซีไรต์เรื่องสรรคส์ ร้างอยา่ ห่างเหนิ
ถา้ อา่ นมากเขียนมากไม่ยากเกนิ
ไปไหนเดนิ มหี นงั สือติดมือไว้
จะร้องเพลงเปลง่ ให้เปน็ ไทยแท้
อยา่ ดัดแปรเป็นฝร่ังฟังไม่ไหว
พดู ฝรงั่ ยังไมช่ ัดนา่ ขัดใจ
ภาษาใดพดู ให้ชดั หดั ใหจ้ ริง
บ้างคล่ังเพลงเกาหลีดีหนกั หนา
รไู้ หมว่าเขาฝกึ ล้ำลึกยงิ่
โน้ตตอ้ งเป็นเตน้ ร้องต้องพรายพริง้
เขาไมว่ ิง่ ตามใครเหมอื นไทยแลนด์

70 คำกลอนสอนลกู

ความประหยัด หดั ไวใ้ นวยั นี้
ทำบญั ชีประจำวันให้มั่นแมน่
แม้พ่อแมม่ สี มบตั ิไมข่ าดแคลน
แต่ก็แสนเหนอ่ื ยยากลำบากมา
เงนิ พอ่ แมม่ ีคา่ อยา่ ถลุง
อยา่ คุยฟ้งุ อวดม่ังมขี ายข้หี น้า
รปู้ ระหยดั เกบ็ หอมออมเงินตรา
ชว่ ยขายค้ามีรา้ นช่วยท่านทำ
หาเงนิ ได้แต่เยาว์เจา้ รู้คา่
จะรักษาทรัพยไ์ ดไ้ มถ่ ลำ
ขายเส้ือผ้าของใชข้ ายของชำ
คนจนี ร่ำรวยได้เพราะขายเป็น
แต่คนไทยชอบซือ้ ถอื ว่าโก้
เอาไว้โอ้อวดใหใ้ ครใครเหน็
บ้างซอ้ื ก่อนผอ่ นทีหลงั ชา่ งลำเค็ญ
เจา้ จงเร้นหลกี หนเี ป็นหนีใ้ คร

คำกลอนสอนลูก 71

คณุ ธรรมมัธยมปลาย : ความคิด
การประมาณตน ศรทั ธา

จากสบิ หา้ มาสบิ แปดเหมือนแดดเผา
เพราะเลอื ดเร้าฉดี ร้อนและอ่อนไหว
ชายเร่มิ เข้าวยั หน่มุ รอ้ นรมุ่ ใจ
หญิงสดใสแรกรุ่นอรชร
ดังดอกไม้แรกแยม้ แฉล้มศรี
ยอ่ มจะมีผง้ึ ล้อมตอมเกสร
แต่มนุษยใ์ ชด่ อกไม้กับภมร
เพราะวงจรชวี ิตเราผิดกนั

72 คำกลอนสอนลูก

ดว้ ยสมองของมนษุ ย์สุดลำ้ คา่
พัฒนาทกุ ทางเพ่อื สรา้ งสรรค์
มิใช่เพยี งเพอื่ ภิรมย์ผสมพันธุ์
ส่งิ สำคัญคอื ความคดิ พิจารณา
จงึ ตอ้ งเนน้ คณุ ธรรมด้านความคดิ
เพ่งพินจิ มองไกลไปข้างหน้า
ดงึ พลงั ขา้ งในให้ออกมา
ใชป้ ัญญาสร้างนยิ ามความเป็นคน

คำกลอนสอนลกู 73

เรียนวชิ ามากมายได้ความรู้
แตต่ ้องคูค่ ุณธรรมจงึ นำผล
แม้จะเกง่ ลอื ชาในสากล
แตท่ ำตนเหลวไหลไม่ไดด้ ี
เป็นคนดีที่อาจขาดความรู้
ยงั อาจอยู่อยา่ งงามตามวถิ ี
เศรษฐกจิ พอเพยี งเล้ียงชวี ี
รกั ศักดศิ์ รแี หง่ มนษุ ย์จงึ สุดงาม

