รายงานผลการศึกษา ชุมชนบางน้ำผึ้ง ฉบับสมบูรณ์

46

การวเิ คราะห์ SWOT ตลาดน้าบางนา้ ผ้ึง (Bang Nam Pheung Floating Market)

ปัจจยั ภายใน ปัจจยั ภายนอก

SWOT

- เป็นศนู ยรแ วมสินค฾า - ร฾านค฾าภายในตลาดไม฽ - มอี งคกแ ารบริหารสว฽ น - สถานการณแ โควดิ 19

OTOP ที่สรา฾ งสรรคแ มีการแบง฽ ประเภทสนิ ค฾า ตาํ บลบางนํ้าผง้ึ คอย สง฽ ผลใหน฾ ักท฽องเท่ียว

จากคนในชุมชน ทาํ ของกิน ของใช฾ ดแู ลสนับสนนุ ลดลง

ให฾คนในชุมชนมี

รายได฾ - ราคาอาหารคอ฽ นข฾าง - ตลาดนํา้ บางนาํ้ ผง้ึ - เศรษฐกจิ ซบเซา ทํา

สงู เป็นทเ่ี ที่ยวใกล฾ ใหแ฾ มค฽ า฾ ในตลาดมี

- มีกจิ กรรมทอ฽ งเท่ยี ว กรงุ เทพมหา- นคร จงึ ยอดขายน฾อยลง

สัมผัสวถิ ีชวี ติ ชุมชน - กิจกรรมภายในตลาด ไดร฾ บั ความนยิ ม มีคน

ไมค฽ ฽อยเปน็ จดุ สนใจหรอื เดินทางไปจํานวนมาก

- เป็นตลาดนํา้ ขนึ้ ช่ือ โดดเด฽น

ของจงั หวัด - มีการเดินทางด฾วย

สมทุ รปราการ - รา฾ นอาหารแบบนง่ั ขนสง฽ สาธารณะท่ี

ทานในตลาดมนี ฾อย หลากหลาย เช฽น

- ตลาดนํ้าบางนํา้ ผึ้ง อาหารสว฽ นใหญเ฽ ปน็ การ รถเมลแ เรอื เดนิ ทาง

เป็นตลาดดจิ ทิ ลั ซ้อื กลบั บา฾ น สะดวก ไปได฾งา฽ ย

- มีลานจอดรถของ - โครงการคนละครึ่ง
ตลาดใหบ฾ ริการจอด ทําให฾ตลาดนํา้ บาง
ฟรี น้ําผึ้งตื่นตัวข้นึ

- กิจกรรมสําหรบั เดก็
ทัง้ ตกปลา ใหอ฾ าหาร
ปลาคราฟ ใหอ฾ าหาร
แพะ

47

แหลง่ เรียนรทู้ ่ี 5 กลมุ่ บางน้าผึง้ พอเพยี ง

1.1 ทีต่ ั้ง

ทีต่ ั้ง

ทต่ี ้งั ศูนยแกลุม฽ บางนาํ้ ผง้ึ พอเพียงจะต้งั อย฽ูที่ วัดบางนํา้ ผง้ึ ตาํ บลบางน้ําผง้ึ อําเภอพระประแดง
จงั หวัดสมุทรปราการ ตรงหน฾ามณฑป

การเดินทาง

การเดนิ ทางมาทางสแี ยกบางนา มาสดุ ท่ีถนนสรรพาวุธ ข฾ามเรือท่ที า฽ บางนาํ้ ผง้ึ โฮมสเตยแ ขับ
รถมาทางถนนปุูเจา฾ สมิงพราย ขนึ้ ถนนวงแหวนอตุ สาหกรรม มาลงท่ี ถนนสุขสวัสด์ิ ขับรถตรงมาแล฾ว
เลี้ยวซ฾ายตรงมาถึงสามแยกพระประแดงเลี้ยวซ฾าย(ตรงป๊ัมน้ํามัน (MP) ขับรถมาเรื่อยๆ พอใกล฾ถึง
อาํ เภอพระประแดง ทางบงั คับเลย้ี วซ฾ายตรงถนนเพชรหึงษแ ขับตรงมาเรื่อยๆ ประมาณ 5 กิโลเมตร
เลี้ยวขวาเข฾าถนนเพชรหึงษแ 26 ขับรถมาเร่ือยๆ สงั เกตซา฾ ยมือ จะมีสามแยกเลี้ยวซ฾าย ตรงมาเร่ือยๆ
ประมาณ 500 เมตร ขา฾ มสะพานสังเกตปาู ยด฾านขวามอื เมือ่ ลงสะพานข฾ามคลอง เดินเท฾าเขา฾ ซอยตรง
มาประมาณ 1 กม. สังเกตปูายบอกทาง อีกเส฾นทางมาทางด฽วนสะพานพระรามเก฾า (ทางไป
ดาวคะนอง) มาลงทถ่ี นนสขุ สวัสดิ์ ขับรถตรงมาแลว฾ เล้ียวซ฾ายตรงมาถงึ สามแยกพระประแดงเลย้ี วซา฾ ย
(ตรงป๊ัมนํ้ามัน (MP) ขับรถมาเร่ือยๆ พอใกล฾ถึงอําเภอพระประแดง ทางบังคับเลี้ยวซ฾ายตรงถนน
เพชรหึงษแ ขับตรงมาเร่ือยๆ ประมาณ 5 กิโลเมตร เลี้ยวขวาเข฾าถนนเพชรหึงษแ 26 ขับรถมาเรื่อยๆ

48

สังเกตซ฾ายมือ สามแยกเลี้ยวซ฾าย ตรงมาเร่ือยๆ ประมาณ 500 เมตร ข฾ามสะพานสังเกตปูายด฾าน
ขวามอื เม่ือลงสะพานข฾ามคลอง เดินเทา฾ เข฾าซอยตรงมาประมาณ 1 กม. สังเกตปูายบอกทาง หรือจะ
เดินเลยี บคลองบางนํ้าผ้ึงจนสุดเลี้ยวซา฾ ย โดยการสังเกตปาู ยโฮมสเตยแ

การตดิ ตอ่

เบอรแตดิ ตอ฽ 089-0212679

เวลาทา้ การ
ทกุ วันเสารแ – อาทติ ยแ และวันหยดุ นกั ขัตฤกษแ ต้งั แตเ฽ วลา 08.00 - 16.00 น. จะ

เปดิ -ปดิ ตามเวลาของตลาดนาํ้ บางนํา้ ผ้ึง

ผ้ใู ห้สมั ภาษณ์
คุณฉออ฾ น สวุ รรณทศ
คุณเออื้ มพร บรรจงเทยี น

1.2 ประวตั ิความเปน็ มาของแหล่งเรียนรู้

โดยเกดิ ข้นึ จากการเข฾ารว฽ มกลม฽ุ ในโครงการรกั ษแปุา สรา฾ งคน 84 ตาํ บล วิถพี อเพียงของ ปตท.
โดยทําให฾มเี ครือข฽ายมากถึง 84 ตาํ บลทว่ั ประเทศ โดยทางโครงการไดม฾ กี ารให฾ไปศึกษาดูงาน ในเรื่อง
ของการทําของใชใ฾ นครวั เรือน ตัวอย฽างเช฽น นา้ํ ยาล฾างจาน ยาสระผม นํ้ายาปรับผ฾าน฽ุม สบ฽ู และอ่ืนๆ
จากการได฾ไปศึกษาดูงานมาแล฾วจึงได฾นํากลับมาทําใช฾ในเองครัวเรือน และเล฽งเห็นว฽าสามารถสร฾าง
รายไดไ฾ ด฾ จงึ นํามาขายและจงึ เริม่ สร฾างเป็นกล฽มุ บางนํา้ ผ้งึ พอเพยี งข้ึนมา

1.3 การบรหิ ารจดั การ

สมาชิกในกลม฽ุ บางนา้ํ ผง้ึ พอเพียง ซงึ่ เป็นคนในชมุ ชน

สนบั สนุนงบประมาณ

โดยงบตอนแรกเกดิ จากการเข฾ารว฽ มกลมุ฽ ในโครงการรักษแปุา สร฾างคน 84 ตําบล วิถีพอเพียง
ของ ปตท. มีการพาไปศกึ ษาดูงาน และนํามาต฽อยอดในการนํามาขาย ปัจจบุ นั งบที่ใช฾ในกล฽มุ จงึ เปน็ งบ
ที่ได฾รายได฾จากการขายผลติ ภัณฑแ ของคนในกลุม฽ เอง

49

1.4 เนื้อหาสาระในแหล่งเรยี นรู้
สอนทาํ เร่ืองของการทาํ ของใชใ฾ นครัวเรอื น ตัวอย฽างเช฽น นา้ํ ยาลา฾ งจาน ยาสระผม นาํ้ ยาปรบั

ผา฾ นุ฽ม สบ฽ู สมุนไพรบว฾ นปากข฽อย น้าํ มันมะพร฾าวสกัดเยน็ ครมี ทาผวิ ยาดม และอื่นๆ
1.5 กจิ กรรมในแหลง่ เรยี นรู้

- การทําน้ํายาลา฾ งจาน
- การทาํ ยาสระผม
- การทาํ น้าํ ยาปรบั ผา฾ นมุ฽
- การทาํ สบู฽
- การทําสมนุ ไพรบว฾ นปากขอ฽ ย
- นา้ํ มันมะพรา฾ วสกัดเย็น
- ครมี ทาผวิ
- ยาดม

50

การวเิ คราะห์ SWOT กลุ่มบางน้าผง้ึ พอเพียง

ปัจจยั ภายใน ปัจจัยภายนอก

SWO T

- ผลติ ภณั ฑมแ าจาก - กลุ฽มบางนา้ํ ผึง้ พอเพียง - ปตท.ทาํ การ - สถานการณโแ ควิด 19
สมาชิกในกลุม฽ บาง มขี ฾อมลู ให฾ศกึ ษานอ฾ ย สนับสนนุ งบประมาณ ส฽งผลใหก฾ ารหมุนเงินใน
นํ้าผึง้ พอเพียง ซึง่ เปน็ มกี ารพาไปศกึ ษาดงู าน กลมุ฽ นอ฾ ยลง สมาชิก
คนในชุมชน ทําให฾คน - ไมม฽ ปี าู ยบอกข฾อมลู ให฾ เร่ืองการทาํ ของใช฾ใน ภายในกลมุ฽ จงึ มรี ายได฾
ในชมุ ชนมีรายได฾ ศกึ ษาหาความรเู฾ พมิ่ เติม ครวั เรือน เพือ่ นาํ มา ลดนอ฾ ยลง
ต฽อยอดในการทํามา
- เป็นผลติ ภณั ฑแท่ี จําหนา฽ ย
จัดทาํ ข้นึ เองจงึ มี
ความน฽าสนใจ เชน฽
นํ้ายาล฾างจาน ยาสระ
ผม นา้ํ ยาปรบั ผา฾ นม฽ุ
เป็นตน฾

- มกี ิจกรรมท่นี า฽ สนใจ
เชน฽ สอนทําน้ํายาล฾าง
จาน ทํายาสระผม ทาํ
สบู฽ ใหแ฾ กผ฽ ท฾ู ส่ี นใจ

51

แหล่งเรียนรทู้ ี่ 6 วดั บางนา้ ผึ้งนอก

1.1 ทตี่ ั้ง

ที่ตงั้
เลขท่ี 10 หมทู฽ ี่ 1 ซอยเพชรหงึ ษแ 52 ตาํ บลบางนํา้ ผง้ึ อาํ เภอพระประแดง จงั หวัด
สมุทรปราการ

การเดินทาง

เสน฾ ทางรถยนตแ
เสน฾ ทาง ถนนสขุ สวสั ดิ์ -> เลี้ยวเขา฾ อําเภอพระประแดง -> ถนนเพชรหงึ ษแ ซอย 26 -> ถนน
บัวผง้ึ พฒั นา (ซอยวดั บางน้าํ ผงึ้ นอก)

1. ใชเ฾ สน฾ ทางถนนสุขสวสั ดิ์ มงุ฽ หน฾าไปทางพระประแดง พอผ฽านแยกสะพานภูมิพลไปไม฽ไกล
นัก จึงเล้ยี วซ฾ายตรงสามแยกพระประแดง

2. เมื่อเล้ยี วซ฾ายมาแล฾ว (เปน็ ถนนนครเข่ือนขนั ธ)แ ตรงตามถนนเส฾นนไ้ี ปราว 1 กโิ ลเมตร ผ฽าน
ซมุ฾ ประตเู มืองนครเข่ือนขันธแตลาดพระประแดง จากนนั้ ถนนจะบงั คบั เล้ยี วซ฾าย

3. เม่อื เลี้ยวมาแลว฾ ตรงไปเร่ือยๆ จะเป็นถนนเพชรหงึ ษแ ขา฾ มสะพานขา฾ มคลองลดั โพธิ์เข฾าส฽ูคุ฾ง
บางกะเจา฾ ตรงไปเรือ่ ยๆ ราว 4 กโิ ลเมตร พอเลย 7-11 (ซ฾ายมือ) ไปไม฽ไกลนัก ให฾เล้ียวขวาเข฾าซอย
เพชรหงึ ษแ 26

52

4. เลีย้ วเข฾าซอยมาแล฾ว จากน้ันตรงผา฽ นหนา฾ วัดบางนาํ้ ผ้งึ ในไปสักระยะ จึงเล้ียวซ฾ายเข฾าซอย
บวั ผ้ึงพัฒนา (มีปูายบอกทางไปวัดบางน้ําผ้งึ นอก)

5. เมอื่ เลยี้ วซา฾ ยมาแล฾ว ตรงไปเร่อื ยๆ (ราว 2 กิโลเมตร) จะเห็นซุ฾มประตวู ดั บางนํา้ ผ้ึงนอก
ทางขวามอื

- หากใชท฾ างดว฽ นเฉลมิ มหานคร ตามปูายบอกทางดาวคะนองมาเร่ือยๆ พอข฾ามสะพาน
พระราม 9 (สะพานแขวน) ชดิ ซา฾ ย ออกถนนสขุ สวสั ด์ิ จากนัน้ ตรงไปอกี ไม฽ไกล จะเปน็ แยกพระ
ประแดง จึงเลย้ี วซ฾ายเข฾าอาํ เภอพระประแดง

- หากใชว฾ งแหวนอุตสาหกรรม สะพานภูมพิ ล (จากถนนปุเู จา฾ สมิงพราย หรือ ถนนพระราม
3) ตามปูายลงถนนสุขสวสั ด์ิ จากนั้นตามปูายพระประแดง พอเลยี้ วเข฾าถนนสขุ สวัสด์ไิ ปไม฽ไกล กเ็ ป็น
แยกพระประแดงแล฾ว เล้ียวซ฾ายเพือ่ เขา฾ อาํ เภอพระประแดง

รถเมลแ
หากข้ึนรถเมลทแ ่เี ข฾าไปยังท฽านา้ํ พระประแดง รถเมลสแ ายทผี่ า฽ น ไดแ฾ ก฽ สาย 6, 82, 138 (สาย
138 คันท่เี ขียนวา฽ เขา฾ ทา฽ นา้ํ พระประแดง) มาลงปาู ยตลาดพระประแดง หรอื สดุ สายทท่ี า฽ น้ําพระ
ประแดง จากน้นั นง่ั รถเลก็ (รถกระปฺอ) ฝั่งตรงขา฾ มทีว่ า฽ การอาํ เภอ รถจะเขา฾ ไปตลาดบางน้ําผง้ึ (ค฽ารถ
10 บาท) หรือเดินไปข้นึ รถเมลทแ ฾องถิ่นสีฟาู สายพระประแดง-บางกอบวั ลงปากซอยเพชรหงึ ษแ 26
แลว฾ ตอ฽ มอเตอรไแ ซคแไปอกี ที

