โครงการสอน รหัสวิชา ส22101 รายวิชาสังคมศึกษา จ านวน 1.5 หน่วยกิต 3 คาบ/ สัปดาห์ ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2565 นางสาวพิมพ์ชนก ภาระอุปมาเจริญ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ครูพี่เลี้ยง นางสาวฐิติรัตน์ สนิทผล อาจารย์นิเทศก์ รองศาสตราจารย์ ดร.เยาวเรศ ภักดีจิตร โรงเรียนเทศบาลวัดไทรใต้ อ าเภอเมือง จังหวัดนครสวรรค์ สังกัด ส านักการศึกษาเทศบาลนครนครสวรรค์
ค าน า หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 จัดทำขึ้นเพื่อพัฒนาเด็กและเยาวชนไทยทุก คนในระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานให้มีคุณภาพด้านความรู้ และทักษะที่จำเป็นสำหรับการดำรงชีวิตในสังคมที่มีการ เปลี่ยนแปลงและแสวงหาความรู้เพื่อพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่องตลอดชีวิต กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม เป็นกลุ่มสาระที่ช่วยให้ผู้เรียนมีความรู้ ความเข้าใจ ในหลักการพื้นฐานของการดำรงชีวิตในสังคม ก า ร ป ฏิ บั ติ ต น ฝึ ก ก า ร เ ป็ น ม นุ ษ ย์ที่ส ม บู ร ณ์ ทั้ง ก า ย ว า จ า แ ล ะ ใ จ ร ว มไ ป ถึง ปั จ เ จ ก บุ ค ค ล ก า ร ป รั บ ตั ว ต า ม ส ภ า พ แ ว ด ล้ อ ม ก า ร จั ด ก า ร ท รั พ ย า ก ร ที่ มี อ ยู่ อ ย่ าง จำกั ด น อ ก จ า ก นี้ ยัง ช่วยให้ผู้เรียนเข้าใจถึงการพัฒนา การเปลี่ยนแปลงตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ฝึกการวิเคราะห์สถานการณ์ต่าง ๆ ที่ เกิดขึ้น ทำให้เกิดความเข้าใจในตนเองและผู้อื่น มีความอดทน อดกลั้น ยอมรับ ความแตกต่างในสังคมที่เป็นอยู่มี คุณธรรม จริยธรรม สามารถนำความรู้ไปประยุกต์ใช้กับการดำเนินชีวิตในประจำวันได้ ในการจัดทำโครงการสอน กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม รายวิชา สังคมศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาชั้นปีที่ 2 โดยมีการศึกษาและวิเคราะห์หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 และฉบับปรับปรุง พุทธศักราช 2560 ตามสาระและมาตรฐานการเรียนรู้ ตัวชี้วัด/ผลการเรียนรู้จัดทำคำอธิบาย รายวิชา โครงสร้างรายวิชา กำหนดเวลาเรียน น้ ำหนักคะแนน กำหนดทักษะกระบวนการในการเรียนการสอน ตลอดจนการวัดและประเมินผลการเรียนการสอนของครู หวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะเป็นประโยชน์สำหรับครูผู้สอนใน การพัฒนาคุณภาพการเรียนรู้และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนต่อไป ขอขอบคุณ อาจารย์นิเทศก์ ครูพี่เลี้ยง ผู้บริหารโรงเรียน และเพื่อนนักศึกษาฝึกประสบการณ์วิชาชีพครูที่ให้คำปรึกษาและให้คำแนะนำ จนเอกสารฉบับนี้จัดทำสำเร็จไปได้ด้วยดี นางสาวพิมพ์ชนก้ภาระอุปมาเจริญ นักศึกษาฝึกประสบการณ์วิชาชีพครู
สารบัญ ค าน า หน าสารบัญ ข้อมูลทั่วไป 1 ข้อมูลสถานศึกษา 2-3 สาระและมาตรฐานการเรียนรู้ 4-5 คำอธิบายรายวิชา 6-7 โครงสร้างรายวิชาพื้นฐาน 8-13 ตารางกำหนดการสอน 14 รายชื่อเอกสารประกอบการสอน สื่อ และแหล่งการเรียนรู้ 15 ตารางสอน 16
ข้อมูลทั่วไป ข้อมูลนักศึกษาฝึกประสบการณ์ นางสาวพิมพ์ชนก้ภาระอุปมาเจริญ รหัสนักศึกษา 62111616002 สาขาวิชาสังคมศึกษา คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์ ที่อยู่ ช.55/16้ถนนสวรรค์วิถี้ต าบลปากน าโพ้อ าเภอเมือง จังหวัดนครสวรรค์ 60000 เบอร์โทรศัพท์ 080-4880880 สถานที่ฝึกประสบการณ์วิชาชีพ ชื่อโรงเรียน โรงเรียนเทศบาลวัดไทรใต สังกัด ส านักการศึกษาเทศบาลนครนครสวรรค์ ครูพี่เลี้ยง นางสาวฐิติรัตน์้สนิทผล อาจารย์นิเทศก์ รองศาสตราจารย์้ดร.เยาวเรศ้ภักดีจิตร
