E - Book (1)

ภาพที่ 3 การแต่งกาย

นา ง ยั ก ษ์

๔๘

ศี รษะ

น า ง ยั ก ษ์

๔๙

ดอ ก ไ ม้ ทั ด

๕๐

อุบะ

๕๑

ผ้าห่ ม
นาง
๕๒

ผ้ านุ่ง

ห รื อ ภู ษ า ๕๓

เสื้ อในนาง

๕๔

กรองคอ

ห รื อ ก ร อ ง ศ อ ๕๕

จี้นาง
๕๖

กำไลแผง

๕๗

กำไล
ตะขาบ
๕๘

ปะ ว ะ ห ล่ำ

๕๙

เข็ มขัด

๖๐

ปั้ นเหน่ง

หรือหัวเข็ มขั ด
๖๑

ก ำไล
ข้ อเท้า
๖๒

ภาพที่ 4 การแต่งกาย

กุ มภณฑ์

๖๓

ศีรษะ
ยั ก ษ์
๖๔

ดอ ก ไ ม้ ทั ด

๖๕

อุบะ

๖๖

เสื้ อ

หรือฉลององค์ แขนยาว

๖๗

สนับ
เพลา
๖๘

ผ้ านุ่ ง

ห รื อ พ ร ะ ภู ษ า
๖๙

ปิ ด
ก้ น
๗๐

กรองคอ

ห รื อ ก ร อ ง ศ อ
๗๑

ทับ

ทรวง

๗๒

สัง
วาล
๗๓

น

อิธนู

๗๔

เค รื่ อ ง ด น ต รี

ใช้ วงปี่ พาทย์ เครื่ องห้ า

๗๕

ซึ่งประกอบด้วย
ระนาดเอก ฆ้องวงใหญ่ ตะโพน กลองทัด ปี่ ใน ฉิ่ง

๗๖

บทร้อง
กุมภณฑ์ถวายม้า

ระบำเงือก



พวกเราเหล่าเงือกน้ำ อยู่ประจำท้องนที

เนาในถ้ำมณี อันโชติช่วงชัชวาลย์

เสพแต่สันติสุข นิรทุกข์ผองภัยพาล
อายุยาวยืนนาน โดยบำราศความชรา
ทุกนางสอางค์พักตร์ ศิริลักษณ์ดังเลขา
สวยสดสาวโสภา อยู่ตลอดนิรันกาล
เวลาคราอรุ ณ แสงแดดอุ่นทั่วท้องธาร
บันเทิงเริงสำราญ สำรวลรื่นชื่นฤทัย
ต่างผุดขึ้นผิวน้ำ มาคลาคล่ำดำโลดไล่
แหวกว่ายสายน้ำไหล เล่นคว้าไขว่กันไปมา
ลางนางขึ้นหาดทราย สางสยายเกล้าเกศา
เพ่งมองส่องฉายา ตะลึงโลมโฉมของตน
ลางนางต่างรำร่าย กรกรีดกรายสายวังวน
อาบแสงสุริยน สุขเกษมเปรมฤดี

