qgis_manual

หนา้ 51

3. เมือ่ สง่ ออกสาเร็จ ไฟล์ CSV ที่ส่งออกจะปรากฏในโฟลเดอร์ที่บนั ทึกไว้ D:/basemap/train

4. เมื่อเปิดดูไฟล์ CSV ทสี่ ่งออกข้อมลู จากโปรแกรม qgis

คมู่ อื การใชง้ านโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จัดทาโดย กองสารสนเทศภมู ิศาสตร์ สานักยุทธศาสตรแ์ ละประเมินผล

หน้า 52

การนา้ เขา้ ข้อมลู จาก MS Excel มายังชนั้ ข้อมูล นาเข้าข้อมูลหาบเร่แผลงลอยในช้นั ขอ้ มลู district
1. จัดเตรยี มข้อมูลสาหรับการนาเข้า ตามตวั อย่างเป็นข้อมูลผู้ค้าหาบเร่แผงลอยในกทม. พิมพ์ข้อมูลนี้

ลงในตาราง Excel ที่ได้ส่งออกข้อมูลจากตัวอย่างก่อนหน้า ไฟล์ district.csv และลบคอลัมน์ให้เหลือแค่

dcode dname

จ้านวนผู้ค้าหาบเร่ - แผงลอยของกรงุ เทพมหานคร จ้าแนกตามสา้ นักงานเขต พ.ศ. 2558

สา้ นกั งานเขต จ้านวนจุด จา้ นวนผู้คา้ ส้านักงานเขต จ้านวนจดุ จ้านวนผ้คู ้า
(จุด) (ราย) (จุด) (ราย)

คลองเตย 26 702 บึงกมุ่ 10 86

คลองสาน 25 895 ปทมุ วนั 18 538

คลองสามวา 0 0 ประเวศ 3 104

คนั นายาว 3 30 ปอ้ มปราบศัตรพู ่าย 52 451

จตุจกั ร 8 551 พญาไท 33 808

จอมทอง 4 50 พระโขนง 4 75

ดอนเมอื ง 8 75 พระนคร 17 1657

ดนิ แดง 18 771 ภาษเี จรญิ 19 329

ดสุ ติ 35 1078 มนี บุรี 2 55

ตลงิ่ ชัน 1 10 ยานนาวา 13 317

ทวีวฒั นา 2 73 ราชเทวี 37 1330

ทงุ่ ครุ 3 52 ราษฎรบ์ รู ณะ 12 250

ธนบรุ ี 33 744 ลาดกระบงั 00

บางกอกนอ้ ย 20 1126 ลาดพรา้ ว 4 71

บางกอกใหญ่ 2 182 วงั ทองหลาง 2 159

บางกะปิ 13 499 วฒั นา 38 690

บางขุนเทียน 6 166 สวนหลวง 4 148

บางเขน 16 220 สะพานสงู 00

บางคอแหลม 16 249 สมั พนั ธวงศ์ 7 631

บางแค 11 893 สาทร 22 804

บางซือ่ 11 512 สายไหม 1 105

บางนา 7 368 หนองแขม 11 635

บางบอน 9 150 หนองจอก 1 23

บางพลัด 16 505 หลกั สี่ 1 19

บางรกั 11 350 ห้วยขวาง 19 191

แหลง่ ข้อมลู : กองตรวจและปฏบิ ตั ิการพน้ื ท่ี 1 สานกั เทศกิจ

หมายเหตุ : ขอ้ มูล ณ เดือนธนั วาคม 2558

คู่มือการใช้งานโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จัดทาโดย กองสารสนเทศภมู ศิ าสตร์ สานักยทุ ธศาสตร์และประเมนิ ผล

หน้า 53

ไฟล์ Excel ที่คียข์ ้อมูลเรียบร้อยแล้ว โดยลบ dname ออกเน่ืองจากชั้นข้อมูล district.shp มอี ยู่แล้ว จากนั้น
ให้บนั ทกึ ไฟล์เปน็ Stall.csv

2. เตรียมช้ันข้อมลู district ทจ่ี ะทาการนาเขา้ ข้อมลู และไฟล์ Stall.csv

คมู่ อื การใชง้ านโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จัดทาโดย กองสารสนเทศภมู ิศาสตร์ สานกั ยุทธศาสตรแ์ ละประเมินผล

หน้า 54

3. นาเข้าข้อมูลโดยคลิกขวาที่ข้ันข้อมูล district เลือก Properties… แล้วไปที่แถบ Joins จากนั้น
คลกิ เคร่อื งหมายบวก เพ่อื เร่ิมนาเขา้ ขอ้ มูล

4. โปรแกรมจะปรากฏหนา้ ต่าง Add Vector Join โดยมขี ้ันตอนดังนี้

(1) เลอื กไฟล์ CSV ท่ีเตรียมไว้ stall
(2) ชอ่ ง Join field เลือกฟิลด์ทใี่ ชเ้ ชื่อมโยงกัน เลือก dcode
(3) ชอ่ ง Target field เลือกฟิลด์ท่ีใช้เชื่อมโยงกัน เลอื ก dcode
(4) เมือ่ เลือกเสร็จแลว้ คลกิ OK เพอ่ื ยืนยนั การทางาน

คูม่ ือการใชง้ านโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จดั ทาโดย กองสารสนเทศภมู ิศาสตร์ สานกั ยทุ ธศาสตร์และประเมนิ ผล

หน้า 55

4. ผลท่ไี ด้ ชัน้ ขอ้ มูล district ถกู เช่อื มโยงกับข้อมูลไฟล์ stall.csv สงั เกตได้โดยคลิกขวาเลอื ก
Attribute Table จะเหน็ ว่ามีฟลิ ดช์ ื่อ stall_num และ stall_num_saller เป็นขอ้ มูลท่ีถกู รวมเข้ากับช้ัน
ขอ้ มูล district

