AW_NECTEC_KidBright_Book_Secondary_education_2

ศูนยเ์ ทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอรแ์ หง่ ชาติ
ส�ำนักงานพฒั นาวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยีแหง่ ชาติ
สถาบนั ส่งเสรมิ การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สงวนลิขสิทธ์ิ ตาม พ.ร.บ. ลิขสิทธ์ิ (ฉบับเพ่ิมเติม) พ.ศ. 2558 ไม่อนุญาตให้คัดลอก ท�ำซ้�ำ และดัดแปลง ส่วนหน่ึงส่วนใด
ของหนังสือฉบบั น้ี นอกจากจะได้รบั อนญุ าตเป็นลายลกั ษณ์อกั ษรจากเจา้ ของลิขสิทธิเ์ ท่านน้ั

แนวทางจัดการเรียนรู้ เทคโนโลยี (วิทยาการค�ำนวณ): Coding with KidBright ช้ันมัธยมศึกษาปีที่ 2/ โดย
ศูนยเ์ ทคโนโลยีอเิ ล็กทรอนิกสแ์ ละคอมพวิ เตอร์แห่งชาติ ส�ำนกั งานพัฒนาวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยีแห่งชาติ และ
สถาบนั สง่ เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี. พมิ พ์ครั้งที่ 1. -- ปทมุ ธานี : ส�ำนกั งานพัฒนาวิทยาศาสตร์และ
เทคโนโลยีแห่งชาติ, 2562.
88 หน้า : ภาพประกอบสี

1. คอมพิวเตอร์ 2. การส่อื สารดว้ ยระบบดิจทิ ัล 3. ระบบส่ือสารขอ้ มูล 4. การสื่อสารข้อมูล 5. การส่อื สารแบบส่ือ
ประสม 6. โปรโตคอลเครอื ขา่ ยคอมพวิ เตอร์ 7. คอมพวิ เตอรอ์ ลั กอรทิ มึ I. สำ� นกั งานพฒั นาวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี
แห่งชาติ II. ศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ III. ห้องปฏิบัติการวิจัยสมองกลฝังตัว IV.
หอ้ งปฏิบัตกิ ารวิจัยการประมวลผลสญั ญาณชวี การแพทย์ V. สถาบันสง่ เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี VI.
ชอื่ เรอื่ ง
TK5105 004.6

จัดทำ� โดย

ศนู ยเ์ ทคโนโลยีอเิ ลก็ ทรอนกิ สแ์ ละคอมพวิ เตอร์แหง่ ชาติ ส�ำนกั งานพัฒนาวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยีแห่งชาติ
112 อุทยานวิทยาศาสตรป์ ระเทศไทย ถนนพหลโยธนิ ตำ� บลคลองหนงึ่ อำ� เภอคลองหลวง จงั หวดั ปทมุ ธานี 12120
โทร 0-2564-6900 โทรสาร 0-2564-6901-3 อเี มล [email protected] เวบ็ ไซต์ http://www.nectec.or.th
สถาบนั สง่ เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี เว็บไซต์ http://www.ipst.ac.th

คำ� นำ�

ปัจจุบันท่ัวโลกให้ความส�ำคัญกับการเรียนเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ในโรงเรียน เน่ืองจากการเรียนดังกล่าวช่วยให้เกิด
การกระตุ้นกระบวนการคิด เช่น การคิดเชิงค�ำนวณ การคิดวิเคราะห์ แก้ปัญหาเป็นข้ันตอนและเป็นระบบ ซึ่งเป็นทักษะ
สำ� คัญของเยาวชนในศตวรรษที่ 21 อกี ทงั้ กระทรวงศกึ ษาธิการไดป้ ระกาศใชห้ ลกั สูตรวิชาวิทยาการค�ำนวณ โดยจัดให้อยู่ใน
สาระเทคโนโลยี กลุ่มสาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขน้ั พ้นื ฐานพุทธศกั ราช
2551 (ฉบบั ปรบั ปรุง พ.ศ. 2560)
จากความส�ำคัญดังกล่าวข้างต้น ศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (เนคเทค) ส�ำนักงานพัฒนา
วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยแี ห่งชาติ (สวทช.) จึงไดพ้ ัฒนาบอร์ด KidBright ซงึ่ เปน็ บอรด์ สมองกลฝงั ตัวที่ตดิ ตง้ั จอแสดงผล
และเซนเซอร์แบบง่าย เพื่อเป็นเครื่องมือในการเรียนเขียนโปรแกรมแบบบล็อกอย่างง่ายส�ำหรับนักเรียนระดับประถมและ
มัธยมศึกษา ท�ำให้การเขียนโปรแกรมมคี วามสนุกสนานและกระตนุ้ การพัฒนากระบวนการคิด
สำ� หรบั คู่มอื แนวทางจัดการเรียนรู้ เทคโนโลยี (วิทยาการคำ� นวณ): Coding with KidBright เลม่ น้ี ไดร้ ับความรว่ มมอื จาก
ผทู้ รงคณุ วฒุ ิ สถาบนั สง่ เสรมิ การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) กระทรวงศกึ ษาธกิ าร รว่ มจัดทำ� คมู่ ือการเขียน
โปรแกรมแบบบล็อกด้วยบอรด์ KidBright เพอื่ ใช้เป็นหนังสือประกอบการเรียนรายวิชาพ้นื ฐานวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี
(วทิ ยาการค�ำนวณ)
เนคเทค สวทช. หวงั เปน็ อยา่ งยงิ่ วา่ คมู่ อื เลม่ นจี้ ะเปน็ ประโยชนต์ อ่ การจดั การเรยี นรู้ และเปน็ สว่ นสาํ คญั ในการพฒั นาคณุ ภาพ
และมาตรฐานการศกึ ษา กลมุ่ สาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ขอขอบคณุ ผูท้ รงคณุ วุฒิ บคุ ลากรทางการศกึ ษา
และหนว่ ยงานตา่ ง ๆ ท่ีมีส่วนเกยี่ วขอ้ งในการจดั ทําไว้ ณ โอกาสน้ี

ดร.ชยั วฒุ วิ ิวัฒนช์ ยั

ผู้อำ� นวยการ
ศูนยเ์ ทคโนโลยอี เิ ล็กทรอนกิ ส์และคอมพิวเตอร์แหง่ ชาติ (เนคเทค)

