อุท อุ ยานสิ่ง สิ่ แวดล้อ ล้ มนานาชาติสิติ ริ สิริ นธร THE SIRINDHORN INTERNATIONAL ENVIRONMENTAL PARK รายงานประจำ ปี 2566 ANNUAL REPORT 2023
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 1 1. ปีงบประมาณ 2566 นับเป็นปีที ่ 2 ของการดำเนินงานภายใต้กรอบทิศทางของแผน ยุทธศาสตร์และแผนปฏิบัติการอุทยานสิ ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร พ.ศ. 2565 – 2569 (ฉบับที่ 4) เพื่อดำเนินภารกิจหลักในการทำหน้าที่เป็น “ศูนย์ฝึกอบรมเผยแพร่และถ่ายทอดองค์ความรู้ ตามแนวพระราชดำริ ด้านการฟื้นฟูและอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม และพลังงาน ส่งเสริม การดำเนินชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง รู้จักใช้ทรัพยากรเพียงพอและเหมาะสม เพื่อการ พัฒนาชุมชนและสังคมอย่างยั่งยืน โดยการดำเนินกิจกรรมตามภารกิจหลักของอุทยานฯ มุ่งเพิ่มโอกาส ในการเรียนรู้ให้กับเยาวชน ชุมชน ประชาชนและผู้สนใจ ได้มาศึกษาเรียนรู้เยี่ยมชม ฝึกอบรมผ่านกระบวนการ ให้ความรู้และการดำเนินงานของอุทยานฯ ผ ่านกิจกรรมต ่างๆ ที ่ตั้งใจจัดขึ้น ตามพันธกิจหลักที ่กำหนด ประกอบด้วย (1) เผยแพร ่แนวพระราชดำริและพระเกียรติคุณ ด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ สิ ่งแวดล้อมและพลังงานสู ่สาธารณชน (2) ส ่งเสริมการเรียนรู้ พัฒนาและเผยแพร่องค์ความรู้ ผลงานวิจัย สู่กลุ่มเป้าหมาย ร่วมกับเครือข่ายความร่วมมือและ (3) เพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการองค์กรทุกมิติ เสริมสร้างศักยภาพการดำเนินงาน สู่การเป็นศูนย์เรียนรู้และแหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศที่ได้มาตรฐานอย่างยั่งยืน โดยการดำเนินงานในปีงบประมาณ 2566 มุ ่งพัฒนากิจกรรมและการสร้างสรรค์องค์ความรู้ การจัด กระบวนการให้ความรู้ การสื่อสารความรู้ในรูปแบบต่างๆ เพื่อเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายทุกช่วงวัย มุ่งสร้างความ ตระหนักรู้ถึงคุณค่าของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม การมีส่วนร่วมของประชาชนในการอนุรักษ์และ การจัดการสิ่งแวดล้อมอย่างสมดุลและยั่งยืน การขับเคลื ่อนโครงการ กิจกรรมต ่างๆ เป็นไปตามแผนที ่กำหนดและบรรลุวัตถุประสงค์ เกิดผลสำเร็จตามเป้าหมายการพัฒนาที่กำหนด โดยการสนับสนุนและความร่วมมือจากหน่วยงานภาคีเครือข่าย ทุกภาคส ่วน ชุมชนรอบพื้นที่ ตลอดทั้งผู้เข้าร่วมกิจกรรมอุทยานฯ มีส ่วนสำคัญที่ทำให้ภารกิจของอุทยานฯ ก้าวไปข้างหน้า เกิดประโยชน์โดยรวมต่อการพัฒนาชุมชนและสังคม เพื่อการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและ สิ่งแวดล้อมแบบมีส่วนร่วม และการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน 2. ผลการดำเนินงาน ปีงบประมาณ 2566 ตามพันธกิจหลักทั้ง 3 ด้าน สรุปดังนี้ 2.1 พันธกิจด้านการเผยแพร่แนวพระราชดำริและพระเกียรติคุณ ส่งเสริมการเรียนรู้ด้านการ อนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม และพลังงานสู่สาธารณชน ดำเนินงานให้อุทยานฯ เป็นพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติที่มีชีวิต ผลงานสำคัญ 2.1.1 การสนับสนุนการฟื้นฟูและอนุรักษ์ระบบนิเวศป ่าชายเลน การพัฒนาพื้นที่แหล่ง เรียนรู้สวนป่าชายเลนทูลกระหม ่อมอย่างต่อเนื่อง เกิดความสมบูรณ์ทางธรรมชาติ และความหลากหลายทางชีวภาพ เป็นพื้นที่เพื ่อการศึกษาเรียนรู้และการสาธิตมุ่ง ประโยชน์ต่อสาธารณชน ส ่งเสริมการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ถ่ายทอดแนวพระราชดำริสู่การปฏิบัติให้เห็นผลอย่างเป็นรูปธรรม และเกิดประโยชน์ ต่อผู้ที่มาศึกษาเรียนรู้มากขึ้น ผลการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้สภาพพื้นที่อุทยานฯ ปัจจุบันมีความสมบูรณ์ทางธรรมชาติและความหลากหลายของระบบนิเวศ ทั้งระบบ นิเวศป ่าบกและป ่าชายเลนเกิดความสวยงาม เป็นแหล ่งเรียนรู้และท ่องเที ่ยวที ่มี ชื ่อเสียง ช ่วยเสริมสร้างความตระหนักถึงคุณค ่าของทรัพยากรธรรมชาติและ บทสรุปผู้บริหาร
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 2 สิ ่งแวดล้อม และการส ่งเสริมการนำความรู้ที ่ได้รับจากการเข้าร ่วมกิจกรรมไปใช้ ประโยชน์ในการดำเนินชีวิต จากการดำเนินงานข้างต้น ส ่งผลให้ในปีงบประมาณ 2566 มีผู้สนใจเข้าศึกษาเรียนรู้เยี ่ยมชมเป็นจำนวนทั้งสิ้น 68,477 คน โดยใน จำนวนดังกล่าว ให้ความสนใจเข้าร่วมกิจกรรมส่งเสริมการมีส่วนร่วมด้านการรักษา สิ่งแวดล้อม ภายใต้โครงการรวมใจรักษ์สวนป่าชายเลนทูลกระหม ่อม เป็นจำนวน 17,026 คน และการเข้าร ่วมกิจกรรมค ่ายฝึกอบรมหลักสูตรส ่งเสริมการอนุรักษ์ ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม และพลังงาน การดำเนินชีวิตโดยยึดหลักปรัชญาของ เศรษฐกิจพอเพียง จัดโดยอุทยานฯ เป็นจำนวน 57 ค่าย รวม 4,205 คน 2.1.2 ปรับปรุงแหล่งเรียนรู้ พื้นที่สาธิตของอุทยานฯ ให้มีความน่าสนใจและทันเหตุการณ์ มากขึ้น ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านการจัดการสิ่งแวดล้อม ส ่งเสริมการดูแลสิ่งแวดล้อมชุมชน การพัฒนาพื้นที่สาธิตส่งเสริมการเรียนรู้การใช้ ประโยชน์จากพลังงานทดแทน การใช้ทรัพยากรอย่างรู้คุณค่าให้เกิดประโยชน์สูงสุด ช่วยลดรายจ่ายในครัวเรือน และการต่อยอดพัฒนาอาชีพจากองค์ความรู้ที่ได้รับจาก อุทยานฯ 2.1.3 ผลการสำรวจความคิดเห็นและความพึงพอใจของผู้เข้าศึกษาเรียนรู้เยี่ยมชมจากกลุ่ม ตัวอย่าง 4,633 กลุ่มตัวอย่าง พบว่า ร้อยละ 90.43 มีความพึงพอใจระดับดี - ดีมาก โดยในกลุ่มตัวอย่างดังกล่าว ร้อยละ 85.00 มีความพึงพอใจสูงสุดด้านความสวยงาม และความสมบูรณ์ของสภาพแวดล้อมในพื้นที่อุทยานฯ บรรยากาศที่เงียบสงบและเอื้อ ต่อการเรียนรู้ ตลอดทั้งองค์ความรู้ที่ได้รับ ได้รู้จักและเรียนรู้พันธุ์ไม้ชายเลนและสัตว์ นานาชนิดที่อาศัยอยู่ ได้เข้าใจในแนวทางการดำเนินชีวิตที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เห็นประโยชน์และคุณค่าของสิ่งแวดล้อม และการมีส่วนร่วมดูแลรักษาสิ่งแวดล้อม 2.2 พันธกิจด้านการส่งเสริมการเรียนรู้ พัฒนาและเผยแพร่องค์ความรู้ ผลงานวิจัยสู่ประชาชน เยาวชน นักเรียน นิสิต นักศึกษา หน่วยงาน ชุมชนท้องถิ่น และการร่วมมือกับเครือข่ายทั้งใน ประเทศและต่างประเทศเพื่อการพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืน ผลงานสำคัญ 2.2.1 องค์ความรู้จากการศึกษาวิจัยในเรื่องต่างๆ ได้รับการเผยแพร่ ส่งเสริมการประยุกต์ใช้ ประโยชน์ และถ่ายทอดผ่านช่องทางต่างๆ เพิ่มขึ้น ในปีงบประมาณ 2566 รวม 4 เรื่อง ได้แก่ (1) รายงานสรุปผลการฟื้นฟูและเผยแพร ่ความรู้ระบบนิเวศที่เหมาะสมเป็น ถิ่นอาศัยของหิ่งห้อยน้ำจืดในอุทยานฯ (2) รายงานสรุปผลการศึกษาเปรียบเทียบ ประสิทธิภาพถ่านชีวมวลอัดแท่งจากไม้ไมยราบยักษ์และวัสดุเหลือทิ้งทางการเกษตร ในอุทยานฯ (3) การผลิตปุ๋ยหมักจากมูลไส้เดือนดิน การเลี้ยงและการใช้ประโยชน์ จากหนอนแมลงวันลายและ (4) การศึกษาวิจัยการใช้ประโยชน์จากผลผลิตความ หลากหลายทางชีวภาพในอุทยานฯ (ป่าบกและป่าชายเลน) โดยเผยแพร่ความรู้ให้แก่ กลุ ่มเป้าหมายต ่างๆ และผู้ที ่สนใจ ผ ่านช ่องทางต ่างๆ ทั้งการบรรยายให้ความรู้ การอบรมและสาธิต การจัดทำป้ายสื ่อสารความรู้ การจัดทำรายงานสรุปผล ในรูปแบบไฟล์ดิจิทัลผ่านทางสื่อออนไลน์ และออฟไลน์ 2.2.2 เกิดการแลกเปลี่ยนองค์ความรู้จากการศึกษาวิจัยโดยอุทยานฯ การพัฒนาต่อยอด องค์ความรู้กับหน่วยงานต่างๆ รวมทั้งหน่วยงานภาคีเครือข่ายด้านการศึกษาวิจัย
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 3 ทั้งในและต ่างประเทศอย ่างต ่อเนื ่อง โดยในปีงบประมาณ 2566 เมื ่อวันที ่ 26 มิถุนายน 2566 อุทยานฯ ได้จัดการประชุมนานาชาติ ว ่าด้วยเรื ่องสิ ่งแวดล้อม การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและพลังงาน เพื่อความท้าทายแห ่งอนาคต : แนวทาง การปฏิบัติที่ดีที่สุดและนวัตกรรมเพื่อการอนุรักษ์และฟื้นฟู โดยมีหน่วยงานที่เข้าร ่วม ได้แก่ สถาบันการศึกษา หน่วยงานด้านการศึกษาวิจัย หน่วยงานภาครัฐและเอกชน รวม 38 แห่ง ทั้งในประเทศและนานาชาติ ร่วมแลกเปลี่ยนองค์ความรู้และเผยแพร่ ผลงานทางวิชาการในการประชุม จำนวน 15 เรื่อง 2.2.3 ประสานความร่วมมือเพื่อส่งเสริมการพัฒนาและเผยแพร่องค์ความรู้ระหว่างเครือข่าย RCE ชะอำ “การใช้ประโยชน์จากขยะทะเลในชุมชนชายฝั ่ง” ผลักดันภาคส ่วน ที่เกี่ยวข้องให้เกิดกระบวนการเรียนรู้ร่วมกัน การวิเคราะห์การใช้นวัตกรรมใหม่ ๆ ไปประยุกต์ใช้ในการจัดการทรัพยากร รวมถึงเสริมสร้างความร่วมมือและเครือข่าย ในการดำเนินงานขับเคลื่อนเศรษฐกิจหมุนเวียน ส ่งเสริมชุมชนในการพัฒนาสินค้า Upcycling ในเชิงพาณิชย์ โดยอุทยานฯ ได้นำองค์ความรู้ดังกล ่าว เผยแพร ่ผ ่าน รูปแบบสื่อดิจิทัล ให้แก่ประชาชนผู้ที่สนใจ 2.2.4 พัฒนากิจกรรมใหม ่เพื ่อเพิ ่มจำนวนการรับรู้และการร ่วมกิจกรรม มุ ่งขยาย กลุ ่มเป้าหมายให้กว้างขวางมากขึ้น โดยได้รับความสนใจจากกลุ ่มสถานศึกษา ครอบครัว นักท่องเที่ยวและประชาชนทั่วไป อาทิ (1) กิจกรรมค่ายฝึกอบรมส่งเสริม ครอบครัวนักอนุรักษ์ฯ ในโครงการ Family 3S Plus “Smart Save and Share” ครอบครัวสร้างสรรค์ แบ่งปันสังคม โดยจัดขึ้นเป็นปีที่ 2 ครอบครัวกลุ่มเป้าหมาย จำนวน 15 ครอบครัว ที่ได้รับการคัดเลือกเข้าค่ายรับการฝึกอบรม จัดกระบวนการ เรียนรู้และเติมประสบการณ์ สร้างความรู้ ความเข้าใจและการดำเนินชีวิตที่เป็นมิตร กับสิ ่งแวดล้อม เพื ่อส ่งเสริมการนำความรู้จากการเข้าร ่วมกิจกรรมไปประยุกต์ใช้ ในครอบครัว พื้นที่ชุมชน อาทิ การทำเตาประหยัดพลังงาน การทำถังหมักรักษ์โลก ผลิตปุ๋ยหมักจากเศษอาหารในครัวเรือน การลดรายจ่ายด้านพลังงานโดยใช้พลังงาน ทดแทน เป็นต้น และสนับสนุนการขยายผลความรู้ไปสู่ครอบครัวเพื่อนบ้าน และชุมชนต่อไป (2) กิจกรรมอบรมให้ความรู้หัวข้อพื้นฐานโซลาร์เซลล์ การออกแบบขอใบอนุญาตติดตั้ง Solar Rooftop และการประยุกต์ใช้โซลาร์เซลล์ในภาคอุตสาหกรรม เกษตรกรรม เครื่องใช้ไฟฟ้าทุกชนิด (3) กิจกรรมการแปรรูปผลผลิตทางการเกษตรด้วยเทคโนโลยี พลังงานทดแทนเพื่อเพิ่มมูลค่า ส่งเสริมแนวคิดในการนำเทคโนโลยีพลังงานทดแทน ไปปรับใช้ในครอบครัวและชุมชน การลดรายจ ่ายในครัวเรือนและการพัฒนาอาชีพ ส่งเสริมรายได้ 2.2.5 การประเมินผลกิจกรรมค่ายฝึกอบรมของอุทยานฯ พบว่า ร้อยละ 80.25 ของผู้เข้า ค ่ายฝึกอบรมมีความรู้ เกิดความเข้าใจระดับดี - ดีมาก เห็นความสำคัญของ ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม การมีส่วนร่วมปฏิบัติ เห็นประโยชน์และแนวคิด ในการนำความรู้จากการร่วมกิจกรรมค่ายฝึกอบรมไปประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์ได้
