ชุดฝึกทักษะ เรื่อง โครงสร้างและหน้าที่ของเซลล์

ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ชุชุ ชุ ด ชุ ดฝึฝึฝึ ก ฝึ กทัทั ทั ก ทั กษะ เรื่รื่รื่ อ รื่ อง โครงสร้ร้ ร้ า ร้ างและหน้น้ น้ า น้ าที่ที่ ที่ ข ที่ ของเซลล์ล์ ล์ล์ ชื่อ.............................................................................................. ชั้น............................................เลขที่........................................ โรงเรียน..................................................................................... ผู้จัดทำ นางสาวอัญมณี ภักดี

คำ นำ ชุดฝึกทักษะเล่มนี้ จัดทําขึ้นเพื่อใช้ประกอบการเรียนการสอนวิชาวิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เรื่อง โครงสร้างและหน้าที่ของเซลล์ เพื่อมุ่งเน้นให้ผู้เรียนให้ผู้เรียนได้ฝึกทักษะ เสริมความรู้ความเข้าใจ และ กระตุ้นให้ผู้เรียนมีทัศนคติที่ดีต่อการเรียนวิชาวิทยาศาสตร์ เพื่อให้ผู้เรียนสามารถเรียนรู้และ พัฒนาตนเอง นําความรู้ทางวิทยาศาสตร์ไปพัฒนาชีวิต ซึ่งสอดคล้องกับหลักสูตรแกนกลางศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับบปรับปรุง 2560) กลุ่มสาระการเรียนรู้ วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ชุดฝึกทักษะ เรื่อง โครงสร้างและหน้าที่ของเซลล์เล่มนี้ ข้าพเจ้าได้คิดหารูปแบบที่ง่ายเพื่อให้ผู้เรียน ไม่เบื่อหน่าย และสะดวกต่อการเรียนการสอน ข้าพเจ้าหวังเป็นอย่างยิ่งว่าแบบฝึกเสริมทักษะเล่มนี้คงจะ เป็นประโยนช์ต่อผู้ที่สนใจและนําไปใช้ในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนต่อผู้เรียนต่อ อัญมณี ภักดี ก

เรื่อง หน้า คำ นำ สารบัญ มาตราฐานการเรียนรู้ ตัวชี้วัด จุดประสงค์การเรียนรู้ คำ ชี้แจงในการใช้ชุดฝึกทักษะเรื่องโครงสร้างและหน้าที่ของเซลล์สำ หรับครู คำ ชี้แจงในการใช้ชุดฝึกทักษะเรื่องโครงสร้างและหน้าที่ของเซลล์สำ หรับนักเรียน แบบทดสอบก่อนเรียน ใบความรู้ เรื่อง เซลล์ คือ อะไร ? ใบความรู้ เรื่อง รูปร่างของเซลล์พืช VS เซลล์สัตว์ ใบความรู้ เรื่อง ส่วนประกอบภายในเซลล์ ใบความรู้ เรื่อง ความสัมพันธ์ระหว่างรูปร่างกับหน้าที่ของเซลล์ ใบความรู้ เรื่อง การจัดระบบของสิ่งมีชีวิต ใบงานที่ 1 เรื่อง เซลล์ของสิ่งมีชีวิต ใบงานที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบของเซลล์ ใบงานที่ 3 เรื่อง การจัดระบบของสิ่งมีชีวิต แบบทดสอบหลังเรียน บรรณานุกรม สารบัญ ข ก ข ค ค ค ง ง 1 2 3 4 6 7 8 9 10 11