ค�ำช้ีแจง

สถาบนั สง่ เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี (สสวท.) กระทรวงศกึ ษาธกิ าร ไดพ้ ฒั นาหลกั สูตรวชิ าคอมพวิ เตอร์ และ
มีการปรับปรุงหลักสูตรมาอย่างต่อเน่ือง จนกระท่ังมีการประกาศใช้หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พุทธศักราช
2551 จงึ ไดเ้ ปลี่ยนชื่อวชิ าเป็น เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสือ่ สาร โดยจดั ใหอ้ ยู่ในกลุ่มสาระการเรยี นรกู้ ารงานอาชพี และ
เทคโนโลยี ต่อมาในปีพทุ ธศักราช 2551 (ฉบบั ปรับปรงุ พ.ศ. 2560) ไดม้ ีการเปลยี่ นชื่อวชิ าอกี ครงั้ เปน็ วทิ ยาการคำ� นวณ อยู่
ในสาระเทคโนโลยี กลุม่ สาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี โดยมีเปา้ หมายหลักเพือ่ พฒั นาผู้เรยี นให้มคี วามรู้และมี
ทักษะต่าง ๆ ทคี่ รอบคลมุ การคิดเชงิ ค�ำนวณ การคิดวเิ คราะห์ การแก้ปัญหาเปน็ ข้ันตอนและเปน็ ระบบ รวมทง้ั การประยุกต์
ใช้ความรู้ด้านวิทยาการคอมพิวเตอร์ เทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสาร ในการแก้ปัญหาท่ีพบในชีวิตจริงได้อย่างมี
ประสทิ ธิภาพ
แนวทางการจัดการเรยี นรู้ เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำนวณ): Coding with KidBright ชัน้ มัธยมศึกษาปีท่ี 2 เลม่ น้ี สามารถนำ�
ไปใชใ้ นการจดั การเรยี นรเู้ พอื่ ใหน้ กั เรยี นบรรลตุ วั ชว้ี ดั ทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั การเขยี นโปรแกรม ตามสาระการเรยี นรทู้ ่ี 4.2 เทคโนโลยี
(วิทยาการค�ำนวณ) กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โดยสถานศึกษาสามารถน�ำไปประยุกต์ใช้ในการจัด
การเรยี นรไู้ ดต้ ามความเหมาะสม เนอื้ หาในเลม่ นปี้ ระกอบดว้ ยจดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ ตวั ชวี้ ดั สาระการเรยี นรู้ แนวคดิ ตวั อยา่ ง
ส่ือและอุปกรณ์ ข้ันตอนด�ำเนินกิจกรรม การวัดและประเมินผล สื่อและแหล่งเรียนรู้ และข้อเสนอแนะ ซ่ึงควรน�ำไปจัด
การเรียนรู้รว่ มกับคู่มอื ครรู ายวิชาพืน้ ฐานวทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำนวณ) ทีพ่ ฒั นาโดย สสวท. โดยปรับเปล่ยี น
กิจกรรมการเรียนรู้เกี่ยวกับการเขียนโปรแกรม ในคู่มือครูของ สสวท. เป็นการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางการจัด
การเรยี นรกู้ ารเขยี นโปรแกรมแบบบลอ็ กดว้ ยโปรแกรม KidBright IDE ซงึ่ จะทำ� ใหส้ ามารถจดั การเรยี นรไู้ ดอ้ ยา่ งสมบรู ณแ์ ละ
สอดคล้องตามทห่ี ลกั สูตรกำ� หนด
สสวท. และ สวทช. ขอขอบคุณคณาจารย์ ผูท้ รงคุณวฒุ ิ นกั วิชาการ และครผู สู้ อน จากสถาบันต่าง ๆ ทใี่ หค้ วามร่วมมอื ใน
การพัฒนาและหวังเป็นอย่างย่ิงว่า เอกสารเล่มนี้จะเป็นประโยชน์ต่อเยาวชนและผู้เกี่ยวข้องกับการจัดการเรียนรู้รายวิชา
เทคโนโลยี (วิทยาการคำ� นวณ) ในการจดั การเรยี นรู้ได้อยา่ งสมบูรณต์ ามเปา้ หมายของหลกั สตู รต่อไป

สาขาเทคโนโลยี

สถาบนั ส่งเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี
กระทรวงศึกษาธิการ

คำ� แนะน�ำการใชเ้ อกสาร

เอกสารฉบับน้ีจัดท�ำข้ึนเพ่ือส่งเสริมการเรียนรู้ด้านการเขียนโปรแกรม โดยใช้บอร์ด KidBright เป็นเคร่ืองมือ สถานศึกษา
สามารถน�ำไปใช้ในการจัดการเรียนรู้เพื่อให้นักเรียนบรรลุตัวชี้วัดสาระเทคโนโลยี (วิทยาการค�ำนวณ) กลุ่มสาระการเรียนรู้
วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี หลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาขนั้ พนื้ ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 (ฉบบั ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2560) ชนั้ ม.2
ขอ้ ที่ 2 ออกแบบและเขียนโปรแกรมท่ีใช้ตรรกะและฟงั กช์ นั ในการแก้ปัญหา โดยใช้เวลารวมท้งั หมด 8 ชว่ั โมงดงั นี้

กจิ กรรมทอ่ี อกแบบไวน้ สี้ ามารถบรู ณาการกบั ตวั ชว้ี ดั อน่ื ทงั้ ในกลมุ่ สาระเดยี วกนั หรอื นอกกลมุ่ สาระ รวมทง้ั อาจตอ้ งจดั เตรยี ม
อนิ เทอรเ์ นต็ สำ� หรบั การเขา้ ถงึ แหลง่ เรยี นรทู้ ไี่ ดแ้ นะนำ� ไวใ้ นเอกสาร เพอ่ื สง่ เสรมิ และเพมิ่ ประสทิ ธภิ าพในการเรยี นรขู้ องนกั เรยี น





กจิ กรรมท่ี 1
ร้จู ัก KidBright
ร้จู กั ใช้แก้ปัญหา

เวลา 2 ชวั่ โมง
จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้

ออกแบบ และเขียนโปรแกรมเพ่ือแก้ปัญหาตามสถานการณ์ท่ี
ก�ำหนดได้

ตวั ชว้ี ัด

ออกแบบและเขียนโปรแกรมที่ใช้ตรรกะและฟังก์ชันในการแก้ปัญหา



กิจกรรมที่ 1

สาระการเรียนรู้

1. การออกแบบอลั กอริทมึ เพอ่ื แก้ปญั หาอาจใช้แนวคิดเชงิ ค�ำนวณในการออกแบบเพอ่ื ให้การแก้ปญั หามปี ระสทิ ธิภาพ
2. การแก้ปัญหาอยา่ งเปน็ ขน้ั ตอนจะชว่ ยให้แก้ปญั หาได้อยา่ งมีประสทิ ธภิ าพ
3. ซอฟตแ์ วรท์ ีใ่ ชใ้ นการเขียนโปรแกรม เช่น Scratch, python, java, c, KidBright