๗๗

บทละครนอก

เรื่อง สุวรรณหงส์ ตอน กุมภณฑ์ถวายม้า




- ปิดม่าน –

ตอน 2 ถวายม้า

ฉาก พระตำหนักสวนเมืองไอยรัตน์

- สมมติเป็นเวลาม่าน –

- พระสุวรรณหงส์กับนางเกศสุริยงแปลงนั่งอยู่บนพระแท่นใกล้ตำหนักสวน –

- ปี่ พาทย์ทำเพลงสี่บท –

- เปิดม่าน –

- ร้องเพลงสี่บท –




เมื่อนั้น องค์พระสุวรรณหงส์เรืองศรี

ลุ่มหลงสุริยงยักษิณี มิได้มีระแวงแคลงหทัย

เช้าค่ำพร่ำพลอดพิศวาส มิได้ขาดชมชิดพิสมัย

พระลืมองค์ลืมงานการเวียงชัย หลงใหลฤทธิ์เสน่ห์เล่ห์นางมาร

- ปี่ พาทย์รับ –

- พากันเดินชมสวน –

- ร้องเพลงชมดงนอก –




เกศสุริยงยักษ์ - ยักษิณีชี้ชวนชมสวนศรี สารภีพวงพะยอมกลิ่นหอมหวาน

สุวรรณหงส์ - อันมาลีที่ในอุทยาน ไม่หอมเท่าเยาวมาลย์คู่ชีวี

เกศสุริยงยักษ์ - นั่นกุหลาบแลอร่ามงามสะพรั่ง

สุวรรณหงส์ - ไม่งามปรั่งเปรียบปรางสะอางศรี

เกศสุริยงยักษ์ – เกดกระถินกลิ่นระรื่นชื่นฤดี ไม่ชื่นฉ่ำล้ำพี่กอดนงพาล




๗๘

- ปี่ พาทย์ทำเพลงฉิ่ง เบา ๆ –
- ชี้ชวนกันชมสวน หยอกเย้ากันด้วยเสน่หา –

- เจรจา –



สุวรรณหงส์ - จริง ๆ นะน้องเกศสุริยง ถึงดอกไม้จะงามหรือหอมหวานอย่างไร
ก็ไม่ชื่นใจเหมือนน้องยอดรักของพี่
เกศสุริยงยักษ์ - หม่อมฉันก็เหมือนกันเพคะ ยามใดที่อยู่ใกล้พระองค์
หม่อมฉันก็รู้สึกเป็นสุขดังกับได้ได้อยู่ในแดนสวรรค์
สุวรรณหงส์ - เราช่างมีใจตรงกันเหลือเกิน ในชาตินี้พี่จะห่างน้องไม่ได้จริง ๆ
เกศสุริยงยักษ์ - เป็นบุญของหม่อมฉันอย่างยิ่งที่ได้มาพึ่งบารมีของพระองค์
ทูลกระหม่อมแก้ว
ขออย่างได้ทรงทิ้งขว้างร้างรักหม่อมฉันเสียนะเพคะ ถ้าทูลกระหม่อมแก้วทิ้งเมีย
เสียเมื่อไร
เมียจะต้องขาดใจตายเป็นแน่เชียวเพคะ
สุวรรณหงส์ - โธ่ พี่จะทิ้งน้องอย่างไรได้ น้องคือชีวิตของพี่ เพียงแต่จะห่างน้อง
ออกไปว่าขานงานเมืองพี่ก็ยังไม่สามารถจะจากน้องออกไปได้ เห็นไหมล่ะน้อง
เกศสุริยงยักษ์ - ชื่นใจของน้อง ทูลกระหม่อมแก้วช่างดีเหลือเกิน

- พากันไปนั่งบนพระแท่น –



สุวรรณหงส์ - พี่จะต้องอยู่ใกล้กับน้องตลอดไป จะต้องกอดน้องอยู่อย่างนี้ ๆ






๗๙

- กุมภณฑ์ออกเวทีลล่าง –
- ร้องร่ายนอก –

บัดนั้น กุมภณฑ์อสุรากล้าหาญ
ไคลคลามาถึงอุทยาน ขุนมารเข้าเฝ้าภูวไนย

- กุมภณฑ์ขึ้นเวทีบนเข้าเฝ้า นางยักษ์แปลงเห็นตกใจ –
เกศสุริยงยักษ์ – ว้าย ทูลกระหม่อมแก้วเพคะ ยักษ์เพคะ โน่นเพคะ
สุวรรณหงส์ - ไหน ๆ อ๋อ กุมภณฑ์ยังไงน้อง น้องจำไม่ได้หรือ
เกศสุริยงยักษ์ - อ้อ ๆ ๆ อ๋อ ใช่ ๆ อ้าใช่แล้วเพคะ แหมคิดว่าใคร

- ร้องเพลงลิงโลด – มีธุระกังวล (ฮ้าไฮ้) เป็นไฉน

ช้าไยจงแถลง (ฮ้าไฮ้) แจ้งการ

กุมภณฑ์
หรือว่ามีเหตุ (ฮ้าไฮ้) เภทภัย

- ร้องร่ายนอก – กุมภณฑ์ฤทธิไกรใจหาญ

จึงแสร้งทูลภูบาลทันใด
หม่อมแม่เกศสุริยงไปอยู่ไหน
บัดนั้น ทั้งคิดถึงภูวไนยจึงรีบมา
พิศดูท่าทางของนางมาร สุวรรณหงส์ทรงฟังให้กังขา
ข้าตามมาเฝ้าเยี่ยมบาทบงส์ ราชาคิดฉงนสนเท่ห์ใจ
แสนคำนึงคิดถึงอรไท อสุรีไม่เห็นหรือไฉน