ข้อมูลสถานศึกษา โรงเรียน้เทศบาลวัดไทรใต ้สังกัด ส านักการศึกษาเทศบาลนครนครสวรรค์ ที่ตั งเลขที่้42้ถนน โกสีย์้ต าบล ปากน าโพ้อ าเภอ เมือง้จังหวัด นครสวรรค์้รหัสไปรษณีย์60000้ โทรศัพท์056-212730้E-mail: [email protected] ,้[email protected] ชื่อผู้อ านวยการ นางภารดี้ร่มจ าปา ชื่อรองผู้อ านวยการ นางอ ามรา้วีระพจนานันท์ ้้้้้้้้้้้้้้ชื่อรอง/หัวหน าฝ่าย ้้้้้้้้้้้้้้้้้้ฝ่ายวิชาการ นางสาวอารีรัตน์้้ใจหงิม ้้้้้้้้้้้้้้้้้้ฝ่ายปกครอง - ้้้้้้้้้้้้้้้้้้ฝ่ายธุรการ - ้้้้้้้้้้้้้้้้้้ฝ่ายบริหาร นางเยาวรักษ์้สุปิยะพาณิชย์ ้้้้้้้้้้้้้้้้้้ฝ่ายอื่นๆ - รายชื่อคณะกรรมการสถานศึกษา (ชื่อ-สกุล อาชีพ) ้้้้้้้้้ 1)้คุณวันชัย ทับทิมเล็ก ประธานกรรมการ 2)้คุณพรประภา คุ มชู ประธานผู ปกครอง 3)้คุณนภาพร อินทร์หนุน ผู แทนครู 4)้คุณประสิทธิ์ พานทอง ผู แทนองค์กรชุมชน 5)้คุณไพโรจน์ อิทธิชัยเจริญ ผู แทนองค์กรปกครองส่วนท องถิ่น 6)้คุณรจนา สุรวัฒนานันท์ ผู ทรงคุณวุฒิ 7)้พระอาจารย์บุญนิ่ง้ นฏฐมโร ผู แทนพระภิกษุสงฆ์ 8)้พันโทชะลอ ทิมจันทร์ ผู แทนองค์กรศาสนา 9)้คุณจิรวรรณ ดวงแก ว ผู ทรงคุณวุฒิ 10)้คุณจรุณี อรุณเมือง ผู ทรงคุณวุฒิ 11)้คุณภัทรา ภัสสรดิลกเลิศ ผู ทรงคุณวุฒิ 12)้คุณสุดารัตน์ ศิวสิริการุณย์ ผู ทรงคุณวุฒิ 13)้คุณรัตนา เทียมเศวต ผู ทรงคุณวุฒิ 14)้คุณจรินทร์ บู่ทอง ผู ทรงคุณวุฒิ 15) คุณภารดี้้้้้้้้้้้้้้้ร่มจ าปา้้้้้้้้้้้กรรมการและเลขานุการ 16)้คุณอดุลย์ ศรีประทักษ์ คณะกรรมการที่ปรึกษา 17)้คุณชูวงศ์ ชาญสง่าเวช คณะกรรมการที่ปรึกษา 18)้คุณองอาจ โพธิ์นคร คณะกรรมการที่ปรึกษา 19)้คุณชุติมา ธนคลัง คณะกรรมการที่ปรึกษา
ประวัติโรงเรียน (โดยสังเขป) โรงเรียนเทศบาลวัดไทรใต เดิมเป็นโรงเรียนประชาบาล้ประเภทนายอ าเภอจัดตั ง สังกัดกรมสามัญศึกษา้ กระทรวงศึกษาธิการ้ตั งเมื่อวันที่้3 มิถุนายน้2465 ใช ศาลาการเปรียญของวัดไทรใต เป็นสถานที่เรียน้เปิดท าการ สอนชั นประถมศึกษาปีที่้1 – 4 ใช ชื่อว่า้“โรงเรียนประชาบาลต าบลวัดไทร้(วัดไทรใต )”้เนื่องจากโรงเรียนต อง อาศัยศาลาการเปรียญท าการสอน้เทศบาลจึงก่อสร างอาคารเรียนถาวรเป็นเอกเทศขึ น้โดยสร างเป็นอาคารไม ้2 ชั น้ขนาดกว าง้12.5 เมตร้ยาว้30 เมตร้ชั นบนมี้3 ห องเรียน้ขนาดห อง้8x7 เมตร้ชั นล่างมี้5 ห อง้ขนาด้6x8 เมตร พ.ศ.้2502 ได รับเงินจัดสรรจากเทศบาลต่อเติมสร างอาคารโต๊ะเรียน้และม านั่ง้ให มีกระดานชนิดชักรอก ขึ นลงประจ าห องเรียนต่าง ๆ้สร างอ่างล างมือ้2 ที่้สร างเสาธงหน าอาคารเรียน้ท าพิธีเปิดป้ายชื่อโรงเรียนเมื่อวันที่้ 16 พฤษภาคม้2502 ใช ชื่อว่า้“โรงเรียนเทศบาล้1 (วัดไทรใต )้และใช ชื่อย่อว่า้ท.1” ในปีนี เทศบาลได ขออนุมัติ จากกระทรวงมหาดไทย้เปิดสอนชั นมัธยมศึกษาปีที่้1 และขยายชั นเรียนเพิ่มปีละ้1 ชั น้จนถึงชั นมัธยมศึกษาปีที่้ 3 โดยเปิดสอนภาคค่ า้(แต่ขณะนี ได ถูกระงับการสอน) พ.ศ.้2520 ได เปลี่ยนชื่อโรงเรียนเป็น้“โรงเรียนเทศบาลวัดไทรใต ”้ตามหนังสือเทศบาลเมืองนครสวรรค์ ที่้นว้19/13895 ลงวันที่้26 กรกฎาคม้2520 ตามหนังสือกระทรวงมหาดไทยที่้มท.0311/0295 ลงวันที่้17 พฤษภาคม้2520 โรงเรียนเทศบาลวัดไทรใต ้ตั งอยู่บริเวณวัดไทรใต ้มีเนื อที่ประมาณ้12 ไร่เศษ้มีอาคารเรียน้3 หลัง้ห อง สุขา้3 ห อง้จ านวน้14 ที่้เรือนเพาะช า้1 หลัง้สนามวอลเล่ย์บอล้2 ที่้สนามฟุตซอล้1 ที่้สนามตะกร อ้3 ที่้ สนามเปตอง้1 ที่้สนามเด็กเล่น้1 ที่้สนามบาสเกตบอล้1 ที่้สนามวอลเล่ย์บอลชายหาด้1 ที่ อาคารเรียนหลังที่้1 