คำ ชี้แจง คำ ชี้แจงในการใช้ชุดฝึกทักษะเรื่องโครงสร้างและหน้าที่ของเซลล์สำ หรับครู 1. ครูควรศึกษามาตรฐานการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้และจุดประสงค์การเรียนรู้ชุดฝึกทักษะ เรื่อง โครงสร้างและหน้าที่ของเซลล์ของให้ละเอียดครบถ้วน 2. ครูควรชี้แจงให้นักเรียนทราบถึงขั้นตอนและวิธีการสอนเสริมทักษะโดยใช้แบบฝึกทักษะอย่างชัดเจน และประโยชน์ที่ได้รับจากการ สอนโดยใช้แบบฝึกทักษะ เรื่อง โครงสร้างและหน้าที่ของเซลล์ 3. ครูต้องชี้แจงให้นักเรียนมีความซื่อสัตย์ในการทําแบบฝึกทักษะ หรือแบบทดสอบก่อนเรียนและ หลังเรียน 4. ให้นักเรียนทําแบบทดสอบก่อนเรียน แล้วศึกษาใบความรู้โดยครูให้ คําแนะนําเพิ่มเติม และทําแบบ ทดสอบหลังเรียน 5. ในขณะที่นักเรียนกําลังศึกษาเนื้อหาหรือประกอบกิจกรรมครูควรสังเกต การทํางานของนักเรียน อย่างใกล้ชิด หากนักเรียนคนใดมีปัญหาครูจะต้องช่วยเหลือได้ทันที คำ ชี้แจง คำ ชี้แจงในการใช้ชุดฝึกทักษะเรื่องโครงสร้างและหน้าที่ของเซลล์สำ หรับนักเรียน 1. แบบฝึกทักษะเรื่องโครงสร้างและหน้าที่ของเซลล์เล่มนี้มีใบความรู้และแบบฝึกทักษะให้นักเรียน ทั้งหมด 3 แบบฝึก 2. ก่อนทําแบบฝึกทักษะให้นักเรียนทําแบบทดสอบก่อนเรียน 3. นักเรียนทําแบบฝึกทักษะเรียงลําดับตั้งแต่แบบฝึกที่ 1 ถึงแบบฝึกที่ 3 ตามลำ ดับ 4. นักเรียนทําแบบทดสอบหลังเรียน หลังจากทําแบบฝึกทักษะครบทุกแบบฝึก ค

มาตราฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด มาตรฐาน ว 1.2 เข้าใจสมบัติของสิ่งมีชีวิต หน่วยพื้นฐานของสิ่งมีชีวิต การลำ เลียงสารเข้าและออกจากเซลล์ ความสัมพันธ์ของโครงสร้าง และหน้าที่ของระบบต่างๆ ของสัตว์และมนุษย์ที่ทำ งานสัมพันธ์กัน ความสัมพันธ์ของ โครงสร้าง และหน้าที่ของอวัยวะต่าง ๆ ของพืชที่ทำ งานสัมพันธ์กัน รวมทั้งนำ ความรู้ไปใช้ประโยชน์ ว 1.2 ม.1/1 เปรียบเทียบรูปร่าง ลักษณะ และโครงสร้างของเซลล์พืชและสัตว์ รวมทั้งบรรยายหน้าที่ของ ผนังเซลล์เยื่อหุ้มเซลล์ ไซโทพลาสซึมนิวเคลียส แวคิวโอล ไมโทคอนเดรีย และคลอโรพลาสต์ ว 1.2 ม.1/2 ใช้กล้องจุลทรรศน์ใช้แสงศึกษาเซลล์ และโครงสร้างต่าง ๆ ภายในเซลล์ ว 1.2 ม.1/3 อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างรูปร่าง กับการทำ หน้าที่ของเซลล์ ว 1.2 ม.1/4 อธิบายการจัดระบบของสิ่งมีชีวิต โดยเริ่มจาก เซลล์เนื้อเยื่อ อวัยวะ ระบบอวัยวะ จนเป็นสิ่งมีชีวิต ง จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. สามารถเปรียบเทียบรูปร่าง ลักษณะ และโครงสร้างของเซลล์พืชและสัตว์ รวมทั้งบรรยายหน้าที่ของผนังเซลล์ เยื่อหุ้มเซลล์ ไซโทพลาสซึมนิวเคลียส แวคิวโอล ไมโทคอนเดรีย และคลอโรพลาสต์ 2. สามารถอธิบายความสัมพันธ์ระหว่างรูปร่าง กับการทำ หน้าที่ของเซลล์ 3. สามารถอธิบายการจัดระบบของสิ่งมีชีวิต โดยเริ่มจาก เซลล์เนื้อเยื่อ อวัยวะ ระบบอวัยวะ จนเป็นสิ่งมีชีวิตได้