ทกั ษะในศตวรรษท่ี 21 ทเี่ กยี่ วขอ้ ง

1. ทกั ษะการแกป้ ญั หา
2. ทักษะการคดิ วเิ คราะห์
3. ทักษะการเรียนร้รู ว่ มกนั

ความรู้เดมิ ทนี่ กั เรียนต้องมซี ึ่งจะสอดคล้องกับส่วน
“ทบทวนความรู้เดมิ /สำ� รวจความรกู้ อ่ น”

1. แนวคดิ เชงิ ค�ำนวณ
2. ขนั้ ตอนการแก้ปัญหา
3. การใช้งานบอร์ด KidBright เบื้องตน้
4. ค�ำสง่ั สำ� หรับการวนซ้�ำ ทางเลอื ก ตวั แปร ตวั ด�ำเนนิ การทางคณติ ศาสตร์

สาระส�ำคญั

KidBright ประกอบด้วย 2 สว่ น คอื บอรด์ สมองกลฝังตัว KidBright และโปรแกรมชดุ ค�ำส่ัง KidBright IDE ภายในบอร์ด
KidBright ประกอบดว้ ยส่วนรบั คา่ ขอ้ มูล เช่น เซนเซอร์วัดอุณหภมู ิ เซนเซอร์วัดแสง ชอ่ งสญั ญาณอินพตุ และส่วนแสดงผล
ข้อมลู เช่น หน้าจอแสดงผล LED ลำ� โพง ชอ่ งสญั ญาณเอาตพ์ ุต พอร์ตยูเอสบี เปน็ ตน้ ซ่งึ บอร์ด KidBright สามารถท�ำงาน
ตามชุดค�ำสั่งเพ่ือแกป้ ัญหาทางคณติ ศาสตร์ วิทยาศาสตรห์ รือสถานการณ์ในชีวติ ประจ�ำวนั ได้

10

กิจกรรมท่ี 1

สือ่ และอปุ กรณ์

1. ใบกิจกรรม

2. อ่นื ๆ
• เครอ่ื งคอมพิวเตอรท์ ีต่ ดิ ต้งั โปรแกรม KidBright IDE
• บอร์ด KidBright
• หนังสือเรียนรายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี (วทิ ยาการคำ� นวณ) ชั้นมัธยมศกึ ษาปที ่ี 2 ของ สสวท.
• หนงั สือเรียนหรอื ไฟล์ สนกุ Kids สนกุ Code กบั KidBright จาก
• แบบประเมินการท�ำงานกลุ่ม แบบประเมินการน�ำเสนอ และแบบประเมินการแก้ปัญหาและการเขียนโปรแกรม
แบบบนั ทึกการนำ� เสนอช้ินงาน

1111

กจิ กรรมที่ 1

แนวทางการจัดการเรยี นรู้

การจดั เตรยี ม

1. ใบกจิ กรรมท่ี 1 ตามจ�ำนวนกลุม่
2. เครือ่ งคอมพวิ เตอร์ท่ีตดิ ตัง้ โปรแกรม KidBright IDE ดาวโหลดน์โปรแกรมสำ� หรบั การตดิ ตง้ั ได้ที่
3. แบบบนั ทึกการน�ำเสนอชิน้ งาน ตามจำ� นวนกลมุ่
4. ดาวน์โหลดไฟลเ์ อกสารสนกุ Kids สนุก Code กบั KidBright ดาวน์โหลดจาก
5. อปั โหลดเกมไฟลโ์ ปรแกรมเปา่ ยิ้งฉบุ (pao ying chub) เข้าสู่บอรด์ KidBright

ขนั้ ตอนด�ำเนนิ การ

1. ผู้สอนยกตัวอย่าง โครงงานส่ิงประดิษฐ์ด้วยบอร์ด
KidBright ซ่ึงใช้แก้ปัญหาในชีวิตประจ�ำวัน และให้
ผู้เรียนอภิปรายถึงอุปกรณ์ที่ใช้รับและแสดงผลข้อมูล
ของบอรด์ KidBright ตวั อย่างโครงงาน เชน่ โครงงาน
นวตั กรรมเครอื่ งตากปลาอจั ฉรยิ ะ โรงเรยี นสทงิ พระวทิ ยา

12

กิจกรรมที่ 1

ผูส้ อนถามผ้เู รียนเกย่ี วกบั โครงงานตวั อย่างที่ใชบ้ อร์ด KidBright ในประเด็นต่อไปนี้
• แก้ปัญหาอะไร (การตากปลาแบบชาวบ้านต้องคอยเก็บปลาเมื่อฝนตกหรือไม่มีแสง และต้องเอาออกตากแดด
เม่อื มีแสงอีกคร้งั )
• ปัจจยั ใดบ้างที่สง่ ผลต่อการตากปลาของชาวบา้ น (แสงแดด, อุณหภูม,ิ ฝน)
• โครงงานนี้ใช้อุปกรณ์ใดบ้างเป็นส่วนรับข้อมูล และแสดงผล (เซนเซอร์แสง เซนเซอร์วัดอุณหภูมิ เซนเซอร์วัดน้�ำฝน
หนา้ จอแสดงผล LED)
• ผเู้ รยี นลองยกตวั อยา่ งเง่อื นไขทต่ี อ้ งใชเ้ พื่อเขยี นค�ำส่ังควบคุมการท�ำงาน (เมื่อมฝี นหรือแสงนอ้ ยใหเ้ ลอื่ นแผงตากปลา
เข้าในร่ม หรอื เมอื่ แสงมากใหเ้ ล่ือนแผงตากปลาออกตากแดด)
2. ผสู้ อนน�ำเสนอสถานการณต์ วั อย่าง 3 สถานการณ์ เพอื่ ให้ผเู้ รียนออกแบบวิธกี ารแกป้ ัญหา
• สถานการณท์ ี่ 1: ลกู เจยี๊ บผูโ้ ชคดี
• สถานการณ์ท่ี 2: คุณตา...กินยาด้วย
• สถานการณ์ท่ี 3: ใครเรว็ กวา่
3. ผู้สอนแบง่ ผู้เรยี นเปน็ กลุ่ม กลมุ่ ละ 4-5 คน โดยแต่ละกลมุ่ เลอื กเพยี ง 1 สถานการณ์
4. ผสู้ อนใหต้ วั แทนกลมุ่ เลน่ เกมสเ์ ปา่ ยงิ้ ฉบุ ดว้ ยบอรด์ KidBright โดยผชู้ นะจะไดเ้ ลอื กสถานการณต์ วั อยา่ งกอ่ น โดยผสู้ อน
สาธิตวิธกี ารเลน่ เกมส์
เกมส์เปา่ ยิง้ ฉบุ ถกู โปรแกรมดงั รปู ท่ี 1 ซ่ึงประกอบ ภาพคอ้ น กรรไกรและกระดาษ และกำ� หนดให้
• เมือ่ กดสวติ ซ์ 1 (S1) หน้าจอแสดงผล LED แสดงรูปค้อน
• เมอื่ กดสวิตซ์ 2 (S2) หน้าจอแสดงผล LED แสดงรูปกรรไกร
• เมอ่ื กดสวิตซ์ 1 (S1) และ 2 (S2) พรอ้ ม ๆ กนั หน้าจอแสดงผล LED แสดงรูปกระดาษ

