การฟัง และการดู

การพัฒนาทักษะ

การฟง การดู

ความหมาย

ก า ร ฟ ง แ ล ะ ก า ร ดู เ ป น ก ร ะ บ ว น ก า ร ทํา ง า น
ของประสาทหูและตาที ส่งต่ อไปยังสมอง
เพือใ ห้เกิ ดการรับรู้ เข้าใ จ และจดจาํ ใน
สารเหล่ านัน โ ดยทั งสองทั กษะนีมีความ
สาํ คั ญอย่างยิงต่ อการรับรู้ข้อมู ลปจจุ บัน

ความสาํ คัญ การฟงเปนทักษะทีใชม้ ากทีสุด
ของการฟง มีความสาํ คัญต่อการกลันกรอง
และการดู และไตรต่ รองสารจาํ นวนมากทีรบั
เพือนํามาใชป้ ระโยชน์ ขณะทีการดู
นันเข้ามาชว่ ยต่อยอดทักษะการ
ฟงเพือใหร้ บั สารได้ชดั เจนยิงขึน

ควา มสัมพันธ์ของการฟงและก ารพู ด

1 2

การพูดจะต้องมีผู้ฟง จึงจะถือวา่ เปนการ การพูดมีความมุ่งหมายสาํ คัญ คือ
พูดทีสมบูรณ์ สือความใหผ้ ู้ฟงเข้าใจ

3 4

ปฏิกิรยิ าจากผู้ฟงทีดีมีมารยาท การเปนนักฟงมีส่วนชว่ ยใหเ้ ปนนักพูด
จะทําใหผ้ ู้พูดมีกําลังใจและพูดได้ตรงตาม เพราะนักฟงเก็บความรูไ้ ด้จากการฟงและ
วตั ถุประสงค์ สังเกตสิงทีผู้อืนพูด

ศิลปะในการฟง

คนส่วนใ หญ่รู้เ พีย งว่าการพู ดเปนศิ ลป ะ
ที เรียกว่า ‘วาทศิ ลป ’ แท้ จริงแล้ ว การฟง
ก็ เปนศิ ล ปะ เช่นกั น เ พร าะ ศิ ลปะการฟงจะ
ช่วยให้ ผู้ พู ดพู ดได้ อย่าง ลุล่ ว ง

หลักของศิลปะในการฟง 2

1 สามารถโน้มน้าวใหผ้ ู้พูดได้พูด
เรอื งทีตนถนัดทีสุด
แสดงใหผ้ ู้พูดรูส้ ึกวา่ ผู้ฟงมีความมุ่ง
หมายและตังใจทีฟง 4

3 เปดโอกาสใหผ้ ู้พูดได้พูดอย่างเต็มที

แทรกคําถามทีเหมาะสมกับโอกาส 5

เมือรูส้ ึกวา่ ผู้พูดหมดเรอื งทีจะพูด
สามารถกระตุ้นใหผ้ ู้พูดมีเรอื งทีจะพูดต่อไป

ลักษณะของ
การฟงและการดูทีดี

มี ม า ร ย า ท ใ น ก า ร ฟ ง แ ล ะ ก า ร ดู เลือกฟงและดูแต่เรอื งทีมปี ระโยชน์
แสดง ความสนใจผ่านการตั ง และเลียงเรอื งทีไมเ่ หมาะสม โดยใชเ้ หตุผล
คํา ถาม ยอ มรับฟง ความคิ ดเ ห็ น แยกแยะข้อเท็จจรงิ และลงความเห็น
แล ะรู้จักควบคุมอารมณ์

ตังเปาหมายในการฟงและการดู รูจ้ ักใชศ้ ิลปะในการฟง
และพยายามทําให้ได้ตามความมุง่
หมาย บัน ทึ กสาระสาํ คั ญและ
ประเด็ นที ค วรซักถามเพิมเติ ม

ความมุง่ หมาย
ในการฟงและการดู

เพือจับใจความสาํ คั ญและใจความอั นดั บรอง
เพือแยกส่วนที เปนข้อเท็ จจริงและข้อคิ ดเห็ น
เ พื อ ห า เ ห ตุ ผ ล ส นั บ ส นุ น ค ว า ม เ ชื อ แ ล ะ ค ว า ม ขั ด แ ย้ ง

ความมุง่ หมาย เพือใหซ้ าบซงึ ในคุณค่า
ในการฟงและการดู ต่าง ๆ เชน่ คุณค่าทาง
วรรณคดี คติธรรม
หรอื สุนทรยี ภาพทาง
ดนตรี

เพือนํามาใชป้ ระโยชน์
ในชวี ิตประจาํ วัน

เพือเสรมิ สรา้ งสติ
ปญญาและความรู้

มารยาท เข้าไปนังก่อนการพูดหรอื การ
ในการฟงและการดู แสดงจะเรมิ ขึน และนังตามลําดับ
ทีนังของตน

ให้ความสาํ คัญและสนใจกับการ
ฟงหรอื ดูผู้พูดหรอื การแสดง
โดยไมท่ ํากิจกรรมอืนรบกวนผู้พูด

ปรบมอื ในโอกาสทีสมควร
เชน่ ชว่ งเรมิ และจบการพูดหรอื
การแสดง

มารยาท ไม่แสด งกิ ริยา ไม่พอ ใจหรือเ บือหน่า ยผู้พู ดหรือ
ในการฟงและการดู สิงที ดูอยู่ เช่น หาว ส่งเ สียง ฮา หรือก ระทื บเ ท้ า

บันทึ กข้อควา มที ส นใจห รือมีความ สาํ คั ญ

ถ้ ามีข้อ สงสัยให้เก็ บไ ว้ถ ามผู้พู ดเมือผู้พู ด เปด
โอกาสหรือจบก ารพู ด แล้ ว และควรถาม อย่าง
สุ ภ า พ