Sejarah Hospital Melaka

Selamat Menyambut









Hari Kemerdekaan








ke 63





SOROTAN






SEJARAH HOSPITAL MELAKA











MALAYSIA



MERDEKA





ERA


ERA BELANDA PENJAJAHAN

JEPUN
PORTUGIS


ERA



ERA BRITISH 1957 - 2020



BELANDA






1942 - 1945


1811 - 1824


1511 - 1641 1824 - 1957



1641 - 1795






SOROTAN SEJARAH HOSPITAL MELAKA SEBELUM DAN SELEPAS KEMERDEKAAN
oleh Unit Perpustakaan, Bahagian Pengurusan, Hospital Melaka

ERA PORTUGIS : 1511 - 1641






















































Setelah kejatuhan Empayar Kesultanan Melayu Melaka, pada 1511 kerajaan

Portugis telah membina kota A Famosa. Kota ini dibina dengan kerahan buruh


paksa dari rakyat tempatan dan kalangan tentera Portugis. Kota yang menjadi kubu


negeri Melaka siap sepenuhnya pada tahun 1514. Dalam lingkungan kota A Famosa


inilah telah bermulanya sejarah pembinaan hospital-hospital terawal di Melaka.

ERA PORTUGIS : 1511- 1641


























(B)
Hospitalde
Portes
Porres

(A)
HOSPITAL
del Rey
REY






Berhampiran dengan Santiago telah terbinanya dua buah hospital terawal iaitu:


A - Hospital Diraja (Hospital del Rey)

B - Hospital orang Miskin (Hospital de Portes)




Hospital de Portes kemudiannya telah dialihkan ke kawasan yang bertentangan dengan kubu

tersebut yang kini merupakan tapak Pejabat Pos Besar. Kedua-dua hospital ini diletakkan di


bawah penyeliaan pengikut-pengikut Jesuit. Orang-orang Portugis yang mula-mula menetap di

sini telah menubuhkan Persatuan Kebajikan / Agama di bawah pimpinan seorang Gabenor

untuk melawat pesakit-pesakit di hospital-hospital tersebut.

ERA PORTUGIS : 1511- 1641































Tapak HOSPITAL de Porres
Tapak HOSPITAL del REY

































Permandangan Dari Udara Pelan Fortaleza De Malaca-Sekarang

ERA BELANDA : 1811 - 1824














• Belanda telah menawan Melaka pada bulan Januari tahun 1641.





• Belanda turut memberikan kemudahan perubatan kepada penduduk


Melaka.





• Semasa pemerintahan Belanda di Gabenor Balthasar Bort, terdapat sebuah

kedai bedah di dalam lingkungan kubu itu yang dikendalikan oleh Ketua


Pakar Bedah yang bernama M. Willen CorneliasVan Alsameer.





• Sebuah hospital turut didirikan di Banda Kaba khusus untuk memberikan


perkhidmatan perubatan kepada orang-orang Belanda.





• Kakitangan hospital terdiri daripada seorang Jurubedah Kanan dan empat


orang Jurubedah Rendah.





• Walau bagaimanapun, lokasi sebenar hospital ini dan hospital-hospital lain


ketika pentadbiran Belanda tidak diketahui.

ERA BELANDA : 1811 - 1824





























HOSPITAL DEL REY


































Hospital Del Rey Semasa Tentera Belanda Dan Sekutunya Menyerang

Kedudukan Portugis Di Kota Melaka

ERA BELANDA : 1811 - 1824





























































Peta Bandar Melaka Semasa Peperintahan Belanda Tahun 1641-1795 dan


Tahun 1811-1824 Kedudukan Portugis Di Kota Melaka

ERA BRITISH : 1824 - 1957












British menakluki Melaka daripada Belanda pada tahun 1795, diketuai oleh Kapten

Newcome. Walau bagaimanapun, melalui Perjanjian London, Melaka diserahkan

semula kepada Belanda dan sebagai ganti, Wilayah Bencoolen di Sumatra Barat


diserahkan kepada pihak British. Pada masa pemerintahan British, beberapa hospital

telah didirikan.