เมื่อนั้น
สดับถ้อยพาทีอสุรา
(ทอด) จึงตรัสว่าร้อยช่างนั่งอยู่อยู่ที่








๘๐

- เจรจา –



สุวรรณหงส์ – เอ๊ะ กุมภณฑ์ที่พี่เป็นอะไรไปนะ
กุมภณฑ์ - ทำไมหรือพะย่ะค่ะ
สุวรรณหงส์ - เมื่อตะกี้พี่ถามถึงใคร
กุมภณฑ์ - หม่อมแม่เกศสุริยงพะย่ะค่ะ ประทับอยู่ที่ไหนล่ะพะย่ะค่ะ
สุวรรณหงส์ - เอ๊ะ นี่พี่เป็นอะไรไป ก็น้องเกศสุริยงนั่งอยู่นี่ยังไงล่ะ อะไร ปีนี้แก่เฒ่าจนถึง
กลับจำน้องเกศสุริยงไม่ได้เชียวหรือ
กุมภณฑ์ - ไหน พะย่ะค่ะ ไหน หม่อมแม่เกศสุริยงอยู่ไหน
สุวรรณหงส์ - ก็นั่งอยู่นี่ไงล่ะ เอ๊ะ นี่เป็นยังไงกัน พี่เป็นอะไรไปนี่

- ร้องร่ายนอก (ต่อ) –

จึงตรัสว่าร้อยชั่งนั่งอยู่นี่ อสุรีไม่เห็นหรือไฉน

กุมภณฑ์ส่ายหน้าเป็นเลศนัย ทรงชัยยิ่งพะวงสงกา

แล้วตรัสบอกมเหสีนิรมล บัดนี้กุมภณฑ์เข้ามาหา

เหตุใดไม่ถักอสุรา หรือแปลกหน้าขุนยักษ์ไม่ทักทาย

บัดนั้น นางมารตกใจวับกระสับกระส่าย

เกรงกุมภณฑ์รู้กลจำแลงกาย ทั้งกลัวพระโฉมฉายจะแคลงใจ

แข็งใจผิดผันหันหน้ามา อ้อมแอ้มเจรจาปราศรัย

ท่าทางเขินเคอะเซอะไป แล้วแสร้งถามไถ่ถึงบุรี

(ทอด) ถามถึงสมบัติพัสกล ช้างม้ารี้พลและเสือสีห์









๘๑

- เจรจา –



เกศสุริยงยักษ์ – พี่......อ้า
กุมภณฑ์ – กุมภณฑ์จ้ะ ฉันชื่อกุมภณฑ์
เกศสุริยงยักษ์ - อ้อ ๆ พี่กุมภณฑ์ อ้า พี่อยู่ที่เมืองน่ะสบายดีหรือ
กุมภณฑ์ – เมืองอะไรจ๊ะ
เกศสุริยงยักษ์ – ก็เมืองที่พี่อยู่น่ะซี อ้า... เมือง ...
สุวรรณหงส์ – เมืองมัตตังน้อง
เกศสุริยงยักษ์ - เออ นั้นแหละเมืองมัตตังมัตแตงอะไรนั้นแหละ พี่อยู่สบายดีหรือ
กุมภณฑ์ - จ้ะ ฉันอยู่สบายดีจ้ะ (แฮร่ ๆ)
เกสสุริยงยักษ์ – แล้วพระเจ้าแผ่นดินกับพระราชวงศ์ล่ะ แก่อยู่เย็นเป็นสุข อ้วนหมีพลีมันดี
หรือ ฝนฟ้าตกต้องตามฤดูกาลหรือเปล่า
กุมภณฑ์ – เอ๊า นี่ข้าไม่เป็นทูตนะ
เกศสุริยงยักษ์ - อ้อ ๆ จริงแหละ ขอโทษข้าลืมไป อ้า ... แล้วสมบัติพัสกลล่ะพี่
สุวรรณหงส์ - พัสถานน้อง
เกศสุริยงยักษ์ – นั้นแหละเพคะ อุดมสมบูรณ์ดีหรือพี่
กุมภณฑ์ - จ้า อุดมดีจ้ะ
เกศสุริยงยักษ์ – แล้วช้างม้าผู้คนละ สุขสบายดีหรือ
กุมภณฑ์ – แหม อ้วน ๆ ดีทั้งนั้นแหละ ลูกวัวขนาดตัวละคำยังงี้ละมีเป็นฝูง ๆ เชียว
เกศสุริยงยักษ์ - เรอะ พี่ ทำไมพี่ไม่เอาฝากน้องบ้างล่ะ เอ๊ย อ้า ...
สุวรรณหงส์ - ทำไมถามเขาอย่างงั้นล่ะน้องรัก หรือเห็นว่าเขาเป็นยักษ์เป็นมาร
เกศสุริยงยักษ์ - เพคะ น้องล้อกุมภณฑ์เล่นนน่ะเพคะ