แบบฝกึ หดั การน้าเขา้ ข้อมูลจาก MS Excel มายงั ช้นั ข้อมลู
1. นาข้อมลู D:/ basemap/data/moveinmoveout55-58.csv มา join กบั ชน้ั ข้อมูล district.shp
2. นาข้อมูล D:/ basemap/data/age.csv มา join กบั ชนั้ ขอ้ มูล district.shp

คมู่ อื การใช้งานโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จัดทาโดย กองสารสนเทศภมู ิศาสตร์ สานกั ยุทธศาสตรแ์ ละประเมนิ ผล

หนา้ 56

ตารางข้อมูล Attribute Table

แถบเคร่ืองมือจัดการ Attribute (Manage Attribute Toolbar) คือ แถบเครือ่ งมือที่ใช้ในการเพิ่ม ลบ แก้ไข
ค่าใน Attribute แถบเครื่องมือท่ีโปรแกรมได้จัดเตรียมไว้ให้นั้นมีอยู่หลายชุดด้วยกัน โดยคลิกขวาที่ชั้นข้อมูล
district เลอื ก Open Attribute Table หรอื คลิก จะปรากฏหนา้ ต่าง Attribute Table

Toggle editing mode การเปดิ การแก้ไขข้อมูลในตาราง Attribute
Toggle multi edit mode การเปิดโหมดการเพมิ่ Feature ตา่ งๆ ภายใน field
Save Edits การบนั ทึกการแก้ไขข้อมลู ในตาราง Attribute
Reload Table การโหลดตารางใหม่
Add feature การเพิ่มรายการใหม่
Delete select feature การลบรายการทเ่ี ลือก
Cut selected rows to clipboard การตัดข้อมูลข้อมลู ท่ีเกบ็ ไวใ้ น Clipboard
Copy selected rows to clipboard การคดั ลอกข้อมูลที่เกบ็ ไวใ้ น Clipboard
Paste features from clipboard การวางข้อมลู ท่ีเก็บไว้ใน Clipboard
Select feature using an Expression การเลือกลักษณะขอ้ มลู
Select all การเลอื กรายการท้ังหมด
Invert selection การสลับขอ้ มลู รายการท่ีเลือก
Deselect all การยกเลกิ การเลือกทงั้ หมด
Select / Filter feature using form การเลอื ก feature ทจ่ี ะใช้เป็นฟอร์ม
Move selected to top การยา้ ยรายการที่ไปไว้บนสดุ ของตาราง
Pan map to the selected rows การเลอื่ นดูข้อมูลท่เี ลือก
Zoom map to the selected rows การขยายดูข้อมูลทเ่ี ลือก
New field การเพิ่มคอลัมนใ์ นตาราง
Delete field การลบคอลัมนใ์ นตาราง
Open field calculator การเปิดการคานวณค่าใน field
Conditional formatting การเปิดใช้งานรปู แบบตาราง

คูม่ ือการใชง้ านโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จดั ทาโดย กองสารสนเทศภมู ิศาสตร์ สานกั ยทุ ธศาสตร์และประเมินผล

หน้า 57

การแปลงค่าข้อมูลจากข้อความเปน็ ตวั เลข
เมื่อเข้าไปดูคณุ สมบัตชิ ั้นข้อมูล โดยการคลกิ ขวา เลอื ก Properties ไปที่แถบ Sources Fields จะ

สังเกตได้ว่า a60_69,a70-79, a80-89,a90up มชี นดิ ขอ้ มลู เป็น String ซง่ึ ไมส่ ามารถนาไปคานวณได้

1. เลือกชน้ั ขอ้ มูลที่ต้องการจัดการ ในท่นี ีค้ ือชัน้ ข้อมูล district คลิก จะปรากฏหนา้ ต่าง
Attribute Table จากนั้นคลิก เพอ่ื เปิดหน้าตา่ ง Field calculator

ค่มู อื การใชง้ านโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จดั ทาโดย กองสารสนเทศภมู ศิ าสตร์ สานกั ยทุ ธศาสตร์และประเมินผล

หน้า 58

2. โปรแกรมจะปรากฏหน้าต่าง Field calculator การแปลงชนดิ ข้อมูลมีข้นั ตอนดังน้ี

(1) เลอื ก Create a new field
(2) ตง้ั ชือ่ ฟิลด์ใหม่ท่ชี ่อง Output field name (age_60_69)
(3) เลือกประเภทการจดั เกบ็ ข้อมูลทีช่ อ่ ง Output field type เป็น Whole number (Integer)
(4) ความยาวตัวอกั ษรในการจดั เกบ็ ข้อมลู ทชี่ ่อง Output field length
(5) เลอื ก Fields and Values แลว้ ดับเบลิ้ คลกิ ท่ีฟิลดท์ ี่ต้องการ (age_a60_69)
(6) คลิก OK เพ่ือยืนยันการทางาน

คมู่ ือการใช้งานโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จัดทาโดย กองสารสนเทศภมู ิศาสตร์ สานักยุทธศาสตร์และประเมินผล

หน้า 59

3. เมอ่ื เขา้ ไปดูคุณสมบัติชัน้ ข้อมูล district โดยคลิกขวา เลือก Properties ไปที่แถบ Source Fields
จะสังเกตไดว้ ่ามีฟลิ ด์ใหมช่ อ่ื ว่า age_60_69, age_70-79, age_80-89, age_90up ทีม่ ีชนิดข้อมลู ตัวเลข

การคน้ หาขอ้ มูลใน Attribute
1. ตอ้ งการหาชอ่ื เขตที่มคี าวา่ bang อยูใ่ นฟลิ ด์ dname_e ทาไดโ้ ดยคลกิ Show All Features เลือก