รูปที่ 1 ภาพคอ้ น กรรไกร และกระดาษสำ� หรบั โปรแกรมเกมส์เปา่ ยิง้ ฉุบ

1313

กิจกรรมที่ 1

5. ผ้สู อนให้ผเู้ รยี นศึกษาเน้อื หาในไฟลเ์ อกสาร หนา้ 41-43
6. ผสู้ อนให้ผ้เู รยี นทำ� ใบกจิ กรรมท่ี 1 เรอื่ ง ร้จู ัก KidBright รูจ้ กั ใช้แกป้ ญั หา
7. ผ้เู รียนกลุ่มทไ่ี ดร้ ับสถานการณเ์ ดียวกนั แลกเปลี่ยนความคิดเห็น และประเมินผลเพ่ือเลือกกลุ่มที่จะเปน็ ตวั แทนน�ำเสนอ
หน้าชัน้ เรยี นต่อไป
8. ผู้สอนสมุ่ กลมุ่ นำ� เสนอ โดยหลงั การน�ำเสนอของแตล่ ะกลุ่ม ผสู้ อนและเพอ่ื นนักเรยี นร่วมกันตั้งค�ำถาม และในระหวา่ งท่ี
มีการน�ำเสนอ ผู้สอนให้ผ้เู รียนกรอกแบบบันทึกการน�ำเสนองาน กลุ่มเพื่อนท่นี ำ� เสนอในสถานการณเ์ ดียวกัน
9. ผ้สู อนและผ้เู รียนร่วมกันสรปุ ความรู้เรือ่ งการท�ำงานเบอื้ งตน้ และการเขยี นโปรแกรมดว้ ยบอร์ด KidBright

การวัดและประเมินผล

1. ตรวจคำ� ตอบจากใบกจิ กรรม
2. ประเมินการทำ� งานกลมุ่
3. ประเมินการน�ำเสนอ
4. การแก้ปัญหาและการเขียนโปรแกรม
หมายเหตุ แบบประเมินการนำ� เสนอ แบบประเมนิ การท�ำงานกล่มุ และแบบประเมนิ แกป้ ญั หาและการเขยี นโปรแกรม แสดงอย่ทู ่ีหนา้ 79-84

14

กิจกรรมท่ี 1

ส่อื และแหล่งเรยี นรู้

เว็บไซต์สำ� หรบั เรียนรู้ KidBright https://www.kid-bright.org

!

ข้อเสนอแนะ

ผูส้ อนสามารถเปล่ียนแปลงสถานการณ์ในใบกิจกรรมได้ตามความเหมาะสม

1515

กิจกรรมที่ 1

ใบกจิ กรรมที่ 1.1
ร้จู ัก KidBright รจู้ ักใช้แกป้ ัญหา

คำ� ชแ้ี จง

จากสถานการณ์ท่ีก�ำหนด ให้นักเรียนศึกษาการท�ำงานขององค์ประกอบต่าง ๆ ในบอร์ด KidBright จากหนังสือหรือไฟล์
สนุก Kids สนุก Code กับ KidBright หน้า 41-43 แล้วออกแบบวิธีการแก้ปัญหาโดยใช้บอร์ด KidBright
สถานการณ์ท่ี 1: ลูกเจี๊ยบผู้โชคดี
แม่ไก่ท่ีเลี้ยงไว้ในเล้าโดนงูกัดตาย และเมื่อไปดูในรัง พบว่า มีไข่ไก่ท่ีแม่ไก่ก�ำลังฟักอยู่ ให้นักเรียนใช้บอร์ด KidBright
ออกแบบอุปกรณ์ส�ำหรับช่วยฟักไข่ให้กลายเป็นลูกเจ๊ียบ

16

กิจกรรมท่ี 1

1. การวเิ คราะห์และก�ำหนดรายละเอียดของปญั หา
• ปญั หาของสถานการณน์ ีค้ ืออะไร

• อปุ กรณ์ท่ีนักเรยี นต้องการประดษิ ฐ์คอื อะไร

• ข้อมลู ท่ีจำ� เป็นสำ� หรับการแก้ปญั หา
ช่วงอุณหภมู ทิ ่เี หมาะสมสำ� หรับการฟกั ไข่ คอื ถงึ องศาเซลเซยี ส
• ตอ้ งใช้อปุ กรณ์ใดเพมิ่ เติมอีกบ้าง



• จากสถานการณน์ ี้
ข้อมูลเข้า คอื
ขอ้ มลู ออก คอื
วิธีการตรวจสอบความถกู ตอ้ ง มดี งั น้ี
- ถ้าอณุ หภูมติ �่ำกวา่ องศา ให้ พดั ลมดดู อากาศ และให้หลอดไฟ
- ถา้ อุณหภมู ิสงู กว่า องศา ให้ พดั ลมดูดอากาศ และใหห้ ลอดไฟ

1717

กจิ กรรมที่ 1

• ให้นักเรียนวงกลมล้อมรอบหมายเลขแสดงส่วนประกอบในบอรด์ KidBright ท่ตี อ้ งใช้ พรอ้ มทั้งระบวุ า่ ส่วนประกอบ
หมายเลขดังกล่าวคืออะไร

2. การวางแผนการแก้ปญั หา (รหัสลำ� ลองหรือผังงาน)

3. เขียนโปรแกรมตามที่ออกแบบไว้ พรอ้ มทงั้ ตรวจสอบและประเมนิ ผล

18

กจิ กรรมท่ี 1

สถานการณ์ที่ 2: คุณตา...กินยาดว้ ย
คณุ ตาของนกั เรยี นเปน็ มโี รคประจำ� ตวั และตอ้ งกนิ ยาทกุ วนั แตป่ รากฏวา่ คณุ ตามกั จะลมื กนิ ยาอยเู่ สมอ ใหอ้ อกแบบโปรแกรม
สำ� หรบั เตอื นคุณตาให้กนิ ยา

1. การวเิ คราะหแ์ ละก�ำหนดรายละเอยี ดของปญั หา
• ปญั หาของสถานการณ์น้คี ืออะไร
• อุปกรณ์ทีน่ ักเรยี นตอ้ งการประดิษฐค์ อื อะไร