๘๒

- ร้องร่ายนอก –

ถามถึงสมบัติพัสก ช้างม้ารี้พลและเสือสีห์

นางสวรรค์ความถามได้แต่เท่านี้ ยักษิณีอึ้งอั้นหวั่นหทัย

- ร้องเพลงจีนขายอ้อย –

บัดนั้น กุมภณฑ์เห็นมั่นคงไม่สงสัย

จึงทูลพระสุวรรณหงส์ทรงชัย นางคนนี้มิใช่สุริยง

ผีเสื้อน้ำจำแลงแปลงปลอมมา พระผ่านฟ้าอย่าได้ไหลหลง

จงประหารชีวิตให้ปลิดปลง ขอพระองค์ทราบเบื้องบทมาลย์

- เจรจา –

เกศสุริยงยักษ์ - ไม่จิ๊ง ไม่จริง ทูลกระหม่อมแก้วพระองค์อย่าทรงเชื่อ

พิโรธนัก - ร้องศัพทัย – ทรงศักดิ์ฟังคำร่ำขาน
เหม่อ้ายขุนมาร - รื้อ – ใจพาลสิ้นดี
มึงมาหมิ่นองค์ สุริยงมเหสี
โทษถึงชีวี ต้องม้วนมรณา
ใจมึงคิดคด เป็นกบถต่อข้า
มึงนี้ชั่วช้า สุดหาเทียมทัน

พระผ่านฟ้า ใช่ตัวข้าโหยกเหยกเสกสรร
ที่จริงแจ่มจันทร์ ใช่เกศสุริยง









๘๓

โปรดเชื่อคำข้า - รื้อ – อย่าได้ไหลหลง
น้องเกศสุริยง อยู่นอกพารา
นี่ยักษ์แปลงกาย ดุร้ายนักหนา
โปรดเชื่อคำข้า เถิดพระภูวไนย

ฟังว่า ราชายิ่งโกรธพิโรธใหญ่
ชะชะช่างกระไร นะไอ้กุมภณฑ์
มึงว่านี่นางมาร คิดอ่านปลอมตน
ส่วนเจ้านฤมล อยู่นอกพารา
จงไปพาสุริยง ตรงมาหาข้า
หากไม่ได้มา มึงจะบรรลัย

- เจรา-



สุวรรณหงส์ - ไป เจ้ากุมภณฑ์ มึงว่านางนี้ไม่ใช่เกศสุริยงเมียของข้า จงไปพาเกศสุริยงตัวจริง
ของมึงมาให้เป็นประจักษ์ หากไม่ได้มาจะฆ่ามึงให้บรรลัย

- ร้องร่ายนอก – กุมภณฑ์เคารพนบไว้

โปรดได้คอยรับพระชายา

บัดนั้น เข้ามาเฝ้าองค์พะทรงหล้า
แล้วทูลว่าข้าแต่ภูวไนย ออกไปพาโฉมเฉลาเข้ามาพลัน
ข้าจะไปพาเกศสุริยง
ทูลพลางทางถวายบังคมลา