74 คำกลอนสอนลกู

การรู้จกั ประมาณตน คนวยั รุ่น
อาจวิ่งวุ่นเรยี นทไ่ี หนในสยาม
อยากได้ท่มี ชี อื่ เล่ืองลือนาม
แตด่ ูตามผลเรียนตอ้ งเปลี่ยนใจ
พ่อแมอ่ ยากใหเ้ ด่นเปน็ คุณหมอ
ก็ควรรอลกู คดิ วนิ จิ ฉยั
อาชีพคือชีวติ ต้องคิดไกล
พร้อมหรือไม่ คิดการประมาณตน

คำกลอนสอนลูก 75

มีเงนิ มากอยากเปลย่ี นเรยี นเมอื งนอก
อย่าเรียนหลอกต้องคิดประสิทธผิ ล
พอ่ แมส่ ่งเงนิ มากแทบยากจน
อาจลองคน้ อนิ เตอร์ไทยเขา้ ไปดู
ประมาณตนวา่ วยั น้ีมีงานมาก
การเรยี นยากตอ้ งอดึ ต้องฮึดสู้
อยา่ ปลอ่ ยใจใหเ้ ปลอื งเร่ืองเจ้าชู้
เรอื่ งมีคู่อยา่ เพิ่งคิดผดิ เวลา
คณุ ธรรม ความศรัทธา มคี า่ นกั
ต้องยึดหลักบัญญตั ศิ าสนา
จะพุทธครสิ ต์อิสลามตามศรทั ธา
เชอ่ื มั่นวา่ สอนให้คนได้ดี

76 คำกลอนสอนลกู

ศรทั ธาการปกครองของประเทศ
มแี ก้วเกศกษัตราสง่าศรี
มปี ระชาธปิ ไตยให้เสรี
ศรทั ธาพลเี พ่ือไทยดว้ ยใจจรงิ
ศรทั ธาตอ่ ความดีมีคณุ คา่
เทดิ บูชาคนที่ดที กุ สงิ่
ศรทั ธาครูอาจารยด์ ีท่ีพ่ึงพิง
ศรัทธายิ่งมตี ่อพ่อแม่ตน
ศรัทธาคอื พลังใจให้ยดึ ถือ
ศรัทธาคอื ความเช่อื เหนอื เหตผุ ล
ศรทั ธาคอื ความกลา้ ทา้ ผจญ
ศรทั ธาดลความดใี ห้มีชยั

คำกลอนสอนลูก 77

คณุ ธรรมวยั หนุม่ สาว : อดุ มการณ์

พน้ สิบแปดสิบเกา้ เขา้ ยส่ี บิ
เป็นวัยทิพย์หนุม่ สาวพราวไสว
โตเตม็ ท่ีผลิออกทัง้ ดอกใบ
แตย่ งั ไมส่ งู เด่นเปน็ ร่มเงา
ตอ้ งบม่ เพาะตอ่ ไปใหแ้ ก่กลา้
เรียนวชิ าช่วยตนพ้นอับเฉา
บ้างเรยี นต่อ ป.ตรีดไี มเ่ บา
ยังต้องเฝา้ ฝกึ ฝนทั้งต้นปลาย

78 คำกลอนสอนลูก

ไมเ่ นน้ เรียนเขยี นอา่ นเหมือนกาลก่อน
ครูไมส่ อนแตใ่ ห้คน้ ให้ขวนขวาย
มีความร้หู ลายหลากอย่มู ากมาย
เตรียมใจกายวันหนา้ หาเลยี้ งตน
ทั้งการเรยี นการเล่นต้องเน้นฝกึ
ใหล้ ำ้ ลึกนำไปใช้จงึ ไดผ้ ล
กิจกรรมกลมุ่ ต่างตา่ งเพ่อื สรา้ งคน
ช่วยฝกึ ฝนสรา้ งสมอุดมการณ์
อย่าม่งุ แตเ่ กยี รตนิ ิยมชมฉลาด
จนต้องพลาดชมรมชมสมาน
เป็นการสรา้ งผู้นำผ้ทู ำงาน
ร่วมคดิ อา่ นร่วมพลังเพอื่ สังคม
แต่เรอ่ื งกลุ่มเสเพลเฮกนิ เหลา้
อย่าหลงเข้าเปน็ อันขาดพลาดแลว้ ขม
การมวั เมาเหลา้ ยาคอื อาจม
ตน้ ไม้ลม้ เพราะหนอนเข้าชอนไช

