ภาษาไทยมาตรฐานและภาษาถิ่น

หนงั สอื เรยี นรายวิชาภาษาไทย

ภาษาไทยมาตรฐาน

ชน้ั ประถมศึกษาปี ที่ ๕

พชั รนิ ทร์ มานพ
กล่มุ สาระการเรยี นรภู้ าษาไทย

ภาษาไทยมาตรฐาน

ก

คาํ นํา

ภาษาไทยมภี าษามาตรฐานที่ใช้เป็ นภาษาราชการทถี่ ือเป็ นเกณฑ์ใน
การส่ือสารและยอมรับกนั โดยทวั่ ไป ภาษาถ่นิ เป็ นภาษาท่ใี ช้ใชีวติ ประจําวัน
เฉพาะถิ่นเฉพาะภาค เช่น ภาษาถิ่นเหนือ ภาษาถ่ินอีสาน ภาษาถิ่นกลาง
และภาษาถน่ิ ใต้ ทแี่ สดงถงึ เอกลกั ษณ์ของคนแต่ละท้องถน่ิ ทแ่ี ตกต่างกนั

นอกจากนีก้ ารเรียนเรื่องภาษาไทยมาตรฐานและภาษาถ่ินจะทําให้รู้
คาํ ศัพท์มากขนึ้ และสามารถเลือกใช้คาํ ได้ อย่างเหมาะสมรวมถึงยังเป็ นการ
อนุรักษ์ภาษาให้คงอยู่สืบไป

The Thai language is a standard language which is the official
language which is considered a standard of communication and is
generally accepted. A dialect is a language used in everyday life in a
particular region, such as a northern dialect. Isan dialect, central
dialect and southern dialect That represents the uniqueness of
different local people
In addition, learning about standard Thai language and dialect will
increase vocabulary knowledge. And can choose to use words As well
as to preserve the language to remain

พชั รินทร์ มานพ

ข

สารบัญ

เรื่อง หน้า

คาํ นํา ก
สารบัญ ข
มาตรฐานการเรียนรู้ / ตวั ชี้วัด และจดุ ประสงค์ ค
บทท่ี ๑ ภาษาไทยมาตรฐาน ๑
๑
๑. ภาษาไทยมาตรฐาน ๒
๒. ลกั ษณะของภาษาไทยมาตรฐาน ๓
บทท่ี ๒ ภาษาถิน่ ๔
๑. ภาษาถ่ิน ๕
๒. ลกั ษณะของภาษาถ่ิน ๖
๗
๒.๑ ภาษาถ่ินกลาง ๘-๑๑
๒.๒ ภาษาถ่ินอีสาน ๑๒
๒.๓ ภาษาถ่ินเหนือ ง
๒.๔ ภาษาถ่ินใต้
บทท่ี ๓ ตวั อย่างคาํ ศัพท์ภาษาไทยพืน้ ฐานและภาษาถ่นิ

๑. ตวั อยา่ งคาํ ศพั ทภ์ าษาไทยพ้นื ฐานและภาษาถ่ิน

แบบฝึ กหัด
๑. แบบฝึกหดั ที่ ๑ เรื่อง ภาษาถิ่นภาษาไทยน่ารู้

อ้างองิ

ค

มาตรฐานการเรียนรู้ / ตัวชีว้ ดั

มาตรฐานการเรียนรู้
มาตรฐาน ท ๔.๑ เขา้ ใจธรรมชาติของภาษาและหลกั ภาษาไทย
การเปลี่ยนแปลงของภาษาและพลงั ของภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา
และรักษาภาษาไทยไวเ้ ป็นสมบตั ิของชาติ
ตัวชี้วัด
ท ๔.๑ ป.๕/๓ เปรียบเทียบภาษาไทยมาตรฐานกบั ภาษาถิน่

จุดประสงค์การเรียนรู้

๑. นกั เรียนสามารถบอกลกั ษณะของภาษาถิ่นได้
๒.นกั เรียนสามารถเปรียบเทียบภาษาไทยมาตรฐาน
กบั ภาษาถิ่นได้
๓. นกั เรียนมีมารยาทในการเขียน และการใชภ้ าษา
ไดถ้ กู ตอ้ ง

๑

ºñ··Õè ÀÒÉÒä·ÂÁҵðҹ

๑. ภาษาไทยมาตรฐาน
ภาษาไทยมาตรฐาน ถือเป็ นภาษาไทยถิ่นหน่ึง

ของประเทศไทย เนื่องจากมีภาษาไทยถ่ินแตกต่างกัน
ตามภมู ิภาค จึงจาํ เป็นตอ้ งมีหรือกาํ หนดใหภ้ าษาไทยถิ่นใด
ถิ่นหน่ึงเป็ นภาษากลาง เพ่ือใช้ติดต่อสื่อสารร่ วมกัน
ทวั่ ประเทศ