ERA BRITISH : 1824 - 1957












Hospital Tentera





Hospital Tentera ditubuhkan di Bandar Hilir berdekatan dengan Kelab Melaka

(Ditukarkan menjadi Memorial Kemerdekaan pada 31 Ogos 1957)




Hospital ini memberikan kemudahan perkhidmatan perubatan khusus kepada

tentera-tentera British yang kebanyakannya terdiri daripada askar-askar


Inggeris dan Infantri Rakyat Madras yang berasal daripada Wilayah Madras,

India.

ERA BRITISH : 1824 - 1957








Hospital Awam




Sebuah hospital awam didirikan di Banda Kaba. Hospital ini mempunyai tiga

buah wad yang terletak di tingkat atas. Jika dilihat lokasi sebenarnya hari ini

ianya adalah berdekatan dengan bangunan Jabatan kerja Raya dan Pejabat


Ukur. Akhirnya kedua-dua bangunan ini telah diubahsuai menjadi Bangunan

Tabung Haji.)




Pada tahun 1882, hospital ini telah dipindahkan ke Bandar Hilir yang

dahulunya hanya digunakan untuk kakitangan tentera sahaja.







Hospital Penjara




Berdasarkan kepada Laporan Lengkap Perbelanjaan Negeri-Negeri Selat 1886

dinyatakan tentang kewujudan hospital ini.





Bagaimanapun, tiada maklumat sepenuhnya mengenai hospital ini.

Berkemungkinan hospital ini telah didirikan di penjara lama yang terletak di

Bandar Hilir.




Apabila hospital ini dibina, banduan-banduan telah dipindahkan ke bilik


penjara di tingkat bawah Blok D

ERA BRITISH : 1824 - 1957









Hospital Saint David


Merupakan hospital yang didirikan oleh Mubaligh-mubaligh Anglican di


Tengkera pada akhir suku abad ke 19. Menjadi tempat istirehat bagi mereka

yang sakit dan memerlukan rawatan untuk semua keturunan khususnya dari

Negeri-negeri Selat.




Akibat daripada kemelesetan ekonomi dunia yang berlaku menyebabkan


hospital ini terpaksa ditutup pada hari Sabtu, 13 Januari 1934. Kemudiannya

bekas bangunan hospital ini telah diubahsuai menjadi Sekolah Cina St. David.

Lama kelamaan bangunan ini terpaksa dirobohkan.






























Source : Wong Yunn Chii. 2011. Historic
Malacca Post Cards. National University
of Singapore (NUS)






14

ERA BRITISH : 1824 - 1957












Hospital Durian Daun



• Hospital mula beroperasi pada tahun 1883.




• Pada peringkat awal, hanya mempunyai dua buah wad sahaja iaitu satu wad untuk

pesakit-pesakit keturunan Eropah serta kakitangan kerajaan dan satu wad lagi untuk

kakitangan polis.





• Hospital ini telah diperbesarkan secara beransur-ansur sehingga mempunyai

sepuluh buah wad dengan muatan 400 buah katil.





• Setelah hampir lima abad hospital ini memberikan perkhidmatan kepada penduduk

Melaka, kerajaan telah memutuskan untuk mendirikan sebuah hospital yang lebih

besar dan moden.





• Tarikh 28 Jun 1934, merupakan hari terakhir untuk perkhidmatan di Hospital Durian

Daun.




• Bangunan hospital Durian Daun yang telah dikosongkan itu telah diubahsuaikan

menjadi Maktab Perguruan Perempuan Melayu Melaka

ERA BRITISH : 1824 - 1957








































































STRUKTUR HOSPITAL DURIAN DAUN MELAKA

1884 - 1934

ERA BRITISH : 1824 - 1957










HOSPITAL DURIAN DAUN
































BANGUNAN PENTADBIRAN KAWASAN DAPUR






























WAD BATUK KERING WAD MATA

ERA BRITISH : 1824 - 1957






HOSPITAL DURIAN DAUN






























WAD PESAKIT WANITA WAD UNTUK KAKITANGAN DAN

BANGSA EROPAH




























WAD PENYAKIT KELAMIN WAD KHAS UNTUK

PEGAWAI TENTERA

ERA BRITISH : 1824 - 1957









HOSPITAL BESAR MELAKA




























































PINTU GERBANG HOSPITAL MELAKA DI BUKIT PALAH
DIRASMIKAN OLEH GABENOR NEGERI SELAT SIR CECIL CLEMENTI PADA 12 FEBRUARI1934