1919

กิจกรรมที่ 1

• ข้อมลู ที่จำ� เปน็ ส�ำหรับการแก้ปัญหา
ใช้ แสดงเวลาปัจจุบนั
คุณตาตอ้ งทานยาเวลาใด
เตอื นคณุ ตา ดว้ ยอะไร
ในขณะมีการแจ้งเตอื น การแจง้ เตือนน้จี ะไม่หยุด จนกวา่
• จากสถานการณ์นี้
ข้อมูลเขา้ คือ
ขอ้ มูลออก คือ
วธิ ีการตรวจสอบความถูกต้อง มีดังน้ี
เวลา 7.00 น. ไมม่ ีเสยี งแจง้ เตือน
เวลา 08.00 น.
เวลา น.
กดสวิตช์ 1 (S1)

20

กจิ กรรมที่ 1

• ให้นกั เรยี นวงกลมลอ้ มรอบหมายเลขแสดงส่วนประกอบในบอร์ด KidBright ท่ตี ้องใช้ พรอ้ มท้ังระบวุ ่าสว่ นประกอบ
หมายเลขดังกลา่ วคืออะไร

2121

กจิ กรรมท่ี 1

2. การวางแผนการแกป้ ัญหา (รหสั ล�ำลองหรือผงั งาน)

3. เขยี นโปรแกรมตามที่ออกแบบไว้ พร้อมทง้ั ตรวจสอบและประเมนิ ผล
4. ปรบั โปรแกรมใหม้ กี ารแจ้งเตอื นเวลาอน่ื ๆ เพิ่มเตมิ

22

กิจกรรมท่ี 1

สถานการณ์ท่ี 3: ใครเร็วกว่า
ในการเรียนวิชาวิทยายาศาสตร์มีการเรียนเร่ืองอัตราเร็ว ครูจึงให้นักเรียนในห้องทุกคนวิ่งเป็นระยะ 100 เมตร เพ่ือจะหา
อัตราเรว็ ของตนเอง นักเรยี นจะใช้บอร์ด KidBright ในการออกแบบอุปกรณจ์ บั เวลา และหาคา่ อัตราเร็วไดอ้ ย่างไร

1. การวิเคราะหแ์ ละก�ำหนดรายละเอียดของปญั หา
• ปญั หาของสถานการณน์ ค้ี อื อะไร
• อุปกรณท์ ่นี ักเรยี นตอ้ งการประดิษฐ์คืออะไร
• ขอ้ มูลท่จี �ำเปน็ สำ� หรบั การแกป้ ญั หา
ในระยะทาง 100 เมตร นักเรยี นทว่ี ิ่งเร็ว จะใชเ้ วลาในการว่งิ มาก นอ้ ย
ในระยะทาง 100 เมตร นักเรียนทวี่ ิง่ ช้า จะใชเ้ วลาในการว่ิง มาก นอ้ ย
ใช้เมนู ในชดุ โปรแกรมคำ� ส่ัง เพ่ือจบั เวลา
ใช ้ แสดงผลเวลา
อตั ราเรว็ สามารถคำ� นวณหาได้จากสูตร
• จากสถานการณ์นี้
ขอ้ มลู เขา้ คือ
ขอ้ มูลออก คอื
วธิ ีการตรวจสอบความถกู ตอ้ ง มดี ังนี้

2323

กิจกรรมที่ 1

• ใหน้ กั เรียนวงกลมลอ้ มรอบหมายเลขแสดงส่วนประกอบในบอร์ด KidBright ทต่ี อ้ งใช้ พร้อมท้งั ระบุว่าส่วนประกอบ
หมายเลขดังกล่าวคืออะไร

24

กิจกรรมท่ี 1

2. การวางแผนการแกป้ ญั หา (รหัสลำ� ลองหรือผงั งาน)

3. เขียนโปรแกรมตามที่ออกแบบไว้ พรอ้ มทง้ั ตรวจสอบและประเมนิ ผล

2525

กิจกรรมท่ี 2
จับจองส�ำรองที่นั่ง

เวลา 2 ช่วั โมง
จุดประสงคก์ ารเรียนรู้

1. ออกแบบและเขียนโปรแกรมท่ีมีการใช้ตัวด�ำเนินการบูลีน
2. เขียนโปรแกรมท่ีมีหลายเงื่อนไข โดยใช้ if ซ้อน
3. เขียนโปรแกรมวนซ�้ำโดยใช้ Repeat while และ Repeat Until
และการใช้ค�ำสั่ง Break
4. เขียนโปรแกรมที่มีงานย่อยหลายงาน

ตวั ชว้ี ัด

ออกแบบและเขียนโปรแกรมท่ีใช้ตรรกะและฟังก์ชันในการแก้ปัญหา



กิจกรรมท่ี 2

สาระการเรยี นรู้

1. การออกแบบและเขียนโปรแกรมทม่ี ีการใชต้ รรกะ
2. การแก้ปัญหาอย่างเปน็ ขัน้ ตอนจะช่วยใหแ้ ก้ปญั หาไดอ้ ยา่ งมปี ระสิทธภิ าพ
3. ซอฟต์แวร์ท่ใี ช้ในการเขียนโปรแกรม เชน่ Scratch, python, java, c, KidBright

ทกั ษะและกระบวนการ (ทเ่ี ป็นจุดเน้น ทกั ษะในศตวรรษที่ 21)

1. ทกั ษะการคิดวิเคราะห์
2. ทักษะการแกป้ ัญหา
3. ทกั ษะในการท�ำงานรว่ มกัน
4. ทกั ษะการส่อื สาร

ความรู้เดิมทนี่ ักเรยี นต้องมซี ึ่งจะสอดคลอ้ งกับส่วน
“ทบทวนความร้เู ดมิ /สำ� รวจความรู้ก่อน”

1. แนวคดิ เชงิ ค�ำนวณ
2. การใช้งานบอรด์ KidBright เบ้ืองต้น
3. คำ� สั่งส�ำหรับการวนซ้ำ� ทางเลือก ตัวแปร ตวั ดำ� เนนิ การทางคณิตศาสตร์ และตัวดำ� เนนิ การเปรียบเทียบ

สาระส�ำคัญ

ตัวด�ำเนินการบูลีน เป็นตัวด�ำเนินการส�ำหรับตรวจสอบเงื่อนไข ตัวด�ำเนินการประเภทนี้จะใช้กระท�ำกับตัวถูกด�ำเนินการท่ี
เป็นนิพจน์ทางตรรกศาสตร์ หรือบูลีน ได้แก่ AND OR และ NOT โดย NOT จะกระท�ำกับตัวถูกตัวด�ำเนินการตัวเดียว
ส่วนตัวดำ� เนนิ การ AND และ OR จะกระทำ� กับตัวถูกด�ำเนินการสองตวั
การวนซำ้� ดว้ ยคำ� ส่ัง Repeat while จะตรวจสอบเง่อื นไขกอ่ นเริม่ ทำ� งาน โดยจะทำ� งานภายในบล็อกกต็ อ่ เม่อื เง่ือนไขเป็นจริง
และจะหยุดท�ำงานเม่ือเงื่อนไขเป็นเท็จ หรือยกเลิกการวนซ�้ำด้วยค�ำส่ัง Break ส�ำหรับการวนซ�้ำด้วยค�ำส่ัง Repeat until
จะวนซ�้ำท�ำงานจนกวา่ เง่ือนไขจะเปน็ จรงิ

