คำวิเศษณ์

นางสาวจ ิ รพร ชลธ ี กล ุ ่ มสาระการเรย ี นร ้ ภ ู าษาไทย แบบฝึ กทักษะ เรื่อง ชน ิ ดของคา ในภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 1 ชุดที่ 4 เรื่อง คา ว ิ เศษณ ์ โรงเรียนเหนือคลองประชาบ ารุง ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต ๑๓

การจัดการเรียนรู้ในกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 นั้น ได้มุ่งเน้นให้พัฒนาศักยภาพทางการใช้ภาษาไทยให้มีประสิทธิภาพในด้าน การติดต่อสื่อสาร การตระหนักเห็นคุณค่าของภาษาไทยและสามารถใช้ภาษาไทยได้อย่างถูกต้อง และนำภาษาไทยไปใช้ในการแสวงหาความรู้ต่างๆ ได้ในการจัดการเรียนรู้ครูผู้สอนจึงต้องมีการ ใช้สื่อการเรียนการสอนที่สามารถทำให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้และสามารถถ่ายทอดให้ผู้เรียนเข้าใจ ในเนื้อหาการเรียนให้ผู้เรียนได้ฝึกปฏิบัติจนเกิดความสามารถชำนาญเกิดความคงทนในการเรียนรู้ การจัดการเรียนรู้ในครั้งนั้นจึงจะประสบความสำเร็จตามที่ตั้งจุดมุ่งหมายเอาไว้ สำหรับแบบฝึกทักษะชนิดของคำในภาษาไทย เป็นแบบฝึกทักษะที่ผู้รายงานได้สร้างขึ้น เพื่อนำมาพัฒนาความสามารถในด้านหลักภาษาของนักเรียนในเรื่อง ชนิดของคำในภาษาไทย นักเรียนจะได้ฝึกอ่านคำเขียนคำและการใช้ภาษาให้ถูกต้อง นักเรียนจะได้รับความสนุกเพลิดเพลิน และความรู้เพื่อนำไปพัฒนาการอ่าน การเขียนและเข้าใจหลักภาษาไทยอย่างถูกต้องและแม่นยำ โดยจัดทำขึ้นทั้งหมด 7 ชุด ได้แก่ ชุดที่1 คำนาม ชุดที่2 คาสรรพนาม ชุดที่3 คำกริยา ชุดที่4 คำวิเศษณ์ ชุดที่5 คำบุพบท ชุดที่6 คำสันธาน ชุดที่7 คำอุทาน ผู้จัดทำขอขอบพระคุณผู้ที่เกี่ยวข้องทุกท่านที่ให้คำแนะนำในการจัดทำแบบฝึกทักษะเรื่อง ชนิดของคำในภาษาไทยจนสำเร็จ และหวังเป็นอย่างยิ่งว่าแบบฝึกทักษะเรื่องชนิดของคำใน ภาษาไทย นี้จะเป็นประโยชน์แก่ครูผู้สอนที่จะนำไปเป็นแนวทาง ในการสร้างสื่อการเรียนการสอน และเป็นประโยชน์ต่อนักเรียนที่จะมาพัฒนาความสามารถในการใช้ภาษาให้มีประสิทธิภาพและ นำไปใช้ในชีวิตประจำวันต่อไป จิรพร ชลธี คำนำ นำ

เรื่อง หน้า แนวทางการใช้แบบฝึกทักษะสำหรับครู 1 แนวทางการใช้แบบฝึกทักษะสำหรับนักเรียน 2 ขั้นตอนการใช้แบบฝึกทักษะ 3 จุดประสงค์การเรียนรู้ 4 ใบความรู้เรื่อง คำวิเศษณ์ 5 แบบฝึกทักษะที่ 1 9 แบบฝึกทักษะที่ 2 11 แบบฝึกทักษะที่ 3 12 แบบฝึกทักษะที่ 4 13 แบบทดสอบท้ายหน่วยย่อย 14 กระดาษคำตอบ 16 บรรณนานุกรม 17 ภาคผนวก 18 เฉลยแบบฝึกทักษะที่ 1 19 เฉลยแบบฝึกทักษะที่ 2 21 เฉลยแบบฝึกทักษะที่ 3 22 เฉลยแบบฝึกทักษะที่ 4 23 เฉลยแบบทดสอบท้ายหน่วยย่อย 24 สารบัญ

1. ครูผู้สอนควรให้คำแนะนำขั้นตอนการใช้แบบฝึกทักษะ เรื่อง ชนิดของคำในภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย แก่นักเรียนอย่างละเอียด เพื่อให้นักเรียนแต่ละคนเข้าใจตรงกัน รวมทั้งการให้คะแนนการทดสอบก่อนเรียน หลังเรียน และคะแนนจากแบบฝึกทักษะ แต่ละ กิจกรรม 2. แบบฝึกทักษะฉบับนี้นอกจากการใช้สอนตามแผนการจัดการเรียนรู้ แล้วยังสามารถนำ ใช้สอนเสริมนอกเวลาเรียนปกติหรือตามความเหมาะสม 3. ครูผู้สอนต้องอธิบายขั้นตอนการใช้แบบฝึกทักษะนี้กับนักเรียนทีละขั้นตอน โดยให้ นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนศึกษาเนื้อหาและทำแบบฝึกทักษะจะต้องบันทึกคะแนนทุกครั้งไว้ด้วย 4. ครูผู้สอนจัดกิจกรรมการเรียนการสอนตามความเหมาะสมโดยใช้แบบฝึกทักษะ กลุ่ม สาระการเรียนรู้ภาษาไทยเป็นสื่อในการจัดการเรียนรู้ 5. ครูผู้สอนให้นักเรียนศึกษาใบความรู้ ที่อยู่ในแบบฝึกทักษะ โดยศึกษาทำ ความเข้าใจ อธิบาย ซักถาม ประกอบแล้วจึงให้นักเรียนทำแบบฝึกทักษะในแต่ละกิจกรรม แนวทางการใช้แบบฝึกทักษะสำหรับครู 1