MENGGABUNGKAN PENGARUH PORTUGIS, BELANDA, CHINA DANINDIA

ERA BRITISH : 1824 - 1957









HOSPITAL BESAR MELAKA






Satu rancangan untuk membangunkan semula Hospital Durian Daun telah


dikemukakan oleh wakil-wakil tidak rasmi bagi negeri Melaka semasa mesyuarat

Majlis Perundangan diadakan pada 27 Ogos 1928. Yang Berhormat Encik Tan Cheng


Lock dan Yang Berhormat Encik H.E. Nixon mencadangkan pembinaan sebuah


hospital baru ditapak yang baru. Bukit Palah dipilih sebagai tapak yang baru.






 Urusan jualbeli telah diadakan bagi pihak Kerajaan negeri-negeri Selat






 Pelan untuk sebuah hospital yang boleh memuatkan seramai 650 pesakit dengan


anggaran perbelanjaan sebanyak $2,430,000.00 telah diluluskan.





 Kerja – kerja pembinaan dimulakan pada akhir Oktober 1930 oleh Jabatan Kerja


raya.






 Susunan dan penyediaan pelan bangunan hospital tersebut keseluruhannya


telah dibuat oleh Encik F. Dorrington Ward, seorang arkitek kerajaan pada masa


itu.

ERA BRITISH : 1824 - 1957













HOSPITAL BESAR MELAKA




• Pada 12 Februari 1934, Hospital Besar baru Bukit Palah telah dirasmikan oleh Tuan


yang Terutama Gabenor Negri-negeri Selat, Sir Cecil Clementi.





• Sebagai mengenang jasa orang-orang yang terlibat dalam pembinaan ini, Sir Cecil

Clementi telah menamakan wad – wad di Bangunan A sempena nama-nama berikut:






i. Wad A – “Wad Hoops” sempena nama Dr. Hoops yang telah memberikan

cadangan terawal dan berusaha untuk membina hospital baru ini.



ii. Wad B – “Wad Dorrington” sempena nama jurubina hospital ini


iii. Wad C – “Wad Nixon” sempena nama ahli tidak rasmi di dalam Majlis

Perundangan Negeri-negeri Selat.





iv. Wad D – ‘Wad Tan Cheng Lock’ juga sempena nama ahli Majlis Perundangan


Negeri-negeri Selat yang mempunyai minat yang mendalam terhadap pembinaan

hospital ini

ERA BRITISH : 1824 - 1957











HOSPITAL BESAR MELAKA













































SIR CECIL CLEMENTI
GABENOR BRITISH

(1875-1947)

Beliau telah merasmikan pembukaan

Malacca General Hospital pada 12

Februari 1934 dengan kos dari Straits

Settlement sebanyak $2.34 juta.

ERA BRITISH : 1824 - 1957










HOSPITAL BESAR MELAKA













































Ucapan

M r M. S t u r r o c k

(Chief O f Public Works)

ERA BRITISH : 1824 - 1957









HOSPITAL BESAR MELAKA


































































KERATAN AKHBAR 13 FEBRUARI 1934 BERKENAAN

PEMBUKAAN HOSPITAL MELAKA

ERA BRITISH : 1824 - 1957















SUSUNAN FIZIKAL HOSPITAL BESAR MELAKA

ERA BRITISH : 1824 - 1957




































CARTA ORGANISASI

HOSPITAL BESAR MELAKA


1934

ERA BRITISH : 1824 - 1957












PENTADBIR-PENTADBIR AWAL







































DR. A.C. Dutta. Dr. A.X Pakiam Dr. Jacob

Beliau telah berkhidmat di

Hospital Durian Daun, dan Pakar Radiologi pertama Pakar Pathologi pertama
kemudian di Hospital Besar. di Hospital Besar. Hospital Besar.