รถเมลแทอ฾ งถ่นิ สีฟูา (1011) สายพระประแดง – วดั บางกอบัว

บรกิ าร : 5.30 - 21.00 น. คา฽ โดยสาร 8 บาท ตลอดสาย

เสน฾ ทางเดินรถ พระประแดง - ถนนเพชรหึงษแ - วัดทรงธรรม - สวนสุขภาพลัดโพธ์ิ - ข฾าม
คลองลดั โพธ์ิ - วดั คันลดั - วดั ปาุ เกด - (ปากซอย)ตลาดน้าํ บางนํา้ ผึง้ - ซอยวัดราษฎรรแ งั สรรคแ (สวนศรี
นครเขือ่ นขนั ธ)แ – วดั บางกอบัว

คิวรถ : ปากซอย บ฾านแซ฽ 2 (ตรงข฾ามตลาดพระประแดง ซอยข฾างแวน฽ ตาทอ็ ปเจรญิ )

53

หากขนึ้ รถเมลสแ าย 140 (ทางดว฽ น), 142 (ทางดว฽ น) พอลงจากทางดว฽ นแล฾ว ให฾ลงรถเมลแปูาย
แรก (เรียกว฽าปาู ยวัดสน) แล฾วตอ฽ รถเมลสแ าย 82, 138 (ท่เี ขยี นวา฽ เข฾าทา฽ นํา้ พระประแดง) ลงท฽าน้ําพระ
ประแดง จากน้ันขึน้ รถกระปฺอ หรือรถเมลแทอ฾ งถ่ิน

หากขึ้นรถเมลแสาย 20, 35 ลงรถท่ีปูายวัดสน จากนั้นต฽อรถเมลแสาย 82, 138 (ท่ีเข฾าท฽านํ้า
พระประแดง) ลงท฽านํ้าพระประแดง จากนน้ั ขน้ึ รถกระปอฺ หรือรถเมลแทอ฾ งถนิ่

เรือขา฾ มฟาก
BTS บางนา + เรอื ข฾ามฟาก (ทา฽ เรือวดั บางนานอก -> ท฽าเรอื วัดบางนํ้าผึ้งนอก)
นงั่ รถไฟฟูา BTS มาลงสถานีบางนา (ทางออก 2) จากนั้นเดนิ ไปทางแยกบางนา เลีย้ วซ฾ายเขา฾
ถนนสรรพาวธุ จะมีควิ รถสองแถววงิ่ ในถนนสรรพาวธุ นั่งไปจนสดุ ทาง วัดบางนานอกอย฽ูซ฾ายมือ เดิน
เข฾าไปในวัด ทา฽ เรือข฾ามฟากอยท฽ู ฽านํา้ ในวัด น่งั เรือไปขนึ้ ทท่ี ฽าวดั บางน้าํ ผง้ึ นอกไดเ฾ ลย
ท฽าเรือขา฾ มฟากน้ีอยูใ฽ กล฾ตลาดนํ้าบางน้าํ ผง้ึ บา฾ นธูปสมนุ ไพร บางกอกทรีเฮ฾าสแ เป็นท฽าทใ่ี ชเ฾ รอื
ขนาดใหญ฽สามารถนาํ คน จักรยาน และรถมอเตอรแไซคแขา฾ มได฾
MRT สถานศี นู ยปแ ระชุมแห฽งชาติสิริกิติ์ + เรือข฾ามฟาก (ท฽าเรือวัดคลองเตยนอก -> ท฽าเรือ
บางกะเจา฾ )
นง่ั รถไฟใตด฾ ิน MRT ลงสถานีศูนยแประชุมแหง฽ ชาติสิริกิต์ิ (ทางออก1) จากน้ันน่ังแท็กซ่ี หรือ
มอเตอรแไซครแ ับจ฾างไปวดั คลองเตยนอก ลงรถแลว฾ เดนิ เข฾าไปยงั ทา฽ นาํ้ ขา฾ งวดั
น่ังเรือไปขึ้นที่ท฽าเรือบางกะเจ฾า (ท฽ากํานันขาว) จากนั้นต฽อมอเตอรแไซคแรับจ฾าง หรือเช฽า
จกั รยานปั่นไป (ทา฽ เรืออยห฽ู ฽างวัดบางน้ําผงึ้ นอก 5 กโิ ลเมตร)

ทา฽ เรอื นเี้ ป็นทา฽ ทีอ่ ย฽ูใกล฾กับสวนศรีนครเขอื่ นขันธแ และพพิ ธิ ภณั ฑปแ ลากัด เป็นท฽าท่ีมี
เรอื เหมาขนาดเลก็ สามารถนาํ จกั รยานใส฽เรอื ขา฾ มฟากไปด฾วยได฾ (มอเตอรแไซคขแ ฾ามไม฽ได฾

การติดต่อ
087-034-2492 (เจา฾ อาวาส พระครใู บฏีกาบุญช฽วย ตสิ โฺ ส)

54

เวลาทา้ การ
เวลา 8.00 - 15.30 น

ผูใ้ ห้สัมภาษณ์
คณุ ลงุ วินัย ชติ เจริญ (ลงุ ที่ขบั วนิ เป็นคนคอยเปิดปดิ วัดใหเ฾ จ฾าอาวาสดว฾ ย

1.2 ประวัตคิ วามเปน็ มา

วัดเก฽าแก฽อายุราว 350 ปี โบราณสถานท่ียังคงคุณค฽าทางสถาปัตยกรรมสมัยอยุธยาตอน
ปลาย แวะกราบขอพรหลวงพอ฽ ใหญ฽ สรา฾ งประมาณ พ.ศ. 2450 ในสมัยรชั กาลท่ี 5 เจา฾ พระยาธัมมาธิ
กรณ(แ มัง้ ) หน฾าวัดริมแม฽นํา้ เจ฾าพระยาเปน็ ท่ีประดษิ ฐานพระสังกัจจายนแ พระมงคลสมุทรพุทธมณี ให฾
ประชาชนไดก฾ ราบไหว฾เปน็ ศูนยรแ วมจิตใจของชุมชน สังกัดคณะสงฆแมหานิกาย มีเนื้อที่ 37 ไร฽เศษ วัด
บางนาํ้ ผึ้งนอก สร฾างเม่อื ไหร฽ ใครเป็นผู฾สรา฾ งไม฽ปรากฏชัด แต฽สันนิษฐานว฽า น฽าจะสร฾างในสมัยกรุงศรี
อยธุ ยาตอนปลายประมาณ พ.ศ. 2210 อีกนยั หนงึ่ ไดม฾ ีเจา฾ พระยาท฽านหน่ึง ช่ือธรรมธิกรณแมั่ง มาทํา
การบรู ณะปฏสิ ังขรณแ (ได฾หลกั ฐานจากศลิ าจารึก) และมีพระรูปหนึ่ง ชื่อพระวิชัย มาสร฾างศาลาการ
เปรียญ เม่อื พ.ศ. 2330 เพ่อื แทนศาลาหลังเก฽า วดั บางนาํ้ ผึ้งนอกไดร฾ ับพระราชทานวสิ ุงคามสีมา เม่ือ
วันที่ 16 มีนาคม พ.ศ. 2509 (อุโบสถหลังใหม฽) สร฾างแทนหลังเก฽า โดยมีสมเด็จพระนางเจ฾ารําไพ
พรรณี (ในรัชกาลท่ี 7) เป็นผ฾ูตัดหวายลูกนิมิต วัดบางน้ําผึ้งนอก เป็นวัดท่ีติดริมแม฽น้ําเจ฾าพระยา
บริเวณท฽านา้ํ มที า฽ เรือข฾ามฟาก ท่ีข฾ามมาจากท฽าวัดบางนานอก ท฽าเรือน้ีมีคนใช฾บริการกันมาก เพราะ

55

เป็นเรอื ขนาดใหญ฽ สามารถโดยสารคน จักรยาน และมอเตอรแไซคแได฾พร฾อมกัน ท้ังยังเป็นจุดท่ีอย฽ูใกล฾
ตลาดบางน้ําผึ้งมากที่สุด บริเวณท฽าเรือมีบริการมอเตอรแไซคแรับจ฾าง ร฾านเช฽าจักรยาน ร฾านค฾าขาย
อาหาร เครื่องดม่ื หอ฾ งนา้ํ สาธารณะ สาํ หรับคําวา฽ วดั บางนาํ้ ผง้ึ นอก มีคําว฽า “นอก” เป็นสร฾อยท฾ายน้ัน
เพราะในสมัยก฽อน ทางสัญจรหลักคือทางนา้ํ เดินเรือมาถงึ ไดง฾ ฽าย การตง้ั ช่อื วัดจงึ ให฾วัดท่ีอย฽รู มิ น้ํา มีคํา
ว฽า “นอก” ส฽วนวดั ท่อี ย฽ลู กึ เข฾าไปขา฾ งในให฾มีคาํ วา฽ “ใน” ต฽อท฾าย เช฽น วัดบางน้ําผ้ึงนอก-วัดบางนํ้าผึ้ง
ใน, วดั บางนานอก-วัดบางนาใน เป็นต฾น โบสถแและวิหารหลังเก฽า เดิมถูกปล฽อยทิ้งร฾าง ไม฽ได฾รับการ
บูรณะซ฽อมแซม จนกระทั่งในปัจจุบัน (ปี 2560) กําลังอยู฽ในช฽วงบูรณะปฏิสังขรณแใหม฽ซึ่งรูปแบบที่
เสรจ็ แล฾วอาจเปลี่ยนแปลงไปจากเดมิ

– ภายในวิหาร ประดิษฐานพระประธานสององคแ องคทแ ีอ่ ยด฽ู ฾านหน฾าเป็นปางประทานพร
องคแหลังเป็นปางมารวิชัย ผนงั เหนอื ประตหู น฾าตา฽ งเดิมยงั คงปรากฏภาพจิตรกรรมฝาผนงั โดยรอบ แม฾
จะคอ฽ นขา฾ งจะเลอื นไปมาก แตก฽ ็ยงั คงเหน็ ผนังฝัง่ ตรงข฾ามพระประธาน เป็นภาพมารผจญ กลางภาพ
เป็นรปู พระพุทธเจ฾าประทบั บนบลั ลงั กดแ อกบวั และพระแม฽ธรณีบบี มวยผม ผนังทง้ั สองข฾างส฽วนทเี่ หนอื

บานประตหู นา฾ ต฽างเปน็ ภาพเทพชมุ นุม บานหน฾าตา฽ งวหิ ารเปน็ ภาพกมุ ภณั ฑแแ บกเทวดาถือพระขรรคแ
– ภายในโบสถ์ ประดษิ ฐานพระประธานเกา฽ แก฽ คือ หลวงพอ฽ ใหญ฽ เป็นพระพทุ ธรปู ปางสมาธิ

ทเี่ คารพศรัทธาของชาวบา฾ นเป็นอยา฽ งมาก ดา฾ นซ฾ายและขวาของพระประธานมีพระอัครสาวกอยู฽ท้ัง 2
ขา฾ ง ภายในโบสถแไมป฽ รากฏภาพจติ รกรรมฝาผนัง (สันนษิ ฐานว฽าเลอื นลางไปหมด เน่ืองจากเปน็ บรเิ วณ
ทีม่ ีความชน้ื สงู ) บานประตูหน฾าต฽างภายในโบสถนแ ้เี อง ท่ีมีภาพวาดต฽างๆ ทที่ าํ ใหห฾ ลายคนตามรอย มา
ดศู ิลปกรรมของชา฽ งศลิ ปใ฼ นยคุ ต฾นรตั นโกสินทรแ (สมัยรัชกาลท่ี 3-4) ซ่ึงหลงเหลอื ให฾เหน็ เป็นภาพสฝี นุ ท่ี

56

บางภาพเลอื นลางเตม็ ที เช฽น ภาพหนม฽ุ สาวไทย ภาพการตงั้ เคร่ืองบูชาแบบจีน (มีแจกัน ผลไม฾
ดอกไม)฾ ภาพเทวดาทวารบาลถือดอกบวั และภาพสาวมอญนุง฽ ผา฾ แหวก* (ปจั จบุ ันเลอื นลางไปมาก
แลว฾ เช฽นกนั )

1.3 การบรหิ ารจัดการ

เจา฾ อาวาส พระครูใบฏกี า บญุ ชว฽ ย ตสิ ฺโส

1.4 กจิ กรรมที่มใี นวัด
1. พธิ เี วียนเทียน
2. พิธีการตักบาตร
3. พธิ กี ารทาํ บุญ
4. พธิ ีอปุ สมบท
5. พิธถี วายสังฆทาน
6. บรจิ าคหบี ศพ/ทาํ บุญโรงศพ
7. ทําบญุ พระประจาํ วัน

ประเพณตี ักบาตรน้ําผง้ึ จังหวัดสมทุ รปราการ ประจําปี 2563

ประเพณตี กั บาตรน้ําผ้งึ จังหวัดสมทุ รปราการ ประจาํ ปี 2563 เปน็ ประเพณีทสี่ ําคัญของชาว
ไทยเชื้อสายมอญ มีขึ้นในวันพระข้ึน 15 ค่ํา เดือน 10 ของทุกปี ลักษณะของการตักบาตรน้ําผึ้ง
เหมือนกับการตักบาตรโดยการใสข฽ ฾าวหรอื ว฽าอาหารอ่ืนๆ เพียงแตว฽ ฽าเปล่ยี นจากข฾าว และอาหารชนิด
อน่ื เป็นนํา้ ผึง้ น่นั เอง ณ วดั บางนํ้าผงึ้ นอก วดั บางนาํ้ ผ้ึงใน อาํ เภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ

ประเพณีตักบาตรนํ้าผึ้ง เป็นประเพณีเก฽าแก฽ของชาวมอญ ปกติจะทํากันในวันข้ึน 15 ค่ํา
เดือน 10 เป็นประเพณีที่เชื่อกันว฽า เมื่อทําแล฾วผ฾ูทําจะได฾อานิสงสแสูง เพราะนอกจากจะบูชาแด฽
พระสงฆแผู฾สืบทอดพระศาสนาแลว฾ พระสงฆแยงั สามารถเก็บนํา้ ผง้ึ ไวใ฾ ชเ฾ ป็นยาได฾ ด฾วยนา้ํ ผึ้งเป็นส฽วนผสม
ของยาโบราณทส่ี ําคัญหลากหลายชนดิ ดงั น้นั ชาวบา฾ นจะนําน้ําผ้ึงที่บรรจุในภาชนะต฽างๆ มาตักหรือ
รินลงบาตรพระ เชน฽ เดยี วกบั การตกั ขา฾ วใส฽บาตรพระนั่นเอง และเมอ่ื ตกั บาตรนาํ้ ผ้ึงจนเสร็จเรียบร฾อย
แลว฾ ก็จะนําบาตรพระท่บี รรจุน้ําผึง้ ถวายแดพ฽ ระสงฆแ

