กลุ่มป้ายอหม้อดิน - เครื่องปั้นดินเผาคลองสระบัว จ.พระนครศรีอยุธยา

กลุ่มป้ายอหม้อดิน - เครื่องปั้นดินเผาคลองสระบัว จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

สารบัญ กลุ่่มป้้ายอหม้้อดิิน - เครื่่องปั้้นดิินเผาคลองสระบััว จัังหวััดพระนครศรีีอยุุธยา ความเป็นมา / รายละเอียดผลิตภัณฑ์ 4 กระบวนการผลิต 6 ปัญหา - อุปสรรคในการผลิต 10 กระบวนการพัฒนาและเทคโนโลยีที่ประยุกต์ใช้ 12 การใช้งานชุดแป้นหมุนไฟฟ้า 14 การบำรุงรักษาและข้อควรระวัง 15 ผลที่ได้จากการพัฒนาและการเปรียบเทียบ 17 ความคิดเห็นต่อการพัฒนาและเทคโนโลยีที่ประยุกต์ใช้ 18

โครงการยกระดับคุณภาพการผลิตและผลิตภัณฑ์ ด้วยเทคโนโลยีผสานภูมิปัญญา ประจําปีงบประมาณ 2565 ความเป็็นมา รายละเอีียดผลิิตภััณฑ์์ เครื่่องปั้้นดิินเผา หััตถกรรมเก่่าแก่่ซึ่่งเป็็นเอกลัักษณ์์ของชุุมชนสองฝั่่�งคลองสระบััว จัังหวััดพระนครศรีีอยุุธยา เริ่่�มต้้นขึ้้�นตั้้�งแต่่สมััยกรุุงศรีีอยุุธยาเป็็นราชธานีี และ สืืบทอดต่่อกัันมาจนถึึงปััจจุุบััน กลุ่่มป้้ายอหม้้อดิิน – เครื่่องปั้้นดิินเผาคลองสระบััว ได้้รัับการยอมรัับและมีีชื่่อเสีียงว่่าเป็็นแหล่่งทำำเครื่่องปั้้นดิินเผาชั้้�นดีีหลายชนิิด โดยเฉพาะ หม้้อดิินเผาที่่สืืบทอดต่่อกัันมาจากรุ่่นสู่่รุ่่น นางนงค์์นุุช เจริิญพร หรืือป้้ายอ ครููช่่างศิิลปหััตถกรรมปีี 2563 เกิิดและเติิบโตมา ในชุุมชนคลองสระบััว จัังหวััดพระนครศรีีอยุุธยา ครอบครััวยึึดอาชีีพผลิิตเครื่่องปั้้น ดิินเผาเป็็นหลัักมาตั้้�งแต่่สมััยบรรพบุุรุุษ นางนงค์์นุุชเริ่่�มเรีียนรู้้กระบวนการผลิิต เครื่่องปั้้นดิินเผาตามแบบโบราณ ตั้้�งแต่่เมื่่ออายุุ 8 ปีี ทำำ ให้้สามารถผลิิตเครื่่องปั้้น ดิินเผาได้้หลากหลายรููปแบบ ตั้้�งแต่่ขั้้�นตอนแรกจนสำำเร็็จเป็็นชิ้้�นงานที่่สมบููรณ์์ และ นัับเป็็นครููช่่างที่่มีีทัักษะความชำำ นาญในการปั้้น “หม้้อดิินโบราณ” ท่่านเดีียวในชุุมชน คลองสระบััวที่่ยัังคงอนุุรัักษ์์และสืืบสานภููมิิปััญญาการผลิิตเครื่่องปั้้นดิินเผาตาม กรรมวิิธีีแบบโบราณ อัันเป็็นเอกลัักษณ์์ประจำำท้้องถิ่่�นที่่เลื่่องชื่่อ และยัังคงยึึดมั่่�น อาชีีพการปั้้นหม้้อเป็็นอาชีีพหลัักอย่่างจริิงจัังมาจนถึึงปััจจุุบััน หม้้อดิินเผาโบราณ 5 รููปแบบ ประกอบด้้วย หม้้อต้้น หม้้อกลาง หม้้อจอก หม้้อหูู และหม้้อกา ซึ่่�งเป็็นเอกลัักษณ์์ของชุุมชมคลองสระบััว โดยเฉพาะหม้้อกาเป็็นหม้้อดิินที่ ่� ปั้้�นได้้ยาก เนื่่�องจากมีีขั้้�นตอนที่ ่� มากกว่่าการปั้้�นหม้้อดิินรููปแบบอื่่�น ๆ จึึงเป็็นภาชนะ เครื่่�องปั้้�นดิินเผาที่่�แทบไม่่เหลืือผู้้ที่่�สามารถปั้้�นได้้แล้้วในปััจจุุบััน นอกจากข้้างต้้น มีีการผลิิตหม้้อดิินอื่่�น ๆ เพิ่่�มเติิม ได้้แก่่ หม้้อดิิน หม้้อจิ๋๋�ว ชุุดถ้้วย ชาม แก้้วใส่่น้ำ ำ� และสามารถผลิิตตามความต้้องการที่ ่� ลููกค้้ากำำหนด เช่่น ภาชนะใส่่ อาหาร ของที่่�ระลึึกหรืืออื่่�น ๆ ตามตกลง โดยมีีราคาการจััดจำำหน่่ายขึ้้�นกัับขนาดเล็็ก - ใหญ่่ โดยราคาจะเริ่ ่� มต้้นที่ ่� 25 - 200 บาท 4