Beliau telah meninggal dunia Meninggal dunia pada 25 Meninggal dunia dalam
pada 29 Mac 1940, selepas November 1983 kemalangan jalan raya

bersara. pada tahun 1938

PENJAJAHAN JEPUN 1942 - 1945











Pada tahun 16 Januari 1942, tentera


Jepun telah memulakan pentadbirannya di


Melaka. Pada keseluruhannya, corak

pentadbiran Jepun di Melaka adalah sama


dengan sistem yang pernah digunakan oleh


Pihak Inggeris kecuali pentadbiran Jepun

meletakkan Melaka setaraf dengan negeri-


negeri Melayu yang lain dan tidak lagi


sebagai salah sebuah Negeri-Negeri Selat.






Pihak tentera telah mengambil pentadbiran

hospital dan dibahagikan kepada dua


Bahagian :






a) Hospital bagi tentera Jepun


b) Hospital orang awam

PENJAJAHAN JEPUN 1942 - 1945













Hospital Tentera



Pentadbiran Hospital Tentera dikendalikan


sepenuhnya oleh tentera Jepun. Bermula


dari kakitangan peringkat bawahan


sehinggalah peringkat pakar-pakar bedah.









Hospital Awam



Hospital Awam dikendalikan oleh


kakitangan tempatan. Dr. S. Thambipillai


telah dilantik sebagai Ketua Pegawai

Perubatan manakala pegawai-pegawai


perubatannya terdiri Dr. A.X. Pakiam, Dr.


Tan Kim Seng dan Dr. F.X. Oliveiro serta


kakitangan pembantu perubatan

PENJAJAHAN JEPUN 1942 - 1945

PENJAJAHAN JEPUN 1942 - 1945











Semasa era penjajahan Jepun, Hospital Melaka merupakan salah satu


hospital yang terbaik. Blok B dan C telah dijadikan Kolej Perubatan yang

dipanggil IKA DAIKAGU.





Terdapat kira-kira 200 pelajar perubatan daripada Singapura, Indonesia dan


juga Tanah Melayu. Terdapat beberapa tokoh seperti Tan Sri Dato’ Haji


Abdul Majid, Tan Sri Raja Ahmadm Nordin bin Raja Shahbudin, Datuk

Alhady, M.C. Poopathy dan M.C.Umapathy merupakan bekas pelajar di


kolej ini.





Proses pembelajaran dilakukan di dalam Bahasa Jepun. Latihan dan aktiviti


di sini sangat tegas dan berdisplin. Pelajar-pelajar terpaksa bangun awal


pagi untuk melakukan latihan kecergasan. Mereka mempunyai Jurulatih

Kecergasan yang terlatih untuk mengajar latihan kecergasan dan juga seni


mempertahankan diri (Martial Arts). Selain itu, pelajar-pelajar terpaksa

menebang pokok getah untuk dijadikan lapangan untuk menanam ubi


sebagai makanan harian..

PENJAJAHAN JEPUN 1942 - 1945











Pelajar-pelajar diberikan elaun bulanan dan juga rokok. Bagaimanapun, kolej


perubatan ini terpaksa ditutup pada September 1945 bila Jepun menyerah

kalah. Bekas pelatih perubatan yang terhenti semasa penaklukan Jepun di


Singapura pada tahun 1942, kembali ke King Edward VII College of Medicine

(Singapura) untuk meneruskan pengajian.

JEPUN MENYERAH KALAH







- SEPTEMBER 1945










Apabila Jepun menyerah kalah pada 1945, pentadbiran hospital


diambil alih oleh Hospital Besar India (24 I.G.H) iaitu Hospital


Tentera Luar yang berkhidmat untuk Pasukan India Kelima.






Hospital Besar India mengambil alih pentadbiran sejak

18 Oktober 1945 sehingga kerajaan awam mengambil alih pada


1 April 1946.






Selepas pengambilahihan pentadbiran, hospital diterajui oleh


Kol. (Dr.) Maclintok dan Lt. Kol. (Dr.) Sutton merupakan Pakar

Perunding Bedah.