6. เหตุใดเซลล์ของสิ่งมีชีวิตจึงมีรูปร่างแตกต่างกัน ก. เซลล์มีการขยายขนาดของเซลล์ ข. เซลล์แต่ละชนิดมีการเพิ่มจำ นวนเซลล์ ค. เซลล์มีการปรับเปลี่ยนรูปร่างเพื่อทำ หน้าที่เฉพาะ ง. ถูกทุกข้อ 7. ข้อใดแสดงความสัมพันธ์ไม่ถูกต้อง ก. นิวเคลียส ควบคุมการทำ งานและกิจกรรมต่างๆ ของเซลล์ ข. เยื่อหุ้มเซลล์ ควบคุมการเคลื่อนย้ายสารเข้าและออก จากเซลล์ ค. ไซโทพลาซึม เป็นแหล่งสะสมสารต่างๆและเป็นที่อยู่ ของเม็ดเลือด ง. แวคิวโอล ทำ หน้าที่เก็บสะสมน้ำ และสารต่างๆ เช่น สารอาหาร สารสี 8. ข้อใดเป็นการจัดระบบของสิ่งมีชีวิตจากหน่วยที่เล็กที่สุดไป ยังหน่วยที่ใหญ่ที่สุด ก. เซลล์-ร่างกาย-เนื้อเยื่อ-อวัยวะ-ระบบ ข. เซลล์-เนื้อเยื่อ-อวัยวะ-ระบบ-ร่างกาย ค. ระบบ-ร่างกาย-อวัยวะ-เนื้อเยื่อ-เซลล์ ง. ร่างกาย-ระบบ-อวัยวะ-เนื้อเยื่อ-เซลล์ 9. เพราะเหตุใดเซลล์อสุจิจึงมีมีหาง ก. เพื่อให้เซลล์อสุจิสามรถสังเคราะห์โปรตีนได้ ข. เพื่อให้เซลล์อสุจิจะสามารถเคลื่อนที่ได้ไปยังรังไข่ได้ ค. เพื่อป้องกันไม่ให้เซลล์สืบพันธุ์สามารถผสมกันได้ ง. ไม่มีข้อถูก 10. การจัดระบบของสิ่งมีชีวิตในข้อใดเรียงลำ ดับจากใหญ่ไป เล็กได้ถูกต้อง ก. หัวใจ ระบบหมุนเวียนเลือด เซลล์กล้ามเนื้อหัวใจ กล้ามเนื้อหัวใจ ข. ระบบประสาท สมอง เนื้อเยื่อสมอง เซลล์ประสาท ค. เซลล์ลำ ไส้ใหญ่ เนื้อเยื่อลำ ไส้ใหญ่ ลำ ไส้ใหญ่ ระบบย่อยอาหาร ง. ระบบหายใจ เนื้อเยื่อปอดปอด เซลล์ปอด 1. ส่วนที่ห่อหุ้มด้านนอกสุดของเซลล์พืชและเซลล์สัตว์เหมือน หรือต่างกันและส่วนนั้นคืออะไร ก. เหมือนกัน คือ ส่วนที่เรียกว่าผนังเซลล์ ข. เหมือนกัน คือ ส่วนที่เรียกว่าเยื่อหุ้มเซลล์ ค. ต่างกัน ส่วนนอกสุดของเซลล์พืช คือ ผนังเซลล์ ส่วนของเซลล์สัตว์ คือ เยื่อหุ้มเซลล์ ง. ต่างกัน ส่วนนอกของเซลล์พืช คือ เยื่อหุ้มเซลล์ ส่วนของเซลล์สัตว์ คือ ผนังเซลล์ 2.“เซลล์มีลักษณะค่อนข้างกลม มีส่วนที่เป็นแขนยื่นออกมา จากตัวเซลล์เพื่อช่วยส่งกระแสความรู้สึก ไปยังจุดอื่น” เซลล์ดังกล่าวคือเซลล์อะไร ก. เซลล์เม็ดเลือดแดง ข. เซลล์กล้ามเนื้อ ค. เซลล์ประสาท ง. เซลล์อะมีบา 3. ส่วนใดของเซลล์ทำ หน้าที่สร้างอาหารให้แก่พืช ก. นิวเคลียส ข. เยื่อหุ้มเซลล์ ค. คลอโรพลาสต์ ง. ผนังเซลล์ 4. ส่วนประกอบใดของเซลล์ที่มีหน้าที่ห่อหุ้มส่วนต่างๆที่อยู่ ภายในเซลล์ ยอมให้สารบางชนิดเท่านั้นผ่านเข้าออกเป็น เยื่อเลือกผ่าน ก. เยื่อหุ้มเซลล์ ข. ผนังเซลล์ ค. นิวเคลียส ง. ไซโทพลาซึม 5. ส่วนประกอบใดของเซลล์ที่พบในเซลล์พืชเท่านั้น ก. เซนทริโอล ผนังเซลล์ ข. ผนังเซลล์ คลอโรพลาสต์ ค. เซนทริโอล คลอโรพลาสต์ ง. แวคิวโอล ผนังเซลล์ คำ ชี้แจง : ให้นักเรียนเลือกข้อที่ถูกที่สุดเพียงข้อเดียว 2 1 แบบทดสอบก่อนเรียน