โครงการยกระดับคุณภาพการผลิตและผลิตภัณฑ์ ด้วยเทคโนโลยีผสานภูมิปัญญา ประจําปีงบประมาณ 2565 เอกลัักษณ์์ที่่โดดเด่่นของผลิิตภััณฑ์์ วััสดุุที่่ใช้้ในการผลิิต • หม้้อดิินเผาทรงโบราณที่ ่�มีีน้ำำ� หนัักเบา • มีีความทนทาน และมีีอายุุการใช้้งาน ที่ ่� ยาวนาน • ทาสีีหม้้อด้้วยดิินขุุยปูู เพื่่�อเคลืือบเงา ผิิวหม้้อดิินให้้มีีความเงางาม มัันลื่่�น และ เมื่่�อนำำมาใช้้ประกอบอาหาร จะทำำ ให้้อาหาร ไม่่ติิดหม้้อ 1. ดิินเหนีียว 2. ทรายละเอีียด 3. เครื่่�องแป้้นหมุุนไฟฟ้้า 4. เชืือก (สำำหรัับตััดดิินเมื่่�อปั้้�นเสร็็จ) 5. ไม้้ตีีหม้้อ (สำำหรัับตกแต่่ง เมื่่�อปั้้�นแล้้วเสร็็จ) 6. หิินก้้อนขนาดกระชัับมืือ (สำำหรัับรองตีีตกแต่่งหม้้อด้้านใน) 7. ดิินขุุยปูู 8. หิินขััดเงาหม้้อ 9. เตาเผา 10. ไม้้ฟืืน สำำหรัับใส่่เตาเผา 5

โครงการยกระดับคุณภาพการผลิตและผลิตภัณฑ์ ด้วยเทคโนโลยีผสานภูมิปัญญา ประจําปีงบประมาณ 2565 กระบวนการผ ลิิต 6 1. การ จััดหา ดิิน ผู้้ปฏิิ บััติิงานจะ ต้้อง จัั ดหาดิิน สำำ ห รัับ การขึ้้�น รูู ปเค รื่่�อง ปั้้�นดิินเผา ดิิน ที่่�ใช้้จะมีี ลัักษณะเฉ พาะ คืือดิินเห นีี ย ว ที่่�มีี สีี ค ล้้า ย เปลืือก ม ะ ข ามสุุก และมีีเก ล็็ ด สีีขาวผสม อยู่่ หรืือเ รีี ย ก กัันโดยทั่่�วไปว่่า “ดิินแ ก้้วแกลบ” ซึ่่�งจะ พ บ มากบริิเวณ ร่่อง น้ำำ�สองฝั่่�ง ชุุมช น คลอง สระ บััว ซึ่่�งปััจ จุุ บัันหาไ ด้้ ยากขึ้้�น จึึ ง ต้้องซื้้�อจาก จัังห วัั ดใก ล้้เคีีย ง เ ช่่น ชัั ยนาท ลพบุุ รีี 2. การฉะ ดิิน เ ป็็นการการ คัั ด แ ย กสิ่่�ง ปลอมป น อา ทิิ ก้้อนกรวด เศษไม้้ สิ่่�งเจืื อ ป น อื่่�น ๆ ออก จากดิิน ที่่� จัั ดหาไ ด้้ โดยผู้้ปฏิิ บััติิงานจะใช้้ มืือขุุดขยำำ เนื้้�อดิิน และแ ย กสิ่่�งเจืื อ ป น เห ล่่านั้้�นออก เพื่่�อใ ห้้ไ ด้้เนื้้�อดิิน ที่่� สะอาด พร้้อมสำำ ห รัับการ ทำำ งานในขั้้�น ตอน ต่่อไป

