45
5.5 ชน้ั ประเมินผล (Evaluation) 20 นาที
5.5.1 นักเรียนรวมกันอภิปรายเพื่อตอบคําถามใน ฉันรูอะไร ตอนที่ 2 และรวมกันอภิปรายเพื่อ
ใหไดแนวคําตอบที่ถูกตอง
5.5.2 นักเรียนรวมกนั สรุปสิ่งที่ไดเรียนรูในกิจกรรมน้ี จากนั้นนกั เรียนอานสิง่ ท่ีไดเรียนรูเกีย่ วกับ
แนวทางการปฏบิ ตั ติ นเพือ่ ลดมลพิษทางอากาศและเปรยี บเทยี บกบั ขอสรปุ ของตนเอง
6. สือ่ และแหลง่ การเรียนรู้
6.1 หนังสือเรยี น ป.3 เลม 1 หนา 55-59
6.2 แบบบนั ทกึ กจิ กรรม ป.3 เลม 1 หนา 52-58
6.3 วีดิทัศนสําหรับการสืบคนขอมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับมลพิษทางอากาศและแนวทางการปฏิบัติตนเพื่อลด
มลพิษทางอากาศจากเว็บไซต เชน
ผลกระทบและแนวทางการปองกนั มลพษิ ทางอากาศ
https://www.youtube.com/watch?v=AK_e3mdxppg
มลพษิ ทางอากาศคอื อะไรและแนวทางการลดมลพษิ ทางอากาศ
https://www.youtube.com/watch?v=NI3_46V_K04
7. การวดั และประเมินผล
ส่ิงทีต่ อ้ งการวัด วิธีการวดั เครอ่ื งมือที่ใช้ เกณฑ์การประเมิน
ในการวดั
1. ด้านความรู้ (Knowledge)
- บรรยายผลกระทบของมลพิษ - ใบงาน - แบบประเมิน - น ั ก เ ร ี ย น ส า ม า ร ถ ต อ บ
ทางอากาศตอสิ่งมีชีวิต จากข ใบงาน คำถามในใบงานได้ถูกต้อง
อมลู ที่รวบรวมได รอ้ ยละ 80
2. ด้านทกั ษะและ - แบบประเมิน - นักเรียนมีผลการประเมิน
การนําเสนอ การนําเสนอผลงานอยู่ใน
กระบวนการ (Skill/Process) ผลงาน ระดบั ดีขึ้นไป
- ตระหนักถึงความสําคัญของ - การสังเกต
อากาศ โดยนําเสนอแนว
ทางการปฏิบัติตนในการลด
มลพษิ ทางอากาศ
46
3. ดา้ นเจตคติ (Attitude) - แบบประเมิน - นักเรียนร้อยละ 80 มีผล
พฤติกรรมราย การประเมินอยู่ในระดับดีขึ้น
- ความรับผิดชอบในการทํางาน - การสงั เกต กลุ่ม ไปถอื ว่าผ่านเกณฑ์
แสดงความคิดเห็นและยอมรับ
ฟงั ความคิดเหน็ ของผอู้ น่ื ได้
47
บนั ทึกผลหลังการสอน
1. สรปุ ผลการเรยี นการสอน
……........................................................................................................................... .............................................
……............................................................. ............................................................................................. ..............
……........................................................................................................................... .............................................
2. ปัญหา / อปุ สรรค
……........................................................................................................................... .............................................
…….......................................................................................................................................................... ..............
……........................................................................................................................... .............................................
3. แนวทางแก้ไข / แนวทางการพฒั นา
……........................................................................................................................... .............................................
……................................................................................................................................. .......................................
……........................................................................................................................................................................
ลงชือ่ …………………………………………..ผู้สอน
(นายฉตั รชยั เปน็ มงคล)
นักศึกษาฝกึ ประสบการณ์
วนั ที่.........เดือน......................พ.ศ..............
ความคิดเหน็ ของครูพเ่ี ลีย้ ง
……........................................................................................................................... .............................................
……........................................................... ............................................................................................... ..............
……........................................................................................................................... .............................................
ลงชอื่ ................................................................
(……………………………………….)
ครพู เ่ี ลีย้ ง
วนั ที่.........เดือน......................พ.ศ. ..................
48
ความคิดเหน็ ของหัวหนา้ กลุ่มสาระการเรียนรู้
……........................................................................................................................... .............................................
……........................................................................................................................................................................
……........................................................................................................................... .............................................
……........................................................................................................................... .............................................
……........................................................................................................................................................................
ลงช่อื ................................................................ผูต้ รวจสอบ
(…………………………………………)
หวั หน้ากลุม่ สาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี
วนั ท่ี.........เดอื น......................พ.ศ. ..................
ความคดิ เห็นของผูบ้ ริหารสถานศกึ ษาหรอื ผทู้ ี่ได้รับมอบหมาย
……........................................................................................................................... .............................................
……........................................................................................................................................................................
……........................................................................................................................... .............................................
……........................................................................................................................... .............................................
……................................................................................... ....................................................................... ..............
……........................................................................................................................... .............................................
……........................................................................................................................... .............................................
……........................................................................................................................................................................
……........................................................................................................................... .............................................
……........................................................................................................................... .............................................
……................................................................................. ......................................................................... ..............
……........................................................................................................................... .............................................
……........................................................................................................................... .............................................
ลงชือ่ ................................................................
()
หัวหน้ากลุ่มงานการจัดการเรียนรู้
วันท่ี.........เดือน......................พ.ศ. .................
49
แบบประเมินการนาํ เสนอผลงาน
รายวิชา ว13101 วิทยาศาสตร์ ภาคเรียนที่ 2/2565
เรื่อง……………………………………………………………………………………………………วนั ท…่ี ………………………………
คําชีแ้ จง : ให้ครูผู้สอนบนั ทกึ คะแนนลงในรายการทนี่ ักเรยี นปฏิบตั ิได้
เกณฑ์การใหค้ ะแนน : 3 = ปฏิบตั ิตลอดเวลาท่ีทาํ กิจกรรม 2 = ปฏิบัติบา้ ง 1 = ปฏิบตั นิ ้อยมาก
รายการประเมนิ กลมุ่ ที่ 8
คะแนน
1 2 3 4 567
1. รปู แบบเทคนิคการนําเสนอ 3
2. ความรว่ มมือภายในกลมุ่ 3
3. สื่อ/อุปกรณ์ทใ่ี ช้ในการรายงาน 3
4. สาระทีไ่ ด้จากการรายงาน 3
รวม 12
ลงช่ือ…………………………………………………….ผู้บนั ทกึ
(…………….…………………………….)