เซลล์ คือ หน่วยพื้น พื้ ฐานที่เ ที่ ล็กที่สุ ที่ ด สุ ของสิ่งสิ่มีชี มี วิ ชี ตวิซึ่ง ซึ่ ไม่สม่ามารถมองเห็นได้ ด้วยตาเปล่า จึงต้องใช้กช้ล้องจุล จุ ทรรศน์ช่วช่ยขยายภาพเซลล์ให้เรามองเห็นได้ โดยโครงสร้าร้งและหน้าที่ข ที่ องเซลล์แต่ละชนิด จะแตกต่างกันออกไป อย่าย่งเซลล์ เม็ด ม็ เลือดแดงมีลั มี ลักษณะกลมแบน ทำ หน้าที่ลำ ที่ ลำเลียงออกซิเซิจน แต่เซลล์ เม็ด ม็ เลือดขาว จะมีลั มี ลักษณะค่อนข้าข้งกลม ทำ หน้าที่กำ ที่ กำจัดเชื้อ ชื้ โรคและสร้าร้ง ภูมิ ภู คุ้มิ คุ้ม คุ้ กัน สิ่งสิ่มีชี มี วิ ชี ตวิบางชนิดสามารถดำ รงชีวิ ชี ตวิอยู่ไยู่ด้โดยมีเ มี ซลล์เพีย พี งเซลล์เดียว เช่นช่ อะมีบ มี า ยูกลีนา พารามีเ มีซียม แต่สิ่งสิ่มีชี มี วิ ชี ตวิบางชนิดจำ เป็น ป็ ต้องมีห มี ลายเซลล์ เช่นช่เห็ด รา พืช พื สัตสัว์ เป็น ป็ ต้น รวมทั้งทั้มนุษย์เย์ราก็เป็น ป็ สิ่งสิ่มีชี มี วิ ชี ตวิหลายเซลล์เช่นช่เดียวกัน เซลล์ คือ อะไร ? เซลล์ เม็ดม็เลือดแดง เซลล์ เม็ดม็เลือดขาว สิ่งสิ่มีชีมีวิชีตวิเซลล์เดียดีว เซลล์ สิ่งมีชีวิตทุกชนิดต้องประกอบไปด้วย สิ่งสิ่มีชีมีวิชีตวิหลายเซลล์ 2

เซลล์พืชพืมีรูมีปรูร่าร่งเป็นป็เหลี่ยมมีผมีนังนัเซลล์ อยู่ด้ยู่าด้นนอกมีคมีลอโรพลาสต์ภายใน เซลล์สัตสัว์มีว์รูมีปรูร่าร่งกลม หรือรืรีไรีม่มีม่ผมีนังนัเซลล์ แต่มีสมีารเคลือบเซลล์อยู่ด้ยู่าด้นนอก รูปร่างของ เซลล์พืช VS เซลล์สัตว์ เซลล์พืช พื เซลล์สัต สั ว์ 3