Field Filter เลือกฟิลด์ dname_e

คูม่ อื การใชง้ านโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จัดทาโดย กองสารสนเทศภมู ศิ าสตร์ สานักยุทธศาสตรแ์ ละประเมนิ ผล

หน้า 60

2. เม่ือเลอื กฟลิ ด์เรียบร้อยแล้วจะปรากฏชอ่ งให้พมิ พต์ วั คน้ หา bang ทาเคร่ืองหมายหนา้ ชอ่ ง Case
sensitive แลว้ Enter โปรแกรมจะทาการกรองข้อมูลในตารางทมี่ ีคาว่า bang ในฟิลด์ dname_e ในตวั อยา่ ง
น้ีเจอเพียง 1 Features เทา่ น้ัน คอื เขตลาดกระบัง Lat Krabang

แบบฝึกหดั การค้นหาขอ้ มลู ใน Attribute
ชอ่ื เขตท่ีมีคาวา่ “Thong” ในฟิลด์ dname_e มีจานวน................เขต
ชอ่ื เขตที่มีคาว่า “บาง” ในฟิลด์ dname มีจานวน..................เขต

การค้นหาขอ้ มูลใน Attribute แบบมีเง่อื นไข
1. ในกรณีทีต่ ้องการคน้ หาข้อมลู แบบมีเงื่อนไขสามารถทาไดโ้ ดยคลกิ Show All Features เลอื ก

Advanced Filter (Expression) จะปรากฏหนา้ ต่าง Expression based filter

คมู่ ือการใช้งานโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จัดทาโดย กองสารสนเทศภมู ิศาสตร์ สานกั ยทุ ธศาสตร์และประเมินผล

หนา้ 61

2. ตวั อยา่ งในการค้นหาข้อมูล คือ หาเขตทม่ี ีจานวนประชากรชายมากกวา่ จานวนประชากรหญงิ โดย
การพิมพ์ตัวกรองการค้นหา no_male > no_female แล้วคลกิ OK

3. ผลลัพธ์ท่ีได้จากการค้นหาในตัวอย่างนี้เจอเพียง 1 Features เท่านั้น คือ เขตดุสิต มีจานวน
ประชากรชายมากกวา่ จานวนประชากรหญงิ

แบบฝกึ หัดการค้นหาข้อมูลใน Attribute แบบมีเง่อื นไข
1. เขตทีม่ จี านวนวดั มากกว่า 30 มีจานวน ............. เขต
2. มีเขตไหนบา้ งทมี่ ีจานวนประชากรผสู้ ูงอายุที่มีอายุตั้งแต่ 90 ปีขึ้นไป มากกว่า 50 คน

ค่มู ือการใช้งานโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จดั ทาโดย กองสารสนเทศภมู ศิ าสตร์ สานกั ยุทธศาสตร์และประเมินผล

หนา้ 62

การคา้ นวณตารางข้อมลู ด้วย Field Calculator โดยคลิกที่ Open Field Calculator เพื่อเปดิ ตวั
คานวณคา่ ใน Field โปรแกรมจะปรากฏหน้าต่าง Field calculator โดยมขี ั้นตอนการทางานดงั น้ี

(1) ต้งั ช่ือฟลิ ดใ์ หม่ในชอ่ ง Output field name วา่ population
(2) เลอื กชนิดของข้อมลู ในช่อง Output field type เปน็ Whole number (integer)
(3) เลอื กความกวา้ งของฟิลด์ในชอ่ ง Output field width เป็น 10
(4) พมิ พ์การคานวณ ในตัวอยา่ งนจี้ ะสรา้ งฟิลดใ์ หม่เพ่ือเก็บผลรวมของประชากรชายและหญิง จงึ
พิมพ์การคานวณเป็น no_male + no_female คือประชากรชาย + ประชากรหญงิ
(5) คลกิ OK เพอ่ื ยืนยนั การดาเนนิ การ จะได้ฟลิ ด์ population ใหมท่ เ่ี กดิ จากการบวกกันของ
ฟิลด์ no_male กบั no_female

แบบฝึกหัดการคา้ นวณตารางขอ้ มูลด้วย Field Calculator
คานวณจานวนงบประมาณที่ต้องใช้ในการจ่ายเบ้ียยังชีพของผู้สูงอายุ โดยกาหนดว่าผู้สูงอายุในช่วง

60-69 ปี ได้รับเบ้ียยังชีพ 600 บาท 70-79 ปี ได้รับเบ้ียยังชีพ 700 บาท 80-89 ปี ได้รับเบี้ยยังชีพ 800 บาท
และอายุต้ังแต่ 90 ปีเป็นต้นไปได้รับเบี้ยยังชีพ 1,000 บาท ซ่ึงผลลัพธ์ท่ีได้จากการคานวณให้เก็บไว้ท่ีฟิลด์ใหม่
ชอ่ื amount

คมู่ ือการใช้งานโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จัดทาโดย กองสารสนเทศภมู ศิ าสตร์ สานักยุทธศาสตรแ์ ละประเมินผล

หน้า 63

การสรา้ งข้อมูล Shapefile ใหม่

การสรา้ งชนั้ ข้อมูล Shapefile ซึ่งมี 3 แบบ คือ แบบจดุ (Point) แบบเส้น (Line) และแบบพ้นื ที่รูปปิด
(Polygon) ขนั้ ตอนการสร้างชนั้ ขอ้ มลู (Layer) ในโปรแกรม QGIS สามารถทาไดด้ งั นี้

1. ออกแบบฐานข้อมูลเพื่อสร้างชั้นข้อมลู
2. สรา้ ง Project ใหม่ โดยไปที่ Manu bar Project เลือก New หรอื คลกิ ไอคอน ส่วนToolbar
3. เมอ่ื เปดิ Project ใหมแ่ ลว้ กาหนดคา่ Project Properties โดยไปท่ี Manu bar Project เลือก
Project แล้วเลอื ก Properties