………………………/…………………………./………………………
ระดับคณุ ภาพ
คะแนน 10 - 12 หมายถงึ ดมี าก
คะแนน 7-9 หมายถึง ดี
คะแนน 4 - 6 หมายถงึ พอใช้
คะแนน 1 - 3 หมายถึง ปรังปรุง
สรปุ ผลการประเมิน
- มีนักเรยี นอย่ใู นเกณฑ์ดีขนึ้ ไปทั้งหมด…………..กล่มุ คิดเป็นร้อยละ…………..ของจํานวนกลมุ่ ท้ังหมด
50
- มีนักเรียนอยู่ตำ่ กวา่ เกณฑด์ ที ง้ั หมด…………กล่มุ คดิ เป็นรอ้ ยละ..............ของจํานวนกล่มุ ทงั้ หมด
ผา่ น ไม่ผ่าน
51
แบบประเมินพฤติกรรมรายกลุ่ม
รายวิชา ว13101 วทิ ยาศาสตร์ ภาคเรียนท่ี 2/2565
คำชี้แจง : ให้ครูผู้สอนนสงั เกตการทำงานรายกลุม่ ของนักเรียนแล้วบันทึกระดับของพฤตกิ รรมให้ตรงกบั ความเปน็
จรงิ
พฤตกิ รรมที่สังเกต กลมุ่ ที่
1 2 3 4567 8
1. มีขั้นตอนในการทำงานอย่างเปน็ ระบบ
2. มีการวางแผนการทำงานร่วมกนั
3. การยอมรบั ฟงั ความคดิ เหน็ ของผอู้ น่ื
4. การแบ่งงานกันนทำ
5. ใช้เวลาในการทำงานอย่างเหมาะสม
รวม
เกณฑ์การใหค้ ะแนน
พฤติกรรมท่ที ำเปน็ ประจำ ให้ 3 คะแนน
พฤตกิ รรมทท่ี ำเป็นบางครัง้ ให้ 2 คะแนน
พฤติกรรมท่ที ำนอ้ ยครั้ง ให้ 1 คะแนน
เกณฑก์ ารให้คะแนน
ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ
13-15 ดีมาก
8-12 ดี
5-7 พอใช้
*หมายเหตุ : นกั เรียนมีพฤติกรรมในระดับ ดีขน้ึ ไป คอื ผ่านเกณฑก์ ารประเมิน
52
53
54
แผนการจัดการเรยี นรทู้ ี่ 2 รหสั วิชา ว13101
กลุ่มสาระการเรียนรูว้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี หน่วยย่อยท่ี 1 การดำรงชวี ิตของสตั ว์
หนว่ ยการเรียนรูท้ ่ี 2 เรอื่ งอากาศและสิ่งมีชีวติ เวลา 2 ชั่วโมง
ช้ันประถมศึกษาปีที่ 3
1. มาตรฐานการเรยี นร้/ู ตัวช้ีวดั
สาระที่ 1 วทิ ยาศาสตรช์ ีวภาพ
มาตรฐาน ว 1.2 เข้าใจสมบัติของสิ่งมีชีวิต หน่วยพื้นฐานของสิ่งมีชีวิต การลําเลียงสารเข้าและ
ออกจากเซลล์ ความสัมพันธ์ของโครงสร้างและหน้าที่ของระบบต่าง ๆของสัตว์และมนุษย์ที่ท ำงานสัมพันธ์กัน
ความสัมพันธ์ของโครงสร้างและหน้าที่ของอวัยวะต่างๆ ของพืชที่ทำงานสัมพันธ์กัน รวมทั้งนําความรู้ไปใช้
ประโยชน์
ตัวชี้วัด ป.3/1 บรรยายสิ่งที่จำเป็นตอการดำรงชีวิตและการเจริญเติบโตของมนุษย์และสัตวโดยใช้
ข้อมลู ทรี่ วบรวมได้
ป.3/2 ตระหนักถึงประโยชนของอาหาร น้ำ และอากาศ โดยการดูแลตนเองและสัตวใหได้รับส่งิ
เหลานีอ้ ยา่ งเหมาะสม
2. สาระสำคญั
สัตว์ต้องการสิ่งที่จำเป็นต่าง ๆ ในการเจริญเติบโตและการดำรงชีวิตเชนเดียวกับมนุษย์ เมื่อสัตว
เจรญิ เติบโตเป็นตวั เต็มวัย จะสบื พันธุและมลี กู เมอ่ื ลกู เจรญิ เตบิ โตเป็นตัวเต็มวยั กจ็ ะสืบพันธุและมลี กู ตอไปอีก การ
เปลี่ยนแปลงน้ีมกี ารหมุนเวียนเป็นแบบรูปคงทซ่ี ้ำเดมิ อย่างต่อเน่ืองเป็นวัฏจักรชวี ิต โดยสตั วแต่ละชนิดจะมีวัฏจักร
ชีวิตที่เฉพาะและแตกต่างกัน สัตวมีประโยชนตอมนุษย์หลายด้าน เราจึงควรดูแลตนเองและดแู ลสัตวใหได้รับส่งิ ท่ี
จำเป็นต่าง ๆในการเจริญเติบโตและการดำรงชีวิตอย่างเหมาะสม และตองไม่ทำใหวัฏจักรชีวิตของสัตว
เปลยี่ นแปลงไป
3. จดุ ประสงค์การเรยี นรู้
1) นักเรียนบรรยายสิ่งทจ่ี ำเป็นต่อการดำรงชวี ติ และการเจรญิ เติบโตของสัตว์ได้ (K)
2) นักเรียนเขยี นสิ่งทจี่ ำเป็นตอ่ การดำรงชวี ิตของสตั ว์ได้ (P)
3) นักเรียนเหน็ ความสำคัญของปัจจัยทีจ่ ำเป็นตอ่ การดำรงชีวิตของสตั ว์ (A)
4. สาระการเรียนรู้
มนุษย์และสัตว์ต้องการอาหาร น้ำ และอากาศเพื่อการดำรงชีวิตและการเจริญเติบโต อาหารช่วยให้
รา่ งกายแขง็ แรงและเจริญเตบิ โตน้ำช่วยใหร้ ่างกายทำงานได้อย่างปกติ อากาศใช้ในการหายใจ
5. กจิ กรรมการเรียนรูแ้ บบ5E
1. ขัน้ สร้างความสนใจ
1.1ครทู บทวนความรูพ้ืนฐานเก่ยี วกบั ส่งิ ทจี่ ำเป็นตอการเจรญิ เตบิ โตของพชื โดยใชส้ ื่อ canva รปู พชื มาให
นักเรียนสงั เกตแลวใชคาํ ถามดังนี้
55
1.1.1 ส่งิ น้ีคอื อะไร และเปน็ สงิ่ มชี วี ติ หรอื ไม่ (ตน้ พชื หรือตนไม้ และส่ิงนีเ้ ปน็ สง่ิ มชี ีวติ )
1.1.2 พืชตองการสง่ิ ท่ีจำเป็นใดสำหรบั การเจริญเตบิ โต (น้ำ แสงอากาศ ธาตอุ าหาร)
1.1.3 น้ำ แสงอากาศ ธาตุอาหาร สงิ่ ทจี่ าํ เป็นเหลา่ นี้ มคี วามจำเปน็ ตอการเจรญิ เติบโตของพืช
อย่างไร (พืชใชน้ำในการงอกของเมล็ด สร้างอาหาร และลําเลียงอาหารและธาตุอาหาร ใชแสงในการสร้างอาหาร
ใชอากาศในการงอกของเมลด็ หายใจ และสร้างอาหาร และใชธาตอุ าหารเพอื่ ช่วยใหเจริญเตบิ โตได้
เปน็ ปกต)ิ
1.1.4 นอกจากพชื แลวยังมอี ะไรอกี บ้างท่ีเป็นสิง่ มีชีวิต (มนุษย์และสตั ว)
1.2 ครูตรวจสอบความรูเดิมเกี่ยวกับสิ่งที่จำเป็นตอการเจรญิ เติบโตและการดำรงชีวิตของสัตวและมนุษย์