57

ประเพณดี ังกลา฽ วน้ันได฾สืบทอดกันมาช฾านานซ่ึงชาวมอญได฾ปฏิบัติต฽อๆ กันมาเป็นประเพณี
หนึ่งของชาวบ฾านท่ีแสดงความศรัทธาในพระพุทธศาสนาทางวัดจะจัดเตรียมบาตรไว฾บนศาลาการ
เปรยี ญสําหรับให฾ชาวบา฾ นนํานํ้าผ้งึ รินลงในบาตรท่ีใต฾บาตรมีผ฾าขนาดผ฾าเช็ดหน฾าวางอย฽ูด฾วย น้ําผ้ึงท่ี
ชาวบา฾ นตักใสบ฽ าตรไวน฾ ้ัน วดั จะรวบรวมเพ่ือใช฾เป็นส฽วนผสมของยารักษาโรคชาวมอญเชื่อว฽าการตัก
บาตรดังกล฽าวมีอานิสงสมแ ากเพราะพระสงฆแจะเกบ็ น้ําผึ้งไวเ฾ พื่อใชเ฾ ปน็ ยาในคราวจําเปน็ เมอ่ื เกดิ อาพาธ
เพราะนํ้าผึ้งเป็นสว฽ นผสมท่ีสาํ คัญของยาดงั นน้ั ชาวมอญจึงมคี วามเช่อื วา฽ การถวายนํา้ ผงึ้ แดพ฽ ระสงฆแจะ
ได฾อานสิ งสมแ ากและจะเป็นผู฾ทอ่ี ดุ มไปด฾วยลาภยศทง้ั ชาตนิ แี้ ละชาติหนา฾

58

การวเิ คราะห์ SWOT วดั บางน้าผ้ึงนอก

ปจั จัยภายใน ปจั จยั ภายนอก

SWOT

- เปน็ โบราณสถาน - ความสะอาดภายใน - ชาวบ฾านภายใน - วดั ตั้งอยูโ฽ ซนนอกของ
เก฽าแก฽และมคี ณุ คา฽ วัดไม฽คอ฽ ยได฾รบั การดแู ล ชมุ ชนสามารถใหข฾ ฾อมลู ตาํ บลบางน้าํ ผง้ึ

ทางสถาปตั ยกรรม - การดูแลความ เกี่ยวกับวดั ได฾ ค฽อนข฾างไกลจากตลาด
ปลอดภัยภายในวัดไม฽
- เปน็ ศูนยแรวมจติ ใจ ท่วั ถึงมากนกั - ชาวบา฾ นภายใน นา้ํ บางนํ้าผง้ึ ทาํ ให฾
ของชาวบ฾านในชมุ ชน
บางนํา้ ผง้ึ ชุมชนใหค฾ วามสนใจใน นกั ทอ฽ งเทีย่ วไมค฽ อ฽ ย
การทาํ กจิ กรรมตา฽ งๆ เขา฾ ถงึ

- มีประเพณสี ําคญั ของ ของวดั เชน฽ การเวยี น - จากสถานการณโแ ควิด
ชมุ ชน คอื ตักบาตร เทียน การตักบาตร สง฽ ผลให฾นกั ท฽องเทยี่ ว
นํ้าผง้ึ มาเยยี่ มชมวัดกัน
-ศูนยศแ ิลป฼มี นอ฾ ยลง
- มที ฽าเรอื วดั บางน้าํ ผึ้ง งบประมาณในการ
นอกตงั้ อยต฽ู ิดกบั วัด ทาํ นุบํารงุ โบสถเแ กา฽ แก฽ - วัดไม฽ไดเ฾ ปน็ ทน่ี ยิ มใน
ทําให฾เดนิ ทางมากจาก หมู฽นักทอ฽ งเที่ยวมากนัก

ฝ่งั บางนา จงั หวัด

กรงุ เทพมหานคร

สะดวก

- วดั ได฾มกี ารทําบญุ
ผ฽านพรอ฾ มเพยขแ อง
Kplus เปน็ การทําบญุ
ท่ที นั สมัย ซ่งึ วัดอนื่ ยัง
ไมค฽ ฽อยมกี ารทาํ บญุ
แบบน้ี

59

แหล่งเรียนรู้ที่ 7 โรงเรยี นวัดบางนา้ ผงึ้ นอก

1.1 ทีต่ ้งั

ท่ตี ้งั

โรงเรียนวัดบางนํ้าผึ้งนอก ตั้งอย฽ู เลขที่ 10 หมู฽ 1 ตําบลบางนํ้าผ้ึง อําเภอพระประแดง
จังหวดั สมทุ รปราการ สงั กัดสํานกั งานเขตพืน้ ท่ีการศึกษาประถมศึกษาสมุทรปราการ เขต 1 มีเนื้อท่ี
4 ไร฽ 2 งาน ที่ ตั้งโรงเรียนอยู฽ติดแม฽น้ําเจ฾าพระยามีท฽าเรือข฾ามฟากไปทางบางนาของ เขต
กรงุ เทพมหานคร โรงเรียนเปดิ สอนต้ังแตช฽ ัน้ ประถมศกึ ษาชัน้ ประถมศึกษาช้ันปีที่ 1 – 6

การเดินทาง

เสน฾ ทางรถยนตแ

เสน฾ ทาง ถนนสขุ สวัสด์ิ -> เลยี้ วเขา฾ อาํ เภอพระประแดง -> ถนนเพชรหงึ ษแ ซอย 26 -> ถนน
บวั ผ้ึงพฒั นา (ซอยวัดบางนํา้ ผง้ึ นอก)

การติดตอ่

โทรศัพทแ 02 461 0237

60

เวลาท้าการ
วนั จันทรแ – วนั ศกุ รแ เวลา 07.00-18.00 น.

1.2 ประวตั ิความเป็นมา

ก฽อตั้ง เมื่อวันท่ี ๑ ตุลาคม พ.ศ. ๒๔๗๖ ใช฾ชื่อว฽า โรงเรียนประชาบาล ตําบลบาง
น้ําผึง้ (วดั บางนํ้าผ้ึงนอก) ต฽อมามีการปรับปรุงและขยายอาคารเรียน มาจนถึงปัจจุบัน สภาพชุมชน
รอบบริเวณโรงเรียน มีลักษณะกึ่งชุมชนเมืองและชนบทอยู฽ริมฝั่งแม฽นํ้าเจ฾าพระยา มีประชากรไม฽
หนาแน฽น ประมาณ ๗๑๓ คน ส฽วนใหญ฽อพยพมาจากที่อื่นโดยเช฽าที่วัดปลูกบ฾านที่อยู฽อาศัย บริเวณ
ใกล฾เคียงโดยรอบโรงเรียน ได฾แก฽ วัด และพ้ืนท่ีการเกษตรซ่ึงเป็นสวนผลไม฾ที่คนในพ้ืนที่ด้ังเดิมอย฽ู
อาชีพหลักของชุมชนคือ ทําการเกษตรและรับจ฾างท่ัวไป เน่ืองจากสภาพภูมิประเทศโดยท่ัวไปเป็น
พื้นท่เี กษตรกรรม และประชากรส฽วนใหญน฽ บั ถอื ศาสนาพทุ ธ ประเพณี/ศิลปวัฒนธรรมท฾องถ่ินเป็นท่ี
ร฾ูจักโดยทั่วไปคือ ประเพณีสงกรานตแพระประแดง โอกาสของโรงเรียน โรงเรียนตั้งอย฽ูในตําบลบาง
นํ้าผ้ึง ได฾รับการสนับสนุนจากองคแการบริหารส฽วนตําบลบางน้ําผึ้ง วัดบางน้ําผ้ึงนอก สถาน
ประกอบการและชมุ ชน มสี ฽วนร฽วมจดั การศึกษาเปน็ อย฽างดียง่ิ ข฾อจาํ กัดของโรงเรยี น สภาพครอบครัว
และฐานะทางครอบครัวยากจน ผ฾ูปกครองนักเรียนส฽วนใหญ฽มีอาชีพรับจ฾างทั่วไป โรงเรียนมีแหล฽ง
เรียนร฾บู ริเวณใกลเ฾ คยี งหลายแห฽ง เชน฽ วดั บางน้ําผ้ึงนอก, สถานีอนามัย, โบราณสถาน, ตลาดนํ้าบาง
นํ้าผึ้ง, สวนศรีนครเขื่อนขันธแ และแหล฽งเรียนร฾ูรอบนอกได฾แก฽ วัดจากแดง พระสมุทรเจดียแ กรมอ฽ู
ทหารเรือปูอมพระจลุ จอมเกล฾า ผ฾ูปกครองส฽วนใหญ฽ จบการศึกษาระดับ ประถมศึกษา ร฾อยละ ๒๐
ประกอบอาชพี เกษตรกรรม รอ฾ ยละ ๘๐ ประกอบอาชีพ รับจ฾าง นับถือศาสนา ศาสนาพุทธ ร฾อย
ละ ๙๘ ศาสนาอิสลามร฾อยละ ๑.๕ ศาสนาคริสตแร฾อยละ ๐.๕ ศาสนาอ่ืนๆ ร฾อยละ - ฐานะทาง
เศรษฐกิจ/รายได฾ โดยเฉลี่ยตอ฽ ปี ๔๐,๐๐๐ บาท

1.3 การบรหิ ารจัดการ

นางศริ ิรตั นแ อาํ่ ตระกูล ( ผูอ฾ ํานวยการโรงเรยี น )

หนว฽ ยงานท่รี บั ผิดชอบ

- สังกัดสํานกั งานเขตพน้ื ทก่ี ารศึกษาประถมศกึ ษาสมุทรปราการ เขต 1
- องคกแ รปกครองสว฽ นท฾องถน่ิ : บางนํา้ ผ้ึง

61

1.4 การจัดการเรียนการสอน
จดั การเรียนการสอนตั้งแต฽ชน้ั ประถมศกึ ษาท่ี 1 – 6
ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี 1 จาํ นวนนกั เรยี น 12 คน
ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ี่ 2 จํานวนนกั เรียน 14 คน
ชน้ั ประถมศกึ ษาปีที่ 3 จํานวนนักเรยี น 14 คน
ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 4 จํานวนนักเรยี น 7 คน
ชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี 5 จํานวนนกั เรียน 11 คน
ชนั้ ประถมศึกษาปีที่ 6 จํานวนนักเรยี น 8 คน
รวมทง้ั สิ้น 66 คน

1.5 กจิ กรรม
กจิ กรรมประจาํ
รับนักเรียนตงั้ แต฽ เวลา07:30 น. รับนักเรียนกลับ 17:00 น.

62

การวิเคราะห์ SWOT โรงเรยี นวดั บางน้าผ้ึงนอก

ปัจจัยภายใน ปัจจัยภายนอก

SWOT

- เป็นโรงเรียนวิถพี ุทธ - โรงเรยี นมสี ภาพ - ได฾รบั การสนบั สนนุ - ไม฽คอ฽ ยเปน็ ที่รจู฾ กั หรือ
คอ฽ นขา฾ งทรดุ โทรม จากอบต.บางน้าํ ผ้งึ วัด มชี ่ือเสียงสําหรบั คน
- เป็นโรงเรียนใน บางนํ้าผง้ึ นอก สถาน ภายนอก
ระแวกใกลเ฾ คียงตําบล - ปูายให฾ความรู฾ภายใน ประกอบการและ
บางนาํ้ ผงึ้ โรงเรียนเรมิ่ เลอื นลาง ชมุ ชน มสี ว฽ นร฽วมใน
การจัดการศึกษาอยา฽ ง
- โรงเรยี นมกี าร - อุปกรณแ เครือ่ งเล฽นมี ดี
ชว฽ ยเหลือนกั เรียนที่ น฾อยและมคี วามเสอื่ ม
ขาดแคลน โทรมตามสภาพ - บรเิ วณรอบโรงเรียนมี
ทุนการศกึ ษา แหลง฽ เรยี นรู฾ใกลเ฾ คียง
ใหเ฾ ด็กนกั เรียนเข฾าไป
ศึกษาหาความรรูไ฾ ด฾
เชน฽ ตลาดนํ้าบางนา้ํ ผง้ึ
สวนศรีนครเขือ่ นขันธแ

63

แหล่งเรียนรทู้ ี่ 8
ศนู ยก์ ารเรยี นรูเ้ พาะเหด็ ฟารม์ เหด็ ชา่ งแดง

1.1 ที่ตัง้

ทีต่ ้งั

8/6 ม.12 ตําบล บางกอบวั อําเภอพระประแดง สมุทรปราการ

การเดนิ ทาง

ฟารมแ เห็ดช฽างแดง เข฾าทางซอยเพชรหึงษแ 26 (ซอยเดยี วกนั กบั ตลาดบางน้าํ ผึ้ง) ตรงผา฽ นวัด
บางน้ําผงึ้ ในไปจะมีทางเล้ียวซ฾ายไปถนนบวั ผงึ้ พฒั นา (ทางไปวัดบางนํ้าผงึ้ นอก) จากนัน้ ตรงตาม
เส฾นทางไปเรือ่ ยๆ ฟารมแ เห็ดจะอยซ฽ู ฾ายมอื ทางโค฾ง ก฽อนถงึ วดั บางนํา้ ผงึ้ นอก

การตดิ ตอ่

โทรศัพทแ : 084 317 7409
Facebook : ฟารแมเห็ดช฽างแดง อ.พระประแดง

เวลาทา้ การ
เปิดทําการทกุ วันตั้งแต฽ 07.00 น.-19.00 น.

64

ผู้ให้สัมภาษณ์
คุณสมศักด์ิ ชัยเข่ือนขนั ธแ (เจา฾ ของฟารแมเห็ดช฽างแดง)
1.2 ประวตั คิ วามเปน็ มา
ฟารแมเห็ดแห฽งน้ี ริเร่ิมโดยคุณสมศักด์ิ ชัยเขื่อนขันธแ (ช฽างแดง) อดีตช฽างเคาะ พ฽นสี ซ฽อมรถ
ซ฽อมเรอื ต฽อมาได฾ผนั ตวั มาเพาะเหด็ ซึ่งเหน็ ว฽าเป็นสง่ิ ทนี่ ฽าจะทําเองได฾ไม฽ยากนักและได฾สนใจเรื่องการ
เพาะเห็ดเป็นทนุ เดิม จงึ เรมิ่ เพาะเห็ดจากเพยี งไมก฽ ่กี ฾อน ด฾วยความเพียรพยายาม และรักการเรียนรู฾
ศึกษาเพม่ิ เติม โดยใชเ฾ วลากว฽า 12 ปี จนกลายมาเปน็ ฟารมแ เหด็ เพาะทัง้ เห็ดก฾อน จาํ หน฽ายเหด็ สดหน฾า
ฟารมแ รถเร฽ ร฾านส฽ง รวมถึงนาํ ไปขายตลาดบางน้ําผง้ึ อยเู฽ สมอ

1.3 การบรหิ ารจดั การ
ผบู฾ ริหารและผ฾ูดูแลศนู ยแ : คุณสมศักด์ิ ชัยเข่ือนขนั ธแ (เจา฾ ของศนู ยแการเรยี นรู)฾
งบประมาณ : ส฽วนใหญม฽ าจากการเก็บคา฽ เข฾าชม และการฝกึ อบรม

1.4 เนอ้ื หาสาระในแหลง่ เรียนรู้
ภายในฟารมแ มีการให฾ความรูด฾ ฾วยการลงมอื ปฏิบตั ิให฾เห็นอยา฽ งครบวงจร ตง้ั แต฽การเก็บหัวเชื้อ