4. ปรากฏหน้าต่าง Project Properties เลอื กแถบ General ต้ังชือ่ Project วา่ New Layer

คู่มอื การใชง้ านโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จัดทาโดย กองสารสนเทศภมู ศิ าสตร์ สานักยุทธศาสตร์และประเมินผล

หนา้ 64

5. กาหนด Coordinate Reference System เลอื กแถบ CRS สามารถดวู ิธกี ารไดจ้ าก หวั ข้อ การ
กาหนดค่าพิกดั ของโครงการ เลือกระบบพิกดั WGS84/UTM zone 47N

6. การตั้งค่า Snaping กอ่ นทาการสรา้ งข้อมูล shapefile ใหมน่ น้ั จะตอ้ งทาการกาหนดคา่ Snap
เพ่อื ใหข้ อ้ มูลมคี วามตอ่ เนื่องกัน โดยคลกิ ทเ่ี มนู Settings คลิกเลอื ก Options ไปทแ่ี ถบ Digitizing ในส่วน
Snapping ทาเครื่องหมายท่ี Enable Snapping by default เพ่อื เปดิ ใช้งาน Snapping ต้ังคา่ ตามตัวอย่างน้ี

คู่มือการใชง้ านโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จัดทาโดย กองสารสนเทศภมู ิศาสตร์ สานกั ยทุ ธศาสตรแ์ ละประเมนิ ผล

หน้า 65

การสรา้ งขอ้ มลู Shapefile แบบจดุ (Point) สามารถดาเนนิ การได้ดงั น้ี

1. เตรียมฐานข้อมลู ทที่ าการออกแบบไว้ตามตัวอยา่ งเป็นการสรา้ งชั้นขอ้ มลู ใหมป่ ระเภทจุด (Point)

เกีย่ วกบั ข้อมลู การใช้ทด่ี นิ (LandUse)

ขอ้ มูลการใช้ทีด่ ิน (LandUse)

ที่ ชอ่ื ฟลิ ด์ ประเภท ความกวา้ ง
10
1 ID (Auto) Integer 100
1
2 Name String

3 Type String

4 Address String 100

5 Tax Real 10,2

2. คลกิ ทีเ่ มนู Layer => Create Layer => New Shapefile Layer… หรอื คลกิ ไอคอน ส่วน
ของ Toolbar เลือก New Shapefile Layer…

คู่มือการใช้งานโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จัดทาโดย กองสารสนเทศภมู ิศาสตร์ สานกั ยทุ ธศาสตร์และประเมินผล

หน้า 66

3. จากน้ันจะปรากฏหน้าต่าง New Vector Layer เพื่อทาการสร้าง Layer ใหม่ มีขน้ั ตอนดงั นี้

(1) คลกิ เพอ่ื ตง้ั ค่าการจัดเกบ็ ในที่นี้ใหเ้ ก็บท่ี D:\basemap\train\LandUse.shp
(2) เลือก File encoding เปน็ แบบ TIS-620
(3) เลือกรูปแบบ Layer ในสว่ นของ Geometry type ให้เลือกแบบ Point
(4) กาหนดระบบพิกัดอ้างองิ ทางภูมิศาสตร์ (CRS) เป็น EPSG:32647,WGS 84/UTM zone 47N
(5) สร้าง Field (Column) ในส่วน New Field พิมพช์ ่ือฟิลด์ท่ชี ่อง Name
(6) เลือกประเภทของฟิลด์ Type จะมี 4 ประเภทคือ Text data เก็บข้อมูลประเภทตัวอักษร
Whole number เก็บข้อมูลประเภทตัวเลขจานวนเต็ม Decimal number เก็บข้อมูลประเภท
ทศนิยม และ Date เก็บขอ้ มูลประเภทวนั ท่ี
(7) กาหนดขนาดการจัดเก็บข้อมลู
(8) หลังจากนั้นคลกิ Add to fields list เพ่อื เพ่มิ fields
(9) เมื่อสรา้ ง fields ครบแลว้ คลิก OK
ในกรณที ี่ต้องการลบ Field ให้นาเมาสไ์ ปวางบน Field ที่ต้องการแลว้ คลิกทป่ี ุม่ Remove fields

คมู่ อื การใช้งานโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จดั ทาโดย กองสารสนเทศภมู ิศาสตร์ สานักยทุ ธศาสตร์และประเมินผล

หนา้ 67

4. จะปรากฏชัน้ ขอ้ มลู ทสี่ ร้างขึน้ ใหมด่ ้านซ้ายมอื

6. จากนัน้ นาเขา้ ข้อมลู แผนที่ฐาน (Base map) เพ่อื ท่จี ะสร้างช้นั ขอ้ มลู ใหม่ เพิ่มชน้ั ขอ้ มูลเชิงภาพ
(Add Raster Layer) เลอื กรูปภาพทตี่ ้องการ จาก Drive D: => basemap => raster => 1018

7. ขยายช้นั ขอ้ มลู Raster ไปยงั ตาแหนง่ ท่ีต้องการ เริม่ ดาเนนิ การนาเขา้ ขอ้ มูลโดยการคลกิ ท่ีปุ่ม
Toggle editing จากนัน้ ก็จะสามารถเร่มิ ทาการนาเขา้ ข้อมูล (Digitize) ไดโ้ ดยสามารถเลือกใชเ้ ครื่องมือ
Digitizing Toolbars