จัดเป็นห องเรียน้18 ห อง้ห องพิเศษ้7 ห อง้อาคารเรียนหลังที่้2 เป็นห องเรียน้2 ห อง้ห องพิเศษ้3 ห อง้อาคารเรียนหลังที่้3 ห องเรียน้4 ห อง้ห องพิเศษ้6 ห อง ปัจจุบันโรงเรียนเทศบาลวัดไทรใต ้เปิดท าการสอนตั งแต่ชั นปฐมวัย้(อนุบาล)้ถึงชั นมัธยมศึกษาปีที่้3 และ ปิดสอนวิชาพิเศษ้คือ้ภาษาอังกฤษ้ภาษาจีน้และคอมพิวเตอร์้โดยได รับการสนับสนุนจาก้คณะกรรมการศึกษา ขั นพื นฐานเพื่อมีส่วนร่วมในการพัฒนาสถานศึกษา้โดยใช โรงเรียนเป็นฐาน้(SBM) พันธกิจของโรงเรียน 1) จัดการศึกษาให เด็กปฐมวัย้มีพัฒนาด าน้ร่างกาย้จิตใจ้อารมณ์้สังคมสติปัญญา 2) จัดการศึกษาภาคบังคับอย่างทั่วถึง้มีคุณภาพและพัฒนาสู่ความเป็นเลิศ้ตามมาตรฐาน การศึกษาของชาติ 3) จัดการศึกษาและส่งเสริมการเรียนรู ้สืบสานภูมิปัญญาท องถิ่น 4) จัดกระบวนการเรียนการสอน้มีการสอดแทรกเศรษฐกิจพอเพียง 5) ส่งเสริมและพัฒนานักเรียนให มีคุณธรรม้จริยธรรม้ในการด าเนินชีวิตประจ าวัน้อยู่ร่วมในสังคม อย่างปกติสุข
ปรัชญาของโรงเรียน วินัยดี้มีวิชา้กีฬาเด่น้เป็นโรงเรียนของชุมชน วิสัยทัศน์ของโรงเรียน ส่งเสริมวิชาการ้สืบสานภูมิปัญญา้พัฒนาคุณธรรม น อมน าเศรษฐกิจพอเพียง้เลี ยงชีพสุจริต้ใช ชีวิต อย่างมีความสุข ยุทธศาสตร์ของโรงเรียน ้้้้้้้้้้้1)้ผู เรียนมีคุณภาพตามเกณฑ์มาตรฐานคุณภาพการศึกษาขั นพื นฐาน ้้้้้้้้้้้2)้ผู เรียนมีคุณธรรม้จริยธรรม้และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ตามกลักสูตรการศึกษาขั นพื นฐาน ้้้้้้้้้้้3)้ผู เรียนมีสุขภาพกายและสุขภาพจิตที่ดี ้้้้้้้้้้้4)้ผู เรียนมีทักษะด านศิลปะ้ดนตรี/นาฏศิลป์้วรรณศิลป์และนันทนาการ อัตลักษณ์ของโรงเรียน ลีลาลูกทุ่ง เอกลักษณ์ของโรงเรียน ออมทรัพย์ ข้อมูลบุคลากร 1)้ผู บริหารและรองผู บริหาร้้ จ านวน้้้2้้้คน 2)้ครูและบุคลากรทางการศึกษา้จ านวน้้้้้21้้้้้คน้ ้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้ แยกตามวุฒิการศึกษา ดังนี ้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้ปริญญาเอก จ านวน้้้้้- คน ้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้ปริญญาโท ้้จ านวน้้้้้8 คน ้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้ปริญญาตรี้้จ านวน้้้้10 คน ้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้ อื่น ๆ ้้้้้้้ จ านวน้้้้้3 คน 10. ข้อมูลนักเรียน ้้้้้้้้้้้้นักเรียนทั งหมด จ านวน 552 คน ้้้้้้้้้้้้ชั นปฐมวัย ้้้้้ จ านวน 108 คน ้้้้้้้้้้้้ชั นประถมศึกษา จ านวน 335 คน ้้้้้้้้้้้้ชั นมัธยมศึกษา จ านวน 118 คน
สาระและมาตรฐานการเรียนรู้ ของกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม สาระที่ 1 ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม มาตรฐาน ส 1.1 รู ้และเข าใจประวัติ้ความส าคัญ้ศาสดา้หลักธรรมของพระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตน นับถือและศาสนาอื่น้ ้ มีศรัทธาที่ถูกต อง้ ยึดมั่นและปฏิบัติตามหลักธรรมเพื่ออยู่ร่วมกัน อย่างสันติสุข้ มาตรฐาน ส 1.2 เข าใจ้ ตระหนักและปฏิบัติตนเป็นศาสนิกชนที่ดี้ ้ และธ ารงรักษาพระพุทธศาสนา้ หรือ ศาสนาที่ตนนับถือ สาระที่ 2 หน้าที่พลเมือง วัฒนธรรม และการดำเนินชีวิตในสังคม มาตรฐาน ส 2.1 เข าใจและปฏิบัติตนตามหน าที่ของการเป็นพลเมืองดี มีค่านิยมที่ดีงามและธ ารงรักษา ประเพณีและวัฒนธรรมไทย้ด ารงชีวิตอยู่ร่วมกันในสังคมไทยและสังคมโลกอย่างสันติสุข มาตรฐาน ส 2.2 เข าใจระบบการเมืองการปกครองในสังคมปัจจุบัน้ ้ ยึดมั่น้ ศรัทธาและธ ารงรักษา้ ไว ซึ่ง การปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข สาระที่ 3 เศรษฐศาสตร์ มาตรฐาน ส. 3.1้้้้้้้้้้้เข าใจและสามารถบริหารจัดการทรัพยากรในการผลิตและการบริโภค้การใช ทรัพยากรที่ ้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้มีอยู่ จ ากัดได อย่างมีประสิทธิภาพและคุ มค่า้รวมทั งเข าใจหลักการของเศรษฐกิจพอเพียง้้้้้้้้้้้้้้้้ ้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้เพื่อการด ารงชีวิตอย่างมีดุลยภาพ มาตรฐาน ส.3.2 ้้เข าใจระบบและสถาบันทางเศรษฐกิจต่าง้ๆ้ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจและความจ าเป็น ้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้ของการร่วมมือกันทางเศรษฐกิจในสังคมโลก สาระที่ 4 ประวัติศาสตร์ มาตรฐาน ส 4.1 เข าใจความหมาย้ ความส าคัญของเวลา้ และยุคสมัยทางประวัติศาสตร์้ สามารถใช วิธีการ ประวัติศาสตร์มาวิเคราะห์เหตุการณ์ต่าง้ๆ้อย่างเป็นระบบ มาตรฐาน ส 4.2 เข าใจพัฒนาการของมนุษยชาติจากอดีตจนถึงปัจจุบันในด านความสัมพันธ์และการ เปลี่ยนแปลงของเหตุการณ์อย่างต่อเนื่อง ตระหนักถึงความส าคัญและสามารถ้้้้้้้้้้ วิเคราะห์ผลกระทบที่เกิดขึ น มาตรฐาน ส 4.3 เข าใจความเป็นมาของชาติไทย้วัฒนธรรม้ภูมิปัญญาไทย้มีความรัก้้ความภูมิใจและธ ารง ความเป็นไทย สาระที่ 5 ภูมิศาสตร์ มาตรฐาน ส 5.1 เข าใจลักษณะทางกายภาพของโลกและความสัมพันธ์ของสรรพสิ่งซึ่งมีผลต่อกัน้ใช แผน ที่และเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการค นหา้วิเคราะห์้และสรุปข อมูลตามกระบวนการ ทางภูมิศาสตร์ตลอดจนใช ภูมิสารสนเทศอย่างมีประสิทธิภาพ มาตรฐาน ส 5.2 เข าใจปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสิ่งแวดล อมทางกายภาพที่ก่อให เกิดการสร าง สรรค์วิถีการด าเนินชีวิต้มีจิตส านึกและมีส่วนร่วมในการจัดการทรัพยากร้และ สิ่งแวดล อมเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน
ค ำอธิบำยรำยวิชำพื้นฐำน ส ๒๒๑๐๑ สังคมศึกษำ ๓ กลุ่มสำระกำรเรียนรู้สังคมศึกษำศำสนำและวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษำปีที่ ๒ ภำคเรียนที่ ๑ เวลำ ๖๐ ชั่วโมง จ ำนวน ๑.๕ หน่วยกิต ……………………………………………………………………………………………………… ศึกษา วิเคราะห์ อภิปราย สรุป การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศไทยและเพื่อนบ้าน ความส าคัญของพระพุทธศาสนาต่อสังคมไทยและการจัดระเบียบสังคม พุทธประวัติ พุทธสาวก พุทธ สาวิกา ชาดก ศาสนิกชนตัวอย่าง พระวินัย ปิฏก พระรัตนตรัย อริยสัจ ๔ พุทธศาสนสุภาษิต และการ ปฏิบัติตนตามหลักธรรม ศึกษา วิเคราะห์ อภิปราย สรุปและน าเสนอ กฎมายที่เกี่ยวข้องกับตนเอง ครอบครัว ชุมชน และประเทศชาติ สถานภาพ บทบาท สิทธิเสรีภาพ การปฏิบัติตนเป็นพลเมืองดีของสังคมตามวิถี ประชาธิปไตย บทบาทและความสัมพันธ์ของสถาบันทางสังคม กระบวนการในการตรากฎหมาย เหตุการณ์ และการเปลี่ยนแปลงส าคัญของระบอบการปกครองของไทย การเลือกข้อมูลข่าวสาร โดยใช้กระบวนการสืบค้น กระบวนการขัดเกลาทางสังคม กระบวนการทางจริยธรรม กระบวนการพัฒนาค่านิยม กระบวนการประชาธิปไตย กระบวนการแก้ปัญหา กระบวนการคิดวิเคราะห์ กระบวนการคิดสังเคราะห์ วิธีการทางประวัติศาสตร์ เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจ และปฏิบัติเป็นพลเมือง ดี น าหลักธรรมทางศาสนาและปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาเป็นแนวปฏิบัติ เห็นคุณค่า ชื่นชม อนุรักษ์ มีจิตสาธารณะ ภาคภูมิใจต่อความเป็นชาติไทยด ารงชีวิตอยู่ในสังคมอย่างสันติสุข