เรื่อง ส่วนประกอบของโปรแกรม Scratch

คำนำ

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เร่ือง การเขียนโปรแกรมเบ้ืองต้น โดยใช้โปรแกรม Scratch กลุ่มสาระ
การเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 มีเนื้อหาประกอบด้วย ชุดท่ี 1 เรื่อง
ส่วนประกอบของโปรแกรม Scratch ชุดท่ี 2 เร่ือง การวาดรูปทรงเรขาคณิต และ ชุดที่ 3 เรื่อง การใช้
เคร่ืองมือ Stamp สร้างสรรค์ผลงาน จัดทาขึ้นเพ่ือเป็นเครื่องมือในการพัฒนาผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนวิชา
วทิ ยาการคานวณ และใหน้ กั เรียนได้ฝกึ ทกั ษะการเขยี นโปรแกรมอยา่ งงา่ ย โดยใหน้ ักเรียนศึกษาจากใบความรู้
ในชุดกจิ กรรมและลงมือปฏิบตั ิจรงิ โดยใช้โปรแกรม Scratch

ผู้จัดทาหวังเป็นอย่างยิ่งว่าชุดกิจกรรมกิจกรรมการเรียนรู้ เร่ือง การใช้งานโปรแกรม Scratch
เบ้ืองต้น กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ระดับช้ันประถมศึกษาปีท่ี 6 จะเป็นประโยชน์ต่อ
ผเู้ รยี นและครผู ู้สอนท่นี าไปใชป้ ระกอบการเรยี นการสอนไดเ้ ปน็ อย่างดี

จีรวรรณ เศวตพงษ์

สารบัญ

คาชแ้ี จงสาหรับครู หนา้
1
บทบาทของครผู ้สู อน
บทบาทของนักเรยี น 2
แบบทดสอบกอ่ นเรียน 3
4
สาระสาคัญ
จุดประสงค์การเรียนรู้ 5
5
ใบความรู้
แบบฝกึ หัด 6
แบบทดสอบหลังเรียน 11
12
บรรณานกุ รม
13

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ เรื่อง การเขียนโปรแกรมเบ้อื งต้น โดยใช้โปรแกรม Scratch
ชุดท่ี 1 เรอ่ื ง สว่ นประกอบของโปรแกรม Scratch 1

คำชแี้ จงสำหรบั ครู

ข้อปฏิบัติในกำรใช้ชดุ กจิ กรรม
ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง การเขียนโปรแกรมเบ้ืองต้น โดยใช้โปรแกรม Scratch กลุ่มสาระ

การเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ระดับชั้นประถมศึกษาปีท่ี 6 มีจุดมุ่งหมายเพื่อช่วยให้การดาเนิน
กจิ กรรมการเรยี นรู้ บรรลุวตั ถปุ ระสงค์การเรียนรู้ และมปี ระสิทธิภาพ ครูผูส้ อนควรดาเนนิ การดงั น้ี

1. ขน้ั เตรียมกำรสอน
1.1 ศกึ ษาคาชแ้ี จงในการใช้ชุดกจิ กรรมให้เข้าใจกอ่ นอย่างละเอียดรอบคอบ
1.2 ศกึ ษาสาระสาคญั และจุดประสงคก์ ารเรยี นร้ทู ่จี ะสอน และขน้ั ตอนต่างๆในแผนการ

จดั การเรยี นรใู้ หเ้ ขา้ ใจชัดเจนเสียก่อน
1.3 จดั เตรยี มเครอื่ งคอมพิวเตอรท์ มี่ ีโปรแกรม Scratch ใหพ้ รอ้ มใชง้ าน

2. ขัน้ สอน
2.1 ดาเนนิ การจัดกิจกรรมการเรียนรู้
2.2 ขณะท่ีนักเรียนทากิจกรรม ครูคอยให้ความช่วยเหลือแนะนากระตุ้นให้นักเรียนทา

กิจกรรมอย่างกระตือรือร้น และตอบข้อสงสัยจ่างๆ ระหว่างเรียนพร้อมท้ังสังเกตและประเมินพฤติกรรมการ
ทางานของนกั เรียน

3. ข้นั หลังสอน
เม่ือสิ้นสุดการปฏิบัติกิจกรรมการเรยี นการสอน ครูให้นักเรียนปิดเคร่ืองคอมพวิ เตอร์หลังใช้

งานทกุ ครั้ง

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ เรอื่ ง การเขียนโปรแกรมเบอ้ื งตน้ โดยใช้โปรแกรม Scratch
ชุดท่ี 1 เรื่อง สว่ นประกอบของโปรแกรม Scratch 2

บทบำทของครผู ้สู อน

1. ศึกษาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เร่ือง การเขียนโปรแกรมเบ้ืองต้น โดยใช้โปรแกรม Scratch
กลุม่ สาระการเรียนร้วู ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ระดบั ช้นั ประถมศกึ ษาปที ่ี 6 ให้เข้าใจก่อนนาไปใช้

