The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by , 2021-09-13 03:31:20

เบสสส

เบสสส



วิธีปฏิบตั งิ านที่เปน็ เลิศ (Best Practice)

โครงการสถานศึกษาสขี าว ปลอดยาเสพติดและอบายมขุ

ชือ่ ผลงาน การพฒั นาทักษะชีวติ เพื่อสร้างภมู คิ ุ้มกนั ให้กับผเู้ รียน โดยใช้กระบวนการระบบดแู ล
ช่วยเหลือนักเรียน

๑. ความสาคัญของผลงาน หรอื นวัตกรรมท่ีนาเสนอ

๑.๑ ความเปน็ มาและสภาพปัญหา
ปัจจุบันภัยจากยาเสพติดได้ขยายตัวลุกลามเข้าไป ในรั้วโรงเรียนเพิ่มมากขึ้น ศูนย์

ปฏิบัติการต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด กระทรวงศึกษาธิการ ได้จัดประชุมเชิงปฏิบัติการป้องกันและ
แก้ไขพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ของกลุ่มนักเรียน พบปัญหาทีส่ ถานศึกษามีปัญหาของพฤติกรรมที่จัด
อยู่ใน ระดับต้นๆ เป็นจานวนมาก ได้แก่ ปัญหาการดื่มสุราสูบบุหรี่ ปัญหาชู้สาว ปัญหาสื่อลามก
ปัญหาหนีเรียน ปัญหาทะเลาะวิวาท ปัญหาติดเกม ปัญหาติดการพนนั ปญั หาฟุ่มเฟือย และวัตถุนิยม
เกินฐานะ จากปัญหา ในสถานศึกษานาไปสู่ปัญหาระดับชาติที่ทุกฝ่ายต้องเข้ามาช่วยกันแก้ไข คือ
ปัญหายาเสพติด ปัญหาการตั้งครรภ์ ก่อนวัยอันควร และอีกหลากหลายปัญหาที่เกิดจากปัจจัยเสี่ยง
ต้องเฝา้ ระวังทั้งภายในและภายนอกสถานศกึ ษา

จากสภาพสังคมที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างมากในปัจจุบัน การสื่อสารเทคโนโลยีต่างๆ ส่งผล
กระทบต่อประชาชน ท้ังในเชิงบวกและเชิงลบ ซึ่งปรากฏปัญหาให้เห็นมากมายทั้งทางด้านเศรษฐกิจ
ด้านสังคม และด้านอื่น ๆ โดยเฉพาะ อย่างยิ่งปัญหาการแพร่ระบาดของยาเสพติด อนั นามาซึ่งปัญหา
ครอบครัวที่เกิดความทุกข์ ความวิตกกังวล ความเครียด ส่งผลให้เกิดการปรับตัวที่ไม่เหมาะสมหรือ
อืน่ ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเด็กและเยาวชนซึ่งเป็นช่วงวยั แห่งการเรียนรู้ทดลอง และสร้างประสบการณ์
ใหม่ให้แก่ตนเอง อาจพล้ังพลาดและตกเป็นเหยื่อของยาเสพติดและอบายมุขในหลากหลาย ลักษณะ
อย่างไรก็ตามการแพร่ระบาดของยาเสพติดน้ันยังคงเกิดขึ้นท่ัวประเทศ ทั่วทวีป และแพร่กระจายเป็น
วงกว้างใน หลากหลายประเทศท่ัวโลก จากสถานการณ์ปัญหาดังกล่าวข้างต้น กระทรวงศึกษาธิการ
ได้กาหนดมาตรการป้องกันเด็ก และเยาวชนก่อนวัยเสี่ยงและในวัยเสี่ยง ไม่ให้เข้าไปเกี่ยวข้องกับยา
เสพติด เรียนรู้ถึงโทษและพิษภัยของยาเสพติด รู้จัก วิธีปฏิเสธหลีกเลี่ยงยาเสพติดและใช้เวลาว่างให้
เป็นประโยชน์เพื่อหลีกเลี่ยงการหมกมุ่นม่ัวสุมกับยาเสพติดและอบายมุข ตลอดจนดูแลช่วยเหลือ
นักเรียน ที่ไปเกี่ยวข้องกับยาเสพติด จึงได้กาหนดนโยบายให้ผู้บริหารองค์กรหลัก หน่วยงานและ
สถานศกึ ษาดาเนินการโครงการสถานศึกษาสีขาว ปลอดยาเสพติดและอบายมขุ

ยาเสพติดเป็นปัญหาสาคัญระดับชาติที่รัฐบาลถือเป็นนโยบายที่ต้องเร่งดาเนินการแก้ไข
อย่างจริงจัง ท้ังนี้เพราะปัญหายาเสพติดมีการแพร่ระบาดในทุกพื้นที่ของประเทศไทย ได้ทวีความ



รุนแรงมากขึ้นทุกขณะ ส่งผลกระทบต่อการพัฒนาประเทศท้ังด้านเศรษฐกิจ สังคมและสิ่งแวดล้อม
รวมท้ังการเมืองและความ มั่นคง ของชาติรัฐบาลจึงได้กาหนดให้ปัญหายาเสพติดเป็น“วาระแหง่ ชาติ”
และมอบหมายให้ กระทรวงศึกษาธิการ ดาเนินการสร้างภูมิคุ้มกันและป้องกันยาเสพติดใน
สถานศึกษา การกาหนด มาตรการป้องกันเด็กและเยาวชนที่ มีความเสี่ยงไม่ให้เข้าไปเกี่ยวข้องกับยา
เสพติด เรียนรู้ถึงโทษและพิษภัยของยาเสพติด รู้จักปฏิเสธ หลีกเลี่ยง ยาเสพติดและใช้เวลาว่างให้เป็น
ประโยชน์ เพื่อหลีกเลี่ยงการหมกมุ่น มั่วสุมกับยาเสพติด บุหรี่ แอลกอฮอล์ โรคเอดส์ อุบัติภัยและ
อบายมุขในโรงเรียน ตลอดจนดูแลช่วยเหลือนักเรียนที่ไปเกี่ยวข้อง จึงได้กาหนดนโยบายให้
สถานศึกษาเป็นองค์กรหลักในการดาเนินการ การป้องกันและแก้ไขปัญหาเป็นสิ่งสาคัญอย่างยิ่ง
กิจกรรมหอ้ งเรียนสีขาวจะช่วยให้เยาวชนของโรงเรียนบ้านควนตีหมุนเป็นเยาวชนที่มีความรู้ควบคู่ด้วย
คุณธรรมไม่ยุ่งเกี่ยวกับบหุ ร่แี ละแอลกอฮอล์ ไม่ฝกั ใฝ่อบายมุข และไม่สร้างปัญหาใหก้ ับสังคมสามารถ
ดารงตนอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข เป็นพลเมืองที่มีคุณภาพที่จะพัฒนาประเทศไทยให้
เจริญรุ่งเรืองเท่าเทียมนานาอาริยะประเทศ และในการพัฒนานักเรียนซึ่งเป็นอนาคตของประเทศ
โรงเรียนบ้านควนตีหมุนจึงได้ดาเนินกิจกรรมพัฒนาทักษะชีวิตเพื่อสร้างภูมิคุ้มกันให้กับผู้เรียน โดยใช้
กระบวนการของระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน เพื่อบูรณาการดาเนินการในการจัดการเรียนการสอน
และกิจกรรมอื่นๆในสถานศึกษาให้ยั่งยืนจนทาให้ได้รับการยอมรับ จากคณะครู คณะกรรมการ
สถานศึกษา ผู้ปกครอง หน่วยงานที่เกี่ยวข้องและนักเรียนของโรงเรียนบ้านควนตีหมุน ส่งผลให้ได้รับ
รางวัลเชดิ ชูเกียรติเสมา ป.ป.ส. ดีเด่น ในระดบั เงนิ ปีการศึกษา ๒๕๖๐