ศึกษาเกี่ยวกับการแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน กับผลประโยชน์ส่วนรวม ความละอายและ ความไม่ทนต่อการทุจริต STRONG : จิตพอเพียงต่อต้านการทุจริต รู้หน้าที่ของพลเมืองและรับผิดชอบต่อ สังคม ในการต่อต้านการทุจริต โดยใช้กระบวนการคิด วิเคราะห์ จ าแนก แยกแยะ การฝึกปฏิบัติจริง การ ท าโครงงานกระบวนการ เรียนรู้ ๕ ขั้นตอน (๕ STEPs) การอภิปราย การสืบสอบ การแก้ปัญหา ทักษะการ อ่านและการเขียนเพื่อให้มีความตระหนักและเห็นความส าคัญของการต่อต้านและการป้องกันการทุจริต รหัสตัวชี้วัด ส ๑.๑ ม.๒/๑,ม.๒/๒, ม.๒/๓, ม.๒/๔, ม.๒/๕, ม.๒/๖, ม.๒/๗, ม.๒/๘ ส ๒.๑ ม.๒ /๑, ม.๒/๒, ม.๒/๓ ส ๒.๒ ม.๒ /๑, ม.๒/๒
โครงสร้างรายวิชา รหัสวิชา ส 22101 วิชา สังคมศึกษา กลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ภาคเรียนที่ 1 เวลาเรียน 60 คาบ จำนวน 1.5 หน่วยกิต หน่วยการเรียนรู้ สาระสำคัญ/เนื้อหาสาระ มาตรฐานการเรียนรู้/ ตัวชี้วัด/ผลการเรียนรู้ เวลา (คาบ) น ้ำหนัก คะแนน 1. ประวัติและ ความสำคัญของ พระพุทธศาสนา 1.การเผยแพร่พระพุทธศาสนาเข าสู่้ประเทศ เพื่อนบ าน้ 2.วิเคราะห์ความส าคัญของ้พระพุทธศาสนา ส 1.1 ม.2/1,ม.2/2, ม.2/3,ม.2/4 3 5 2. พุทธประวัติ้พระ สาวก้ศาสนิกชน ตัวอย่าง้และชาดก 1. พุทธประวัติ 2. ประวัติพุทธสาวก พุทธสาวิกา 3. ศาสนิกชนตัวอย่าง 4. ชาดก ส 1.1 ม.2/5,ม.2/6 3 - 3. หลักธรรมทาง พระพุทธศาสนา 1. พระรัตนตรัย 2. อริยสัจ 4 ส 1.1 ม.2/8 4 5 4. พระไตรปิฎกและ พุทธศาสนสุภาษิต 1. โ ค รง ส ร้าง แ ล ะ สาร ะ สำคั ญ ข อง พระไตรปิฎก 2. พุทธศาสนสุภาษิต ส 1.1 ม.2/7,ม.2/8 4 5 5. หน าที่ชาวพุทธ และมารยาทชาว พุทธ 1. หน้าที่ชาวพุทธ 2. มารยาทชาวพุทธ ส 1.2 ม.2/1,ม.2/2 4 - 6. วันสำคัญทาง พระพุทธศาสนา และศ าสนพิธี 1. สำคัญทางพระพุทธศาสนา 2. ศาสนพิธี ส 1.2 ม.2/3,ม.2/4, ม.2/5 4 - 7. การบริหารจิต และการเจริญปัญญา 1. การบริหารจิตและก ารเจริญ ปัญญา 2. เจริญปัญญาโดยการคิดแบบโยนิโสมนสิการ ส 1.1 ม.2/9, ม.2/10 4 5
8. การปฏิบัติตน ตามหลักธรรมทาง พระพุทธศาสนา 1. การปฏิบัติตนอย้่างเหมาะสมใน กระแสความเปลี่ยนแปลงของโลก 2. การปฏิบัติตนเพื่อการอยู่ร่วมกัน อย่างสันติสุข ส 1.1 ม.2/11 4 - 9. พลเมืองดีตามวิถี ประชาธิปไตย 1. พลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย 2. สถานภาพ บทบาท สิทธิ เสรีภาพ หน้าที่ ในฐานะพลเมืองดีตาม วิถีประชาธิปไตย 3. ผลจ า ก ก า ร ป ฏิ บั ติ ต น เ ป็ น พลเมืองดีตามวิถีประช าธิปไตย 4. แ น ว ท าง ก า ร ส่ง เ ส ริ ม ใ ห้ ป ฏิ บั ติ ต น เป็นพลเมืองดีต ามวิถีประช าธิปไตย ส 2.1 ม.2/2 6 5 10. กฎหมายกับ ก ารดำเนิน ชีวิตประจ าวัน 1. ความหมายและความส าคัญ ของกฎหมาย 2. กระบวนการในตามกฎหมาย 3. กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับตนเองและครอบครัว 4. กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับชุมชนและประเทศชาติ ส 2.1 ม.2/1,ม.2/1 6 5 11. เหตุการณ์และ การเปลี่ยนแปลง สำคัญของระบบการ ปกครองไทย 1. เ ห ตุ การ ณ์ แ ล ะ การ เ ป ลี่ ย น แ ป ล ง สำคัญของระบอบการเมืองการปกครองของไทย 2. การเลือกรับข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับการเมือง การปกครองของไทย ในสังคมปัจจุบัน ส 2.2 ม.2/2 6 5 12. สถาบันทาง สังคม 1. ความหมายและความสำคัญของสถาบัน ทางสังคม 2. บทบาทของสถาบันท างสังคม 3. ความสัมพันธ์ของสถาบันทางสังคม ส 2.1 ม.2/3 6 5 13. วัฒนธรรมของ ไทยและวัฒนธรรม ของประเทศใน ภูมิภคเอเชีย 1. ความรู้เกี่ยวกับวัฒนธรรม 2. ที่ม าของวัฒนธรรม 3. ลักษณะของวัฒนธรรมไทย 4.ความคล้ายคลึงและความแตกต่างระหว่าง วัฒนธรรมไทยกับวัฒนธรรมของประเทศใน ภูมิภาคเอเชีย ส 2.1 ม.2/4 6 - สอบกลางภาค 30 สอบปลายภาค 30 รวมตลอดภาคเรียน 60 100
