การสรา้ งแบบฝึกหัดวชิ าภาษาไทย
เร่อื ง คำ�ควบกล�้ำ
คำ�น�ำ
แบบฝกึ หดั เร่ืองคำ�ควบกลำ�้ หรรษาเปน็ แบบฝกึ หัดสำ�หรบั นกั เรยี น
ช้นั ประถมศกึ ษาปีท่๓ี จัดทำ�ข้นึ เพอื่ ใชป้ ระกอบการเรยี นการสอนช้ันประถมศกึ ษาปี
ที่๓โดยได้ดำ�เนนิ การจัดทำ�ใหส้ อดคล้องตามมาตรฐานการเรียนร้แู ละตวั ชวี้ ัดกลมุ่
สาระการเรยี นรูภ้ าษาไทยตามหลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาขนั้ พื้นฐานพทุ ธศักราช
๒๕๕๑ทกุ ประการ
ผูจ้ ัดท�ำ หนงั สือมีความตระหนกั และเหน็ คณุ ค่าของการเรียนรู้มุง่ หวังใหผ้ ู้
เรยี นมคี วามรู้ความเข้าใจเกย่ี วกบั เร่ืองคำ�ควบกลำ�้ มากขึ้นเพอื่ ให้ผเู้ รยี นมีทกั ษะการ
สงั เกต และคดิ วเิ คราะห์ คำ�ควบกล้�ำ โดยผ่านการฝึกฝนการทำ�แบบฝึกหัดน้ี
ผู้จดั ท�ำ หวังเป็นอย่างยงิ่ ว่าแบบฝึกหัดและกิจกรรมเกมทปี่ ระกอบใน
แบบฝกึ หัดน้จี ะเป็นเคร่อื งมอื ช่วยใหน้ กั เรยี นบรรลุมาตรฐานการเรียนรู้และตวั ชว้ี ดั
ตามทก่ี �ำ หนดไวใ้ นหลักสตู รแกนกลางโดยครอบคลุมทัง้ ความรู้ ทกั ษะกระบวนการและ
คุณลกั ษณะอันพึงประสงค์ของผูเ้ รียน
ก
สารบญั
เรื่อง หนา้
คำ�น�ำ ก
สารบญั ข
ค�ำ ควบกล�้ำ ๑
ค�ำ ควบกล�้ำ แท้ ๑
แบบฝกึ หดั ที่ ๑ ๕
แบบฝกึ หดั ที่ ๒ ๖
คำ�ควบกล�ำ้ ไม่แท้ ๗
แบบฝกึ หดั ที่ ๓ ๙
แบบฝึกหดั ท่ี ๔ ๑๐
เกมอกั ษรซ่อนค�ำ ควบกล้ำ�แท้ ๑๑
เกมอกั ษรซอ่ นคำ�ควบกล�้ำ ไมแ่ ท้ ๑๒
เกมปริศนาอกั ษรไขว้ค�ำ ควบกล้ำ�แท้ ๑๓
เกมปริศนาอกั ษรไขวค้ �ำ ควบกล้�ำ ไม่แท้ ๑๔
เฉลยแบบฝึกหดั ๑๕
ข
ค�ำ ควบกล�ำ้
แบบฝกึ มีหลากหลาย หนูหญงิ ชายเชญิ ฝกึ ฝน
ความหมายแบบฝกึ ปน เกมระคนฝกึ หัดกัน
ควบแทแ้ ละไมแ่ ท้ อย่าเชอื นแชเรง่ แข่งขนั
มาเถอะอ่านเร็วพลนั จะสุขสันตใ์ นบทเรยี น
คำ�ควบกล�ำ้
คำ�ควบกลำ�้ ( อกั ษรควบ ) หมายถึง พยัญชนะสองตัวเขียนเรยี งกนั
อยู่ต้นพยางค์ และใช้สระเดยี วกนั เวลาอ่านออกเสยี งกลำ้�เปน็ พยางคเ์ ดียวกนั
เสียงวรรณยุกต์ของพยางค์นั้นจะผันเป็นไปตามเสียงพยัญชนะตัวหน้า
๑. คำ�ควบกล�ำ้ แท้ เป็นค�ำ ทม่ี พี ยัญชนะตัวหนา้ เปน็
