บุคคลสำคัญในวงการนาฏศิลป์

บุคคลสำคัญในวงการนาฎศิลป์
นายรงภักดี (เจียร จารุจรณ)

ชีวประวัติ

เกิดเมื่อวันที่ 14 สิงหาคม พ.ศ. 2442 ที่จังหวัดนครปฐม เป็นบุตรของจางวางจอน และนางพริ้ง นายรง
ภักดี (เจียร จารุจรณ) เป็นศิลปินอาวุโสด้านนาฏศิลป์ที่มีผลงานดีเด่นเป็นที่ยอมรับในวงการนาฏศิลป์
ไทยโดยทั่วไป เคยรับราชการเป็นมหาดเล็กในพระบาทสเด็จ พระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว เริ่มชิวิตศิลปิน
ในกรมโขนหลวง โดยฝึกหัดเป็นตัวยักษ์ ได้รับการถ่ายถอดท่ารำจากบรรดาครูที่สืบเนื่องจากรัชสมัย
พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวและพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นศิลปินผู้เดียวที่
ได้รับการถ่ายทอดท่ารำหน้า พาทย์สูงสุด ความสามารถในการร่ายรำนี้ ทำให้ได้รับบทเป็นตัวแสลงเอก
จนได้รับพระราชทินนามว่า "นายรงภักดี" ตลอดเวลาอัน ยาวนานนี้ ท่านอุทิศเวลาให้กับการสอนท่ารำ
ให้คำแนะนำปรึกษาแก่ศิลปินกรมศิลปากร และนาฏศิลป์รุ่นหลังด้วยความเสียสละและเต็มใจ ใน
เกียรติประวัติคุณความดีนี้สมควรได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติให้เป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการ
แสดง (นาฏศิลป์ไทย) ประจำปี ๒๕๒๙

ประวัติการศึกษา

นายรงภักดี (เจียร จารุจรณ) เข้ารับการฝึกหัดโขนยักษ์ ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จ
พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ครูที่ประสิทธิ์ประสาทวิชานาฏศิลป์ไทยได้แก่

1.พระยานัฏกานุรักษ์ (ทองดี สุวรรณภารต)
2.คุณหญิงนัฏกานุรักษ์ (เทศ สุวรรณภารต)
3.พระยาพรหมาภิบาล (ทองใบ สุวรรณภารต)
4.พระยาสุนทรเทพระบำ (เปลี่ยน สุนทรนัฏ)
5.หลวงรำถวายกร (สาย สายะนัฏ)
และยังมีครูอาจารย์ทั้งชายและหญิงอีกหลายท่าน

ประวัติการทำงาน

นักแสดงโขน (กรมมหรสพ)
ตำรวจหลวง

นายรงภักดีรับราชการเป็นศิลปินแสดงโขนเป็นตัวเอกในเรื่องรามเกียรติ์ เช่น
พิราพ, รามสูร, กุมภกรรณ, มัยราพณ์, วิรุญจำบัง และตัวอื่น ๆ อีก ได้แสดงโขน
หน้าพระที่นั่งถวายพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวหลายครั้ง
ต่อมาได้เข้ารับราชการเป็นตำรวจหลวง ร้อยเอก ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระ
ปกเกล้าเจ้าอยู่หัว และมีหน้าที่เป็นครูสอนโขน ฝ่ายยักษ์ จนถึงรัชสมัยพระบาท
สมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เมื่อมีอายุครบ 60 ปี
ตามปกติจะต้องเกษียณอายุราชการ รับพระราชทานบำเหน็จ บำนาญ แต่ด้วย
ความรู้ ความสามารถในการปฏิบัติราชการ จึงให้รับราชการต่อไป เป็นศิลปิน
แห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (นาฏศิลป์) พ.ศ. 2529

รางวัลที่เคยได้รับ


รางวัล : ศิลปินแห่งชาติสาขาศิลปะการแสดง(นาฏศิลป์)

การสาธยายท่ารำหน้าพาทย์อ
งค์พระพิราพ
ปฐมบทในการการถ่ายทอดท่ารำ
หลังจากรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว มีศิลปินที่สามารถรำ
เพลงหน้าพาทย์องค์พระพิราพได้ เหลืออยู่เพียงผู้เดียวคือ นายรงภักดี (เจียร จา
รุจรณ) แต่ก็มิอาจถ่ายทอดให้แก่ศิษยานุศิษย์ผู้หนึ่งผู้ใดได้ หากมิได้รับพระบรม
ราชโองการจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสียก่อน เมื่อธนิต อยู่โพธิ์ ขณะ
ดำรงตำแหน่งอธิบดีกรมศิลปากรได้พยายามทุกวิถีทางที่จะให้ศิลปินอาวุโสของ
กรมศิลปากร ได้รับการถ่ายทอดการรำหน้าพาทย์เพลงองค์พระพิราพ ความ
ทราบถึงฝ่าละอองธุลีพระบาทพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช
บรมนาถบพิตร จึงมีพระบรมราชโองการ โปรดเกล้าฯ ให้ นายรงภักดี ( เจียร จา
รุจรณ ) ครูผู้ใหญ่ในพระ
ราชสำนัก ประกอบพิธีครอบองค์พระพิราพ ให้แก่ศิลปิน
อาวุโสของกรมศิลปากร ณ บริเวณโรงละคร พระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวัง
ดุสิต เมื่อวันที่ 24 มกราคม พ.ศ. 2506 ศิลปินอาวุโสที่ได้รับครอบองค์พระพิราพ
จำนวน 4 คน คือ

อาคม สายาคม
อร่าม อินทรนัฏ
หยัด ช้างทอง
ยอแสง ภักดีเทวา

ผลงาน

รูปนายรงภักดีกับการรำหน้าพาทย์องค์พระพิราพ
รูปจากหนังสืออนุสรณ์งานพระราชทานเพลิงศพ
นายรงภักดี ( เจียร จารุจรณ )

ผลงาน

ผลงาน

จัดทำโดย



นางสาว ปวริศา หาญเทวี ม6/15 เลขที่ 18



เสนอ



ครูกุลรัศมิ์ จิรายุวัฒน์ขจร