โครงสร้างรายวิชา รหัสวิชา ส 22101 วิชา สังคมศึกษา กลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ภาคเรียนที่ 1 เวลาเรียน 60 คาบ จำนวน 1.5 หน่วยกิต หน่วยการเรียนรู้ แผนการจัดการเรียนรู้ มาตรฐานการเรียนรู้/ ตัวชี้วัด/ผลการเรียนรู้ เวลา (คาบ) 1. ประวัติและ ความสำคัญของ พระพุทธศาสนา 1.การเผยแพร่พระพุทธศาสนาเข าสู่้ ประเทศเพื่อนบ าน ส 1.1 ม.2/1 2 2.วิเคราะห์ความส าคัญของ้ พระพุทธศาสนา ส 1.1 ม.2/2,ม.2/3, ม.2/4 1 2.้พุทธประวัติ้พระสาวก้ศาสนิกชน ตัวอย่าง้และชาดก 1. พุทธประวัติ ส 1.1 ม.2/5 1 2. ประวัติพุทธสาวก้พุทธสาวิกา้ ส 1.1 ม.2/6 1 3. ศาสนิกชนตัวอย่าง้ ส 1.1 ม.2/6 4. ชาดก ส้1.1 ม.2/5 1 3. หลักธรรมทาง พระพุทธศาสนา 1.พระรัตนตรัย ส 1.1 ม.2/8 1 2.อริยสัจ 4 ส 1.1 ม.2/8 3 4. พระไตรปิฎกและ พุทธศาสนสุภาษิต 1. โครงสร้างและสาระสำคัญของ พระไตรปิฎก ส 1.1 ม.2/7 2 2. พุทธศาสนสุภาษิต ส 1.1 ม.2/8 2 5. หน าที่ชาวพุทธและมารยาทชาว พุทธ 1.หน้าที่ชาวพุทธ ส 1.2 ม.2/1 2 2.มารยาทชาวพุทธ ส 1.2 ม.2/2 2 6. วันสำคัญทาง พระพุทธศาสนา และศาสนพิธี 1.วันสำคัญทางพระพุทธศาสนา ส 1.2 ม.2/4 2 2.ศาสนพิธี ส 1.2 ม.2/3,ม.2/5 2 7. การบริหารจิต และการเจริญปัญญา 1.การบริหารจิตและการเจริญปัญญา ส 1.1 ม.2/10 2 2.การเจริญปัญญาโดยการคิดแบบ โยนิโสมนสิการ ส 1.1 ม.2/10 2 8. การปฏิบัติตน้ตามหลักธรรมทาง้ พระพุทธศาสนา 1.การปฏิบัติตนอย่างเหมาะสมใน กระแสความเปลี่ยนแปลงของโลก ส 1.1 ม.2/11 2 2.การปฏิบัติตนเพื่อการอยู่ร่วมกัน อย่างสันติสุข ส 1.1 ม.2/11 2 9.พลเมืองดีตามวิถี ประชาธิปไตย 1.พลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย ส 2.1 ม.2/2 2
2.สถานภาพ บทบาท สิทธิ เสรีภาพ หน้าที่ ในฐานะพลเมืองดีตามวิถี ประชาธิปไตย ส 2.1 ม.2/2 2 3.ผลจากการปฏิบัติตนเป็นพลเมืองดี ตามวิถีประชาธิปไตย ส 2.1 ม.2/2 1 4.แนวทางการส่งเสริมให้ปฏิบัติตน เป็นพลเมืองดีตามวิถีประช าธิปไตย ส 2.1 ม.2/2 1 10.กฎหมายกับการ ด าเนินชีวิตประจ าวัน 1.ความหมายและความส าคัญของ กฎหมาย ส 2.1 ม.2/1 1 2.กระบวนการในการตรากฎหมาย ส 2.2 ม.2/1 1 3.กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับตนเองและ ครอบครัว ส 2.2 ม.2/1 2 4.กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับชุมชนและ ประเทศชาติ ส 2.2 ม.2/1 2 11.เหตุการณ์และการ เปลี่ยนแปลงสำคัญของ ระบบการปกครองไทย 1.เหตุการณ์การเปลี่ยนแปลง สำคัญของระบอบการเมืองการ ปกครองของไทย ส 2.2 ม.2/2 3 2.การเลือกรับข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับ การเมืองการปกครองของไทยในสังคม ปัจจุบัน ส 2.2 ม.2/2 3 12.สถ าบันท างสังคม 1.ความหมายและความสำคัญของ สถาบันทางสังคม ส 2.1 ม.2/3 2 2.บทบาทของสถาบันทางสังคม ส 2.1 ม.2/3 2 3.ความสัมพันธ์ของสถาบันทางสังคม ส 2.1 ม.2/3 2 13.วัฒนธรรมของไทย และวัฒนธรรมของ ประเทศในภูมิภาคเอเชีย 1.ความรู้เกี่ยวกับวัฒนธรรมและที่มา ของวัฒนธรรม ส 2.1 ม.2/4 2 2.ลักษณะของวัฒนธรรมไทย ส 2.1 ม.2/4 2 3.ความคล้ ายคลึงและความแตกต่าง ระหว่างว้ัฒนธรรมไทยกับวัฒนธรรม ของประเทศในภูมิภาคเอเชีย ส 2.1 ม.2/4 2 รวม 60