ในการดาเนินงานไปสู่เป้าหมายหรือความสาเร็จนั้น ต้องอาศัยความร่วมมือจากผู้ที่
เกี่ยวข้องทุกฝ่าย โดยเฉพาะ บุคลากรทางการศึกษาทุกคนในสถานศึกษา ซึ่งมีครูเป็นหลักสาคัญใน
การดาเนินการพัฒนาคุณภาพชีวิตของ นักเรียน ให้เติบโตงดงามและเป็นบุคคลที่มีคุณค่าของสังคม
การพัฒนานักเรียนให้เป็นบุคคลที่มีคุณภาพทั้งด้านร่างกาย จิตใจ และสติปัญญา มีความรู้
ความสามารถ และมีคุณธรรมจริยธรรม ดาเนินวิถีชีวิตที่เป็นสุขตามที่สังคมมุ่งหวัง โดยผ่าน
กระบวนการทางการศึกษาที่สถานศึกษาทุกแห่งต้องดาเนินการจัดการศึกษาตามนโยบาย ของ
กระทรวงศึกษาธิการที่ต้องการให้เยาวชนเป็นคนเก่ง คนดี สามารถดารงตนให้อยู่ในสังคมได้อย่างมี
ความสุข นอกจากจัดกิจกรรมที่ส่งเสริมและสนับสนุนให้นักเรียนได้รับกระบวนการเรียนรู้แล้ว การ
ป้องกันและการช่วยเหลือแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นจากปัจจัยเสี่ยง รอบสถานศึกษาที่มีพฤติกรรม
ไปเกี่ยวข้องกับยาเสพติด ร้านเกม การพนัน หนีเรียน ทะเลาะวิวาท ก่ออาชญากรรม เป็นปญั หาสังคม
ที่ผู้ปกครอง ครูทุกคนที่เกี่ยวข้องต้องเข้าไป ช่วยเหลือและแก้ไขปัญหาไม่ให้มีพฤติกรรมเสี่ยง ซึ่งมา
จากปัจจัยเสีย่ งและผลกระทบจากแหล่งอบายมุข

โรงเรียนบ้านควนตีหมุน ต้ังอยู่หมู่ที่ ๗ ตาบลปากบาง อาเภอเทพา จังหวัดสงขลา จัด
การศกึ ษาระดับช้ันอนุบาลปีที่ ๑ ถึงช้ันประถมศกึ ษาปีที่ ๖ เปน็ โรงเรียนขนาดเล็ก มีนักเรียนท้ังหมด
๑๐๓ คน มีข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาท้ังหมด ๑๑ คน เป็นข้าราชการครู ๗ คน



พนกั งานราชการ ๒ คน พนกั งานรักษาความปลอดภยั ๑ คน และเจ้าหนา้ ทีธ่ รุ การโรงเรียน ๑ คน
โรงเรียนมีเขตบริการ 1 หมู่บ้าน คือ หมู่บ้านควนตีหมุน ผู้ปกครองส่วนใหญ่มีอาชีพรับจ้างทว่ั ไป ไม่มี
เวลาดูแลนักเรียน และเปลี่ยนสถานที่ทางานตามสภาพของเศรษฐกิจในสังคม สง่ ผลให้นกั เรียนขาดคน
ดูแลเอาใจใส่และการอบรมบ่มนิสัยจากผู้ปกครอง ทาให้มีปัญหาทางด้านการเรียน ปัญหาครอบครัว
ขาดความรักความอบอุ่น ขาดการปลูกฝังคุณธรรม จริยธรรม ขาดระเบียบวินัย ขาดความรับผดิ ชอบ
ต่อตนเองและส่วนรวม ทาให้ขาดภูมิคุ้มกันในตัวเอง รวมไปถึงมีอัตราเสี่ยงในเร่ืองยาเสพติดและ
อบายมุขต่างๆ

๑.๒ แนวทางการแก้ปญั หา และพฒั นา
เพือ่ ป้องกันการแพร่ระบาดของยาเสพติดและอบายมขุ รวมท้ังการดูแลช่วยเหลือนกั เรียน

ได้อย่างท่ัวถึงน้ัน โรงเรียนบ้านควนตีหมุนได้จัดระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน เพื่อให้ผู้บริหาร ครู
สามารถวิเคราะห์ ให้ทราบถึงปัญหาได้ทุกมิติและทุกระดับ สามารถดูแลนักเรียนได้อย่างท่ัวถึงเป็น
ระบบ และสามารถแก้ไข ยับย้ังปัญหาได้ทันท่วงที มุ่งเน้นการสร้างภูมิคุ้มกันทางร่างกายและจิตใจ
ให้แก่นักเรียนโรงเรียนบ้านควนตีหมุนทุกคน ภายใต้ระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนที่เข้มแข็ง และความ
ร่วมมือจากทกุ ภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง

กรมสุขภาพจิต (2546 ก : 7) ได้ระบุว่า ระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน หมายถึง การ
ส่งเสริม การป้องกัน และการแก้ไขปญั หา โดยมีวิธีการและเคร่ืองมือสาหรับ ครูประจาชัน หรอื ครูที่
ปรึกษา และบุคลากรที่เกี่ยวข้อง เพื่อใชใ้ นการดาเนินงานพัฒนานักเรียนให้มคี ุณลกั ษณะทีพึงประสงค์
และปลอดภยั จากสารเสพติด

กระทรวงศึกษาธิการ (2547 : 6) ได้ระบุไวว่า ระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน
หมายถึง กระบวนการดูแลช่วยเหลือนักเรียนอย่างมีข้ันตอน สอดคล้องกับระบบการประกันคุณภาพ
การศึกษาและการบริหารทั้งระบบโรงเรียน โดยอาศยั ศักยภาพและความสัมพันธ์ของนักเรียน ที่มีกับ
ครูที่ปรึกษา ครูแนะแนว และฝ่ายปกครอง รวมทั้งมีการประสานระหว่างระบบครอบครัว ระบบ
โรงเรียน และสาธารณสุขที่ต้องรับส่งต่อปญั หาวยั รุ่นทีส่ าคัญละเร่งดว่ น

สานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน (2547 : 3) ได้ให้ความหมายของระบบ
ดูแลช่วยเหลือนักเรียน คือ การส่งเสริม พัฒนา ป้องกันและแก้ไขปัญหา เพื่อให้นักเรียนได้พัฒนา
เต็มตาม ศักยภาพ มีคุณลักษณะที่พึงประสงค์ มีภูมิคุ้มกันทางจิตใจที่เข็มแข็ง คุณภาพชีวิตที่ดี มี
ทกั ษะ การดารงชีวติ และรอดพ้นจากวิกฤตท้ังปวง

สานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพืน้ ฐาน (2551 : 6) ได้กล่าวถึง ความหมาย ของ
ระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนไว้ว่า เป็นกระบวนการดาเนินงานดูแลช่วยเหลือนักเรียนที่มีข้ันตอน
ชัดเจน พร้อมท้ังมีวิธีการและเคร่ืองมือที่มีมาตรฐาน คุณภาพ และมีหลักฐานการทางาน ที่
ตรวจสอบได้โดยมีครปู ระจาชนั้ /ครูที่ปรึกษาเป็นบุคลากรหลักในการดาเนินงานและบุคลากร ทุกฝา่ ยที



เกีย่ วข้องท้ังในและนอกสถานศกึ ษา อนั ได้แก่ คณะกรรมการสถานศกึ ษา ผปู้ กครอง ชุมชน ผบู้ ริหาร
และครูทกุ คน ฯลฯ มสี ่วนรว่ ม

สานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน (2552 : 12) ได้ให้ความหมายไว้ว่า
ระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน คือ การส่งเสริมพัฒนา การป้องกันและการแก้ไขปัญหาให้แก่นักเรียน
เพื่อให้นักเรียนมีคุณลักษณะที่พึงประสงค์ มีภูมิคุ้มกันทางจิตใจ มีคุณภาพชีวิตที่ดี มีทักษะในการ
ดารงชีวติ และรอดพ้นภาวะวกิ ฤติต่างๆ ได้อย่างปลอดภยั

จากความหมายของระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนดังกล่าว สรุปได้ว่า ระบบการดูแล
ช่วยเหลือ หมายถึง การส่งเสริม การป้องกัน การแก้ไขปัญหาและพัฒนาเพื่อให้นักเรียนได้พัฒนาเต็ม
ตามศักยภาพ มีคุณลักษณะที่พึงประสงค์ มีภูมิคุ้มกันทางจิตใจที่เข้มแข็ง คุณภาพชีวิตที่ดี มีทักษะ
การดารงชีวิต และรอดพ้นจากวิกฤติท้ังปวงโดยมีวิธีการและเคร่ืองมือที่ชัดเจน มีมาตรฐาน คุณภาพ
มีหลักฐานการทางานที่ตรวจสอบได้ โดยมีครูที่ปรึกษาและบุคลากรที่เกี่ยวข้องทั้งภายใน และ
ภายนอกสถานศกึ ษาโดยดาเนินการไปในทิศทางเดียวกัน เพื่อการดูแลช่วยเหลือนักเรียน อย่างใกล้ชิด
ด้วยความรกั และเมตตาที่มีต่อศิษย์ และภาคภูมใิ จในบทบาทที่มีสว่ นสาคญั ต่อการพัฒนาคุณภาพชีวิต
ของเยาวชนให้เติบโตงอกงาม และบุคคลที่มีคุณค่าของสังคมต่อไป