8. นาเขา้ ขอ้ มูล โดยการคลิกทป่ี ุ่ม Add Feature แลว้ คลิกซา้ ยตรงตาแหน่งสถานท่ที ่ีต้องการ จากน้นั
กจ็ ะมีหน้าตา่ งใหใ้ ส่ข้อมูล Feature Attributes เม่อื เสรจ็ เรียบร้อยแล้วใหค้ ลกิ ปุ่ม OK

ค่มู อื การใช้งานโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จัดทาโดย กองสารสนเทศภมู ิศาสตร์ สานักยุทธศาสตรแ์ ละประเมินผล

หนา้ 68

9. เมอ่ื กาหนดจุดครบตามที่ต้องการเรยี บร้อยแล้ว ใหท้ าการ Save จดุ นั้นไว้ โดยการคลกิ ท่ีปุ่ม
Save for Selected Layer(s) และหากต้องการยกเลิกการนาเขา้ ข้อมลู /แกไ้ ขข้อมลู ใหค้ ลกิ ท่ีปุม่ Toggle
Editing อกี คร้ังหนง่ึ

การสรา้ งขอ้ มูล Shapefile แบบเสน้ (Line) สามารถดาเนินการไดด้ ังน้ี

1. เตรียมฐานข้อมลู ทท่ี าการออกแบบไวต้ ามตวั อยา่ งเปน็ การสร้างชัน้ ขอ้ มูลใหมป่ ระเภทแบบเสน้

(Line) เก่ียวกับข้อมูลเส้นทางรถเก็บขยะ (Garbage)

ข้อมูลเส้นทางรถเก็บขยะ (Garbage)

ที่ ชอื่ ฟิลด์ ประเภท ความกว้าง
1 ID (Auto) Integer 10
2 Name String 100
3 Length Integer 5
4 Detail String 100
5 Driver String 80

6 Car_regis String 20

คมู่ อื การใชง้ านโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จัดทาโดย กองสารสนเทศภมู ิศาสตร์ สานกั ยุทธศาสตรแ์ ละประเมินผล

2. คลกิ ท่เี มนู Layer => Create Layer => New Shapefile Layer… หรือคลิกไอคอน หน้า 69
ของ Toolbar เลือก New Shapefile Layer…
ส่วน

3. จากน้ันจะปรากฏหนา้ ต่าง New Vector Layer เพ่อื ทาการสรา้ ง Layer ใหม่ มีขน้ั ตอนดังนี้

คู่มือการใชง้ านโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จดั ทาโดย กองสารสนเทศภมู ศิ าสตร์ สานกั ยทุ ธศาสตร์และประเมนิ ผล

หน้า 70

(1) คลกิ เพือ่ ต้ังคา่ การจดั เก็บในที่นีใ้ หเ้ กบ็ ที่ D:\basemap\train\Garbage.shp
(2) เลือก File encoding เป็นแบบ TIS-620
(3) เลอื กรูปแบบ Layer ในส่วนของ Geometry type ใหเ้ ลือกแบบ Line
(4) กาหนดระบบพกิ ัดอ้างอิงทางภมู ิศาสตร์ (CRS) เป็น EPSG:32647,WGS 84/UTM zone 47N
(5) ทาการสร้าง Field (Column) ในส่วน New Field พมิ พ์ช่อื ฟิลด์ท่ชี ่อง Name
(6) เลือกประเภทของฟิลด์ Type จะมี 4 ประเภทคือ Text data เก็บข้อมูลประเภทตัวอักษร
Whole number เก็บข้อมูลประเภทตัวเลขจานวนเต็ม Decimal number เก็บข้อมูลประเภท
ทศนิยม และ Date เกบ็ ขอ้ มูลประเภทวันที่
(7) กาหนดขนาดการจดั เก็บข้อมลู
(8) หลงั จากน้นั คลกิ Add to fields list เพ่ือเพ่ิม fields
(9) เมื่อสร้าง fields ครบแลว้ คลิก OK
ในกรณที ่ีตอ้ งการลบ Field ให้นาเมาสไ์ ปวางบน Field ท่ตี อ้ งการแล้วคลกิ ทป่ี ุ่ม Remove fields
4. จะปรากฏชน้ั ขอ้ มลู ที่สรา้ งข้นึ ใหม่ดา้ นซ้ายมือ

ค่มู ือการใชง้ านโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จัดทาโดย กองสารสนเทศภมู ิศาสตร์ สานักยทุ ธศาสตรแ์ ละประเมินผล

หน้า 71

5. นาเข้าข้อมูลโดยการคลิกท่ีปุ่ม Toggle editing จากนั้นก็จะสามารถเริ่มนาเข้าข้อมูล (Digitize) ได้
โดยสามารถเลือกใช้เครื่องมือ Digitizing Toolbars คลิกที่ปุ่ม Add Feature แล้วคลิกซ้ายตรงตาแหน่ง
สถานท่ีที่ต้องการ แล้วเล่ือนเส้นไปตามที่ต้องการ เม่ือสิ้นสุดให้คลิกขวา จากนั้นก็จะมีหน้าต่างให้ใส่ข้อมูล
Feature Attributes เมื่อเสรจ็ เรียบรอ้ ยแลว้ ใหค้ ลกิ ป่มุ OK

6. เมอ่ื กาหนดจดุ ครบตามทีต่ ้องการเรยี บร้อยแลว้ ให้ทาการ Save จุดนั้นไว้ โดยการคลกิ ทีป่ ุ่ม
Save for Selected Layer(s) และหากต้องการยกเลิกการนาเข้าข้อมูลคลิกทีป่ ุ่ม Toggle Editing อีกครัง้ หนงึ่

คูม่ ือการใช้งานโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จดั ทาโดย กองสารสนเทศภมู ิศาสตร์ สานกั ยุทธศาสตร์และประเมินผล