จุดมุ่งหมายของการจัดการเรียนการสอน 1. ผู้เรียนเข้าใจประวัติ ความส าคัญ หลักธรรมของพระพุทธศาสนา หรือศาสนาที่ตนนับถือ สามารถ นำ หลักธรรมของศาสนามาเป็นหลักปฏิบัติในการอยู่ร่วมกัน 2. ผู้เรียนสามารถอธิบายการเผยแผ่พระพุทธศาสนา หรือศาสนาที่ตนนับถือสู่ประเทศเพื่อนบ้าน 3. ผู้เรียนสามารถวิเคราะห์ความสำคัญของพระพุทธศาสนาที่มีส่วนช่วยเสริมสร้างความเข้าใจอันดี ระหว่างประเทศไทยกับประเทศเพื่อนบ้านได้ 4. ผู้เรียนสามารถอธิบายพุทธประวัติได้ถูกต้องตามเรื่องราวที่ปรากฏ 5. ผู้เรียนสามารถวิเคราะห์ความส าคัญของพระพุทธเจ้าในฐานะที่เป็นองค์ศาสดาในพระพุทธศาสนา 6. ผู้เรียนสามารถปฏิบัติตนเป็นพุทธศาสนิกชนที่ดีโดยน าคุณธรรมที่ควรถือเป็นแบบอย่างจากพุทธ สาวก พุทธสาวิกา้ชาดกและศาสนิกชนตัวอย่างม าประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน คุณลักษณะที่พึงประสงค์ 8 ประการ หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน มุ่งพัฒนาผู้เรียนมีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ เพื่อให้สามารถอยู่ ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุข ในฐานะเป็นพลเมืองไทยและพลเมืองโลก ดังนี้ 1. รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ 2. ซื่อสัตย์สุจริต 3. มีวินัย 4. ใฝ่เรียนรู้ 5. อยู่อย่างพอเพียง 6. มุ่งมั่นในการท างาน 7. รักความเป็นไทย 8. มีจิตสาธารณะ สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา 4. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต 5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี
ตารางแสดงกำหนดการสอน รหัสวิชา้ส้22101้้้้้้วิชา้้สังคมศึกษา้้้กลุ่มสาระการเรียนรู ้สังคมศึกษา้ศาสนา้และวัฒนธรรม้ ้้้้้้้้ชั นมัธยมศึกษาปีที่้้2 ภาคเรียนที่้้1 เวลาเรียน้้60 คาบ้้้จ านวน้1.5 หน่วยกิต สัปดาห์ หน่วย/เรื่อง มาตรฐานการเรียนรู้/ ตัวชี้วัด/ผลการเรียนรู้ เวลา (คาบ) 1 หน่วยที่ 1 การเผยแพร่พระพุทธศาสนาเข าสู่้ประเทศ เพื่อนบ าน ส 1.1 ม.2/1 2 1 หน่วยที่ 1 วิเคราะห์ความส าคัญของ้พระพุทธศาสนา ส 1.1 ม.2/2,ม.2/3, ม.2/4 1 2 หน่วยที่ 2 พุทธประวัติ ส 1.1 ม.2/5 1 2 หน่วยที่ 2 ประวัติพุทธสาวก้พุทธสาวิกา้ ส 1.1 ม.2/6 1 2 หน่วยที่ 2 ศาสนิกชนตัวอย่าง้และชาดก ส 1.1 ม.2/6 1 3 หน่วยที่ 3 พระรัตนตรัย ส 1.1 ม.2/8 1 3-4 หน่วยที่ 3 อริยสัจ 4 ส 1.1 ม.2/8 3 4 หน่วยที่ 4 โ ค ร ง ส ร้า ง แ ล ะ สา ร ะ สำคั ญ ข อ ง พระไตรปิฎก ส 1.1 ม.2/7 2 5 หน่วยที่ 4 พุทธศาสนสุภาษิต ส 1.1 ม.2/8 2 5-6 หน่วยที่ 5 หน้าที่ชาวพุทธ ส 1.2 ม.2/1 2 6 หน่วยที่ 5 มารยาทชาวพุทธ ส 1.2 ม.2/2 2 7 หน่วยที่ 6 วันสำคัญทางพระพุทธศาสนา ส 1.2 ม.2/4 2 7-8 หน่วยที่6 ศาสนพิธี ส 1.2 ม.2/3,ม.2/5 2
8-9 หน่วยที่ 7 การบริหารจิตและการเจริญปัญญา ส 1.1 ม.2/10 2 9 หน่วยที่ 7 การเจริญปัญญาโดยการคิดแบบ โยนิโสมนสิการ ส 1.1 ม.2/10 2 10 หน่วยที่ 8 การปฏิบัติตนอย่างเหมาะสมใน กระแสความเปลี่ยนแปลงของโลก ส 1.1 ม.2/11 2 10-11 หน่วยที่ 8 การปฏิบัติตนเพื่อการอยู่ร่วมกัน้อย่างสันติ สุข ส 1.1 ม.2/11 2 หน้าท ี่พลเมือง สัปดาห์ หน่วย/เรื่อง มาตรฐานการเรียนรู้/ ตัวชี้วัด/ผลการเรียนรู้ เวลา (คาบ) 11 หน่วย 1 พลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย้้้้้้้้ ส 2.1 ม.2/2 2 12 หน่วย 1 สถานภาพ บทบาท สิทธิ เสรีภาพ หน้าที่ ในฐานะพลเมืองดีตามวิถี ประชาธิปไตย ส 2.1 ม.2/2 2 12 หน่วย 1 ผลจากการปฏิบัติตนเป็นพลเมืองดี ตามวิถีประชาธิปไตย ส 2.1 ม.2/2 1 13 หน่วย 1 แนวทางการส่งเสริมให้ปฏิบัติตน เป็นพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย ส 2.1 ม.2/2 1 13 หน่วย 2 ความหมายและความส าคัญของ กฎหมาย ส 2.1 ม.2/1 1 13 หน่วย 2 กระบวนการในการตรากฎหมาย ส 2.2 ม.2/1 1 14 หน่วย 2 กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับตนเองและ ครอบครัว ส 2.2 ม.2/1 2