2. ครูอธิบาย ชี้แจงเก่ยี วกับการศึกษาและปฏบิ ัติตามชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ เร่ือง การเขยี นโปรแกรม
เบ้อื งตน้ โดยใชโ้ ปรแกรม Scratch กลมุ่ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ระดบั ช้ันประถมศกึ ษาปีท่ี
6 และแจง้ จุดประสงค์การเรียนรูใ้ ห้นักเรียนเขา้ ใจ

3. ครดู าเนนิ การสอนตามแผนการจดั การเรยี นร้ทู ่ีกาหนดไว้
4. ครูกากบั ติดตามการฝึกปฏิบัตกิ ิจกรรมและให้คาปรึกษาแนะนานักเรยี น
5. ครูทดสอบนักเรียนโดยใช้แบบทดสอบย่อย หลังจากเรียนจบขั้นตอนในแผนการจัดการเรียนรู้
แตล่ ะชุด เพอ่ื วัดความรคู้ วามเข้าใจของนกั เรยี น

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ เรื่อง การเขียนโปรแกรมเบอื้ งตน้ โดยใช้โปรแกรม Scratch
ชดุ ท่ี 1 เรอ่ื ง สว่ นประกอบของโปรแกรม Scratch 3

บทบำทของนักเรียน

1. รบั ทราบจุดประสงค์การเรียนรจู้ ากครูผ้สู อน เพื่อใหท้ ราบว่าเมื่อจบกจิ กรรมการเรยี นรู้แล้ว
นักเรยี นสามารถเรียนรู้อะไรไดบ้ ้าง

2. ทาแบบทดสอบกอ่ นเรียน เปน็ ข้อสอบปรนยั จานวน 5 ข้อ
3. ต้งั ใจศึกษาใบความรู้ และปฏิบตั ิกิจกรรมตามข้ันตอนหรือคาช้แี จงของแต่ละกิจกรรม อย่างจรงิ จงั
ระมัดระวงั ไม่เลน่ ขณะปฏบิ ัตกิ ิจกรรม ตรงต่อเวลา และไมเ่ สียงดังรบกวนผู้อนื่
4. ปดิ เคร่อื งคอมพวิ เตอรท์ กุ คร้ังหลังใช้งาน
5. ทาแบบทดสอบหลงั เรียน เพือ่ วดั ความรูค้ วามเข้าใจอกี ครั้ง

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง การเขียนโปรแกรมเบอ้ื งตน้ โดยใช้โปรแกรม Scratch
ชดุ ที่ 1 เร่อื ง ส่วนประกอบของโปรแกรม Scratch 4

แบบทดสอบก่อนเรียน

คำช้แี จง ให้นักเรียนเลือกคำตอบที่ถูกตอ้ งเพยี งคำตอบเดียว

1. โปรแกรม Scratch คืออะไร
ก. โปรแกรมภาษาพฒั นาโดยทีมงาน Media Lap MIT
ข. โปรแกรมฝกึ การเขยี นคาสง่ั ด้วยการเขยี นโปรแกรมภาษาอยา่ งงา่ ย
ค. โปรแกรมในการตอ่ บล็อกคาสง่ั เพ่ือสร้างโปรแกรมสครปิ ตใ์ ห้กับตัวละครเท่านัน้
ง. โปรแกรมภาษาท่ผี ู้เรยี นสามารถสรา้ งชิ้นงานได้อย่างง่าย เชน่ นทิ านทส่ี ามารถโตต้ อบกับผู้อ่านได้

ภาพเคล่ือนไหว เกม ดนตรี และศลิ ปะ

2. ส่วนประกอบหลกั ของหนา้ ต่างการทางานของโปรแกรม Scratch มีอะไรบา้ ง
ก. Stage, Sheet, File
ข. Stage, sprite, script
ค. Stage, Sheet, File
ง. Database, Sheet

3. ข้อใด คือ บล็อกทจ่ี ะถกู นามาใชเ้ ปน็ อันดบั แรกเสมอในการเขยี นสคริปต์
ก. ทาซา้ ตลอด
ข. เคล่อื น...ก้าว
ค. เมอื่ ธงเขยี วถกู คลกิ
ง. พูด...เป็นเวลา...วนิ าที

4. เมื่อเปิดโปรแกรม Scratch ขึน้ มาจะพบวา่ แมวอยู่ตาแหนง่ ใด
ก. X : 0 , Y: 0
ข. X : 1 , Y: 1
ค. X : -1 , Y: 1
ง. X : 1 , Y: -1

5. การเขียนสครปิ ต์ใหต้ ัวละคร ต้องวางบลอ็ กไว้ทใ่ี ด
ก. Stage
ข. Script
ค. Sprite
ง. Scratch

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ เร่อื ง การเขยี นโปรแกรมเบ้ืองต้น โดยใช้โปรแกรม Scratch
ชุดท่ี 1 เรือ่ ง สว่ นประกอบของโปรแกรม Scratch 5

ชดุ ท่ี 1 เรื่อง สว่ นประกอบของโปรแกรม Scratch
สำระสำคญั

จดุ ประสงคข์ องกำรเรยี นรู้

- บอกส่วนประกอบของโปรแกรม Scratch ได้

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง การเขียนโปรแกรมเบื้องตน้ โดยใช้โปรแกรม Scratch
ชดุ ที่ 1 เร่อื ง ส่วนประกอบของโปรแกรม Scratch 6