รายงานประจำปี 2565 ANNUAL REPORT 2023 4 2.3 พันธกิจด้านการเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการองค์กรทุกมิติ เสริมสร้างศักยภาพ การดำเนินงาน พร้อมรับมือกับสถานการณ์วิกฤต พัฒนาการบริการและขยายเครือข่าย ความร่วมมือสู่การเป็นศูนย์เรียนรู้ และแหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศที่ได้มาตรฐานอย่างยั่งยืน ผลงานสำคัญ 2.3.1 พัฒนาระบบเทคโนโลยีสารสนเทศเพิ่มประสิทธิภาพในการดำเนินงาน พัฒนาเว็บไซต์ อุทยานฯ ให้ดึงดูดความสนใจ เผยแพร่ข้อมูลข่าวสาร กิจกรรมและสื่อสารความรู้ ต่างๆ ทันสถานการณ์และเข้าถึงกลุ่มเป้าหมาย รวมถึงเว็บไซต์หน่วยงานเครือข่าย และสื่อโซเชียล จัดทำสื่อออนไลน์เผยแพร่ความรู้ในรูปแบบวิดีโอและอินโฟกราฟิกส์ จากการติดตามผลการดำเนินงาน พบว่า มีจำนวนผู้เข้าใช้งานเว็บไซต์และจำนวน การรับรู้ผ่านสื่อโซเชียลมีเดียต่างๆ จำนวน 76,051 คน/การรับรู้ สูงกว่าปีที่ผ่านมา คิดเป็นร้อยละ 21.68 ผลการพัฒนาระบบเทคโนโลยีสารสนเทศของอุทยานฯ ส่งผลให้ มีผู้ใช้งานเว็บไซต์และสื่อโซเชียลมีเดียต่างๆ สร้างการรับรู้มากขึ้น 2.3.2 อุทยานฯ ให้ความสำคัญต่อการพัฒนาศักยภาพบุคลากรทุกส่วนงาน เพิ่มความเชี่ยวชาญ ในการปฏิบัติงานมากขึ้น โดยส ่งเข้ารับการอบรมในหลักสูตรต่างๆ เพื่อเพิ่มทักษะ ความรู้ตามแผนพัฒนาบุคลากร และการจัดอบรมพัฒนาทักษะความรู้เฉพาะด้าน ในตำแหน ่งงานต ่างๆ ผ ่านระบบออนไลน์ และออนไซต์ โดยมีการติดตามและ ประเมินผลการปฏิบัติงานบุคลากรประจำปี ส ่งเสริมการปฏิบัติตามค่านิยมองค์กร ที่กำหนด “SIEP” โดยผลการประเมิน พบว่า ร้อยละ 85.67 มีการรับรู้และปฏิบัติ ตามค ่านิยมองค์กร รวมถึงการพัฒนาทักษะความรู้ ความสามารถด้านทักษะ ภาษาอังกฤษของบุคลากรอุทยานฯ ผลการประเมินหลังเสร็จสิ้นกิจกรรมการอบรม พบว่า มีความรู้ด้านภาษาอังกฤษเพิ่มขึ้น คิดเป็นร้อยละ 74.12 2.3.3 ส ่งเสริมการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม ่ๆ ของอุทยานฯ ที ่เป็นเอกลักษณ์ น ่าสนใจ สนับสนุนการใช้ทรัพยากรธรรมชาติให้เกิดความคุ้มค่า ต่อยอดองค์ความรู้ และช่วย สร้างรายได้ให้อุทยานฯ ในอีกทางหนึ่ง โดยในปีงบประมาณ 2566 มีผลิตภัณฑ์ ที่พัฒนาจากองค์ความรู้ของอุทยานฯ เพิ่มขึ้น เพื่อจัดจำหน่ายและสาธิตให้ความรู้ แก่ผู้สนใจ อาทิ ยาหม่องผสมสมุนไพรเสลดพังพอน กล้วยตากพลังงานแสงอาทิตย์ เคลือบช็อกโกแลต ข้าวเกรียบผักและการใช้ประโยชน์จากพันธุ์ไม้ชายเลนมาเป็น ส ่วนหนึ่งของวัตถุดิบ เป็นต้น อุทยานฯ ได้ประสานกับชุมชน หน่วยงานโครงการ พระราชดำริ และหน่วยงานเครือข่ายในจังหวัดเพชรบุรีและพื้นที่ใกล้เคียง เพื่อนำ สินค้าหรือผลิตภัณฑ์ชุมชนมาวางจำหน ่าย ร ่วมส ่งเสริมรายได้และประชาสัมพันธ์ สินค้า ผลิตภัณฑ์ชุมชน หน่วยงานโครงการพระราชดำริโดยปีงบประมาณ 2566 มีสินค้าฝากขายจากชุมชนและหน่วยงานเครือข่าย รวม 20 ราย จากการประเมินผล ด้านรายได้ของอุทยานฯ จากการจัดกิจกรรม การบริการและจัดหน่ายผลิตภัณฑ์ อุทยานฯ พบว่า ปีงบประมาณ 2566 อุทยานฯ มีรายได้รวม 5,897,455.27 บาท ประกอบด้วย (1) รายได้จากแผนระดมทุนฯ จำนวน 6 โครงการ รวมเป็นเงิน 3,696,336.68 บาท (2) รายได้จากค ่าบริหารโครงการและเงินคงเหลือของ โครงการที่ได้รับสนับสนุนจากแหล่งทุนภายนอก 295,420.90 บาท (3) รายรับอื่นๆ
รายงานประจำปี 2565 ANNUAL REPORT 2023 5 อาทิ ดอกเบี้ยเงินฝาก เงินบริจาค เป็นเงิน 1,352,697.69 บาท และ (4) รายรับ เพิ ่มเติมจากแผน 553,000.00 บาท โดยมีรายได้คงเหลือสุทธิหลังหักค ่าใช้จ ่าย เป็นเงิน 2,054,242.41 บาท 2.3.4 ผลการประสานความร่วมมือกับหน่วยงานภาคีเครือข่าย หน่วยงานความร่วมมือตาม แผนยุทธศาสตร์อุทยานฯ ที่ร่วมจัดโครงการ กิจกรรมขับเคลื่อนภารกิจของหน่วยงาน และอ ุทยานฯ ในปีงบประมาณ 2566 จำนวน 5 หน ่วยงาน 3 โครงการ 2 กิจกรรม ประกอบด้วย กรมส ่งเสริมการเกษตร กรมพัฒนาที ่ดิน กรมประมง กรมการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อม กรมทรัพยากรธรณี จัดสรร งบประมาณสนับสนุนการดำเนินโครงการ กิจกรรมตามแผน รวมเป็นเงินทั้งสิ้น 510,350.00 บาท มุ ่งส ่งเสริมการพัฒนาแหล ่งเรียนรู้ในพื้นที ่อุทยานฯ การจัด กิจกรรมฝึกอบรมให้กับกลุ ่มเป้าหมายต่างๆ และการพัฒนาบุคลากรอุทยานฯ อย่างต่อเนื่อง เพิ่มศักยภาพในการถ่ายทอดองค์ความรู้เกิดประโยชน์ต่อผู้รับบริการ ดำเนินงานเสร็จสิ้นตามแผน โดยมีผลการดำเนินงานบรรลุเป้าหมายที่กำหนด 3. ทิศทางการดำเนินงานตามแผนยุทธศาสตร์และเป้าหมายการดำเนินงานภารกิจหลัก ของอุทยานฯ ในปีงบประมาณ 2567 กำหนดจุดเน้นการพัฒนา ประกอบด้วย 3.1 พัฒนากิจกรรมและสื่อฝึกอบรมเผยแพร ่องค์ความรู้ เพิ ่มฐานกิจกรรมใหม ่ๆ ให้มีความ น่าสนใจ เสริมประสบการณ์การเรียนรู้ให้ผู้เข้าร่วมกิจกรรมร่วมฝึกปฏิบัติ ทดลองลงมือทำ และตรงกับความต้องการครอบคลุมกลุ ่มเป้าหมายมากขึ้น ตลอดทั้งการเผยแพร่ข้อมูล ข่าวสารกิจกรรมอุทยานฯ ที่รวดเร็ว 3.2 สร้างสรรค์พัฒนาองค์ความรู้ ประสานความร่วมมือกับหน่วยงานภาคีเครือข่ายอุทยานฯ รวมถึงการปรับปรุง ต ่อยอดองค์ความรู้ ส ่งเสริมการนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ให้เกิด ประโยชน์มากขึ้น 3.3 พัฒนาผลิตภัณฑ์อุทยานฯ ส่งเสริมการเพิ่มรายได้ สนับสนุนการดำเนินงานบริหารจัดการ อุทยานฯ ให้เกิดความยั่งยืนและเกิดประโยชน์ต่อสาธารณชน เพิ่มความสามารถในการสร้าง รายได้จากกิจกรรมอุทยานฯ และการเข้าถึงแหล ่งทุนทั้งในและต ่างประเทศ สนับสนุน ภารกิจด้านการให้ความรู้และฝึกอบรมของอุทยานฯ 3.4 พัฒนาบุคลากรอุทยานฯ ให้มีความเชี่ยวชาญในการปฏิบัติงานเพิ่มขึ้น ส่งผลต่อการบรรลุ เป้าหมายองค์กร จัดการอบรมพัฒนาทักษะของบุคลากรทุกส่วนงาน การสัมมนาแลกเปลี่ยน ความรู้ ทั้งในรูปแบบของออนไลน์ ออนไซต์ และการศึกษาดูงานนอกสถานที่
รายงานประจำปี 2565 ANNUAL REPORT 2023 6
รายงานประจำปี 2565 ANNUAL REPORT 2023 7 บทสรุปผู้บริหาร สารจากประธานกรรมการ สารจากผู้อำนวยการ ผลการปฏิบัติงานตามแผนปฏิบัติการ ประจำปีงบประมาณ 2566 01 ส่วนที่ สารบัญ ข้อมูลองค์กร 02 ส่วนที่ 03 ส่วนที่ ภารกิจอื่นๆ รายงานการเงิน 04 ส่วนที่ 05 ทิศทางการดำเนินงาน ส่วนที่ ปี 2567 ภาคผนวก 8 9
รายงานประจำปี 2565 ANNUAL REPORT 2023 8 นายสุเมธ ตันติเวชกุล ประธานกรรมการมูลนิธิอุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร ในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี สารจากประธานกรรมการ ปี2566 นับเป็นปีที่ 16 ของการ ด าเนินงานอุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติ สิรินธร ที่มุ่งท าหน้าที่ให้ความรู้และสร้าง ความเข้าใจ ให้หน่วยงานต่าง ๆ และประชาชน ทั่วไป เ กิ ด ค ว า มตระหนักถึงความส าคัญ ของการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและ สิ่งแวดล้อม มีบทบาทในการเป็นศูนย์ฝึกอบรม และเผยแพร่ความรู้ ส่งเสริมการมีส่วนร่วม ในการด ารงรักษาทรัพยากรธรรมชาติและช่วย ดูแลสิ่งแวดล้อมให้คงอยู่เพื่อการใช้ประโยชน์ อย่างยั่งยืน ถือเป็นภารกิจส าคัญขององค์กร ที่ต้องด าเนินการอย่างต่อเนื่อง รวมถึง การพัฒนาองค์ความรู้และสร้างสรรค์กิจกรรม รูปแบบกระบวนการให้ความรู้ที่มีประสิทธิภาพ เพื่ อให้การด าเนินงานองค์กรบรรลุผลเป็นรูปธรรม สนองแนวพระราชด าริของสมเด็จ พระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ที่ได้พระราชทานไว้ ให้อุทยานฯ เป็นเสมือนพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติที่มีชีวิต เป็นพื้นที่ศึกษาให้ความรู้ที่เกิดประโยชน์ ต่อประชาชนและสังคมโดยรวม การด าเนินงานในปีงบประมาณ 2566 ยังคงต้องปรับตัวทั้งการบริหารจัดการองค์กร และจัดการองค์ความรู้ให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลงของสถานการณ์ปัจจุบัน อาศัยความร่วมมือ ร่วมใจจากทุกภาคส่วน ร่วมสนับสนุนให้การด าเนินงานของอุทยานฯ ขับเคลื่อนเดินหน้า อย่างต่อเนื่อง ท าให้การจัดโครงการ กิจกรรมต่างๆ ที่ก าหนด บรรลุวัตถุประสงค์ด้วยดีเสมอมา จึงขอขอบคุณมา ณ โอกาสนี้
รายงานประจำปี 2565 ANNUAL REPORT 2023 9 สารจากผู้อ านวยการ การด าเนินงานในปีงบประมาณ 2566 ให้ความส าคัญต่อการปรับปรุงและพั ฒนางาน อุทยานฯ ในหลายด้านอย่างต่อเนื่อง อาทิ การพัฒนา หลักสูตร กิจกรรม การจัดกระบวนการให้ความรู้ ที่สามารถตอบสนองความต้องการของผู้เข้าร่วม กิจกรรม ทุกช่วงวัยหลากหลายกลุ่มเป้าหมาย มากขึ้น ตลอดทั้งการพัฒนาแหล่งเรียนรู้ในอุทยานฯ โดยมุ่งเน้นการเพิ่มประสิทธิภาพด้านการเผยแพร่ องค์ความรู้ ให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อสาธารณชน สร้างความตระหนักรู้ถึงความส าคัญของทรัพยากร ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เพื่ อการใช้ประโยชน์ อย่างยั่งยืน การด าเนินงานของอุทยานฯ ได้รับความร่วมมือและการสนับสนุนจากหน่วยงานภาคี เครือข่ายทุกภาคส่วนด้วยดี สนับสนุนงานด้านการฝึกอบรมและเผยแพร่ความรู้เพิ่มโอกาส ในการเรียนรู้ สร้างความเข้าใจและความตระหนักรู้ด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม และพลังงาน การด าเนินชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ให้แก่ เยาวชน ชุมชนท้องถิ่น และประชาชนทัว่ไป เพื่อน าความรู้ไปประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์ รวมถึง การเผยแพร่ความรู้ผ่านสื่อออนไลน์การบริการวิชาการในหน่วยงาน ชุมชนพื้นที่ต่างๆ โดยในปีงบประมาณ 2566 มีจ านวนผู้รับรู้และร่วมกิจกรรม รวมทั้งสิ้น 68,477 คน เพิ่มขึ้น จากปีที่ผ่านมา เป็นจ านวน 6,469 คน การจัดท ารายงานประจ าปี2566 ฉบับนี้จะเป็นประโยชน์ยิ่งต่อหน่วยงาน ผู้เกี่ยวข้อง และผู้ที่สนใจ ได้รับทราบถึงความเป็นมา และการด าเนินงานอุทยานฯ ผ่านโครงการและกิจกรรม ส าคัญต่างๆ ในรอบปีงบประมาณ 2566 และแนวทางการด าเนินงานที่จะสามารถมีส่วนร่วม ในการช่วยสนับสนุนการให้ความรู้สู่ชุมชนและสังคม ผ่านกิจกรรมและการถ่ายทอดองค์ความรู้ ของอุทยานฯ ด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ให้คงอยู่ตลอดไป พลต ารวจโท ประพันธ์ จันทร์เอม ผู้อ านวยการอุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร และศูนย์พลังงานเพื่อสิ่งแวดล้อม
รายงานประจำปี 2565 ANNUAL REPORT 2023 10
รายงานประจำปี 2565 ANNUAL REPORT 2023 11