และการเปลี่ยนแปลงขณะเจรญิ เตบิ โตของสัตวและมนษุ ย์โดยใชคําถามดังน้ี
1.2.1 สัตวและมนุษย์ตองการสิ่งที่จำเป็นตอการเจริญเติบโตและการดำรงชีวิตเหมือนกับพืชหรือไม่
อย่างไร (นกั เรยี นตอบตามความเขาใจของตนเอง เชน ไมเ่ หมือนกนั พชื ตองการแสง น้ำอากาศ ธาตอุ าหาร สำหรับ
การเจริญเติบโตและการดำรงชีวติ สวนสัตวและมนุษย์ตองการอาหาร น้ำ และอากาศ สำหรับการเจริญเติบโตและ
การดำรงชวี ิต)
1.2.2 ในขณะเจริญเติบโต มนุษย์และสตั วมีการเปลี่ยนแปลงหรอื ไม่อย่างไร (นักเรียนตอบตามความเข
าใจของตนเอง เชน มีการเปลี่ยนแปลง โดยขณะเจริญเติบโตมนุษย์และสัตวจะมีขนาดร่างกายใหญ่ขึ้น หรือสัตว
บางชนิดมรี ูปร่างลักษณะ และรูปแบบการดำรงชวี ติ ทเ่ี ปลี่ยนแปลงไป)
2. ข้นั สำรวจและคน้ หา
2.1 ครูแจกใบกจิ กรรมบทท่ี 2 การดำรงชวี ิตของสัตว์
2.2 นักเรยี นทำใบกจิ กรรมท่ี บทที่ 2 การดำรงชีวติ ของสตั ว์
2.3 ครูตรวจสอบคำตอบของนกั เรียนโดย ถามคำตอบจากนักเรยี นท่ีละขอ้ จนครบทุกข้อในใบกจิ กรรม
3. ขั้นอธบิ ายและลงข้อสรุป
ครแู ละนักเรียนอภปิ รายและสรปุ บทเรยี นร่วมกันวา่ สัตวต์ อ้ งการอาหาร น้ำ และอากาศ เพ่อื การ
ดำรงชีวติ และการเจริญเติบโต
4. ขั้นขยายความรู้
4.1 ครนู ำเสนอคำถามชวนคดิ
56
4.1.1 ยารักษาโรคเป็นสง่ิ ทีจ่ ำเป็นตอการเจริญเตบิ โตของมนุษย์ ใช่หรอื ไม่ อยา่ งไร (สง่ิ ที่จำเป็นตอการ
เจริญเติบโตของมนุษย์คือ อาหาร นำ้ และอากาศ สวนยารักษาโรคจะใชเฉพาะเม่อื มีอาการป่วย
จึงไมจ่ ัดเป็นส่งิ ท่ีจำเป็นตอการเจริญเติบโต)
4.1.2 ความสูงของมนุษย์ขึ้นอยู่กบั อายุและเพศ คนทมี่ ีอายุมากกวาจะตองสูงกว่า และเพศชายจะสงู กว่า
เพศหญงิ ใชห่ รอื ไม่ อยา่ งไร (ความสูงของมนุษย์ขึ้นอยู่กับปจั จัยหลายอยา่ ง เชน พันธุกรรม การรับประทานอาหาร
สภาพแวดลอม คนท่ีมีอายมุ ากกวาไมจ่ ำเป็นตองสูงกว่าคนท่ีมอี ายนุ อยกวา หรือเพศชายไมจ่ ำเป็นตองสูงกวาเพศ
หญิงเสมอไป )
4.1.3 มนุษย์ไม่ใชสตั ว ใชห่ รือไม่ อยา่ งไร ( ในการจัดกลุ่มของส่ิงมชี วี ติ จะจัดมนุษย์อยู่ใน
กลมุ สัตวมีกระดูกสนั หลังทีเ่ ลี้ยงลกู ด้วยนำ้ นม เน่ืองจากมลี ักษณะบางประการทีเ่ หมือนกับสตั วในกลมุ นี้ )
4.1.4 ไขของสัตวเป็นสง่ิ มีชวี ติ ใชห่ รอื ไม่ อย่างไร (ไขของสัตวเป็นสง่ิ มีชวี ติ เพราะเป็นเซลลส์ บื พนั ธุของ
สัตวเซลล์ไขทม่ี ีการผสมกบั อสุจขิ องเพศผู้จะเป็นตนกำเนดิ ของสงิ่ มีชีวิตแต่ละชนิด)
5. ขน้ั ประเมนิ ผล
5.1 นกั เรียนทำใบกิจกรรมเรื่อง การดำรงชวี ติ ของสตั ว์
5.2 โดยใหนักเรียนอ่านคําถามแต่ละขอ ครูตรวจสอบความเขาใจของนักเรียน จนแน่ใจวานักเรียน
สามารถทำได้ด้วยตนเอง จึงใหนักเรียนตอบคําถาม โดยคําตอบของแต่ละคนอาจแตกต่างกัน และคําตอบอาจถูก
หรอื ผิดก็ได้
6. สอ่ื /แหลง่ เรียนรู้
6.1 รปู ภาพตน้ ไม้
6.2 รปู ภาพนักประดานำ้ ให้อาหารปลาทีพ่ พิ ิธภณั ฑ์
6.3 ใบกจิ กรรมเรือ่ ง การดำรงชีวิตของสตั ว์
6.4 สื่อ canva
(https://www.canva.com/design/DAFOCu4ku8/UC0VV41j3h76srxkoGN_g/edit)
7. การวดั และประเมนิ ผล
จุดประสงค์ วธิ กี ารวดั ผล/เคร่อื งมอื เกณฑก์ ารประเมนิ
1. นักเรยี นบรรยายสิ่งทจี่ ำเป็น สงั เกตการตอบคำถามในช้นั เรยี น ผ่านเกณฑ์การประเมนิ ระดับ
ต่อการดำรงชีวติ และการเจริญเติบโต คุณภาพ 70% ขึน้ ไป
ของสัตว์ได้ (K)
2. นักเรยี นเขียนส่ิงท่ีจำเป็นต่อ สงั เกตการทำใบกจิ กรรมกจิ กรรม/ ผา่ นเกณฑ์การประเมนิ ระดบั
การดำรงชีวติ ของตว์ได้ (P) ตรวจใบกจิ กรรม คณุ ภาพ 70% ขน้ึ ไป
3. นักเรยี นเหน็ ความสำคัญของปัจจัย สังเกตการตอบคำถามในช้ันเรยี น/ ผ่านเกณฑ์การประเมินระดับ
ทีจ่ ำเป็นตอ่ การดำรงชีวิตของสัตว์ (A) ตรวจใบกิจกรรม คณุ ภาพ “ดี” ขึน้ ไป
57
58
59
60
รูปภาพต้นไม้
61
แผนการจัดการเรยี นรทู้ ี่ 2
กลมุ่ สาระการเรยี นรูว้ ิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี รหัสวิชา ว13101
หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 2 เรือ่ งอากาศและสงิ่ มชี ีวติ หน่วยย่อยที่ 1 การดำรงชวี ติ ของสัตว์และมนษุ ย์
ช้นั ประถมศกึ ษาปที ่ี 3 เวลา 3 ช่วั โมง
1. มาตรฐานการเรียนร้/ู ตวั ชี้วดั
สาระที่ 1 วิทยาศาสตรช์ ีวภาพ
มาตรฐาน ว 1.2 เข้าใจสมบัติของสิ่งมีชีวิต หน่วยพื้นฐานของสิ่งมีชีวิต การลําเลียงสารเข้าและ
ออกจากเซลล์ ความสัมพันธ์ของโครงสร้างและหน้าที่ของระบบต่าง ๆของสัตว์และมนุษย์ที่ทำงานสัมพันธ์กัน
ความสัมพันธ์ของโครงสร้างและหน้าที่ของอวัยวะต่างๆ ของพืชที่ทำงานสัมพันธ์กัน รวมทั้งนํ าความรู้ไปใช้