การคลกุ เชอ้ื อัดก฾อนเชือ้ สามารถเดนิ ชมโรงเพาะทม่ี เี หด็ หลากหลายชนดิ บางชนิดอาจไม฽ค฽อยได฾เห็น
ตามท฾องตลาด เชน฽ เห็ดนางฟาู ภฐู าน นางฟูาฮงั การ่ี เห็ดนางฟูาสีทอง เห็ดนางฟูาสีชมพู เป฻าฮื้อ เห็ด
ยานางิ เหด็ หลินจอื เห็ดนางนวลสชี มพู เห็ดหูหนดู ํา ตนี แรด (เหด็ ตับเต฽าขาว) เห็ดหมิ าลัย (มิลกี้) เห็ด
ขอนขาว เหด็ ยามาบูชติ าเกะ (เห็ดหูลงิ ) เปน็ ต฾น

65

1.5 กิจกรรมในแหลง่ เรยี นรู้
ภายในศูนยกแ ารเรยี นรู฾มีกิจกรรมให฾เลอื กมากมาย ตวั อย฽างกิจกรรม เชน฽ การเพาะเหด็

มารูจ้ ักการเพาะเหด็ กนั สกั นิด
เหด็ กอ฾ น เหด็ ถุง หรอื กอ฾ นเชอ้ื เหด็ คอื การสรา฾ งบา฾ นเลก็ ๆให฾ดอกเห็ดได฾เจรญิ เตบิ โต โดยจดั

สภาพแวดล฾อมทเี่ ห็ดชอบไวใ฾ ห฾ ก฾อนเห็ดจะอยู฽ในถงุ พลาสติกที่สะอาด มอี าหาร แรธ฽ าตุ มสี ิ่งยดึ เกาะให฾
และสภาพอากาศเหมาะสม เชื้อเห็ดจะบม฽ ตวั เองไว฾จนเต็มถงุ เมือ่ เชอ้ื เตม็ พ้ืนที่แลว฾ หลงั จากนน้ั กจ็ ะ
แทงดอกออกมาเรอื่ ยๆ เมอื่ เกบ็ ดอกไปแล฾ว ก็ออกดอกวนไปอกี (ยกเวน฾ เห็ดหลินจอื ทจ่ี ะไม฽ออกซ้ํา)
การเลี้ยงเห็ดกอ฾ นน้ี เป็นทนี่ ิยมเพราะใชพ฾ ืน้ ท่ีน฾อย ดแู ลงา฽ ย จะทาํ เพยี งไมก฽ ีก่ อ฾ น เก็บกินในบ฾าน หรือ
จะทาํ เป็นโรง เปน็ ฟารมแ เพอื่ เพาะขายเป็นอาชีพกไ็ ด฾
การเตรียมกอ้ นเหด็

1) ทาํ ส฽วนผสมก฾อนเหด็ จะนําวัตถุดิบการทาํ ก฾อนเชื้อทง้ั หมดมาผสมกัน (ตามสตู รอัตราส฽วน
ของแต฽ละท)ี่ คลกุ เคลา฾ ใหเ฾ ขา฾ กนั วตั ถุดิบหลกั ๆ ได฾แก฽ ขีเ้ ลื่อยจากยางพารา (หรือไมเ฾ นอื้ อ฽อน แต฽ไม฾
ยางพาราจะไดผ฾ ลดีกวา฽ ) รําข฾าว ปนู ขาว ยปิ ซม่ั และดเี กลือ

2) กรอกส฽วนผสมใส฽ถุงพลาสตกิ ใส (ถงุ ทนความรอ฾ น) อดั ให฾แนน฽ ให฾ไดน฾ า้ํ หนักประมาณ 1
กิโลกรมั /ก฾อน ตรงปากถุงใสห฽ ว฽ งคอขวด แลว฾ มดั ปากใหแ฾ น฽น

3) นํากอ฾ นเหด็ ไปนง่ึ ท่ี 100 องศาเซลเซยี ส เป็นเวลา 6 ชั่วโมง จากนัน้ ทิ้งไว฾ใหเ฾ ยน็ เปน็ เวลา 1
วัน

66

4) หยอดเช้ือเห็ด (เปน็ เมด็ สปอรเแ หด็ แตล฽ ะชนิด) ลงไปทางคอขวดประมาณ 30 เมด็ แล฾วอุด
ด฾วยสําลี

5) นาํ กอ฾ นเห็ดไปไวใ฾ นโรงพักเหด็ (โรงบม฽ ) ประมาณ 1 เดอื น (ไม฽ต฾องรดนํ้า) ซงึ่ เปน็ ขน้ั ตอน
การเดนิ เช้อื ใหเ฾ ช้อื ทใ่ี ส฽ไวใ฾ นถุงได฾แพรก฽ ระจายไปจนเต็มถงุ ระยะเดินเชอ้ื อยูท฽ ่ี 30-40 วนั

6) พอก฾อนเชือ้ ในถุงกลายเปน็ สขี าวทงั้ ก฾อน หมายถงึ เปน็ กอ฾ นเชอ้ื ทเ่ี ห็ดพรอ฾ มจะออกดอกแล฾ว
ชว฽ งนีผ้ ูท฾ ่จี ําหน฽ายเห็ดก฾อน กส็ ามารถนาํ กอ฾ นน้ีไปขายให฾กับคนที่ซอื้ ไปเพื่อเกบ็ ดอกเห็ดได฾แล฾ว

7) เมื่อเห็ดกอ฾ นพรอ฾ มออกดอก (เปิดดอก) ควรเก็บไว฾ในทอ่ี ณุ ภูมิไมเ฽ กนิ 32-33 องศา
เซลเซยี ส ตอนนค้ี วรรดน้ําวนั ละ 2 คร้งั เชา฾ -เยน็ พอดอกเหด็ ออกมา จะเก็บได฾ทกุ ๆ 7-10 วัน เหด็
หนึง่ ก฾อนจะเวยี นออกได฾อกี เร่อื ยๆ ประมาณ 4-5 เดอื น

67

การวเิ คราะห์ SWOT ศูนยก์ ารเรยี นรเู้ พาะเห็ด ฟาร์มเห็ดชา่ งแดง

ปจั จัยภายใน ปัจจยั ภายนอก

SW O T

- ภายในศนู ยแการ - วทิ ยากรไม฽ไดอ฾ ยู฽ - บุคคลภายนอก - ไมม฽ ีหนว฽ ยงาน
เรยี นรู฾มีกจิ กรรมท่ี ประจาํ ตลอดเวลา ตอ฾ ง นักท฽องเที่ยวสว฽ นใหญ฽ สนับสนนุ
นา฽ สนใจ คือ การ ทาํ การนัดล฽วงหน฾า ใหค฾ วามสนใจ
เพาะเห็ด - จากสถานการณโแ ควิด
สง฽ ผลใหน฾ ักทอ฽ งเที่ยว
- มีการขายผลติ ภณั ฑแ นอ฾ ยลง
จากเห็ด

- แหลง฽ เรยี นรู฾
ค฽อนข฾างมชี ่อื เสยี ง มี
ผลงานโดดเด฽นมาก

68

3.3 ผลสรุปการศึกษาและข้อเสนอแนะ

1.) สรปุ ผลการศึกษาแหลง฽ เรยี นรู฾ในชมุ ชนที่ศกึ ษา

จากการศกึ ษาชุมชนบางน้ําผึ้ง ทําให฾ทราบว฽าในชุมชนนั้นมีแหล฽งเรียนร฾ูที่เป็นประโยชนแต฽อ
การพัฒนาในทุกๆ ด฾านของชุมชน โดยเฉพาะอย฽างย่ิงดา฾ นการสง฽ เสริมให฾เกดิ การเรียนร฾ูระหว฽างคนใน
ชุมชนและนัก ทอ฽ งเท่ียว ทําให฾นกั ทอ฽ งเทยี่ วตระหนักและเข฾าใจถงึ วถิ ชี ีวิต ความเป็นอย฽ู การประกอบ
อาชพี ของคนในชมุ ชน และมแี หล฽งเรียนรู฾ทีน่ ฽าสนใจ และมีหลากหลาย

2.) ผลการวิเคราะหแ ปจั จยั ภายใน (จดุ แขง็ /จดุ ออ฽ น) ภายนอก (โอกาส/อปุ สรรค)

บา้ นลกู ประคบสมุนไพร วสิ าหกิจชมุ ชนหตั ถศาสตร์เพ่อื สขุ ภาพ

ปัจจัยภายใน ปจั จยั ภายนอก
SW
- เปน็ ภูมิปัญญาเก฽าแก฽ - ทางคับแคบ และมี OT
ทมี่ มี าตง้ั แตโ฽ บราณ พน้ื ทีน่ อ฾ ย
- แหลง฽ เรียนรต฾ู ง้ั อยูใ฽ น - ไมม฽ ีหน฽วยงานให฾การ
- ลูกประคบสมนุ ไพร - การตกแตง฽ ภายใน พืน้ ท่ที ี่ผู฾คนเขา฾ ถงึ ได฾ สนับสนนุ งบประมาณ
ที่ดัดแปลงให฾ใชง฾ า฽ ยขึน้ แหล฽งเรียนร฾ไู ม฽ค฽อยนา฽ ง฽าย
ในรปู แบบ หมอนรอง ดึงดูด - เนือ่ งด฾วยสถานการณแ
คอ โควิด 19 ทีผ่ า฽ นมาทํา
ให฾นกั ทอ฽ งเที่ยวลดลง

- ได฾รับรางวัลชนะเลศิ
อันดับที่ 1 งาน OTOP
City 2019

- แพคเกจสนิ คา฾ ดงึ ดูด
น฽าสนใจ และเขา฾ กับ
ยคุ สมยั

69

วสิ าหกจิ ชมุ ชน บา้ นธปู หอมสมนุ ไพร

ปัจจัยภายใน ปัจจยั ภายนอก

SW OT

- มกี ิจกรรมได฾ลงมอื - มปี าู ยให฾ความร฾ใู น - มแี หล฽งเรยี นรใ฾ู น - ไมม฽ หี นว฽ ยงานให฾การ
บริเวณใกล฾เคียง สนับสนนุ งบประมาณ
ปฏิบตั ิจริง แหล฽งเรียนรนู฾ อ฾ ย จํานวนมาก ทาํ ให฾มี
นกั ทอ฽ งเทย่ี วอยตู฽ ลอด - เน่ืองด฾วยสถานการณแ
- มีวทิ ยากรใหค฾ วามร฾ู - การตกแต฽งภายใน โควดิ 19 ที่ผา฽ นมาทํา
แหลง฽ เรียนรู฾ไม฽ค฽อยน฽า ให฾นกั ทอ฽ งเทยี่ วลดลง
- มผี ลติ ภณั ฑจแ าก ดึงดูด
แหลง฽ เรยี นรจู฾ ําหน฽าย
- แหล฽งเรียนรต฾ู งั้ อย฽ใู น
- กจิ กรรมเหมาะกบั พื้นทีท่ ่ีผ฾คู นเข฾าถงึ ได฾
ทกุ ชว฽ งวัย งา฽ ย

- ใหบ฾ รกิ ารดี

- สถานท่ีสะอาด
ทัศนียภาพดี

3.) ขอ฾ เสนอแนะตอ฽ แนวทางการพฒั นาแหลง฽ เรยี นรแ฾ู ละสง฽ เสรมิ การใชป฾ ระโยชนจแ ากแหลง฽
เรยี นร฾ู

- ควรมกี ารจดั ทําปาู ยใหค฾ วามร฾ูในแหล฽งเรยี นร฾ูเพิม่
- ตกแตง฽ แหลง฽ เรียนรูใ฾ ห฾มีความน฽าสนใจ
1.) โครงการพัฒนาแหลง฽ เรียนร฾ู
2.) โครงการ กิจกรรมสง฽ เสรมิ การเรยี นร฾โู ดยใชแ฾ หลง฽ เรียนรูใ฾ นชุมชม

70

โครงการ ป้ายให้ความรู้เพื่อพัฒนาแหลง่ เรยี นร้บู า้ นธูปหอมสมนุ ไพร

หลกั การและเหตุผล

เน่ืองจากมีผู฾เข฾ามาใช฾บริการแหล฽งเรียนร฾ูจํานวนมาก ทั้งนักท฽องเที่ยว นักเรียน
นักศกึ ษา และบุคคลทว่ั ไปทีส่ น ดงั นน้ั การจดั ทําปาู ยใหค฾ วามร฾ู เช฽น ประวัติความเป็นมาของวิสาหกิจ
ชุมชนบา฾ นธปู หอมสมนุ ไพร, ทีม่ าของการทําธูปหอมสมุนไพร และการทําผ฾ามัดย฾อม, ข้ันตอนการทํา
ผา฾ มัดยอ฾ ม จึงเป็นสิ่งสําคัญ เพอ่ื บอกความเป็นมา เนอื้ หาสาระข฾อมูลใหแ฾ กผ฽ ฾ูทีส่ นใจ อีกท้ังยังเป็นการ
เผยแพรข฽ อ฾ มูลของแหล฽งเรียนร฾ูอีกด฾วย

วัตถปุ ระสงค์ของโครงการ
1. เพื่อทาํ ปูายใหค฾ วามรูใ฾ นแหลง฽ เรียนรบ฾ู า฾ นธปู หอมสมนุ ไพร

กล่มุ เปา้ หมาย
สมาชิกในแหลง฽ เรยี นรู฾บ฾านธูปหอมสมนุ ไพร

ขัน้ ตอนการด้าเนนิ งาน
1. ประสานงานกับกล฽ุมเจ฾าหน฾าที่วิสาหกิจชุมชน บ฾านธูปหอมสมุนไพร ในการจัดทําปูายให฾

ความร฾ู โดยจดั ทาํ 1.1 ประวัตคิ วามเปน็ มาของวิสาหกิจชุมชน บา฾ นธปู หอมสมุนไพร
1.2 ที่มาของการทาํ ธปู หอมสมุนไพร และการทําผ฾ามดั ยอ฾ ม
1.3 ขน้ั ตอนการทําผ฾ามดั ยอ฾ ม

2. เผยแพรข฽ อ฾ มูล โดยการตดิ ปูายใหค฾ วามร฾ูตามจดุ ต฽างๆ ของแหลง฽ เรยี นรู฾

พนื้ ทดี่ ้าเนินงานตามโครงการ
วิสาหกิจชุมชน บ฾านธูปหอมสมุนไพร ตําบลบางนํ้าผึ้ง อําเภอพระประแดง จังหวัด

สมทุ รปราการ
\
งบประมาณในการดา้ เนนิ งาน

งบประมาณในจดั ทําปูายให฾ความรู฾จาํ นวน 4,000 บาท

71

ผลท่ีคาดว่าจะไดร้ บั
1. ปูายใหค฾ วามรแู฾ หลง฽ เรยี นร฾ูวสิ าหกจิ ชมุ ชน บ฾านธูปหอมสมนุ ไพร
2. ผ฾ทู ี่เขา฾ ชมแหล฽งเรยี นรู฾ไดร฾ ับรูข฾ า฽ วสารตา฽ งๆ อย฽างถกู ตอ฾ ง และชดั เจน