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 12 สืบเนื่องจากวันที่14 สิงหาคม 2537 สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ได้พระราชทานพระราชดำริกับ นายสุเมธ ตันติเวชกุล เลขาธิการคณะกรรมการพิเศษ เพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ และผู้บัญชาการตำรวจตระเวนชายแดน ในขณะนั้น ณ พระราชนิเวศน์มฤคทายวัน ให้จัดหาพื้นที่ที่เหมาะสมเพื่อทดลองปลูกและฟื้นฟูสภาพป่าชายเลน เพื่อให้ ระบบนิเวศป่าชายเลนกลับคืนสู่ธรรมชาติ หลังจากนั้น ได้เสด็จพระราชดำเนินทรงปลูกป่าชายเลนชนิดต่างๆ ที่คลองบางตราใหญ่และคลองบางตราน้อย เมื่อวันที่ 17 สิงหาคม 2537 และได้พระราชทานพระราชดำริ เพิ่มเติมกับพันตำรวจเอก ดิเรก พงษ์ภมร ผู้กำกับการ 1 กองบังคับการฝึกพิเศษ กองบัญชาการตำรวจ ตระเวนชายแดน และผู้อำนวยการศูนย์ศึกษาการพัฒนาห้วยทรายอันเนื ่องมาจากพระราชดำริในขณะนั้น ให้ดำเนินการศึกษาหาวิธีที่จะดูแล รักษาให้ต้นไม้ป ่าชายเลนที่ปลูกไว้นี้ให้อยู ่รอด และให้ดำเนินการปลูก ป่าชายเลนต่อไปในพื้นที่ที่เหลืออยู่ทั้งสองแห่งบริเวณคลองบางตราใหญ่และคลองบางตราน้อย และเมื่อวันที่ 2 เมษายน 2541 ขณะที่ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินมาทรงจักรยานและทรงวิ่งออกกำลังพระวรกายบริเวณค่ายพระรามหก ได้ทอดพระเนตร สภาพดินและพื้นที่รกร้างมีคราบเกลือบนพื้นดิน ต่อมาได้พระราชทานพระราชดำริกับท่านผู้หญิงบุตรี วีระไวทยะ เลขาธิการคณะองคมนตรี ในขณะนั้น ให้หาวิธีการฟื้นฟูป่าชายเลนและฟื้นฟูดินเสื่อมโทรมดังกล่าวให้เป็นพื้นที่ สีเขียวและมีความสวยงามตามธรรมชาติ เพื่อใช้เป็นพื้นที่นันทนาการและเป็นพื้นที่สำหรับศึกษาระบบนิเวศที่ได้ ปรับตัวหลังจากมีการปรับปรุงพื้นที่แล้ว ในปีพุทธศักราช 2543 กองบัญชาการตำรวจตระเวนชายแดน ศูนย์ศึกษาการพัฒนาห้วยทราย อันเนื ่องมาจากพระราชดำริ และมูลนิธิพระราชนิเวศน์มฤคทายวัน ในพระอุปถัมภ์ของสมเด็จพระเจ้า ภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี ได้ร ่วมกันจัดตั้งอุทยานสิ ่งแวดล้อมนานาชาติ ณ ค่ายพระรามหก อำเภอชะอำ จังหวัดเพชรบุรี เพื่อน้อมเกล้าถวายสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ในโอกาสที่เจริญพระชนมายุครบ 4 รอบ ในปีพุทธศักราช 2546 และได้รับพระราชทานนามว่า “อุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร” (The Sirindhorn International Environmental Park) โดยมีแนวทางในการดำเนินงานตามแนวพระราชดำริและพระราชกรณียกิจที่ได้เสด็จ พระราชดำเนิน มาทรงงานในบริเวณค ่ายพระรามหก อำเภอชะอำ จังหวัดเพชรบุรี เป็นแนวทางในการ ดำเนินงานให้อุทยานฯ เป็นเสมือนพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติที่มีชีวิต ดังนั้นเมื่ออุทยานฯ แห่งนี้ เสร็จสมบูรณ์แล้ว ประวัติความเป็นมา
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 13 จะเป็นสถานที ่เผยแพร ่พระเกียรติคุณและพระปรีชาสามารถในด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและ สิ่งแวดล้อม ประวัติศาสตร์และศิลปวัฒนธรรมให้เป็นที่ประจักษ์ทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศ เป็นสถานที่ ศึกษาหาความรู้ด้านการฟื้นฟูป่าชายเลน ป่าชายหาด ป่าเบญจพรรณ และที่อยู่อาศัยของสัตว์นานาชนิด ตลอดจนเป็นสถานที ่ส ่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงนิเวศและเชิงประวัติศาสตร์ อันทรงคุณค ่าของประเทศไทย และของโลก ภายในพื้นที่อุทยานฯ ยังเป็นที่ตั้งของศูนย์พลังงานเพื่อสิ่งแวดล้อม แหล่งเรียนรู้และการสาธิต ด้านการอนุรักษ์พลังงานและส่งเสริมการใช้พลังงานทดแทน ภายใต้การสนับสนุนงบประมาณดำเนินงานจาก กองทุนเพื่อส ่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน สำนักงานนโยบายและแผนพลังงาน กระทรวงพลังงาน โดยได้จัด กิจกรรมเผยแพร่ความรู้และจัดค่ายฝึกอบรมให้ความรู้ สำหรับกลุ่มเป้าหมายต่างๆ ตั้งแต่เยาวชน นักเรียน นักศึกษา ครู อาจารย์ บุคลากรในหน ่วยงานต ่างๆ ชุมชนท้องถิ ่น ตลอดจนผู้ที ่สนใจร ่วมศึกษาเรียนรู้ด้านการฟื้นฟู ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อมและการอนุรักษ์พลังงานเพื่อสิ่งแวดล้อม นอกจากนี้ ได้จัดตั้งศูนย์ฝึกอบรมครู วิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และเทคโนโลยี ณ ค่ายสิ่งแวดล้อมนานาชาติ สนับสนุนโดย สถาบันส่งเสริมการ สอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) วัตถุประสงค์เพื่อเป็นศูนย์ฝึกอบรม เสริมสร้างและพัฒนาครูโรงเรียน ตำรวจตระเวนชายแดน และโรงเรียนในโครงการพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดาร เมื่อวันที่ 19 กรกฎาคม 2551 อุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร ได้รับพระมหากรุณาธิคุณ จากสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ในการเสด็จพระราช ดำเนินมาทรงเปิดอุทยานฯ อย ่างเป็นทางการ นับแต ่นั้นมา มูลนิธิอุทยานสิ ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร ในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี จึงกำหนดให้วันที่ 19 กรกฎาคม ของทุกปี เป็นวันสถาปนาอุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร นับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2557 จวบถึงปัจจุบัน อุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร ได้รับการสนับสนุน งบประมาณด้านบุคลากรเพื ่อดำเนินงานตามภารกิจจากสำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื ่อประสานงาน โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ (สำนักงาน กปร.) รวมถึงการสนับสนุนการดำเนินโครงการ กิจกรรม จากหน่วยงานในพื้นที่ หน่วยงานต่างๆ ทั้งในและต่างประเทศ ในการฟื้นฟู ดูแลและพัฒนาพื้นที่อุทยานฯ และ การดำเนินงานถ่ายทอดองค์ความรู้ตามแนวพระราชดำริไปสู่กลุ่มเป้าหมายต่างๆ โดยผู้รับบริการและเข้าร่วม กิจกรรม โดยเฉลี ่ยปีละ 70,000 – 80,000 คนต ่อปี ประกอบด้วย เยาวชน นักเรียน นักศึกษา ครู อาจารย์ บุคลากรจากหน่วยงานต่างๆ ชุมชนท้องถิ่น นักท่องเที่ยว และประชาชนทั่วไป จากผลการดำเนินงานความร่วมมือจากทุกภาคส่วน ในระยะที ่ผ ่านมา ส ่งผลให้อุทยาน สิ ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร ได้รับการพัฒนาให้เป็นแหล ่งเรียนรู้ด้านการฟื้นฟูและอนุรักษ์ทรัพยากร ธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม การอนุรักษ์พลังงานและการใช้พลังงานทดแทน ตามแนวพระราชดำริ ส่งเสริมการ น้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงสู่การปฏิบัติ ให้กับชุมชนท้องถิ่น และประชาชนทั่วไป โดยอาศัย ความร่วมมือและการสนับสนุนจากหน่วยงานต่างๆ อาทิ หน่วยงานในพื้นที่ ชุมชนโดยรอบอุทยานสิ่งแวดล้อม นานาชาติสิรินธร หน่วยงานภาครัฐและเอกชน ภาคีเครือข่ายทุกภาคส่วน ได้ให้การสนับสนุนการดำเนินงาน และการพัฒนา มาอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้อุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร ปัจจุบันเป็นแหล่งเรียนรู้ที่มี ชื่อเสียง ด้านการฟื้นฟูและอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อมและพลังงาน ส่งเสริมการดำเนินชีวิตตาม วิถีพอเพียง เผยแพร ่องค์ความรู้ภูมิปัญญาท้องถิ ่นที ่เหมาะสมและเอื้อต ่อการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม โดยเปิดโอกาสให้ประชาชนทุกคนได้มาศึกษาเรียนรู้ ตลอดจนร่วมกิจกรรมต่างๆ ที่จัดขึ้น เพื ่อปลุกจิตสำนึกและส ่งเสริมให้เกิดความตระหนักในการมีส ่วนร่วมด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม และให้สามารถนำความรู้ที่ได้รับนำกลับไปใช้ให้เกิดประโยชน์อย่างเป็นรูปธรรม
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 14 ภารกจิอทุยานสิ่งแวดลอ้มนานาชาตสิิรนิธร ภารกิจหลักตามกฎหมาย 1. ดำเนินการตามพระราชดำริและเผยแพร่ พระเกียรติคุณของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรม ราชกุมารี 2. สนับสนุนการดำเนินงานด้านการอนุรักษ์ ทรัพยากรธรรมชาติ การรักษาคุณภาพ สิ ่งแวดล้อม และการใช้พลังงานอย ่างมี ประสิทธิภาพ 3. บริหารจัดการศูนย์พลังงานเพื ่อสิ ่งแวดล้อม ในอุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร 4. ส่งเสริมการศึกษา วิจัย พัฒนาและฝึกอบรม เพื ่อการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและ สิ่งแวดล้อม 5. ร่วมมือกับส่วนราชการ รัฐวิสาหกิจ องค์กร พัฒนาเอกชนและภาคเอกชนในประเทศ ตลอดจนประสานความร ่วมมือกับองค์กร ระหว ่างประเทศ รัฐบาล องค์กรพัฒนา เอกชน และภาคเอกชนต่างประเทศเพื ่อทำ โครงการต่างๆ ให้บรรลุวัตถุประสงค์ ภารกิจที่ได้รับมอบหมาย 1. จัดกิจกรรมฝึกอบรม และเผยแพร ่ความรู้ เพื ่อเสริมสร้างจิตสำนึกด้านการฟื้นฟูและ อนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ สิ ่งแวดล้อม และพลังงาน 2. กระตุ้นให้ผู้เข้าร่วมกิจกรรมทุกกลุ่มเป้าหมาย ของอุทยานสิ ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร เกิดความตระหนักในบทบาทหน้าที่ของตน ต ่อการมีส ่วนร ่วมในการรักษาสิ ่งแวดล้อม และการใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ 3. ส่งเสริมการศึกษาวิจัย การเผยแพร่องค์ความรู้ ด้านการฟื้นฟูและอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อมและพลังงานเพื่อการใช้ประโยชน์ ภารกิจที่สาธารณะคาดหวัง 1. เป็นแหล ่งเรียนรู้และฝึกอบรมสำหรับ เยาวชน นักเรียน นักศึกษา ครู อาจารย์ และหน่วยงานต่างๆ ชุมชนท้องถิ่น ตลอดทั้ง ประชาชนทั่วไป เพื่อศึกษาเรียนรู้ด้านการ อนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม การใช้พลังงานอย ่างมีประสิทธิภาพ เรียนรู้เทคโนโลยีพลังงานที่ทันสถานการณ์ น่าสนใจ และสามารถนำไปประยุกต์ใช้ให้ เหมาะสมกับสภาพชุมชนพื้นที่ต่างๆ อย่าง มีประสิทธิภาพ 2. เป็นแหล ่งท ่องเที ่ยวเชิงนิเวศ สำหรับ นักท ่องเที ่ยวทั้งชาวไทย ชาวต ่างประเทศ และประชาชนทั่วไป โดยมีการจัดกิจกรรม ส ่งเสริมการท ่องเที ่ยวเชิงนิเวศ ร ่วมกับ หน ่วยงานในพื้นที่ หน ่วยงานโครงการ พระราชดำริและชุมชนท้องถิ่นต่างๆ 3. เป็นแหล่งเรียนรู้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพียง นำเสนอความรู้และตัวอย ่าง การปฏิบัติการดำเนินชีวิตพอเพียง 4. เป็นแหล่งเผยแพร่องค์ความรู้และส่งเสริม การศึกษาวิจัยที่ทันต่อสถานการณ์ปัจจุบัน ด้านทรัพยากรธรรมชาติ สิ ่งแวดล้อมและ พลังงาน เพื่อการใช้ประโยชน์อย่างเหมาะสม
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 15 อุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร The Sirindhorn International Environmental Park “ ศูนย์เรียนรู้และฝึกอบรมนานาชาติ ด้านทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม และพลังงาน ตามแนวพระราชดำริอย่างยั่งยืน ” วิสัยทัศน์ (Vision)