ดังนนั้ ในกระบวนการดาเนินงานโครงการสถานศึกษาสีขาวปลอดยาเสพติดและอบายมุข
ของโรงเรียนบ้านควนตีหมุน จึงนากระบวนการของระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนมาใช้ พร้อมทั้ง
สอดแทรกหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงให้แก่นักเรียนเพื่อใช้ในการสร้างภูมิคุ้มกันท างจิตใจ
ส่งผลใหก้ ารแพรร่ ะบาดของยาเสพติดและอบายมุข ลดลงในทีส่ ดุ

๒. วัตถุประสงค์และเป้าหมายของการดาเนินงาน
๒.๑ เพื่อให้ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องทุกคนมีความรู้ความเข้าใจการแก้ไขปัญหาและการป้องกันยา

เสพติด บุหร่ี แอลกอฮอล์ โรคเอดส์ การตง้ั ครรภ์ก่อนวัยอนั ควรและอบายมุขในสถานศกึ ษา
๒.๒ เพือ่ ป้องกนั การแพรร่ ะบาดของยาเสพติดและอบายมขุ ท้ังในและนอกสถานศกึ ษา
๒.๓ เพื่อสนับสนุนและส่งเสริมกระบวนการดาเนินงานป้องกนั และแก้ไขปัญหายาเสพติดและ

อบายมขุ ของ สถานศกึ ษา ให้มกี ระบวนการทีเ่ ข้มแข็งต่อเน่อื งและย่ังยืน
2.4 เพื่อใช้เป็นเคร่ืองมือในการขับเคลื่อนโครงการสถานศึกษาสีขาวปลอดยาเสพติด และ

อบายมุข
๒.๕ เพือ่ ให้สถานศกึ ษาเปน็ แหลง่ เรียนรใู้ นการนาไปพัฒนาและสร้างระบบป้องกันและแก้ไข

ปัญหายาเสพติด อบายมุข รวมทั้งปัจจยั เสีย่ งรอบสถานศกึ ษาในทุกพืน้ ที่

๓. ข้ันตอนการดาเนินงาน (วธิ ีปฏิบัติงานทเ่ี ปน็ เลิศ)
๓.๑ การออกแบบผลงาน/นวัตกรรม



แผนภูมิการบริหารจัดการวิธีปฏิบตั ิงานทเ่ี ป็นเลิศ (Best Practice)
“การพัฒนาทกั ษะชีวติ เพื่อสร้างภมู ิคุ้มกันใหก้ ับผเู้ รียน โดยใช้กระบวนการของระบบดูแล

ชว่ ยเหลือนักเรยี น”

ผบู้ ริหาร
นานโยบายส่กู ารปฏบิ ัติ

1. การรจู้ กั นักเรยี นเปน็ รายบคุ คล แต่งตง้ั คณะทางาน
2. การคดั กรองนักเรียน ๑. คณะกรรมการอานวยการ
3. การสง่ เสริมนกั เรียน ๒. คณะกรรมการประสาน
4. การป้องกนั และแก้ไขปัญหา ๓. คณะกรรมการดาเนินงาน
5. การส่งตอ่
ดำเนนิ งำนตำมแผนงำน

นิเทศ กำกบั ตดิ ตำม
ประเมินผล

รำยงำนผล/เสรมิ แรง ไมผ่ า่ น

ผ่าน ๑๐๐ %

เผยแพร่นวัตกรรม



การปฏิบัติงานที่เป็นเลิศ (Best Practice) “การพัฒนาทักษะชีวิตเพื่อสร้างภูมิคุ้มกันให้กับ
ผู้เรียน โดยใช้กระบวนการของระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน” หมายถึง การนาเอาหลักการและ
กระบวนการของระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนมาใช้ในการพัฒนาทักษะเพื่ อสร้างภูมิคุ้มกันให้กับ
นักเรียน โดยครูประจาชั้นเป็นบุคลากรหลักในการปฏิบัติงาน จากการที่โรงเรียนบ้านควนตีหมุน ได้
นาเอาวิธีปฏิบัติงานที่เป็นเลิศ (Best Practice) การพัฒนาทักษะชีวิตเพื่อสร้างภูมิคุ้มกันให้กับผู้เรียน
โดยใช้กระบวนการของระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน มาประกอบในการเรียนการสอนและกิจกรรม
ต่างๆ ในสถานศึกษาแล้วผลปรากฏว่าสถานศึกษามีการดาเนินงานที่ง่ายขึ้น สามารถดาเนินงานได้
อย่างต่อเน่ือง และเป็นรูปประธรรมที่เห็นได้ชัดเจน และยังเป็นศูนย์ในการจัดกิจกรรมต่าง ๆ ของ
เครือขา่ ยสถานศกึ ษาปากบาง-ท่าม่วง

๓.๒ ข้นั ตอนการดาเนนิ งานตามกิจกรรม

การดาเนินงานตามโครงการสถานศึกษาสีขาว ปลอดยาเสพติดและอบายมุข ของ
โรงเรียนบ้านควนตีหมุน โดยใช้รูปแบบวิธีการปฏิบัติที่เป็นเลิศ (Best Practice) ด้วย การพัฒนาทักษะ
ชีวิตเพื่อสร้างภมู ิคุ้มกันใหก้ ับผู้เรียน โดยใช้กระบวนการของระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนได้ดาเนินการ
ตามกระบวนการบริหารจัดการที่ประยุกต์ขึ้น โดยใช้วงจร PDCA หรือ Deming Cycle เป็นกิจกรรม
พืน้ ฐานในการพัฒนาประสิทธิภาพและคณุ ภาพของการดาเนินงาน ซึง่ ประกอบด้วย ข้ันตอน ๔ ข้ัน คือ
Plan (วางแผน) DO (ปฏิบตั ิ) Check (ตรวจสอบ) และ Action (การปรับปรุง) โดยมีข้ันตอนดังน้ี



ข้นั ตอนท่ี ๑ P:: Plan (การวางแผน) เปน็ สว่ นประกอบของวงจรทีม่ ีความสาคญั การวางแผน เปน็

กจรุดะเรบิม่ วตน้นขกองางรานดาแลเะนเปินน็ งสา่วนนสตาคาญัมทรจ่ี ะะบทาบใหก้การรทดางแู านลใชนส่ว่วยนเอหน่ื เลปือน็ ไนปอกั ยเา่ รงมยี ปี นระสิทธผิ ล มกี าร

ดาเนนิ การดังกนร้ี ะบวนการดาเนนิ งานตามระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน โดยครูที่ปรึกษาเปน็
๑. ผู้บริหาร สร้างความรู้ความเข้าใจและความตระหนักให้แก่คณะครู คณะกรรมการ

สถานศึกษา และผู้ปกครอง เพื่อรับทราบนโยบายเกี่ยวกับการดาเนินโครงการ สถานศึกษาสีขาว
ปลอดยาเสพติดและอบายมุข

๒. วิเคราะห์สภาพปัจจุบัน ปัญหา และสถานการณ์การแพร่ระบาดของยาเสพติดเพื่อ
สร้างความตระหนักร่วมกัน รวมทั้งผลการดาเนินโครงการสถานศึกษาสีขาวปลอดยาเสพติดและ
อบายมุข ในปีการศึกษา ๒๕๖๐ ที่ผ่านมา มาร่วมกันออกแบบนวัตกรรมหรือวิธีการปฏิบัติที่เป็นเลิศ
ได้ข้อสรุปว่า จะดาเนินงานตามโครงการด้วย กิจกรรมพัฒนาทักษะชีวิตเพื่อสร้างภูมิคุ้มกันให้กับ
ผเู้ รียน โดยใช้ระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน ซึ่งมีรายละเอียดดงั กล่าวมาแล้วขา้ งตน้

๓. ผู้บริหารสถานศึกษา และครู เตรียมพร้อมสู่การนานโยบายไปสู่การปฏิบัติ โดยแต่งต้ัง
ผู้รับผิดชอบและคณะทางาน โครงการสถานศึกษาสีขาว ปลอดยาเสพติดและอบายมุข จัดทา
แผนปฏิบตั ิการ ประกอบด้วย

๓.๑ โครงการสถานศกึ ษาสีขาว ปลอดยาเสพติดและอบายมขุ
3.2 โครงการระบบดูแลช่วยเหลือนกั เรียน
๓.3 กิจกรรมหอ้ งเรียนสีขาว
๓.4 คณะกรรมการคลีนิกเสมารักษ์



๔. ประชุมชี้แจงผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องเพื่อรับทราบนโยบาย การดาเนินโครงการสถานศึกษาสี
ขาว ปลอดยาเสพติดและอบายมขุ