72

โครงการฝกึ อบรมสง่ เสรมิ การทา้ ลกู ประคบสมนุ ไพร

หลักการและเหตผุ ล

การใช฾สมุนไพรในการดูแลสุขภาพ เป็นหน่ึงในภูมิปัญญาไทยท่ีสืบทอดกันมา ซ่ึงมี
หลักฐานทางประวตั ศิ าสตรแ ทรี่ ะบถุ งึ การใช฾พืชพรรณสมนุ ไพรตง้ั แต฽สมยั พทุ ธกาลควรแก฽การรักษาสืบ
ทอด การใชล฾ ูกประคบสมนุ ไพรกเ็ ป็นหนึ่งในภูมปิ ัญญาไทยท่ีคนไทยเรานํามาใช฾กันต้ังแต฽ร฽ุนปูุย฽าของ
เรา บางท฽านเคยมีประสบการณแการใช฾ลูกประคบสมุนไพรอย฽ูบ฾าง แต฽หลายท฽านอาจจะไม฽ทราบถึง
รายละเอียดในเรือ่ งผล การรักษา วิธีการใช฾ อาการที่เหมาะกับการใช฾ลูกประคบสมุนไพรลูกประคบ
สมุนไพรเป็นภูมิปญั ญาไทยทม่ี ีมาแต฽โบราณ เป็นการนาํ สมุนไพรพ้นื บา฾ นชนิดต฽างๆ มาใชป฾ ระโยชนแ ใน
การคลายกล฾ามเน้ือ ลดอาการปวดเม่ือย และเป็นการบรู ณาการเขา฾ กบั การเรียนของนกั เรยี นดว฾ ย

วตั ถปุ ระสงค์ของโครงการ
1. เพอ่ื ส฽งเสรมิ ให฾นักเรียนมีความร฾ูในการทําลกู ประคบสมุนไพร
2. เพื่อสง฽ เสริมให฾นกั เรยี นมีความรู฾ดา฾ นสมนุ ไพร
3. เพอื่ สง฽ เสรมิ ให฾นกั เรียนมคี วามรู฾ และสามารถประดิษฐลแ กู ประคบสมุนไพรได฾

กลุม่ เปา้ หมาย
นกั เรียนชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ 5 และ 6 จาํ นวน 19 คน

ขัน้ ตอนการด้าเนินงาน
ประสานงานกับกลุ฽มเจ฾าหนา฾ ทบ่ี า฾ นลูกประคบ ในการจัดฝึกอบรมท้ังในด฾านความรู฾เร่ืองการ

ทาํ ลกู ประคบ และสมุนไพรต฽างๆ ทใ่ี ชใ฾ นการทํา และสอนการทาํ ลกู ประคบใหผ฾ เู฾ ข฾าร฽วมไดล฾ งมอื ปฏิบตั ิ
จรงิ

พ้ืนท่ีด้าเนนิ งานตามโครงการ
โรงเรียนวัดบางนํ้าผงึ้ นอก ตําบลบางน้ําผงึ้ อาํ เภอพระประแดง จังหวัดสมทุ รปราการ

รายละเอยี ดการฝกึ อบรมโครงการ
ภาคเชา้
08.00 - 08.30 น. ลงทะเบียน

73

08.30 - 09.00 น. พิธเี ปิดการฝกึ อบรม
09.00 - 10.00 น. อบรมการให฾ความรู฾ดา฾ นสมนุ ไพร
10.00 - 10.10 น. อาหารวา฽ งและเครอื่ งด่ืม
10.10 - 12.00 น. อบรมการให฾ความรกู฾ ารทาํ ลกู ประคบสมนุ ไพร
12.00 - 13.00 น. รบั ประทานอาหาร
ภาคบา่ ย
13.00 – 14.00 น. ฝึกปฏบิ ัติการทําลูกประคบสมนุ ไพร
14.10 - 15.10 น. สอบถามปัญหาต฽างๆ เกยี่ วกับการทาํ ลูกประคบสมนุ ไพร

15.10 น. ปดิ การอบรม

งบประมาณในการด้าเนินงาน
งบประมาณในการจดั ฝกึ อบรมจาํ นวน 8,000 บาท

ผลท่คี าดว่าจะได้รบั
1. นกั เรียนมีความร฾ใู นการทาํ ลกู ประคบสมนุ ไพร
2 . นกั เรยี นสามารถประดษิ ฐแลกู ประคบสมุนไพรได฾

74

ภาคผนวก

75

ก. แผนงานการลงพืน้ ทีภ่ าคสนาม
1.1 แผนงานการลงพน้ื ทภี่ าคสนาม

1) ชือ่ ชมุ ชน/แหล฽งเรยี นรทู฾ ี่สนใจศึกษา ขอ฾ มูลเบอ้ื งตน฾ ของแหลง฽ เรยี นรน฾ู น้ั ๆและชมุ ชน
โดยรอบ

2.) ชอ฽ งทางตดิ ต฽อกบั สถานศึกษา เช฽น บคุ คลทเ่ี ปน็ ธรุ ะดําเนนิ เรอื่ ง, ทอ่ี ยส฽ู ถานศกึ ษา เบอรแ
โทรศัพทแ ช่อื /ตําแหนง฽ ของ ผบ฾ู ริหาร เพื่อออกจดหมายขอความร฽วมมอื
แหล฽งเรียนรใ฾ู นตําบลบางน้าํ ผงึ้ และพน้ื ที่ใกลเ฾ คยี ง
1.วิสาหกิจชุมชน บา฾ นธูปหอมสมนุ ไพร

ทต่ี ้ัง
22 หมู฽ 3 ตําบลบางนํา้ ผึ้ง อาํ เภอพระประแดง จงั หวดั สมุทรปราการ
การเดินทาง
อยู฽ใกล฾กับตลาดน้ําบางน้ําผึ้ง บ฾านธูปหอมสมุนไพรอยู฽ในซอยหมู฽บ฾าน OTOP เพื่อการ
ทอ฽ งเท่ยี ว บนถนนบวั ผงึ้ พฒั นา ซง่ึ รถยนตแไม฽สามารถเขา฾ ไปได฾ แต฽สามารถจอดรถใกล฾กับทางเข฾ามีที่
รบั ฝากจอดรถ หากมาจากทางตลาดน้าํ บางนาํ้ ผ้งึ เดินออกไปทางด฾านหลังตลาด ทางปูนเลียบคลอง
ออกถนนหลักเลยี้ วซา฾ ยก็จะถึง หรอื ถา฾ ปน่ั จกั รยานมาจากทา฽ เรอื วัดบางนา้ํ ผ้ึงนอก ออกจากทา฽ เรือแลว฾
เลี้ยวซ฾ายปน่ั มาทางสายใน ผา฽ นบางกอกทรเี ฮ฾าสแ บา฾ นธูปจะอยก฽ู อ฽ นออกไปตลาดน้ําบางน้ําผ้ึง
การติดต฽อ

โทรศัพทแ : 02 815 0729
Facebook : teenee.baantoop

เวลาทําการ
เปิดทาํ การวันเสาร-แ อาทิตยแตัง้ แต฽ 09.00 น.-15.00 น.

76

ประวัติความเป็นมา
วิสาหกิจชุมชน บ฾านธูปหอมสมุนไพร เกิดข้ึนเม่ือคร้ังวิกฤตนํ้าท฽วมใหญ฽ในพ้ืนที่สวนเกษตร

ของชาวบ฾าน ในปี พ.ศ.2538 สร฾างความเสยี หายและตอ฾ งใช฾เวลาในการฟนื้ ฟูพื้นท่ีทําการเกษตร จึงมี
แนวคิดทจี่ ะเรยี นรู฾และหาอาชีพอ่นื มาทดแทน เร่ิมจากการเรียนร฾ูการทําธูปหอม 7 สีขึ้นมาก฽อน แต฽
เนือ่ งจากไม฽เข฾ากับวิถีชีวิตชุมชน จึงปรับเปลี่ยนโดยหาวัสดุท฾องถิ่นมาใช฾ เพื่อเป็นการลดต฾นทุนการ
ผลิต และให฾เขา฾ กับวถิ ีชุมชนทอ฾ งถน่ิ จนได฾เปน็ ผลติ ภัณฑแธปู สมนุ ไพรสําหรับไล฽ยงุ มรี ปู แบบเหมือนธูป
บชู าพระ ใช฾จดุ ในลกั ษณะเดียวกนั เพียงแต฽ธูปสมุนไพรนี้ใช฾จุดสําหรับไล฽ยุง ไล฽แมลงไม฽ให฾มารบกวน
(ไมไ฽ ดฆ฾ า฽ ) และไมเ฽ ปน็ พษิ ตอ฽ มนุษยแด฾วย หลงั จากไดผ฾ ลติ ภัณฑทแ เ่ี หมาะสมต฽อชุมชนแล฾ว ได฾เผยแพร฽ภูมิ
ปญั ญาการทําธูปสมุนไพร และเปิดสอนใหแ฾ ก฽คนในชมุ ชน นกั เรยี นนักศึกษา ผู฾ท่ีสนใจใฝุร฾ูต฾องการต฽อ
ยอดทําเปน็ อาชพี เสริม จนกระทงั่ จดั ตั้งเป็นวิสาหกจิ ชุมชน ที่ไดร฾ วบรวมความรู฾ความสามารถด฾านอื่น
ของคนในชุมชน แลกเปล่ียนองคแความรู฾ และถ฽ายทอดให฾กับผ฾มู าเยี่ยมเยอื น

2.บา฾ นลูกประคบสมนุ ไพร
ทต่ี ้งั
บา฾ นลกู ประคบสมนุ ไพร หมู฽ 3 ต.บางน้าํ ผง้ึ อ.พระประแดง จ.สมุทรปราการ 10130
การเดนิ ทาง
ในกรณีเดนิ ทางดว฾ ยรถสว฽ นตวั โดยใช฾ Google map เป็น GPS นาํ ทางมาได฾เลย พมิ พแคําวา฽

“ตลาดนํ้าบางน้าํ ผึง้ ”
รถโดยสารสาธารณะ
- ปอ.138 วง่ิ จากจตุจกั รข้นึ ทางดว฽ นมาลงตลาดพระประแดง หรอื บางครง้ั รถจะไมถ฽ งึ ตลาด

พระประแดง ใหล฾ งปูายวัดสนลงจาก ทางดว฽ นมาปูานแรกแล฾วต฽อสาย 82 ไปลงตลาดพระประแดง
- สาย 82 วิง่ จากสนามหลวงมาถงึ พระประแดงเชน฽ กัน

77

- ปอ.140 จากอนสุ าวรียแชัยสมรภูมเิ มื่อรถลงจากทางดว฽ นสขุ สวัสด์ิใหล฾ งปูายแรก แล฾วต฽อรถ
สาย 82 เขา฾ ตลาดพระประแดง

- สาย 506 จากปากเกรด็ ไปยงั ตลาดพระประแดง จากนน้ั เดินไปท่วี า฽ การอําเภอพระประแดง
ต฽อรถกระปฺอไปยงั ตลาดน้าํ บางนา้ํ ผึง้

ทางเรือ

เดินทางโดยรถประจําทาง หรือรถไฟฟาู BTS สามารถนงั่ รถ BTS มาลงทสี่ ถานบี างนา แลว฾
ตอ฽ รถรถแท็กซ่ี หรอื มอเตอรไแ ซรบั จา฾ ง โดยแจง฾ ว฽าไปวดั บางนานอก จากนนั้ นง่ั เรอื ข฾ามฟาก คา฽ โดยสาร
คนละ 3 บาท จกั รยาน 7 บาท มอเตอรไแ ซตแ 10 บาท ทา฽ เรอื นี้อยตู฽ รงสุดทาง ถนนสรรพาวุธทางมา
สํานกั งานเขตบางนาแห฽งใหม฽ มาลงทท่ี ฽าเรอื ของวัดบางน้ําผงึ้ นอกฝง่ั ตลาดบางนาํ้ ผ้งึ จากน้ันต฽อ
มอเตอรไแ ซคแรบั จา฾ งหรอื จะเช฽าจกั ยานบรเิ วณวัดบางนาํ้ ผง้ึ นอก วนั ละ 50 บาท เพ่ือปั่นไปไปตลาดและ
ท฽องเที่ยวตามจดุ ตา฽ งๆ

การติดตอ฽

เบอรโแ ทรติดตอ฽ 0840092266

E-mail : [email protected]

https://www.facebook.com/herbcompress

เวลาทําการ

เปิดตัง้ แตเ฽ วลา 08.00 -16.00 น. เสาร-แ อาทิตยแ และ วนั หยดุ นักขตั ฤกษแ

ประวัตคิ วามเป็นมา

“ลูกประคบ” สมุนไพร ไม฽ปรากฏหลักฐานว฽าเกิดข้ึนเมื่อใด แต฽มีความเชื่อว฽า เกิดจากภูมิ
ปัญญาของคนใน สมัยโบราณ และหมอพื้นบ฾าน ที่ต฾องการบรรเทาอาการปวดเมื่อยของคนใน
ครอบครวั ความรเู฾ รื่องสมนุ ไพรของหมอ พ้นื บ฾านประจ฾าถิ่น ที่ต฾องการช฽วยเหลือคนไข฾ให฾หายจาการ
เจบ็ ปุวย จงึ ได฾พัฒนารูปแบบของการนวดคลึงมาสู฽การนําสมุนไพรหลายชนิดมารวมกันบดพอหยาบ
แบ฽งตามสัดส฽วนและนํ้าหนักตามต฾องการห฽อด฾วยผ฾าด฾ายดิบน่ึงด฾วยไอนํ้า ก฽อนใช฾ส฽วนใหญ฽จะเป็น

78

สมุนไพรทมี่ ีสรรพคุณเก่ยี วกบั กลา฾ มเน้อื เสน฾ เอน็ ไขขอ฾ มนี ํา้ มันหอมระเหย เมื่อถูกความรอ฾ นจะระเหย
ออกมาซมึ เขา฾ ตามรูขุมขน และประเพณีไทยตั้งแต฽ดงั้ เดมิ นิยมใช฾เพอื่ การผอ฽ นคลายกล฾ามเน้ือหลังการ
ทํางานบรรเทาความเมอ่ื ยล฾าปวดเม่ือยด฾วยการน฾าลูกประคบนวดคลึงตามบริเวณท่ีปวดเมื่อยและทุก
สว฽ นของ รา฽ งกายผูห฾ ญงิ หลังคลอดบุตรจะอาบนํ้าต฾มสมุนไพร อบ ประคบ เพ่อื ช฾าระรา฽ งกายใหส฾ ะอาด
ทาตัวดว฾ ยไพลขม้นิ เพือ่ ช฽วยในการรักษาและบํารุงผิวพรรณมีการอยู฽ไฟเช่ือว฽าทําให฾สุขภาพแข็งแรง
และฟนื้ ตวั เรว็ ข้ึนกระต฾นุ การหดตัวของ มดลูก ทําให฾มดลูกเข฾าอู฽เร็วช฽วยเพ่ิมการไหลเวียนโลหิตดีขึ้น
เลือดลมเดินสะดวก