แบบฝึกทักษะเรื่องชนิดของคำในภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย เล่มนี้จัดทำขึ้น เป็นนวัตกรรมสำหรับจัดการเรียนรู้ให้กับนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เพื่อให้มีความรู้ ความ เข้าใจในเรื่อง ชนิดของคำในภาษาไทย ซึ่งจะช่วยให้นักเรียนใช้ได้ถูกต้อง ดังนั้นเพื่อประสิทธิภาพ ในการจัดการเรียนรู้ ให้ปฏิบัติตามคำแนะนำดังต่อไปนี้ 1. นักเรียนควรฟังคำแนะนำวิธีการใช้แบบฝึกทักษะ เรื่อง ชนิดของคำในภาษาไทย เกณฑ์ การวัดผลและประเมินผลจากครูผู้สอนให้เข้าใจ 2. นักเรียนควรอ่านและทำแบบทดสอบก่อนเรียนตามที่กำหนดไว้ในแบบฝึกทักษะให้ครบ ทุกกิจกรรม 3. นักเรียนควรตั้งใจศึกษาและทำความเข้าใจคำชี้แจง และคำสั่งก่อนที่จะลงมือปฏิบัติ กิจกรรมในแบบฝึกทักษะต่าง ๆ ตามที่กำหนดไว้ในแบบฝึกทักษะ 4. นักเรียนควรอ่านทบทวนแบบฝึกทักษะแต่ละแบบฝึกที่ทำทุกครั้งก่อน ส่งครูเพื่อ ตรวจทานความถูกต้อง 5. นักเรียนควรสำรวจตนเองว่าทำคะแนนในแบบฝึกทักษะในแต่ละแบบฝึกและแบบ ประเมินต่าง ๆ ผ่านเกณฑ์อยู่ในระดับใด เพื่อแก้ไขข้อบกพร่อง และพัฒนาตนเองให้มี ความสามารถมากขึ้น 6. ถ้านักเรียนมีข้อสงสัยเกี่ยวกับการเรียนการสอนโดยการใช้แบบฝึกทักษะ เรื่อง ชนิดของ คำในภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทยฉบับนี้ ควรสอบถามจากครูผู้สอนทุกเรื่อง แนวทางการใช้แบบฝึกทักษะสำหรับนักเรียน 2

ขั้นตอนการใช้แบบฝึกทักษะ ศึกษาคู่มือการใช้แบบฝึกทักษะ ทำแบบทดสอบก่อนเรียน ดำเนินการใช้แบบฝึกทักษะ 1. ศึกษาคำชี้แจง/คำแนะนำ 2. ทำแบบทดสอบก่อนเรียน 3. ศึกษาใบความรู้ 4. ทำแบบฝึกทักษะ ทำแบบทดสอบหลังเรียน ผ่านเกณฑ์ร้อยละ 80 ไม่ผ่านเกณฑ์ร้อยละ 80 พบครู ซ่อมเสริม 3

1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ท 4.1 เข้าใจธรรมชาติของภาษาและหลักภาษาไทย การเปลี่ยนแปลงของภาษา และพลังของภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา และรักษาภาษาไทยไว้เป็นสมบัติของชาติ 2. ตัวชี้วัด ท 4.1 ม. 1/3 วิเคราะห์ชนิดและหน้าที่ของคำในประโยค 3. สาระสำคัญ คำวิเศษณ์ เป็นคำที่ขยายคำหรือข้อความให้ชัดเจนมากยิ่งขึ้น แบ่งออกเป็น 10 ชนิด คือ ลักษณวิเศษณ์ กาลวิเศษณ์ สถานวิเศษณ์ ประมาณวิเศษณ์ นิยมวิเศษณ์ อนิยมวิเศษณ์ ปฤจฉา วิเศษณ์ ประติชญาวิเศษณ์ ประติเษธวิเศษณ์ และประพันธวิเศษณ์ การเรียนรู้เรื่องคำวิเศษณ์ จะ ทำให้สามารถจำแนกประเภทของคำวิเศษณ์ได้และเห็นความสำคัญของคำวิเศษณ์ที่ใช้ในภาษาไทย 4. จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. อธิบายลักษณะของคำวิเศษณ์ประเภทต่าง ๆ ได้(K) 2. จำแนกประเภทเภทของคำวิเศษณ์ในประโยคได้(P) 3. ใช้คำวิเศษณ์ในบริบทต่าง ๆ ได้ถูกต้อง (P) 4. เห็นความสำคัญของคำวิเศษณ์ที่ใช้ในภาษาไทย (A) จุดประสงค์การเรียนรู้ 4