คำกลอนสอนลูก 79

อุดมการณบ์ ้านเมอื ง เรอ่ื งควรกลา้
นกั ศึกษาต้องรวมร่วมแก้ไข
คอรร์ ปั ชน่ั เผด็จการท่ีผลาญไทย
ปัญหาใหญม่ หาศาลของบา้ นเมอื ง
นกั การเมอื งนำ้ เนา่ เรามากนัก
สรา้ งภาพลักษณ์ทางลบได้ครบเครอ่ื ง
จงึ ประชาธิปไตยไมร่ ุ่งเรือง
ช่างเปล่าเปลืองอำนาจรัฐสภา

80 คำกลอนสอนลกู

คณะราษฎร์ยึดอำนาจกษัตรยิ ไ์ ด้
แตช่ าติไทยของเราหรือกา้ วหนา้
อำนาจเปน็ ของใคร ใช่ประชา
นกั ศึกษาจงคดิ พินิจเอง
ด้วยพลังหนุม่ สาวขาวสะอาด
ยอ่ มสามารถโคน่ ลม้ ผขู้ ่มเหง
คล่ืนลูกใหมไ่ ลน่ ้ำเนา่ อยา่ เฝ้าเกรง
ร่วมร้องเพลงชาตไิ ทยใหก้ ังวาน

คำกลอนสอนลูก 81

อดุ มการณ์ความรัก จักตอ้ งรู้
การมีคอู่ ยา่ เพง่ิ คิดจติ ฟุ้งซา่ น
อนาคตยาวไกลไปอกี นาน
ควรร่วมสานรว่ มสร้างทางชวี ิต
ความรกั คอื ความงามความซอื่ ตรง
ใช่ความหลงชั่วคราวทีก่ า้ วผิด
ความรักคอื คณุ ธรรมนำทางทศิ
คอื ความคิดสรรค์สร้างแตท่ างดี

82 คำกลอนสอนลกู

สร้างครอบครัวดว้ ยรกั จงึ ศักด์ิสทิ ธิ์
สร้างชีวติ ด้วยรกั มีศกั ดิ์ศรี
สรา้ งการงานดว้ ยรักศกั ดจ์ิ ึงมี
สรา้ งโลกนี้ด้วยรกั ศักดิจ์ งึ งาม
รกั พ่อแม่ตอบแทนพระคุณท่าน
รกั การงานม่งุ มน่ั ไม่พรัน่ ขาม
รักคนรกั รว่ มทกุ ข์สขุ ทกุ ทกุ ยาม
รกั คือความผ่องใสไร้ราคี

คำกลอนสอนลกู 83

ไม่ “ชงิ สกุ ก่อนหา่ ม งามกอ่ นแต่ง”
ทอ้ งแล้วแทง้ อัปยศหมดราศี
ค่อยคบหาดูใจไปนานปี
การงานมีมัน่ คงจงึ ลงเอย

วัยหนุ่มสาวราวดอกไม้วยั แรกผลิ
งามสตปิ ญั ญาท่ีผา่ เผย
ใชว้ นั วัยใหง้ ามนะทรามเชย
แมน้ ผ่านเลยไรค้ ่า...นา่ เสยี ดาย

84 คำกลอนสอนลกู

คณุ ธรรมวยั ผ้ใู หญ่ : ความรับผิดชอบ

พ้นยสี่ ิบเข้าสู่วัยผใู้ หญ่
เรยี นจบได้งานทำจำขวนขวาย
ได้พง่ึ ตนแทจ้ ริงท้ังหญิงชาย
เลิกคิดหมายพ่งึ แต่พ่อแม่ตน

ภาระหลายสิบปที ที่ า่ นแบก 85
จงปลดแอกใหพ้ ักเสียสักหน
แมพ้ อ่ แมม่ ที รัพยไ์ มอ่ บั จน
ลกู ตอ้ งคน้ หาทางท่สี รา้ งตวั

คำกลอนสอนลกู

จงเป็นนกปีกแข็งที่แกรง่ กล้า
บินสู่ฟา้ กว้างใหญ่ไปไดท้ ว่ั
รับผิดชอบตนเอง ไม่เกรงกลัว
ไม่หมองมัวมุง่ หวังพลังใจ
แม้นลงหลกั ปกั ฐานแต่งงานแลว้
มดี วงแก้วแหง่ ชีวติ วิจติ รใส
ต้องประคองปอ้ งแอบแนบฤทัย
ไม่หว่ันไหวแกว้ อ่ืนชื่นอารมณ์
รบั ผดิ ชอบครอบครัว ได้ทั่วถึง
เป็นท่ีพึ่งแก่กนั อันเหมาะสม
เป็นครอบครวั ตวั อย่างแกส่ ังคม
ให้คนชมอยา่ ให้มใี ครชัง