3. ไซโทพลาซึม Cytoplasm มีสารที่ละลายน้ำ ได้ เช่น โปรตีน ไข มัน เกลือแร่ เป็นส่วนประกอบ ที่มีลักษณะเป็น3 ของเหลวอยู่ภายใน เซลล์ 4. นิวเคลียส Nucleus ประกอบด้วยเยื่อหุ้มนิวเคลียส และนิวคลีโอพลาซึมซึ่งเป็น ส่วนที่อยู่ภายในเยื่อหุ้ม นิวเคลียส นิวเคลียส อยู่บริเวณกลางเซลล์ทำ หน้าที่ ควบคุมการทำ งานต่าง ๆ ภายในเซลล์ แบ่งเซลล์ และบรรจุสารพันธุกรรม ส่ส่ ส่ส่ วนประกอบภายใในเซลล์ล์ ล์ล์ พบในเซลล์ พืชพืสัตว์ ชื่อ ชื่ ลักลัษณะ หน้าน้ที่ เป็นตัวค้ำ จุนโครงสร้างของพืช ปกป้องเซลล์ 2. เยื้อหุ้มเซลล์ Cell membrane ทำ ให้เซลล์คงรูปอยู่ได้ เป็นเยื่อเลือกผ่าน คือ มีคุณสมบัติยอมให้สารบาง ชนิดผ่านเข้าออกเท่านั้น ควบคุมการเข้าออกของสาร ต่าง ๆ 1.ผนังเซลล์ Cell Wall เซลล์ คือ หน่วยย่อยพื้นฐานที่ไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า และเป็นหน่วยที่เล็กที่สุดของสิ่งมีชีวิต สำ หรับใน ซึ่งภายในเซลล์ประกอบด้วยออร์แกเนลล์ (organelles) ต่างๆดังนี้ 4

7. คลอโรพลาสต์ Chloroplast ช่วยในการสังเคราะห์ด้วยแสง ของพืช 6. เซนทริโอล Centriole มีลักษณะคล้ายท่อทรงกระบอก 2 อันตั้งฉากกัน มีหน้าที่เกี่ยวกับการแบ่งเซลล์ เซ นทริโอลแต่ละอันจะประกอบด้วย ชุดของไมโครทูบูลซึ่งเป็นหลอด เล็กๆ มีหน้า ที่เกี่ยวข้องกับการ ลำ เลียงสารในเซลล์ ให้ความแข็ง แรงแก่เซลล์ และโครงสร้างอื่น ๆ เกี่ยวข้องกับการแบ่งเซลล์ การ เคลื่อนที่ของ ในเซลล์สัตว์ พบในเซลล์ พืชพืสัตว์ ชื่อ ชื่ ลักลัษณะ หน้าน้ที่ 5. แวคิวโอล Vacuole เป็นถุงบรรจุสารต่างๆ ภายใน เซลล์ - ในเซลล์พืชมีขนาดใหญ่ทำ หน้าที่ เก็บของเหลว น้ำ และสารที่พืชสร้างขึ้น เช่นสารสี น้ำ ตาล - ในสัตว์มีขนาดเล็กกว่าและจำ นวน มากกว่าทำ หน้าที่เก็บสะสมน้ำ และ อาหาร 6. ไมโทคอนเดรีย Mitochondria ทำ หน้าที่สลายอาหารเพื่อให้ พลังงานซึ่งจะนำ ไปใช้ในกิจกรรม ต่างๆ ของเซลล์ 5

สัมสัพันพัธ์ร ธ์ ะหว่า ว่ งรูป รู ร่า ร่ ง กับหน้าที่ข ที่ องเซลล์ สัมสัพันพัธ์ร ธ์ ะหว่า ว่ งรูป รู ร่า ร่ ง กับหน้าที่ข ที่ องเซลล์ เซลล์ประสาท มีรูปร่างเป็นก้อนกลม และมีแขนงเป็นเส้นยาว เพื่อทำ ให้สามารถรับส่งกระแสประสาท ได้ดีมากขึ้น ไกลมากขึ้น เซลล์เม็ดเลือด มีลักษณะกลมแบน เพื่อให้เคลื่อนที่ใน หลอดเลือดได้ง่าย และการที่เซลล์มีการ เว้ากลางทั้งสองด้าน เพื่อเพิ่มพื้นที่ในการ ลำ เลียงออกซิเจน เซลล์สเปิร์ม มีหาง เพื่อช่วยให้เคลื่อนที่ไปหาไข่ได้ เซลล์ขนราก มีผนังเซลล์และเยื่อหุ้มเซลล์ ยื่นยาวออกมาเป็นหลอดคล้ายขนเส้น เล็กๆ เพื่อเพิ่มพื้นที่ผิวในการดูดน้ำ และธาตุ อาหารมากขึ้น เซลล์คุม มีรูปร่างคล้ายเมล็ดถั่วหรือรูปไต มีผนังเซลล์หนาบางไม่เท่ากัน มีคลอโรพลาสต์ ซึ่งเซลล์คุมมีหน้าที่ ในการเปิดปิดปากใบ เพื่อควบคุมการคายน้ำ รูปร่างของเซลล์ มีความสัมพันธ์หน้าที่ของเซลล์ เนื่องจากเซลล์มีลักษณะเฉพาะและถูกควบคุมด้วยยีน ทำ ให้เซลล์มีลักษณะรูปร่างแตกต่างกันตามกิจกรรมที่ทำ หรือตำ แหน่งและหน้าที่ของเซลล์นั้นๆ เช่น ในร่างกายคน เราเซลล์ของสิ่งมีชีวิตไม่ว่าจะเป็นพืชหรือสัตว์จะแตกต่าง กันออกไป เช่น 6