ค าวิเศษณ์ 1. ลักษณวิเศษณ์ 2. กาลวิเศษณ์ 3. สถานวิเศษณ์ 4. ประมาณวิเศษณ์ 5. นิยมวิเศษณ์ 6. อนิยมวิเศษณ์ 7. ปฤจฉาวิเศษณ์ คำวิเศษณ์ คือ คำที่ทำหน้าที่ขยายคำนาม คำสรรพนาม คำกริยาหรือคำวิเศษณ์ เพื่อบอก ลักษณะต่างๆ เช่น บอกขนาด บอกรูปร่าง สี กลิ่น รส ปริมาณ จำนวน เพื่อให้คำนั้นมีความหมาย ชัดเจนยิ่งขึ้น คำวิเศษณ์มักจะอยู่หลังคำที่นำมาขยาย คำวิเศษณ์แบ่งออกเป็น ๙ ชนิด 1. คำวิเศษณ์บอกลักษณะ (ลักษณวิเศษณ์) คือ คำวิเศษณ์ที่ประกอบเพื่อบอกลักษณะ ต่างๆ เช่น บอกชนิด สี สัณฐาน ขนาด เสียง อาการ กลิ่น รส ความรู้สึก เป็นต้น เช่น ดี ชั่ว ขาว ดำ กลม ใหญ่โครม เร็ว ช้า ร้อน เหม็น น้ำเย็นอยู่ในถังสีแดง (บอกสี) ฉันได้กลิ่นหอมในวัดพระแก้ว (บอกกลิ่น) คนอ้วนเสี่ยงต่อการเป็นโรคหัวใจ (.....................................) ปากกาสีดำตกอยู่ใต้โต๊ะ (......................................) เต่าเดินช้ามาก (......................................) ตำยำกุ้งถ้วยนี้รสเปรี้ยวถึงใจ (......................................) ใบความรู้ เรื่อง คำวิเศษณ์ 8. ประติชญาวิเศษณ์ 9. ประติเษธวิเศษณ์ 5

2. คำวิเศษณ์บอกเวลา (กาลวิเศษณ์) คือ คำวิเศษณ์ที่ประกอบเพื่อบอกกาลเวลา เช่น เช้า สาย บ่าย เที่ยง เย็น ค่ำ โบราณ ปัจจุบัน อดีต อนาคต ฯลฯ ตัวอย่างเช่น คุณพ่อกลับบ้านดึก นักเรียนกลับเข้าห้องเรียนเดี๋ยวนี้ ฉันเห็นพระอาทิตย์ทรงกลดตอนเที่ยง เขาไปเรียนพิเศษทุกวัน คุณแม่จะตื่นเช้ามาทำอาหารทุกวัน 3. คำวิเศษณ์บอกสถานที่ (สถานวิเศษณ์) คือ คำวิเศษณ์ที่ประกอบเพื่อบอกระยะ ตำแหน่ง ทิศทาง หรือสถานที่ เช่น บน ล ่าง ซ้าย ขวา หน้า หลัง เหนือ ใต้ ไกล ใกล้ตัวอย่าง เขาขึ้นเหนือล่องใต้เป็นประจำ คนตัวสูงนั่งอยู่ทางซ้าย นักเรียนที่นั่งแถวหลังยืนขึ้น บ้านของคุณยายอยู่ไกลมาก ครูบอกให้คนตัวเล็กมานั่งเรียนแถวหน้า คนตัวสูงไปนั่งแถวหลัง 4. คำวิเศษณ์บอกปริมาณ (ประมาณวิเศษณ์) คือ คำวิเศษณ์ที่ประกอบเพื่อบอกปริมาณ และจำนวนนับ เช่น มาก น้อย หลาย ทั้งหลาย จุทั้งปวง ทั้งหมด บรรดา สิ่งละ บาง ทุก บ้าง กัน หนึ่ง สอง สาม สี่ นักเรียนได้เกรดสี่วิชาภาษาไทยสิบคนและติดรอห้าคน พ่อแม่มีลูกหลายคน ครูเรียงลำดับตัวเลขจากน้อยไปหามาก เงินทั้งหมดนี้เป็นของเธอ คณะกรรมการจะคัดเลือกผู้เข้ารอบสามคน วรินดาสอบได้ที่หนึ่งเสมอ 6