๔.๑ ประชุมคณะกรรมการสถานศึกษาโรงเรียนบ้านควนตีหมนุ ภาคเรียนละ ๑ คร้ัง
๔.๒ ประชุมผู้ปกครองนกั เรียน ภาคเรียนละ ๑ ครั้ง

๕. จัดทาบันทึกข้อตกลงความร่วมมือระหว่าง ผู้บริหารโรงเรียนกับผู้ปกครอง (MOU) และ
ระหว่างสถานศึกษากับสถานศกึ ษา และหนว่ ยงานที่เกีย่ วข้อง ดังน้ี

๕.๑ ตัวแทนผปู้ กครองนักเรียน
๕.๒ โรงเรียนบ้านสเุ หร่า
๕.๓ มว.ฉก.ตชด. 4333
๕.๔ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลตาแปด
๕.๕ โรงพยาบาลส่งเสริมสขุ ภาพตาบลตูหยง
๕.๖ องค์การบริหารส่วนตาบลปากบาง
๕.๗ ตวั แทนครูประจาช้ัน

๖. แต่งตั้งคณะกรรมการสถานศึกษาสีขาวและคณะกรรมการห้องเรียนสีขาว ๔ ฝ่ายเพื่อ
ขบั เคลื่อนกลยุทธ์



๗. ประชุมชี้แจงสร้างความรู้ความเข้าใจและความตระหนักให้แก่นักเรียนและจัดองค์กร
ภายในหอ้ งเรียนประกอบด้วยแกนนานักเรียน ๔ ฝา่ ย คือ

๗.๑ ฝ่ายการเรียน มีหน้าที่ช่วยเหลือในด้านวิชาการเกี่ยวกับการเรียน การบ้าน โครงงาน
หรือปัญหาการเรียน ต้องรับผิดชอบแก้ไขช่วยเหลือ และให้คาแนะนา คาอธิบาย ชี้แนะ แหล่งเรียนรู้
และนาเสนอครูประจาช้ัน

๗.๒ ฝ่ายการงาน มีหน้าที่ดูแลความสะอาดเรียบร้อยในห้องเรียน รักษาของมีค่า และ
ทรัพย์ สมบัติของห้องเรียน วัสดุอุปกรณ์ที่ชารุด ป้องกันอุบัติเหตุภายในห้องเรียน จัดสภาพ
สิ่งแวดล้อมในหอ้ งเรียนให้นา่ เรียน และป้องกันไม่ใหม้ ีพฤติกรรมทีไ่ ม่พึงประสงค์เกิดขึน้ ในห้องเรียน

๗.๓ ฝ่ายกิจกรรม มีหน้าที่จัดกิจกรรมที่สร้างสรรค์ ท้ังในห้องเรียน และกิจกรรมในทุก
ระดับช้ัน เช่น การเล่นดนตรี กีฬา ศิลปะ วัฒนธรรม และจัดกิจกรรมในกลุ่มสนใจของเพื่อน ๆเพื่อใช้
เวลาว่างให้ เป็นประโยชน์ ไม่ไปม่ัวสมุ หรอื มีพฤติกรรมทีไ่ ม่เหมาะสม

๗.๔ ฝ่ายสารวตั รนกั เรียน มีหน้าที่สอดส่องดูแลความเรียบร้อยทั้งในห้องเรียนและมมุ อับ
เช่น ห้องน้า หรือที่บริเวณอาคาร แหล่งที่ไปมั่วสุมสูบบุหรี่ ดูแลเพื่อน หากมีพฤติกรรมที่ไปเกี่ยวข้อง
กับยาเสพติด หรือพฤติกรรมเสี่ยง รวมทั้งปัญหาส่วนตัวในด้านต่าง ๆ ให้คณะกรรมการห้องเรียน
แก้ไข แตห่ ากไม่สามารถแก้ไขได้ ให้นกั เรียนบอกครปู ระจาชั้น เพื่อแก้ไขต่อไป

ขน้ั ตอนที่ ๒ D : Do (ปฏบิ ัติ) โรงเรียนบ้านควนตหี มนุ ได้ดาเนนิ การโครงการระบบดูแลชว่ ยเหลือนกั เรยี น

และโครงการสถานสขี าวปลอดยาเสพติดและอบายมขุ ตามยุทธศาสตร์ ๕ มาตรการ ๑๗ ตัวบง่ ชี้

ประกอบด้วย

(๑) มาตรการดา้ นการปอ้ งกนั ๔ ตัวบง่ ช้ี (๒) มาตรการด้านคน้ หา ๔ ตัวบ่งช้ี

(๓) มาตรการดา้ นรกั ษา ๒ ตวั บง่ ช้ี (๔) มาตรการดา้ นเฝา้ ระวัง ๒ ตวั บ่งชี้ และ

(๕) มาตรฐานดา้ นการบริหารจัดการ ๕ ตัวบง่ ช้ี ทั้งน้ีมีรายละเอียดการดาเนนิ งาน ดงั น้ี

2.1 โรงเรยี นได้ดาเนนิ งานโครงการระบบการดูแลช่วยเหลอื นักเรียน โดยครูที่ปรึกษาเป็น

บุคลากรหลักในการปฏิบตั ิงานมอี งค์ประกอบสาคัญ 5 ประการ คือ

1. การรจู้ ักนักเรียนเปน็ รายบคุ คล

2. การคดั กรองนกั เรียน

3. การส่งเสริมนักเรียน

๑๐

4. การป้องกันและแก้ไขปัญหา
5. การส่งต่อ
กระบวนการดาเนินงานทั้ง 5 ประการ ดงั กล่าว แสดงให้เหน็ เป็นแผนภมู ใิ นหน้าต่อไปนี้

แผนภมู แิ สดงกระบวนการดาเนินงานตามระบบการดแู ลชว่ ยเหลือนกั เรียนของครทู ี่ปรกึ ษา
รูจ้ กั นกั เป็นรายบคุ คล

คดั กรองนกั เรยี น กลมุ่ เสยี่ ง /มีปัญหา
กลมุ่ ปกติ ปอ้ งกนั และแกไ้ ขปัญหา

สง่ เสรมิ นกั เรยี น

พฤติกรรมดี
ดขี นึ้ ขนึ้ หรอื ไม่

ไมด่ ขี นึ้ สง่ ตอ่
ยากตอ่ การชว่ ยเหลอื ดแู ล (ภายในโรงเรยี น)

๑๑

กระบวนการดาเนินงานตามระบบการดูแลช่วยเหลอื นกั เรียน ที่แสดงในแผนภูมิเป็นความ
รับผิดชอบ ของครูทีป่ รึกษาตลอดกระบวนการ โดยมีการประสานงานหรอื รับการสนบั สนุนจาก
ผบู้ ริหาร ครทู ีเ่ กี่ยวข้องรวมท้ังผปู้ กครอง ซึ่งมวี ิธีการและเคร่อื งมือ ดังน้ี

กระบวนการดาเนินงาน วิธีการ เครือ่ งมอื

1.การรจู้ กั นักเรยี นเป็น ศึกษาขอ้ มูลจากการใช้ 1) ระเบียนสะสม
1) ระเบียนสะสม 2) แบบประเมินพฤติกรรม
รายบุคคล 2) แบบประเมินพฤติกรรม เดก็ (SDQ)
1.1 ด้านความสามารถ เดก็ 3)อืน่ ๆ เช่น
- การเรียน (SDQ)
- ความสามารถอืน่ ๆ 3 )อื่นๆ เช่น - แบบประเมินความ
1.2 ด้านสุขภาพ -แบบประเมินความ ฉลาดทางอารมณ์(E.Q.)
- ร่างกาย
- จติ ใจ ฉลาดทาง -แบบสัมภาษณ์นกั เรียน
- พฤติกรรม อารมณ(์ E.Q.) -แบบสังเกตพฤติกรรม
1.3 ด้านครอบครวั นักเรียน
- เศรษฐกิจ - แบบสัมภาษณ์ - แบบสมั ภาษณ์
- การคุ้มครอง นักเรียน ผปู้ กครองและเยีย่ มบ้าน
นักเรียน ฯลฯ
นักเรียน - แบบสังเกต
1.4 ด้านอืน่ ๆ พฤติกรรมนักเรียน

2.การคดั กรองนกั เรยี น ดาเนินการตอ่ ไป 1)เกณฑ์การคัดกรอง
2.1 กลุ่มปกติ 1)วิเคราะหข์ ้อมลู จาก 2)แบบสรุป)ผลการคดั กรอง
2.2 กลุ่มเสีย่ ง/มปี ญั หา 1.1ระเบียนสะสม และช่วยเหลอื นกั เรียนเปน็
1.2แบบประเมินพฤติกรรมเด็ก รายบคุ คล
(SDQ) 3)แบบสรุปผลการคัดกรอง
1.3แหล่งข้อมูลอ่ืนๆ นกั เรียนเปน็ หอ้ ง
2)คัดกรองนกั เรียนตามเกณฑ์
การคดั กรองของโรงเรียน