- ปี่ พาทย์ทำเพลงท้ายปฐม –









๘๔

-กุมภณฑ์เข้าไปหลืบไป –
- เจรจา –

เกศสุริยง - ทูลกระหม่อมแก้ว เกิดเหตุไม่ดีขึ้นแล้วละเพคะพระเจ้าพี่ คำกุมภณฑ์อสุรีล้วนแต่
เหลวไหลทูลกระหม่อมอย่าใด้สนพระทัยให้ป่วยการ อันกุมภณฑ์ขุนมารมันใจคด
พระทวงยศอย่าระแวงแคลงวิญญาณ์เรากลับเข้าตำหนักกันดีกว่าเพคะ
สุวรรณหงส์ - แม่คุณ คนดีของพี่อย่าตกใจ อ้ายกุมภณฑ์มันเหลวไหลน้ำใจพาล
ยักษ์มารที่ไหนกันจำแลงมาสุริยงย้องรักเห็นอยู่กับตาพี่ไม่สงสัย ประเดี๋ยวเถอะมันขืนกลับมา
พี่จะฆ่าเสียให้ตาย น้องคอยดูแล้วกัน

- กุมภณฑ์พาเกศสุริยงตัวจริงกับม้าออกเวทีล่าง –

-ปี่ พาทย์ทำเพลงวิสันดาตัดชั้นเดียว –

- ร้องเพลงวิสันดาชั้นเดียว –




ครั้นเกศสุริยงกับม้าต้น จรดลมาถึงสวนขวัญ

กุมภณฑ์จึงบอกกับแจ่มจันทร์ อย่าเพ่อให้ทรงธรรม์ได้เห็นพักตร์

แล้วจึงชวนพญาอัศดร บทจรเฝ้าพระทรงศักดิ์

- กุมภณฑ์พาเกศสุริยงและม้าขึ้นเวที เกศสุริยงเข้าแฝงกายในสวน –

แสร้งหัวร่อนต่อกระซิกคิกคัก แล้วขุนยักษ์แสร้งถามภูวไนย

- พูด – ยังจำพาชีได้หรือไม่
พระพันปี เอออะไรเพ่งมองจ้องตะลึง
อัสดรตัวนี้นี่ของใคร ทำไมทรงเงียบไปเหมือนใบ้บึ้ง
ไหนเล่าจ้ะพระชายาสุริยง จะได้ตึงมาตบให้เจียนตาย
ไยไม่สรรค์มารยาว่าเอ็ดอึง














๘๕

- เจรจา –



เกศสุริยงยักษ์ – ว้ายทูลกระหม่อมแก้ว ช่วยด้วยเพคะ เจ้ายักษ์มันจะตบน้อง
โอย น้องกลัวเพคะ
ม้า - อุ้ย ๆ ๆ แหม ๆ น่าเอ็นดูจริง
สุวรรณหงส์ - เหม่ เจ้ากุมภณฑ์ เจ้าม้า มึงบังอาจยังไงจะมาตบหน้าน้องเกศสุริยงเมียค้า
ม้า – โธ่ พระผ่านฟ้า นั่นมันหม่อมแม่เกศสุริยงเสียเมื่อไร มันคืออีนางผีเสื้อน้ำ ปลอมกายมา
จากวารีลึก รูปร่างมันโตใหญ่บึ้กทึ่งยังกะท่อนซุก วันดีคืนดีมันจะกลืนภูวไนย
เข้าไปในพุงนะพะย่ะค่ะ
สุวรรณหงส์ - เหม่ เจ้าทั้งสองนี่ช่างบังอาจ ชั่วชาติไม่มีดี ไป จงออกไปจากที่นี่เสียไว ๆ ขืน
ชักช้าข้าจะบรรลัยทั้งสองคน
กุมภณฑ์ - โธ่ พระภูวดลไยหลงใหล นั่นน่ะมันยักษ์จัญไรหรอกพะย่ะค่ะ ไม่ใช่เกศสุริยง
เกศสุริยงยักษ์ - อย่าทรงเชื่อเพคะ ทูลกระหม่อมแก้ว โอย ๆ เมียปวดศรีษะจะตายแล้วละเพคะ
โอย ...
สุวรรณหงส์ - โถ ๆ คนดีของพี่ ไหน ๆ ปวดที่ตรงไหน
เกสสุริยงยักษ์ - ตรงนี้เพคะ โอย ทูลกระหม่อมแก้ว กุมภณฑ์จะฆ่าเมียอีกแล้วเพคะ
สุวรรณหงส์ – ได้ซีพะย่ะค่ะ อยู่ในอุทยานนี่แล้ว