5. คำวิเศษณ์บอกความชี้เฉพาะ (นิยมวิเศษณ์) คือ คำวิเศษณ์ที่ประกอบเพื่อบอกความชี้ เฉพาะหรือจำกัดไปว่าเป็นเช่นนั้น เช่น นี้ นี่ นั่น โน่น โน้น สิ่งนั้น ทั้งนี้ ทั้งนั้น อย่างนี้ อย่าง นั้น ดังนั้น แท้จริง เฉพาะ ทีเดียว เอง ดอก ฯลฯ เช่น หนังสือนี่ฉันเอาไปนะ ฉันต้องไปโรงเรียนจันทร์นี้ ครูเองเป็นคนตัดเกรดนักเรียน บ้านโน้นเขามีงานแต่ง 6. คำวิเศษณ์บอกความไม่ชี้เฉพาะ (อนิยมวิเศษณ์) คือ วิเศษณ์ที่ประกอบเพี่อบอกความไม่ชี้ เฉพาะ หรือไม่จำกัดลงไปว่าเป็นเช่นนั้น เช่นนี้หรือสิ่งนั้นสิ่งนี้ คำสังเกต คือ ใด ไหน อะไร ทำไม เช่นไร ฯลฯ เช่น เธอจะส่งงานวันไหนก็ได้ เธออย่าหยิบปากกาใครไปนะ เธอเป็นเช่นไรฉันก็ไม่รังเกียจ วิชาอะไรฉันก็อยากได้เกรดสี่ ฉันจำไม่ได้ว่าเขาชอบสีอะไร เหตุใดเธอรีบกลับบ้าน ข้อสังเกต คำวิเศษณ์บอกความชี้เฉพาะจะต่างจากสรรพนามบอกความชี้เฉพาะตรงที่ สรรพนามบอก ความชี้เฉพาะจะทำหน้าที่เป็นประธานและกรรม ส่วนวิเศษณ์บอกความชี้เฉพาะ ทำหน้าที่ขยาย คำนามหรือคำสรรพนาม เช่น แม่นี้มีบุญคุณอันใหญ่หลวง (นิยมวิเศษณ์) นี่คือแม่ของฉัน (นิยมสรรพนาม) ข้อสังเกต คำอนิยมวิเศษณ์ จะวางอยู่หลังคำนาม คำสรรพนาม คำกริยา หรือคำวิเศษณ์ แต่อนิยมสรรพนาม จะวางอยู่โดดๆ เช่น เธอทำอะไรย่อมรู้อยู่แก่ไจ (อนิยมวิเศษณ์) อะไรฉันก็กินได้ (อนิยมสรรพนาม) 7

7. คำวิเศษณ์แสดงคำถาม (ปฤจฉาวิเศษณ์) คือ วิเศษณ์ที่ประกอบเพี่อบอกเนื้อความที่ เป็นคำถามหรือความสงสัย ต้องการคำตอบ เช่น ใด ไร ไหน อะไร ทำไม ฉันใด เช่นไร ไหม อัน ใด อย่างไร เท่าไร ไย หนอ ฯลฯ เช่น ผู้ใดลอกข้อสอบ คนไหนอยากได้เกรดสี่วิชาภาษาไทย คุณพ่อคุณอายุเท่าไร ปลาวาฬทำไมจึงมาเกยตื้นอยู่ตรงนี้ คุณชอบรับประทานอาหารประเภทใด 8. คำวิเศษณ์แสดงคำขานรับ (ประติชญาวิเศษณ์) คือ คำวิเศษณ์ที่ประกอบเพี่อบอก เสียงร้องเรียกและเสียงขานรับ หรือโต้ตอบเพื่อแสดงความสละสลวยของภาษา และแสดงระดับ ภาษา ความเป็นกันเองหรือทางการ ความสุภาพ ความสนิทสนม เช่น แม่จ๋า หนูหิวแล้วจ้ะ ลูกเอ๋ยจงตั้งใจเรียน พ่อครับ ผมขออนุญาตไปดูหนังกับเพื่อน อาจารย์ขา ไม่เอาการบ้านนะคะ คุณคะเชิญทางนี้ค่ะ 9. คำวิเศษณ์แสดงความปฏิเสธ (ประติเษธวิเศษณ์) คือ คำวิเศษณ์ที่ประกอบเพื่อบอก ความปฏิเสธหรือไม่ยอมรับ เช่น มิใช่ ไม่ใช่ บ บ่ บ่มิ ฤ ฤๅ มิได้ ไม่ได้ หามิได้ หา...ไม่ หาไม่ เช่น เขาไม่เคยหยุดเรียนเลย เขามิได้เป็นฝ่ายผิดคำพูด คนเราใช่จะอยู่คํ้าฟ้า ทหารปฏิญาณตนว่าจะรับใช้ชาติจนกว่าชีวิตจะหาไม่ หนังสือเล่มนี้ไม่ใช่ของฉัน ข้อสังเกต ถ้าเป็นปฤฉาสรรพนามจะวางอยู่โดๆ ตรงต้นประโยค เช่น ใครจะไปดูหนังบ้าง แต่ปฤจฉาวิเศษณ์ จะวางอยู่หลังคำนาม คำสรรพนาม หรือคำวิเศษณ์ เช่น ปากกาใครหาย 8

.......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... แบบฝึกทักษะที่ 1 คำชี้แจง ให้นักเรียนนำความหมายของคำวิเศษณ์แต่ละประเภทไปเขียนอธิบายใน ช่องว่างให้ถูกต้อง ก. บอกความปฏิเสธหรือไม่ยอมรับ ฉ. คำที่ประกอบคำอื่นเพื่อบอกาลเวลา ข. คำที่ทำหน้าที่ขยายคำอื่นเพื่อบอกลักษณะต่างๆ ช. บอกความไม่ชี้เฉพาะ หรือไม่จำกัด ค. บอกระยะตำแหน่ง ทิศทาง หรือสถานที่ ซ. บอกเสียงร้องเรียกและเสียงขานรับ ง. บอกเนื้อความที่เป็นคำถามหรือความสงสัย ฌ. คำที่ประกอบเพื่อบอกลักษณะต่าง ๆ จ. บอกความชี้เฉพาะหรือจำกัดไปว่าเป็นอะไร ญ. บอกปริมาณและจำนวนนับ 1. คำวิเศษณ์ 2. คำวิเศษณ์บอกลักษณะ (ลักษณวิเศษณ์) 3. คำวิเศษณ์บอกเวลา (กาลวิเศษณ์) 4. คำวิเศษณ์บอกสถานที่ (สถานวิเศษณ์) 5. คำวิเศษณ์บอกปริมาณ (ประมาณวิเศษณ์) 9