KETUA PEGAWAI PERUBATAN




(CHIEF MEDICAL OFFICER)




1934 – 1959






TAHUN NAMA



1934 – 1936 DR. E.P. LUPRIAN


1939 – 1942 DR. BEARBLOCK



1942 – 1945 DR. S. THAMBIPILLAI



1945 – 1947 DR. (Col) MACLINTOK


1947 – 1948 DR. MAC PHERSON



1948 – 1949 DR. J.E. MC MOHAN



1949 – 1952 DR. W. GLYN EVANS


1952 – 1953 DR. MACBETH



1953 - 1955 DR. J.E. MC MOHAN



1955 – 1955 DR. CHELAH



1955 – 1957 DR. J.E. MC MOHAN


1957 – 1959 DR. TEN YOONG FONG

KETUA PEGAWAI PERUBATAN & KESIHATAN




(CHIEF MEDICAL HEALTH OFFICER)




1959 - 1971














TAHUN NAMA



1959 - 1961 DATO’ DR. HJ. ABBAS BIN



ALIAS




1960 - 1968 DR. S. A. SABARATNAM



1969 - 1971 DR. D.B.S. EDWARD




1971 - 1972 DR. A. DASEN

PENGUASA PERUBATAN




(MEDICAL SUPERINTENDANT)




1967 – 1990







TAHUN NAMA


1967 - 1970 DR. ABDUL MAJID BIN TAN SRI



ABDUL AZIZ



1970 - 1971 DR. S. SINAVESAN



1971 - 1974 DR. WONG MAE YEE



1974 - 1975 DR. M.K. HALLAJ RAHMATULLAH



1975 - 1986 DR. K. KUHAN



1986 - 1987 DATUK DR. SARAH BTE YAACOB



1987–1990 DR. HO KEONGBIN

PENGARAH HOSPITAL




1990 HINGGA KINI







1990-1994 : DR. A.P.VIJAYAM A / L KARAMUKARAN




1994-1999 : DATUK DR. SARAH BTE YAACOB




1999-2005 : DATO’ DR. JAAFAR BIN CHE MAT



2005-2007 : DR. HJ. ABU BAKAR BIN MOHAMUD




2007-2009 : DATUK DR. DUL HADI BIN MAT JUNID




2009- 2010 : DATIN DR. RANJIT KAUR A / P PRAIM SINGH



2010-2010 : DR. HJ. ANWA BIN SULAIMAN




2010-2013 : DATUK DR. NARIMAH NOR BIN YAHAYA




2013-2017 : DATUK DR. HJ ZA’ABA BIN BABA




2017-2019 : DR. HATIJAH BINTI HJ MOHD TAN



2019 – KINI : DR. ZAHARIMAH BINTI ABDUL KADIR

LIPATAN SEJARAH HOSPITAL MELAKA

LIPATAN SEJARAH




HOSPITAL MELAKA



(1934 - 1999)

LIPATAN SEJARAH




HOSPITAL MELAKA



(1934 - 1999)

LIPATAN SEJARAH




HOSPITAL MELAKA



(1934 - 1999)

LIPATAN SEJARAH




HOSPITALMELAKA



(1934 –1999)

LIPATAN SEJARAH




HOSPITALMELAKA



(1934 –1999)

LIPATAN SEJARAH



HOSPITAL MELAKA




(1934 –1999)

PERASMIAN BANGUNAN BARU



HOSPITAL MELAKA




9 OGOS 1999














































PERASMIAN HOSPITAL MELAKA 1999

OLEH


YAB DATUK SERI DR. MAHATHIR BIN MOHAMMAD

HOSPITAL MELAKA KINI






































































PINTU MASUK UTAMA

HOSPITAL MELAKA










46

HOSPITAL MELAKA KINI










































































LOBI UTAMA HOSPITAL MELAKA

(DIRASMIKAN OLEH TUN DR. MAHATHIR PADA 9 OGOS 1999)






47

PENGARAH



DR. ZAHARIMAH BINTI ABDUL KADIR


(26 DISEMBER 2019 HINGGA KINI)












48

49