14-15 หน่วย 2 กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับชุมชนและ ประเทศชาติ ส 2.2 ม.2/1 2 15-16 หน่วย 3 เหตุการณ์การเปลี่ยนแปลง สำคัญของระบอบการเมืองการ ปกครองของไทย ส 2.2 ม.2/2 3 16-17 หน่วย 3 การเลือกรับข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับ การเมืองการปกครองของไทยในสังคม ปัจจุบัน ส 2.2 ม.2/2 3 18 หน่วย 4 ความหมายและความสำคัญของ สถาบันทางสังคม ส 2.1 ม.2/3 2 18-19 หน่วย 4 บทบาทของสถาบันทางสังคม ส 2.1 ม.2/3 2 19 หน่วย 4 ความสัมพันธ์ของสถาบันทางสังคม ส 2.1 ม.2/3 2 20 หน่วย 5 ความรู้เกี่ยวกับวัฒนธรรมและที่มา ของวัฒนธรรม ส 2.1 ม.2/4 2 21-22 หน่วย 5 ลักษณะของวัฒนธรรมไทย ส 2.1 ม.2/4 2 22 หน่วย 5 ความคล้ ายคลึงและความแตกต่าง ระหว่างว้ัฒนธรรมไทยกับวัฒนธรรม ของประเทศในภูมิภาคเอเชีย ส 2.1 ม.2/4 2 รวม 60
รายชื่อเอกสารประกอบการสอน สื่อ และแหล่งการเรียนรู้ รหัสวิชา้ส้22101้้้้้้วิชา้้สังคมศึกษา้้้กลุ่มสาระการเรียนรู ้สังคมศึกษา้ศาสนา้และวัฒนธรรม ้้้้้้้้ชั นมัธยมศึกษาปีที่้้2 ภาคเรียนที่้้1 เวลาเรียน้้60 คาบ้้้จ านวน้1.5 หน่วยกิ ตเอกสารประกอบการสอน 1. หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน พระพุทธศาสนา ม. 2 บริษัทอักษรเจริญทัศน์ (อจท) 2.หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน สังคมศึกษา ม. 2 บริษัทอักษรเจริญทัศน์ (อจท) 3. ใบงาน/ใบกิจกรรม สื่อ 1. Power Point 2. สื่อวีดิทัศน์ 3.้สื่อมือ 3.1 สื่อโทรทัศน์พุทธประวัติ 3.2้สื่อการ์ดสไลด์ทายภาพวันส าคัญทางพระพุทธศาสนา 3.3้สื่อหลักศิลากฎหมาย แหล่งการเรียนรู้ 1. ห้องสมุด 2. แหล่งข้อมูลสารสนเทศ 3. ป ้ายนิเทศของกลุ่มสาระสังคมศึกษา งานอื่น ๆ ที่ได้รับมอบหมาย 1. ผู้ช่วยครูประจำชั้นประถมศึกษาปีที่้5/2 2. เช็คชื่อเข้าแถวนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่้5/2้ในช่วงเช้าของทุกวัน 3. ตรวจความสะอาดห้องเรียน และเวรประจ าห องน า้ของชั นประถมศึกษาปีที่้5/2 4. เก็บเงินออมทรัพย์ของนักเรียนชั นประถมศึกษาปีที่้5/2 5. ยืนเวรของโรงเรียนประจ าวันศุกร์ 6. ขายของสหการโรงเรียนประจ าวันพุธ 7. เป็นผู ช่วยดูแลลูกเสือ-ยุวกาชาด้ชั นประถมศึกษาปีที่้4-6 8. เป็นครูแทนในระดับชั นประถมศึกษาปีที่้4-6้ในช่วงที่ครูลางานหรือไปราชการ 9. กรรมการกลางเดินข อสอบชั นประถมศึกษาปีที่้4-6 10.้ช่วยครูพี่เลี ยงดูแลกิจกรรมลดเวลาเรียน-เพิ่มเวลารู ้ฐานการละเล่นเด็กไทย
ตารางสอน หมายเหตุ : วันอังคารชั่วโมงที่้6้เปลี่ยน จากประวัติศาสตร์้ม.2/1้เป็น้สังคมศึกษา้ม.2/2 วันพุธชั่วโมงที่้2้ประวัติศาสตร์้ม.2/2 ยกเลิก วันศุกร์ชั่วโมงที่้3้เพิ่ม สังคมศึกษา้ม.2/1 ความเห็นของห ัวหน้ากลุ่มสาระฯ ……………………………………………………………………… ……………………………………………………………………… ความเห็นของรองผู้อำนวยการกลุ่มบริหารวิชาการ ……………………………………………………………………… ……………………………………………………………………… ลงชื่อ ............................................................ ลงชื่อ ............................................................ (นางสาวฐิติรัตน์้สนิทผล) (นางอ ามรา้วีระพจนานันท์) ความเห็นของผู้อ านวยการโรงเรียน ……………………………………………………………………… ……………………………………………………………………… ลงชื่อ ............................................................ (นางภารดี้ร่มจ าปา)