.......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... เกณฑ์การให้คะแนน - ตอบได้ถูกต้อง ข้อละ 1 คะแนน - ตอบไม่ถูกต้อง ข้อละ 0 คะแนน 6. คำวิเศษณ์บอกความชี้เฉพาะ (นิยมวิเศษณ์) 7. คำวิเศษณ์บอกความไม่ชี้เฉพาะ (อนิยมวิเศษณ์) 8. คำวิเศษณ์แสดงคำถาม (ปฤจฉาวิเศษณ์) 9. คำวิเศษณ์แสดงคำขานรับ (ประติชญาวิเศษณ์) 10. คำวิเศษณ์แสดงความปฏิเสธ (ประติเษธวิเศษณ์) 10

1. ชญานิศสวยที่สุดในห้อง 1/2 2. นักเรียนกำลังไปกินข้าว 3. ส้มตำจานนี้เผ็ดมาก 4. พรุ่งนี้จะเกิดเหตุการณ์สุริยุปราคาตอนบ่าย 5. ส้มโอเดินไปห้องสหกรณ์ของโรงเรียน 6. ลิซ่าเต้นเก่งมาก 7. บ้านรวงข้าวอยู่ไกลจากโรงเรียน 8. นักเรียนหลายคนไม่ได้เรียนออนไลน์ 9. เขาเดินออกไปจากห้องเรียน 10. อาจารย์ขา ไม่สั่งการบ้านได้ไหม แบบฝึกทักษะที่ 2 คำชี้แจง ให้นักเรียนขีดเครื่องหมาย ✓ หน้าประโยคที่มีคำวิเศษณ์และขีดเส้นใต้คำ วิเศษณ์ในประโยคนั้น เกณฑ์การให้คะแนน - ตอบได้ถูกต้อง ข้อละ 1 คะแนน - ตอบไม่ถูกต้อง ข้อละ 0 คะแนน 11

1. ณัฐพลกับธนกรไปเตะฟุตบอลตอนเย็น .......................................................... 2. คุณครูขา หนูทำหน้าจอโทรทัศน์แตกค่ะ ......................................................... 3. พี่ชายเธอน้ำหนักเท่าไร ......................................................... 4. บ้านนี้มีคนมาติดต่อขอซื้อไปแล้ว ......................................................... 5. ประเทศไทยอยู่เหนือประเทศมาเลเซีย ......................................................... 6. ฉันจะไปทำอาชีพอะไรมันก็เรื่องของฉัน ........................................................ 7. เศรษฐกิจแบบนี้เงินทองมิใช่ของหาง่าย ......................................................... 8. เด็ก ๆ ชอบฟังนิทานเรื่อง หนูน้อยหมวกแดง ................................................. 9. เตรียมเคารพธงชาติทั้งหมดตรง ...................................................... 10. คนอ้วนจะมีโรคแทรกซ้อนหลายโรค ........................................................... แบบฝึกทักษะที่ 3 คำชี้แจง ให้นักเรียนพิจารณาคำที่ขีดเส้นใต้ในประโยคแล้วจำแนกว่าเป็นคำวิเศษณ์ประเภทใด ให้นักเรียนเขียนตอบลงในช่องว่าง เกณฑ์การให้คะแนน - ตอบได้ถูกต้อง ข้อละ 1 คะแนน - ตอบไม่ถูกต้อง ข้อละ 0 คะแนน ก. คำวิเศษณ์บอกลักษณะ ข. คำวิเศษณ์บอกเวลา ค. คำวิเศษณ์บอกสถานที่ ง. คำวิเศษณ์บอกปริมาณ จ. คำวิเศษณ์บอกความชี้เฉพาะ ฉ. คำวิเศษณ์บอกความไม่ชี้เฉพาะ ช. คำวิเศษณ์แสดงคำถาม ซ. คำวิเศษณ์แสดงคำขานรับ ฌ. คำวิเศษณ์แสดงความปฏิเสธ 12

1. ไก่ แม่ปลาช่อน 2. คุณยายตื่น เป็นประจำเพื่อใส่บาตร 3. จังหวัดเลยตั้งอยู่ทางภาค ของประเทศไทย 4. ครูถูกลอตเตอรี่รางวัลที่ 5. หนังสือเล่ม เป็นของกฤษดา 6. เธอซื้อ มาฉันก็กินได้ทั้งนั้น 7. คาบต่อไปนักเรียนเรียนวิชา 8. ครู ผมขออนุญาตไปเข้าห้องน้ำ 9. ผม เคยติด 0 ร มส. 10. คน จะชอบรับประทานอาหารเยอะ แบบฝึกทักษะที่ 4 คำชี้แจง ให้นักเรียนเติมคำวิเศษณ์ลงในช่องว่างตามประเภทของคำวิเศษณ์ที่กำหนด ให้ ถูกต้องเหมาะสมกับบริบท เกณฑ์การให้คะแนน - ตอบได้ถูกต้อง ข้อละ 1 คะแนน - ตอบไม่ถูกต้อง ข้อละ 0 คะแนน ลักษณะวิเศษณ์ กาลวิเศษณ์ สถานวิเศษณ์ ประมาณวิเศษณ์ นิยมวิเศษณ์ อนิยมวิเศษณ์ ปฤจฉาวิเศษณ์ ประติชญาวิเศษณ์ ลักษณะวิเศษณ์ ปฏิเสธวิเศษณ์ 13