ประโยชน์
ตัวชวี้ ัด ป.3/1 บรรยายสิ่งทจี่ ำเป็นตอการดำรงชีวิตและการเจรญิ เติบโตของมนษุ ยแ์ ละสัตวโดยใช้
ขอ้ มลู ทีร่ วบรวมได้
ป.3/2 ตระหนกั ถึงประโยชนของอาหาร น้ำ และอากาศ โดยการดแู ลตนเองและสตั วใหได้รับสง่ิ
เหลานีอ้ ย่างเหมาะสม
2. สาระสำคัญ
สัตว์ต้องการสิ่งที่จำเป็นต่าง ๆ ในการเจริญเติบโตและการดำรงชีวิตเช นเดียวกับมนุษย์ เมื่อสัตว
เจริญเติบโตเป็นตัวเตม็ วัย จะสืบพนั ธุและมีลกู เมือ่ ลกู เจริญเติบโตเป็นตวั เต็มวัยก็จะสืบพันธุและมลี ูกตอไปอีก การ
เปลย่ี นแปลงนี้มกี ารหมุนเวียนเป็นแบบรปู คงทซ่ี ้ำเดิมอย่างตอ่ เน่ืองเปน็ วัฏจกั รชีวติ โดยสตั วแต่ละชนดิ จะมี
วัฏจักรชีวิตที่เฉพาะและแตกต่างกัน สัตวมีประโยชนตอมนุษย์หลายด้าน เราจึงควรดูแลตนเองและดูแลสัตวให
ได้รับสิ่งที่จำเป็นต่าง ๆในการเจริญเติบโตและการดำรงชีวิตอย่างเหมาะสม และตองไม่ทำใหวัฏจักรชีวิตของสัตว
เปลยี่ นแปลงไป
3. จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้
1. นกั เรยี นสงั เกตและบรรยายส่งิ ที่จาํ เปนตอการเจริญเติบโตและการดาํ รงชวี ิตของสตั ว (K,P)
2. นกั เรยี นบอกแนวทางในการดูแลสตั วใหไดรับสิ่งที่จาํ เปนตอการเจริญเติบโตและการดาํ รงชวี ิตอยาง
เหมาะสม (K)
3. นักเรียนตระหนักถึงประโยชน์ของอาหาร น้ำ และอากาศ โดยการดูแลสัตวใหได้รับสิ่งเหลานี้อย่าง
เหมาะสม (A)
4. สาระการเรยี นรู้
มนุษย์และสัตว์ต้องการอาหาร น้ำ และอากาศเพื่อการดำรงชีวิตและการเจริญเติบโต อาหารช่วยให้
รา่ งกายแขง็ แรงและเจริญเตบิ โตน้ำชว่ ยให้ร่างกายทำงานไดอ้ ย่างปกติ อากาศใชใ้ นการหายใจ
5. กิจกรรมการเรยี นรแู้ บบ5E
1. ขัน้ สร้างความสนใจ
1.1 ครูตรวจสอบความรูเดิมของนักเรยี นเก่ียวกับสง่ิ ทจ่ี ําเปนตอการเจริญเติบโตและการดํารงชวี ิตของสัตว
โดยครนู ํารูปสัตวชนิดใดชนดิ หนงึ่ เชน สุนัข แมว ซึ่งมีรางกายแขง็ แรงสมบรู ณ 1 รูป และมรี างกายซบู ผอม
62
ออนแรง 1 รูป มาใหนกั เรยี นสังเกต จากนั้นใหนกั เรยี นรวมกันอภิปราย โดยใชคาํ ถามดังตอไปน้ี
1.1.1 สัตวในรูปนี้เปนสัตวชนิดใด (นกั เรียนตอบช่อื สัตวตามท่สี งั เกตได)
1.1.2 สตั วในรปู ทงั้ สองมลี กั ษณะเหมือนหรือแตกตางกันอยางไร (นักเรียนตอบตามทีส่ ังเกตได เช
น แตกต่างกัน โดยสัตวในรูปหนึ่งมีรางกายแข็งแรงสมบูรณ รางกายสะอาด สวนสัตวอีกรูปหนึ่งมีรางกายออนแอ
และซูบผอม)
1.1.3 เพราะเหตุใดสัตวในรูปท้ังสองนจ้ี ึงมีลักษณะแตกตางกัน (นักเรยี นตอบตามความเขาใจของ
ตนเอง เช่น เพราะสตั วไดรับการดแู ลแตกตางกัน สตั วตวั หนึ่งอาจจะไดกนิ อาหารอยางเพยี งพอ
สวนอกี ตวั หนึ่งอาจจะไมไดกินอาหาร)
1.1.4 ถานักเรียนตองเลี้ยงสัตวชนิดนี้ นักเรียนจะเลี้ยงใหมีลักษณะตามรูปใด เพราะเหตุใด
(นักเรียนตอบตามความคิดของตนเอง เชน ถาตองเลี้ยงสัตวชนิดนี้จะเลี้ยงใหมีลักษณะตามรูปสัตวที่มีรางกาย
แข็งแรง
สมบูรณ เพราะเปนการเลย้ี งทที่ ําใหสตั วมรี างกายแข็งแรง สะอาดและสุขภาพด)ี
1.1.5 นักเรยี นจะเลีย้ งสัตวอยางไรใหมลี ักษณะตามความตองการ(นักเรียนตอบตามความคิดของ
ตนเอง เชน ใหอาหารและนํา้ แกสัตวใหสตั วอยูในทที่ ่ีมีอากาศสะอาด รวมทง้ั ทาํ ความสะอาดรางกายสัตวใหสะอาด
อยูเสมอ)
1.2 ครูเชื่อมโยงความรูเดิมของนักเรียนเขาสูกิจกรรมที่ 1.1 สัตว์ต้องการสิ่งในการเจริญเติบโตและการ
ดำรงชีวติ โดยใชคําถามวาเราจะเลี้ยงสัตวใหมีการเจรญิ เตบิ โตดี มีรางกายแข็งแรง และสุขภาพดไี ดอยางไร
2. ขน้ั สำรวจและค้นหา
2.1 นักเรียนแบ่งกลมุ่ กล่มุ ละ 4-5 คน
2.2 ครเู ตรยี มอปุ กรณ์ให้นกั เรียน ดงั นี้
2.2.1 . ภาชนะสําหรบั เลย้ี งปลา 1 ใบ
2.2.2. นำ้ 1 ถงั
2.2.3. จานกระดาษ 3 ใบ
2.2.4. กระชอนตักปลา 1 อัน
2.2.5. สำลี 1 ถุง
2.3 สิ่งทนี่ กั เรียนตอ้ งเตรยี มมา
63
2.3.1. ลูกปลา 3 ตวั
2.3.2. อาหารปลา 1 ถุง
2.3.3. ไมบ้ รรทดั 1 อัน
2.4 จากนนั้ ให้นกั เรียนทำกจิ กรรม ดงั ตอ่ ไปน้ี
2.4.1 นำนำ้ ใส่ภาชนะสำหรบั เลย้ี งปลา จากนัน้ นำปลาใสล่ งใบในภาชนะ
2.4.2 ให้อาหารปลาทุกวัน และ สังเกต ขนาดและพฤติกรรมของปลาทุกๆสัปดาห์ รวมทั้งหมด
3 สัปดาห์
2.4.3 บันทกึ ผลลงในใบกิจกรรม ป.3 เลม 1 หนา 78-81
3. ข้นั อธบิ ายและลงข้อสรุป
หลงั จากทํากิจกรรมแลว ครใู หนักเรียนรวมกันอภปิ รายผลการทํากจิ กรรม โดยใชคําถามดังตอไปน้ี
-จากการสงั เกตพฤติกรรมของปลาและพบวาปลามกี ารอาปากและหุบปากตลอดเวลา ปลาทาํ พฤติกรรม
เชนน้ันเพอ่ื อะไร (เพ่อื นาํ น้ำเขาสูรางกาย)