๑๒

กระบวนการดาเนินงาน วิธกี าร เครื่องมือ
3.สง่ เสริมนักเรยี น
(สาหรับนกั เรียนทกุ กลุ่ม) ดาเนินการต่อไป 1) แนวทางในการจดั กิจกรรม
1)จดั กิจกรรมโฮมรูม โฮมรมู ของโรงเรียน
4.การป้องกันการแกไ้ ข (Homeroom) 2) แนวทางการจัดกิจกรรม
ปัญหา 2)จัดประชุมผู้ปกครองชั้น ประชุมผปู้ กครองช้ันเรยี นของ
(จาเป็นมากสาหรับนักเรียน เรียน โรงเรียน
กลุ่มเสีย่ ง/มีปญั หา) (Classroom meeting)หรอื 3)แบบบันทกึ /สรุป
3)จดั กิจกรรมอ่ืนๆ ทีค่ รู

พิจารณาว่าเหมาะสมในการ ประเมินผลการดาเนิน

ส่งเสริมนกั เยนให้มคี ุณภาพ กิจกรรม

มากขึ้น

* โฮมรูม

*ประชมุ ผปู้ กครองช้ันเรยี น

* อืน่ ๆ

ดาเนินการตอ่ ไปน้ี 1)แนวทางในการจัดกิจกรรม

1)ใหก้ ารปรึกษาเบือ้ งตน้ เพื่อป้องกนั และแก้ไขปญั หา

2)ประสานงานกับครแู ละ ของนกั เรียน5 กิจกรรม

ผเู้ กีย่ วข้องอ่นื ๆ เพื่อการ 2)แบบบนั ทึกสรุปการคดั

จดั กิจกรรมสาหรับการป้อง กรองและช่วยเหลือนักเรียน
และช่วยเหลอื ปญั หาของ เปน็ รายบุคคล
นกั เรียนคือ 3)แบบบนั ทึกรายงานผลการ
2.1กิจกรรมในหอ้ งเรียน ดแู ลช่วยเหลือนกั เรียน

2.2กิจกรรมเสริมหลักสูตร

2.3กิจกรรมเพือ่ ช่วยเพือ่ น

2.4กิจกรรมซ่อมเสริม

2.5กิจกรรมสื่อสารกบั

ผปู้ กครอง

๑๓

กระบวนการดาเนินงาน วิธีการ เครื่องมือ

5.การส่งต่อ ดาเนินการต่อไปน้ี

5.1 ส่งตอ่ ภายใน 1)บันทึกการส่งนกั เรียนไปยังครูที่ 1)แบบบนั ทึกการส่งต่อ

5.2 ส่งตอ่ ภายนอก เกี่ยวข้องในการช่วยเหลือนักเรียน ของโรงเรียน

ต่อไป เชน่ ครูแนะแนว ครูปกครอง 2)แบบรายงานแจ้งผล

ครูประจาวิชา ครูพยาบาล เปน็ ต้น ซึ่ง การช่วยเหลือนกั เรียน

เปน็ การสง่ ตอ่ ภายใน

2)บนั ทึกการส่งนกั เรียนไปยงั ผเู้ ชยี ว

ชาญภายนอกโดยครแู นะแนวหรอื

ฝา่ ยปกครองเป็นผดู้ าเนนิ การซึ่งเปน็

การส่งต่อภายนอก

๒.2 ทางโรงเรียน ได้ดาเนินงานตามกลยุทธ์ ๔ ด้านของหอ้ งเรียนสีขาว ประกอบด้วย
๒.๑.๑ การจัดการให้มีแหล่งเรียนรู้ด้านวิชาการเพื่อให้นักเรียนได้ศึกษาค้นคว้า เช่น

ห้องสมุด ห้องคอมพิวเตอร์ จัดบอร์ด จัดหาสื่อสิ่งพิมพ์ หนังสือ วารสารจดหมายข่าวที่มีความรู้
เกี่ยวกับยาเสพติด ปัญหาโรคเอดส์ การตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควร อุบัติภัย และอบายมุข นาสถานการณ์
ข่าวสารทกุ ด้านมาเสนอใหเ้ พือ่ นนักเรียนรับฟงั

๒.๑.๒ การดูแลช่วยเหลือ จัดใหม้ ีนักเรียนแกนนาดแู ลชว่ ยเหลือซึ่งกันและกัน ตอบสนอง
ปญั หาของพฤติกรรมของนักเรียน ช่วยเหลือด้านการเรียนและให้คาปรึกษา แนะนา ช่วยเหลือ หากไม่
สามารถแก้ได้ให้รายงานครูประจาช้ัน

๑๔

๒.๑.๓ เอื้อเฟื้อด้านคุณธรรม นักเรียนทุกคนต้องมีหลักธรรมคาสอนตามศาสนาที่ตนเอง
นับถือ มาเป็นหลักยึดปฏิบัติในห้องเรียน จะทาให้ทุกคนรักกัน ช่วยเหลือกัน ทั้งนี้ห้องเรียนโดยเฉพาะ
อย่างยิ่งครูประจาช้ัน มุ่งเน้นการสอดแทรกแนวคิด แนวปฏิบัติตามหลักคาสอนของศาสนาอิสลาม
ให้แก่นักเรียน

๒.๑.๔ จัดกิจกรรมสร้างสรรค์ มีกิจกรรมหลัก คือ จัดกิจกรรมสร้างสรรค์ที่ช่วยให้
นักเรียนเกิดความรัก ความสามัคคี และใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ไม่ม่ัวสุมกับยาเสพติดหรือสื่อ
ลามกอนาจาร เช่น การเล่นกีฬา การเล่นดนตรี ศิลปะ และกิจกรรมตามกลุ่มสนใจ ซึ่งร่วมกันจัดทา
โดยมีจุดประสงค์เพื่อพัฒนาร่างกายและจิตใจ ทั้งกิจกรรมทั้งภายในและภายนอกสถานศึกษา เช่น
กิจกรรมครูแดร์ (D.A.R.E) กิจกรรมพัฒนาผู้เรียน กิจกรรมเดินรณรงค์ต่อต้านยาเสพติด กิจกรรม
เสริมสร้างทกั ษะชีวิต กิจกรรมด้านกีฬา กิจกรรมโครงสถานศกึ ษาสีขาวปลอดยาเสพติดและอบายมุข
กิจกรรมเสียงตามสาย จัดแหล่งเรียนรู้การค้นคว้า จัดสภาพแวดล้อมที่ปราศจากพืน้ ทีเ่ สี่ยง เปน็ ต้น

๑๕

ข้นั ตอนท่ี ๓ C : Check (ตรวจสอบ) หมายถงึ การตรวจสอบดวู ่าเม่ือปฏบิ ัติงานตามแผน หรือการ
แก้ปญั หางานตามแผนแลว้ ผลลพั ธเ์ ป็นอยา่ งไร สภาพปญั หาไดร้ บั การแก้ไขตรงตามเป้าหมายที่กลุ่มต้ังใจ
หรอื ไม่ ท้ังน้ีมกี ารดาเนินการดังนี้

๓.๑ จัดทาแบบประเมินความพึงพอใจการดาเนินงานสถานศึกษาสีขาว ปลอดยาเสพ
ติดและอบายมุข

๓.๒ นาแบบประเมินสอบถามความพึงพอใจต่อการดาเนินงานสถานศกึ ษาสีขาว ปลอด
ยาเสพติดและอบายมขุ ของครู ผปู้ กครอง ชมุ ชน

๓.๓ ทาแบบประเมินประเมนิ โครงการสถานศกึ ษาสีขาว ปลอดยาเสพติดและอบายมุข

๑๖

ข้นั ตอนท่ี ๔ A: Action (การปรับปรุงการดาเนนิ การให้เหมาะสม) เป็นการกระทาภายหลังท่ี
กระบวนการ ๓ ขนั้ ตอนตามวงจรไดด้ าเนนิ การเสร็จแล้ว ทง้ั น้มี กี ารดาเนินการดงั นี้

๔.๑ สรุปและรายงานผลการดาเนินงานสถานศึกษาสีขาว ปลอดยาเสพติดและอบายมุข ต่อ
สาธารณชนและผเู้ กีย่ วข้องทราบ