การจัจั จั ด จั ดระบบของสิ่สิ่สิ่ ง สิ่ งมีมีมีชีมีชีชี วิ ชี วิ วิ ต วิ ต เซลล์ (cell)เซลล์ถูกจัดให้อยู่ในอันดับขั้นล่างสุดที่เริ่มจัดเป็นสิ่งมีชีวิต เนื่องจากเป็นหน่วยพื้นฐานที่เล็กที่สุดที่แสดงคุณสมบัติของชีวิต และสามารถ สืบพันธุ์ได้ ดังนั้นสิ่งมีชีวิตอาจจะประกอบด้วยเซลล์เพียงเซลล์เดียว หรือ หลายเซลล์ เซลล์ประกอบด้วยเยื่อหุ้มเซลล์ ดีเอ็นเอ และองค์ประกอบอื่นๆ ภายในเซลล์ เซลล์ เนื้อเยื่อ อวัยวะ ระบบอวัยวะ สิ่งมีชีวิต เนื้อเยื่อ (tissue)เกิดจากเซลล์ชนิดเดียวกันหรือต่างชนิดกันมาร่วมกันกลายเป็น เนื่อเยื้อเพื่อทำ หน้าที่อย่างใดอย่างหนึ่งร่วมกัน เช่น เนื้อเยื่อพาเรงคิมาเกิดจาก เซลล์ชนิดเดียวกันมารวมกัน หรือ เนื้อเยือไซเลมเกิดจากเซลล์หลายชนิดมารวมกัน อวัยวะ (organ) โครงสร้างที่ประกอบด้วยเนื้อเยื่อมากกว่าหนึ่งชนิดมารวม กันเพื่อทำ หน้าที่ร่วมกัน ระบบอวัยวะ (organ system) ประกอบด้วยอวัยวะหลายอวัยวะที่มี ปฏิสัมพันธ์กันในด้านกายภาพ หรือด้านเคมี เพื่อทำ หน้าที่บางอย่างให้ร่างกาย เกิดการทำ งานที่เป็นระบบ สิ่งมีชีวิตที่ประกอบด้วยหลายเซลล์ (multicellular organism) ประกอบด้วย เซลล์หลายชนิด ซึ่งประกอบขึ้นมาจากเนื้อเยื่อ อวัยวะ และระบบอวัยวะต่างๆ 6

เซลล์เดียว หลายเซลล์ ลักษณะ....................................................................... .................................................................................... .................................................................................... .................................................................................... .................................................................................... เซลล์เดียว หลายเซลล์ ลักษณะ....................................................................... .................................................................................... .................................................................................... .................................................................................... .................................................................................... เซลล์เดียว หลายเซลล์ ลักษณะ....................................................................... .................................................................................... .................................................................................... .................................................................................... .................................................................................... คำ ชี้แจง ให้นักเรียนพิจารณาภาพที่กำ หนดว่า เป็นเซลล์ของสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวหรือสิ่งมีชีวิตหลายเซลล์ และอธิบายรูปร่าง ลักษณะของเซลล์เหล่านั้น ใบงานที่ 1 เรื่อง เซลล์ของสิ่งมีชีวิต 7