-ปลาไดรบั แกสออกซเิ จนดวยวธิ ใี ด (เมอ่ื นา้ํ ไหลผานเหงอื กเหงือกจะชวยกรองแกสออกซเิ จนจากนำ้ ทาํ ให
ปลาไดรับแกสออกซเิ จน)
-นอกจากนํ้าและแกสออกซิเจนแลว ปลายงั ตองการสงิ่ ที่จาํ เปนใดอีก (อาหาร)
-การเลีย้ งปลาท่ีถูกตองและเหมาะสมทาํ ไดอยางไร (เลีย้ งปลาในนำ้ ทสี่ ะอาดและมีแกสออกซิเจนอยา
งเพยี งพอ ใหปลาไดรับอาหารตามความเหมาะสมกบั ชนดิ ของปลาและขนาดของปลา)
4. ขัน้ ขยายความรู้
ครเู ปดโอกาสใหนักเรียนซักถามในสิ่งที่อยากรูเพ่มิ เติมเก่ียวกบั สิ่งท่จี าํ เปนตอการเจรญิ เติบโตและการ
ดํารงชวี ิตของสตั ว จากนั้นรวมกันอภปิ รายและลงขอสรปุ วา รางกายของสตั วมกี ารเจริญเติบโต สงั เกตได
จากสัตวมีความยาวของลาํ ตัวหรือมขี นาดเพิ่มข้ึน ซง่ึ ส่งิ ที่จําเปนตอการเจริญเติบโตและการดาํ รงชีวติ ของสตั วไดแก
อาหาร นำ้ และอากาศซงึ่ มีแกสออกซเิ จนเปนสวนประกอบ เราจงึ ควรดแู ลสัตวใหไดรบั สง่ิ ทจ่ี ําเปนเหล่านอี้ ยาง
เหมาะสม
5. ขั้นประเมนิ ผล
1. ประเมินความรูเดิมจากการอภิปรายในช้ันเรียน
2. ประเมนิ การเรยี นรูจากคาํ ตอบของนักเรยี นระหวางการจดั การเรยี นรูและจากแบบบันทึกกิจกรรม
6. สอ่ื /แหล่งเรียนรู้
6.1 รปู ภาพสุนัขผอมและสุขภาพดี
6.2 หนังสอื เรยี น ป.3 เลม 1 หนา 80-84
6.3 แบบบนั ทกึ กิจกรรม ป.3 เลม 1 หนา 78-81
7. การวัดและประเมินผล
จุดประสงค์ วธิ ีการวัดผล/เครื่องมอื เกณฑ์การประเมิน
1. นักเรียนสังเกตและบรรยายสง่ิ ท่จี าํ เปนตอการ สังเกตการตอบคำถามในชั้นเรยี น/ ผา่ นเกณฑ์การประเมินระดบั
เจรญิ เติบโตและการดาํ รงชีวติ ของสตั ว(K,P) สงั เกตการอธบิ าย คณุ ภาพ 70% ขึ้นไป
64
2. นกั เรยี นบอกแนวทางในการดแู ลสัตวใหไดรบั สังเกตการตอบคำถามในชนั้ เรียน/ ผา่ นเกณฑ์การประเมินระดบั
ส่งิ ทีจ่ ําเปนตอการเจริญเตบิ โตและการดํารงชวี ติ สงั เกตการอธบิ าย คณุ ภาพ 70% ขนึ้ ไป
อยางเหมาะสม (K)
ผา่ นเกณฑ์การประเมินระดับ
3. นักเรียนตระหนักถึงประโยชน์ของอาหาร น้ำ สังเกตการตอบคำถามในช้ันเรยี น/ คณุ ภาพ “ดี” ข้นึ ไป
และอากาศสัตวใหได้รับส่ิงเหลาน้ีอย่างเหมาะสม ตรวจใบกจิ กรรม
(A)
65
รปู ภาพสุนขั ผอมและสุขภาพดี
66
67
68
69
70
แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 3
กลมุ่ สาระการเรียนร้วู ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี รหสั วิชา ว13101
หน่วยการเรียนรทู้ ี่ 2 เรื่องอากาศและส่ิงมีชีวิต หนว่ ยย่อยที่ 1 การดำรงชวี ติ ของสัตว์และมนษุ ย์ (ต่อ)
ช้ันประถมศกึ ษาปที ่ี 3 เวลา 2 ช่ัวโมง
1. มาตรฐานการเรยี นรู้/ตัวชี้วัด
สาระท่ี 1 วทิ ยาศาสตรช์ วี ภาพ
มาตรฐาน ว 1.2 เข้าใจสมบัติของสิ่งมีชีวิต หน่วยพื้นฐานของสิ่งมีชีวิต การลําเลียงสารเข้าและ
ออกจากเซลล์ ความสัมพันธ์ของโครงสร้างและหน้าที่ของระบบต่าง ๆของสัตว์และมนุษย์ที่ท ำงานสัมพันธ์กัน
ความสัมพันธ์ของโครงสร้างและหน้าที่ของอวัยวะต่างๆ ของพืชที่ทำงานสัมพันธ์กัน รวมทั้งนําความรู้ไปใช้
ประโยชน์
ตวั ช้ีวัด ป.3/1 บรรยายสิง่ ที่จำเป็นตอการดำรงชีวติ และการเจรญิ เติบโตของมนษุ ย์และสัตวโดยใช้
ข้อมลู ท่รี วบรวมได้
ป.3/2 ตระหนกั ถึงประโยชนของอาหาร นำ้ และอากาศ โดยการดูแลตนเองและสตั วใหไดร้ บั สง่ิ
เหลานีอ้ ยา่ งเหมาะสม
2. สาระสำคญั
สัตว์ต้องการสิ่งที่จำเป็นต่าง ๆ ในการเจริญเติบโตและการดำรงชีวิตเชนเดียวกับมนุษย์ เมื่อสัตว
เจรญิ เตบิ โตเป็นตวั เตม็ วัย จะสบื พนั ธุและมีลกู เมอื่ ลกู เจริญเตบิ โตเป็นตวั เตม็ วยั กจ็ ะสืบพันธุและมลี ูกตอไปอีก การ
เปลี่ยนแปลงนีม้ กี ารหมุนเวยี นเป็นแบบรปู คงท่ีซ้ำเดมิ อย่างตอ่ เน่ืองเป็นวัฏจักรชวี ติ โดยสัตวแต่ละชนิดจะมี
วัฏจักรชีวิตที่เฉพาะและแตกต่างกัน สัตวมีประโยชนตอมนุษย์หลายด้าน เราจึงควรดูแลตนเองและดูแลสัตวให
ได้รับสิ่งที่จำเป็นต่าง ๆในการเจริญเติบโตและการดำรงชีวิตอย่างเหมาะสม และตองไม่ทำใหวัฏจักรชีวิตของสัตว
เปลยี่ นแปลงไป
3. จุดประสงค์การเรียนรู้
1. รวบรวมขอมลู และบรรยายส่งิ ท่จี ําเปนตอการเจริญเตบิ โตและการดํารงชวี ิตของมนษุ ย์ (K)
2. สืบคนขอมูลและบอกแนวทางในการดูแลตนเองใหไดรับสิ่งที่จําเปนตอการเจริญเติบโตและการ
ดาํ รงชีวติ อยางเหมาะสม (P)
3. มีวัยใฝ่เรยี นรู้ มงุ่ มั่นในการทำงาน และรับผิดชอบต่องานทไ่ี ดร้ บั มอบหมาย (A)
4. สาระการเรียนรู้
มนุษย์และสัตว์ต้องการอาหาร น้ำ และอากาศเพื่อการดำรงชีวิตและการเจริญเติบโต อาหารช่วยให้
รา่ งกายแข็งแรงและเจรญิ เตบิ โตน้ำชว่ ยใหร้ า่ งกายทำงานได้อย่างปกติ อากาศใช้ในการหายใจ
5. กจิ กรรมการเรยี นรู้แบบ5E (2 ชม.)
