ΠΑΣΧΑ τότε, σήμερα

ΠΑΣΧΑ

Έλενα Φωτεινού



Τί είναι το Πάσχα

Το Πάσχα είναι η μεγαλύτερη γιορτή της Χριστιανοσύνης και
γιορτάζουμε την Ανάσταση του Χριστού. Η εβδομάδα πριν το
Πάσχα ονομάζεται Μεγάλη Εβδομάδα και ξεκινά από την
Κυριακή των Βαϊων έως το Μεγάλο Σάββατο. Τις μέρες αυτές
τιμούμε τα Πάθη του Κυρίου και για το λόγο αυτό νηστεύουμε,
προσευχόμαστε και πηγαίνουμε καθημερινά στην εκκλησία.

Κυριακή των Βαϊων

Τι έγινε τότε:
Την Κυριακή των Βαϊων γιορτάζουμε την είσοδο του Χριστού
στην πόλη των Ιεροσολύμων. Λέγεται έτσι επειδή ο κόσμος για να
δείξει την αγάπη του, έστρωνε βάγια και τα ρούχα του για να
πατήσει πάνω ο Χριστός.

Τι κάνουμε σήμερα:
Όλοι οι ναοί στολίζονται με κλαδιά από βάγια ή από φοίνικες. Ο ιερέας
προσφέρει φύλλα δάφνης στους πιστούς. Συνηθίζεται τη μέρα αυτή να
τρώμε ψάρι.

Μεγάλη Δευτέρα

Τι έγινε τότε:
Ο Χριστός περπατώντας στους δρόμους της Ιερουσαλήμ, είδε μια μεγάλη
συκιά με καταπράσινο φύλλωμα και την πλησίασε με σκοπό να κόψει ένα
σύκο. Όμως διαπίστωσε ότι η συκιά δεν είχε καθόλου καρπούς. Τότε ο
Ιησούς της είπε «Ποτέ πια μην ξαναβγάλεις καρπό!» Η ιστορία της
άκαρπης συκιάς συμβολίζει τους ιερείς των Εβραίων της εποχής εκείνης
οι οποίοι φαίνονταν καλοί κι ενάρετοι, αλλά στην πραγματικότητα δεν
έκαναν καλά έργα.

Μεγάλη Τρίτη

Τι έγινε τότε:
Την ημέρα αυτή ο Χριστός είπε μια παραβολή, δηλαδή μια διδακτική ιστορία για
πέντε σοφές και πέντε άμυαλες κοπέλες. Γινόταν ένας γάμος και δέκα κοπέλες
περίμεναν το γαμπρό (τον Νυμφίο) να έρθει να πάρει τη νύφη. Οι πέντε φρόνιμες,
είχαν φροντίσει να πάρουν μαζί τους αρκετό λάδι ώστε να έχουν για να φωτίζουν τα
λυχνάρια τους. Δεν έκαναν το ίδιο όμως και οι μωρές (ανόητες). Ο Νυμφίος όμως
αργούσε κι έτσι τις πήρε ο ύπνος. Όταν τελικά ήρθε ο Νυμφίος και ακούστηκε η φωνή
«Ιδού ο Νυμφίος έρχεται», άρχισαν να ψάχνουν για λάδι ώστε να ανάψουν τα
σβησμένα λυχνάρια τους. Αυτό όμως είχε σαν αποτέλεσμα να αργήσουν και να
μείνουν έτσι έξω απ’ το γάμο.

Μεγάλη Τετάρτη

Τι έγινε τότε:
Εκείνη την ημέρα ο Χριστός και οι μαθητές του είχαν καθίσει να
φάνε και τότε τον πλησίασε μια αμαρτωλή γυναίκα κλαίγοντας που
μετανιωμένη άλειψε τα πόδια του Κυρίου με μύρο και τα σκούπισε
με τα μαλλιά της. Ο Χριστός τη συγχώρεσε γιατί έδειξε μεγάλη
αγάπη και πίστη στον Κύριο.