โครงการยกระดับคุณภาพการผลิตและผลิตภัณฑ์ ด้วยเทคโนโลยีผสานภูมิปัญญา ประจําปีงบประมาณ 2565 7 3. การเห ยีียบ ดิิน เ ป็็นการ นำำ ดิิน ที่่�ไ ด้้ผสม เ ข้้า กัับทรา ย ละเอีียด จากนั้้�น ผู้้ปฏิิ บััติิงานจะใช้้เ ท้้า เหยีียบเพื่่�อค ลุุกดิินใ ห้้เ ข้้า กััน กัับทรา ยจน เ ป็็นเนื้้�อเดีีย ว 4. การทุ่่ ม ดิิน เ ป็็นการ นำำ ดิิน ที่่�เหยีียบแ ล้้ว ม าทุ่่มลง กัับพื้้�น เพื่่�อไ ล่่อากาศในดิินออก ซึ่่�งจะ ทำำ ใ ห้้ดิินแ น่่น พร้้อมสำำ ห รัับการขึ้้�น รููปต่่อไป 5. การโพก ช่่อ ห รืือโพน ดิิน เ ป็็นการ นำำ ดิิน ที่่� พร้้อ มใช้้ มาวางบน แ ป้้นห มุุน เพื่่�อขึ้้�น รูู ปทรง ต ามที่ ่� ต้้องการ ก่่อนใช้้เชืือกเพื่่�อ ตัั ดฐานดิิน ที่่�ขึ้้�น รูู ป แ ล้้ว ออกจากแ ป้้นห มุุน ชิ้้�นงาน ที่่�ไ ด้้จากการ ขึ้้�น รููปนี้้�จะ ยัังไ ม่่สมบููร ณ์์โดยจะมีีรููโห ว่่ ที่่� ก้้นหรืือฐาน ของชิ้้�นงาน

โครงการยกระดับคุณภาพการผลิตและผลิตภัณฑ์ ด้วยเทคโนโลยีผสานภูมิปัญญา ประจําปีงบประมาณ 2565 8 6. การตากชิ้้�นงานนำำชิ้้�นงานที่่�ขึ้้�นรููป เบื้้�อง ต้้นจากแ ป้้น ห มุุนไปตากแดด ใ ห้้แ ห้้งห ม า ด 7. การ ตีีตกแ ต่่ง ปิิด ก้้นชิ้้�นงาน เ ป็็นขั้้�น ตอน สุุดท้้ายของการ ตกแ ต่่ง รูู ปทรงชิ้้�นงานใ ห้้ไ ด้้ทรง ที่่�สมบููร ณ์์ โดย ผู้้ปฏิิ บััติิงานจะ นำำหิิน ก้้อนกลมขนา ด พ อดีีมืื อ ส อ ด เ ข้้าภา ยในชิ้้�นงาน ที่่�ขึ้้�น รูู ป ไ ว้้ โดยหิินจะ ทำำ ห น้้า ที่่�รอง ผิิวดิิน ด้้านใน ชิ้้�นงาน และใช้้ไม้้ ค่่อย ๆ ตีี แ ต่่ง ก้้นชิ้้�นงาน จากภา ยนอกจน ก้้นชิ้้�นงาน ปิิ ด เ นีี ยนเ ป็็น ผิิวเดีีย ว กััน จากนั้้�นจึึ ง นำำชิ้้�นงานไปพัักไ ว้้ นอกจากนี้้� ยัังมีีขั้้�น ตอนการ ตกแ ต่่ง เฉ พาะ สำำ ห รัับหม้้อดิินเผา คืื อ • การตีีหม้้อละ คืื อ การตีีผิิวหม้้อ เพื่่�อ ไ ล่่ดิิน ที่่� ปั้้�นเ ป็็นหม้้อใ ห้้บางทั่่�ว กัันทั้้�งใบ และขึ้้�นทรงหม้้อ ที่่� ต้้องการเบื้้�อง ต้้น • การตีีหม้้อเ ล็็ม คืื อ การตีีผิิว ก้้นหม้้อ เพื่่�อ ตกแ ต่่ง ก้้นหม้้อใ ห้้แบน และ ตกแ ต่่ง รูู ปทรงหม้้อใ ห้้ สว ยงา ม ครั้้�ง สุุดท้้า ย