1. ข้นั สรา้ งความสนใจ
1.1 ครูทบทวนความรูพื้นฐานของนักเรียนเกี่ยวกับสิ่งที่จําเปนตอการเจริญเติบโตและการดํารงชีวิตของ
สตั วโดยใชคําถามดังตอไปนี้
71
1.1.1 สัตวตองการสิง่ ทีจ่ ําเปนใดบางสําหรับการเจริญเติบโตและการดํารงชีวิต (อาหาร น้ำ และ
อากาศ)
1.1.2 เราจะดูแลสตั วใหไดรบั สิ่งทีจ่ าํ เปนตาง ๆ อยางเหมาะสมไดอยางไร (ใหอาหารทีเ่ หมาะสม
กบั ชนดิ และขนาดของสตั ว ใหน้ำสะอาดอยางเพียงพอ และใหอยูในทมี่ ีอากาศถายเทสะดวก)
1.2 ครูตรวจสอบความรูเดิมของนักเรียนเกี่ยวกับสิ่งที่จําเปนตอการเจริญเติบโตและการดํารงชีวิตของ
มนุษย โดยใชคําถามดังตอไปนี้
1.2.1 นักเรียนคิดวาตัวเรามีการเจริญเติบโตหรือไม รูไดอยางไร (นักเรียนตอบตามความเขาใจ
ของตนเอง เช่น ตัวเรามกี ารเจรญิ เติบโต รูไดจากนำ้ หนักและสวนสูงท่เี พิ่มขึน้ ขนาดลําตวั ท่ใี หญข้ึน)
1.2.2 อะไรคอื สิง่ สาํ คัญท่ีชวยใหเราเจรญิ เตบิ โตและดาํ รงชวี ิตอยูได(นกั เรยี นตอบตามความเขาใจ
ของตนเอง เชน อาหาร นำ้ อากาศ)
1.2.3 ในแตละวันนกั เรียนไดรับสงิ่ ทจี่ ําเปนตอการเจริญเติบโตและการดํารงชวี ิตเหมาะสมหรือไม
อยางไร (นกั เรยี นตอบตามความเขาใจของตนเอง เชน เหมาะสม เพราะเรารับประทานอาหารทม่ี ี
ประโยชน ครบถวน ด่มื น้ำอยางเพียงพอ และอยูในทท่ี ี่มอี ากาศถายเท)
1.3 ครูเชื่อมโยงความรูเดิมของนักเรียนเขาสูกิจกรรมที่ 1.2 โดยใชคําถามวามนุษยตองการสิ่งที่จําเปนต
อการเจรญิ เตบิ โตและการดาํ รงชีวติ ใดบาง
2. ขั้นสำรวจและค้นหา
2.1 นักเรียนบันทึกข้อมูลน้ำหนักและส่วนสูงของตัวเองเมือยู่ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 จากสมุดรายงาน
สขุ ภาพประจำปีของตัวเอง
2.2 นักเรียนชั่งน้ำหนักและวัดส่วงสูงของตัวเองและหาผลต่างระหว่างน้ำหนักและส่วนสูงระหว่างชั้น
ประถมศกึ ษาปีท่ี 2 และ 3 จากนนั้ บันทกึ ผล
2.3 ร่วมกันอภิปรายสาเหตุที่ทำให้น้ำหนักและส่วนสูงของตนเองและของเพื่อนที่ดปลี่ยนแปลงในเวลา 1
ปี บันทึกผล
3. ขัน้ อธบิ ายและลงข้อสรุป
ครูใหนักเรียนรวมกันอภปิ รายผลการทาํ กจิ กรรม โดยใชคาํ ถามดงั ตอไปนี้
- จากระดับชั้น ป.2 จนถึงปจจุบัน น้ำหนักและสวนสูงของนักเรียนมีการเปลี่ยนแปลงหรือไม อยางไร
(นักเรียตอบตามความเปนจริงเชน น้ําหนักและสวนสูงมีการเปลี่ยนแปลง โดยน้ําหนักและสวนสูงเพิ่มขึ้นจาก
ระดับชั้น ป.2)
- รางกายของเรามกี ารเจริญเติบโตหรือไม รูไดอยางไร (นกั เรยี นตอบตามความเขาใจของตนเอง เชน มี รู
ไดจากการมนี ้ำหนักและสวนสงู เพิ่มขึ้น)
- เพราะเหตุใดรางกายของเราจึงมีการเจริญเติบโต (นักเรียนตอบตามความเขาใจของตนเอง เชน เพราะ
เรารับประทานอาหารที่มีประโยชนอยางครบถวนและหลากหลาย ดื่มน้ำสะอาดอยางเพียงพอ และอยูในที่ที่มี
อากาศสะอาดและถายเทสะดวก)
- สิง่ ท่จี ําเปนตอการเจริญเติบโตและการดาํ รงชีวิตของเรามอี ะไรบาง(อาหาร นำ้ และอากาศ)
- อาหารมีประโยชนตอรางกายอยางไร (ชวยใหรางกายเจริญเติบโตแข็งแรง ซอมแซมสวนที่สึกหรอ ให
พลงั งานและชวยใหรางกายทํางานไดอยางปกต)ิ
72
- เราควรรับประทานอาหารอยางไรจึงจะเหมาะสมตอการเจริญเติบโตและการดํารงชีวิต (เราควร
รบั ประทานอาหารที่มีประโยชนใหครบถวนและหลากหลายในปริมาณท่ีเหมาะสมกับความตองการของรางกาย ไม
รับประทานอาหารมากหรือนอยเกินไป ไมรับประทานอาหารที่มีรสจัด และลดการรับประทานอาหารที่มีน้ำมัน
หรอื ไขมันเปนสวนประกอบ)
- นำ้ มีประโยชนตอรางกายของเราอยางไร (ชวยใหรางกายเจริญเติบโตและดํารงชีวิตไดอยางปกติ)
- เราไดรบั นำ้ จากทใ่ี ดบาง (จากการรบั ประทานอาหารและการดื่มนำ้ สะอาด)
- เราควรดมื่ นำ้ ตอวันประมาณเทาใดจึงจะเหมาะสม (ประมาณ 6-8 แกว ตอวนั )
- นอกจากอาหารและนำ้ แลว รางกายของเรายงั ตองการสงิ่ ใดอีก (อากาศ)
- อากาศทอ่ี ยูรอบตวั เรามีส่ิงใดท่ีจาํ เปนตอรางกายของเรา (แกสออกซเิ จน)
- นอกจากรางกายไดรับสิ่งที่จําเปนตาง ๆ ดังกลาวแลว เราควรทําอยางไรเพื่อใหรางกายแข็งแรงและมี
สขุ ภาพดี (ออกกําลงั กายและพกั ผอนอยางเพยี งพอ)
4. ข้ันขยายความรู้
ครูเปดโอกาสใหนักเรียนซักถามในสิ่งที่อยากรูเพิ่มเติมเกี่ยวกับสิ่งที่จําเปนตอการเจริญเติบโตและการ
ดํารงชีวติ ของมนุษย จากนั้นรวมกนั อภิปรายและลงขอสรุปวา รางกายของเรามีการเจรญิ เติบโต สงั เกตได
จากน้ำหนกั และสวนสงู เพม่ิ ขึ้น สิง่ ทจี่ ําเปนตอการเจรญิ เติบโตและการดาํ รงชวี ิตของมนุษยไดแก อาหาร นำ้ และ
อากาศ โดยอาหารชวยใหรางกายเจรญิ เติบโต แขง็ แรง ซอมแซมสวนทสี่ กึ หรอ และใหพลงั งานแกรางกาย น้ำและ
อากาศชวยใหรางกายทาํ งานไดอยางปกติ ดังนั้นจึงควรดแู ลตนเองใหไดรบั สิง่ ท่ีจําเปนเหลานั้นอยางเหมาะสม
5. ขนั้ ประเมนิ ผล
1. ประเมินความรูเดิมจากการอภิปรายในชน้ั เรยี น
2. ประเมนิ การเรียนรูจากคาํ ตอบของนักเรียนระหวางการจดั การเรียนรูและจากแบบบันทึกกจิ กรรม
6. สอ่ื /แหลง่ เรยี นรู้
6.1. ท่ีวดั สวนสงู 1 เคร่ือง
6.2. เครอื่ งช่งั น้ำหนัก 1 เครือ่ ง
6.3 สมุดรายงานสุขภาพประจาํ ป 1 เลม
6.4 หนังสือเรียน ป.3 เลม 1 หนา 85-88
6.5 แบบบันทึกกจิ กรรม ป.3 เลม 1 หนา 82-85
7. การวัดและประเมนิ ผล
จุดประสงค์ วิธีการวดั ผล/เครอ่ื งมือ เกณฑก์ ารประเมนิ
1. รวบรวมขอมลู และบรรยายส่ิงท่ีจาํ เปนตอการ สังเกตการตอบคำถามในชั้นเรยี น/ ผ่านเกณฑ์การประเมินระดบั
เจริญเติบโตและการดาํ รงชวี ติ ของมนษุ ย(K) สังเกตการอธบิ าย คณุ ภาพ 70% ขนึ้ ไป
2. สืบคนขอมูลและบอกแนวทางในการดูแล สงั เกตการตอบคำถามในชนั้ เรยี น/ ผา่ นเกณฑ์การประเมินระดับ
ตนเองใหไดรับสิ่งที่จําเปนตอการเจริญเติบโต ตรวจใบกจิ กรรม คณุ ภาพ 70% ข้นึ ไป
