นาฏศิลป์พื้นเมือง ภาคกลาง จัด จั ทำ โดย ด.ญ.บัญฑิตา สังเมียน นำ เสนอ คุณครูสุดา จันทอง
ภาคกลางเป็น ป็ พื้นพื้ที่ราบกว้า ว้ งใหญ่ตอนใจกลางของประเทศ มีลัมี ลักษณะเป็น ป็ ที่ราบลุ่ม ลุ่ ลักษณะคล้ายรางน้ำ ขนาดใหญ่ปญ่ ระกอบด้วยทิวเขาทางด้านตะวันวัออก และด้านตะวันวัตก ซึ่ง ซึ่ ทอดตัวยาวขนานกันจากทิศเหนือนืลงไปทางทิศใต้ เป็น ป็ ขอบของราง ต้นรางอยู่บ ยู่ ริเริวณที่ราบสูง สู ทางเหนือนืปลายรางลาดเทลงสู่อ่สู่ อ่ าวไทย รางน้ำ ดังกล่าวนี้มีคมีวามกว้า ว้ งระหว่า ว่ ง 50 - 100 กิโลเมตร และยาวประมาณ300 กิโลเมตร พื้นพื้ที่ภาคกลางแยกออกจากภาคเหนือ และภาคตะวันวัออกเฉียงเหนือของไทยด้วยกรอบทิวเขาและป่า ซึ่งซึ่ยกระดับพื้นพื้ที่ของทั้งสองภาค ให้สูงสูขึ้นขึ้ไปจากภาคกลาง พื้นพื้ดินส่วส่นมากเป็นป็ดินที่เกิดจากตะกอนทับถม จึงจึเป็นป็ย่าย่นดินอันอุดมสมบูรณ์ ประกอบกับมีลำมี ลำน้ำ หล่อเลี้ยงอยู่เยู่กือบตลอดปี จึงจึเป็นป็ย่าย่นกสิกสิรรมที่สำ คัญที่สุดสุของประเทศมาโดยตลอด และจากการที่มีพื้มีพื้นพื้ที่ติดกับก้นอ่าวไทย ทำ ให้เป็นป็ภาคที่มีกมีารคมนาคมติดต่อกับทางทะเลได้สะดวก บรรดาแม่น้ำม่ น้ำลำ คลองต่าง ๆ ซึ่งซึ่มีอมียู่เยู่ ป็นป็จำ นวนมาก ช่วช่ยให้การคมนาคมขนส่งส่ทางน้ำ เป็นป็ ไปโดยสะดวก เมื่อมื่รวมกับการคมนาคมขนส่งส่ทางรถไฟ และทางถนนด้วยแล้ว ภาคกลางจึงจึเป็นป็ศูนย์กย์ลางการคมนาคมขนส่งส่ที่ดีที่สุดสุของประเทศ ทำ ให้ เป็นป็ย่าย่นที่สำ คัญยิ่งยิ่ทางด้านเศรษฐกิจของไทย ลักษณะภูมิ ภู ปมิ ระเทศภาคกลาง
พิธีกรรม คือ ช่วงแรกเมื่อข้าวตั้งท้อง ชาวนาจะนำ ตา แหลวไปปักไว้ที่หัวนา และ ขอบูชาพระแม่โพสพ ให้รับเครื่องสังเวย อัน ประกอบด้วยกล้วย อ้อย ถั่ว งา ส้ม มัดแขวนไว้กับตาแหลว และ นำ หมาก พลูจีบ ๑ คำ ใส่กรวยไว้หัวนา ๑ คืบ อย่างละ ๑ ผืนใส่กระบุง ความเชื่อ หรือ พิธีกรรม ความเชื่อ คือ ชาวภาคกลางมีความเชื่อดั้งเดิม เรื่อง ผีสางเทวดา ชีวิตประจ าวันที่ผูกพันอยู่กับ อาชีพชาวนา ชาวนาจึงเชื่อว่า ในข้าวมี วิญญาณ แม่โพสพ มีการปฏิบัติพิธีกรรม เพื่อระลึกถึงแม่ โพสพ พร้อมนับถือ พระพุทธศาสนา
ศาสนา ประชากรส่ว ส่ นใหญ่นั ญ่ บถือศาสนา พุทธและยัง ยั มีศ มี าสนาอื่นฯ เช่น ช่ ศาสนาอิสลาม ศาสนาคริสริต์
การแต่งกาย ในปัจจุบันการแต่งกายของแต่ละภาคได้รับความกลมกลืนกันไปหมด เนื่องมาจากถูกครอบคลุมสิ่งที่เรียกว่าแฟชั่น จึงทำ ให้การแต่งกายมีความคล้ายคลึงกันไปหมด จนแยกแยะไม่ค่อยออกว่าบุคคลไหนอาศัยอยู่ในภาคใดแต่ หากย้อนกลับถึงการแต่งกายในชีวิตประจำ วันทั่วไป ผู้ชายจะนุ่งกางเกงครึ่งน่อง สวมเสื้อแขนสั้น คาดผ้าขาวม้า ส่วนผู้หญิง จะนุ่งซิ่นยาว สวมเสื้อแขนสั้นหรือยาวแต่หากเป็นชุดไทย สมัยก่อนการเปลี่ยนแปลงระบอบการปกครอง ผู้ชายจะนิยมสวมใส่โจงกระเบนสวมเสื้อสีขาว ติดกระดุม 5 เม็ด ที่เรียกว่า "ราชประแตน" ไว้ผมสั้นข้าง ๆ ตัดเกรียนถึงหนังศีรษะข้างบนหวีแสกกลาง ส่วนผู้หญิงจะนิยมสวมใส่ผ้าซิ่นยาวครึ่งแข้ง ห่มสไบเฉียงตามสมัยอยุธยา ทรงผมเกล้าเป็นมวย และสวมใส่เครื่องประดับเพื่อความสวยงาม
