Excretory system

Excretory
system

Piyapong thongpratheang
M.5/8 No.28

Pelvis (กรวยไต)

• เป็นอวยั วะท่ีมีลกั ษณะเป็นโพรง เป็นสว่ นตอ่ กบั ทอ่ ไต
• ทำหนำ้ ท่ี รองรบั นำ้ ปัสสำวะท่ีกรองแลว้ จำกเซลลข์ องไต จำกนนั้ จงึ นำสง่ ไปท่ีทอ่ ไต

Urinary bladder (กระเพาะปัสสาวะ)

• เป็นอวยั วะท่ีมีรูปรำ่ งคลำ้ ยบอลลนู อย่หู ลงั กระดกู หวั หน่ำวภำยในองุ้ เชิงกรำนดำ้ นหนำ้ มดลกู ของผหู้ ญิง และจะ
อยดู่ ำ้ นหนำ้ ท่อทวำรหนกั ของผชู้ ำย

• ทำหนำ้ ท่ี กกั เก็บปัสสำวะไดป้ ระมำณ 350-500 มิลลิลติ ร ผนงั กระเพำะปัสสำวะส่วนใหญ่ประกอบกดว้ ย
กลำ้ มเนือ้ เรยี บ เม่ือในกระเพำะปัสสำวะมีปัสสำวะเพ่ิมมำกขนึ้ ผนงั กระเพำะปัสสำวะจะเรม่ิ บีบตวั เพ่ือขบั
ปัสสำวะใหไ้ หลออกมำทำงหลอดปัสสำวะ

Posterior pituitary gland (ต่อมใต้สมองส่วนหลงั )

• เจรญิ มำจำกเนือ้ เย่ือประสำท ตอ่ มใตส้ มองสว่ นหลงั เป็นท่ีเก็บฮอรโ์ มนสองชนิดท่ีหล่งั จำกของใยประสำทแอกซอน
(axon) ของนิวโรซคี รที อรเี ซลลท์ ่ีตวั เซลลอ์ ยทู่ ่ีสมองสว่ นไฮโพทำลำมสั ฮอรโ์ มนจะเคล่อื นท่ีตำมเสน้ ประสำทแอก
ซอนและมำเก็บไวท้ ่ีตอ่ มใตส้ มองสว่ นหลงั

Kideny (ไต)

• อวยั วะภำคใน มีรูปรำ่ งคลำ้ ยถ่วั มีอยู่ 2 ขำ้ ง อยบู่ รเิ วณกระดกู ซ่โี ครงซง่ึ อยเู่ หนือบรเิ วณเอว และถำ้ ไตเกิดควำม
เสยี หำย ก็จะสง่ ผลตอ่ ระบบตำ่ งๆในรำ่ งกำยรวำมทงั้ ทำใหเ้ กิดอำกำรป่วย โดยโรคไตท่ีพบไดบ้ อ่ ยครงั้ ไดแ้ ก่ ไต
วำย ไตอกั เสบ กรวยไตอกั เสบ รวมทงั้ น่ิวในไต

• ทำหนำ้ ท่ี ทำหนำ้ ท่ีคดั กรองสำรอำหำรตำ่ งๆภำยในเลอื ด เพ่ือมอบใหร้ ำ่ งกำยพรอ้ มนำกลบั ไปใชป้ ระโยชน์ อีกทงั้
ยงั มีหนำ้ ท่ีขบั นำ้ สว่ นเกิน หรอื ของเสยี ออกจำกเลอื ด ไหลทิง้ ทำงปัสสำวะ

Proximal convoluted tubule (ท่ อขดส่ วนต้ น)

• เ ป็ น บ ริ เ ว ณ ที่ มี ก ำ ร ดู ด ข อ ง เ ห ล ว แ ล ะ ส ำ ร ต่ ำ ง ๆ ก ลั บ ม ำ ก ที่ สุ ด
• ทำ ห น้ ำ ที่ ดู ด ก ลั บ ส ำ ร ที่ มี ป ร ะ โ ย ช น์ ก ลั บ สู่ ก ร ะ แ ส เ ลื อ ด เ ช่ น ก ลู โ ค ส ก ร ด อ ะ มิ โ น แ ล ะ แ ร่ ธ ำ ตุ ต่ ำ ง ๆ ( H C O - 3 n a + K + c i -

Distal convolute d tubule (ท่ อขดส่ วน ปลาย )