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 16 พันธกิจ (Mission) 1. เผยแพร่แนวพระราชดำริและพระเกียรติคุณ ด้านการอน ุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ สิ ่งแวดล้อมและพลังงานสู ่สาธารณชน ดำเนินงานให้อุทยานฯ เป็นพิพิธภัณฑ์ ธรรมชาติที่มีชีวิต 2. ส่งเสริมการเรียนรู้ พัฒนาและเผยแพร่ องค์ความรู้ ผลงานวิจัย ด้านการอนุรักษ์ ทรัพยากรธรรมชาต ิส ิ ่งแวดล้อมและ พลังงาน สู ่ประชาชน เยาวชน นักเรียน นิสิต นักศึกษา หน่วยงาน รวมทั้งเครือข่าย ความร่วมมือทั้งในประเทศและต่างประเทศ เพื่อการพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืน 3. เพิ ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการ องค์กรทุกมิติเสริมสร้างศักยภาพการ ดำเนินงาน พร้อมรับมือกับสถานการณ์ วิกฤต พัฒนาการบริการและขยายเครือข่าย ความร ่วมมือ สู ่การเป็นศูนย์เรียนรู้และ แหล ่งท ่องเที ่ยวเชิงนิเวศที ่ได้มาตรฐาน อย่างยั่งยืน วัตถุประสงค์หลัก (Objectives) 1. เพื ่อพัฒนาอุทยานสิ ่งแวดล้อมนานาชาติ สิรินธร ให้เป็นศูนย์เรียนรู้และแหล่งท่องเที่ยว เชิงนิเวศชั้นนำของประเทศ ด้านการอนุรักษ์ ทรัพยากรธรรมชาติสิ่งแวดล้อมและพลังงาน ตามแนวพระราชดำริเป็นพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติ ที่มีชีวิต 2. เพื่อเผยแพร่แนวพระราชดำริและพระเกียรติคุณ ขยายผลองค์ความรู้ ผลงานวิจัย ด้านการ อนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อมและ พลังงานที่ตอบสนองความต้องการของชุมชน และสังคมมีเครือข่ายพันธมิตรอย่างกว้างขวาง และเป็นที ่ยอมรับทั้งในระดับประเทศและ นานาชาติ 3. เพื ่อพัฒนาอุทยานสิ ่งแวดล้อมนานาชาติ สิรินธร ให้เป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้ที ่มี ประสิทธิภาพ โดยใช้เทคโนโลยีดิจิทัลและการ สื่อสาร ปรับตัวเท่าทันสถานการณ์และพึ่งพา ตัวเองได้อย่างยั่งยืน ค่านิยมองค์กร (Core Value) Social Responsibility มีความรับผิดชอบ ต่อสังคมและ สร้างคุณประโยชน์ ให้แก่สังคม Intelligence with Integrity มุ่งมั่นทำงาน โดยใช้สติปัญญา ด้วยความซื่อสัตย์ สุจริต Encouragement ส่งเสริมให้เกิดจิตสำนึก โดยการเผยแพร่ องค์ความรู้ด้านการดูแล รักษาสิ่งแวดล้อมและเห็น คุณค่าของการอนุรักษ์ พลังงาน Participation การทำงาน แบบมีส่วนร่วม ให้ความสำคัญต่อการ ทำงานเป็นทีม เพื่อให้บรรลุเป้าหมาย ขององค์กร
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 17 โครงสร้างการบริหารจัดการองค์กร อุทยานสิ่งแวดลอ้มนานาชาตสิิรินธร กลุ่มพัฒนารายได้และบริการ คณะกรรมการมูลนิธิอุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร ในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี คณะกรรมการอุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร และศูนย์พลังงานเพื่อสิ่งแวดล้อม ผู้อำนวยการอุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร และศูนย์พลังงานเพื่อสิ่งแวดล้อม ผู้ช่วยผู้อำนวยการ ฝ่ายยุทธศาสตร์ และขับเคลื่อนองค์กร ผู้ช่วยผู้อำนวยการ ฝ่ายบริหาร ผู้ช่วยผู้อำนวยการ ฝ่ายวิชาการ กลุ่มอำนวยการ กลุ่มนโยบายและแผนงาน กลุ่มภูมิทัศน์และอาคาร สถานที่ กลุ่มฝึกอบรมและ เผยแพร่ความรู้ กลุ่มวิจัยและพัฒนา สำนักงานอุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธรและศูนย์พลังงานเพื่อสิ่งแวดล้อม กลุ่มบัญชีและการเงิน
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 18 คณะกรรมการมลูนธิอิทุยานสิ่งแวดล้อมนานาชาตสิิรินธรฯ 1. นายสุเมธ ตันติเวชกุล ประธานกรรมการ 2. ท่านผู้หญิงบุตรี วีระไวทยะ รองประธานกรรมการ 3. นายปิยสวัสดิ์ อัมระนันทน์ กรรมการ 4. ศาสตราจารย์สนิท อักษรแก้ว กรรมการ 5. นายพรชัย นุชสุวรรณ กรรมการ 6. นายพรชัย รุจิประภา กรรมการ 7. นายวันชัย ศารทูลทัต กรรมการ 8. นายเชิดพงษ์ สิริวิชช์ กรรมการ 9. นายสุวัฒน์ เทพอารักษ์ กรรมการ 10. หม่อมหลวงจิรพันธุ์ ทวีวงศ์ กรรมการ 11. นายดนุชา สินธวานนท์ กรรมการ 12. นายลลิต ถนอมสิงห์ กรรมการ 13. นายพิสุทธิ์ วิจารสรณ์ กรรมการ 14. นางมณทิพย์ ศรีรัตนา กรรมการ 15. นางสร้อยทิพย์ ไตรสุทธิ์ กรรมการ 16. นายปวัตร์ นวะมะรัตน กรรมการ 17. พลตำรวจเอก สมศักดิ์ แขวงโสภา กรรมการ 18. พลตำรวจโท นิพนธ์ ศิริวงศ์ กรรมการ 19. พลตำรวจโท ณัฐ สิงห์อุดม กรรมการ 20. พลตำรวจตรี ณพล บุญประสิทธิ์ กรรมการ 21. พลตำรวจตรี วันชนะ ธรรมเสมา กรรมการ 22. พลตำรวจตรี ธนพล โอบอ้อม กรรมการ 23. พันตำรวจเอก ศักดิ์ศิริ เข็มขาว กรรมการ 24. พันตำรวจเอก พีระพงค์ ช่างสุพรรณ กรรมการ 25. นายวิบูลย์ เพิ่มอารยวงศ์ กรรมการและเหรัญญิก 26. พลตำรวจโท ประพันธ์ จันทร์เอม กรรมการและเลขาธิการ คณะกรรมการอุทยานสิ่งแวดลอ้มนานาชาตสิิรินธร และศูนย์พลังงานเพื่อสิ่งแวดล้อม 1. นายสุเมธ ตันติเวชกุล ประธานกรรมการ 2. ศาสตราจารย์สนิท อักษรแก้ว กรรมการ 3. นายพรชัย รุจิประภา กรรมการ 4. นายพรชัย นุชสุวรรณ กรรมการ 5. นายวิบูลย์ เพิ่มอารยวงศ์ กรรมการ 6. ผู้อำนวยการอุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธรฯ กรรมการและเลขานุการ
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 19 อัตรากา ลงัอทุยานสิ่งแวดลอ้มนานาชาตสิิรนิธร ผู้บริหาร/กลุ่มงาน ผู้บริหาร เจ้าหน้าที่ประจำ ลูกจ้างรายวัน รวม ผู้บริหาร 2 2 ผู้อำนวยการ 1 1 ผู้ช่วยผู้อำนวยการฝ่ายบริหาร 1 1 ฝ่ายบริหาร 28 24 52 กลุ่มอำนวยการ 10 10 กลุ่มภูมิทัศน์และอาคารสถานที่ 11 24 35 กลุ่มบัญชีและการเงิน 7 7 ฝ่ายยุทธศาสตร์และขับเคลื่อนองค์กร 11 - 11 กลุ่มนโยบายและแผนงาน 5 5 กลุ่มพัฒนารายได้และบริการ 6 6 ฝ่ายวิชาการ 15 - 15 กลุ่มฝึกอบรมและเผยแพร่ความรู้ 11 11 กลุ่มวิจัยและพัฒนา 4 4 อื่นๆ 5 - 5 งานเทคโนโลยีและสารสนเทศ 3 3 งานศูนย์จำหน่ายของที่ระลึก 2 2 รวม 2 59 24 85
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 20
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 21
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 22 การดำเนินงานอุทยานฯ ในปีงบประมาณ 2566 ภายใต้กรอบแผนยุทธศาสตร์ฯ ระยะ 5 ปี ฉบับที่ 4 (พ.ศ. 2565 – 2569) ตามภารกิจและวัตถุประสงค์หลักของการทำหน้าที่ เป็นศูนย์ฝึกอบรมและถ่ายทอด องค์ความรู้ตามแนวพระราชดำริสู่สาธารณชน สร้างความตระหนักรู้และส ่งเสริมการมีส ่วนร่วมดูแลรักษา ทรัพยากรธรรมชาติและสิ ่งแวดล้อม โดยกำหนดเป้าหมายการพัฒนาอย ่างต ่อเนื ่องและการประเมินผล ส่งเสริมการบรรลุวิสัยทัศน์ขององค์กร สรุปผลงานตามตัวชี้วัดและบรรลุเป้าหมาย รวม 12 ตัวชี้วัด ดังนี้ ตัวชี้วัด เป้าหมาย ผลงาน 1. ระดับความพึงพอใจของผู้รับบริการ ร้อยละ 90 ร้อยละ 90.43 2. ความรู้ ความเข้าใจที่ได้รับจากการเข้าร่วม กิจกรรมค่ายฝึกอบรมตามหลักสูตรของ อุทยานฯ ร้อยละ 80 ร้อยละ 80.25 3. จำนวนชุมชนที่สามารถนำความรู้ ไปประยุกต์ใช้ประโยชน์อย่างเห็นผล 1 ชุมชน 1 ชุมชน • ชุมชนบ้านห้วยทรายเหนือ ตำบลชะอำ อำเภอชะอำ จังหวัดเพชรบุรี 4. แผนงานที่บรรลุวัตถุประสงค์ ร้อยละ 80 ร้อยละ 87.50 5. จำนวนเครือข่ายความร่วมมือที่เพิ่มขึ้น 3 เครือข่าย 3 เครือข่าย ประกอบด้วย • สถาบันพัฒนาฝีมือแรงงาน 35 เพชรบุรี • บริษัท เอ็ดดูเคชั่นเนล ทราเวิลแอนด์ สตัดดี้อะบรอด จำกัด • สำนักงานพลังงานจังหวัดราชบุรี 6. รายได้ของอุทยานฯ ที่เพิ่มขึ้น (เทียบปีงบประมาณ 2565 ที่ผ่านมา) ร้อยละ 5 รายได้สุทธิ เป็นเงิน 2,054,242.41 บาท (รายได้ ปี 65 มีผลงานรายได้ต่ำกว่า รายจ่าย เป็นเงิน 1,784,624.50 บาท) 1. สรุปผลการด าเนินงาน ตามตัวชี้วัดยุทธศาสตร์ ประจ าปีงบประมาณ 2566
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 23 ตัวชี้วัด เป้าหมาย ผลงาน 7. บุคลากรอุทยานฯ ที่ใฝ่เรียนรู้และมี วัฒนธรรมการทำงานตามค่านิยมองค์กรแบบ “ SIEP ” และสามารถใช้เทคโนโลยีดิจิทัล ในการปฏิบัติงาน ร้อยละ 80 ผลการวิเคราะห์ความเข้าใจการปฏิบัติ ตามค่านิยมองค์กร จากผลการประเมิน บุคลากรอุทยานฯ ประจำปี2566 พบว่า บุคลากรอุทยานฯ มีพฤติกรรม ตามค่านิยมองค์กรที่กำหนด คิดเป็น ร้อยละ 85.67 8. บุคลากรงานเผยแพร่ความรู้และงาน บริการ มีความรู้ความสามารถ ในการใช้ภาษาต่างประเทศ เพิ่มขึ้น ร้อยละ 70 บุคลากรอุทยานฯ มีความรู้การใช้ ภาษาอังกฤษ เพิ่มขึ้น คิดเป็นร้อยละ 74.12 9. ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศสนับสนุนงาน อุทยานฯ ที่ได้รับการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง 1 ระบบ 1 ระบบ • เว็บไซต์อุทยานฯ 10. จำนวนรายงานผลการศึกษาวิจัย ที่ดำเนินการเผยแพร่ให้แก่กลุ่มเป้าหมาย 1 เรื่อง 2 เรื่อง ประกอบด้วย • รายงานการฟื้นฟูและเผยแพร่ ความรู้ระบบนิเวศที่เหมาะสม เป็นถิ่นอาศัยของหิ่งห้อยน้ำจืด ในอุทยานฯ • รายงานการศึกษาเปรียบเทียบ ประสิทธิภาพถ่านชีวมวลอัดแท่ง จากไม้ไมยราบยักษ์และวัสดุเหลือทิ้ง ด้านการเกษตรในอุทยานฯ 11. จำนวนครั้งของการเข้าร่วมกิจกรรมหรือที่ อุทยานฯ จัดขึ้น ระดับชาติหรือนานาชาติ เพื่อเสนอผลงานอุทยานฯ และการ แลกเปลี่ยนองค์ความรู้ 1 ครั้ง 1 ครั้ง • จัดประชุมฯ วันที่ 26 มิถุนายน 2566 ผ่านระบบการประชุมทางไกล ผ่านจอภาพ (Video Conference) 12. จำนวนชุดข้อมูลองค์ความรู้ด้านการ พัฒนาอุทยานฯ และการดำเนินงานตาม แนวพระราชดำริ และเทิดพระเกียรติโดยมี การศึกษาและรวบรวมอย่างเป็นระบบ ได้มาตรฐาน เพื่อการใช้ประโยชน์สนับสนุน การพัฒนาอย่างยั่งยืน 1 ชุด 1 ชุด • ข้อมูลชุดองค์ความรู้ด้านธรณีวิทยา ทรัพยากรธรณีและการอนุรักษ์ ทรัพยากรธรรมชาติโดยเผยแพร่ ในรูปแบบป้ายสื่อสารความรู้ และชุดสื่อโปสเตอร์
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 24 2. สรุปผลงานตามแผนปฏบิตักิารอทุยานสิ่งแวดลอ้ม นานาชาติสิรนธร ประจ าปีงบประมาณ 2566 อุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร มีพันธกิจหลัก ในการเผยแพร่แนวพระราชดำริและพระเกียรติคุณ ด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อมและพลังงาน ตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง ส่งเสริมการเรียนรู้ พัฒนาและเผยแพร ่องค์ความรู้ ผลงานวิจัยด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติสิ ่งแวดล้อมและพลังงาน สู่ชุมชน เยาวชน หน่วยงานภาครัฐ - เอกชน และประชาชนทั่วไป โดยในปีงบประมาณ 2566 อุทยานฯ มีโครงการ กิจกรรม ขับเคลื่อนพันธกิจหลักของอุทยานฯ จำนวน 3 ยุทธศาสตร์ 9 แผนงาน 21 โครงการ 5 กิจกรรม 112 ตัวชี้วัด งบประมาณรายจ่ายตามแผนรวมทั้งสิ้น 9,135,973.48 บาท ประกอบด้วย (1) โครงการที่ดำเนินการโดยอุทยานฯ จำนวน 18 โครงการ 3 กิจกรรม 102 ตัวชี้วัด งบประมาณรายจ่าย ตามแผน 8,625,623.48 บาท และ (2) โครงการที่ดำเนินการโดยหน่วยงานความร่วมมือ 5 หน่วยงาน จำนวน 3 โครงการ 2 กิจกรรม 10 ตัวชี้วัด งบประมาณรายจ่ายตามแผน 510,350.00 บาท ดำเนินงานตามแผนปฏิบัติการอุทยานฯ ประจำปีงบประมาณ 2566 21 โครงการ 5 กิจกรรม 112 ตัวชี้วัด งบประมาณรายจ่ายตามแผน 9,135,973.48 บาท โครงการ กิจกรรมที่ดำเนินการ โดยอุทยานฯ 18 โครงการ 3 กิจกรรม 102 ตัวชี้วัด งบประมาณรายจ่ายตามแผน 8,625,623.48 บาท ดำเนินการเสร็จสิ้น 17 โครงการ 3 กิจกรรม บรรลุเป้าหมายตัวชี้วัดโครงการ 93 ตัวชี้วัด โครงการ กิจกรรมที่ดำเนินการ โดยหน่วยงานความร่วมมือ 3 โครงการ 2 กิจกรรม 10 ตัวชี้วัด งบประมาณรายจ่ายตามแผน 510,350.00 บาท ดำเนินการเสร็จสิ้น 3 โครงการ 2 กิจกรรม บรรลุเป้าหมายตัวชี้วัดโครงการ 10 ตัวชี้วัด ดำเนินการต่อเนื่อง ปีงบประมาณ 2567 (1 โครงการ) โครงการรวมพลังพลิกฟื้นคืนธรรมชาติสู่สิ่งแวดล้อมเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารีในโอกาสฉลองพระชนมายุ 5 รอบ 2 เมษายน 2558