โรคจากการประกอบอาชีพเปน็ สาเหตุท่ีสง฽ ผลกระทบต฽อสขุ ภาพของประชาชนวยั ทาํ งาน และ
เศรษฐกจิ เนอ่ื งจากต฾องสูญเสยี ทั้งทรพั ยากรบคุ คล หรือสญู เสยี เวลาจากการหยดุ งาน อกี ทัง้ มุมมองใน
เชงิ นโยบายระดบั ประเทศท่ตี ฾องสูญเสียงบประมาณ เพ่ือการรักษาพยาบาลโดยเฉพาะกลุ฽มโรคทาง
ระบบโครงร฽างและกลา฾ มเนอื้ ซึ่งเกิดไดบ฾ ฽อยในกล฽ุมคนทํางานในสํานักงาน ข฾อมูลจากสํานักงานสถิติ
แห฽งชาติ ในปี พ.ศ. 2552 มีผู฾มีงานจํานวนท้ังส้ิน 36.2 ล฾านคน เป็นผู฾ทํางานในสํานักงานประมาณ
3,865,100 คน หรอื คดิ เป็นร฾อยละ 11.0 ของผ฾ู มีงานทําท้ังหมด ในจํานวนน้ี มีผ฾ูที่ปุวยเป็นโรคปวด
คอ/ไหล฽ จํานวน 1,623,342 คน (ร฾อยละ 42.0) และปุวยเป็นโรคปวดหลังส฽วนบั้นเอวแล฾วจํานวน
1,314,134 คน (รอ฾ ยละ 34.0) ซงึ่ เปน็ สาเหตขุ องความสูญเสยี ทางเศรษฐกิจคิดเป็นมูลค฽าเท฽ากับ 1.1
หม่นื ลา฾ นบาทตอ฽ ปี โดยหากสามารถลดความชุกของการเกิดโรคน้ีลงเพยี ง รอ฾ ยละ 10 ก็จะสามารถลด
ความสญู เสียทางเศรษฐกิจ ลงได฾มากถงึ 2,500 ลา฾ นบาท จากขอ฾ มูลรายงานสถานการณแโรคจากการ
ประกอบอาชีพและสิ่งแวดล฾อม พ.ศ. 2546-2552 ของสาํ นักระบาดวทิ ยา กรมควบคุมโรคพบว฽ากลุ฽ม
อาการผดิ ปกตทิ างระบบกระดกู โครงร฽างและกล฾ามเนื้อ (Musculoskeletal Disorders; MSDs) ได฾มี
รายงานจํานวนผู฾ปุวยสูงสุดมาเป็นอันดับ 1 ของการเจ็บปุวยด฾วยโรคจากการประกอบอาชีพและ
สิ่งแวดลอ฾ มทกุ กล฽ุม ซ่ึงมีจํานวนท้ังสิ้น 13,290 ราย และจําแนกเป็นกล฽ุมปวดหลังจากอาชีพจํานวน
9,482 ราย (ร฾อยละ 71.3) อาการปวดจากความเค฾นของกล฾ามเน้ืออืน่ ๆ จํานวน 3,808 ราย (ร฾อยละ
28.7)

ปจั จบุ ันประชาชนโดยท่ัวไปมีปัญหาทางด฾านสุขภาพอนามัยเป็นอย฽างมาก เนื่องจากมีการ
เปลย่ี นแปลงทาง สังคมเปน็ อย฽างมาก โดยภายในโรงเรยี นคณุ ครูและนกั เรียนปวดเมอ่ื ยกล฾ามเนื้อเป็น
อย฽างมากซง่ึ เปน็ ภาวะอันก฽อใหเ฾ กิดความรําคาญ และมผี ลตอ฽ การดําเนินชีวติ ประจําวนั ซงึ่ อาจมมี ูลมา

79

จากหลายสาเหตุ เชน฽ การกระทบ กระแทก เคล็ดหรือข฾อพลิก และการ ใช฾กล฾ามเนื้อในการทํางาน
เป็นเวลานาน เป็นต฾น ยาประคบสมุนไพร การประคบด฾วยสมุนไพร เป็นวิธีการบําบัดรักษาของ
การแพทยแแ ผนไทยอกี วธิ ีหน่ึง ซง่ึ ใช฾ควบค฽ูกบั การนวดไทย คอื มกั ทําการประคบหลงั จากนวดเสร็จแล฾ว
ผลของการรักษาดว฾ ยการประคบสมุนไพร เกดิ จากผลของความร฾อนท่ีได฾จากการประคบและผลจาก
การทีต่ วั ยาสมนุ ไพรซึมผา฽ นชนั้ ผิวหนังเขา฾ ส฽รู ฽างกาย ผลของความรอ฾ นจากการประคบที่มตี อ฽ การรักษา
คือ ชว฽ ยทําให฾เน้ือเยอ่ื พงั ผืดยืดตวั ออก , ลดการติดขดั ของขอ฾ ต฽อ , ลดการเกร็งตัวของกล฾ามเน้ือ , ลด
ปวด , ช฽วยลดการบวมที่เกิดจากการอักเสบของกล฾ามเนอ้ื เอ็น และขอ฾ ต฽อ หลังการบาดเจ็บ 24 – 28
ชวั่ โมง และชว฽ ยเพมิ่ การไหลเวยี นของโลหิต ผลของสมุนไพร สมุนไพรท่ีใช฾ในตําหรับยาลูกประคบมี
แตกต฽างกนั ไป

การทาํ งานบางครงั้ อาจทําใหเ฾ ราเกดิ ความเสย่ี งหรือพบเจออนั ตรายในหลากหลายรูปแบบแต฽
การเจ็บปวุ ยท่ถี ือวา฽ เรอ้ื รงั คอื การเม่ือยลา฾ และปวดเม่ือยบริเวณร฽างกายท่ีใช฾งานเป็นประจําหรืออยู฽ใน
ท฽าทางการทํางานทีซ่ ้ําๆ การทาํ งานต฽างๆไม฽ว฽าจะในหรือนอกสถานประกอบกิจการ จะสามารถพบ
เห็นการปฏิบัติงานท่ีทําให฾เกิดอาการเม่ือยล฾า ปวดข฾อ ปวดหลัง ซึ่งอาการเหล฽าน้ีเป็นอาการที่สืบ
เน่ืองมาจากการทา฾ งานผดิ หลักการศาสตรแ เช฽น การยกของหนัก ทา฽ ทางการนั่งทํางานกับคอมพวิ เตอรแ
การทํางานในฝาุ ยผลติ ช้ินงานการเตรียมงาน หรอื งานตา฽ งๆที่ท฾าในท฽าทางทีซ่ ้าํ เป็นต฾น

ลูกประคบสมนุ ไพรลูกประคบชาวบ฾านตําบลบางน้ําผ้ึง ได฾เล็งเห็นประโยชนขแ องสมุนไพรไทย
ซ่ึงมีในชุมชนท่ีปลูกกันท่ัวไปมาแปรรูป และเพื่อเป็นการอนุรักษแภูมิปัญญาท฾องถ่ิน ใช฾วัตถุดิบใน
ทอ฾ งถ่นิ ให฾เกดิ ประโยชนแและสร฾างรายได฾ จึงได฾รวมกล฽ุมกันผลิตสมุนไพรลูกประคบ ซ่ึงปรับปรุงตาม
องคแความร฾จู ากบรรพบรุ ษุ สรู฽ ฽ุนหลานสบื ทอดมา จนถงึ ปัจจุบันและพฒั นาส฽ูสปาสถานเสริมความงาม
สถานท่นี วดแผนโบราณ และตามห฾องสรรพสินค฾าตา฽ งๆ

เพ่อื ใหต฾ อบโจทยทแ างการตลาดลูกประคบธัญพืชเกิดขึ้นจาก คุณศิริพร พูลสุข ประธานกล฽ุม
ทาํ งานอยู฽ที่ โรงพยาบาลพญาไท 1 ได฾มองเหน็ ช฽องทางและโอกาสในการทําผลิตภัณฑแลูกประคบ ซ่ึง
เกิดจากปัจจัยทางการตลาด ในเรื่องของ การรักษาสขุ ภาพ และสมุนไพรบําบัดโรค และการบอกเล฽า
ของเพื่อนร฽วมงาน เรื่องอาการปวดคอ ปวด หลัง ในระยะแรกจึงได฾ผลิตลูกประคบสมุนไพรสดข้ึน
และนาํ มาจาํ หนา฽ ยใหก฾ ับเพ่ือนรว฽ มงาน และในชุมชนในยคุ แรกนี้ลกู ประคบแบบสมนุ ไพรสด มขี อ฾ เสีย
ในเร่อื งของการใช฾งานที่มรี ะยะเวลาส้ัน , เส้ือผ฾ามีคราบสมุนไพรติดซัก ออกยาก จึงได฾คิดหาวิธีที่จะ

80

แก฾ไขปัญหาเหล฽าน้ัน และได฾ร฽วมกันภายในกลุ฽มคิดปรับเปล่ียนและพัฒนากรรมวิธีในการผลิต จาก
สมุนไพรสดมาเป็นการนําธญั พืชมาทดแทน อีกทั้งยังสามารถแก฾ไขปัญหาเหล฽าน้นั ได฾อยา฽ งตรงจดุ และ
มคี ณุ ประโยชนแของการใช฾งานก็มีความหลากหลายพกพาไปได฾ทุกที่ระยะเวลาการใช฾งานที่ยาวนาน
และมกี ารพฒั นารูปแบบตา฽ งๆ ออกมาส฽ูทอ฾ งตลาดอีกมากเพ่อื สนองความต฾องการของผู฾บรโิ ภค

3. ศูนยแการเรียนรู฾การแพทยแแผนไทย
ทตี่ ้งั
ศูนยกแ ารเรยี นรกู฾ ารแพทยแแ ผนไทย หมู฽ 3 ต.บางน้ําผ้งึ อ.พระประแดง จ.สมทุ รปราการ

10130
การเดนิ ทาง
ในกรณีเดนิ ทางดว฾ ยรถส฽วนตัว โดยใช฾ Google map เป็น GPS นําทางมาได฾เลย พิมพคแ ําวา฽

“ศูนยกแ ารเรียนรก฾ู ารแพทยแแ ผนไทย”
รถโดยสารสาธารณะ
- ปอ.138 วิง่ จากจตจุ ักรขึ้นทางดว฽ นมาลงตลาดพระประแดง หรือบางครง้ั รถจะไม฽ถึงตลาด

พระประแดง ใหล฾ งปูายวดั สนลงจาก ทางด฽วนมาปาู นแรกแลว฾ ตอ฽ สาย 82 ไปลงตลาดพระประแดงต฽อ
รถกระปอฺ ไปยงั ตลาดนํ้าบางนา้ํ ผง้ึ แล฾วตรงเขา฾ มาในตลาดน้าํ อยู฽ทางซา฾ ยมือติดกับโรงพยาบาลสง฽ เสรมิ
สุขภาพตําบลบางนาํ้ ผงึ

- สาย 82 ว่ิงจากสนามหลวงมาถึงพระประแดงตอ฽ รถกระปอฺ ไปยงั ตลาดนาํ้ บางนา้ํ ผง้ึ แลว฾ ตรง
เข฾ามาในตลาดนํ้าอย฽ทู างซา฾ ยมือติดกบั โรงพยาบาลส฽งเสริมสขุ ภาพตาํ บลบางนา้ํ ผงึ

- ปอ.140 จากอนสุ าวรียชแ ยั สมรภูมเิ มื่อรถลงจากทางด฽วนสขุ สวัสด์ใิ หล฾ งปูายแรก แล฾วต฽อรถ
สาย 82 เข฾าตลาดพระประแดงตอ฽ รถกระปอฺ ไปยังตลาดนํ้าบางนาํ้ ผ้งึ แล฾วตรงเข฾ามาในตลาดนํ้าอยท฽ู าง
ซา฾ ยมอื สาย 506 จากปากเกรด็ ไปยงั ตลาดพระประแดง จากนน้ั เดนิ ไปทว่ี ฽าการอาํ เภอพระประแดงตอ฽
รถกระปอฺ ไปยงั ตลาดนํ้าบางนํ้าผง้ึ แลว฾ ตดิ กบั โรงพยาบาลสง฽ เสรมิ สขุ ภาพตําบลบางนาํ้ ผึง

81

ทางเรือ

เดินทางโดยรถประจาํ ทาง หรือรถไฟฟูาBTS สามารถนง่ั รถ BTS มาลงทสี่ ถานีบาง
นา แลว฾ ตอ฽ รถรถแท็กซี่ หรือมอเตอรแไซรับจ฾าง โดยแจง฾ วา฽ ไปวัดบางนานอก จากนนั้ นง่ั เรอื
ข฾ามฟาก คา฽ โดยสารคนละ 3 บาท จักรยาน 7 บาท มอเตอรไแ ซตแ 10 บาท ทา฽ เรือนอ้ี ยต฽ู รงสดุ
ทาง ถนนสรรพาวธุ ทางมาสํานกั งานเขตบางนาแหง฽ ใหม฽ มาลงทท่ี ฽าเรือของวัดบางน้าํ ผง้ึ นอก
ฝงั่ ตลาดบางน้าํ ผึ้งจากนั้นต฽อมอเตอรแไซครแ บั จา฾ งหรอื จะเช฽าจักยานบริเวณวดั บางนา้ํ ผง้ึ นอก
วันละ 50 บาท เพอื่ ปัน่ ไปไปตลาดและท฽องเท่ยี วตามจดุ ตา฽ งๆ โดยศูนยกแ ารเรียนรู฾การแพทยแ
แผนไทยจะอย฽ูในตลาดอยูท฽ างซ฾ายมอื ตดิ กบั โรงพยาบาลสง฽ เสริมสขุ ภาพตาํ บลบางนํ้าผึง

การตดิ ต฽อ

เบอรโแ ทรติดตอ฽ 024610690

Facbook แพทยแแ ผนไทย รพ.สต.บางนํ้าผึ้ง

เวลาทาํ การ

จันทร-แ ศุกรแ เวลา 08.30 -16.30 น.

เสาร-แ อาทติ ยแ เวลา 08.30 -14.00 น.

ประวัตคิ วามเปน็ มา

ตลาดนํ้าบางนาํ้ ผงึ มงุ฽ เนน฾ ให฾ชาวบ฾านและผปู฾ ระกอบการมสี ว฽ นรว฽ ม ในการพฒั นาและแสดง
ความคิดเห็น จนตลาดแหง฽ น้มี ชี ื่อเสียงเป็นท่รี ฾ู จักท่ัวประเทศไทย ปจั จยั เสรมิ ด฾านการทอ฽ งเท่ียวของ
ตลาดนาํ้ บางน้ําผ้ึงได฾แกส฽ ภาพพน้ื ทีข่ องชุมชนบางนํ้าผงึ้ มเี อกลักษณแแ ละเป็น ท่ีนําสนใจเหมาะสมกับ
การพฒั นาการทอ฽ งเทยี่ วชุมชน มีหน฽วยงานภาครัฐที่ให฾ความสนใจในการช฽วยให฾ชุมชนสรา฾ งรายได฾และ
เป็นทร่ี ฾ูจกั ชุมชนบางนาํ้ ผง้ึ มีความเข฾าใจในการพฒั นาการทอ฽ งเที่ยวชุมชน สํานักงานสง฽ เสรมิ การศกึ ษา
นอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั จงึ เห็นความสําคัญ จงึ จดั อบรมชาวบา฾ นและผ฾ูทสี่ นใจในด฾าน
แพทยแแ ผนไทย เกยี่ วเร่ืองสมนุ ไพรและการนวดสมุนไพร เพอ่ื ให฾บริการนักทอ฽ งเทย่ี วในตลาดนา้ํ บาง
น้ําผ้งึ เพอ่ื หารายส฽ชู ุมชน ก฽อตงั้ ศนู ยแการแพทยแแผนไทยในปี 2552

82

4.ตลาดนํา้ บางน้ําผงึ้

ที่ตัง้

วดั บางนาํ้ ผึ้งใน ตําบลบางนาํ้ ผงึ้ อาํ เภอพระประแดง จงั หวดั สมุทรปราการ

การเดินทาง

การเดินทางโดยรถยนตแ ลงทางด฽วน (ดาวคะนอง – สุขสวัสดิ์) ที่ถนนสุขสวัสดิ์ พอถึงสาม
แยก พระประแดง – สขุ สวัสดิ์ เล้ยี วซา฾ ยขบั ตรงไป พอถึงตลาดพระประแดงให฾เลี้ยวซ฾ายผ฽านวัดทรง
ธรรมวรวิหารตรงไปประมาณ 5 กโิ ลเมตร กจ็ ะพบปาู ยบอกทางเข฾าตลาดน้าํ บางนํา้ ผึ้ง ใหเ฾ ลี้ยวซ฾ายขบั
ตรงไปอกี ประมาณ 1กิโลเมตร กจ็ ะถึงตลาดนาํ้ บางนํา้ ผงึ้

นัง่ รถมาลงท่ีพระประแดง น่ังมาจนสุดสายท่ีท฽านํ้าพระประแดง รถเมลแที่มาถึงพระประแดง
ได฾แก฽ สาย 6 (พระประแดง – บางลําพ)ู , สาย 82 (พระประแดง – บางลาํ พู), สาย 506 (ปากเกร็ด –
พระประแดง) และสาย 138 (หมอชิตใหม฽ – พระประแดง) จากพระประแดงจะมี รถสองแถวเล็กหรอื
ทเี่ รียกวา฽ “รถกะปฺอ” มาลงตลาดบางน้ําผึ้งได฾เลย

การติดตอ฽
081-6165398 , 02-461-3254 (คุณสุธาสนิ ี ชัยเข่ือนขันธแ) ผูจ฾ ดั การตลาดนาํ้ บาง

น้ําผึง้

เวลาทําการ

ทุกวนั เสารแ – อาทิตยแ และวันหยดุ นกั ขัตฤกษแ ตั้งแต฽เวลา 08.00 - 16.00 น.