โครงการยกระดับคุณภาพการผลิตและผลิตภัณฑ์ ด้วยเทคโนโลยีผสานภูมิปัญญา ประจําปีงบประมาณ 2565 9 8. การทา สีีชิ้้�นงาน ห ลัังจากตีีตกแ ต่่งชิ้้�นงานแ ล้้วเสร็็จ ใ ห้้ นำำ ดิินเหลืือง หรืือดิินขุุ ยปูู มาทาใ ห้้ทั่่�ว ทั้้�งใบ แ ล้้ว นำำ ไปตากใ ห้้แ ห้้ง 9. การ ขััดชิ้้�นงาน ด้้วย หิิน นำำชิ้้�นงาน ที่่�ทาดิินเหลืือง ที่่�แ ห้้งแ ล้้ว ม า ขััดผิิว ด้้วยหิิน ก้้อนเ ล็็ก ผิิวเกลี้้� ย ง เพื่่�อ ใ ห้้ชิ้้�นงานขึ้้�นเงา สว ยงา ม แ ล้้ว นำำผึ่่�งแดด 10. การเผาชิ้้�นงาน นำำชิ้้�นงานที่่�ผ่่านกระบวนการ ข้้าง ต้้น มาเผา ที่่�เ ตาเผา โดยใช้้ ฟืืนเ ป็็นเชื้้�อเพลิิง เ ป็็นระ ยะเวลา 1 วััน จากนั้้�นทิ้้�งเ ต า และ ชิ้้�นงานไ ว้้ใ ห้้เ ย็็น จึึงเ ก็็บออกจากเ ต า

โครงการยกระดับคุณภาพการผลิตและผลิตภัณฑ์ ด้วยเทคโนโลยีผสานภูมิปัญญา ประจําปีงบประมาณ 2565 10 ปััญหาและอุุปสรรคในการผลิิต จากการลงพื้้�น ที่่� พิิจารณากระบวนการผ ลิิตของกลุ่่มป้้า ยอหม้้อดิิน - เค รื่่�อง ปั้้�น ดิินเผาคลอง สระ บััว จัังห วััดพระนครศ รีีอยุุธ ย า และ พููดคุุยด้้านการ พััฒนา เทคโนโลยีี เพื่่�อ ยกระ ดัับ คุุณภา พการผ ลิิ ตและผ ลิิตภััณฑ์์ ทีีม พััฒนา พิิจารณาใ ห้้ ความสำำคัั ญการ พััฒนา ชุุ ด แ ป้้นห มุุนไฟ ฟ้้า เ นื่่�องจาก พ บปััญหา ชุุ ด แ ป้้นห มุุนไฟ ฟ้้า ที่่�ใช้้อยู่่ในปััจ จุุ บััน ดัังนี้้� • ชุุ ด แ ป้้นห มุุนไฟ ฟ้้ามีีระบบไฟ ที่่�ไ ม่่ไ ด้้ ม า ตรฐาน อา ทิิ สา ยไฟ ที่่�ใช้้ไ ม่่รอง รัับ กัับการใช้้ไฟ ของ มอเ ต อ ร์์ อุุ ปกร ณ์์เ ปิิด – ปิิ ดเค รื่่�อง และ สา ยไฟ ที่่�ใช้้ในเค รื่่�อง ไ ม่่มีีระบบ ป้้อง กััน น้ำำ� เห ล่่านี้้� ล้้วนเ ปิิ ดโอกา สใ ห้้ไฟ ฟ้้ารั่่�วไหล ส่่งผลใ ห้้เ กิิ ดควา ม เ สี่่� ย ง และเ ป็็น อััน ตรายต่่อชีีวิิตและท รััพย์์ สิิน ของผู้้ปฏิิ บััติิงาน • แ ป้้นห มุุนไฟ ฟ้้าเ ป็็นแ ป้้นห มุุน ที่่� จััดทำำขึ้้�นเอง ประกอบ ด้้ว ย แ ป้้นห มุุนเห ล็็ก โครงเห ล็็ก ปิิดด้้ว ยไม้้และเ มื่่�อไม้้โ ด น น้ำำ� เ ป็็นระ ยะเวลาห นึ่่�ง จึึงเ กิิ ดการ ผุุและมีี ปลวก กััดกิิน • แ ป้้นห มุุนไฟ ฟ้้ามีีสภา พ ท รุุ ดโทร มจากการใช้้งาน และไ ม่่ สา มารถ ทำำควา ม สะอา ด ไ ด้้ เ นื่่�องจากไ ม่่ไ ด้้ ถููกออกแบบใ ห้้มีีระบบ ป้้อง กััน น้ำำ� การ ทำำความสะอา ด ซึ่่�ง ต้้องใช้้ น้ำำ� จะ ทำำ ใ ห้้ระบบไฟ ฟ้้า สา ยไฟ มอเ ต อ ร์์เสีียหาย และอาจเ ป็็น อััน ตรา ย ต่่อผู้้ใช้้งาน

โครงการยกระดับคุณภาพการผลิตและผลิตภัณฑ์ ด้วยเทคโนโลยีผสานภูมิปัญญา ประจําปีงบประมาณ 2565 11

