BAB 4 JADUAL BERKALA UNSUR

Sifat Fizik dan Sifat Kimia Unsur Lain
Kumpulan 1

• Logam yang lembut dengan permukaan yang
berkilat

• Takat lebur dan takat didih yang rendah
• Rubidium & Sesium: Logam yang sangat aktif

& mudah terbakar
• Fransium: isotop radioaktif yang tidak stabil &

mempunyai jangka masa hayat yang pendek





4.5 Unsur dalam Kumpulan 17

• Fluorin (F), Klorin (Cl), Bromin (Br),
Iodin (I), Astatin (At) dan

Tennessine (Ts)
• Dikenali sebagai halogen.
• Wujud sebagai molekul dwiatom.
• Kumpulan 17 adalah beracun.

Kegunaan unsur Kumpulan 17



Menuruni Kumpulan 17

Perubahan sifat fizik
• Keadaan fizik halogen berubah

daripada gas → cecair →pepejal
Klorin – gas kuning
kehijauan
Bromin – cecair perang
kemerahan
Iodin – pepejal hitam
keunguan

Menuruni Kumpulan 17

Saiz molekul bertambah
• Apabila menuruni Kumpulan 17,

bilangan elektron
bertambah/meningkat.
• Bilangan petala berisi elektron
meningkat.

Takat lebur & takat didih meningkat
• Apabila menuruni kumpulan, saiz molekul

meningkat/semakin besar.
• Daya tarikan antara molekul menjadi semakin

kuat.
• Lebih banyak tenaga haba diperlukan untuk

mengatasi daya tarikan antara molekul.

Unsur Perubahan sifat fizik Unsur Menuruni Kumpulan 17
Kumpulan
Jejari atom (saiz Walaupun halogen mempunyai Walaupun
17 atom) unsur halogen takat lebur dan takat didih yang halogen
meningkat apabila mempunyai
Menuruni menuruni kumpulan rendah, takat lebur dan takat ketumpatan
Kumpulan didih meningkat apabila yang rendah,
Sebab: menuruni kumpulan ketumpatan
17 Bilangan petala yang unsur halogen
Sebab: meningkat
berisi dengan Saiz molekul halogen meningkat apabila
elektron meningkat apabila menuruni Kumpulan. Jadi, menuruni
apabila menuruni kumpulan
daya tarikan antara molekul
kumpulan halogen semakin kuat. Lebih
banyak tenaga haba diperlukan
untuk mengatasi daya ikatan yang
kuat semasa peleburan atau

pendidihan.

Sifat Kimia Unsur Kumpulan 17:

• Unsur Kumpulan 17 mempunyai tujuh
elektron di dalam pelata valens.

• Atom akan menerima satu elektron.
• Membentuk ion bercas -1.

Sifat Kimia Unsur Kumpulan 17

Tindak balas dengan air
X2 + H2O → HX + HOX

Larutan HX & HOX – berasid Larutan HOX –
sifat peluntur

Contoh:

• Cl2 + H2O → HCl + HOCl

Asid Asid
hidroklorik hipoklorus

Tindak balas dengan logam menghasilkan
halida logam

Contoh:
Ferum bertindak balas dengan bromin
menghasilkan ferum(III) bromida

2Fe + 3Br2 → 2FeBr3

Tindak balas dengan larutan alkali
menghasilkan halida logam, halat logam dan air

X2 + 2NaOH → NaX + NaOX + H2O

Contoh:

• I2 + 2NaOH → NaI + NaOI + H2O
Natrium Natrium Natrium

hidroksida iodida iodat(I)

Perubahan Kereaktifan Unsur Menuruni Kumpulan 17

Kereaktifan berkurang
• Menuruni kumpulan, saiz atom

bertambah/semakin besar
• Bilangan petala yang berisi elektron

bertambah
• Kedudukan elektron valens terletak

semakin jauh daripada nukleus atom
• Daya tarikan nukleus terhadap

elektron valens semakin lemah
• Semakin sukar bagi atom menarik 1

elektron untuk mencapai susunan
elektron oktet yang stabil

Langkah Keselamatan Dalam Mengendalikan Unsur
Kumpulan 17

• Kendalikan unsur Kumpulan 17
di dalam kebuk wasap

• Pakai cermin mata keselamatan
dan sarung tangan semasa
mengendalikan halogen

Sifat Fizik dan Sifat Kimia Unsur Lain Kumpulan 17

• Semua halogen larut di dalam pelarut organik
dan tidak mengkonduksikan haba serta elektrik.

• Flourin:
❖ Gas beracun berwarna kuning muda
❖ Sangat reaktif
❖ Bersifat mengakis
❖ Penggabungan dengan hidrogen
menghasilkan letupan kuat

• Astatin: Unsur radioaktif



4.6 Unsur dalam Kala 3

Unsur

• Natrium (Na), Magnesium (Mg),
Aluminium (Al), Silikon (Si), Fosforus (P),
Sulfur (S), Klorin (Cl), Argon (Ar)

Kegunaan Unsur Kala 3

Trend Perubahan Sifat Fizik Unsur Merentasi Kala 3

• Saiz atom berkurang – daya tarikan nukleus
terhadap elektron valen semakin kuat.

• Keelektronegatifan meningkat:

• Saiz atom semakin kecil/berkurang
• Daya tarikan nukleus terhadap elektron valen

semakin kuat
• Semakin mudah bagi nukleus menarik elektron ke

dalam atom

• Keadaan fizik berubah dari pepejal kepada
gas:

• Natrium, Magnesium, Aluminium: Unsur logam
• Silikon: Unsur separa logam/metaloid
• Fosforus, Sulfur, Klorin, Argon: Unsur bukan logam



Perubahan Sifat Kimia Oksida Unsur
Merentasi Kala 3

• Unsur Kumpulan 1 • Aluminium • Unsur Kumpulan

dan 2 membentuk membentuk oksida 14, 15, 16 dan 17

oksida logam yang logam bersifat membentuk oksida

bersifat bes amfoterik bukan logam yang
• Apabila larut dalam • Berkeupayaan untuk
bersifat asid
air – larutan bertindak sebagai • Apabila larut

beralkali asid dan bes dalam air – larutan
• Oksida bes + asid → • Aluminium oksida +
berasid
garam + air asid/alkali → garam • Oksida asid +

+ air alkali→ garam + air

Kegunaan Unsur Separa Logam

• Unsur separa logam
(metaloid) mempunyai sifat
logam dan bukan logam

• Konduktor elektrik yang
lemah

• Konduktor elektrik yang
baik pada suhu yang tinggi

Digunakan sebagai
semikonduktor
• Penghasilan mikrocip

elektrik



4.7 Unsur Peralihan

Unsur

• Unsur dari Kumpulan 3 to Kumpulan 12

Sifat Fizikal

Ciri Istimewa Unsur Peralihan







Kegunaan Unsur Peralihan dalam Industri