๔.๒ ปรับปรุงแก้ไข และพัฒนาการดาเนินงานให้เหมาะสมยิ่งขึ้น โดยอาศัยความร่วมมือของ
ทกุ ฝ่ายที่เกีย่ วข้อง

๔.๓ ประชาสัมพันธ์ให้ผู้เกี่ยวข้องได้รับทราบ
๔.๔ เผยแพร่สสู่ าธารณะ

๑๗

๔. ผลการดาเนินงาน / ผลสมั ฤทธิ์ / ประโยชน์ทไ่ี ด้รบั
๔.๑ ผลทีเ่ กิดตามวัตถุประสงค์
ผลการดาเนินงานการปฏิบัติงานที่เป็นเลิศ (Best Practice) ของโรงเรียนบ้านควนตีหมุน

“การพัฒนาทักษะชีวิตเพื่อสร้างภูมิคุ้มกันให้กับผู้เรียน โดยใช้กระบวนการของระบบดูแลช่วยเหลือ
นักเรียน” ซึ่งกลุ่มเป้าหมายคือ นักเรียนโรงเรียนบ้านควนตีหมุน ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๑ – ๖ มี

๑๘

จานวน ๖ ห้อง ประชากรกลุ่มตัวอย่างรวมทั้งสิน้ ๑๐๓ คน เม่ือมีการนาหลักการปฏิบัติงานที่เป็นเลิศ
มาใช้ในคร้ังนี้ มผี ลการดาเนินงานสอดคล้องตามวัตถุประสงค์และเป้าหมาย ดังน้ี

*วัตถุประสงค์ข้อท่ี ๑ เพื่อให้ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องทุกคนมีความรู้ความเข้าใจการแก้ไข
ปัญหาและการป้องกันยาเสพติด บุหรี่ แอลกอฮอล์ โรคเอดส์ การต้ังครรภ์ก่อนวัยอันควรและ
อบายมขุ ในสถานศกึ ษา จากการดาเนินการพบว่า ผปู้ กครอง ชุมชน หน่วยงาน/องค์กรอื่นๆ มีความพึง
พอใจต่อการดาเนินงานของกิจกรรมห้องเรียนสีขาวและโครงการสถานศึกษาสีขาวปลอดยาเสพติด
และอบายมุข เพราะมีความเชอ่ื มนั่ ในการดาเนินงานของโรงเรียน

* วตั ถุประสงค์ข้อท่ี ๒ เพื่อป้องกันการแพร่ระบาดของยาเสพติดและอบายมขุ จากการ
ดาเนินการ พบว่า เม่ือโรงเรียนมีการสานสัมพันธ์กับชุมชน และมีภาคีเครือข่ายที่เข้มแข็ง โรงเรียนจะ
ได้รับเบาะแส หรือการแจ้งข่าวสารเกี่ยวกับการกระทาความผิดด้านยาเสพติดและอบายมุขได้อย่าง
รวดเร็ว และชุมชนรอบโรงเรียนเปรียบเสมือนเกราะกาบังให้แก่โรงเรียนได้เป็นอย่างดี ทาให้ปัญหายา
เสพติดและอบายมุขไม่สามารถแพร่ระบาดเข้าสู่โรงเรียนได้โดยง่าย

*วัตถุประสงค์ข้อท่ี 3 เพื่อสนับสนุนและส่งเสริมกระบวนการดาเนินงานป้องกันและ
แก้ไขปัญหายาเสพติดและอบายมุขของ สถานศึกษา ให้มีกระบวนการที่เข้มแข็งต่อเนื่องและยั่งยืน
เน่ืองจากการดาเนินงานมีการกากับ ติดตาม สะท้อนผลจากผู้บริหารอย่างต่อเน่ือง ประกอบกับการ
ดาเนินการแบบมีส่วนร่วมจากผู้มีส่วนเกี่ยวข้องและภาคีเครือข่ายทกุ ฝ่าย และที่สาคัญการดาเนินการ
ของโรงเรียนบ้านควนตีหมุน มุ่งเน้นการป้องกันการแพร่ระบาดยาเสพติด ด้วยการสร้างความรัก
ความอบอุ่น ความเข้าใจ สร้างภูมิคุ้มกันทางจิตใจและร่างกายให้แก่นักเรียนทุกคนอย่างทั่วถึงโดยใช้
รูปแบบนวัตกรรมการพัฒนาทักษะชีวิตเพื่อสร้างภูมิคุ้มกันให้กับผู้เรียน โดยใช้กระบวนการของระบบ
ดูแลช่วยเหลือนักเรียน” พร้อมทั้งสอดแทรกหลักคิด คือ หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ส่งผลให้
นักเรียนเกิดความตระหนักถึงโทษและพิษภัยของยาเสพติด กระบวนการต่อสู้จึงมีความเข้มแข็งและ
ย่ังยืนมากกว่าการมงุ่ บาบัดผเู้ สพและผตู้ ิดเพียงอย่างเดียว

* วตั ถุประสงค์ข้อท่ี 4 เพือ่ ใช้เป็นเครือ่ งมอื ในการขับเคลื่อนโครงการสถานศึกษาสีขาว
ปลอดยาเสพติด และอบายมุข จากการดาเนินการ พบว่า เมอ่ื โรงเรียนมีการนาวิธีปฏบิ ัติที่ดีเลิศ “การ
พฒั นาทักษะชีวิตเพื่อสร้างภูมิคมุ้ กันใหก้ ับผเู้ รียน โดยใช้กระบวนการระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน
” มาเป็นเครื่องมอื ในการขับเคลื่อนการดาเนินงานโครงการสถานศึกษาปลอดยาเสพติดและอบายมุข
ทาให้ครูประจาช้ัน สามารถดูแล ช่วยเหลือนักเรียนในชั้นเรียนของตนเองได้อย่างทั่วถึง และมี
ประสิทธิภาพ ผู้ปกครองมีความไว้วางใจ และให้ความร่วมมือเป็นอย่างดี ทาให้ปัญหายาเสพติดและ
อบายมขุ ไม่สามารถแพร่ระบาดเข้าสู่โรงเรียนได้โดยง่าย

๑๙

* วัตถุประสงค์ข้อท่ี ๕ เพื่อให้สถานศึกษาเป็นแหล่งเรียนรู้ในการนาไปพัฒนาและสร้าง
ระบบป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติด อบายมุข รวมทั้งปัจจัยเสี่ยงรอบสถานศึกษาในทุกพื้นที่ เม่ือ
ดาเนินงานตามข้ันตอนและกระบวนการตา่ งๆ ทีว่ างไว้ และร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรกู้ ับโรงเรียนเครือขา่ ย
สถานศกึ ษาสีขาว ได้แก่

๑) โรงเรียนบ้านคลองประดู่
๒) โรงเรียนบ้านคลองขุด
๓) โรงเรียนบ้านเกาะแลหนัง
๔) โรงเรียนบ้านบ่อเตย
๕) โรงเรียนบ้านตหู ยง
๖) โรงเรียนบ้านตาแปด
๗) โรงเรียนบ้านสุเหร่า
๘) โรงเรียนบ้านเกาะทาก

๔.๒ ผลสมั ฤทธิข์ องงาน
จากการดาเนินงานโครงการสถานศกึ ษาสีขาว ปลอดยาเสพติดและอบายมุข โดยใช้

รูปแบบการพัฒนาทักษะชีวิตเพือ่ สร้างภูมคิ ุ้มกันให้กับผู้เรียน โดยใช้กระบวนการระบบดแู ลช่วยเหลือ
นกั เรียนอย่างตอ่ เนื่อง ตั้งแต่ปีการศกึ ษา ๒๕๖๐ จนถึงปจั จุบนั ผลการป้องกันปญั หายาเสพติดและ
อบายมุขของโรงเรียนบ้านควนตีหมุน พบว่า นักเรียน คณะครแู ละบุคลากรโรงเรียนบ้านควนตีหมนุ
มคี วามพึงพอใจในการดาเนินงานโดยเฉลีย่ คิดเปน็ ร้อยละ ๙๕ อยู่ในระดบั ดีเด่น