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 25 2.1 ผลการด าเนินโครงการ กิจกรรมโดยอุทยานฯ โครงการดำเนินงานตามยุทธศาสตร์ที่ 1 รวม 2 แผนงาน 3 โครงการ 1 กิจกรรม ลำดับ แผน/โครงการ กิจกรรม แผน (บาท) ผลการใช้จ่าย ผลงาน (ร้อยละ) บาท ร้อยละ 1.1 แผนบริหารจัดการและพัฒนาองค์กร (1 โครงการ) 1.1.1 โครงการ กิจกรรม ดำเนินการโดยอุทยานฯ (1 โครงการ) (1) โครงการดูแลรักษาและปรับปรุงภูมิทัศน์ ภายในอุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร 500,000.00 177,307.60 35.46 100.00 1.2 แผนส่งเสริมการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อมและการอนุรักษ์พลังงาน (2 โครงการ 1 กิจกรรม) 1.2.1 โครงการ กิจกรรม ดำเนินการโดยอุทยานฯ (1 โครงการ) (2) โครงการรวมพลังพลิกฟื้นคืนธรรมชาติ สู่สิ่งแวดล้อมเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรม ราชกุมารี ในโอกาสฉลองพระชนมายุ 5 รอบ 2 เมษายน 2558 1,581,309.48 588,609.00 (ดำเนินการ ต่อเนื่องปี 67) 37.22 85.00 1.2.2 โครงการ กิจกรรม ดำเนินการโดยหน่วยงานความร่วมมือ (1 โครงการ 1 กิจกรรม) (3) โครงการพัฒนาที่ดินอุทยานสิ่งแวดล้อม นานาชาติสิรินธร (กรมพัฒนาที่ดิน) 125,000.00 125,000.00 100.00 100.00 (4) กิจกรรมปล่อยพันธุ์สัตว์น้ำคืนสู่ธรรมชาติ (กรมประมง) 15,000.00 15,000.00 100.00 100.00 ยุทธศาสตร์ที่ 1 พัฒนาพื้นที่อุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร ให้เป็นศูนย์การเรียนรู้ และแหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศชั้นนำ พร้อมบูรณาการความร่วมมือ และส่งเสริม การพัฒนาชุมชน และสังคมอย่างยั่งยืน
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 26 ผลสำเร็จการดำเนินงาน อุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร ดำเนินการ บริหารจัดการร่วมดูแลและพัฒนาพื้นที่ภายในอุทยานฯ อย่างต่อเนื่อง ด้วยความร่วมมือกับหน่วยงานในพื้นที่ หน ่วยงานภาคีเครือข ่าย วัตถุประสงค์เพื ่อสาธิตและ ส่งเสริมการเรียนรู้ตามแนวพระราชดำริ ส่งผลให้อุทยานฯ เป็นห้องเรียนธรรมชาติ ที่มีสภาพแวดล้อมและบรรยากาศ ที่เอื้อต่อการเรียนรู้ เป็นพื้นที่แหล่งเรียนรู้ด้านสิ่งแวดล้อมที่ น ่าสนใจ พร้อมต ่อการจัดกิจกรรมเผยแพร ่ความรู้ ผลการดำเนินงานในปีงบประมาณ 2566 สรุปได้ดังนี้ 1. ดูแลภูมิทัศน์และปรับปรุงพื้นที ่ภูมิทัศน์ แหล ่งศึกษาเรียนรู้และพื้นที ่สาธารณประโยชน์ ทั้ง 95 ไร่ ได้รับการบำรุงรักษาอย ่างต ่อเนื ่อง โดยได้ดำเนินการดูแลรักษาและปรับปรุงภูมิทัศน์ฯ ให้เหมาะสมกับ สภาพแวดล้อม รวมไปถึงศูนย์พลังงานเพื่อสิ่งแวดล้อม ค่ายการอนุรักษ์พลังงานและสิ่งแวดล้อม และค่าย สิ่งแวดล้อมนานาชาติ ให้มีความสวยงาม สะอาดเรียบร้อย คงอยู่ในสภาพที่สมบูรณ์อย่างสม่ำเสมอ และปลูกพืชผัก สวนครัว จำนวนอย่างน้อย 13 ชนิด รวม 149.90 กิโลกรัม สนับสนุนและส่งเสริมการเป็นแหล่งศึกษาเรียนรู้ การฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติและสิ ่งแวดล้อม และการอนุรักษ์พลังงาน ตามแนวพระราชดำริและ เทิดพระเกียรติตอบสนองความต้องการในด้านสถานที่และสภาพแวดล้อมแก่คณะศึกษาเยี่ยมชม อบรมสัมมนา และพักค้าง และส่งเสริมภาพลักษณ์ที่ดีต่ออุทยานฯ 2. พื้นที่แหล ่งเรียนรู้การฟื้นฟูระบบนิเวศป่าชายเลน ป่าชายหาด และป่าบก พื้นที่สวนป่าชายเลนทูลกระหม ่อมได้รับการพัฒนาและปรับปรุง ซ ่อมแซม เส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติป่าชายเลนทูลกระหม่อม และดำเนินการต่อเนื่อง ในปีงบประมาณ 2567 สนับสนุนงบประมาณโดย การไฟฟ้าส ่วนภูมิภาค ตามแผนการปรับปรุงซ่อมแซมเส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติ ระยะทางไม่น้อยกว่า 360 เมตร ให้พร้อมต่อการบริการความรู้ครอบคลุมทุกกลุ่มเป้าหมาย
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 27 โครงการดำเนินงานตามยุทธศาสตร์ที่ 2 รวม 3 แผนงาน 9 โครงการ 1 กิจกรรม ลำดับ แผน/โครงการ กิจกรรม แผน (บาท) ผลการใช้จ่าย ผลงาน บาท (ร้อยละ) ร้อยละ 2.1 แผนฝึกอบรมและเผยแพร่ความรู้ 2.1.1 โครงการ กิจกรรม ดำเนินการโดยอุทยานฯ (2 โครงการ 1 กิจกรรม) (1) โครงการสาธิตและเผยแพร่ความรู้การผลิต ปุ๋ยหมักจากมูลไส้เดือนดินการเลี้ยงและการ ใช้ประโยชน์จากหนอนแมลงวันลาย 20,000.00 11,797.50 58.99 100.00 (2) โครงการ Family 3S Plus “Smart Save and Share” ครอบครัวสร้างสรรค์แบ่งปันสังคม 380,000.00 334,445.00 88.01 100.00 (3) กิจกรรมอบรมให้ความรู้ หัวข้อ “พื้นฐาน โซลาร์เซลล์ การออกแบบ ขอใบอนุญาต ติดตั้ง Solar Rooftop และการประยุกต์ใช้ โซลาร์เซลล์ ในภาคอุตสาหกรรม เกษตรกรรม เครื่องใช้ไฟฟ้าทุกชนิด” หลักสูตร 30 ชั่วโมง/หลักสูตร ประกาศนียบัตร (Non-Degree) 268,000.00 268,000.00 100.00 100.00 2.1.2 โครงการ กิจกรรม ดำเนินการโดยหน่วยงานความร่วมมือ (2 โครงการ ) (1) โครงการซ่อมแซมนิทรรศการธรณีวิทยา และฝึกอบรมเจ้าหน้าที่เพื่อถ่ายทอดความรู้ (กรมทรัพยากรธรณี) 58,350.00 58,350.00 100.00 100.00 (2) โครงการอบรมเกษตรกรหลักสูตรการเกษตร ตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง (กรมส่งเสริมการเกษตร) 12,000.00 12,000.00 100.00 100.00 2.2 แผนวิจัยพัฒนานวัตกรรมและเทคโนโลยี (2 โครงการ ) 2.2.1 โครงการ กิจกรรม ดำเนินการโดยอุทยานฯ (2 โครงการ) (1) โครงการฟื้นฟูและเผยแพร่ความรู้ระบบนิเวศ ที่เหมาะสมเป็นถิ่นอาศัยของหิ่งห้อยน้ำจืด ในอุทยานฯ 22,500.00 14,024.88 62.33 100.00 (2) โครงการศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิภาพ ถ่านชีวมวลอัดแท่งจากไม้ไมยราบยักษ์ และวัสดุเหลือทิ้งด้านการเกษตร ในอุทยานฯ 20,000.00 19,935.00 99.68 100.00 ยุทธศาสตร์ที่ 2 ถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านการฟื้นฟูและอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อมและพลังงาน ด้วยหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 28 ลำดับ แผน/โครงการ กิจกรรม แผน (บาท) ผลการใช้จ่าย ผลงาน บาท (ร้อยละ) ร้อยละ 2.3 แผนส่งเสริมความร่วมมือและเครือข่ายพันธมิตร (3 โครงการ ) 2.3.1 โครงการ กิจกรรม ดำเนินการโดยอุทยานฯ (3 โครงการ) (1) โครงการเสริมสร้างเครือข่าย RCE ชะอำ และความร่วมมือระหว่างภาคีเครือข่ายใน การเผยแพร่ความรู้การใช้ประโยชน์จากขยะ ทะเลในชุมชนชายฝั่ง 32,000.00 31,198.00 97.49 100.00 (2) โครงการจัดการประชุมนานาชาติว่าด้วย เรื่องสิ่งแวดล้อมการเปลี่ยนแปลงสภาพ ภูมิอากาศและพลังงาน เพื่อความท้าทาย แห่งอนาคต: แนวทางการปฏิบัติที่ดีที่สุดและ นวัตกรรมเพื่อการอนุรักษ์และฟื้นฟู (International Conference on Environment, Climate Change and Energy for Future Challenges : Best Practice and Innovation for Conservation and Restoration) 135,000.00 55,850.40 41.37 100.00 (3) โครงการส่งเสริมและพัฒนาชุมชน ตามศาสตร์พระราชา 150,000.00 149,542.60 99.70 100.00 ผลสำเร็จการดำเนินงาน อุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร ในปีงบประมาณ 2566 ได้ประสานความร่วมมือหน่วยงาน ภาคีเครือข่ายด้านการศึกษาวิจัย และหน่วยงานโครงการพระราชดำริพื้นที่ใกล้เคียง ร่วมส่งเสริมการ ศึกษาวิจัยและพัฒนาองค์ความรู้ด้านเทคโนโลยีสีเขียวที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม การเผยแพร่องค์ความรู้ ผ่านช่องทางต่างๆ ให้เกิดประโยชน์ต่อชุมชน หน่วยงานต่างๆ และผู้สนใจ และส ่งเสริมความร่วมมือกับ ชุมชนและหน่วยงานต ่างๆ ดำเนินกิจกรรมฝึกอบรมให้ความรู้ ส ่งเสริมการพัฒนาชุมชน สร้างอาชีพและ การพัฒนาคุณภาพชีวิตให้กับชุมชน ประชาชนทั่วไป สรุปผลงาน ดังนี้ 1. จัดการสาธิตและเผยแพร่ความรู้การผลิตปุ๋ยหมักจากมูลไส้เดือนดิน การเลี้ยงและการใช้ประโยชน์จากหนอนแมลงวันลายให้แก่ประชาชนทั่วไป มีผู้สนใจเข้าเยี ่ยมชม จำนวน 7,185 คน และเผยแพร ่ความรู้ผ ่าน สื่อออนไลน์ Facebook Fanpage อุทยานฯ ดำเนินการศึกษาการทำอาหาร สัตว์น้ำ โดยใช้หนอนแมลงวันลายเป็นส่วนผสม ได้หารือผู้เชี่ยวชาญสถาบัน วิทยาศาสตร์ทางทะเล มหาวิทยาลัยบูรพา เพื่อการศึกษาและทดลองสูตร การทำอาหารสัตว์น้ำ โดยใช้ส ่วนผสมโปรตีนจากหนอนแมลงวันลาย และปลอกหนอนแมลงวันลาย สนับสนุนโดย กรมการเปลี่ยนแปลงสภาพ ภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อม และได้จัดกิจกรรมอบรมสาธิตการใช้ประโยชน์ จากหนอนแมลงวันลายให้แก่ผู้สนใจ จำนวน 3 ครั้ง รวม 449 คน
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 29 2. การศึกษาวิจัยและพัฒนาฟื้นฟูพื้นที่ ให้เหมาะสมกับการเป็นถิ่นอาศัยของหิ่งห้อย อย่างต่อเนื่อง เพื่อพัฒนาแหล ่งเรียนรู้ด้าน การฟื้นฟูระบบนิเวศของอ ุทยานฯ และ เผยแพร ่องค์ความรู้ให้แก ่คณะ หน ่วยงาน ต่างๆ ที่ร่วมกิจกรรมค่ายฝึกอบรม และร่วม กิจกรรมศึกษาเรียนรู้เยี่ยมชมของอุทยานฯ โดยในปีงบประมาณ 2566 มีการเผยแพร่ ความรู้ดังกล ่าวในการจัดค ่ายฝึกอบรม อุทยานฯ รวม 11 ครั้ง 848 คน และการ บรรยายให้ความรู้แก ่คณะหน ่วยงานต ่างๆ รวมถึงการจัดทำสื ่อจัดทำแผ ่นพับการ เผยแพร่ความรู้ฯ ในรูปแบบไฟล์ดิจิทัลอีกด้วย 3. การศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิภาพ ถ ่านชีวมวลอัดแท ่งจากไม้ไมยราบยักษ์และ วัสดุเหลือทิ้งด้านการเกษตรในอุทยานฯ อาทิ ไม้ไมยราบยักษ์ ฝักโกงกางแห้ง เป็นต้น ร่วมกับผู้เชี่ยวชาญจาก ศูนย์ปฏิบัติการวิศวกรรมพลังงานและสิ ่งแวดล้อม คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน และได้รับการสนับสนุนชีวมวลซังข้าวโพดหวาน จากศูนย์วิจัยข้าวโพดและข้าวฟ ่าง แห่งชาติอำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา สำหรับใช้ในงานวิจัย โดยดำเนินการจัดทำตัวอย่างถ่านชีวมวล อัดแท่งจากไม้ไมยราบยักษ์และวัสดุเหลือทิ้งด้านการเกษตร และทดสอบค่าพลังงานความร้อน ณ ห้องปฏิบัติการฯ ศูนย์ปฏิบัติการวิศวกรรมพลังงานและสิ ่งแวดล้อม คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน เพื่อเปรียบเทียบค่าพลังงานความร้อนของถ่านชีวมวลแต่ละชนิด และนำไปเป็นแนวทาง ในการพัฒนาการศึกษาวิจัยกับวัสดุเหลือทิ้งทางการเกษตรอื่นๆ ต่อไป