- ร้องร่ายนอก –




ว่าพลางเชิญเกศสุริยง ให้เข้ามาเฝ้าองค์พระฤาสาย

สุวรรณหงส์เห็นหน้านัยน์ตาลาย พิศขวาพิศซ้ายละม้ายกัน

บัดนั้น ผีเสื้อน้ำรูปนิมิตจิตประหวั่น

เห็นสุริยงทรามวัยในให้งกงัน พรั่นพรั่นหวั่นใจใช่พอดี

ม้าต้นกับกุมภณฑ์สังเกตการ เห็นนางมารลุกลนอยู่บนที่

ต่างตนสมใจเห็นได้ดี หลอกล้อยักษิณีให้ลนลาน











๘๖

- เจรจาเล่นตะโพน –

กุมภณฑ์ - เอ้า แยกเคี้ยว
เกศสุริยงยักษ์ – (กระโดดขึ้นลงเล่นกับกุมภณฑ์) เอ้า แยกเขี้ยว
กุมภณฑ์ - เอ้า เคี้ยวฟัน
เกศสุริยงยักษ์ - เอ้า เคี้ยวฟัน
กุมภณฑ์ - ลุกขึ้นยืนยัน ออกท่านางมาร (สุริยงยักษ์ร้องและรำตามกุมภณฑ์)
สุวรรณหงส์ - น้องเกศสุริยง
เกศสุริยงยักษ์ - เพคะ (กระโดดขึ้นเตียง) โอย ทูลกระหม่อมแก้ว กุมภรฑ์มันล้อน้องเรื่อยเชียว
เพคะ
สุวรรณหงส์ - เหม่ อ้ายกุมภณฑ์ทำไมมาล้อเลียนกู
ม้า – (ร้องทำนองหนังตะลุงล้อนางยักษ์อีกข้างหนึ่ง) อ๊อ ... ออ ... อ๊อ ... เอ่องเงย โจ๊ะ ขลุก
ขลุก ๆ ๆพอรุ่งแจ้งแสงทองนกกาเหว่าเร่าร้องกึกก้องวนา นางมารจำแลงแปลงเป็นสุริยง ลวง
พระสุวรรณหงส์พะวงเสน่หา อ๊อ ..ออ. .อ๊อ
(นางยักษ์ลงจากเตียงรำตามม้าร้อง)
สุวรรณหงส์ – น้องเกศสุริยงษ์
เกศสุริยงยักษ์ - เพคะ (กระโดดกลับขึ้นบนเตียง) เมียปวดเหมื่อยอีกแล้วละเพคะ ช่วยด้วยซี
เพคะ
สุวรรณหงส์ - โถ ไหน ๆ น้อง ปวดเมื่อยตรงไหน
เกศสุริยงยักษ์ - ตรงแก้มนี่เพคะ
สุวรรณหงส์ - เอ้า (จูบ) ค่อยังชั่วหรือยัง
เกศสุริยงยักษ์ – หายเป็นปิดทิ้งเชียวเพคะ

- ร้องเพลงแขกอะหวัง –

เมื่อนั้น เกศสุริยงเคืองใจดังไฟผลาญ

กระทืบบาทตวาดมาว่านางมาร ช่างหน้าด้านสิ้นดีไม่มีอาย

กอดกกผัวเขาเอาซึ่งหน้า เขามาตามถึงนี่ไม่หนีหาย

ยังซ้ำสรรค์ปั้ นเล่ห์เพทุบาย ตัณหาตาลายใจกาลี




๘๗

-ร้องเพลงร่ายนอก –

บัดนั้น นางจำแลงแค้นใจดังไฟจี้

ลุกถลันชี้หน้าแล้วพาที อย่าอวดดีปากกล้าจะเจ็บตัว

เป็นหญิงเถือนจากไหนก็ไม่รู้ ดูเอาเถิดจู่จู่มาตู่ผัว

มาว่าเล่นครี้นเครงไม่เกรงกลัว น้ำใจชั่วสุดจะสรรค์พรรณนา

(ทอด) แสนพิโรธโกรธจัดจนลืมกาย คำรามร้องปองหมายจะเข่นฆ่า

- เจรจา – คำรามร้องปองหมายจะเข่นฆ่า

ไม่รอรั้งตั้งท่าจะฆ่าฟัน

เกศสุริยงยักษ์ – นางคนนี้นี่ประเดี๋ยวแม่...
เกศสุริยง - ว้ายกุมภณฑ์ช่วยด้วย
กุมภณฑ์ - เหม่ อียักษ์
เกศสุริยงยักษ์ - ว้าย ทูลกระหม่อมแก้ว
สุวรรณหงส์ - พี่ม้า ช่วยข้าด้วย
ม้า - ฮี้ (ทุกคนตกใจ)