คำชี้แจง จงเลือกคำตอบที่ถูกที่สุดเพียงคำตอบเดียวแล้วทำเครื่องหมายกากบาท (X) ลงใน กระดาษคำตอบ 1. ข้อใดเป็นความหมายของคำวิเศษณ์ ก. คำที่ใช้แสดงอารมณ์ความรู้สึกของผู้พูด ข. คำที่บอกหน้าที่ของคำในประโยค ค. คำที่ขยายหน้าที่ของคำในประโยค ง. คำที่ใช้ขยายคำอื่นให้ชัดเจนยิ่งขึ้น 2. ข้อใดไม่มีคำวิเศษณ์บอกสถานที่ ก. บ้านของแบมแบมอยู่ใกล้โรงเรียน ข. แก้วกานดาเป็นคนบ้านนอก ค. ตองอูชอบนอนใกล้แม่ ง. ยุพิณยืนอยู่ข้างเวที 3. “ฉันไม่เคยยุ่งเกี่ยวกับยาเสพติด” คำที่ขีดเส้นใต้เป็นคำวิเศษณ์ชนิดใด ก. ประมาณวิเศษณ์ ข. นิยมวิเศษณ์ ค. ประติเษธวิเศษณ์ ง. ประพันธวิเศษณ์ 4. ข้อใดมีคำวิเศษณ์บอกกาลเวลา ก. ธิดามาโรงเรียนสาย ข. กาสะลองทำแกงสายบัว ค. คุณน้าสายใจเป็นคนสวย ง. สายวัดเส้นนี้แม่ใช้มานานมาก 5. “แม่ทำน้ำบูดูหวานไว้สำหรับใส่ข้าวยำค่ะ” ข้อใดคือคำวิเศษณ์ ก. สำหรับ ข. น้ำบูดู ค. หวาน ง. ข้าวยำ แบบทดสอบหลังเรียน 14

6. คำวิเศษณ์ในข้อใดมีความหมายตรงกันข้าม ก. ดี ชั่ว ข. ใหม่ สด ค. งาม สวย ง. ใกล้ ชิด 7. “แก่” ในข้อใดเป็นวิเศษณ์ ก. คุณย่าทำตนสมแก่วัย ข. คุณทำอะไรย่อมรู้อยู่แก่ใจ ค. คนแก่มักทำอะไรเชื่องช้า ง. พ่อมอบเงินให้แก่เด็กยากจน 8. “หนังสือแฮร์รี่พอตเตอร์เล่มนี้พี่ชายคนโตเช่ามาอ่านเมื่อหลายวันก่อนในราคา 50 บาท” ข้อความนี้มีคำวิเศษณ์กี่คำ ก. 1 คำ ข. 2 คำ ค. 3 คำ ง. 4 คำ 9. “เด็ก ๆ ไมควรไปเที่ยวที่...........โดยที่ไม่มีผู้ปกครองคอยดูแล” เติมคำวิเศษณในขอใด ก. ใกล ๆ ข. ไกล ๆ ค. ชิด ๆ ง. หาง ๆ 10. ประโยคในข้อใดไม่มีคำวิเศษณ์ ก. พี่ธาวินเล่นบาสเกตบอล ข. หมู่พีพีมีธรรมชาติที่สวยงาม ค. พี่บีมเรียนเก่งและคิดเลขเร็วมาก ง. ข้าวสวยร้อนๆ กับไข่เจียวกรอบ ๆ อร่อยมาก 15

ชื่อ – สกุล.......................................................................ชั้น......................เลขที่................. ลงชื่อ....................................ผู้ประเมิน (นางสาวจิรพร ชลธี) คะแนนที่ได้ คะแนนเต็ม 10 ข้อ ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 กระดาษคาตอบแบบทดสอบหลังเรียน แบบฝึกทักษะ เรื่อง ชนิดของคำในภาษาไทย ชุดที่ 5 เรื่อง คำวิเศษณ์ วิชาภาษาไทยพื้นฐาน รหัสวิชา ท21101 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย เกณฑ์การประเมิน 9 – 10 ดีมาก 7 – 8 ดี 5 – 6 พอใช้ ๐ – 4 ปรับปรุง 16