ก ข ค ต ป ผ พ และพยัญชนะตวั หลังเป็น ร ล ว
ออกเสียงควบกล้�ำ เช่น
กราบพระ ขรุขระ ครอบครัว ตรากตรำ� ปรบั ปรงุ
พร้อมเพรยี ง กลมเกลยี ว กว้างขวาง ขวกั ไขว่ เคว้งคว้าง พลาดพลั้ง
ผลผี ลาม
๑
แบบฝกึ อ่านค�ำ ควบกล�้ำ ร เรอื
วางหาบกม้ กราบพระ หากชนะอย่าเหลิงตน
ตะไครส้ ่ิงใดปน ใช้นำ้�ฝนลา้ งใหด้ ี
เครือ่ งกรองกข็ องไทย ซ้ือมาใหมใ่ ช่ของฟรี
หอยแครงแพงเต็มที โชคไมม่ ที ตี่ รากตรำ�
เกรยี งไกรไปเมอื งกรงุ ถอื กระบุงเดนิ กรดี กราย
กรองทองมองกระต่าย กลนิ่ หอมกร่นุ วันสงกรานต์
ขา้ วเกรียบและหม่กี รอบ ในกระสอบมะกรดู หวาน
นอนกรนอยบู่ นบา้ น เขาก้มกราบถือกรวยมา
ก้อนกรวดในน้ำ�กรอ่ ย กรงใบนอ้ ยมีราคา
นำ้�กรดเกรี้ยวกราดมา มตี ะกร้าในตะแกรง
๒
แบบฝกึ อ่านคำ�ควบกล�ำ้ ล ลงิ
สุดแสนรกั ล ลงิ ควบกลำ้�จรงิ ล ลิงหนา
สองตัวควบกันมา ชืน่ อรุ าเปน็ เพอ่ื นใจ
ล�ำ คลองมปี ลาปู ชวนเพื่อนดูมิคลาไคล
ลำ�คลองไมใ่ กลไ้ กล
ขา้ งคลองมกี ลว้ ยหอม ชวนกนั ไปไมค่ ลางแคลง
คิดปลูกไม่เปลี่ยนแปลง รสกลมกล่อมใชพ่ ลกิ แพลง
โคลงเคลงใยเรอื โคลง มกี ลว้ ยไว้รับประทาน
ผลนุ ผลันจะเสยี การ ทกุ คนโพลง่ ค่อยคอ่ ยคลาน
ปลอ่ ยปละละจากคลอง จะเพลย่ี งพล้ำ�ชำ�้ อุรา
ขา้ งคลองมปี ูปลา ถือเอากลอ่ งขา้ งคลองมา
เพลิดเพลินเดินดกู ัน
ปลาบปลื้มใจพวยพงุ่ โผล่ขน้ึ มากันผลงุ ผลุง
พลนั ไอดนิ กล่ินคละคลุ้ง
ด้วยน้ำ�ใจไม่ขาดแคลน
๓
แบบฝกึ อ่านค�ำ ควบกลำ�้ ว แหวน
ควายไล่ขวิดเด็กกลางทุ่งนา ชาวนาขว้างขวานไล่เสอื
นง่ั เกวยี นชมกวาง ปา่ กว้างกวางหาย
มะขวิดเรยี งราย มอื ซ้ายควา้ กนิ
เจา้ ควายทอ้ งแขวน เหนื่อยแสนแรงสนิ้
หยุดขวางกลางดนิ ลงกนิ ดว้ ยกัน
คนเลี้ยงควายแกวง่ แขวนขา้ งขวา ขว้างขวานใส่ตน้ มะขวดิ
ผลมะขวดิ ตกใส่หลังควาย ควายตกใจว่ิงไปกลางทุ่งกวา้ ง
มองเห็นกวางตัวหนง่ึ จึงรบี เข้าไปหาแต่กวางไม่สนใจ
จงึ ปลอ่ ยให้ควายอยู่อย่างเคว้งควา้ ง
๔
แบบฝกึ หัดที่ ๑ คำ�ควบกล�ำ้
เขยี นค�ำ ใหต้ รงภาพ
................................................... ...................................................