๒. ลกั ษณะของภาษาไทยมาตรฐาน
๑) เป็นภาษาเขียนหรือภาษาระดบั ทางการ
๒) ออกเสียงพยญั ชนะ สระ วรรณยกุ ต์

และคาํ ศพั ทค์ ลา้ ยกบั ภาษาไทยถิ่นกลาง

วดี ิทศั น์: ภาษาไทยมาตรฐาน และภาษาถ่ิน
ทมี่ า: https://www.youtube.com/watch?v=kQ7SKehRFDA

๒

ºò··èÕ ÀÒÉÒ¶èÔ¹

๑. ภาษาถิน่
ภาษาถ่ิน คือ ภาษาท่ีใชใ้ น ทอ้ งถ่ินตา่ ง ๆ

มีลกั ษณะเฉพาะท่ีแสดงถึงเอกลกั ษณ์ ของแตล่ ะทอ้ งถิ่น
แบ่งตามภูมิภาคของผพู้ ดู เป็น ๔ ภาค ไดแ้ ก่

วดี ิทศั น์: ภาษาไทย บทภาษาไทยมาตรฐาน และภาษาถิน่
ทมี่ า: https://www.youtube.com/watch?v=wJyrx0mESLs

๓

๒. ลกั ษณะของภาษาไทยถนิ่

๑) มีเอกลกั ษณ์ทางวัฒนธรรมท้องถิ่น ในแบบของตน
๒) เป็ นสัญลกั ษณ์ของคนในท้องถิ่น
๓) การออกเสียงคาํ และสําเนียงที่แตกต่างกนั

สวัสดีค่ะ

สบายดบี ่

ภาษาไทยถิ่นกลาง ภาษาไทยถ่ินอสี าน
สวสั ดเี จา้

พนั พรือ ภาษาไทยถ่ินใต้
ภาษาไทยถิ่นเหนอื

๔

๒.๑ ภาษาถนิ่ กลาง

ภาษาถ่ินทใี่ ช้ส่ือสารอย่ใู นบางจังหวดั ของภาคกลาง
ได้แก่ เพชรบุรี กาญจนบุรี สุพรรณบุรี

ราชบุรี นครปฐม อ่างทอง และพระนครศรีอยุธยา
ภาษาถิน่ ทใี่ ช้สื่อสารอยู่ในจงั หวดั เหล่านี้ มสี ําเนยี งพดู ท่ี
แตกต่างกนั ออกไป จะมลี กั ษณะเพยี้ นเสียงไปจากภาษากลางที่
เป็ นภาษามาตรฐาน

Market Guava

ตลาด ฝร่ัง

Slippers Custard apple

รองเท้า น้อยหน่า

ภาษาไทยถ่ินกลาง

๕

๒.๒ ภาษาถ่ินอสี าน

ภาษาถ่นิ อสี านของประเทศไทยมีลกั ษณะใกล้เคยี งกบั
ภาษาท่พี ดู ท่ีใช้กนั ในประเทศลาว แต่ภาษาอสี าน กย็ งั ถือว่าเป็ น
ภาษาถน่ิ ของภาษาไทย ภาษาถ่นิ อสี านมภี าษาถ่นิ ย่อยหลายภาษา
ได้แก่ ภาษาท่ชี นกลุ่มใหญ่ในภาคอสี านใช้พดู จากนั ซ่ึงใช้สื่อสาร
อย่ใู นจังหวดั ต่าง ๆ ของภาคอสี าน หรือภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ

สกลนคร หนองคาย นครพนม ขอนแก่น อดุ รธานี
อบุ ลราชธานี ร้อยเอด็ เลย ชัยภูมิ มหาสารคาม กาฬสินธ์ุ

Market Guava

ลาด บักสีดา

Slippers Custard apple

เกบิ บักเขยี บ

ภาษาไทยถ่ินอีสาน

๖

๒.๓ ภาษาถน่ิ เหนือ

ภาษาถิ่นเหนือ หรือภาษาถ่นิ พายพั (คาํ เมือง)
ได้แก่ ภาษาถน่ิ ทใ่ี ช้สื่อสารอยู่ในบางจงั หวดั ของภาคเหนือตอนบน
หรือภาษาในอาณาจักรล้านนาเดมิ มกั จะพูดกนั ในจงั หวดั