กัลยา สหชาติโกสีย์, ฟองจันทร์ สุขยิ่ง, ภาสกร เกิดอ่อน, ระวีวรรณ อินทรประพันธ์ และศรีวรรณ ช้อย หิรัญ. หลักภาษาและการใช้ภาษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1. กรุงเทพฯ : อักษรเจริญทัศน์ กำชัย ทองหล่อ. (2543). หลักภาษาไทย. กรุงเทพมหานคร : รวมสาส์น (1977). ฐะปะนี นาครทรรพ. 2528. บันไดหลักภาษา 1. กรุงเทพมหานคร : อักษรแจริญทัศน์. ฐะปะนี นาครทรรพ. 2542. บันไดหลักภาษา 2. กรุงเทพมหานคร : อักษรแจริญทัศน์. นิธิอร พรอำไพสกุล, ผกาศรี เย็นบุตร และสุภัค มหาวรากร.. ภาษาไทย 1 เล่ม 2. พิมพ์ครั้งที่ 1. สำนักพิมพ์เอมพันธ์ จำกัด. พรทิพย์ แฟงสุด. (2559). เทคนิคการเรียนภาษาไทย : พยางค์และคา. กรุงเทพมหานคร : ฟิสิกส์เซ็นเตอร์. ________. (2554)สื่อเสริมสาระการเรียนรู้พื้นฐานหลักภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1. กรุงเทพฯ : ฟิสิกส์ เซ็นเตอร์, วิเชียร เกษประทุม. คู่มือภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1. บริษัท สำนักพิมพ์ พ.ศ. พัฒนา จำกัด. พิมพ์ครั้งที่ 1. สำนักพิมพ์เอมพันธ์ จำกัด. วีระชาติ ศิริไกรวัฒนาวงศ์และโอฬาร รัตนภักดี. หนังสือเสริมฝึกประสบการณ์ภาษาไทย 1 เล่ม 2. สอางค์ ดำเนินสวัสดิ์. ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1. กรุงเทพฯ : สถาบันพัฒนา คุณภาพวิชาการ (พว.), 2559 บรรณานุกรม 17

ภาคผนวก 18

.......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... เฉลยแบบฝึกทักษะที่ 1 คำชี้แจง ให้นักเรียนนำความหมายของคำวิเศษณ์ตาละประเภทไปเขียนอธิบายใน ช่องว่างให้ถูกต้อง ก. บอกความปฏิเสธหรือไม่ยอมรับ ฉ. คำที่ประกอบคำอื่นเพื่อบอกาลเวลา ข. คำที่ทำหน้าที่ขยายอื่นเพื่อบอกลักษณะต่างๆ ช. บอกความไม่ชี้เฉพาะ หรือไม่จำกัด ค. บอกระยะตำแหน่ง ทิศทาง หรือสถานที่ ซ. บอกเสียงร้องเรียกและเสียงขานรับ ง. บอกเนื้อความที่เป็นคำถามหรือความสงสัย ฌ. คำที่ประกอบเพื่อบอกลักษณะต่าง ๆ จ. บอกความชี้เฉพาะหรือจำกัดไปว่าเป็นอะไร ญ. บอกปริมาณและจำนวนนับ 1. คำวิเศษณ์ 2. คำวิเศษณ์บอกลักษณะ (ลักษณวิเศษณ์) 3. คำวิเศษณ์บอกเวลา (กาลวิเศษณ์) 4. คำวิเศษณ์บอกสถานที่ (สถานวิเศษณ์) 5. คำวิเศษณ์บอกปริมาณ (ประมาณวิเศษณ์) คำที่ทำหน้าที่ขยายอื่นเพื่อบอกลักษณะต่างๆ คำที่ประกอบเพื่อบอกลักษณะต่าง ๆ คำที่ประกอบคำอื่นเพื่อบอกาลเวลา บอกระยะตำแหน่ง ทิศทาง หรือสถานที่ บอกปริมาณและจำนวนนับ 19

.......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... เกณฑ์การให้คะแนน - ตอบได้ถูกต้อง ข้อละ 1 คะแนน - ตอบไม่ถูกต้อง ข้อละ 0 คะแนน 6. คำวิเศษณ์บอกความชี้เฉพาะ (นิยมวิเศษณ์) 7. คำวิเศษณ์บอกความไม่ชี้เฉพาะ (อนิยมวิเศษณ์) 8. คำวิเศษณ์แสดงคำถาม (ปฤจฉาวิเศษณ์) 9. คำวิเศษณ์แสดงคำขานรับ (ประติชญาวิเศษณ์) 10. คำวิเศษณ์แสดงความปฏิเสธ (ประติเษธวิเศษณ์) บอกความชี้เฉพาะหรือจำกัดไปว่าเป็นอะไร บอกความไม่ชี้เฉพาะ หรือไม่จำกัด บอกเสียงร้องเรียกและเสียงขานรับ บอกความปฏิเสธหรือไม่ยอมรับ บอกเนื้อความที่เป็นคำถามหรือความสงสัย 20

1. ชญานิศสวยที่สุดในห้อง 1/2 2. นักเรียนกำลังไปกินข้าว 3. ส้มตำจานนี้เผ็ดมาก 4. พรุ่งนี้จะเกิดเหตุการณ์สุริยุปราคาตอนบ่าย 5. ส้มโอไปเดินไปห้องสหกรณ์ของโรงเรียน 6. ลิซ่าเต้นเก่งมาก 7. บ้านรวงข้าวอยู่ไกลจากโรงเรียน 8. นักเรียนหลายคนไม่ได้เรียนออนไลน์ 9. เขาเดินออกไปจากห้องเรียน 10. อาจารย์ขา ไม่สั่งการบ้านได้ไหม เกณฑ์การให้คะแนน - ตอบได้ถูกต้อง ข้อละ 1 คะแนน - ตอบไม่ถูกต้อง ข้อละ 0 คะแนน เฉลยแบบฝึกทักษะที่ 2 คำชี้แจง ให้นักเรียนขีดเครื่องหมาย ✓ หน้าประโยคที่มีคำวิเศษณ์และขีดเส้นใต้คำ วิเศษณ์ในประโยคนั้น 21