หน้า 72

การสร้างข้อมูล Shapefile แบบพื้นท่ีรูปปิด (Polygon) สามารถดาเนินการไดด้ งั นี้

1. เตรียมฐานขอ้ มูลทีท่ าการออกแบบไวต้ ามตวั อยา่ งเป็นการสรา้ งชนั้ ข้อมูลใหม่ประเภทแบบพนื้ ท่รี ปู

ปิด (Polygon) เกย่ี วกับข้อมูลอาคาร (Building)

ข้อมูลอาคาร (Building)

ท่ี ช่อื ฟลิ ด์ ประเภท ความกว้าง
10
1 ID (Auto) Integer 100
1
2 Name String

3 Type String

4 Address String 100

5 Date String 10

2. คลิกท่ีเมนู Layer => Create Layer => New Shapefile Layer… หรือคลิกไอคอน สว่ น
ของ Toolbar เลือก New Shapefile Layer…

คู่มือการใช้งานโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จดั ทาโดย กองสารสนเทศภมู ิศาสตร์ สานกั ยุทธศาสตรแ์ ละประเมินผล

หน้า 73

3. จากนน้ั จะปรากฏหน้าต่าง New Vector Layer เพื่อทาการสรา้ ง Layer ใหม่ มีขั้นตอนดงั น้ี

(1) คลิก เพื่อตัง้ คา่ การจดั เกบ็ ในท่ีนี้ใหเ้ ก็บที่ D:\basemap\train\Building.shp
(2) เลือก File encoding เปน็ แบบ TIS-620
(3) เลอื กรปู แบบ Layer ในส่วนของ Geometry type ให้เลอื กแบบ Polygon
(4) กาหนดระบบพิกัดอ้างองิ ทางภมู ิศาสตร์ (CRS) เป็น EPSG:32647,WGS 84/UTM zone 47N
(5) ทาการสร้าง Field (Column) ในส่วน New Field พมิ พ์ชื่อฟิลด์ท่ีช่อง Name
(6) เลือกประเภทของฟิลด์ Type จะมี 4 ประเภทคือ Text data เก็บข้อมูลประเภทตัวอักษร
Whole number เก็บข้อมูลประเภทตัวเลขจานวนเต็ม Decimal number เก็บข้อมูลประเภท
ทศนยิ ม และ Date เก็บขอ้ มลู ประเภทวันท่ี
(7) กาหนดขนาดการจัดเกบ็ ขอ้ มลู
(8) หลังจากนนั้ คลกิ Add to fields list เพ่อื เพิ่ม fields
(9) เมอ่ื สรา้ ง fields ครบแลว้ คลกิ OK
ในกรณีทีต่ อ้ งการลบ Field ให้นาเมาสไ์ ปวางบน Field ทีต่ อ้ งการแลว้ คลิกที่ปมุ่ Remove fields

คมู่ ือการใชง้ านโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จัดทาโดย กองสารสนเทศภมู ศิ าสตร์ สานักยทุ ธศาสตรแ์ ละประเมินผล

หน้า 74

4. จะปรากฏชั้นข้อมลู ทีส่ ร้างข้ึนใหมด่ า้ นซ้ายมือ

5. นาเข้าขอ้ มูลดาเนนิ การโดยการคลิกทป่ี ่มุ Toggle editing จากนั้นกจ็ ะสามารถเรม่ิ ทาการนาเข้า
ขอ้ มูล (Digitize) ไดโ้ ดยสามารถเลอื กใชเ้ ครื่องมอื Digitizing Toolbars คลิกทป่ี ุ่ม Add Feature แลว้ ลาก
พนื้ ท่ีไปยังตาแหน่งสถานทีท่ ี่ต้องการ เมื่อส้นิ สุดให้คลกิ เมาส์ขา้ งขวาจากนั้นก็จะมีหนา้ ต่างให้ใส่ขอ้ มลู Feature
Attributes เม่ือเสร็จเรียบร้อยแลว้ ให้คลิกปมุ่ OK

คู่มือการใชง้ านโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จดั ทาโดย กองสารสนเทศภมู ิศาสตร์ สานักยทุ ธศาสตรแ์ ละประเมนิ ผล

หนา้ 75

6. เมอื่ กาหนดจุดครบตามทตี่ ้องการเรียบร้อยแล้ว ใหท้ าการ Save จดุ นน้ั ไว้ โดยการคลิกที่ปมุ่
Save for Selected Layer(s) และหากต้องการยกเลิกการนาเข้าข้อมลู คลิกทีป่ ่มุ Toggle Editing อกี ครั้งหน่งึ

คู่มือการใช้งานโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จัดทาโดย กองสารสนเทศภมู ศิ าสตร์ สานกั ยทุ ธศาสตร์และประเมินผล

หนา้ 76

Web Map Service

การเชอื่ มต่อข้อมูลจากภายนอก โดยใช้เครื่องมือ Add WMS/WMTS Layer และเคร่ืองมือ
dddgg Add WFS Layer

 การเชอื่ มต่อข้อมลู จากภายนอกโดยใชเ้ ครื่องมือ Add WMS/WMTS Layer
1. ไปท่ี Tool bar ชื่อ Add WMS/WMTS Layer แล้วคลิก New เพื่อเพ่ิมการ
เช่ือมต่อ ข้นั ข้อมูลท่ีได้จะเป็นแบบ Raster จะปรากฏหนา้ ต่าง Data Source Manager
WMF/WMTS คลกิ New

จะปรากฏหนา้ ต่าง Create a new WMS/WMTS connection แลว้ พมิ พ์ Name และ
URL ท่ีต้องการเช่ือมต่อ แล้วคลิก OK

คู่มือการใชง้ านโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จัดทาโดย กองสารสนเทศภมู ศิ าสตร์ สานักยทุ ธศาสตรแ์ ละประเมนิ ผล