Τι κάνουμε σήμερα:
Νωρίς το απόγευμα γίνεται στην εκκλησία το Μυστήριο του
Ευχελαίου. Ο ιερέας σταυρώνει τους πιστούς με Μύρο στο μέτωπο,
τα μάγουλα, το πρόσωπο και τα χέρια.

Μεγάλη Πέμπτη

Τι έγινε τότε:
Τη Μεγάλη Πέμπτη έγινε ο Μυστικός Δείπνος, το τελευταίο τραπέζι του
Χριστού με τους δώδεκα μαθητές Του πριν σταυρωθεί. Πριν το δείπνο, ο
Χριστός έπλυνε τα πόδια των μαθητών Του για να τους διδάξει πως πρέπει να
είμαστε ταπεινοί και να μην έχουμε εγωισμό. Στη συνέχεια τους μοίρασε ψωμί
και κόκκινο κρασί που συμβολίζει το Σώμα και το Αίμα Του ώστε να τους
προετοιμάσει για τη Θυσία Του. Τους παρέδωσε λοιπόν τη Θεία Μετάληψη που
μέχρι σήμερα είναι αναπόσπαστο μέρος της Θείας Λειτουργίας.

Το ίδιο βράδυ ο Ιησούς με τους μαθητές του πήγε στον κήπο των Ελαιών για να
προσευχηθεί στον Πατέρα Του για τα Πάθη και τη Σταύρωση που θα ακολουθούσαν.
Εκεί Τον συνέλαβαν καθώς ο Ιούδας, ένας απ’ τους μαθητές Του, τον πρόδωσε. Στη
συνέχεια θα δικαστεί και θα βασανιστεί.

Τι κάνουμε σήμερα:
Στην εκκλησία το απόγευμα ακούγονται τα 12 Ευαγγέλια και γίνεται η
αναπαράσταση της σταύρωσης. Ο ιερέας βγάζει απ’ το Ιερό τον
Εσταυρωμένο Χριστό τον οποίο περιφέρει μέσα στο ναό. Αφού
τελειώσουν τα 12 Ευαγγέλια, οι κοπέλες της ενορίας στολίζουν τον
Επιτάφιο με λουλούδια, έτσι ώστε να είναι έτοιμος να δεχθεί το σώμα
του Χριστού κατά την Αποκαθήλωση που θα γίνει την επομένη το πρωί.

Τη μέρα αυτή, είναι έθιμο να βάφουμε τα κόκκινα αβγά. Το χρώμα αυτό συμβολίζει
το αίμα του Χριστού. Σε πολλές περιοχές ζυμώνουν τις λαμπροκουλούρες, ψωμί
που θα φαγωθεί την Κυριακή του Πάσχα ή τσουρέκια. Επίσης τα πασχαλινά
κουλουράκια φτιάχνονται αυτή τη μέρα αν και κάποιες νοικοκυρές τα έχουν ήδη
φτιάξει πριν τη Μεγάλη Εβδομάδα.

Μεγάλη Παρασκευή

Τι έγινε τότε:
Τη Μεγάλη Παρασκευή ο Χριστός οδηγείται σ’ ένα λόφο που ονομαζόταν Γολγοθάς
και εκεί σταυρώνεται. Ο Γιός του Θεού θυσιάζεται για να σώσει εμάς τους
ανθρώπους. Ακόμα και την ώρα του μαρτυρίου, δεν έπαψε να αγαπά ούτε τους
βασανιστές του. Ζήτησε απ’ το Θεό να τους συγχωρέσει επειδή δεν ήξεραν τι έκαναν.
Όταν πέθανε, ο ουρανός σκοτείνιασε και έγινε μεγάλος σεισμός.