และการดาํ รงชวี ติ อยางเหมาะสม(P)
3. มีวัยใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่นในการทำงาน และ สังเกตพฤตกิ รรมการทำงาน ผ่านเกณฑ์การประเมินระดับ
รับผิดชอบตอ่ งานทไี่ ด้รับมอบหมาย(A) รายบคุ คล คณุ ภาพ “ดี” ข้ึนไป
73
74
75
76
77
แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 2
หน่วยการเรยี นรูท้ ่ี 2 อากาศและชีวติ ของสตั ว์ กลุ่มสาระการเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี
บทท่ี 2 การดำรงชีวติ ของสัตว์ รายวชิ าวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
เร่อื ง วัฏจักรชีวติ ของสตั ว์ ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 3
วันท่.ี ...เดอื น.....พ.ศ.2565 ครูผู้สอนนายศุภลกั ษณ์ ผาบครี ี
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1. มาตรฐานการเรียนรู้ / ตัวช้วี ัด
มาตรฐานการเรยี นรู้
มาตรฐาน ว 1.2 : เขา้ ใจสมบัติของสิ่งมีชวี ิต หนว่ ยพื้นฐานของสิ่งมชี วี ติ การลำเลยี งสารเข้าและออกจาก
เซลล์ ความสัมพันธข์ องโครงสร้างและหน้าทข่ี องระบบตา่ ง ๆ ของสัตวแ์ ละมนษุ ยท์ ่ที ำงานสมั พนั ธก์ นั ความสมั พันธ์
ของโครงสร้างและหน้าที่ของอวัยวะตา่ ง ๆ ของพืชท่ที ำงานสมั พนั ธก์ นั รวมทัง้ นำความรู้ไปใช้ประโยชน์
ตวั ชีว้ ดั
ว 1.2 ป.3/3 : สรา้ งแบบจำลองท่ีบรรยายวัฏจกั รชีวิตของสัตว์และเปรยี บเทยี บวัฏจกั รชีวติ ของสัตว์
บางชนิด
ว 1.2 ป.3/4 : ตระหนกั ถงึ คณุ คา่ ของชีวิตสตั ว์โดยไม่ทำใหว้ ัฏจกั รชวี ติ ของสตั ว์เปล่ยี นแปลง
2. สาระการเรียนรู้
สัตว์เมื่อเป็นตัวเต็มวัยจะสืบพันธุ์มีลูก เมื่อลูกเจริญเติบโตเป็นตัวเต็มวัยก็สืบพันธุ์มีลูกต่อไปได้อีก
หมุนเวียนต่อเนื่องเป็นวัฏจักรชีวิตของสัตว์ ซึ่งสัตว์แต่ละชนิด เช่น ผีเสื้อ กบ ไก่ มนุษย์ จะมีวัฏจักรชีวิตที่เฉพาะ
และแตกต่างกัน
3. สาระสำคัญ
วัฏจักรชีวิตของสัตว์เป็นการเปลี่ยนแปลงขณะเจริญเตบิ โตของสัตว์ที่มีการหมุนเวียนเป็นแบบรูปคงท่ี ซ้ำ
เดิมอย่างตอ่ เนื่อง การเจรญิ เติบโตของสัตว์จะมีการเพิ่มจํานวนเซลล์มกี ารเปลย่ี นแปลงรปู ร่างเพื่อทําหน้าที่ เฉพาะ
และเกิดเป็นรูปร่างที่แน่นอนของสิ่งมีชีวิต ซึ่งการเจริญเติบโตในระยะหลังเอ็มบริโอ (เมื่อสัตว์ฟักออก จากไข่หรือ
คลอดออกจากทอ้ งแม่) ของสตั ว์แตล่ ะชนิดจะมลี กั ษณะเฉพาะตวั และแตกต่างกนั ดงั นี้
1. สตั ว์บางชนิดไม่มีการเปลย่ี นแปลงรูปร่างลักษณะในขณะเจริญเติบโต เรยี กวา่ Ametamorphosis พบ
ในสัตว์ กลุม่ ปลา กลุม่ สตั วป์ ีก กลุม่ สัตวเ์ ลื้อยคลาน และกลุ่มสัตว์เลย้ี งลกู ดว้ ยน้ำนม โดยเม่อื สัตว์เหลา่ นเ้ี กิดมา (ฟัก
ออกจากไข่หรือคลอดออกมาจากท้องแม่) จะมีรูปร่างลักษณะและการดํารงชีวิต (การกินอาหาร แหล่งที่อยู่)
เหมอื นกับพ่อและแม่ แตจ่ ะมีขนาดเล็กกวา่ ตอ่ มาลูกสัตว์จะเจริญเติบโตตอ่ ไปจนเปน็ ตวั เตม็ วัย
2. สัตว์บางชนิดจะมีการเปลี่ยนแปลงรูปร่างลักษณะในขณะเจริญเติบโต เรียกว่า Metamorphosis พบ
ในสตั ว์ กลมุ่ แมลง เช่น ผีเส้ือ ยงุ แมลงวนั ดว้ ง มด ผ้งึ ตกแตน แมลงปอ แมลงสาบ จง้ิ หรีด ปลวก เหบ็ โดยใน แต่
ละระยะของการเจรญิ เตบิ โตสัตว์จะมีรปู รา่ งลักษณะและการดาํ รงชีวติ ทแ่ี ตกตา่ งกนั
4. จุดประสงคก์ ารเรียนรู้
78
1. สร้างแผนภาพบรรยายวฏั จกั รชีวิตของสัตว์
2. เปรียบเทียบวฏั จักรชวี ติ ของสตั ว์ชนดิ ต่าง ๆ
3. อภิปรายและบอกแนวทางการไม่ทําให้วฏั จกั รชวี ติ ของสัตว์เปลย่ี นแปลง
5. กิจกรรมการจดั การเรียนรู้
5.1 ขัน้ สรา้ งความสนใจ (Engagement)
1. ครตู รวจสอบความร้เู ดมิ ของนักเรียนเก่ียวกับวัฏจักรชวี ติ ของสตั ว์โดยใช้คาํ ถามดงั นี้
1.1 เมื่อลูกเจี๊ยบฟักออกมาจากไข่ ลูกเจี๊ยบจะเจริญเติบโตไปเป็นอะไร (นักเรียนตอบตามความเข้าใจ
ของตนเอง เช่น ลูกเจยี๊ บจะเจรญิ เติบโตไปเปน็ ไกต่ ัวเต็มวยั )
1.2 ในขณะเจรญิ เตบิ โตรา่ งกายของลกู เจย๊ี บมกี ารเปล่ยี นแปลงหรือไม่
อย่างไร (นักเรียนตอบตามความเข้าใจของตนเอง เช่น มีการเปลี่ยนแปลงโดยลูกเจี๊ยบจะมีขนาดลําตัว
ใหญ่ขนึ้ ขนแขง็ ข้ึน สีขนเปลี่ยนแปลง)
1.3 นักเรียนเคยสังเกตลูกสัตว์อื่น ๆ อีกหรือไม่ และคิดว่าลูกสัตว์เหล่านั้นเจริญเติบโตไปเป็นอะไร
(นักเรียนตอบตามความเข้าใจของ ตนเอง เช่น เคยเห็นลูกสุนัข โดยลูกสุนัขเจริญเติบโตไปเป็นสุนัขที่มี
ขนาดตวั ใหญข่ ึน้ )
2. ครูเชื่อมโยงความรู้เดิมของนักเรียนสู่การเรียนเรื่องวัฏจักรชีวิตของสัตว์โดยใช้คําถามว่า “ในขณะ
เจริญเติบโต รูปร่างลักษณะและการดํารงชีวติ ของสตั ว์ชนิดต่าง ๆ มีการเปลีย่ นแปลงหรือไม่ อย่างไร”
5.2 ขน้ั สำรวจและคน้ หา (Exploration)
1. ครใู หน้ กั เรียนจดั กลุ่ม 6 กลุ่ม พร้อมแจกกระดาษใหแ้ ตล่ ะกลุ่ม
2. ครูนำรปู ภาพสตั วม์ าให้นกั เรยี นดู พร้อมชีแ้ จงการทำกิจกรรม
79
1) ใหน้ ักเรียนแต่ละกลมุ่ เลอื กรปู สตั ว์ที่กล่มุ ตัวเองสนใจ ห้ามซ้ำ
2) ครใู ห้นักเรียนแตล่ ะกลมุ่ สรา้ งแผนภาพวฏั จักรชวี ติ ของสตั ว์ทก่ี ลุ่มตนเองเลือก
3. ครูใหน้ กั เรียนตรวจสอบคำตอบของนักเรียนโดยศกึ ษาจากใบความรู้ทคี่ รแู จกและในหนังสือเรียน
5.3 ขน้ั อธบิ ายและลงข้อสรุป (Explanation)
1. ครูและนกั เรียนร่วมอภปิ รายและสรปุ ว่าวฏั จกั รชวี ิตของสัตว์
5.4 ข้ันขยายความรู้ (Elaboration)
1. ครูถามนักเรียนว่าเราจะมีวิธีการอย่างไรในการป้องกันเพื่อไม่ไปทำลายวัฏจักรชีวิตของสัตว์ และถ้า
หากวัฏจกั รชีวติ ของสัตว์มรี ะยะใดระยะหนึง่ ถูกทำลายไปจะสง่ ผลต่อสัตว์อย่างไร?