นอกจากนี้ในปีการศึกษา ๒๕๖๑ โรงเรียนบ้านควนตีหมุนได้ดาเนินการตามกลยุทธ์และ
ตัวชี้วัดให้สอดคล้องกับยุทธศาสตร์ ๕ ด้าน ได้แก่ ด้านการป้องกัน จานวน ๔ ตัวชี้วัด ด้านการค้นหา
จานวน ๔ ตวั ชีว้ ัด ด้านการรักษา จานวน ๒ ตัวชีว้ ัด ด้านการเฝา้ ระวัง จานวน ๒ ตัวช้ีวดั และด้านการ
บริหารจัดการ จานวน ๕ ตัวชี้วัด รวมท้ังสิ้น ๑๗ ตัวชี้วัด ซึ่งผลจากการดาเนินงานตามโครงการ
สถานศึกษาสีขาวปลอดยาเสพติด และอบายมุขของโรงเรียนบ้านควนตีหมุน สามารถสรุปผลการ
ประเมินโครงการสถานศกึ ษาสีขาวปลอดยาเสพติดและอบายมุข โดยมีคะแนนการประเมินตนเองของ
สถานศึกษา ร้อยละ ๙๕ อยู่ในระดับดีเด่น ดังข้อมูลในตารางที่ ๑ (แบบประเมินสถานศึกษาสีขาว ๒)
และประเดน็ สาคัญที่สุด คือ นกั เรียนโรงเรียนบ้านควนตีหมุนเป็นนักเรียนกลุ่มปลอด คิดเปน็ ๑๐๐ %

๒๐

ตารางท่ี 1 แบบประเมินสถานศกึ ษาสีขาว ๒

สรปุ ผลกำรประเมนิ โครงกำรสถำนศึกษำสีขำว ปลอดยำเสพตดิ และอบำยมุข
 ระดับกำรศกึ ษำขั้นพืน้ ฐำน ปกี ำรศกึ ษำ ๒๕๖๑

ชื่อสถำนศกึ ษำโรงเรยี นบำ้ นควนตหี มนุ สังกดั สังกดั สำนกั งำนเขตพืน้ ท่กี ำรประถมศกึ ษำ สงขลำเขต ๓

มำตรฐำนที่ ตัวบ่งชี้ คะแนนเต็ม คะแนนท่ไี ด้
1. ด้านการปอ้ งกัน (60 คะแนน) 1
2 40 ๔๐
๒. ดา้ นการค้นหา (๑๐ คะแนน) 3 5 ๔
๓. ดา้ นการรกั ษา (๑๐ คะแนน) 4 10 ๑๐
๔. ดา้ นการเฝา้ ระวัง (๑๐ คะแนน) 5 ๕
๕. ด้านการบริหารจัดการ (๑๐ คะแนน) ๑ รวมคะแนน ๕๙
๒ ๒.๕ ๒.๕
๓ ๒.๕ ๒.๕
๔ ๒.๕ ๒.๕
๒.๕ ๒.๕
๑ ๑๐
๒ รวมคะแนน

๑ ๕ ๔
๒ ๕ ๘

๑ รวมคะแนน ๔
๒ ๕ ๔
๓ ๕ ๘

๕ รวมคะแนน ๒
๒ ๒
๒ ๒
๒ ๒
๒ ๒
๒ ๑๐

รวมคะแนน ๙๕

รวมทั้งหมด (๑๐๐ คะแนน)

สรุปผลการประเมิน  ระดบั ปรบั ปรุงตา่ กว่าร้อยละ ๖๐  ระดับพอใช้ร้อยละ ๖๐-๖๙

 ระดับดี รอ้ ยละ ๗๐-๗๙  ระดบั ดีมากร้อยละ ๘๐-๘๙  ระดบั ดีเด่นรอ้ ยละ ๙๐-๑๐๐

๒๑

๔.๓ ประโยชน์ทไ่ี ด้รบั
๔.๓.๑ ได้รับความร่วมมือและเป็นเครือข่ายจากระดับต่างๆ ท้ังหน่วยงานภาครัฐ เอกชน

องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ผู้นาชุมชน ผู้ปกครองนักเรียน ในการร่วมกันแก้ไขปัญหายาเสพติดและ
อบายมุข

๔.๓.๒ นักเรียนทุกคนได้เรียนรู้แนวทางในการเฝ้าระวัง ป้องกันปัญหายาเสพติดแบบมี
ส่วนรว่ ม และได้รบั การเสริมสรา้ งภมู ิคมุ้ กนั ยาเสพติดและอบายมขุ ในสถานศกึ ษา

๔.๓. ๓ นักเรียนได้ใช้ความรู้ทั้งในและนอกหลักสูตร กระบวนการกลุ่ม กระบวนการทาง
สังคม ในการแก้ไขปัญหา และการจัดทาโครงงานหอ้ งเรียนปลอดบุหรแ่ี ละแอลกอฮอล์

๔.๓.๔ ครูและนักเรียนโรงเรียนบ้านควนตีหมุน มีความสัมพันธ์ใกล้ชิดมากขึ้น ครูเปลี่ยน
บทบาทจากผู้ส่ังการ ผู้สอน เป็นผู้คอยชี้แนะ ให้ความรักความเข้าใจแก่นักเรียน ส่งผลให้ระบบดูแล
ช่วยเหลือนกั เรียนมีความเข้มแขง็ ข้ึน

๕. ปจั จยั ความสาเร็จ
โรงเรียนบ้านควนตีหมุน มีการดาเนินงานโครงการสถานศึกษาสีขาว ปลอดยาเสพติดและ

อบายมุข มีจัดกิจกรรมการเรียนการสอน และกิจกรรมต่างๆ ที่เข้าร่วมกับหน่วยงาน/องค์กรอื่นๆ จน
เป็นที่ยอมรับ ซึ่งเป็นตัวบ่งชี้ว่าการนาการปฏิบัติงานที่เป็นเลิศ (Best Practice) “การพัฒนาทักษะชีวิต
เพื่อสร้างภูมิคุ้มกันใหก้ ับผู้เรียน โดยใช้กระบวนการระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน” น้ัน มีประสิทธิภาพ
จนสาเร็จลลุ ่วงตามวตั ถปุ ระสงค์ เนือ่ งด้วยปัจจัยความสาเรจ็ ดงั น้ี

๕.๑ ครูทุกคนเปิดใจและพร้อมปรับเปลี่ยนวิธีการดูแลนักเรียน เปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้คิด
อย่างอิสระ และรู้จักหาวิธีการเรียนรู้ด้วยตนเอง ผ่านการทาโครงงานและกิจกรรมสร้างสรรค์ต่างๆ
ด้วยมีแนวคิดตามที่กล่าวไว้ว่าด้วยการจัดการศึกษาไว้ว่า “ผู้เรียนทุกคนมีความสามารถเรียนรู้และ
พัฒนาตนเองได้ และถือว่าผู้เรียนมีความสาคัญที่สุด ซึ่งกระบวนการจัดการศึกษาต้องส่งเสริมให้
ผเู้ รียนสามารถพัฒนาตามธรรมชาติและเต็มตามศกั ยภาพ”โดยเฉพาะอย่างยิ่ง

๕.๒ การยึดหลักวิธีการแห่งศาสตร์พระราชานั่นคือ หลักการทรงงาน ทาให้สามารถดูแล
ช่วยเหลือนักเรียนได้อย่างทวั่ ถึง

๕.๓ ผู้บริหารให้ความสาคัญกบั การดูแลช่วยเหลือนักเรียน เปน็ แบบอย่างที่ดีด้านการต่อต้าน
ยาเสพติดและอบายมุขทุกชนิด จัดบรรยากาศสภาพแวดล้อม สื่อการเรียนรู้และอานวยความสะดวก
เพื่อให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ และมีความรอบรู้ รวมทั้งสามารถใช้การวิจัยเป็นส่วนหนึง่ ของการป้องกัน
ตนเองจากยาเสพติดและอบายมขุ

๕.๔ นักเรียนปฏิบัติหน้าที่ตามความสามารถของตนได้เต็มที่ มีแนวทางในการแก้ปัญหาที่
เกิดขึ้นในขณะที่ปฏิบัติหน้าที่ และมีความสามารถในการแก้ไขสถานการณ์ เพื่อให้การปฏิบัติหน้าที่
เป็นไปตามธรรมชาติและราบร่นื ต่อไป

๒๒

๕.๕ มีการติดตาม ประเมินผล วิเคราะห์และอภิปรายผล การนาข้อมูลที่ได้จากการปฏิบัติ
หน้าที่ มาวิเคราะห์และอภิปราย ผู้สอนและผู้เรียนร่วมมือกัน แลกเปลี่ยนประสบการณ์และสรุป
ผเู้ รียนได้แลกเปลีย่ นประสบการณต์ ่างๆ เพือ่ ให้มแี นวคิดกว้างขวางข้นึ

๕.๖ โรงเรียนบ้านควนตีหมุน มีภาคีเครือข่ายมีความเข้มแข็ง ช่วยเหลือสนับสนุนการดาเนิน
กิจกรรมต่างๆ ของโรงเรียนอย่างเต็มที่