Τι κάνουμε σήμερα:
Για μας τους χριστιανούς είναι ημέρα μεγάλου πένθους. Οι καμπάνες
χτυπούν πένθιμα όλη τη μέρα. Οι πιστοί μαζεύονται στις εκκλησίες το πρωί
για την ακολουθία της Αποκαθήλωσης, όπου ο ιερέας κατεβάζει το σώμα του
Χριστού από το σταυρό, το τυλίγει σ’ ένα λευκό σεντόνι και το τοποθετεί μέσα
στον Επιτάφιο

Το βράδυ οι πιστοί προσκυνούν τον επιτάφιο και στη συνέχεια γίνεται η
περιφορά του. Δηλαδή βγάζουν έξω τον Επιτάφιο και όλοι ακολουθούν από
πίσω κρατώντας κεράκια ή φαναράκια. Στο τέλος ο ιερέας μοιράζει
λουλούδια απ’ τον Επιτάφιο τα οποία θεωρούνται ευλογημένα και
τοποθετούνται στο εικονοστάσι του σπιτιού.

Μεγάλο Σάββατο

Τι έγινε τότε:
Το Μεγάλο Σάββατο έγινε η Ταφή του Χριστού σε λαξευτό τάφο (έμοιαζε με
μικρή σπηλιά). Στη συνέχεια οι Ρωμαίοι σφράγισαν τον τάφο με ένα βράχο,
επειδή φοβήθηκαν μήπως οι μαθητές του Χριστού κλέψουν το σώμα Του και
μετά πουν πως τάχα αναστήθηκε. Αυτοί δεν πίστεψαν τα λόγια του ότι θα
σταυρωθεί, θα πεθάνει και σε τρεις μέρες θ΄ αναστηθεί. Έβαλαν μάλιστα και
στρατιώτες να φυλάνε τον τάφο.

Τι κάνουμε σήμερα:
Στην εκκλησία το πρωί γίνεται η ακολουθία που έχει αναστάσιμο χαρακτήρα και
λέγεται αλλιώς και ‟Πρώτη Ανάσταση”. Το βράδυ, όλοι φορώντας τα καλά τους και
κρατώντας τη λαμπάδα που έφερε ο νονός ή η νονά, πηγαίνουν στην εκκλησία
για την Ακολουθία της Αναστάσεως. Λίγο πριν τα μεσάνυχτα, όλα τα φώτα της
εκκλησίας σβήνουν και ο ιερέας βγαίνει από την Ωραία Πύλη με τη λαμπάδα του
αναμμένη ψάλλοντας το "Δεύτε λάβετε φως...». Οι λαμπάδες ανάβουν με το Άγιο
Φως. Στη συνέχεια οι πιστοί βγαίνουν έξω όπου ο ιερέας διαβάζει το Ευαγγέλιο
της Αναστάσεως και όλοι ψάλλουν το «Χριστός Ανέστη».

Γυρίζουμε στο σπίτι με αναμμένες τις λαμπάδες. Με τη φλόγα τους
συνηθίζουμε να κάνουμε ένα σταυρό στο κάσωμα της πόρτας και να
ανάβουμε το καντήλι. Στη συνέχεια θα φάμε όλοι μαζί το δείπνο και φυσικά
θα τσουγκρίσουμε τα κόκκινα αβγά λέγοντας «Χριστός Ανέστη» και ο άλλος
θ’ απαντήσει «Αληθώς Ανέστη». Δηλαδή δηλώνουμε «ο Χριστός
Αναστήθηκε» και ο άλλος συμφωνεί «Στ’ αλήθεια Αναστήθηκε».

Κυριακή του Πάσχα

Τι έγινε τότε:
Την Κυριακή το πρωί οι μυροφόρες πήγαν στον τάφο του Χριστού αλλά
αυτός ήταν άδειος! Είχε αναστηθεί όπως ακριβώς είχε πει. Ο
αναστημένος Χριστός εμφανίστηκε μπροστά τους και τους ζήτησε να
βρουν τους μαθητές του και να τους πουν πως αναστήθηκε και ότι
σύντομα θα τους συναντούσε.

Τι κάνουμε σήμερα:
Το Πάσχα είναι μια μέρα μεγάλης χαράς και γιορτάζεται αναλόγως σε όλη
την Ελλάδα. Από νωρίς το πρωί ψήνονται στις σούβλες τα αρνιά και τα
κοκορέτσια. Στα σπίτια μαζεύονται συγγενείς και φίλοι όπου θα φάνε και θα
διασκεδάσουν όλοι μαζί.

Καλό Πάσχα