2. นักเรียนนำเสนอข้อมูลของแต่ละกลุ่ม (ที่จะมีทั้งแผนภาพวัฏจักรชีวติ สัตว์และวิธีการป้องกันที่จะไม่ไป
ทำลายวฏั จกั รชีวติ ของสตั วท์ ่เี ลอื ก)
5.5 ขั้นประเมนิ (Evaluation)
1. การนำเสนองานของแต่ละกล่มุ
6. ส่อื / แหลง่ การเรียนรู้
1. ใบความรู้
2. หนงั สือเรยี นวทิ ยาศาสตร์ สสวท. ป.3 เลม่ 1
7. การวดั และประเมินผลการเรียนรู้ วิธกี ารวัด / เครื่องมือ 80
การนำเสนองาน
จดุ ประสงค์ เกณฑก์ ารประเมิน
1. สร้างแผนภาพบรรยายวัฏจักร การนำเสนองาน ผา่ นเกณฑ์การประเมนิ ระดบั
ชีวติ ของสตั ว์ คณุ ภาพ 70% - 80% ขน้ึ ไป
2. เปรียบเทียบวัฏจักรชีวิตของ การนำเสนองาน ผ่านเกณฑ์การประเมินระดบั
สตั ว์ชนิดต่าง ๆ คุณภาพ 70% - 80% ขึ้นไป
3. อภิปรายและบอกแนวทางการ ผา่ นเกณฑก์ ารประเมินระดับ
ไม่ทําให้วัฏจักรชีวิตของสัตว์ คุณภาพ 70% - 80% ขึ้นไป
เปล่ยี นแปลง
81
แบบประเมนิ การนําเสนอผลงาน
รายวิชา ว13101 วิทยาศาสตร์ ภาคเรียนที่ 2/2565
เรอื่ ง……………………………………………………………………………………………………วันท…่ี ………………………………
คําช้ีแจง : ใหค้ รผู ูส้ อนบันทกึ คะแนนลงในรายการที่นกั เรียนปฏบิ ัตไิ ด้
เกณฑ์การใหค้ ะแนน : 3 = ปฏบิ ตั ิตลอดเวลาทที่ าํ กิจกรรม 2 = ปฏิบัตบิ ้าง 1 = ปฏิบัตนิ ้อยมาก
รายการประเมิน กลมุ่ ที่ 8
คะแนน
1 2 3 4567
1. รูปแบบเทคนคิ การนําเสนอ 3
2. ความรว่ มมือภายในกล่มุ 3
3. ส่ือ/อปุ กรณท์ ่ีใช้ในการรายงาน 3
4. สาระที่ไดจ้ ากการรายงาน 3
รวม 12
ลงชื่อ…………………………………………………….ผู้บันทกึ
(…………….…………………………….)
………………………/…………………………./………………………
ระดบั คุณภาพ
คะแนน 10 - 12 หมายถึง ดีมาก
คะแนน 7-9 หมายถึง ดี
คะแนน 4 - 6 หมายถงึ พอใช้
คะแนน 1 - 3 หมายถงึ ปรงั ปรุง
สรุปผลการประเมนิ
- มนี กั เรียนอยู่ในเกณฑด์ ขี น้ึ ไปท้งั หมด…………..กลมุ่ คิดเป็นรอ้ ยละ…………..ของจาํ นวนกลุม่ ท้ังหมด
82
- มีนักเรียนอยู่ตำ่ กวา่ เกณฑด์ ที ง้ั หมด…………กล่มุ คดิ เป็นรอ้ ยละ..............ของจํานวนกล่มุ ทงั้ หมด
ผา่ น ไม่ผ่าน
83
ใบความรู้
วัฏจักรชีวิตของสัตว์เป็นการเปลี่ยนแปลงขณะเจริญเติบโตของสัตว์ที่มีการหมุนเวียนเป็นแบบรูปคงท่ี
ซ้ำเดิมอย่างต่อเนื่อง การเจริญเติบโตของสัตว์จะมีการเพิ่มจํานวนเซลล์มีการเปลี่ยนแปลงรูปร่างเพื่อทําหน้าที่
เฉพาะและเกดิ เป็นรูปร่างท่ีแน่นอนของสงิ่ มชี วี ติ ซึ่งการเจริญเตบิ โตในระยะหลงั เอ็มบริโอ (เมือ่ สตั ว์ฟักออก จากไข่
หรือคลอดออกจากทอ้ งแม่) ของสัตว์แตล่ ะชนิดจะมีลักษณะเฉพาะตวั และแตกต่างกัน ดังน้ี
1. สัตว์บางชนิดไม่มีการเปลี่ยนแปลงรูปร่างลักษณะในขณะเจริญเติบโต เรียกว่า Ametamorphosis
พบในสัตว์กลุ่มปลา กลุ่มสัตว์ปีก กลุ่มสัตว์เลื้อยคลาน และกลุ่มสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำนม โดยเมื่อสัตว์เหล่าน้ีเกิดมา
(ฟักออกจากไข่หรือคลอดออกมาจากท้องแม่) จะมีรูปร่างลักษณะและการดํารงชีวิต (การกินอาหาร แหล่งที่อยู่)
เหมอื นกบั พอ่ และแม่ แต่จะมขี นาดเล็กกว่า ต่อมาลกู สตั ว์จะเจริญเตบิ โตต่อไปจนเป็นตัวเต็มวยั
2. สัตว์บางชนิดจะมีการเปลี่ยนแปลงรูปร่างลักษณะในขณะเจริญเติบโต เรียกว่า Metamorphosis
พบในสัตว์กลุ่มแมลง เช่น ผีเสื้อ ยุง แมลงวัน ด้วง มด ผึ้ง ตกแตน แมลงปอ แมลงสาบ จิ้งหรดี ปลวก เห็บ โดยใน
แตล่ ะระยะของการเจรญิ เตบิ โตสตั วจ์ ะมีรูปรา่ งลกั ษณะและการดํารงชวี ิตทแี่ ตกต่างกนั
84
85
86
87