คำ ชี้แจง ให้นักเรียนเติมคำ ในช่องว่างต่อไปนี้ให้ถูกต้อง .. 1.โครงสร้างพื้นฐานที่พบทั้งในเซลล์พืชและเซลล์สัตว์ได้แก่อะไรบ้าง ............................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................. 2.ให้ความแข็งแรงแก่เซลล์ พบเฉพาะเซลล์พืช.................................................................................................................... 3. ห่อหุ้มเซลล์และควบคุมการลําเลียงสารเข้าและออกจากเซลล์........................................................................................ 5. ควบคุมการทํางานของเซลล์............................................................................................................................................ 6. มีออร์แกเนลล์ที่ทําหน้าที่แตกต่างกัน อยู่ภายในเยื่อหุ้มเซลล์ มีลักษณะกึ่งแข็งกึ่งเหลว.................................................. 7. เก็บน้ําและสารต่างๆ........................................................................................................................................................ 8. เกี่ยวกับการสลายสารอาหารเพื่อให้ได้พลังงานแก่เซลล์.................................................................................................. 9. แหล่งที่เกิดการสังเคราะห์ด้วยแสง พบเฉพาะเซลล์พืช.................................................................................................... 10. การย่อยสารต่าง ๆ ภายในเซลล์ พบเฉพาะในเซลล์สัตว์............................................................................................... ตอนที่ 1 ผนังเซลล์ เยื้อหุ้มเซลล์ ไซโทพลาซึม นิวเคลียส แวคิวโอล ไมโทคอนเดรีย คลอโรพลาสต์ เซนทริโอล ใบงานที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบของเซลล์ 8

คำ ชี้แจง ให้นักเรียนนำ ชื่อส่วนประกอบสำ คัญของเซลล์พืชและเซลล์สัตว์ไปเติมลงในช่องว่างให้ถูกต้อง ตอนที่ 2 ผนังเซลล์ เยื้อหุ้มเซลล์ ไซโทพลาซึม นิวเคลียส แวคิวโอล ไมโทคอนเดรีย คลอโรพลาสต์ เซนทริโอล ใบงานที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบของเซลล์ 9

เนื้อเยื่อ ระบบอวัยวะ เซลล์ อวัยวะ สิ่งมีชีวิต ระบบประสาท เซลล์ประสาท เนื้อเยื่อประสาท มนุษย์ สมอง คำ ชี้แจง ให้นักเรียนเรียงลำ ดับจากหน่วยที่เล็กที่สุดไปหน่วยที่ใหญ่ที่สุดให้ถูกต้องให้ถูกต้อง ใบงานที่ 3 เรื่อง การจัดระบบของสิ่งมีชีวิต 10