อาหาร สำ หรับอาหารของภาคกลางนั้น มักจะมี น้ำ พริกและผักจิ้ม โดยจะรับประทาน กับข้าวสวยเป็นหลัก และส่วนมากจะน้ำ พริกต่าง ๆ นั้น จะได้รับการผสมผสาน ระหว่างภาคต่าง ๆ เช่น แกงไตปลา ปลาร้า น้ำ พริกอ่อง น้ำ พริกปลาทู ต้มยำ ผัดเผ็ด ข้าวผัด แกงส้ม ผัดไทย เป็นต้น
นอกจากภาคกลางจะเป็นจุดศูนย์กลางทางด้าน ภูมิศาสตร์แล้ว ภาคกลางยังเป็นศูนย์รวมวัฒนธรรม ของแต่ละภาคอีกด้วย เนื่องจากบางจังหวัดในภาค กลางคาบเกี่ยวระหว่างภาคต่าง ๆ มากมาย ซึ่งในวัน นี้กระปุกดอทคอมก็ขอรวบรวมข้อมูลต่าง ๆ ที่เกี่ยว กับภาคกลางมาฝากกันค่ะ ไปดูกันซิว่า ประเพณีและ วัฒนธรรมของภาคกลาง จะมีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ประเพณีสงกรานต์ ประเพณีก่อพระเจดีย์ทรายข้าว เปลือก ประเพณีสารทข้าวหลาม ประเพณี
อาชีพ อาชีพที่สำ คัญ คือ ด้านเกษตกรรม ทำ นา ปลูกพืชสวนผลไม้ ไม้ดอกไม้ ประดับและอาชีพอุตสาหกรรมพื้น เมือง เช่น เครื่องจักรสาน เครื่องปั่น ดินเผา เป็นต้น
แสดงเป็นหมู่และใช้ผู้แสดงเป็นผู้หญิงล้วน การ แต่งกาย ผู้แสดงจะนุ่งจีบหน้านางห่มสไบเฉียง ใส่เครื่องประดับหรือนุ่งจีบหน้านางห่มสไบ เฉียงสองชาย ใส่เครื่องประดับ อุปกรณ์ ดอกบัว ประดิษฐ์ ดนตรีประกอบการแสดง ใช้วงปี่ พาทย์เครื่องห้าไม้นวม หรือวงปี่พาทย์เครื่อง ห้าไม้แข็งก็ได้ ตัวอย่างการแสดงของภาคกลาง 1.ระบำ ดอกบัว ลักษณะการแสดง
2.ระบำ เกี่ยวข้าว ลักษณะการแสดง ชายหญิงจะแยกกันออกเป็น 2 แถว แล้วมา ตั้งเป็นครึ่งวงกลม ออกไปร้องรำ ตรงกลางที ละคู่ ผู้ที่ไม่ได้รำ ช่วยตบมือเป็นจังหวะ และ คอยร้องรับเป็นลูกคู่ เมื่อร้องแก้กันจบแล้วก็ รำ กลับเข้ายืนตามที่เดิม คู่อื่นก็ออกไปร้องรำ จนครบทุกคู่ การแต่งกาย ชาย นุ่งกางเกง ขาก๊วย สวมเสื้อม่อฮ่อม มีผ้าขาวม้าคาดเอว สวมหมวกสาน
เป็นการแสดงประเภทระบํามาตรฐาน ประกอบการแสดงในบทละครดึกดําบรรพ์ เรื่องสังข์ทอง ตอนตีคลี ซึ่งสมเด็จเจ้าฟ้า กรมพระยานริศรานุวัตติวงศ์ได้ทรงนิพนธ์ บทร้องขึ้น โดยพรรณนาความงามของ สวรรค์ชั้นดาวดึงส์ ผู้แสดง แต่งกายยืน เครื่องพระ3.ระบำ ดาวดึงส์ ลักษณะการแสดง
4.รำแม่ศรี ลักษณะการแสดง ผู้หญิงแสดงล้วน แม่ศรีจะนั่งกลาง วงล้อมของลูกคู่บนครกตำ ข้าว ผูกผ้าปิด ตาพนมมือ ลูกคู่จะเชื้อเชิญแม่ศรีให้เข้า ทรง แม่ศรีจะร่ายรำ ตามทำ นองเพลง พร้อมๆ กับลูกคู่
เป็นการแสดงที่ไม่มีการขับร้อง ไม่มีเนื้อ เพลง มีเพียงดนตรี ประกอบจังหวะซึ่ง เป็นดนตรีที่มีความสนุกสนาน เพลิดเพลิน ฉาก อุปกรณ์ อุปกรณ์ที่ใช้จะ เป็นอุปกรณ์ที่เกี่ยวกับการทำ นาตั้งแต่ เริ่มต้น จนถึงการเกี่ยวข้าว ฉะนั้น อุปกรณ์ที่ใช้จึง ได้แก่ เมล็ดข้าว เคียว เกี่ยวข้าว รวงข้าง กระด้ง เป็นต้น 5.ระบำ ชาวนา ลักษณะการแสดง