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 30 4. อุทยานฯ ร่วมจัดกิจกรรมอบรมสาธิตการใช้ประโยชน์จาก ขยะทะเลในชุมชนชายฝั ่ง ในนามศูนย์การเรียนรู้ในภูมิภาคฯ เพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน @ ชะอำ หรือ RCE ชะอำ ร่วมกับ กองพัฒนาทรัพยากรบุคคลด้านสิ่งแวดล้อม กรมการเปลี่ยนแปลง สภาพภูมิอากาศและสิ ่งแวดล้อม และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยี ราชมงคลธัญบุรี จัดกิจกรรมอบรมสาธิตการใช้ประโยชน์จากขยะ ทะเลในชุมชนชายฝั ่ง ภายใต้หลักสูตรนวัตกรรมเศรษฐกิจ หมุนเวียนในชุมชน ในวันเสาร์ที่ 18 มีนาคม 2566 ณ อาคาร ศาลพ่อปู่ยี่ ตำบลหาดเจ้าสำราญ อำเภอเมืองเพชรบุรี จังหวัด เพชรบุรี มีผู้เข้าร่วมอบรมฯ จำนวน 34 คน ได้แก่ ชาวชุมชน กลุ่มรักษ์หาดเจ้า อำเภอเมืองเพชรบุรี จังหวัดเพชรบุรี กลุ่มวาฬบรูด้า อำเภอบ้านแหลม จังหวัดเพชรบุรี เจ้าหน้าที่โครงการพัฒนาแห่ง สหประชาชาติ (UNDP) เจ้าหน้าที่กรมทรัพยากรทางทะเลและ ชายฝั่ง เจ้าหน้าที่ศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจหมุนเวียน เทศบาลเมือง หัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ และเจ้าหน้าที่อุทยานฯ เพื่อเสริมสร้างแนวคิดในการใช้นวัตกรรมเศรษฐกิจ หมุนเวียน และผลักดันภาคส่วนที่เกี่ยวข้องให้เกิดกระบวนการเรียนรู้ในการวิเคราะห์การใช้นวัตกรรมใหม่ๆ ไปประยุกต์ใช้ในการจัดการทรัพยากร รวมถึงเสริมสร้างความร่วมมือและเครือข่ายในการดำเนินงานขับเคลื่อน เศรษฐกิจหมุนเวียนและส ่งเสริมชุมชนในการพัฒนาสินค้า Upcycling ในเชิงพาณิชย์ นอกจากนี้ ได้ร ่วม ประชุมเครือข่าย RCE เมื ่อวันที่ 24 สิงหาคม 2566 จำนวน 9 หน ่วยงาน ผู้เข้าประชุมรวม 13 คน เพื่อดำเนินงานร่วมกันต่อไป
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 31 5. อุทยานฯ ดำเนินการจัดประชุมนานาชาติ ว่าด้วยเรื่องสิ่งแวดล้อม การเปลี่ยนแปลงสภาพ ภูมิอากาศและพลังงานเพื ่อความท้าทายแห่ง อนาคต : แนวทางการปฏิบัติที ่ดีที ่ส ุดและ นวัตกรรมเพื่อการอนุรักษ์และฟื้นฟู เมื่อวันที่ 26 มิถุนายน 2566 เวลา 8.30 - 13.00 น. (เวลา ประเทศไทย) ผ ่านระบบออนไลน์ (ระบบ Zoom Meeting) ดำเนินการประชาสัมพันธ์ผ ่านหนังสือ เชิญหน่วยงานต ่างๆ ทั้งภาครัฐ เอกชน ตลอดทั้ง ประชาสัมพันธ์ ผ ่านแพลตฟอร์มระบบออนไลน์ ต ่างๆ รวมทั้ง Bulletin ของ UNU-IAS ซึ ่งเป็น เครือข ่ายของ ศูนย์ RCE ทั ่วโลก ได้รับเกียรติ จากศาสตราจารย์สนิท อักษรแก้ว ประธานสภา พัฒนาการเศรษฐก ิจและสั งคมแห ่ งช าติ และกรรมการมูลนิธิอุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติ สิรินธรฯ กล่าวเปิดการประชุมฯ มีผู้สนใจร่วมการ ประชุมฯ ส่งผลงานร่วมนำเสนอ จำนวน 90 คน (38 หน่วยงาน) เป็นผู้แทนจากสถาบันการศึกษา หน ่วยงานด้านการศึกษาวิจัย หน ่วยงานภาครัฐ และเอกชนจากนานาประเทศ อาทิ ไทย ฟิลิปปินส์ เยอรมนี ปากีสถาน ศรีลังกา อินโดนีเซีย เวียดนาม กัมพูชา เมียนมาร์ ลาว อินเดีย บังคลาเทศ ยูกันดา ไลบีเรีย เป็นต้น ร ่วมเผยแพร่งานวิจัย จำนวน 15 เรื ่อง โดยทางมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้ส่ง ผลงานวิจัยร ่วมกับอุทยานฯ เรื ่อง Upcycling Particleboard : A Product Made of Giant Mimosa and Marine Debris นำเสนอในการประชุมฯ เพื ่อแลกเปลี ่ยน ความรู้ทางวิชาการและพัฒนาต ่อยอด องค์ความรู้ด้านงานวิจัยการเปลี ่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและเทคโนโลยีพลังงานทดแทนให้ทันสมัย รวมถึงขยายเครือข่ายด้านการวิจัยของอุทยานฯ ในระดับนานาชาติ ต่อไป
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 32 6. การจัดค ่ายฝึกอบรมและเผยแพร ่ความรู้ส ่งผล ต่อการส่งเสริมการพัฒนาชุมชน สร้างอาชีพและการ พัฒนาคุณภาพชีวิต ภายใต้ “โครงการส่งเสริมและ พัฒนาชุมชนตามศาสตร์พระราชา” ของอุทยานฯ โดยการสนับสนุนงบประมาณจากธนาคารไทยพาณิชย์ จำกัด (มหาชน) เป็นเงิน 150,000.00 บาท จัดกิจกรรม อบรมเยาวชน และผู้นำชุมชนแกนนำตามศาสตร์ พระราชา โดยจัดอบรมองค์ความรู้และการฝึกปฏิบัติ ด้านการจัดการขยะ ให้กับคณะครูและนักเรียน โรงเรียนเทศบาล 6 บ้านห้วยทรายเหนือ อำเภอชะอำ จังหวัดเพชรบุรี จำนวน 38 คน และจัดอบรมการ แปรรูปผลผลิตทางการเกษตรด้วยเทคโนโลยีพลังงาน ทดแทนเพื ่อเพิ ่มมูลค ่า ให้กับกลุ ่มผู้นำชุมชนบ้าน ห้วยทรายเหนือ จำนวน 60 คน จัดกิจกรรมเผยแพร่ ความรู้นอกสถานที่ให้แก่ โรงเรียนเทศบาล 3 ชุมชน วัดจันทราวาส และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล รัตนโกสินทร์ วิทยาเขตวังไกลกังวล และการพัฒนา ฐานส ่งเสริมการเรียนรู้ในอุทยานฯ ให้เหมาะสมและ มีประสิทธิภาพ ในการเผยแพร่องค์ความรู้การพัฒนา ชุมชนตามศาสตร์พระราชาให้แก่เยาวชน ชุมชน และ ผู้ที่สนใจ ด้านการเกษตรและการจัดการขยะ ต่อไป 7. การส่งเสริมความร่วมมือกับหน่วยงานภายนอกทุกภาคส่วน ร่วมสนับสนุนภารกิจด้านการฝึกอบรมเผยแพร่ องค์ความรู้ครอบคลุมทุกกลุ ่มเป้าหมาย โดยในปีงบประมาณ 2566 อุทยานฯ ร ่วมกับหน ่วยงานต ่างๆ ประกอบด้วย ธนาคารออมสิน การไฟฟ้านครหลวง การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย มูลนิธิอิออนประเทศไทย บริษัท เอสซีจี แพคเกจจิ้ง จำกัด (มหาชน) และ บริษัท เชฟรอนประเทศไทย สำรวจและผลิต จำกัด ร่วมสนับสนุน การจัดทำ โครงการ Family 3S Plus “Smart Save and Share” ครอบครัวสร้างสรรค์ แบ่งปันสังคม งบประมาณที ่ได้รับการสนับสนุน รวมทั้งสิ้น 380,000.00 บาท ด้วยเล็งเห็นความสำคัญของสถาบัน ครอบครัว ซึ ่งเป็นสถาบันหลักพื้นฐานของ การพัฒนาคนในสังคมได้มีโอกาสและเปิด ประสบการณ์เพื่อการเรียนรู้ ด้านการอนุรักษ์ และฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติ สิ ่งแวดล้อม และพลังงานตามแนวพระราชดำริ โดยเปิดรับ สมัครครอบครัวที่สนใจเข้าร่วมกิจกรรมตั้งแต่ วันที่ 1 มีนาคม 2566 – 30 เมษายน 2566 มีครอบครัวที ่สนใจสมัครเข้าร ่วม จำนวน 68 ครอบครัว รวมสมาชิก 236 คน
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 33 โดยมีภูมิลำเนาอาศัยอยู ่ ในพื้นที ่ต ่างๆ รวม 15 จังหวัด ได้ดำเนินการคัดเลือกครอบครัว กล ุ ่มเป้าหมายเพ ื ่อเข้าร ่วมโครงก ารฯ โดย คณะกรรมการพิจารณาคัดเลือกครอบครัวเข้าร ่วม โครงการฯ ในวันพุธที ่ 24 พฤษภาคม 2566 ผลการคัดเลือกมีครอบครัวกลุ ่มเป้าหมายเข้าร ่วม โครงการฯ จำนวน 15 ครอบครัว ดำเนินงานจัด โครงการฯ ในวันที่ 19 – 20 สิงหาคม 2566 ณ อุทยานสิ ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร และพื้นที่ โครงการสวนสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี อำเภอชะอำ จังหวัดเพชรบุรี โดยได้รับเกียรติจาก พลตำรวจโท ประพันธ์ จันทร์เอม ผู้อำนวยการ อ ุทยานสิ ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธรและศูนย์ พลังงานเพื ่อสิ ่งแวดล้อม เป็นประธานพิธีเปิด โครงการ พร้อมด้วยผู้แทนจากหน่วยงานสนับสนุน โครงการฯ หน ่วยงานในพื้นที ่จังหวัดเพชบุรี และ หน ่วยงานประชาสัมพันธ์ ให้เกียรติมาร่วมพิธีเปิด โครงการฯ โดยมีครอบครัวที่ได้รับการคัดเลือกเข้า ร่วมโครงการ จำนวน 15 ครอบครัว สมาชิกรวม 52 คน จากพื้นที ่ 7 จังหวัด เข้าร ่วมกิจกรรม ส ่งเสริมการเรียนรู้การใช้ประโยชน์จากพลังงาน ทดแทน ปรับเปลี ่ยนพฤติกรรมการใช้ทรัพยากร อย ่างรู้คุณค ่า โดยให้ทุกครอบครัว ร ่วมลงมือทำ เตาประหยัดพลังงานการทำถังหมักรักษ์โลกสำหรับ ทำปุ๋ยหมักจากเศษอาหารช ่วยลดขยะในครัวเรือน และยังช ่วยรักษาสิ่งแวดล้อม ส ่งเสริมให้เห็นคุณค่า ของสิ ่งแวดล้อมรอบตัว นอกจากนี้ครอบครัว ผู้เข้าร่วมโครงการฯ ยังได้ศึกษาเรียนรู้การทำ การเกษตรแบบพอเพียงตามแนวพระราชดำริ เรียนรู้ เรื่องสมุนไพร และการนำสมุนไพรในครัวเรือนมาใช้ ประโยชน์ ส ่งเสริมการดำเนินชีวิตตามหลักปรัชญา ของเศรษฐกิจพอเพียง รู้จักคุณค ่าของทรัพยากร สิ่งแวดล้อมรอบตัวเพื่อการใช้ประโยชน์อย ่างยั่งยืน ส่งเสริมให้ครอบครัวนำความรู้ที่ได้รับไปประยุกต์ใช้ และสร้างเครือข ่ายครอบครัว 3S Plus แกนนำ นักอนุรักษ์สิ ่งแวดล้อม เพื ่อขยายผลและส ่งต่อ องค์ความรู้สู่ชุมชน และสังคม ให้ร่วมกันดูแลรักษา ทรัพยากรธรรมชาติและสิ ่งแวดล้อมในชุมชน พัฒนาต่อยอดไปสู่สังคมวงกว้างต่อไป
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 34 8. อุทยานฯ ร ่วมกับสถาบันพัฒนาฝีมือแรงงาน 35 เพชรบุรี จัดกิจกรรมฝึกอบรมหลักสูตรระยะสั้น “การออกแบบประยุกต์และติดตั้ง Solar Cell ดัวยตนเอง” ณ อุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธ จำนวน 2 หลักสูตร ประกอบด้วย หลักสูตรที ่ 1 หัวข้อเรื ่อง “การออกแบบติดตั้งและประยุกต์ใช้งานโซลาร์” (30 ชั่วโมง) ดำเนินการจัดอบรมหลักสูตรฯ จำนวน 2 รุ่น รวมผู้เข้าฝึกอบรมหลักสูตรฯ จำนวน 75 คน ซึ่ง มาจากพื้นที ่ 8 จังหวัด อาทิ จังหวัดเชียงใหม ่ จังหวัดน ่าน กรุงเทพมหานคร จังหวัดนนทบุรี จังหวัด ปทุมธานี จังหวัดสระบุรี จังหวัดราชบุรี และจังหวัดเพชรบุรี และหลักสูตรที่ 2 หัวข้อเรื่อง “ความปลอดภัย ในการปฏิบัติงานบนที่สูง” (6 ชั่วโมง) จัดอบรมหลักสูตรฯ จำนวน 1 รุ่น ผู้เข้าร่วมอบรมจำนวน 35 คน ซึ่งมาจากพื้นที่จังหวัดเพชรบุรี และจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ โดยผู้เข้าร่วมฝึกอบรมหลักสูตรฯ โดยส ่วนใหญ่ เป็นกลุ่มผู้ประกอบการ ช่างไฟฟ้าหน่วยงานเอกชน – รัฐวิสาหกิจ และประชาชนทั่วไป ทั้งนี้ เพื่อส่งเสริมให้ ผู้ผ่านการอบรม ได้นำความรู้และประสบการณ์ที่ได้รับไปพัฒนาต่อยอด สร้างอาชีพส่งเสริมการสร้างรายได้ เพิ่มขึ้น รวมถึงผลักดันให้ชุมชน ประชาชนทั่วไป มีส่วนร่วมในการผลิตและการใช้ไฟฟ้าจากพลังงานทดแทน