86 คำกลอนสอนลกู

สังคมไทยปัจจบุ ันทันสมัย
เร่ิมมใิ ช่ “ชายเทา้ หนา้ หญงิ เทา้ หลงั ”
ต้องก้าวค่เู คียงรว่ มรวมพลงั
แตก่ ย็ ังมบี ้างทต่ี ่างกนั

ผู้ชายต้องทำมาหาเล้ยี งหญิง
สรา้ งทุกสิง่ ด้วยลำแข้งแขง็ ขยนั
หญิงต้องเลยี้ งดูบตุ รสดุ สำคัญ
ร่วมฝา่ ฟนั แตอ่ ยา่ นำหน้าชาย

ด้วยชายนนั้ สำคัญนักเร่ืองศักดศ์ิ รี
แม้นชายดยี อมได้ไมเ่ สียหาย
แต่อยา่ ยอมเรื่องช่วั ม่ัวอบาย
ยอมเปน็ มา่ ยดีกวา่ มีสามที ราม

ชายหวังรบั ทรพั ยห์ ญิงจงทงิ้ เสยี 87
ชายมีเมยี มากหลายให้เข็ดขาม
ชายข้เี มาติดพนันน้ันอย่าตาม
อยา่ ใจงามอภัยเลยจะเคยตวั

คำกลอนสอนลูก

สังคมไทยสมยั น้ีมมี ากล้ำ
“ซิงเกลิ มัม” หมองไหมเ้ พราะชายช่วั
ไม่เลี้ยงดู ไมล่ ะอาย ไม่เกรงกลวั
ท้งิ ครอบครวั ท้ิงลูกไมผ่ ูกพัน
หรอื พ่อแมเ่ ล้ยี งลูกชายไม่สู้เหมาะ
หวังจะเกาะชายผ้าเหลอื งขึ้นสวรรค์
ไม่สอนความรบั ผดิ ชอบครอบครวั กนั
ปัจจบุ นั ชายจึงเปลี่ยนผิดเพ้ียนไป
หรือเพราะหญิงมปี ัญญาหาเงินคล่อง
ชายไม่ต้องเลี้ยงดูก็อยไู่ ด้
จึงเล้ียงลกู แตล่ ำพังไม่หวังใคร
ผู้ชายไทยควรรับปรบั ปรุงตัว

88 คำกลอนสอนลูก

หญิงทำงานนอกบ้านนั้นเหนอ่ื ยหนัก
ไมต่ ้องพัก กลบั บา้ นกง็ านทวั่
ทัง้ ทำความสะอาดบ้านทง้ั งานครัว
ทง้ั ลกู ผัวรมุ ใชเ้ หนอื่ ยใจกาย
ต้องอดทนทำไปไมต่ ้องบ่น
ทำเพือ่ คนที่รกั ไม่ยากหลาย
เม่ือลกู เต้าโตหน่อยค่อยสบาย
แมไ่ ม่ตายเสียก่อนคงผอ่ นพัก
จึงตอ้ งสอนความคิดรบั ผิดชอบ
สอนระบอบครอบครัวเป็นตวั หลัก
ครอบครวั ดสี งั คมเดนิ เจรญิ นกั
รว่ มฟูมฟกั ลกู หลานสืบสานไป

คำกลอนสอนลกู 89

รับผิดชอบการงาน สำคญั ยิ่ง
เพราะเป็นส่ิงเล้ียงตวั ครอบครัวได้
อาชีพรบั ราชการหรืองานใด
ต้องทมุ่ ให้สุดสดุ ไมห่ ยุดย้ัง
เป็นผ้นู ้อยคอ่ ยเพยี รค่อยเรยี นรู้
ตอ้ งหนักเอาเบาสู้ยอมอยู่หลงั
ประสบการณน์ นั้ เสรมิ เพิ่มพลงั
จะไดน้ ่งั บรหิ ารเพราะงานดี