22

กจิ กรรมที่ 2

สอื่ และอปุ กรณ์

1. ใบกิจกรรม

2. ใบความรู้
• ใบความรทู้ ่ี 2.1 เรอ่ื ง ตัวด�ำเนนิ การบลู ีนและบลอ็ กค�ำสั่ง if ซอ้ น
• ใบความรูท้ ่ี 2.2 เรอ่ื ง การนำ� เขา้ ปลกั๊ อิน
• ใบความรูท้ ี่ 2.3 เร่อื ง การท�ำงานหลายงานพร้อมกนั
3. อน่ื ๆ
• เคร่อื งคอมพิวเตอรท์ ตี่ ิดตัง้ โปรแกรม KidBright IDE
• บอร์ด KidBright
• หนงั สือเรยี นรายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี (วิทยาการค�ำนวณ) ชน้ั มัธยมศกึ ษาปีท่ี 2 ของ สสวท.
• หนังสอื หรือไฟลเ์ อกสาร สนุก Kids สนุก Code กับ KidBright
• แบบสังเกตพฤติกรรมการมสี ่วนร่วมในชนั้ เรยี น แบบประเมินการท�ำงานกล่มุ

23

กจิ กรรมท่ี 2

แนวทางการจดั การเรียนรู้

การจดั เตรยี ม

1. ใบความร้ทู ี่ 2.1 ตามจ�ำนวนกลมุ่
2. ใบกจิ กรรมท่ี 2.1 ตามจ�ำนวนกลุม่
3. แบบสังเกตพฤตกิ รรมการมสี ่วนรว่ มในชั้นเรยี น แบบประเมนิ การท�ำงานกลุ่ม
4. เคร่อื งคอมพวิ เตอรท์ ต่ี ดิ ตง้ั โปรแกรม KidBright IDE
5. ดาวน์โหลดไฟลเ์ อกสารสนุก Kids สนกุ Code กบั KidBright

ข้ันตอนด�ำเนินการ

1. ผู้เรียนศึกษาใบความรู้ท่ี 2.1 เรื่อง ตัวด�ำเนินการบูลีนและบล็อกค�ำส่ัง if ซ้อน แล้วท�ำใบกิจกรรมที่ 2.1 เร่ือง ต้องมี
ข้อแมต้ ัง้ แตเ่ รม่ิ ตน้
2. ผสู้ อนทบทวนบลอ็ กคำ� สง่ั เกย่ี วกบั การทำ� งานทม่ี กี ารวนซำ้� Repeat while แลว้ ใหผ้ เู้ รยี นทำ� ใบงานท่ี 2.2 เรอ่ื ง สนกุ กบั ไฟ
3. ผสู้ อนแบง่ กลมุ่ ผ้เู รียนกลุ่มละ 4 คน หลังจากนัน้ ให้ผูเ้ รียนแต่ละกลุม่ ศกึ ษาใบความรู้ที่ 2.2 เรือ่ ง การน�ำเขา้ ปลัก๊ อนิ และ
ใบความรู้ท่ี 2.3 เรอื่ ง การทำ� งานหลายอย่างพร้อมกัน แลว้ ทำ� ใบกิจกรรมที่ 2.3 เร่ือง จบั จองสำ� รองท่นี ่งั
4. ผู้เรียนแต่ละกลุ่มผลัดกันทดสอบโปรแกรมของเพ่ือนกลุ่มอื่น แล้วสุ่มกลุ่มน�ำเสนอวิธีการในการหาค�ำาตอบหรือเทคนิค
ในการเขยี นโปรแกรม
5. ผู้สอนและผู้เรยี นรว่ มกันสรปุ แนวคดิ ท่ีได้จากการการท�ำกจิ กรรม

การวัดและประเมินผล

1. ตรวจคำ� ตอบในใบกิจกรรม
2. สังเกตพฤตกิ รรมการมสี ่วนรว่ มในชั้นเรยี น
3. ประเมินการท�ำงานกลุม่
หมายเหตุ แบบสงั เกตพฤตกิ รรมการมสี ่วนรว่ มในช้ันเรยี น และแบบประเมนิ การท�ำงานกลุ่ม แสดงอยทู่ ห่ี นา้ 77-80

24

กจิ กรรมท่ี 2

ส่อื และแหล่งเรียนรู้

1. เว็บไซต์สำ� หรบั เรียนรู้ KidBright https://www.kid-bright.org
2. ตัวอย่างผลงาน https://www.kid-bright.org/showcase/1

!

ข้อเสนอแนะ

ผูส้ อนสามารถเปลย่ี นแปลงสถานการณ์ในใบกจิ กรรมไดต้ ามความเหมาะสม

25

กจิ กรรมที่ 2

ใบกิจกรรมท่ี 2.1
ตอ้ งมขี อ้ แม้ตง้ั แตเ่ รม่ิ ต้น

ชื่อ-สกุล เลขท่ี

คำ� ช้ีแจง

1. พิจารณารหัสล�ำลอง สถานการณ์ ตรวจสอบเงื่อนไข แล้วท�ำเครื่องหมาย √ ลงในช่องการตรวจสอบเงื่อนไข

26

กจิ กรรมท่ี 2

2. ศึกษาใบความรทู้ ี่ 2.1 ตัวด�ำเนนิ การบูลีนและบลอ็ ก if ซอ้ น แล้วพจิ ารณาคำ� ส่งั โปรแกรม แล้วท�ำเคร่อื งหมาย √ ลงใน
ช่องการตรวจสอบเงื่อนไขท่ีตรงตามผลการทำ� งานของโปรแกรม

27

กจิ กรรมท่ี 2

28

กจิ กรรมท่ี 2

ใบกิจกรรมที่ 2.2
สนกุ กบั ไฟ

ช่ือ-สกุล เลขที่

ค�ำช้ีแจง

1. ศึกษาใบความรู้ที่ 2.2 การน�ำเข้าปลั๊กอิน แล้วดาวน์โหลดและน�ำเข้าไฟล์ dotdisplay.zip
2. ทบทวนความรู้เรื่องการเขียนโปรแกรมแบบวนซ�้ำ จากไฟล์เอกสารหน้า 118
3. เขียนโปรแกรมต่อไปน้ี ดังรูปที่ 1