โครงการยกระดับคุณภาพการผลิตและผลิตภัณฑ์ ด้วยเทคโนโลยีผสานภูมิปัญญา ประจําปีงบประมาณ 2565 12 กระบวนการพััฒนา และเทคโนโลยีีที่่ประยุุกต์์ใช้้ ชุุดแป้้นหมุุนไฟฟ้้า จากข้้างต้้น ทีีมพััฒนาได้้ดำำเนิินการออกแบบชุุดแป้้นหมุุนไฟฟ้้า สำำหรัับขึ้้�นรููป ชิ้้�นงาน เพื่่�อแก้้ไขปััญหาที่ ่� พิิจารณาว่่าส่่งผลต่่อกระบวนการผลิิต ดัังนี้้� • ระบบไฟฟ้้า และอุุปกรณ์์เปิิด – ปิิดการทำำงานแป้้นหมุุนไฟฟ้้า ควรมีีระบบป้้องกัันน้ำ ำ� และมีีมาตรฐานตามข้้อกำำหนดที่่�เหมาะสม เพื่่�อช่่วยป้้องกัันอัันตรายจากกระแสไฟฟ้้า ลััดวงจร • พััฒนาชุุดแป้้นหมุุนไฟฟ้้าให้้ใหญ่่ขึ้้�น เพื่่�อรองรัับการนั่่�งปฏิิบััติิงานที่ ่�สะดวก และดีีต่่อ สุุขภาพ และปรัับเปลี่่� ยนวััสดุุประกอบชุุดแป้้นหมุุน เพื่่�อให้้เหมาะสมต่่อการใช้้งาน ดัังนี้้� • แป้้นหมุุนยัังคงใช้้วััสดุุเป็็นเหล็็กเช่่นเดิิม โดยเลืือกเหล็็กที่่�หนาและมีีขนาดใหญ่่ขึ้้�น เพื่่�อรองรัับการขึ้้�นรููปชิ้้�นงานที่ ่� ขนาดใหญ่่ขึ้้�นได้้ • แผ่่นประกอบชุุดแป้้นหมุุนด้้านบน จากเดิิมที่ ่� วััสดุุเป็็นไม้้ทั่่�วไปที่่� จััดหาได้้ในชุุมชน ปรัับเป็็นไม้้เนื้้�อแข็็ง • แผ่่นประกอบชุุดแป้้นหมุุนด้้านข้้าง จากเดิิมเป็็นไม้้ ปรัับเป็็นแผ่่นอลููมิิเนีียม • พััฒนาแป้้นหมุุนให้้สามารถหมุุนได้้ทั้้�งตามเข็็มและทวนเข็็มนาฬิิกา เพื่่�อรองรัับ ผู้้ปฏิิบััติิที่่�ถนััดซ้้าย - ขวา และสามารถปรัับความเร็็วรอบการหมุุนให้้ช้้า - เร็็วได้้ เพื่่�อรองรัับผู้้ปฏิิบััติิงานที่ ่�มีีทัักษะการปั้้�นที่่�แตกต่่างกััน

โครงการยกระดับคุณภาพการผลิตและผลิตภัณฑ์ ด้วยเทคโนโลยีผสานภูมิปัญญา ประจําปีงบประมาณ 2565 13 กระบวนการพััฒนา และเทคโนโลยีีที่่ประยุุกต์์ใช้้ : ชุุดแป้้นหมุุนไฟฟ้้า