90 คำกลอนสอนลูก

เป็นมนุษย์เงนิ เดือน ขอเตอื นไว้
ยากจะไดร้ วยเดน่ เป็นเศรษฐี
เศรษฐกจิ พอเพียงเล้ียงชีวี
ถา้ โชคมีเกษียณไปได้บำนาญ
อย่าฉอ้ ราษฎรบ์ งั หลวงเพราะห่วงทรพั ย์
เงนิ จะกลบั มาเปน็ โทษโหดประหาร
พาครอบครัวย่อยยับอัประมาณ
ทั้งลูกหลานทำอะไรไม่เจรญิ
มตี ัวอยา่ งมากมายท่ีได้เห็น
หลายคนเป็นผยู้ ิง่ ใหญ่ใครสรรเสริญ
แตบ่ ัน้ ปลายตกอบั อยู่ยับเยิน
ถึงมีเงินมอิ าจซื้อชือ่ เสยี งคืน

คำกลอนสอนลูก 91

อาชีพนกั ลงทนุ ซ้ือห้นุ หวย
อาจร่ำรวยยิ่งกวา่ อาชพี อืน่
แต่ต้องเสี่ยงรอบตัวกลัวพังครืน
จงึ ตอ้ งตื่นตัวตลอดไม่ปลอดภยั

อาชพี นักบริหารกง็ านล้น
ต้องเกง่ คน เก่งเงิน เกง่ งานใหญ่
เหมือนแบกโลกไว้บนบ่าเหน่ือยล้าใจ
เครียดกวา่ ใครรับผดิ ชอบรอบตัวลว้ น

92 คำกลอนสอนลกู

รับผดิ ชอบสังคม สมควรนัก
ไมค่ อยผลักใหร้ ฐั จดั ทุกสว่ น
มจี ิตสาธารณะ ทป่ี ระมวล
ทกุ สง่ิ ควรปกปอ้ งเหมอื นของตน
ไมต่ อ้ งขอก็มาอาสาช่วย
ทำดดี ้วยจิตใจไมห่ วงั ผล
จากบา้ นเราถงึ บ้านเมอื งเรอ่ื งผคู้ น
ดว้ ยสากลโลกผองพี่น้องกนั

คำกลอนสอนลูก 93

ประเทศใดใครนัน้ มีปญั หา
ต้องเมตตาอาทรชว่ ยผ่อนผนั
สองประเทศทะเลาะเบาะแว้งพลนั
ประเทศทสี่ ามน้ันชว่ ยประนอม
ลดภาวะโลกรอ้ นผ่อนมลพษิ
เพอื่ ชวี ติ เพือ่ นมนุษย์สุดถนอม
ทรพั ยากรอนาคตตอ้ งอดออม
ทกุ คนพร้อมสละตนจงึ พ้นภยั
วยั ผู้ใหญ่จงึ ตอ้ งคิดรบั ผดิ ชอบ
ทัง้ รอบคอบรอบดา้ นงานย่งิ ใหญ่
แต่ต้องฝกึ มาแต่น้อยคอ่ ยเปน็ ไป
จวบต้นไม้แผ่สลา้ งสรา้ งรม่ เงา

94 คำกลอนสอนลกู

เปน็ ไม้น้อยแหงนชมรม่ ไมใ้ หญ่
เติบโตไปค้อมกม้ ใหร้ ม่ เขา
ใหน้ กกนิ สม้ สกู ลูกไม้เรา
ลูกนกเยาวป์ ลอดภัยอยใู่ นรงั
วฒั นธรรมไทยไม่ปลอ่ ยลกู
เฝา้ พันผกู อบอุ่นคอยหนนุ หลงั
ลูกโตแล้วยังหว่ งใยใฝร่ ะวัง
แต่ฝรง่ั ปล่อยใหไ้ ปผจญ
กแ็ ล้วแต่แงม่ องทง้ั สองข้าง
อาจดีอย่างเสยี อยา่ งต่างมผี ล
เดก็ ฝรงั่ เรยี นรู้ดูแลตน
แตอ่ าจทนทุกขเ์ ปล่ยี วอยเู่ ดียวดาย

คำกลอนสอนลกู 95

เตบิ โตแบบตัวใครก็ตัวมนั
ไมผ่ ูกพนั ลูกหลานสบื สานสาย
ครอบครวั ไทยผกู พันกนั จนตาย
จะเลือกฝา่ ยไทย-ฝรั่งกช็ ัง่ ดู
หรือเลอื กเดินสายกลางเปน็ ทางใหม่
ดแู ลใหอ้ บอุ่นเป็นคณุ หนู
แตใ่ หส้ ิทธอิ์ สิ ระจะเรยี นรู้
พอ่ แม่อย่หู ่างหา่ งไม่ขวางคลอง