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 35 โครงการดำเนินงานตามยุทธศาสตร์ที่ 3 รวม 4 แผนงาน 9 โครงการ 3 กิจกรรม ลำดับ แผน/โครงการ กิจกรรม แผน (บาท) ผลการใช้จ่าย ผลงาน บาท ร้อยละ (ร้อยละ) 3.1 แผนพัฒนาเทคโนโลยีสารสนเทศและฐานข้อมูลอุทยานฯ 3.1.1 โครงการ กิจกรรม ดำเนินการโดยอุทยานฯ (2 โครงการ) (1) โครงการพัฒนาระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อเผยแพร่ความรู้ผ่านสื่อออนไลน์ 50,000.00 26,050.00 52.10 100.00 (2) โครงการส่งเสริมการใช้ห้องสมุดพลังงาน และสิ่งแวดล้อม 15,000.00 13,006.75 86.71 100.00 3.2 แผนส่งเสริมการประชาสัมพันธ์และการตลาด 3.2.1 โครงการ กิจกรรม ดำเนินการโดยอุทยานฯ (1 โครงการ) (1) โครงการส่งเสริมการประชาสัมพันธ์ และการตลาดอุทยานฯ 57,100.00 23,060.00 40.39 97.56 3.3 แผนระดมทุนและจัดหารายได้ และกิจกรรมส่งเสริมการพัฒนารายได้ 3.3.1 โครงการ กิจกรรม ดำเนินการโดยอุทยานฯ (6 โครงการ 2 กิจกรรม) (1) โครงการบริการฝึกอบรมทางวิชาการ (SIEP CAMP) 572,000.00 504,085.64 88.13 100.00 (2) โครงการแปรรูปผลผลิตทางการเกษตร ด้วยเทคโนโลยีพลังงานทดแทนเพื่อเพิ่มมูลค่า 50,000.00 49,981.25 99.96 100.00 (3) โครงการรวมใจรักษ์สวนป่าชายเลนทูลกระหม่อม 1,292,680.00 1,092,305.00 84.50 100.00 (4) โครงการการให้บริการสถานที่พักค้างสำหรับการ จัดประชุมสัมมนาและจัดกิจกรรมทางวิชาการ 2,667,466.00 2,249,046.24 84.31 100.00 (5) โครงการจัดซื้อและจําหน่ายของที่ระลึกอุทยานฯ 1,061,020.00 1,046,800.88 98.66 95.55 (6) โครงการผลิตและจําหน่ายผลิตภัณฑ์จาก การศึกษาวิจัยการใช้ประโยชน์จากผลผลิตความ หลากหลายทางชีวภาพในอุทยานฯ (ป่าบกและป่าชายเลน) 17,000.00 16,835.21 99.03 100.00 (7) กิจกรรม Summer Camp : ภายใต้โครงการ บริการฝึกอบรมทางวิชาการ (SIEP CAMP) 110,800.00 30,880.00 27.87 100.00 (8) กิจกรรมท่องเที่ยวเชิงนิเวศแบบผจญภัย SIEP Mangrove : ภายใต้โครงการรวมใจรักษ์ สวนป่าชายเลนทูลกระหม่อม 63,360.00 0.00 (ไม่มีผู้เข้าร่วม กิจกรรม) 0.00 - 3.4 แผนบริหารจัดการและพัฒนาองค์กร 3.4.1 โครงการ กิจกรรม ดำเนินการโดยหน่วยงานความร่วมมือ (1 กิจกรรม) (1) กิจกรรมพัฒนาแหล่งเรียนรู้อุทยานสีเขียว (กรมการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ และสิ่งแวดล้อม) 300,000.00 300,000.00 100.00 100.00 ยุทธศาสตร์ที่ 3 บริหารจัดการอุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร ให้มีความสามารถในเชิงการแข่งขัน
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 36 ผลสำเร็จการดำเนินงาน ในปีงบประมาณ 2566 อุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร มุ่งสร้างการรับรู้ เชิญชวนประชาชนทั่วไป และผู้สนใจ หน ่วยงานต่างๆ เข้าร ่วมกิจกรรมศึกษาแหล ่งเรียนรู้ภายในพื้นที่อุทยานฯ โดยประสานความ ร ่วมมือกับสื ่อมวลชนในพื้นที ่ สื ่อโซเชียล และสื ่อภายนอก นำเสนอข้อมูลข ่าวสารและกิจกรรมอุทยานฯ มุ ่งสื ่อสารสร้างการเข้าถึงทุกกลุ ่มเป้าหมาย ให้เกิดประโยชน์ต ่อการเผยแพร ่องค์ความรู้ของอุทยานฯ นอกจากนี้ อุทยานฯ ได้จัดทำโครงการ กิจกรรม ตามแผนระดมทุนและจัดหารายได้ และการพัฒนา สร้างสรรค์กิจกรรมใหม่ๆ เพื่อส ่งเสริมการพัฒนาการสร้างรายได้ให้เพียงพอต่อการดำเนินงานตามภารกิจ ต่างๆ และการบริหารจัดการของอุทยานฯ สรุปดังนี้ 1. การพัฒนาเว็บไซต์อ ุทยานฯ อย ่างต ่อเนื ่อง สร้างการรับรู้และการเข้าถึงง่าย เพิ่มความน่าสนใจ เชิญชวนร ่วมกิจกรรมและการนำเสนอองค์ความรู้ ด้านทรัพยากรธรรมชาติ สิ ่งแวดล้อมและพลังงาน การน้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงสู ่การ ปฏิบัติ ผ่านเว็บไซต์อุทยานฯ และเผยแพร่องค์ความรู้ ผ่านสื่อออนไลน์ สื่อโซเชียล ในรูปแบบต่างๆ เพิ่มจำนวน การรับรู้ สร้างการเข้าถึงครอบคลุมทุกกลุ่มเป้าหมาย มีจำนวนการรับรู้ รวมทั้งสิ้น 271,580 การรับรู้ ตลอดทั้งอุทยานฯ ได้รับการสนับสนุนจากหน่วยงาน เครือข ่ายสนับสนุนการประชาสัมพันธ์ผ ่านสื ่อโซเชียล สื ่อสิ ่งพิมพ์ และช ่องทางต ่างๆ มีจำนวนการรับรู้ รวมทั้งสิ้น 337,509 การรับรู้ 2. ในปีงบประมาณ 2566 อ ุทยานฯ ได้ให้ ความสำคัญต่อการพัฒนาสร้างสรรค์กิจกรรมเพื่อ สร้างรายได้ให้แก ่อุทยานฯ อย ่างเพียงพอ อาทิ กิจกรรมอบรมทางวิชาการ การผลิตและจำหน่าย สินค้าแปรรูปทางการเกษตรด้วยเทคโนโลยีพลังงาน ทดแทน กิจกรรมส่งเสริมการมีส่วนร่วมดูแลรักษา สิ่งแวดล้อม (CSR) การให้บริการสถานที่พักค้าง สำหรับการจัดประชุมสัมมนาและจัดกิจกรรมทาง วิชาการ การจัดซื้อและจําหน ่ายสินค้าอุทยานฯ สินค้าฝากขายจากชุมชน สินค้าอุปโภค บริโภค รวมถึงการผลิตและจําหน ่ายผลิตภัณฑ์จากการ ศึกษาวิจัย เพื่อสร้างรายได้สนับสนุนการดำเนินงาน ให้เพียงพอต่อการดำเนินงานตามภารกิจต่างๆ ให้ เกิดความต่อเนื่อง
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 37 ผลงานด้านการพัฒนารายได้ของ อุทยานฯ ประจำปีงบประมาณ 2566 มีรายได้จากการดำเนินงานโครงการ กิจกรรม ภายใต้แผนระดมทุนและ จัดหารายได้ จำนวน 6 โครงการ มีผลงานด้านรายได้ รวมเป็นเงิน 3,696,336.68 บาท คิดเป็นร้อยละ 78.56 (เป้าหมายรายได้แผนระดมทุน และจัดหารายได้ ปีงบประมาณ 2566 เป็นเงิน 4,705,000.00 บาท) และ ผล ง าน ร า ยไ ด ้ จ าก ก า รพั ฒ น า สร้างสรรค์กิจกรรมใหม่ เป็นเงิน 295,420.90 บาท รวมถึงรายรับอื่นๆ อาทิ ดอกเบี้ยเงินฝาก เงินบริจาค (รายการเงินสด) เป็นเงิน 1,352,697.69 บาท (ไม่รวมรายรับบริจาควัสดุครุภัณฑ์ สนับสนุนภารกิจอุทยานฯ มูลค่า 215,034.16 บาท) และรายรับเพิ่มเติมจากแผนฯ จากค่าขายทอดตลาดครุภัณฑ์ เป็นเงิน 553,000.00 บาท รวมผลงานรายรับของอุทยานฯ เป็นเงิน 5,897,455.27 บาท โดยได้นำรายได้ ดังกล่าว ไปสนับสนุนรายจ่ายต่างๆ ที่ไม่มีแหล่งทุนและขออนุมัติใช้งบประมาณจากเงินรายได้ อาทิ รายจ่ายด้าน การบริหารงานทั่วไป และการดำเนินโครงการ กิจกรรมสำคัญต่างๆ มียอดใช้ไป รวมเป็นเงิน 3,843,212.86 บาท คงเหลือรายได้สุทธิเมื่อสิ้นสุดปีงบประมาณ 2566 เป็นเงิน 2,054,242.41 บาท พบว่ามีผลงานรายได้สูงกว่า เป้าหมาย เป็นเงิน 989,384.41 บาท (เป้าหมายรายได้สุทธิเมื ่อสิ้นสุดปีงบประมาณ 2566 ไม ่น้อยกว่า 1,064,858.00 บาท) โดยอุทยานฯ มีรายได้เพิ ่มขึ้นเมื ่อเทียบปีที ่ผ ่านมา (ในปีงบประมาณ 2565 อุทยานฯ มีผลงานด้านรายได้ต่ำกว่ารายจ่าย เป็นเงิน 1,784,624.50 บาท รายได้ตามแผน ระดมทุนฯ รวมรายได้อื่นๆ 5,897,455.27 บาท หัก ค่าใช้จ่ายด้านการ ดำเนินงานทั่วไป ของอุทยานฯ 3,843,212.86 บาท คงเหลือสิ้นปี 2,054,242.91 บาท
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 38 2.2 ผลการด าเนินโครงการ กิจกรรมโดยอุทยานฯ อุทยานสิ ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร ดำเนินงานร ่วมกับหน ่วยงานความร ่วมมือตามแผนยุทธศาสตร์ อุทยานฯ ระยะ 5 ปี ร่วมสนับสนุนและส่งเสริมการพัฒนาอุทยานฯ ให้สามารถดำเนินภารกิจบรรลุเป้าหมาย และประสบผลสำเร็จด้วยดี โดยในปีงบประมาณ 2566 มีหน่วยงานที่ได้จัดทำโครงการ กิจกรรม ร่วมกับ อุทยานฯ รวมทั้งสิ้น 5 หน่วยงาน 3 โครงการ 2 กิจกรรม 10 ตัวชี้วัด ใช้งบประมาณจากหน่วยงานหลัก ที่รับผิดชอบโครงการ รวมเป็นเงินทั้งสิ้น 510,350.00 บาท ประกอบด้วย หน่วยงานภายใต้การกำกับดูแล ของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ได้แก่ กรมพัฒนาที่ดิน กรมประมง และกรมส่งเสริมการเกษตร หน่วยงาน ภายใต้การกำกับดูแลของกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ ่งแวดล้อม ได้แก ่ กรมทรัพยากรธรณี และกรมการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อม หน่วยงานความร่วมมือ กรมพัฒนาที่ดิน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ 1 โครงการ 2 ตัวชี้วัด งบประมาณตามแผน 125,000.00 บาท โครงการพัฒนาที่ดินอุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ 1 กิจกรรม 2 ตัวชี้วัด งบประมาณตามแผน 15,000.00 บาท กิจกรรมปล่อยพันธุ์สัตว์น้ำคืนสู่ธรรมชาติ กรมส่งเสริมการเกษตร กระทรวงกระเกษตรและสหกรณ์ 1 โครงการ 2 ตัวชี้วัด งบประมาณตามแผน 12,000.00 บาท โครงการอบรมเกษตรกรหลักสูตรการเกษตร ตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง กรมทรัพยากรธรณี กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม 1 โครงการ 2 ตัวชี้วัด งบประมาณตามแผน 58,350.00 บาท โครงการซ่อมแซมนิทรรศการธรณีวิทยาและฝึกอบรมเจ้าหน้าที่ เพื่อถ่ายทอดความรู้ กรมการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อม กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม 1 กิจกรรม 2 ตัวชี้วัด งบประมาณตามแผน 300,000.00 บาท กิจกรรมพัฒนาแหล่งเรียนรู้อุทยานสีเขียว
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 39 ❖ ผลการพัฒนาตามแนวทางความร่วมมือ ปีงบประมาณ 2566 1. อุทยานฯ เป็นแหล่งเรียนรู้ที่เกิดประโยชน์ต่อเยาวชน นักเรียน นักศึกษา ชุมชน และหน่วยงาน ต ่างๆ ได้เข้าศึกษาเรียนรู้ โดยเป็นพื้นที ่ที ่มีการสาธิตและเผยแพร ่ความรู้ครอบคลุมทั้งทางด้าน ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อมและพลังงาน โดยได้รับการดูแล พัฒนาและปรับปรุง อย่างต่อเนื่อง โดยอาศัยความร ่วมมือกับหน ่วยงานภาคส ่วนต ่างๆ อาทิ การปรับปรุงและพัฒนาโดยติดตั้งป้ายเรียนรู้ สื ่อโปสเตอร์ข้อมูลด้านธรณีวิทยา ทรัพยากรธรณี และการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ ่งแวดล้อม เพื่อสื่อสารความรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น สนับสนุนโดย กรมทรัพยากรธรณีการพัฒนาพื้นที่ให้เกิด ความหลากหลายทางชีวภาพ การรักษาความสมดุลของระบบนิเวศ เพิ่มจำนวนสัตว์น้ำทางธรรมชาติ ส่งเสริม ความตระหนักและการมีส ่วนร ่วมด้านสิ ่งแวดล้อม ปลุกจิตสำนึกในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ โดย การปล่อยพันธุ์สัตว์น้ำ จำนวน 110,000 ตัว และการให้ความรู้ สนับสนุนโดย กรมประมง การพื้นที่แหล่ง เรียนรู้และสาธิตด้านการพัฒนาดินและน้ำ ส ่งเสริมการอนุรักษ์ดินและน้ำตามแนวพระราชดำริ ไม ่น้อยกว่า 100 ไร่โดยมีกิจกรรมในการพัฒนาพื้นที่ จำนวน 4 กิจกรรมย่อย ได้แก่ (1) กิจกรรมสาธิตการใช้ปุ๋ยพืชสด (2) กิจกรรมสาธิตการใช้ปุ๋ยหมัก พด. (3) กิจกรรมสาธิตน้ำหมักชีวภาพ และ (4) กิจกรรมการจัดระบบ อนุรักษ์ดินและน้ำ และการฟื้นฟูดินเสื ่อมโทรม โดยพบว ่า หลังดำเนินการปรับปรุงและพัฒนาพื้นที่ อย่างต่อเนื่อง ดินมีค่าความเค็มลดลง สามารถใช้ประโยชน์ทางการเกษตรได้ ส ่งผลให้ผู้ที่เข้าศึกษาเรียนรู้ ในพื้นที่ดังกล ่าว นำองค์ความรู้ที่ได้รับจากอุทยานฯ ไปประยุกต์ใช้ประโยชน์ในพื้นที่ของตน และสามารถ นำองค์ความรู้ไปส่งเสริมการพัฒนาอาชีพได้อีกด้วย สนับสนุนโดย กรมพัฒนาที่ดิน 2. การถ่ายทอดองค์ความรู้ ผ่านกระบวนการเผยแพร่และฝึกอบรมของอุทยานฯ ให้แก่ผู้ที่เข้ามาศึกษา เยี่ยมชมหรือรับการอบรม สามารถนำความรู้กลับไปประยุกต์ใช้ในอาชีพและในชีวิตประจำวันได้อย่างเห็นผล อาทิ การอบรมให้ความรู้ด้านการเกษตรแบบเกษตรอินทรีย์ การทำการเกษตรสอดคล้องกับแนวทางอนุรักษ์ ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม และการส่งเสริมการนำองค์ความรู้ด้านการนำพืชสมุนไพรใกล้ตัว มาสร้าง คุณค่าให้เกิดประโยชน์มากขึ้น ผลิตเป็นน้ำมันไพลจากสมุนไพรพื้นบ้าน และสนับสนุนการสร้างรายได้และอาชีพ มีเกษตรกร ชาวชุมชนและผู้สนใจ เข้าร ่วมอบรม จำนวน 61 คน สนับสนุนโดย กรมส่งเสริมการเกษตร จัดการอบรมเพื่อเผยแพร่องค์ความรู้ด้านการจัดการสำนักงานสีเขียว (Green Office) การดำเนินงานที่เป็น มิตรกับสิ่งแวดล้อม ปลุกจิตสำนึกในการร่วมกันอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม และพลังงาน ให้กับ บุคลากรในหน ่วยงานต ่างๆ และผู้ที ่สนใจ ผ ่านการถ ่ายทอดองค์ความรู้ของอุทยานฯ ได้นำไปปรับใช้ใน ชีวิตประจำวัน เกิดประโยชน์อย่างยิ่งต่อผู้เข้าร่วมกิจกรรมอุทยานฯ สนับสนุนโดย กรมการเปลี่ยนแปลง สภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อม