6. เซลล์ทุกเซลล์ในร่างกายของคน มีโครงสร้างพื้นฐาน เหมือนกัน คือ เยื่อหุ้มเซลล์ ไซโทพลาซึม และนิวเคลียส แต่เหตุใดเซลล์ของอวัยวะต่างชนิดกันจึงมีรูปร่างต่างกัน ก. เซลล์ถูกสร้างขึ้นในระยะเวลาต่างกัน ข. อวัยวะมีขนาดต่างกันเซลล์จึงมีรูปร่างต่างกัน ค. อวัยวะมีรูปร่างต่างกันเซลล์จึงมีรูปร่างต่างกัน ง. เซลล์แต่ละชนิดทำ หน้าที่เฉพาะแตกต่างกัน 7. ข้อใดต่อไปนี้เป็นหน่วยพื้นฐานของสิ่งมีชีวิต ก. เซลล์ ข. เนื้อเยื่อ ค. ร่างกาย ง. อวัยวะ 8. ถ้าเซลล์อสุจิมีรูปร่างเหมือนเซลล์ไข่นักเรียนคิดว่า น่าจะเกิดผลกระทบในข้อใด ก. สิ่งมีชีวิตอาจสูญพันธุ์ ข. เซลล์อสุจิจะไม่สามารถเคลื่อนที่ได้ ค. เซลล์สืบพันธุ์ไม่สามารถผสมกันได้ ง. ถูกทุกข้อ 9. ข้อใดเป็นการจัดระบบของสิ่งมีชีวิตจากใหญ่ที่สุดไปเล็กที่สุด ก. เซลล์-ร่างกาย-เนื้อเยื่อ-อวัยวะ-ระบบ ข. เซลล์-เนื้อเยื่อ-อวัยวะ-ระบบ-ร่างกาย ค. ระบบ-ร่างกาย-อวัยวะ-เนื้อเยื่อ-เซลล์ ง. ร่างกาย-ระบบ-อวัยวะ-เนื้อเยื่อ-เซลล์ 10. การจัดระบบของสิ่งมีชีวิตในข้อใดเรียงลำ ดับจากใหญ่ไป เล็กได้ถูกต้อง ก. ระบบหายใจ เนื้อเยื่อปอดปอด เซลล์ปอด ข. เซลล์ประสาท สมองเนื้อเยื่อสมอง ระบบประสาท ค. เซลล์ลำ ไส้ใหญ่ เนื้อเยื่อลำ ไส้ใหญ่ ลำ ไส้ใหญ่ ระบบย่อยอาหาร ง. ระบบหมุนเวียนเลือด หัวใจ กล้ามเนื้อหัวใจ เซลล์กล้ามเนื้อหัวใจ 1.ส่วนประกอบใดที่พบได้ทั้งในเซลล์สัตว์และเซลล์พืช ก. เยื่อหุ้มเซลล์และผนังเซลล์ ข. เยื่อหุ้มเซลล์และนิวเคลียส ค. เยื่อหุ้มเซลล์และคลอโรพลาสต์ ง. ผนังเซลล์และนิวเคลียส 2.ส่วนประกอบที่สำ คัญของเซลล์ที่ทำ หน้าที่ควบคุมการ ถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมคือส่วนใด ก. นิวเคลียส ข. เยื่อหุ้มเซลล์ ค. ผนังเซลล์ ง. ไซโทพลาซึม 3. “เซลล์มีลักษณะมีลักษณะกลมแบนเว้ากลางทั้งสองด้าน” เซลล์ดังกล่าวคือเซลล์อะไร ก. เซลล์เม็ดเลือดแดง ข. เซลล์กล้ามเนื้อ ค. เซลล์ประสาท ง. เซลล์อะมีบา 4. ข้อใดแสดงความสัมพันธ์ได้ถูกต้อง ก. นิวเคลียส เป็นแหล่งสะสมสารต่างๆภายในเซลล์ ข. เยื่อหุ้มเซลล์ ควบคุมการเคลื่อนย้ายสารเข้าและออก จากเซลล์ ค. ไซโทพลาซึม ทำ หน้าที่เก็บสะสมน้ำ และสารต่างๆเช่น สารอาหาร สารสี ง. แวคิวโอล ควบคุมการทำ งานและกิจกรรมต่าง ๆ ของเซลล์ 5. ส่วนใดของเซลล์ทำ หน้าที่สร้างอาหารให้แก่พืช ก. เยื่อหุ้มเซลล์ ข. นิวเคลียส ค. ผนังเซลล์ ง. คลอโรพลาสต์ คำ ชี้แจง : ให้นักเรียนเลือกข้อที่ถูกที่สุดเพียงข้อเดียว 2 11 แบบทดหลังก่อนเรียน

PHAKAWAN PHOCHAROEN. (2566). ความแตกต่างระหว่าง เซลล์พืช VS เซลล์สัตว์. สืบค้น 9 กันยายน 2566, จาก http://www.nupress.grad.nu.ac.th/cmyk-and-rgb The Biology Corner. (2562). เซลล์. สืบค้น 9 กันยายน2562, จาก https://www.biologycorner.com Nnurulhuda. (2554). รูปร่างของเซลล์ มีความสัมพันธ์หน้าที่ของเซลล์จริงหรือ. สืบค้น 9 กันยายน 2566, จาก http://myblog-nurulhuda.blogspot.com/2011/08/blog-post_1620.html Thanyarat Khotwanta. (2563). โครงสร้างและหน้าที่ของเซลล์. สืบค้น 9 กันยายน2566, จาก https://blog.startdee.com สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์การบริหารงานวิทยาศาสตร์ ชีววิทยาและเทคโนโลยี. (2556). Institute of Biological Science and Technology Research (Euglena cells). สืบค้น 9 กันยายน 2566, จาก https://www.facebook.com/SthabanwicayWithyasastrChiwwithyaLaeaThekhnoloyi อติโรจน์ ปพัฒน์เปรมสิริ. (2560). การศึกษาสิ่งมีชีวิต. สืบค้น 9 กันยายน 2566, จาก https://www.scimath.org/lesson-biology/item/7026-2017-05-21-08-12-50 บรรณานุกรม