๕.๗ โรงเรียนบ้านควนตีหมุน นาผลการประเมินโครงการ และผลการดาเนินกิจกรรมต่างๆ
ในโครงการสถานศึกษาปลอดยาเสพติด และอบายมุข ในปีการศึกษา ๒๕๕๙ ที่ผ่านมา ใช้เป็น
ฐานขอ้ มูลในการปรบั ปรุงพฒั นาวิธีปฏิบัติ นาไปสู่วิธีปฏิบตั ิทีเ่ ปน็ เลิศ (Best Practice)

๖. บทเรยี นทไ่ี ด้รับ (Lesson Learned)
บทเรียนที่ได้รับ จากการดาเนินงานโครงการสถานศึกษาสีขาว ปลอดยาเสพติดและอบายมุข

โดย การพัฒนาทักษะชีวิตเพื่อสร้างภูมิคุ้มกันให้กับผู้เรียน โดยใช้กระบวนการระบบดูแลช่วยเหลือ
นักเรียน ประกอบด้วยประเด็นต่างๆ ดังน้ี

๖.๑ การออกแบบการแก้ปัญหาที่มปี ระสิทธิภาพ คือ การใชข้ ้อมลู ทีไ่ ด้จากการดาเนินงานในปี
การศึกษาที่ผ่านมา มาร่วมกันวิเคราะห์จุดแข็งที่สามารถนามาประยุกต์ใช้ หรือดาเนินการได้อย่าง
ต่อเนอ่ื งในปีการศึกษาปัจจบุ นั และวเิ คราะหถ์ ึงจุดอ่อนที่ควรปรบั ปรงุ ก่อนดาเนินการตามกระบวนการ
ในวงรอบถัดไป คณะครูและบคุ ลากรในโรงเรียนทุกคน ควรใฝห่ าความรู้อยู่เสมอ เพื่อค้นคิดหาวิธีการ
ใหม่ๆ ตามหลักวิชาการ หรอื แม้แต่การลองผิด ลองถูก เพื่อมาปรบั ปรุง และพัฒนาการทางานใหด้ ีขึ้น
การพฒั นาตนเองให้เป็นผู้ทีใ่ ฝห่ าความรู้อยู่เสมอ ต้องอ่านใหม้ าก ฟังให้มาก จดให้มาก และคิดให้มาก
มีความมุ่งมั่นตั้งใจ และไม่ย่อท้อ เม่ือเจอปัญหาหรอื อุปสรรค ปรับปรุงพัฒนาการดาเนินงานอยู่เสมอ
ไม่พอใจกับสิง่ ทีเ่ ป็นอยู่ มีวนิ ยั ไม่ทอดทิง้ ก่อนทีจ่ ะดาเนนิ งานให้บรรลผุ ลสาเร็จ

๖.๒ การแก้ปัญหายาเสพติดและอบายมุข ต้องดาเนินการอย่างเป็นระบบและต่อเน่ือง อาศัย
ความร่วมมือร่วมใจจากผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทุกฝ่าย ท้ังในโรงเรียนและนอกโรงเรียน โรงเรียนหรือ
สถานศกึ ษาต้องมีภาคีเครอื ข่ายที่เข้มแข็ง เพือ่ ร่วมกันดูแล สอดส่อง ปกป้อง คุ้มครองนกั เรียน รวมท้ัง
ให้การสนับสนุนนักเรียนในการทากิจกรรมด้านต่างๆ อย่างเต็มที่ มุ่งเน้นผลประโยชน์ที่เกิดแก่ผู้เรียน
เปน็ สาคญั

๖.๓ วิธีการสร้างภูมิคุ้มกันทางร่างกายและจิตใจให้แก่นักเรียน เปรียบเสมือนการให้วัคซีน
(Vaccine) เพื่อใช้ต่อต้านยาเสพติดและอบายมุข นักเรียนจะสร้างภูมิคุ้มกันด้วยตนเอง สามารถคิด
วิเคราะหแ์ ยกแยะสิ่งที่ดี หรือหนทางแหง่ อบายมุข และสามารถตดั สินใจเพือ่ การแก้ปัญหาต่างๆ อย่าง
มีสติและมีวิจารณญาณ รู้จักยับย้ังชั่งใจต่อสิ่งย่ัวยุต่างๆ โดยจัดกิจกรรม ครูทุกคนต้องคอยปลูกฝัง
คุณธรรมจริยธรรมอันดีด้วยความรักความเข้าใจให้แก่นักเรียนอย่างท่ัวถึง โดยเฉพาะอย่างยิ่งการ
สอดแทรกหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง สง่ ผลใหน้ ักเรียนได้พัฒนาความรู้ ความคิด และจติ ใจไป
พร้อมกัน

๒๓

๖.๔ นักเรียนเปรียบเสมือนต้นกล้าที่มีการเจริญเติบโต ต้องมีการดูแลรักษาอย่างพอเหมาะ
และใช้ระยะเวลาในการดูแลรักษายาวนานต่อเน่ืองกันหลายปี ดังนั้นในการดาเนินงานโครงการ ต้อง
ดาเนินการอย่างต่อเน่ือง สม่าเสมอ และโรงเรียนเปิดโอกาสให้นักเรียนเติบโตได้อย่างที่อยากเป็น
ภายใต้ความเป็นพลเมืองที่ดีและมีคุณภาพ โดยการส่งเสริมสนับสนุนให้นักเรียนได้ทากิจกรรมหรือ
เรียนรู้ตามความถนัดและความสนใจ

๗. การเผยแพร่/การได้รับยอมรบั /รางวัลทีไ่ ด้รับ
๗.๑ การเผยแพร่
การเผยแพร่ผลงาน มีทั้งประโยชน์โดยทางตรงและทางอ้อม ซึ่งนั่นก็คือ การได้เผยแพร่

องค์ความรู้ วิชาการ ให้แก่ ผู้สนใจ และเม่ือเผยแพร่ ไปในวงกว้าง และตรงกับกลุ่มบุคคลที่ต้องการ
ข้อมูล ความรู้ที่เรานามาเผยแพร่จะสามารถใช้เป็นประโยชน์ ในการนาไปดาเนินงาน ปรับปรุงพัฒนา
งาน ต่อยอดงาน ในการเผยแพร่ผลงาน“การพัฒนาทักษะชีวิตเพื่อสร้างภูมิคุ้มกันให้กับผู้เรียน โดยใช้
กระบวนการระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน” รูปแบบกิจกรรมที่ดาเนินการและผลสาเร็จของงาน
ข้าพเจ้าได้ทาการเผยแพร่ ในช่องทางต่างๆ ได้แก่

๗.๑.๑ ทางเอกสาร ได้จดั ทาเอกสารแผน่ พับ นาเสนอการดาเนินงาน ผลงาน เพือ่ บริการ
แก่ ผทู้ ี่สนใจนาไปศกึ ษา และปรบั ใช้

๗.๑.๒. ดาเนินการเผยแพร่การดาเนินงานผ่าน เว็บไซต์ของเครือข่ายสถานศึกษาปาก
บาง-ท่าม่วง ( www.pbtmn.com) และ เวบ็ ไซต์ของโรงเรียนบ้านควนตีหมุน (www.ktm.ac.th)

๗.๒ การไดร้ บั การยอมรบั / รางวัลทีไ่ ดร้ บั
จากการดาเนินงานทาให้มีผลงานได้รับการยกย่องเป็นองค์กรที่ดาเนินงานการป้องกัน

และแก้ไขปัญหายาเสพติดโดยมีผลงานเป็นที่ประจักษ์ ครู ผู้บริหาร และโรงเรียนได้รับการยกย่องว่า
เปน็ บุคคล และองค์กรที่ดาเนินงานการป้องกนั และแก้ไขปัญหายาเสพติดสมควรแก่การยกย่องได้แก่

๗.๒.๑ โรงเรียนบ้านควนตีหมุน ได้รับรางวัลเสมา ป.ป.ส. ดีเด่นระดับเงิน โครงการ
สถานศกึ ษาสีขาวปลอดยาเสพติดและอบายมุข ประจาปี ๒๕๖๐

๗.๒.๒ นายอาบบู ากาศ ผอมเขียว ผอู้ านวยการโรงเรยี นบ้านควนตีหมุน รับรางวลั เสมา
ป.ป.ส. ดีเด่นระดบั เงิน โครงการสถานศกึ ษาสีขาวปลอดยาเสพติดและอบายมุข ประจาปี ๒๕๖๐

๗.๒.๒ นายลิขิต สนิ ครูโรงเรียนบ้านควนตีหมุน รับรางวัลเสมา ป.ป.ส. ดีเด่น ระดับเงิน
โครงการสถานศกึ ษาสีขาวปลอดยาเสพติดและอบายมขุ ประจาปี ๒๕๖๐


Click to View FlipBook Version