ประวตั คิ วามเป็นมา

ตลาดบางนํ้าผึ้งเริม่ ต฾นจากฟองสบแ฽ู ตกปี2540 ชาวบ฾านรวมตัวกัน มีแกนนําคือกํานัน,นายก
อบต.รว฽ มกนั ปลูกต฾นไม฾ใหญ฽และทําสวน โดยใชเ฾ ศรษฐกจิ พอเพียง ชาวบ฾านได฾ผลิตจากการทําสวนแต฽
ไม฽มที ีข่ าย นายกอบต.จงึ สรา฾ งตลาดน้าํ บางนํา้ ผง้ึ ในปี2547 จึงชวนชาวบา฾ น แม฽บ฾าน กล฽ุมOTOP มา

83

ขายผลติ ภณั ฑทแ ตี่ ลาด ช฽วงแรกรา฾ นค฾าประมาณ 50-60 ร฾าน ไมม฽ ีเก็บค฽าดแู ล 1-2ปีตอ฽ มาเรม่ิ เก็บค฽าทํา
ความสะอาดวันละ40บาท ปัจจุบันมีร฾านค฾าประมาณ 800 ร฾าน มีรายได฾เสารแ-อาทิตยแโดยประมาณ
3,000,000บาทรวมกําไรและทนุ มกี ารประชมุ ประชาคมทกุ หมบู฽ า฾ นทกุ สปั ดาหแ สปั ดาหลแ ะ2ครั้ง

5. กลุ฽มบางน้ําผงึ้ พอเพียง

ท่ตี ง้ั

ท่ตี ัง้ ศนู ยแกลุม฽ บางนา้ํ ผงึ้ พอเพยี งจะตั้งอย฽ทู ่ี วดั บางนา้ํ ผ้ึง ตาํ บลบางน้าํ ผึง้ อําเภอพระประแดง
จังหวดั สมทุ รปราการ ตรงหน฾ามณฑป

การเดินทาง

การเดินทางมาทางสแี ยกบางนา มาสดุ ทีถ่ นนสรรพาวุธ ขา฾ มเรือทีท่ า฽ บางนํา้ ผึ้งโฮมสเตยแ ขับ
รถมาทางถนนปุเู จา฾ สมงิ พราย ขึ้นถนนวงแหวนอตุ สาหกรรม มาลงท่ี ถนนสขุ สวัสด์ิ ขับรถตรงมาแล฾ว
เลี้ยวซ฾ายตรงมาถึงสามแยกพระประแดงเล้ียวซ฾าย(ตรงปั๊มนํ้ามัน (MP) ขับรถมาเรื่อยๆ พอใกล฾ถึง
อาํ เภอพระประแดง ทางบังคับเลีย้ วซ฾ายตรงถนนเพชรหึงษแ ขับตรงมาเร่ือยๆ ประมาณ 5 กิโลเมตร
เลี้ยวขวาเข฾าถนนเพชรหึงษแ 26 ขบั รถมาเรอื่ ยๆ สังเกตซา฾ ยมือ จะมีสามแยกเลี้ยวซ฾าย ตรงมาเร่ือยๆ
ประมาณ 500 เมตร ข฾ามสะพานสงั เกตปูายดา฾ นขวามือ เม่อื ลงสะพานขา฾ มคลอง เดินเทา฾ เข฾าซอยตรง
มาประมาณ 1 กม. สังเกตปูายบอกทาง อีกเส฾นทางมาทางด฽วนสะพานพระรามเก฾า (ทางไป
ดาวคะนอง) มาลงท่ถี นนสขุ สวัสด์ิ ขบั รถตรงมาแลว฾ เลยี้ วซา฾ ยตรงมาถงึ สามแยกพระประแดงเลี้ยวซา฾ ย
(ตรงป๊ัมน้ํามัน (MP) ขับรถมาเรื่อยๆ พอใกล฾ถึงอําเภอพระประแดง ทางบังคับเล้ียวซ฾ายตรงถนน
เพชรหึงษแ ขับตรงมาเร่ือยๆ ประมาณ 5 กิโลเมตร เลี้ยวขวาเข฾าถนนเพชรหึงษแ 26 ขับรถมาเร่ือยๆ
สังเกตซ฾ายมือ สามแยกเลี้ยวซ฾าย ตรงมาเรื่อยๆ ประมาณ 500 เมตร ข฾ามสะพานสังเกตปูายด฾าน
ขวามือ เมื่อลงสะพานขา฾ มคลอง เดินเท฾าเขา฾ ซอยตรงมาประมาณ 1 กม. สงั เกตปูายบอกทาง หรือจะ
เดินเลียบคลองบางนํา้ ผึ้งจนสดุ เลี้ยวซา฾ ย โดยการสังเกตปูายโฮมสเตยแ

การติดต฽อ

เบอรแติดตอ฽ 089-0212679

84

เวลาทาํ การ
ทกุ วันเสารแ – อาทติ ยแ และวันหยุดนกั ขตั ฤกษแ ตัง้ แตเ฽ วลา 08.00 - 16.00 น. จะ

เปิด-ปิดตามเวลาของตลาดนา้ํ บางน้ําผงึ้
ประวตั คิ วามเปน็ มา

โดยเกิดขึ้นจากการเข฾าร฽วมกล฽ุมในโครงการรักษแปุา สร฾างคน 84 ตําบล วิถีพอเพียง ของ
ปตท. โดยทาํ ใหม฾ เี ครอื ขา฽ ยมากถึง 84 ตําบลทั่วประเทศ โดยทางโครงการได฾มีการให฾ไปศึกษาดงู าน ใน
เร่ืองของการทําของใชใ฾ นครวั เรือน ตัวอย฽างเชน฽ นํ้ายาล฾างจาน ยาสระผม นํ้ายาปรับผ฾านุ฽ม สบู฽ และ
อื่นๆ จากการได฾ไปศึกษาดูงานมาแล฾วจึงได฾นํากลับมาทําใช฾ในเองครัวเรือน และเล็งเห็นว฽าสามารถ
สร฾างรายได฾ได฾ จึงนํามาขายและจึงเร่มิ สร฾างเปน็ กลม฽ุ บางนาํ้ ผง้ึ พอเพยี งข้นึ มา

6. วัดบางน้าํ ผ้ึงนอก
ทตี่ ้ัง
เลขที่ 10 หมู฽ท่ี 1 ซอยเพชรหงึ ษแ 52 ตําบลบางนา้ํ ผง้ึ อําเภอพระประแดง จงั หวัด

สมุทรปราการ
การเดินทาง
เสน฾ ทางรถยนตแ
เส฾นทาง ถนนสุขสวสั ดิ์ -> เล้ียวเขา฾ อําเภอพระประแดง -> ถนนเพชรหงึ ษแ ซอย 26 -> ถนน

บัวผึง้ พฒั นา (ซอยวัดบางนํ้าผง้ึ นอก)
1. ใช฾เส฾นทางถนนสุขสวัสด์ิ ม฽ุงหน฾าไปทางพระประแดง พอผ฽านแยกสะพานภูมพิ ลไปไม฽ไกล

นัก จงึ เลี้ยวซ฾ายตรงสามแยกพระประแดง
2. เมือ่ เลี้ยวซา฾ ยมาแล฾ว (เป็นถนนนครเขอื่ นขันธแ) ตรงตามถนนเส฾นน้ีไปราว 1 กิโลเมตร ผ฽าน

ซม฾ุ ประตเู มอื งนครเขอื่ นขนั ธแตลาดพระประแดง จากน้ันถนนจะบงั คับเลย้ี วซ฾าย

85

3. เม่ือเลี้ยวมาแล฾วตรงไปเรื่อยๆ จะเปน็ ถนนเพชรหึงษแ ข฾ามสะพานข฾ามคลองลัดโพธิเ์ ข฾าส฽ูคุ฾ง
บางกะเจ฾า ตรงไปเรือ่ ยๆ ราว 4 กิโลเมตร พอเลย 7-11 (ซ฾ายมือ) ไปไม฽ไกลนัก ให฾เล้ียวขวาเข฾าซอย
เพชรหงึ ษแ 26

4. เลย้ี วเข฾าซอยมาแลว฾ จากนน้ั ตรงผา฽ นหน฾าวดั บางนํา้ ผึง้ ในไปสักระยะ จึงเล้ียวซ฾ายเข฾าซอย
บัวผ้ึงพัฒนา (มีปาู ยบอกทางไปวดั บางนํา้ ผ้งึ นอก)

5. เมอ่ื เล้ียวซ฾ายมาแลว฾ ตรงไปเรื่อยๆ (ราว 2 กิโลเมตร) จะเห็นซุ฾มประตูวัดบางน้ําผึ้งนอก
ทางขวามอื

- หากใช฾ทางด฽วนเฉลิมมหานคร ตามปูายบอกทางดาวคะนองมาเรอื่ ยๆ พอข฾ามสะพาน
พระราม 9 (สะพานแขวน) ชิดซ฾าย ออกถนนสขุ สวสั ด์ิ จากนั้นตรงไปอกี ไมไ฽ กล จะเป็นแยกพระ
ประแดง จงึ เลย้ี วซ฾ายเขา฾ อําเภอพระประแดง

- หากใช฾วงแหวนอตุ สาหกรรม สะพานภมู ิพล (จากถนนปูเุ จา฾ สมงิ พราย หรอื ถนนพระราม
3) ตามปูายลงถนนสขุ สวสั ด์ิ จากน้ันตามปูายพระประแดง พอเลย้ี วเขา฾ ถนนสุขสวสั ด์ไิ ปไมไ฽ กล กเ็ ปน็
แยกพระประแดงแล฾ว เลยี้ วซา฾ ยเพือ่ เข฾าอําเภอพระประแดง

รถเมลแ
หากข้ึนรถเมลทแ ่เี ขา฾ ไปยงั ทา฽ นํา้ พระประแดง รถเมลสแ ายทผ่ี า฽ น ไดแ฾ ก฽ สาย 6, 82, 138 (สาย
138 คันทีเ่ ขียนวา฽ เข฾าทา฽ นา้ํ พระประแดง) มาลงปาู ยตลาดพระประแดง หรือสดุ สายทที่ า฽ นาํ้ พระ
ประแดง จากนั้นน่งั รถเล็ก(รถกระปฺอ) ฝ่งั ตรงข฾ามท่ีว฽าการอาํ เภอ รถจะเขา฾ ไปตลาดบางน้ําผง้ึ (คา฽ รถ
10 บาท) หรือเดนิ ไปขน้ึ รถเมลทแ ฾องถิ่นสฟี าู สายพระประแดง-บางกอบวั ลงปากซอยเพชรหงึ ษแ 26
แล฾วต฽อมอเตอรแไซคไแ ปอกี ที

รถเมลแท฾องถนิ่ สีฟูา (1011) สายพระประแดง – วดั บางกอบวั

บริการ : 5.30 - 21.00 น. คา฽ โดยสาร 8 บาท ตลอดสาย

เส฾นทางเดินรถ พระประแดง - ถนนเพชรหึงษแ - วัดทรงธรรม - สวนสุขภาพลัดโพธ์ิ - ข฾าม
คลองลัดโพธ์ิ - วดั คนั ลัด - วดั ปุาเกด - (ปากซอย)ตลาดน้ําบางนา้ํ ผงึ้ - ซอยวัดราษฎรแรงั สรรคแ (สวนศรี
นครเขอ่ื นขันธแ) – วดั บางกอบวั

86

คิวรถ : ปากซอย บ฾านแซ฽ 2 (ตรงข฾ามตลาดพระประแดง ซอยข฾างแว฽นตาทอ็ ปเจริญ)
หากขึ้นรถเมลแสาย 140 (ทางด฽วน), 142 (ทางด฽วน) พอลงจากทางดว฽ นแลว฾ ใหล฾ งรถเมลแปูาย
แรก (เรียกวา฽ ปาู ยวัดสน) แล฾วตอ฽ รถเมลแสาย 82, 138 (ทีเ่ ขยี นว฽าเขา฾ ทา฽ น้าํ พระประแดง) ลงทา฽ นํ้าพระ
ประแดง จากน้ันขึน้ รถกระปฺอ หรือรถเมลแท฾องถิ่น
หากขึ้นรถเมลแสาย 20, 35 ลงรถที่ปูายวัดสน จากนั้นต฽อรถเมลแสาย 82, 138 (ท่ีเข฾าท฽าน้ํา
พระประแดง) ลงท฽านา้ํ พระประแดง จากนัน้ ข้ึนรถกระปฺอ หรอื รถเมลแท฾องถ่ิน
เรอื ขา฾ มฟาก
BTS บางนา + เรอื ข฾ามฟาก (ท฽าเรอื วดั บางนานอก -> ทา฽ เรอื วัดบางนํา้ ผ้งึ นอก)
น่งั รถไฟฟาู BTS มาลงสถานีบางนา (ทางออก 2) จากนน้ั เดนิ ไปทางแยกบางนา เล้ียวซ฾ายเข฾า
ถนนสรรพาวุธ จะมคี ิวรถสองแถวว่งิ ในถนนสรรพาวุธ น่งั ไปจนสุดทาง วัดบางนานอกอย฽ูซ฾ายมือ เดิน
เข฾าไปในวดั ท฽าเรือข฾ามฟากอย฽ทู ฽าน้ําในวัด น่ังเรือไปขน้ึ ทีท่ ฽าวัดบางนา้ํ ผงึ้ นอกได฾เลย
ทา฽ เรือขา฾ มฟากน้อี ยู฽ใกล฾ตลาดนํ้าบางนํ้าผ้ึง บ฾านธูปสมุนไพร บางกอกทรีเฮา฾ สแ เปน็ ทา฽ ทใ่ี ช฾เรอื
ขนาดใหญ฽สามารถนําคน จกั รยาน และรถมอเตอรไแ ซคขแ ฾ามได฾
MRT สถานีศนู ยแประชมุ แห฽งชาติสิริกิต์ิ + เรือข฾ามฟาก (ท฽าเรือวัดคลองเตยนอก -> ท฽าเรือ
บางกะเจ฾า)
นงั่ รถไฟใต฾ดนิ MRT ลงสถานีศูนยปแ ระชุมแห฽งชาติสิริกิติ์ (ทางออก1) จากนั้นนั่งแท็กซ่ี หรือ
มอเตอรแไซครแ บั จา฾ งไปวดั คลองเตยนอก ลงรถแลว฾ เดนิ เข฾าไปยังทา฽ นา้ํ ข฾างวดั
นั่งเรือไปข้ึนท่ีท฽าเรือบางกะเจ฾า (ท฽ากํานันขาว) จากน้ันต฽อมอเตอรแไซคแรับจ฾าง หรือเช฽า
จกั รยานปัน่ ไป (ทา฽ เรอื อยู฽ห฽างวดั บางนํา้ ผึ้งนอก 5 กโิ ลเมตร)