รายละเ อีียด ชุุดแ ป้้นห มุุนไฟ ฟ้้า ขนาด : ก ว้้าง 60 ซม. ลึึก 60 ชม. สููง 55 ซม. น้ำำ� ห นััก : 30 กิิโลก รััม กำำลัังไฟ : มอเตอ ร์์เ กีีย ร์์ 1 แรง ม้้า 0.4 กิิโล วััต ต์์ 220 โวล ท์์ ความเ ร็็วรอบ : 200 รอบ ต่่อนา ทีี อััตรา ค่่าไฟ : 1.6 บาท ต่่อชั่่�วโมง เมื่่ อ กำำ หนดใ ห้้ ค่่าไฟ บ้้าน พื้้�นฐานที่่ 4 บาท ต่่อห น่่วย โครงการยกระดับคุณภาพการผลิตและผลิตภัณฑ์ ด้วยเทคโนโลยีผสานภูมิปัญญา ประจําปีงบประมาณ 2565 การใ ช้้งาน ชุุดแ ป้้นห มุุนไฟ ฟ้้า 1. เสีีย บปลั๊๊�ก ชุุ ด แ ป้้นห มุุนไฟ ฟ้้า กัับไฟ บ้้าน ต ามปกติิ 2. เ ปิิ ด ก ล่่อง อิินเวอ ร์์เ ต อ ร์์ เพื่่�อ กำำหน ด ควา ม เ ร็็วรอบ ของแ ป้้นห มุุน ผู้้ปฏิิ บััติิงาน สา มารถเลืือกระ ดัับควา ม เ ร็็ว ของแ ป้้นห มุุน โดยการห มุุนปุ่่� มเพื่่�อเลืือกระ ดัับควา ม เ ร็็ว ตััวเล ขบอกระ ดัับควา ม เ ร็็วจะ ปรากฎ ที่่� ห น้้าจอ โดยตััวเลขน้้อ ยจะห มุุนช้้า เ ริ่่� มต้้น จากเลข 1 และ ตััวเลขมากจะห มุุนเ ร็็ว สููง สุุดที่่�เลข 100 3. เ มื่่�อเลืือกควา ม เ ร็็วแ ป้้นห มุุน ที่่�เห มาะสม แ ล้้ว ใ ห้้ผู้้ปฏิิ บััติิงาน ปิิ ด ก ล่่อง อิินเวอ ร์์เ ต อ ร์์ บริิเวณห น้้าก ล่่อง อิินเวอ ร์์เ ต อ ร์์จะมีีสวิิ ท ช์์ สำำ ห รัับโ ยกเพื่่�อเลืือกการห มุุน ของแ ป้้น ห มุุน ต ามที่ ่� ต้้องการ โดย • การดึึ งสวิิ ท ช์์เ ข้้าหา ตััวเพื่่�อใ ห้้แ ป้้นห มุุน ต า ม เ ข็็ มนาฬิิกา • การ ดัันสวิิ ท ช์์ออกจาก ตััวเพื่่�อใ ห้้แ ป้้น ห มุุนทวนเ ข็็ มนาฬิิกา 14 4. กร ณีี ต้้องการปรัับควา ม เ ร็็วรอบการ ห มุุน ของแ ป้้นห มุุน ผู้้ปฏิิ บััติิงาน สา มารถ เ ปิิ ด ก ล่่อง อิินเวอ ร์์เ ต อ ร์์เพื่่�อปรัับควา ม เ ร็็ว รอบ ที่่�เห มาะสมต ามต้้องการ จากนั้้�น ปิิ ด ก ล่่อง อิินเวอ ร์์เ ต อ ร์์ 5. ผู้้ปฏิิ บััติิงาน ทำำการขึ้้�น รูู ปเค รื่่�อง ปั้้�น ต่่อไป จนแ ล้้วเสร็็จ ต ามที่ ่� ต้้องการ 6. หยุุ ด แ ป้้นห มุุน โดย โ ย กสวิิ ท ช์์ไปยััง ตำำแห น่่ง กึ่่�งกลาง 7. นำำ เชืือกเพื่่�อ ตััดชิ้้�นงานเค รื่่�อง ปั้้�น ที่่� แ ล้้วเสร็็จออกจากแ ป้้นห มุุน ก่่อน นำำวาง พัักไ ว้้ 8. หากไ ม่่มีีการขึ้้�น รููปชิ้้�นงาน อื่่�น ๆ อีี ก ใ ห้้ ผู้้ปฏิิ บััติิงานถอดปลั๊๊�กเค รื่่�องออก จากนั้้�น ทำำความสะอา ดเค รื่่�อง ต า มควา มเห มาะสม

โครงการยกระดับคุณภาพการผลิตและผลิตภัณฑ์ ด้วยเทคโนโลยีผสานภูมิปัญญา ประจําปีงบประมาณ 2565 15 การ บำำรุุง รัักษาและ ข้้อควรระ วััง 1. ควร ทำำความสะอาดชุุ ด แ ป้้นห มุุนไฟ ฟ้้า ทุุกครั้้�งห ลัังเ ลิิกใช้้งาน โดยเฉ พาะบริิเวณ จานห มุุน 2. ไ ม่่ควรตั้้�งควา ม เ ร็็วรอบแ ป้้นห มุุน สููง มากเ กิินไป 3. ไ ม่่ควรเ ปิิดฝาก ล่่อง อิินเวอ ร์์เ ต อ ร์์ทิ้้�งไ ว้้ เ นื่่�องจากภา ยในเ ป็็นระบบควบ คุุ มไฟ ฟ้้า ที่่�ไ ม่่ควรใ ห้้ น้ำำ� เ ข้้าโดย เ ด็็ดข า ด