รปู ท่ี 1 โปรแกรมทดสอบที่ 1 ส�ำหรบั แสดงผลบนหนา้ จอแสดงผล LED โดยใชป้ ลก๊ั อิน “Dot display”
ผลลัพธ์ท่ีได้คือ
ค�ำสั่งในบรรทัดท่ี 4 ท�ำงานอะไร
จากน้ัน ปรับโปรแกรมในบรรทัดท่ี 2 จาก set x to 0 เป็น set x to 1 ผลลัพธ์ท่ีได้คือ

29

กจิ กรรมท่ี 2

4. เขียนโปรแกรมตอ่ ไปนี้ ดงั รูปท่ี 2

รปู ท่ี 2 โปรแกรมทดสอบที่ 2 สำ� หรับแสดงผลบนหน้าจอแสดงผล LED โดยใช้ปล๊กั อิน “Dot display”
ผลลัพธ์ท่ีได้คือ
ค�ำส่ังในบรรทัดที่ 6 ท�ำงานอะไร
ปรับโปรแกรมในบรรทัดที่ 4 จาก set x to 0 เป็น set x to 1 ผลลัพธ์ท่ีได้คือ

30

กิจกรรมท่ี 2

5. เขียนโปรแกรมตอ่ ไปน้ี ดังรปู ท่ี 3

รูปท่ี 3 โปรแกรมทดสอบที่ 3 สำ� หรับแสดงผลบนหนา้ จอแสดงผล LED โดยใช้ปล๊กั อนิ “Dot display”
ผลลัพธ์ที่ได้คือ

ปรับโปรแกรมให้มีการแสดงผลเป็นรูปที่ 4 โดยแสดงไฟทีละดวง

รูปที่ 4 ภาพหน้าจอแสดงผล LED

31

กิจกรรมที่ 2

ใบกิจกรรมที่ 2.3
จับจองสำ� รองทน่ี งั่

คำ� ชแ้ี จง

ใหน้ กั เรียนศกึ ษาใบความรูท้ ่ี 2.3 เร่อื งการท�ำงานหลายงานพร้อมกัน แล้วพจิ ารณาสถานการณ์ตอ่ ไปน้ี แลว้ ตอบค�ำถามและ
ด�ำเนนิ การแกป้ ญั หา
สถานการณ์
เดือนนี้มีภาพยนตร์ท่ีหลายคนเฝ้ารอมานานเข้าฉายที่โรงภาพยนตร์หนังดีเธียเตอร์ โรงภาพยนต์น้ีมีที่น่ังจ�ำนวน 128 ที่น่ัง
โดยมีทน่ี งั่ 8 แถว แถวละ 16 ทน่ี งั่ แสดงไดด้ งั รูปท่ี 1

รปู ท่ี 1 ต�ำแหน่งท่ีนงั่ ในโรงภาพยนตร์หนงั ดีเธียเตอร์

32

กิจกรรมท่ี 2

จากการท่ีนักเรียนได้เรียนรู้การเขียนโปรแกรมควบคุมบอร์ด KidBright มาแล้ว นักเรียนลองมาเขียนโปรแกรมเพ่ือใช้งาน
บอรด์ KidBright ในการส�ำรองท่ีนั่งกันดไี หม โดยแสดงการส�ำรองทนี่ ัง่ บนหน้าจอแสดงผล LED ของบอร์ด KidBright
เร่ิมแรก ก่อนท่ีจะมีการจองที่นั่ง หลอด LED ของบอร์ด KidBright จะดับทุกดวง เม่ือระบุเลือกต�ำแหน่งท่ีนั่งท่ีต้องการ
หลอด LED ทีถ่ ูกเลอื ก จะตดิ และสว่างอยู่ตลอด
1. การวเิ คราะห์และก�ำหนดรายละเอยี ดของปญั หา
• ข้อมลู เข้า
• ข้อมลู ออก
• วิธตี รวจสอบความถกู ต้อง มดี งั นี้

33

กิจกรรมท่ี 2

2. วางแผนการแกป้ ญั หาดงั น้ี
• นักเรยี นคิดวา่ จะใชง้ านสวติ ช์ 1 (S1) และ สวิตช์ 2 (S2) อยา่ งไร

การระบุค่าตำ� แหน่งของหลอด LED บนบอรด์ KidBright

รปู ท่ี 2 การระบุต�ำแหนง่ ท่ีน่ังพกิ ัด (5, 5) ในโรงภาพยนตร์หนังดเี ธียเตอร์
การระบุตำ� แหน่งจะระบุเป็นพิกัด (x, y) โดยต�ำแหน่งมมุ ล่างซ้ายจะมพี ิกดั เป็น x = 0, y=0 หรือเขียนได้วา่ (0, 0) จาก
รปู ที่ 2 จุดสีแดงมพี กิ ัด (5, 5)
• นักเรยี นคดิ วธิ ที ี่จะไปถึงตำ� แหนง่ ท่ีนง่ั ทน่ี ักเรยี นระบุไว้ได้อย่างไร
• เม่อื ถงึ ตำ� แหนง่ ท่ีระบุไว้ จะมกี ารจองที่นั่งอยา่ งไร

34

กิจกรรมท่ี 2

กำ� หนดตัวแปรทใี่ ชง้ าน

งานยอ่ ย init เพือ่ กำ� หนดคา่ เริม่ ตน้
ก�ำหนดค่า x เปน็ 0
ก�ำหนดคา่ y เป็น 0
ก�ำหนดค่า row เปน็
กำ� หนดค่า col เป็น
ก�ำหนดคา่ r เปน็
ก�ำหนดคา่ c เปน็

35

กิจกรรมที่ 2

มีการออกแบบการรบั คา่ ตำ� แหน่งการจองทนี่ ่งั โดยรับตำ� แหน่งที่นัง่ แนวตัง้ (คอลมั น)์ และต�ำแหนง่ ท่แี นวนอน (แถว) สำ� หรบั
งานย่อย sw1 และ sw2 ดงั น้ี
งานย่อย sw1 รับค่าต�ำแหน่งที่น่งั แนวต้ัง
ให้นักเรยี นเขียนรหสั ลำ� ลองรบั ต�ำแหนง่ ทน่ี ่ังในแถว ลงในชอ่ งวา่ ง
เรม่ิ ตน้
วนซำ้� ตลอดการท�ำงาน
ถา้ ปมุ่ สวติ ช์ 1 (S1) ถกู กด แล้ว

จบ
งานยอ่ ย sw2 (รบั ค่าตำ� แหน่งการจองท่นี ่ังแนวนอน)
เรมิ่ ตน้
1. วนซ้�ำตลอดการทำ� งาน
2. ถา้ ปุ่ม สวติ ช์ 2 (S2) ถูกกด แลว้
• เพ่มิ ค่าการกด ทลี ะ 1
• ถา้ ค่าการกด มากกว่า 8 ให้
กำ� หนดค่าการกดมีคา่ เท่ากบั 8
• แสดงคา่ แถว บนหนา้ จอแสดงผล LED
• เกบ็ คา่ ต�ำแหน่งของแถวไว้ในตัวแปร row
• หนว่ งเวลา 0.1 วนิ าที
จบ