................................................... ...................................................
................................................... ...................................................
................................................... ...................................................
................................................... ...................................................
๕
แบบฝึกหดั ท่ี ๒
นักเรียนเขียนค�ำ ตอบที่กำ�หนดให้ลงในชอ่ งว่าง
ตัวอย่าง คำ�ทม่ี ี กร ควบกลำ�้ ๔. ค�ำ ทีม่ ี พล ควบกล�ำ้
กรง กราบ กร้ิว ............ ............ ............
๑. คำ�ที่ คร ควบกล�ำ้
............ ............ ............
๒. ค�ำ ท่มี ี ปล ควบกลำ�้ ๕. คำ�ที่มี กล ควบกลำ้�
............ ............ ............ ............ ............ ............
๓. คำ�ทมี่ ี กว ควบกลำ้� ๖. ค�ำ ทมี่ ี ขว ควบกล้�ำ
............ ............ ............ ............ ............ ............
๖
๒. คำ�ควบกล้ำ�ไมแ่ ท้ มอี ยู่ ๒ ประเภท ไดแ้ ก่
๒.๑ ค�ำ ควบกลำ�้ ไม่แทท้ มี่ ีพยัญชนะตวั หน้าเปน็ ซ ศ ส
พยัญชนะตัวหลงั เป็น ร ให้ออกเสยี งเฉพาะพยัญชนะตวั หน้า
เช่น
เสรจ็ อ่านว่า เส็ด
จรงิ อ่านว่า จงิ
ปราศรยั อ่านว่า ปรา – ไส
ห๒ ล.๒ังเป น็ คำ�ค รวบกใลหำ�้ ้อไมอ่แกทเส้ทียมี่ งพี ยัญทชรนะตเปัวน็หนา้ เซป็น ท พยญั ชนะตัว
เช่น
ทราย อ่านว่า ซาย
ทรัพย์ อ่านว่า ซบั
ทราบ อ่านว่า ซาบ
๗
แบบฝกึ อ่านคำ�ควบกลำ�้ ไม่แท้ ซ ศ
ศกั ดศ์ิ รีมิเศรา้ สรอ้ ย ตน้ ไทรย้อยใกลส้ ระสวย
เลวทรามเสแสรง้ รวย ทราบเรอื่ งจริงยิ่งศรทั ธา
ส่งเสริมไมก่ ำ�สรวล เสรจ็ งานควรสรรเสริญหนา
จริงไซร้ไมพ้ ทุ รา บ้านเศรษฐมี ีกองทราย
ประเสริฐทราบเรอ่ื งดี นกอนิ ทรที รพั ย์มีหลาย
กำ�สรดหมดสบาย กายทรดุ โทรมโรคแทรกแซง
๘
แบบฝกึ หัดที่ ๓
เติมคำ�ควบกล้�ำ ไม่แท้ลงในชอ่ งว่าง
ผลพทุ รา ทรุดโทรม ทรพั ยากร ทรัพย์สิน ทรง
๑. เด็กผชู้ ายตดั ผม…………………………… นกั เรียน
๒. ปา่ ไม้เป็น…………………………………….ทางธรรมชาติ
๓. ก้องไปเกบ็ …………………………………..ในสวน
๔. บา้ นหลังนเี้ ก่าแก่และ…………………………………..มาก
๕. เศรษฐีมี………………………………..เงนิ ทองมากมาย
๙