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 40 สานต่อแนวพระราชด าริ เผยแพร่องค์ความรู้หลักเศรษฐกิจพอเพียง การอนุรกัษ์ดินและน้ า ส่งเสริมเกษตรยั่งยนื กรมพัฒนาที ่ดิน โดยสำนักงาน พัฒนาที ่ดิน จังหวัดเพชรบ ุรี ดำเนิน โครงการพัฒนาที ่ดินอุทยานสิ ่งแวดล้อม นานาชาติสิรินธร ได้จัดกิจกรรมฟื้นฟูและ แก้ไขปัญหาดินเค็มตามหลักเศรษฐกิจ พอเพียงต ่อเนื ่อง ให้เป็นพื้นที ่สาธิตและ เรียนรู้ด้านการพัฒนาที ่ดินเพื ่อการใช้ ประโยชน์ด้านการเกษตร การฟื้นฟูแก้ไข ดินเสื ่อมโทรม การอนุรักษ์ดินและน้ำ มุ่งให้ความรู้แก่เกษตรกรและชุมชนท้องถิ่น ที ่เข้ามาศึกษาเรียนรู้ในพื้นที ่อุทยานฯ ประกอบด้วย 4 กิจกรรมย ่อย ได้แก่ (1) กิจกรรมการใช้ปุ๋ยพืชสดฟื้นฟูดินเค็มและเพื่อการ สาธิต (2) กิจกรรมการใช้ปุ๋ยหมัก พด. ฟื้นฟูดินเค็ม และเพื่อการสาธิต (3) กิจกรรมการใช้น้ำหมักชีวภาพ ฟื้นฟูดินเค็มและเพื ่อการสาธิต (4) กิจกรรมการ จัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ำฟื้นฟูดินเค็ม โดยดำเนินการ ขุดลอกคลองและปรับปรุงฝายชะลอน้ำ ทำให้สามารถ มีน้ำหล ่อเลี้ยงต้นไม้ในพื้นที ่อุทยานฯ ได้ตลอดทั้งปี พร้อมทั้งเป็นพื้นที ่ในการเรียนรู้ด้านการจัดการน้ำ ให้ผู้เข้าศึกษาเรียนรู้ สามารถนำความรู้กลับไป ประยุกต์ใช้เพื่อการพัฒนาพื้นที่ รวมถึงการนำปุ๋ยหมัก ชีวภาพไปใช้ประโยชน์ดูแลต้นไม้ที่ปลูกในพื้นที่อุทยานฯ ค่ายพระรามหก และชุมชนโดยรอบ
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 41 กรมประมง โดยศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ ชายฝั ่งเพชรบุรี ให้การสนับสนุนพันธุ์สัตว์น้ำในกิจกรรมอุทยานฯ ต่อเนื่องทุกปี โดยในปีงบประมาณ 2566 ได้สนับสนุนพันธุ์ลูกกุ้ง ทะเล จำนวน 110,000 ตัว เพิ่มจำนวนสัตว์น้ำตามธรรมชาติและ ความหลากหลายทางชีวภาพ เพื ่อส ่งเสริมการเรียนรู้และความ ตระหนักถึงการดูแลรักษาสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน โดยในปีนี้ ได้มี คณะครูและนักเรียนที่เข้าร่วมค่ายฝึกอบรมของอุทยานฯ โรงเรียน บ่อพลอยรัชดาภิเษก จังหวัดกาญจนบุรี ประกอบด้วย นักเรียน 50 คน ครู 6 คน ผู้บริหาร 3 คน จำนวนทั้งสิ้น 59 คน ร ่วมกิจกรรม ปล่อยพันธุ์สัตว์น้ำ เมื่อวันที่ 15 สิงหาคม 2566 ณ บริเวณชายฝั่งทะเล พื้นที่สวนป่าชายเลนทูลกระหม่อม จากการติดตามประเมินผลความ พึงพอใจของผู้เข้าร่วมกิจกรรม ดังกล่าว พบว่ามีความประทับใจที่ได้ มีโอกาสร่วมกิจกรรมปล่อยพันธุ์สัตว์น้ำ ด้วยเห็นว่าเป็นกิจกรรมที่ดี ช่วยเพิ่มปริมาณสัตว์น้ำเพื่อคืนความสมบูรณ์ให้กับทะเลและสิ่งแวดล้อม ส่งเสริมให้เด็กและเยาวชนได้มีส่วนร่วม และเห็นคุณค่าของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 42 กรมส่งเสริมการเกษตร โดย กล ุ ่มส ่งเสร ิมและพัฒนาการผลิต สำนักงานเกษตรจังหวัดเพชรบ ุรี จัดโครงการอบรมเกษตรกรและผู้สนใจ หลักสูตรการเกษตรตามแนวเศรษฐกิจ พอเพียง ในหัวข้อ “การจัดการศัตรูพืช ทางการเกษตรแบบผสมผสาน (IPM) และการผลิตน้ำมันไพลจากสมุนไพร พื้นบ้าน” เมื ่อวันพุธที ่ 21 ธันวาคม 2565 ณ ห้องประชุมค่ายสิ่งแวดล้อม นานาชาติ โดยมีเกษตรกรและผู้สนใจ จากหน่วยงานและชุมชนในพื้นที่จังหวัด เพชรบุรีเข้าร ่วมอบรม รวม 5 แห่ง จำนวนทั้งสิ้น 61 คน ได้แก่ กองบังคับการ สนับสนุนทางอากาศ กองบัญชาการ ตำรวจตระเวนชายแดน กองกำกับการ 1 กองบังคับการฝึกพิเศษกองบัญชาการ ตำรวจตระเวนชายแดน ชุมชนหนองคาง ชุมชนบ้านห้วยทรายเหนือ และชุมชนบางไทรย้อย ในการอบรมดังกล ่าว ได้รับเกียรติจากพลตำรวจโท ประพันธ์ จันทร์เอม ผู้อำนวยการอุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธรฯ เป็นประธานพิธีเปิดการอบรมและ นางสาวสุจิรา กิจเจริญ หัวหน้ากลุ่มส่งเสริมและพัฒนาการผลิต สำนักงานเกษตรจังหวัดเพชรบุรีรักษาการ เกษตรจังหวัดเพชรบุรี เป็นผู้กล่าวรายงาน ทั้งนี้ วัตถุประสงค์ของการจัดการอบรม ดังกล่าว มุ่งให้ความรู้ ด้านการจัดการศัตรูพืชทางการเกษตรแบบผสมผสาน และการลงมือปฏิบัติการผลิตน้ำมันไพลจากสมุนไพร พื้นบ้าน เผยแพร่องค์ความรู้ด้านการเกษตรในการกำจัดศัตรูพืชแบบชีววิธี ส่งเสริมการใช้ประโยชน์จากสมุนไพร ที ่หาง ่ายใกล้ตัวที ่ใช้ในครัวเรือน ตลอดทั้งส ่งเสริมแนวทางในการสร้างอาชีพให้แก ่เกษตรกรและผู้สนใจ จากการติดตามประเมินผลโดยการสัมภาษณ์ นายปัญญา อยู ่สบาย ประธานชุมชนบ้านห้วยทรายเหนือ ให้ข้อมูลว ่าภายหลังการอบรม ชาวบ้านในชุมชนบ้านห้วยทรายเหนือ ได้นำความรู้ไปผลิตน้ำมันไพลจาก สมุนไพรพื้นบ้านไปใช้ในครัวเรือน
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 43 มุ่งสู่ส านักงานสีเขียว เรยีนรชู้วีติทเี่ป็นมติรกบัสิ่งแวดลอ้ม กรมการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและ สิ ่งแวดล้อม โดยกองส ่งเสริมและเผยแพร ่ ดำเนิน กิจกรรมสำนักงานสีเขียว (Green Office) ภายใต้ กิจกรรมพัฒนาแหล ่งเรียนรู้อุทยานสีเขียวที ่ดำเนิน กิจกรรมร่วมกับอุทยานฯ มาอย่างต่อเนื่อง วัตถุประสงค์ เพื่อให้อุทยานฯ เป็นศูนย์ฝึกอบรมและเผยแพร่ความรู้ ด้านส ิ ่งแวดล้อมที ่สามารถบริการความรู้ได้ทุก กลุ ่มเป้าหมาย โดยในปีงบประมาณ 2566 ได้จัด กิจกรรมส ่งเสริมความรู้และการอบรมให้ความรู้ “การดำเนินงานสำนักงานสีเขียว” เพื ่อส ่งเสริม พฤติกรรมของบ ุคลากรอ ุทยานฯ การรับผิดชอบ ต ่อสังคม ส ่งเสริมการปลุกจิตสำนึกด้านสิ ่งแวดล้อม มุ ่งพัฒนาให้อุทยานฯ เป็นองค์กรที ่เป็นแบบอย ่าง ในการเรียนรู้ด้านการจัดการสำนักงานสีเขียวแก่ผู้ที่สนใจ เข้ามาศึกษาเรียนรู้โดยกรมการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ และสิ ่งแวดล้อม ได้ดำเนินการจัดการอบรมเพื ่อสร้าง ความรู้ความเข้าใจ ด้านการจัดการสำนักงานสีเขียวให้แก่บุคลากรอุทยานฯ ในระหว่างวันที่ 2 – 3 มีนาคม 2566 โดยพลตำรวจโทประพันธ์จันทร์เอม ผู้อำนวยการอุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธรฯ เป็นประธานในพิธีเปิด การอบรมและมอบประกาศนียบัตร ให้แก่ผู้เข้าร่วมอบรม รวมทั้งสิ้น 63 คน ภายหลังการอบรม อุทยานฯ จักได้นำความรู้ดังกล่าวสู่การปฏิบัติ และการสื่อสารสร้างความเข้าใจ ในองค์กร ตลอดทั้งการแต่งตั้งคณะกรรมการที่เกี่ยวข้อง เพื่อดำเนินกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง ทั้งนี้ อุทยานฯ ได้รับการตรวจประเมินจากกรมการเปลี ่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและสิ ่งแวดล้อม เกณฑ์การดำเนินงาน สำนักงานสีเขียว ทั้ง 6 หมวด จากผลการประเมินการดำเนินกิจกรรมต ่างๆ ของอุทยานฯ ผ ่านเกณฑ์ การประเมินตามหลักเกณฑ์การดำเนินกิจกรรมสำนักงานสีเขียว (Green Office) ซึ่งอุทยานฯ จะดำเนินการ อย่างต่อเนื่อง ตลอดทั้งเผยแพร่องค์ความรู้ให้แก่หน่วยงานที่เข้าร่วมกิจกรรม ต่อไป
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 44 กรมทรัพยากรธรณีโดยสำนักงานทรัพยากรธรณี เขต 3 ดำเนินการติดตั้งป้ายสื่อสารความรู้ และการ จัดทำสื่อโปสเตอร์เผยแพร่องค์ความรู้ด้านธรณีวิทยา ทรัพยากรธรณี และซากดึกดำบรรพ์ ส ่งเสริมการ อนุรักษ์ทรัพยากร ธรรมชาติและเห็นคุณค ่าของ สิ ่งแวดล้อม บริเวณสวนธรณีวิทยา ณ พื้นที ่ศูนย์ พลังงานเพื ่อสิ ่งแวดล้อม วัตถ ุประสงค์เพื ่อเพิ่ม ประสิทธิภาพด้านการสื่อสารความรู้ และผู้เข้าศึกษา เรียนรู้สามารถศึกษาความรู้ได้ด้วยตนเอง เป็นสื่อ เผยแพร ่ความรู้ที ่สามารถเข้าใจได้ง ่ายและน ่าสนใจ และจากการติดตามประเมินผลการเผยแพร่ความรู้และบริการศึกษาเยี่ยมชม พบว่า ผู้เข้าศึกษาเรียนรู้โดยส่วน ใหญ่ มีความเห็นว ่า สวนธรณีวิทยาที ่ได้ดำเนินการปรับปรุงอย ่างต ่อเนื ่อง มีความน ่าสนใจและสวยงาม สิ่งที่ควรพัฒนาต่อไป คือ ส ่งเสริมการนำองค์ความรู้ไปปรับใช้ เพื่อเกิดประโยชน์ต่อผู้ที่มาศึกษาเรียนรู้ได้ มากขึ้น เห็นคุณค่าของทรัพยากรเพื่อการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน ส่งเสริมการเรียนรู้ด้านธรณีวิทยา การอนุรกัษ์ทรพัยากรธรรมชาตแิละสิ่งแวดลอ้ม
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 45 สรุปผลการด าเนินงานประจ าปีงบประมาณ 2566 ❖ ผู้เข้าร่วมกิจกรรมค่ายฝึกอบรมทางวิชาการ ตามหลักสูตรของอุทยานฯ มีความรู้ ความเข้าใจเพิ่มขึ้น คิดเป็นร้อยละ 80.25 ❖ เครือข ่ายความร ่วมมือสนับสนุนภารกิจอุทยานฯ เพิ ่มขึ้นในปีงบประมาณ 2566 จำนวน 3 เครือข่าย ได้แก่ สถาบันพัฒนาฝีมือแรงงาน 35 เพชรบุรี บริษัท เอ็ดดูเคชั่นเนล ทราเวิล แอนด์ สตัดดี้อะบรอด จำกัด และสำนักงานพลังงานจังหวัดราชบุรี ❖ ชุมชนเครือข่ายของอุทยานฯ ที่เพิ่มขึ้นในปีงบประมาณ 2566 จำนวน 1 ชุมชน ได้แก่ ชุมชนบ้าน ห้วยทรายเหนือ ตำบลชะอำ อำเภอชะอำ จังหวัดเพชรบุรี ❖ อุทยานฯ มีรายได้จากการดำเนินตามแผนระดมทุนฯ และรายได้อื ่นๆ (หักรายจ ่ายทุกรายการ) คงเหลือเงินรวมทั้งสิ้น 2,054,242.41 บาท เพิ่มขึ้นจากปีที่ผ่านมา ❖ แผนงานที่ดำเนินงานในปีงบประมาณ 2566 บรรลุวัตถุประสงค์ คิดเป็นร้อยละ 87.50 ❖ บุคลากรอุทยานฯ ที ่ใฝ ่เรียนรู้และมีวัฒนธรรมการทำงานตามค ่านิยมองค์กรแบบ “SIEP” และสามารถใช้เทคโนโลยีดิจิทัลในการปฏิบัติงาน คิดเป็นร้อยละ 85.67 ❖ บุคลากรงานเผยแพร่ความรู้และงานบริการมีความรู้ความสามารถในการใช้ภาษา ต่างประเทศเพิ่มขึ้น คิดเป็นร้อยละ 74.12 ❖ ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศสนับสนุนงานอุทยานฯ ได้รับการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง จำนวน 1 ระบบ ได้แก่ เว็บไซต์อุทยานฯ ❖ รายงานผลการศึกษาวิจัยที่ดำเนินการเผยแพร่เพิ่มขึ้น จำนวน 2 เรื่อง ได้แก่ • การฟื้นฟูและเผยแพร่ความรู้ระบบนิเวศที่เหมาะสมเป็นถิ่นอาศัยของหิ่งห้อยน้ำจืดในอุทยานฯ • การศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิภาพถ่านชีวมวลอัดแท่ง จากไม้ไมยราบยักษ์และวัสดุเหลือทิ้ง ทางการเกษตรในอุทยานฯ ❖ ชุดข้อมูลองค์ความรู้ด้านการพัฒนาอุทยานฯ และการดำเนินงานตามแนวพระราชดำริ และ เทิดพระเกียรติ โดยมีการศึกษาและรวบรวมอย ่างเป็นระบบได้มาตรฐาน เพื ่อการใช้ประโยชน์ สนับสนุนการพัฒนาอย่างยั่งยืน จำนวน 1 ชุด ได้แก่ ชุดข้อมูลองค์ความรู้ด้านธรณีวิทยา ทรัพยากรธรณี และการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ โดยจัดทำในรูปแบบของป้ายสื่อสารความรู้ติดตั้งจัดแสดงในพื้นที่ สวนธรณีวิทยา ศูนย์พลังงงานเพื่อสิ่งแวดล้อม และชุดโปสเตอร์ให้ความรู้ มุมมองด้านผู้รับบริการ (Customer Perspective) มุมมองด้านการเงิน (Financial Perspective) มุมมองด้านกระบวนการภายใน (Internal Process Perspective) มุมมองด้านการเรียนรู้และการเติบโต (Learning and Growth Perspective)
รายงานประจำปี 2566 ANNUAL REPORT 2023 46