เชียงใหม่ แม่ฮ่องสอน เชียงราย พะเยา ลาํ ปาง น่าน
ลาํ พนู ตาก แพร่ เป็ นต้น

Market Guava

กาด บะแกว

Slippers บะแน,Custard apple
บะนอแน
เกบิ

ภาษาไทยถิ่นเหนอื

๗

๒.๔ ภาษาถน่ิ ใต้

ได้แก่ ภาษาถิน่ ท่ใี ช้สื่อสารอย่ใู นจังหวดั ต่าง ๆ ของภาคใต้ของ
ประเทศไทย ลงไปถึงชายแดนประเทศมาเลเซีย รวม ๑๔ จงั หวดั
ภาษาถ่นิ ใต้

เช่น นครศรีธรรมราช พทั ลงุ สงขลา ปัตตานี ตรัง สตูล กระบ่ี พงั งา
ระนอง สุราษฎร์ธานี ชุมพร นราธวิ าส ปัตตานี ภเู กต็

ในแต่ละภาคกจ็ ะมภี าษาถิน่ ใต้ เป็ นภาษาถ่นิ ย่อยลงไปอกี ภาษาถนิ่
ย่อยเหล่านอี้ าจจะมีเสียง และคาํ ที่เรียกส่ิงเดยี วกนั แตกต่างกนั ออกไป

Market Guava

หลาด ชมพู่

Slippers Custard apple

เกือก น้อยหน่า

ภาษาไทยถ่ินใต้

๘

óº··Õè µÑÇÍ‹ҧ¤íÒÈѾ·
ÀÒÉÒä·Â¾é×¹°Ò¹áÅÐÀÒÉÒ¶Ôè¹

มะละกอ บักหุ่ง

ภาษาไทยถ่ินกลาง ภาษาไทยถ่ินอสี าน

บะก้วยเต้ด มะละกอ Papaya ลอกอ

ภาษาไทยถิ่นเหนอื ภาษาไทยถ่ินใต้

๙

ช้าง ซ่าง
ภาษาไทยถ่ินกลาง ภาษาไทยถ่ินอสี าน

จ๊าง ช้าง Elephant ฉ่าง

ภาษาไทยถิ่นเหนอื ภาษาไทยถ่ินใต้

๑๐

สับปะรด บกั นัด
ภาษาไทยถ่ินกลาง ภาษาไทยถ่ินอสี าน

บะขะนัด สับปะรด Pineapple หย่านดั

ภาษาไทยถิ่นเหนอื ภาษาไทยถ่ินใต้

๑๑

ตวั อย่างภาษาไทยมาตรฐาน
และภาษาถน่ิ

ภาคกลาง English ภาคเหนือ ภาคอสี าน ภาคใต้
ฉัน I เฮา/ขา้ เจา้ ขอ่ ย ฉาน
คดิ ถึง กึดฮอด คิดฮอด ขอ้ งใจ
เธอ Miss เจา้ เธอ
มาก You คิง หลาย หมาก
รัก Much จา๊ ดนกั ฮกั หรัก
เดนิ Love ยา่ ง เดิน
โกหก Walk ฮกั ข้ีตว๋ั ข้ีฮก
พูด Lie เตียว เวา้ แหลง
อร่อย Talk ข้ีจุ๊ หรอย
Delicious อู้ ภาคอีสาน
ลาํ

วดี ทิ ศั น:์ หรรษา ภาษาถิ่น
ทมี่ า: https://www.youtube.com/watch?v=fRwJx_D2UM8

๑๒

แบบฝึ กหดั ท่ี ๑

เร่ือง ภาษาถน่ิ ภาษาไทยน่ารู้
คาํ ชีแ้ จง ใหน้ กั เรยี นนาํ คาํ ท่ีกาํ หนดไหไ้ ปเติมลงในช่องวา่ งใหถ้ กู ตอ้ ง
กดึ ฮอด หย่านดั รกั หรอย จ๊าดนกั ขีจ้ ุ๊ คดิ ถึง บะขะนดั
ขอ่ ย โกหก ลาํ คดิ ฮอด ม่วนหลาย แซบ่ หรกั ขีฮ้ ก อรอ่ ย

ง

อ้างองิ

กาญจนา นาคสกุล และคณะ. (๒๕๕๔). บรรทดั ฐานภาษาไทย เล่ม ๑: วฒั นธรรมการใช้ภาษา.
พมิ พค์ ร้ังที่ ๒. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ สกสค.ลาดพร้าว.

วนั เพญ็ เทพโสภา. (๒๕๔๖). หลกั ภาษาไทย. กรุงเทพฯ: พฒั นาศึกษา.
วรวรรธน์ ศรียาภยั . (๒๕๕๖). ภาษาศาสตร์ภาษาไทย. พมิ พค์ ร้ังท่ี ๒. นนทบุรี: สัมปชญั ญะ.

ภาษาไทยมาตรฐาน