แบบฝึกหดั ที่ ๔
จบั ค่โู ยงค�ำ และเขยี นคำ�ทโี่ ยงลงในชอ่ งว่าง • ทราบ
๑. ต้น • • ทรง
๒. รับ • • ไทร
๓. ฉะเชิง • • เทรา
๔. ทรวด • • แซง
๕. แทรก •
๑………………………………………………………………………………………
๒………………………………………………………………………………………
๓………………………………………………………………………………………
๔………………………………………………………………………………………
๕………………………………………………………………………………………
๑๐
เกมอักษรซ่อนคำ�ควบกลำ�้ แท้
จงหาค�ำ ควบกล้ำ�แท้จากตารางมจี ำ�นวน ๑๕ ค�ำ
๑. ควาย ๖. ขวาง ๑๑. ขวาน
๒. พลอย ๗. กวาง ๑๒. ปลาย
๓. เพลิง ๘. กรับ ๑๓. คลอง
๔. ไขวค่ ว้า ๙. พราว ๑๔. ขรุขระ
๕. แปลก ๑๐. ปราง ๑๕. ขวิด
๑๑
เกมอกั ษรซอ่ นค�ำ ควบกลำ้�ไม่แท้
จงหาคำ�ควบกล้ำ�ไมแ่ ท้จากตารางมีจำ�นวน ๑๕ คำ�
๑. เสร็จ ๖. ทรวง ๑๑. ศรี
๒. ทราย ๗. เสริม ๑๒. โทรม
๓. ทรดุ ๘. เศรษฐี ๑๓. ไทร
๔. ทรง ๙. จริง ๑๔. สรา้ ง
๕. เศรา้ ๑๐. พทุ รา ๑๕. ทราม
๑๒
เกมปริศนาอักษรไขวค้ �ำ ควบกล้�ำ แท้
แนวตงั้
๑. เป็นอันหน่ึงอนั เดยี วกนั สามคั คีปรองดอง
๒. ออกจากครรภใ์ ช้กับคน
๓. น�ำ สิ่งของหอ้ ยไว้ตรงผนัง
แนวนอน
๔. ศักดิ์สิทธิ์
๕. ลักษณะคำ�ประพันธ์ชนดิ หนงึ่
๖. ผลขรุขระรสเปรี้ยวคล้ายมะนาว
๑๓
เกมปรศิ นาอักษรไขว้คำ�ควบกลำ�้ ไมแ่ ท้
แนวตง้ั
๑. สงิ่ ทพ่ี บบนชายหาดเปน็ เมด็
๒. นกขนาดใหญ่กินเน้อื เปน็ อาหารแนวนอน
๓. สิง่ ของที่เราเปน็ ผูค้ รอบครอง
๔. เข้าใจแลว้
๕. เครือ่ งประทับไวส้ ำ�หรับสวมคอ
๖. พังพนิ าศ เส่ือม ช�ำ รดุ เก่า
๑๔
เฉลย
แบบฝึกหดั ท่ี ๑ ๖. กลอง
๑. กล่องของขวญั ๗. ไมก้ วาด
๒. มะกรดู ๘. กล้วย
๓. ควาย ๙. กวาง
๔. พริก ๑๐. ขลยุ่
๕. ครก
แบบฝึกหัดที่ ๓
๑. เด็กผูช้ ายตดั ผม……ทรง…… นกั เรยี น
๒. ปา่ ไมเ้ ปน็ ..…ทรพั ยากร…….ทางธรรมชาติ
๓. ก้องไปเก็บ……ผลพุทรา…...ในสวน
๔. บ้านหลงั นเ้ี ก่าแก่และ...…ทรุดโทรม…...มาก
๑๕
แบบฝึกหัดที่ ๔
จับคูโ่ ยงคำ�และเขยี นค�ำ ทโ่ี ยงลงในช่องว่าง
๑.ต้น • • ทราบ
๒.รับ • • ทรง
๓.ฉะเชิง • • ไทร
๔.ทรวด • • เทรา
๕.แทรก • • แซง
๑. ต้นไทร
๒. รับทราบ
๓. ฉะเชงิ เทรา
๔. ทรวดทรง
๕. แทรกแซง
๑๖
ฝกึ ฝนความรู้ เชดิ ชปู ัญญา
ค�ำ ควบกล้ำ�พา พฒั นาสมอง
แบบฝึกทักษะ ชวนทา้ ประลอง
ค�ำ ควบทง้ั สอง เรยี นรู้ฝึกกัน
ควบแทไ้ ม่แท้ แกโ้ จทย์สขุ สันต์
ฝกึ หดั ทกุ วนั พลนั เก่งข้นึ เอย