คำวิเศษณ์บอกเวลา คำวิเศษณ์แสดงคำขานรับ คำวิเศษณ์แสดงคำถาม คำวิเศษณ์บอกความชี้เฉพาะ คำวิเศษณ์บอกสถานที่ คำวิเศษณ์บอกความไม่ชี้เฉพาะ คำวิเศษณ์บอกลักษณะ คำวิเศษณ์แสดงความปฏิเสธ คำวิเศษณ์บอกปริมาณ คำวิเศษณ์บอกลักษณะ 1. ณัฐพลกับธนกรไปเตะฟุตบอลตอนเย็น .......................................................... 2. คุณครูขา หนูทำหน้าจอโทรทัศน์แตกค่ะ ......................................................... 3. พี่ชายเธอน้ำหนักเท่าไร ......................................................... 4. บ้านนี้มีคนมาติดต่อขอซื้อไปแล้ว ......................................................... 5. ประเทศไทยอยู่เหนือประเทศมาเลเซีย ......................................................... 6. ฉันจะไปทำอาชีพอะไรมันก็เรื่องของฉัน ........................................................ 7. เศรษฐกิจแบบนี้เงินทองมิใช่ของหาง่าย ......................................................... 8. เด็ก ๆ ชอบฟังนิทานเรื่อง หนูน้อยหมวกแดง .............................................. 9. เตรียมเคารพธงชาติทั้งหมดตรง ...................................................... 10. คนอ้วนจะมีโรคแทรกซ้อนหลายโรค ........................................................... แบบฝึกทักษะที่ 3 คำชี้แจง ให้นักเรียนพิจารณาคำที่ขีดเส้นใต้ในประโยคแล้วจำแนกว่าเป็นคำวิเศษณ์ประเภทใด ให้นักเรียนเขียนตอบลงในช่องว่าง เกณฑ์การให้คะแนน - ตอบได้ถูกต้อง ข้อละ 1 คะแนน - ตอบไม่ถูกต้อง ข้อละ 0 คะแนน ก. คำวิเศษณ์บอกลักษณะ ข. คำวิเศษณ์บอกเวลา ค. คำวิเศษณ์บอกสถานที่ ง. คำวิเศษณ์บอกปริมาณ จ. คำวิเศษณ์บอกความชี้เฉพาะ ฉ. คำวิเศษณ์บอกความไม่ชี้เฉพาะ ช. คำวิเศษณ์แสดงคำถาม ซ. คำวิเศษณ์แสดงคำขานรับ ฌ. คำวิเศษณ์แสดงความปฏิเสธ ข. คำวิเศษณ์บอกเวลา ซ. คำวิเศษณ์แสดงคำขานรับ ช. คำวิเศษณ์แสดงคำถาม จ. คำวิเศษณ์บอกความชี้เฉพาะ ค. คำวิเศษณ์บอกสถานที่ ฉ. คำวิเศษณ์บอกความไม่ชี้เฉพาะ ฌ. คำวิเศษณ์แสดงความปฏิเสธ ก. คำวิเศษณ์บอกลักษณะ ง. คำวิเศษณ์บอกปริมาณ ก. คำวิเศษณ์บอกลักษณะ 22

1. ไก่ แก่ แม่ปลาช่อน 2. คุณยายตื่น เช้า เป็นประจำเพื่อใส่บาตร 3. จังหวัดเลยตั้งอยู่ทางภาค เหนือ ของประเทศไทย 4. ครูถูกลอตเตอรี่รางวัลที่ หนึ่ง 5. หนังสือเล่ม นี้ เป็นของกฤษดา 6. เธอซื้อ อะไร มาฉันก็กินได้ทั้งนั้น 7. คาบต่อไปนักเรียนเรียนวิชา อะไร 8. ครู ครับ ผมขออนุญาตไปเข้าห้องน้ำ ครับ 9. ผม ไม่ เคยติด 0 ร มส. 10. คน อ้วน จะชอบรับประทานอาหารเยอะ เฉลยแบบฝึกทักษะที่ 4 เกณฑ์การให้คะแนน - ตอบได้ถูกต้อง ข้อละ 1 คะแนน - ตอบไม่ถูกต้อง ข้อละ 0 คะแนน คำชี้แจง ให้นักเรียนเติมคำวิเศษณ์ลงในช่องว่างตามประเภทของคำวิเศษณ์ที่กำหนด ให้ ถูกต้องเหมาะสมกับบริบท ลักษณะวิเศษณ์ กาลวิเศษณ์ สถานวิเศษณ์ ประมาณวิเศษณ์ นิยมวิเศษณ์ อนิยมวิเศษณ์ ปฤจฉาวิเศษณ์ ประติชญาวิเศษณ์ ลักษณะวิเศษณ์ ปฏิเสธวิเศษณ์ 23

ชื่อ – สกุล.......................................................................ชั้น......................เลขที่................. ลงชื่อ....................................ผู้ประเมิน (นางสาวจิรพร ชลธี) คะแนนที่ได้ คะแนนเต็ม 10 ข้อ ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน แบบฝึกทักษะ เรื่อง ชนิดของคำในภาษาไทย ชุดที่ 5 เรื่อง คำวิเศษณ์ วิชาภาษาไทยพื้นฐาน รหัสวิชา ท21101 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย เกณฑ์การประเมิน 9 – 10 ดีมาก 7 – 8 ดี 5 – 6 พอใช้ ๐ – 4 ปรับปรุง 24