โครงการยกระดับคุณภาพการผลิตและผลิตภัณฑ์ ด้วยเทคโนโลยีผสานภูมิปัญญา ประจําปีงบประมาณ 2565 16 ผลที่่ได้้จากการพััฒนาและการเปรีียบเทีียบ ระบบไฟไม่่ได้้มาตรฐาน อาทิิ สายไฟที่่�ใช้้ไม่่รองรัับ กัับการใช้้ไฟของมอเตอร์์อุุปกรณ์์เปิิด – ปิิดเครื่่�อง และสายไฟที่่�ใช้้ในเครื่่�อง ไม่่มีีระบบป้้องกัันน้ำ ำ� เปิิดโอกาสให้้ไฟฟ้้ารั่่�วไหลได้้ส่่งผลให้้เกิิดความเสี่่�ยง เป็็นอัันตรายต่่อชีีวิิตและ ทรััพย์์สิินของผู้้ปฏิิบััติิงาน ระบบไฟฟ้้า และอุุปกรณ์์เปิิด – ปิิด การทำำงานแป้้นหมุุนไฟฟ้้า มีีระบบป้้องกัันน้ำ ำ� และมีีมาตรฐานตาม ข้้อกำำหนดที่่�เหมาะสม เพื่่�อป้้องกัันอัันตราย จากกระแสไฟฟ้้าลััดวงจร ปลอดภััยต่่อชีีวิิต และ ทรััพย์์สิินของผู้้ปฏิิบััติิงาน คงทน แข็็งแรง เหมาะสมกัับการใช้้งาน มีีอายุุการใช้้งาน ที่่ยาวนานขึ้้�น ทำำ ความสะอาดได้้เหมาะต่่อการใช้้งาน ประกอบด้้วยแป้้นหมุุนเหล็็ก โครงแป้้นหมุุนจะปิิดด้้วยไม้้ซึ่่�งเมื่่�อไม้้โดนน้ำ ำ� เป็็นระยะเวลาหนึ่่�ง จะผุุและมีีปลวกกััดกิิน แป้้นหมุุนไฟฟ้้ามีีสภาพ ทรุุดโทรมจากการใช้้งาน ไม่่สามารถทำำ ความสะอาดได้้ เนื่่�องจากไม่่ได้้ถููกออกแบบ ให้้มีีระบบป้้องกัันน้ำ ำ� การทำำ ความสะอาด ซึ่่�งต้้องใช้้น้ำ ำ� จะทำำ ให้้ระบบไฟฟ้้า สายไฟ และมอเตอร์์เสีียหาย ได้้รัับการออกแบบ และเลืือกใช้้วััสดุุที่่�เหมาะสม กัับการใช้้งาน เช่่น แป้้นหมุุนเหล็็กที่่�หนา ปิิดด้้านบนแท่่น ด้้วยแผ่่นไม้้เนื้้�อแข็็ง และปิิดด้้านข้้างแท่่น ด้้วยแผ่่นสแตนเลส ออกแบบให้้สามารถ ทำำ ความสะอาดได้้อย่่างปลอดภััย โดยมีีกล่่องอิินเวอร์์เตอร์์เพื่่�อควบคุุมงานระบบไฟฟ้้า เปิิดโอกาสให้้ผู้้ปฏิิบััติิล้้างทำำ ความสะอาด บำำรุุงรัักษา โดยไม่่มีีปััญหา ไฟฟ้้าลััดวงจร แป้้นหมุุนไฟฟ้้าเดิิม แป้้นหมุุนไฟฟ้้าใหม่่ ผลการเปรีียบเทีียบ