ใบควำมรู้ เร่ือง สว่ นประกอบของโปรแกรม Scratch

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ เร่อื ง การเขียนโปรแกรมเบื้องตน้ โดยใช้โปรแกรม Scratch
ชดุ ที่ 1 เรื่อง สว่ นประกอบของโปรแกรม Scratch 7

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ เร่อื ง การเขียนโปรแกรมเบื้องตน้ โดยใช้โปรแกรม Scratch
ชดุ ที่ 1 เรื่อง สว่ นประกอบของโปรแกรม Scratch 8

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ เร่อื ง การเขียนโปรแกรมเบื้องตน้ โดยใช้โปรแกรม Scratch
ชดุ ที่ 1 เรื่อง สว่ นประกอบของโปรแกรม Scratch 9

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ เร่อื ง การเขยี นโปรแกรมเบื้องต้น โดยใช้โปรแกรม Scratch
ชุดที่ 1 เรื่อง สว่ นประกอบของโปรแกรม Scratch 10

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ เรือ่ ง การเขียนโปรแกรมเบ้ืองตน้ โดยใช้โปรแกรม Scratch
ชุดที่ 1 เร่อื ง สว่ นประกอบของโปรแกรม Scratch 11

แบบฝกึ หดั เรอ่ื ง สว่ นประกอบของโปรแกรม Scratch

คำช้แี จง ใหน้ ักเรียนนาหมายเลขเติมลงในชอ่ งวา่ งใหถ้ กู ตอ้ ง

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ เรื่อง การเขียนโปรแกรมเบ้ืองตน้ โดยใช้โปรแกรม Scratch
ชดุ ที่ 1 เรอ่ื ง ส่วนประกอบของโปรแกรม Scratch 12

แบบทดสอบหลงั เรยี น

คำช้แี จง ใหน้ กั เรียนเลอื กคำตอบทถ่ี กู ตอ้ งเพียงคำตอบเดยี ว

1. ขอ้ ใด คือ บล็อกท่จี ะถูกนามาใช้เปน็ อันดบั แรกเสมอในการเขียนสครปิ ต์
ก. ทาซ้าตลอด
ข. เคลอื่ น...กา้ ว
ค. เมอ่ื ธงเขยี วถกู คลกิ
ง. พดู ...เปน็ เวลา...วินาที

2. เมื่อเปิดโปรแกรม Scratch ข้นึ มาจะพบว่าแมวอยตู่ าแหนง่ ใด
ก. X : 0 , Y: 0
ข. X : 1 , Y: 1
ค. X : -1 , Y: 1
ง. X : 1 , Y: -1

3. การเขยี นสคริปต์ใหต้ วั ละคร ต้องวางบลอ็ กไวท้ ่ใี ด
ก. Stage
ข. Script
ค. Sprite
ง. Scratch

4. โปรแกรม Scratch คอื อะไร
ก. โปรแกรมภาษาพัฒนาโดยทีมงาน Media Lap MIT
ข. โปรแกรมฝึกการเขียนคาสง่ั ด้วยการเขียนโปรแกรมภาษาอย่างง่าย
ค. โปรแกรมในการตอ่ บล็อกคาสง่ั เพอื่ สรา้ งโปรแกรมสคริปต์ให้กับตวั ละครเทา่ น้นั
ง. โปรแกรมภาษาที่ผเู้ รียนสามารถสรา้ งชน้ิ งานได้อย่างง่าย เชน่ นทิ านทส่ี ามารถโตต้ อบกับผูอ้ ่านได้

ภาพเคล่อื นไหว เกม ดนตรี และศิลปะ

5. สว่ นประกอบหลกั ของหนา้ ตา่ งการทางานของโปรแกรม Scratch มีอะไรบ้าง
ก. Stage, Sheet, File
ข. Stage, sprite, script
ค. Stage, Sheet, File
ง. Database, Sheet

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ เรอ่ื ง การเขียนโปรแกรมเบ้อื งตน้ โดยใช้โปรแกรม Scratch
ชดุ ท่ี 1 เร่ือง ส่วนประกอบของโปรแกรม Scratch 13

บรรณำนกุ รม

โกสันต์ เทพสทิ ธิทรากรณ.์ (2563). หนังสือเรยี นรายวิชาพ้นื ฐาน วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี
ชนั้ ประถมศกึ ษาปีท่ี 6. กรงุ เทพฯ : บริษัท 888 อินเตอรก์ รุป๊ จากัด.

ทมี วชิ าการ อจท. (2563). แบบฝกึ หัดรายวชิ าพ้ืนฐานวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ชน้ั ประถมศึกษาปีที่ 6.
กรุงเทพฯ : บริษทั ไทยร่มเกล้า จากัด.

สถาบนั ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี กระทรวงศกึ ษาธกิ าร. (2563). แบบฝึกทกั ษะรายวิชา
พนื้ ฐานวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ 6. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ สกสค.