-ร้องร่ายนอก (ต่อ) –
แสนพิโรธโกรธจัดจนลืมกาย
แล้วผลุดลุกกะลึ่งถลึงตา

- ร้องเพลงเขมรปากท่อชั้นเดียว –




บัดนั้น กุมภณฑ์เคืองขุ่นหุนหัน

ขุนยักษ์ชักกระบองเข้าป้องกัน ตวาดลั่นว่าเหม่อีใจพาล

ปลอมแปลงมาแย่งสามีเขา ยังจะเอาอำนาจมาประหาร

ช่างชั่วช้ากาลีอีนางมาร กูจะผลาญให้ม้วยมรณา















๘๘

- ร้องเพลงนางครวญชั้นเดียว-




บัดนั้น นางจำแลงงันงกตกประหม่า

ความกลัวกุมภณฑ์อสุรา มนตราเสื่อมคลายเป็นมาร

- ปี่ พาทย์ทำเพลงรัวแล้วเชิด –

- นางเกศสุริยงยักษ์ กลายเป็นนางผีเสื้อน้ำออกวิ่งหนี –

- สุวรรณหงส์ นางเกศสุริยงตกตะลึง –

- ร้องเพลงร่ายนอก –




กุมภณฑ์โผนจับยักษิณี พาชีเข้าช่วยด้วยอาจหาญ

พามาเฝ้าองค์พระภูบาล นางมารตัวสั่นพรั่นฤดี

เมื่อนั้น องค์พระสุวรรณหงส์ทรงศรี

จึงตรัสแก่กุมภณฑ์และพาชี พี่นี้มรคุณเป็นพ้นไป

เดิมทีมิได้รู้ว่าเป็นยักษ์ จึงผูกจิตคิดรักหลงใหล

แล้วหวนคิดขัดแค้นแน่นหทัย ภูวไนยสั่งกุมภณฑ์และพาชี

พี่จงพาอียักษ์ร้ายในอุบาทว์ ไปพิฆาตให้มลายกลายเป็นผี

ที่หาดทรายชายฝั่ งชลธี แทบที่อาศัยของนางมาร

๘๙

บัดนั้น -ร้องเพลงบรเทศ –
น้อมคำนับรับราชโองการ

ม้าต้นกับกุมภณฑ์ใจหาญ
ฉุดนางยักษ์ไปผลาญชีวาลัย

- พี่พาทย์รับ –

- กุมภณฑ์กับม้าฉุดนางผีเสื้อน้ำเข้าโรง

- สุวรรณหงส์จับมือนางเกศสุริยง นางเกศสุริยงสะบัดมือ –

- ร้องเพลงโอ้โลม –







น้องรัก จะค้อนควักโกรธขึ้นไปถึงไหน

พี่หลงเล่ห์นางจำแลงไม่แจ้งใจ จึงทำให้นวลน้องหมองฤดี

พี่แสนรักนวลละอองน้องแก้ว ผิดไปแล้วโปรดให้อภัยพี่

ขอเชิญยอดพธูคู่ชีวี ไปปราสาทมณีกับพี่ยา

- ปี่ พาทย์ทำเพลงเร็ว –
- พระสุวรรณหงส์พาเกศสุริยงออกจากตำหนักสวน –

- ปิดม่าน –
- จบการแสดง -

๙๐

าค

ภผนวก

๙๑

ดีโอการแสดง
เรื่อง สวุรรณหงส์

วิ ตอน กุมภณฑ์ถวายม้า

๙๒

อ้ างอิง
เกศสุริยง./(4/ธันวาคม/2553)./ ละครนอกสุวรรณหงส์ ตอนกุมภณฑ์ถวายม้า./
bloggang ./https://www.bloggang.com/m/viewdiary.

กองการสังคีต กรมศิลปากร./(2502)./สุวรรณหงส์ ตอน กุมภณฑ์ถวายม้า./
(ม.ป.ท.)./http://digital.nlt.go.th/items/show

๙๓