โครงการยกระดับคุณภาพการผลิตและผลิตภัณฑ์ ด้วยเทคโนโลยีผสานภูมิปัญญา ประจําปีงบประมาณ 2565 17 แป้้นหมุุนมีี ความเร็็วรอบต่ำ ำ� ไม่่สามารถปรัับความเร็็วได้้จึึงเหมาะสมกัับ ผู้้ปฏิิบััติิงานที่ ่�มีี ความชำำนาญเฉพาะบุุคคล แป้้นหมุุนได้้รัับการออกแบบ ให้้ตอบสนองผู้้ปฏิิบััติิงาน ที่่�แตกต่่าง เช่่น สามารถ หมุุนตามเข็็ม – ทวนเข็็ม นาฬิิกา เพื่่�อตอบสนอง ผู้้ถนััดซ้้าย – ขวาที่ ่� ต่่างกััน มีีความเร็็วรอบ ที่่�ปรัับเร็็ว - ช้้าได้้เพื่่�อตอบสนองทัักษะ การขึ้้�นรููปที่่�แตกต่่าง เปิิดโอกาสให้้ผู้้สนใจ เข้้าใช้้งานชุุดแป้้นหมุุนไฟฟ้้า และทดลองปฏิิบััติิงาน ได้้ตามความถนััด ของแต่่ละบุุคคล รองรัับการทำำงาน ขนาดที่่ใหญ่่ขึ้้�นได้้ ขึ้้�นรููปชิ้้�นงานได้้สวยงาม และรวดเร็็วขึ้้�น ลดอาการเมื่่อยล้้า หรืือเจ็็บป่่วย จากการนั่่�ง ที่่ไม่่ถููกสุุขลัักษณะ ซึ่่งส่่งผลดีีต่่อ สุุขภาพในระยะยาว แผ่่นเหล็็กของแป้้นหมุุน มีีขนาดเล็็ก รองรัับ การขึ้้�นรููปขนาดเล็็ก แผ่่นเหล็็กของแป้้นหมุุน มีีการสั่่�น ตามแรงของมอเตอร์์ แป้้นหมุุนไฟฟ้้า ถููกออกแบบอย่่างง่่าย เพื่่�อใช้้งานกัันเอง แผ่่นเหล็็กของแป้้นหมุุน มีีขนาดใหญ่่ขึ้้�น เพื่่�อรองรัับ การขึ้้�นรููปเครื่่�องปั้้�น ที่่�ขนาดใหญ่่ขึ้้�นได้้ แผ่่นเหล็็กของแป้้นหมุุน ไม่่มีีการสั่่�น แป้้นหมุุนไฟฟ้้าใหม่่ได้้รัับการออกแบบ ให้้มีีขนาดและ ระดัับความสููง ที่่�เหมาะต่่อการปฏิิบััติิงาน แป้้นหมุุนไฟฟ้้าเดิิม แป้้นหมุุนไฟฟ้้าใหม่่ ผลการเปรีียบเทีียบ

โครงการยกระดับคุณภาพการผลิตและผลิตภัณฑ์ ด้วยเทคโนโลยีผสานภูมิปัญญา ประจําปีงบประมาณ 2565 ความ คิิดเ ห็็น ต่่อการ พััฒนา และเทคโนโล ยีีที่่ประ ยุุก ต์์ใ ช้้ 18 กลุ่่ ม ป้้ายอห ม้้อ ดิิน - เครื่่องปั้้ น ดิินเผาคลองสระ บััว จัังห วััดพระนครศรีีอ ยุุธยา สถานที่่ติิด ต่่อ : 27/2 หมู่่ที่่� 2 ตำำ บลคลองสระ บััว อำำ เภอพระนครศรีี อ ยุุธยา จัังห วััดพระนครศรีี อ ยุุธยา Facebook : เค รื่่�อง ปั้้�น ดิินเผา ป้้ายอ คลองสระ บััว โทร ศััพ ท์์เคลื่่อนที่่ : 061 623 8969 “ขอขอบ คุุณ สถา บััน ส่่งเสริิม ศิิลป หััตถกรรมไทย (อง ค์์การ มหาชน) ที่่ส่่งเสริิมและส นัับส นุุน เครื่่องปั้้ น ดิินเผา ป้้ายอ โดยมอบ เครื่่องแ ป้้นห มุุนไฟ ฟ้้าใ ห้้ กัับ ป้้าไ ด้้ใ ช้้ และเ ป็็นประโยช น์์ในการ ช่่วยสา ธิิต สอน นัักเ รีีย น นัักศึึกษา ที่่สนใจ อยากเ รีียนรู้้ สะดวกสบายขึ้้�นเยอะ เครื่่องสามารถป รัับความเ ร็็วไ ด้้ และห มุุน ซ้้ายขวาไ ด้้ ถููกใจมาก เครื่่องปั้้ นนิ่่�งมาก และไ ม่่ ต้้องก ลััว ไฟดููดเพราะ มีีก ล่่อง ป้้อง กััน ขอขอบ คุุณมาก ๆ เลย ค่่ะ” นางนง ค์์ นุุช เจ ริิญพร ครููช่่าง ศิิลป หััตถกรรม ประ จำำปีี 2563

สแกน QR Codeเพื่่�ออ่่านในรููปแบบ E-book ทีีม พััฒนา : มหา วิิทยา ลััยเทคโนโล ยีี ราชมงคลก รุุงเทพ ดร. ปิิยะพง ษ์์ ค้ำำ� คููณ อา จาร ย์์ หััวห น้้าสาขา วิิชา วิิศวกรรม อุุตสาหการ ค ณ ะ วิิศวกรรมศาสต ร์์ นายกฤษณะ อ่่วม นุุสนธิ์์� อา จาร ย์์สาขา วิิชา วิิศวกรรม อุุตสาหการ ค ณ ะ วิิศวกรรมศาสต ร์์

สถาบันส่งเสริมศิลปหัตถกรรมไทย (องค์การมหาชน) THE SUSTAINABLE ARTS AND CRAFTS INSTITUTE OF THAILAND (PUBLIC ORGANIZATION)