• ทำ ห น้ ำ ท่ี เ ป ล่ี ย น แ ป ล ง ข อ ง เ ห ล ว ท่ี ก ร อ ง ไ ด้ ใ ห้ เ ป็ น ปั ส ส ำ ว ะ โ ด ย ก ำ ร ดู ด ก ลั บ ข อ ง ส ำ ร เ ช่ น โ ซ เ ดี ย ม ค ล อ ด ไ ร ด์
ไ อ อ อ น แ ล ะ นำ้ เ ข้ ำ สู้ เ ลื อ ด แ ล ะ ขั บ ไ ฮ โ ด ร เ จ น ไ อ อ อ น อ อ อ ก ม ำ เ พ่ื อ ป รั บ p h แ ล ะ ค ว ำ ม เ ข้ ม ข้ น ข อ ง ปั ส ส ำ ว ะ ใ ห้
เ ห ม ำ ะ ส ม โ ด ย ท่ี ป ล ำ ย ข อ ง ท่ อ นี้ ห ล ำ ย ๆ ท่ อ จ ะ เ ปิ ด อ อ ก ที่ ท่ อ ร ว ม ( c o l l e b t i n g d u c t ) แ ล้ ว อ อ ก สู่ ก ร ว ย ไ ต

Ureter (ท่อไต)

• มีสองขำ้ ง เป็นท่อเกิดจำกใยกลำ้ มเนือ้ เรยี บซ่งึ ลำเลียงปัสสำวะจำกไตส่กู ระเพำะปัสสำวะในผู้ใหญ่ ท่อไตปกติ
ยำว 25-30 เซนติเมตร และมีเสน้ ผ่ำนศนู ยก์ ลำงประมำณ 3-4 มิลลิเมตร ในทำงมิญขวิทยำ ท่อไตมีเนือ้ เย่ีอบุ
ผิวชนิดแปรเปล่ียนและชนั้ กลำ้ มเนือ้ เรียบเพ่ิมในสำมเพ่ือชว่ ยบีบรูด

• ทำหนำ้ ท่ีลำเลียงของเหลวลงไปส่กู ระเพำะปัสสำวะ

Urethra (ท่ อปั สสาวะ)

• เป็นทอ่ ตอ่ จำกกระเพำะปัสสำวะ
• ทำหนำ้ ท่ี ทำหนำ้ ท่ีเป็นทำงผำ่ นของปัสสำวะจำกกระเพำะปัสสำวะออกสนู่ อกรำ่ งกำย ทอ่ ปัสสำวะของผชู้ ำยจะ

ยำวกวำ่ ผหู้ ญิงและไม่แยกจำกอวยั วะเพศดงั นนั้ ระบบทำงเดนิ ปัสสำวะจงึ มกั เก่ียวพนั และครอบคลมุ ไปถึงรรบบ
สบื พนั ธเุ์ พศชำยดว้ ย

Hypothalamus (ไฮโพทาลามัส)

• เป็นสว่ นท่ีอยดู่ ำ้ นลำ่ งของสมองสว่ นหนำ้ ท่ีย่ืนมำตดิ ตอ่ กบั ตอ่ มใตส้ มอง (pituitary gland) เซลลป์ ระสำทของสมองบรเิ วณนี้
สว่ นมำก

• ทำหนำ้ ท่ีสรำ้ งฮอรโ์ มนประสำทหลำยชนิดซง่ึ ควบคมุ กำรสรำ้ งฮอรโ์ มนจำกตอ่ มใตส้ มองไฮโพทำลำมสั ทำหนำ้ ท่ีสำคญั คอื เป็นศนู ย์
ควบคมุ อณุ หภมู ิของรำ่ งกำย กำรนอนหลบั กำรเตน้ ของหวั ใจ ควำมดนั เลือด ควำมหิว ควำมอ่ิม นอกจำกนีย้ งั มีหนำ้ ท่ีเป็นศนู ยค์ วบคมุ
อำรมณแ์ ละควำมรูส้ กึ ตำ่ งๆ เชน่ โศกเศรำ้ ดีใจ ควำมรูส้ กึ ทำงเพศ

Kidney Stones (น่ิวในไต)

• คอื โรคท่ีเกิดจำกแรธ่ ำตแุ ข็งชนิดตำ่ งๆ ท่ีรวมตวั กนั เป็นก่อนกอ้ นน่ิวมีชนิดและขนำดท่ีแตกตำ่ งกนั ไป โดยมกั เกิดขนึ้
บรเิ วณไตแตพ่ บไดต้ ลอดระบบทำงเดินปัสสำวะและมีโอกำศเกิดไดส้ งู หำกปัสสำวะมีควำมเขม้ ขน้ จนแรธ่ ำตตุ ่ำงๆ
ตกตะกอนจบั ตวั เป็นน่ิวน่ิวในไตอำจสรำ้ งควำมเจ็บปวดทรมำณใหผ้ ปู้ ่วยไดอ้ ย่ำงมำก