ท฽าเรอื นี้เป็นทา฽ ทอี่ ยูใ฽ กล฾กับสวนศรนี ครเขื่อนขันธแ และพิพธิ ภณั ฑแปลากัด เป็นท฽าที่มี
เรือเหมาขนาดเล็ก สามารถนําจักรยานใส฽เรือขา฾ มฟากไปด฾วยได฾ (มอเตอรแไซคแข฾ามไม฽ได฾

87

การตดิ ต฽อ

087-034-2492 (เจา฾ อาวาส พระครูใบฏกี าบุญชว฽ ย ตสิ ฺโส)

เวลาทําการ

เวลา 8.00 - 15.30 น

ประวัตคิ วามเป็นมา

เป็นวดั เกา฽ แกอ฽ ายรุ าว 350 ปี โบราณสถานทีย่ งั คงคุณค฽าทางสถาปัตยกรรมสมัยอยุธยาตอน
ปลาย แวะกราบขอพรหลวงพอ฽ ใหญ฽ สรา฾ งประมาณ พ.ศ. 2450 ในสมยั รชั กาลท่ี 5 เจา฾ พระยาธัมมาธิ
กรณแ (ม้ัง) หน฾าวัดริมแมน฽ ํ้าเจ฾าพระยาเปน็ ทีป่ ระดิษฐานพระสังกัจจายนแ พระมงคลสมุทรพุทธมณี ให฾
ประชาชนได฾กราบไหว฾เป็นศนู ยรแ วมจิตใจของชุมชน สงั กดั คณะสงฆแมหานิกาย มีเนื้อท่ี 37 ไร฽เศษ วัด
บางน้าํ ผึ้งนอก สรา฾ งเมื่อไหร฽ ใครเป็นผู฾สร฾างไม฽ปรากฏชัด แต฽สันนิษฐานว฽า น฽าจะสร฾างในสมัยกรุงศรี
อยธุ ยาตอนปลายประมาณ พ.ศ. 2210 อีกนัยหน่ึง ได฾มเี จ฾าพระยาท฽านหน่ึง ช่ือธรรมธิกรณแมั่ง มาทํา
การบรู ณะปฏิสงั ขรณแ (ได฾หลักฐานจากศิลาจารึก) และมีพระรูปหนึ่ง ชื่อพระวิชัย มาสร฾างศาลาการ
เปรยี ญ เม่อื พ.ศ. 2330 เพื่อแทนศาลาหลงั เก฽า วัดบางนาํ้ ผึง้ นอกได฾รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อ
วันท่ี 16 มีนาคม พ.ศ. 2509 (อุโบสถหลังใหม฽) สร฾างแทนหลังเก฽า โดยมีสมเด็จพระนางเจ฾ารําไพ
พรรณี (ในรัชกาลที่ 7) เป็นผู฾ตัดหวายลูกนิมิต วัดบางน้ําผ้ึงนอก เป็นวัดที่ติดริมแม฽นํ้าเจ฾าพระยา
บรเิ วณทา฽ น้ํามที ฽าเรือขา฾ มฟาก ที่ข฾ามมาจากท฽าวดั บางนานอก ท฽าเรือนี้มีคนใช฾บริการกันมาก เพราะ
เปน็ เรือขนาดใหญ฽ สามารถโดยสารคน จกั รยาน และมอเตอรแไซคแได฾พร฾อมกัน ท้ังยังเป็นจุดท่ีอย฽ูใกล฾
ตลาดบางนํ้าผึ้งมากท่ีสุด บริเวณท฽าเรือมีบริการมอเตอรแไซคแรับจ฾าง ร฾านเช฽าจักรยาน ร฾านค฾าขาย
อาหาร เครอื่ งด่มื หอ฾ งนา้ํ สาธารณะ สาํ หรบั คาํ วา฽ วัดบางนํ้าผ้ึงนอก มคี ําว฽า “นอก” เป็นสร฾อยท฾ายน้ัน
เพราะในสมยั ก฽อน ทางสญั จรหลกั คือทางน้าํ เดินเรือมาถึงได฾งา฽ ย การตง้ั ชือ่ วัดจึงใหว฾ ดั ทีอ่ ยูร฽ ิมนํา้ มีคํา
ว฽า “นอก” สว฽ นวดั ทอ่ี ยล฽ู ึกเข฾าไปข฾างในใหม฾ คี ําว฽า “ใน” ต฽อท฾าย เช฽น วัดบางนํ้าผึ้งนอก-วัดบางนํ้าผ้ึง
ใน, วดั บางนานอก-วัดบางนาใน เป็นต฾น โบสถแและวิหารหลังเก฽า เดิมถูกปล฽อยท้ิงร฾าง ไม฽ได฾รับการ
บูรณะซ฽อมแซม จนกระทั่งในปัจจุบัน (ปี 2560) กําลังอย฽ูในช฽วงบูรณะปฏิสังขรณแใหม฽ซ่ึงรูปแบบท่ี
เสร็จแลว฾ อาจเปลีย่ นแปลงไปจากเดิม

88

7. โรงเรียนวัดบางนาํ้ ผึ้งนอก

ที่ตั้ง

โรงเรียนวัดบางนํ้าผึ้งนอก ตั้งอย฽ู เลขที่ 10 หมู฽ 1 ตําบลบางนํ้าผึ้ง อําเภอพระประแดง
จังหวดั สมทุ รปราการ สังกัดสํานักงานเขตพืน้ ท่ีการศกึ ษาประถมศึกษาสมทุ รปราการ เขต 1 มีเน้ือที่
4 ไร฽ 2 งาน ที่ ตั้งโรงเรียนอย฽ูติดแม฽น้ําเจ฾าพระยามีท฽าเรือข฾ามฟากไปทางบางนาของ เขต
กรุงเทพมหานคร โรงเรียนเปิดสอนต้งั แตช฽ ั้นประถมศกึ ษาชนั้ ประถมศกึ ษาชนั้ ปที ี่ 1 – 6

การเดินทาง

เส฾นทางรถยนตแ

เสน฾ ทาง ถนนสุขสวัสดิ์ -> เลยี้ วเขา฾ อาํ เภอพระประแดง -> ถนนเพชรหงึ ษแ ซอย 26 -> ถนน
บัวผ้ึงพฒั นา (ซอยวัดบางนํ้าผง้ึ นอก)

การตดิ ต฽อ

โทรศัพทแ 02 461 0237

เวลาทาํ การ
วันจันทรแ – วันศกุ รแ เวลา 07.00-18.00 น.

ประวัติความเปน็ มา

ก฽อตั้ง เม่ือวันท่ี ๑ ตุลาคม พ.ศ. ๒๔๗๖ ใช฾ชื่อว฽า โรงเรียนประชาบาล ตําบลบาง
น้าํ ผงึ้ (วัดบางน้าํ ผึ้งนอก) ต฽อมามีการปรับปรุงและขยายอาคารเรียน มาจนถึงปัจจุบัน สภาพชุมชน
รอบบริเวณโรงเรียน มีลักษณะก่ึงชุมชนเมืองและชนบทอย฽ูริมฝั่งแม฽นํ้าเจ฾าพระยา มีประชากรไม฽
หนาแน฽น ประมาณ ๗๑๓ คน ส฽วนใหญ฽อพยพมาจากที่อ่ืนโดยเช฽าท่ีวัดปลูกบ฾านท่ีอย฽ูอาศัย บริเวณ
ใกล฾เคียงโดยรอบโรงเรียน ได฾แก฽ วัด และพื้นที่การเกษตรซึ่งเป็นสวนผลไม฾ที่คนในพ้ืนท่ีด้ังเดิมอย฽ู
อาชีพหลักของชุมชนคือ ทําการเกษตรและรับจ฾างท่ัวไป เน่ืองจากสภาพภูมิประเทศโดยทั่วไปเป็น
พืน้ ทเ่ี กษตรกรรม และประชากรสว฽ นใหญ฽นบั ถอื ศาสนาพทุ ธ ประเพณี/ศิลปวัฒนธรรมท฾องถ่ินเป็นที่
รจ฾ู ักโดยทัว่ ไปคือ ประเพณีสงกรานตแพระประแดง โอกาสของโรงเรียน โรงเรียนต้ังอย฽ูในตําบลบาง

89

น้ําผ้ึง ได฾รับการสนับสนุนจากองคแการบริหารส฽วนตําบลบางนํ้าผ้ึง วัดบางนํ้าผึ้งนอก สถาน
ประกอบการและชุมชน มสี ว฽ นรว฽ มจัดการศึกษาเป็นอยา฽ งดยี งิ่ ข฾อจาํ กัดของโรงเรยี น สภาพครอบครัว
และฐานะทางครอบครัวยากจน ผู฾ปกครองนักเรียนส฽วนใหญ฽มีอาชีพรับจ฾างท่ัวไป โรงเรียนมีแหล฽ง
เรียนร฾ูบริเวณใกลเ฾ คยี งหลายแห฽ง เช฽น วัดบางนํ้าผึ้งนอก, สถานีอนามัย, โบราณสถาน, ตลาดนํ้าบาง
น้ําผ้ึง, สวนศรีนครเขื่อนขันธแ และแหล฽งเรียนร฾ูรอบนอกได฾แก฽ วัดจากแดง พระสมุทรเจดียแ กรมอู฽
ทหารเรอื ปอู มพระจลุ จอมเกล฾า ผ฾ูปกครองส฽วนใหญ฽ จบการศึกษาระดับ ประถมศึกษา ร฾อยละ ๒๐
ประกอบอาชพี เกษตรกรรม รอ฾ ยละ ๘๐ ประกอบอาชีพ รับจ฾าง นับถือศาสนา ศาสนาพุทธ ร฾อย
ละ ๙๘ ศาสนาอิสลามร฾อยละ ๑.๕ ศาสนาคริสตแร฾อยละ ๐.๕ ศาสนาอื่นๆ ร฾อยละ - ฐานะทาง
เศรษฐกิจ/รายได฾ โดยเฉลย่ี ตอ฽ ปี ๔๐,๐๐๐ บาท

8. ฟารมแ เหด็ ช฽างแดง

ทีต่ งั้

8/6 ม.12 ตําบล บางกอบวั อาํ เภอพระประแดง สมุทรปราการ

การเดินทาง

ฟารแมเห็ดชา฽ งแดง เข฾าทางซอยเพชรหงึ ษแ 26 (ซอยเดียวกันกบั ตลาดบางนา้ํ ผงึ้ ) ตรงผ฽านวดั
บางนาํ้ ผงึ้ ในไปจะมที างเลยี้ วซ฾ายไปถนนบวั ผงึ้ พฒั นา (ทางไปวัดบางนา้ํ ผง้ึ นอก) จากนน้ั ตรงตาม
เสน฾ ทางไปเร่ือยๆ ฟารมแ เห็ดจะอยซ฽ู ฾ายมือทางโค฾ง ก฽อนถึงวดั บางนํา้ ผง้ึ นอก

การติดต฽อ

โทรศัพทแ : 084 317 7409
Facebook : ฟารแมเหด็ ชา฽ งแดง อ.พระประแดง
เวลาทําการ
เปดิ ทาํ การทกุ วันตั้งแต฽ 07.00 น.-19.00 น.

90

ประวตั คิ วามเป็นมา
ฟารแมเหด็ แห฽งน้ี ริเริ่มโดยคุณสมศักดิ์ ชัยเข่ือนขันธแ (ช฽างแดง) อดีตช฽างเคาะ พ฽นสี ซ฽อมรถ

ซอ฽ มเรือ ต฽อมาไดผ฾ ันตวั มาเพาะเห็ด ซงึ่ เหน็ ว฽าเปน็ สิ่งท่ีน฽าจะทาํ เองไดไ฾ ม฽ยากนักและได฾สนใจเรื่องการ
เพาะเห็ดเป็นทนุ เดมิ จงึ เร่มิ เพาะเหด็ จากเพยี งไมก฽ กี่ ฾อน ด฾วยความเพียรพยายาม และรักการเรียนร฾ู
ศกึ ษาเพิ่มเตมิ โดยใชเ฾ วลากว฽า 12 ปี จนกลายมาเปน็ ฟารมแ เหด็ เพาะทั้งเหด็ กอ฾ น จาํ หน฽ายเหด็ สดหน฾า
ฟารมแ รถเร฽ ร฾านสง฽ รวมถงึ นาํ ไปขายตลาดบางนํา้ ผ้งึ อยู฽เสมอ

3.) ประเดน็ ทจ่ี ะศกึ ษา เชน฽ แนวคาํ ถาม ข฾อมลู ทต่ี อ฾ งการ ภาพท่ีต฾องการ
แนวคาํ ถาม/ขอ฾ มูลท่ตี ฾องการ
- จุดเรม่ิ ตน฾ ของแหลง฽ เรียนร฾ู
- ประวตั ิ/ความเปน็ มาของแหลง฽ เรยี นรู฾
- การก฽อต้งั (ใคร เมอ่ื ไหร)฽
- จุดประสงคแของแหลง฽ เรียนร฾ู
- ปญั หาอุปสรรคในการดาํ เนินงาน (ถา฾ ม)ี
ภาพที่ตอ฾ งการ
- ภาพแหลง฽ เรยี นรน฾ู น้ั ๆ/บรรยากาศ/ภาพทาํ กจิ กรรม

4.) แนวทางการเกบ็ ข฾อมลู การสรุป วเิ คราะหแข฾อมลู และการนาํ เสนอขอ฾ มลู
เกบ็ ขอ฾ มลู โดยใชก฾ ารสอบถาม จดบันทกึ ถา฽ ยภาพ และหาขอ฾ มูลเพ่มิ เตมิ ใน

อนิ เทอรเแ นต็ จากนัน้ นาํ มาสรปุ วเิ คราะหขแ อ฾ มลู และนาํ เสนอร฽วมกัน
5) การเดินทาง/ความปลอดภัย/ค฽าใช฾จ฽าย

91

- เดนิ ทางโดยรถยนตแสว฽ นตัว มคี วามปลอดภัยสงู คา฽ ใชจ฾ า฽ ย(รวมที่พกั อาหาร ฯลฯ) ประมาน
ไม฽เกินคนละ500บาท/วนั

1.2 การมาพบอาจารยเ์ พ่อื ปรึกษา และรายงานความก้าวหน้าระหว่างการศึกษาและจดั ทา้
รายงาน

- ตามความเหมาะสม (ขึ้นอยกู฽ บั สถานการณ)แ แตจ฽ ะรายงานผลให฾ทราบเปน็ ระยะพร฾อมขอ
คาํ ปรกึ ษา

ข. ส่อื เอกสารประกอบการนา้ เสนอ
- แผนทีแ่ หล฽งเรียนร฾ู และแหล฽งเรยี นร฾ใู กลเ฾ คียง ตําบลบางนาํ้ ผง้ึ อาํ เภอพระประแดง จังหวัด

สมทุ รปราการ

92

- เพาวเแ วอรพแ อยสนแ ําเสนอ

93

94

95