หน้า 77

Name: wms
URL: http://203.155.220.179:8090/geoserver/wms?request=getCapabilities

2. หลังจากคลิก OK จะกลับเข้าสู่หน้า Data Source Manager WMF/WMTS คลิก
Connect เพื่อเช่ือมต่อ จะปรากฏรายการช้ันข้อมูลท่ีทีอยู่ เม่ือเราต้องการเพิ่มช้ันข้อมูลใด
ให้คลิกเลือกทีช่ ั้นขอ้ มูลนัน้ แล้ว คลิก Add เมื่อเพม่ิ ช้นั ข้อมลู ตามท่ีต้องการแลว้ คลิก Close

คมู่ อื การใชง้ านโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จัดทาโดย กองสารสนเทศภมู ศิ าสตร์ สานักยุทธศาสตรแ์ ละประเมินผล

หน้า 78

โปรแกรมจะปรากฏชั้นข้อมูลท่เี ราทาการ Add เข้ามา จากเครือ่ งมือ Add WMS/WMTS Layer

 การเชือ่ มต่อข้อมูลจากภายนอกโดยใช้เครื่องมือ Add WFS Layer
1. ไปที่ Tool bar ช่อื Add WFS Layer แล้วคลกิ New เพ่ือเพิ่มการเชื่อมตอ่ ขนั้ ขอ้ มูล
ท่ไี ด้จะเป็นแบบ vecter จะปรากฏหนา้ ต่าง Add WFS Layer from a Server คลิก New

คมู่ อื การใช้งานโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จัดทาโดย กองสารสนเทศภมู ศิ าสตร์ สานกั ยุทธศาสตรแ์ ละประเมินผล

หน้า 79

จะปรากฏหน้าต่าง Create a new WFS connection แลว้ พิมพ์ Name และ URL ที่
ต้องการเช่อื มต่อ แล้วคลิก OK

Name: wfs
URL: http://203.155.220.179:8090/geoserver/BMAWMS/ows

คู่มือการใช้งานโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จัดทาโดย กองสารสนเทศภมู ิศาสตร์ สานกั ยุทธศาสตรแ์ ละประเมินผล

หน้า 80

2. หลังจากคลิก OK จะกลับเข้าสู่หน้า Add WFS Layer from a Server คลิก Connect
เพ่อื เช่อื มต่อ จะปรากฏรายการช้ันข้อมลู ทท่ี ีอยู่ เมอ่ื เราตอ้ งการเพ่ิมชั้นข้อมูลใด ให้คลิกเลือก
ท่ีชน้ั ขอ้ มลู นน้ั แลว้ คลกิ Add เมอ่ื เพ่ิมชน้ั ขอ้ มูลตามท่ตี ้องการแลว้ คลกิ Close

โปรแกรมจะปรากฏช้ันขอ้ มูลทเี่ ราทาการ Add เข้ามา จากเครื่องมอื Add WFS Layer

คู่มอื การใช้งานโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จดั ทาโดย กองสารสนเทศภมู ศิ าสตร์ สานักยทุ ธศาสตรแ์ ละประเมนิ ผล

หนา้ 81

การสรา้ งแผนทีข่ อ้ มูล (Map Layout)

ขน้ั ตอนการจดั ท้า Map Layout สามารถดาเนินการได้ ดังนี้
1. เตรียมแผนที่ที่ต้องการทา Map Layout ในตวั อย่างนเ้ี ป็นการจดั ทา Layout ของแผนทแ่ี สดง

ชุมชนเขตคลองสาน โดยการเพิม่ ชน้ั ข้อมูล district, chaophaya_poly, mainroad_line และชน้ั ช้อมูล
community_klongsan จากโฟลเ์ ดอร์ Drive D: => basemap => m20000 ปรบั แตง่ คณุ สมบัติของชั้น
ขอ้ มลู แต่ละชั้นตามความต้องการ เพอ่ื ใชท้ า Layout ต่อไป

2. คลิกเลอื ก New Print Layout จากน้นั จะปรากฏหนา้ ต่าง Create print layout title ใหท้ าการ
ต้ังชื่อ Map Layout และคลิก OK

คู่มอื การใชง้ านโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จัดทาโดย กองสารสนเทศภมู ิศาสตร์ สานักยทุ ธศาสตร์และประเมนิ ผล

หนา้ 82

3. จากนนั้ จะปรากฏหนา้ ตา่ งการทา Map Layout

Pan Layout การเล่อื นตาแหนง่ ของ Layout

Zoom การ ยอ่ ขยาย Layout

Select/Move Items ใช้สาหรบั เลอื ก/เคลื่อนย้ายรายการบน Layout

Move Item content ใช้สาหรบั ยอ่ ขยาย เคล่ือนย้าย รายการในกล่องข้อความ

Edit Nodes Item การแก้ไขรูปร่าง แบบเสน้ หรือ รูปหลายเหลี่ยม

Adds a new Map to the layout การเพ่ิมแผนท่ลี งบน Layout

Adds a new picture to the layout การเพิ่มรปู ภาพลงบน Layout

Adds a new Label to the layout การเพ่ิมกลอ่ งข้อความลงบน Layout

Adds a new Legend to the layout การเพ่ิมสัญลกั ษณบ์ นแผนท่ีลงบน Layout

Adds a new Scale Bar to the layout การเพ่ิมมาตราส่วนของแผนที่ลงบน Layout

Add shape การสร้างรปู ร่าง สามเหล่ยี ม สเ่ี หล่ียม วงกลม

Adds a new Arrow to the layout การสรา้ งลูกศรลงบน Layout

Add Node Item การสรา้ งรปู ร่างแบบเส้น หรอื รูปหลายเหล่ยี ม

Adds a new HTML to the layout การเพิ่ม Source URL

Adds a new Attribute Table to the layout การสรา้ งตารางชนั้ ขอ้ มูลแสดงรายละเอยี ดแผนที่