36

กิจกรรมที่ 2

งานย่อย select สำ� หรับการจองต�ำแหนง่ ท่นี ัง่
เรมิ่ ต้น
วนซ้�ำตลอดการท�ำงาน
มีการกดปุม่ สวิตช์ 1 (S1) และ สวิตช์ 2 (S2) พรอ้ มกัน
แสดงคา่ แถว
หน่วงเวลา 0.5 วนิ าที
ก�ำหนดคา่ แถวเรมิ่ ต้นวนรอบทำ� งานเป็นแถวแรก r = 0
ทำ� ซ�้ำขณะทคี่ ่า r <= row-1
ก�ำหนดค่าต�ำแหน่งทน่ี ั่งเร่มิ ต้นวนรอบทำ� งานเปน็ ตำ� แหนง่ แรก c = 0
ทำ� ซำ�้ ขณะที่คา่ c <= col-1
สำ� รวจต�ำแหนง่ ท่ีนง่ั ((col-1)=c,(row-1)=c))
ถ้าตำ� แหนง่ น้นั ตรงกับตำ� แหนง่ ทร่ี ะบจุ องไว้
ใหเ้ ปิดไฟ LED ที่ต�ำแหน่งนน้ั พรอ้ มทง้ั สง่ เสยี งแจง้ เตือน แตถ่ ้าไมใ่ ช่
ให้เพมิ่ ค่าวนรอบ c = c+1 เล่อื นตำ� แหน่งสำ� รวจถดั ไป 1 ต�ำแหน่ง
ถา้ ต�ำแหนง่ ส�ำรวจเคล่ือนไปจนสุดขอบของ (c=15) และตำ� แหนง่ น้ันไม่ใชต่ ำ� แหน่งท่ีระบจุ องไว้
เพิม่ คา่ วนรอบ r = r+1
จบ

37

กจิ กรรมที่ 2

3. เขียนโปรแกรมตามที่ออกแแบบไว้ พรอ้ มท้งั ตรวจสอบและประเมินผล
งานย่อย init มโี ปรแกรมดงั รปู ที่ 3

รูปที่ 3 โปรแกรมสำ� หรบั งานยอ่ ย init
งานย่อย sw2 (รบั คา่ ตำ� แหนง่ แนวนอน) มีโปรแกรมดังรปู ท่ี 4

รปู ท่ี 4 โปรแกรมส�ำหรับงานย่อย sw2

38

กิจกรรมท่ี 2

ให้นักเรยี นเขยี นโปรแกรม งานยอ่ ย sw1 รบั ค่าต�ำแหนง่ ทีน่ ัง่ แนวตง้ั ดังรปู ที่ 5

รูปท่ี 5 โปรแกรมสำ� หรับงานย่อย sw1
งานยอ่ ย select ส�ำหรบั การจองต�ำแหนง่ ท่นี ง่ั มีโปรแกรมดังรูปท่ี 6

รูปที่ 6 โปรแกรมงานยอ่ ย select ส�ำหรับการจองตำ� แหนง่ ทีน่ ่ัง

39

กิจกรรมที่ 2

ใบความรูท้ ี่ 2.1
ตัวด�ำเนนิ การบลู นี
และบลอ็ กค�ำสงั่ if ซอ้ น

การท�ำงานแบบมงี านเลือก โดยใชค้ �ำส่งั if, if-else จะมกี ารก�ำหนดเง่อื นไขโดยใช้ตวั ด�ำเนนิ การเปรียบเทยี บ เช่น <, >, ==
ซึ่งนักเรียนได้เรยี นรมู้ าแลว้ ส�ำหรับกรณที ม่ี ีการเปรยี บเทยี บค่าความจริงมากกว่า 2 กรณี สามารถใชต้ วั ดำ� เนินการบูลีนใน
การเชื่อมประโยคได้ดงั น้ี

40

กจิ กรรมที่ 2

บลอ็ กคำ� สงั่ if ซ้อน
ส�ำหรับในกรณีที่มีการตรวจสอบหลายเงอ่ื นไข จะสามารถใช้บลอ็ กค�ำสงั่ if ซอ้ นได ้ โดยลากคำ� สัง่ if มาวาง แล้วคลกิ ปุ่ม
จะปรากฏบล็อกค�ำสง่ั else if และ else เพิม่ เติม สามารถลากมาวางตอ่ บล็อกคำ� สงั่ if ได้ตามต้องการ
ตัวอย่างโปรแกรม

41

กิจกรรมที่ 2

ใบความรู้ท่ี 2.2
การนำ� เข้าปลั๊กอนิ

ปล๊ักอินคอื อะไร
ปลัก๊ อนิ คือโปรแกรมเสรมิ ชนิดหนง่ึ มีหน้าทส่ี นบั สนุนการท�ำงานของโปรแกรมหลักใหท้ ำ� งานไดอ้ ยา่ งมีประสทิ ธิภาพมากขึ้น
ปลก๊ั อนิ แตล่ ะตวั จะมีหนา้ ทก่ี ารท�ำงานเฉพาะอยา่ ง สำ� หรบั โปรแกรมKidBright IDE เมอ่ื ถูกประกาศเป็น Open Source มี
นกั พัฒนาได้สร้างปลก๊ั อนิ ข้ึนมากมาย เพือ่ ให้ผ้ใู ช้ติดต้ังเพม่ิ เติมตามความต้องการในการพฒั นาโปรแกรม
การดาวน์โหลดปลั๊กอิน
ปล๊กั อนิ สำ� หรับ KidBright IDE มใี ห้ดาวน์โหลดจากเว็บไซตต์ ่าง ๆ เช่น https://store.kidbright.info สำ� หรบั ปล๊ักอินทใี่ ชใ้ น
การแสดงผลจุดภาพ LED ชื่อ Dot Display ที่ใชใ้ นกิจกรรมนี้ ให้นกั เรียนดาวนโ์ หลดไฟล์ dotdisplay.zip จาก

การติดต้งั ปลัก๊ อิน
การตดิ ต้งั ปล๊กั อนิ สามารถด�ำเนนิ การได้ 2 วิธี ดังน้ี
1. การติดตัง้ ผ่านโปรแกรม KidBright IDE
• เมอ่ื เปิดหนา้ ตา่ ง KidBright IDE เลือกรายการคำ� สัง่ Plugins และรายการย่อย Install Plugins ดงั รปู ที่ 1

รูปท่ี 1 หนา้ ตา่ งการติดตง้ั ปลั๊กอินผ่านโปรแกรม KidBright IDE

42