เมื่อลูกกา้ วเขา้ วยั ไม้ใหญ่นี้
อาจไม่มแี มแ่ ล้ว...แกว้ อย่าหมอง
จงม่งุ พาลกู หลานผา่ นครรลอง
ฝากคำของแมไ่ ว้วัยสุดท้าย

96 คำกลอนสอนลกู

คุณธรรมวยั ชรา : สัจธรรม

เม่ือลูกก้าวเข้าในวยั เกษยี ณ
โลกคงเปลยี่ นมากเกนิ ประเมนิ หมาย
ภัยพิบัติอาจยากอยู่มากมาย
แม่เสยี ดายมิไดอ้ ย่ดู ูแลกัน
สนึ ามิ แผน่ ดินไหว ได้เห็นซ้ำ
อาจเกดิ นำ้ ท่วมโลกให้โศกศลั ย์
เมอ่ื ภาวะโลกร้อนไม่ผ่อนพลัน
โลกอาจผนั พลกิ ขั้วนา่ กลัวนัก
มนุษยอ์ าจโหดร้ายเกนิ ใครหา้ ม
ทำสงครามนิวเคลยี รเ์ สียหายหนัก
เชอื้ โรคใหม่เกดิ มากยากพิทักษ์
โหรทำนายว่าจกั สนิ้ โลกา

คำกลอนสอนลกู 97

แต่แม่ยังหวังว่าเวลานนั้
อีกนานวนั พันปหี มื่นปหี นา้
ภยั ก็มที ุกยคุ ทุกกาลมา
เพยี งแต่ว่าชว่ งน้ีถก่ี วา่ เดมิ
เราตอ้ งรวมร่วมกันช่วยผันผ่อน
ลดโลกรอ้ นรกั ษาป่าไมเ้ พม่ิ
ทัง้ ดินน้ำสมดุลเป็นทุนเตมิ
เร่งสง่ เสริมลูกหลานให้ตา้ นภยั
เมื่อเข้าในวยั ชราอย่าวติ ก
อยา่ หยบิ ยกงานมาแบกปลดแอกได้
มลี ูกหลานมากเร่อื งอยา่ เปลอื งใจ
ปัญหาใดกอ็ ยา่ รับมาทบั ตน

98 คำกลอนสอนลกู

ทรัพยส์ นิ มีแบ่งส่วนท่คี วรให้
บางสว่ นไวท้ ำบญุ ทุนกศุ ล
บา้ งเปิดหเู ปดิ ตาอย่าทำจน
เพ่อื นหลายคนสนทนาอยา่ เดยี วดาย

หรือเข้าวดั ฟงั ธรรมนอ้ มนำจติ
เตรียมชีวิตบรสิ ทุ ธิ์ส่จู ุดหมาย
สมาธิวปิ ัสสนาพาผอ่ นคลาย
อยหู่ รอื ตายกเ็ ปน็ สุขทุกเวลา

โลกนเ้ี ป็นเช่นใดมิใฝเ่ ห็น 99
โลกหน้าเป็นเช่นใดมิใฝ่หา
อดตี เป็นเช่นใดไม่นำพา
วันขา้ งหนา้ เปน็ อยา่ งไรไม่อาทร

คำกลอนสอนลูก

วันนี้เป็นเช่นนกี้ ด็ ีแล้ว
จติ ผอ่ งแผว้ งามจรสั ประภัสสร
ใจสงบพบสวรรคพ์ ุทธันดร
วันก่อนก่อนผ่านผนั นั้นเพยี งพอ
สิ่งที่เหน็ เหน็ จรงิ ทกุ สิง่ สรรพ์
แตส่ ่ิงน้ันไมจ่ ริงทกุ สง่ิ หนอ
ลว้ นผา่ นมาผ่านไปไม่รีรอ
เหตุปัจจยั เกดิ ก่อต่อต่อกนั
เหมือนสายโซ่ตอ่ สายไร้ปลายต้น
ชีวติ คนชว่ั คราวยาวหรือสัน้
พอ่ แมผ่ ูกลูกหลานสานสมั พนั ธ์
แล้วก็หนั ห่างไปเหมอื นไมม่ ี

100 คำกลอนสอนลูก