คมู่ อื การใช้งานโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จัดทาโดย กองสารสนเทศภมู ิศาสตร์ สานกั ยุทธศาสตรแ์ ละประเมินผล

หน้า 83

4. คลกิ Add Rectangle เพอ่ื ตีกรอบ Map Layout

5. ปรบั แตง่ เสน้ ขอบในแถบ Item properties ทาการปรับแต่งตามความต้องการ

คมู่ อื การใช้งานโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จดั ทาโดย กองสารสนเทศภมู ศิ าสตร์ สานักยทุ ธศาสตรแ์ ละประเมินผล

หนา้ 84

6. คลกิ Add new map เพือ่ เพ่มิ แผนทีล่ งลงใน Map Layout คลิกซา้ ยคา้ งและลาก เพื่อ
วางแผนทล่ี งใน Map Layout

7. คลกิ Move item content เพอื่ ปรบั แผนท่ีให้อยู่ตาแหนง่ ทตี่ อ้ งการจดั วางใน Map Layout หรอื
ปรับ Scale ใหซ้ มู แผนที่ไปยังสดั สว่ นท่ตี ้องการ

คู่มือการใชง้ านโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จดั ทาโดย กองสารสนเทศภมู ศิ าสตร์ สานกั ยุทธศาสตร์และประเมนิ ผล

หนา้ 85

8. คลกิ Add new legend เพ่ือเพิม่ คาอธิบายแผนที่

9. เราสามารถแก้ไข คาอธิบายแผนที่ได้ โดยการไปที่แถบ Item propertiesเอาเครื่องหมายออกจาก
Auto update ปรับแตง่ คาอธิบายแผนที่ตามต้องการ

เปลย่ี น Title เป็นคาอธบิ ายสญั ลักษณ์

ปรับแต่งคาอธบิ าย เพ่ิม ลบ จดั เรียง
คาอธบิ าย แก้ไขคาอธบิ ายตามความต้องการ

คู่มอื การใช้งานโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จดั ทาโดย กองสารสนเทศภมู ศิ าสตร์ สานกั ยทุ ธศาสตรแ์ ละประเมนิ ผล

หน้า 86

10. คลิก Add image เพ่อื เพมิ่ สัญลักษณ์ทิศ และตราสัญลักษณ์กรุงเทพมหานคร คลกิ ซา้ ย
ค้างและลาก เพื่อเพม่ิ รูปภาพตรงตาแหน่งท่ตี ้องการ

11. คลกิ เพ่ือเลือกรูปภาพ จากน้ันจะปรากฏสญั ลกั ษณ์ทิศและตราสัญลักษณ์กรุงเทพมหานคร

คูม่ อื การใช้งานโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จัดทาโดย กองสารสนเทศภมู ศิ าสตร์ สานักยุทธศาสตรแ์ ละประเมนิ ผล

หน้า 87

12. คลกิ ท่ปี มุ่ Add new scalebar เพิ่มมาตราสว่ นแผนที่ปรับแตง่ คา่ ของมาตราสว่ นแผนท่ี
ตามตอ้ งการ จากนน้ั จะปรากฏมาตราสว่ นแผนที่ตามทไ่ี ด้ปรบั แตง่ ไว้

13. คลิก Add new label เพอ่ื เพ่มิ ข้อความบน Map Layout ใส่ข้อความลงในหัวข้อ Label
และปรับแต่งข้อความตามตอ้ งการ จากนั้นจะปรากฏข้อความบน Map Layout

คมู่ ือการใชง้ านโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จัดทาโดย กองสารสนเทศภมู ศิ าสตร์ สานกั ยทุ ธศาสตรแ์ ละประเมินผล

หนา้ 88

14. คลิก Add attribute table เพื่อเพ่ิมตาราง attribute ลงบน Map Layout เลือกช้ัน
ขอ้ มูลทจี่ ะแสดง attribute

15. เราสามารถบันทึก Map Layout ออกมาในรูปแบบของรูปภาพ PDF และ SVG ได้ โคยไปท่ีคลิก
Layout ถ้าเราต้องการบันทึกเป็นรูปภาพ ให้เลือก Export as Image เพื่อบันทึกออกเป็นรูปภาพ หรือเลือก
Export as PDF เพือ่ บันทึกออกเป็นไฟล์ PDF หรือ เลือก Export as SVG เพอ่ื บนั ทกึ ออกเป็นไฟล์ SVG แต่ใน
ตัวอย่างนี้จะบันทกึ เปน็ รปู ภาพ เลือก Export as Image...

คู่มอื การใช้งานโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จดั ทาโดย กองสารสนเทศภมู ศิ าสตร์ สานักยทุ ธศาสตรแ์ ละประเมินผล

หนา้ 89

16. หลงั จากน้ันจะปรากฏหนา้ จอ Save Layout As ทชี่ ่อง File name: ใหท้ าการตัง้ ชอื่ รปู ภาพ Map
Layout ที่ช่อง Save as type: ให้เลอื กชนิดไฟล์ และคลกิ Save เพือ่ ทาการบนั ทึก ในตวั อย่างน้ีบนั ทึกชื่อ
แผนทเี่ ขตคลองสาน เลอื กชนิดไฟลเ์ ปน็ JPG format(*.jpg *.JPG) เกบ็ ไวท้ ่ี D: => basemap => train

17. รูปภาพผลสาเร็จของ Map Layout ทไี่ ดจ้ ัดทาข้นึ

คมู่ ือการใชง้ านโปรแกรม Quantum GIS 3.2 (Bonn)
จดั ทาโดย กองสารสนเทศภมู ศิ าสตร์ สานกั ยทุ ธศาสตร์และประเมนิ ผล